"Аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 6 желтоқсандағы № 1476 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 8 қыркүйектегі № 754 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 08.09.2015 № 754 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

      "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 6-бабының 2) тармақшасына, 145-бабының 26) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған "Аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бекітілсін.
      2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі                           К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы  
Үкіметінің      
2011 жылғы 6 желтоқсандағы
№ 1476 қаулысына     
қосымша        

"Аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары

1. Жалпы ережелер

      1. Осы "Аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалар (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алуға бағытталған санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптарды белгілейді.
      2. Осы Санитариялық қағидалардың орындалуын бақылауды Қазақстан Республикасының мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау және ветеринариялық-санитариялық бақылау органдары өз құзыреті шегінде жүзеге асырады.
      3. Осы Санитариялық қағидалар мынадай ұғымдар пайдаланылды:
      1) аса қауіпті инфекциялар – халық арасында өлім-жітімді көбейтіп, жаппай белең алатын, үлкен аумақтарға тез таралатын және адамдардың көпшілігін зақымдайтын, адамнан адамға берілуге қабілетті аурулар (эпидемиялық белең алулар мен эпидемиялар);
      2) мәжбүрлеп сою – қырылуды болдырмау мақсатында немесе емдеудің экономикалық жағынан тиімсіздігіне байланысты ауру малды сою;
      3) инфекциялық ауру қоздырғышының резервуары – патогенді микроорганизмдердің биологиялық иелері;
      4) инфекция тасымалдаушылар – табиғатта ауру қоздырғыштары болып табылатын жылы қанды жануарлар, ең алдымен кеміргіштер және басқа да ұсақ сүт қоректілер (сирек жағдайда құстар);
      5) инфекция таратушылар – негізінен салқын қанды омыртқасыз жануарлар, атап айтқанда қан соратын жәндіктер, кенелер;
      6) инсектоакарицидтік қасиет – құралдың (препараттың) жәндіктерді ғана емес, кенелерді де жоятын қасиеті;
      7) импрегнация – адамға қан сорушыларды жақындатпау мақсатында сыртқы киімді инсектицидтермен немесе репеллентермен өңдеу;
      8) контаминация (жанасу) – қоршаған ортадағы заттарда микроорганизмдердің табылуы;
      9) қауіп төндіретін аумақ – күйдіргі бойынша қолайсыз елді мекенмен тікелей шекараласатын аумақ немесе адамдар мен жануарлардың ауруға шалдығу қаупі бар аумақ;
      10) қорғаныш аймағы – инфекция тасымалдаушылары және/немесе таратушылары жойылған елді мекеннің айналасындағы аумақ;
      11) резистенттілік – пестицидтердің, улы химикаттардың және басқа да агенттердің әсеріне шыдамдылық;
      12) күйдіргі бойынша стационарлық-қолайсыз пункт (СҚП) – топырақты ошақ немесе адамның немесе жануардың күйдіргіге шалдығу жағдайы тіркелген аумақтағы пункт;
      13) табиғи ошақ – белгісіз ұзақ уақыт бойы сырттан әкелместен ауру қоздырғышының айналымы жүзеге асырылатын жер бетінің учаскесі;
      14) топырақты ошақтар – күйдіргіден қырылған малдың өлген, сойылған, мүшеленген және өлекселерінің заңсыз көмілген жерлері;
      15) физикалық күресу әдісі – пестицидтерді (улы химикаттарды) қолданбастан, кеміргіштерді немесе буын аяқтыларды жоюдың агротехникалық іс-шараларын, механикалық құрылғыларды, жабысқақ массаларды және басқа да әдістерді қолдану;
      16) химиялық күресу әдісі – инфекциялық аурулардың қоздырғыштарын таратушыларды және тасымалдаушыларды пестицидтер мен улы химикаттарды пайдалана отырып жою;
      17) эпидемиялық ошақ – науқас адамның тұратын жері;
      18) эпизоотиялық ошақ – инфекция қоздырғышының көзі, берілу факторлары және сезімтал жануарлар орналасқан, шектелген орын.

2. Күйдіргінің алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      4. СҚП-да және күйдіргі бойынша қауіп төндіретін аумақтарда санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) және эпизоотияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар ветеринария саласындағы мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің мынадай шараларды сақтауы болып табылады:
      1) күйдіргінің эпизоотиялық ошақтарын, күйдіргінің топырақты ошақтарының координаттары мен шекараларын белгілеу арқылы СҚП анықтау және тіркеу;
      2) топырақты ошақтарды бүкіл периметрі бойынша ормен және қоршаулармен қоршау, «күйдіргі» деген жазуы бар тақтайшаларды ілу;
      3) ішкі сауда, малдан алынатын шикізат пен өнімді дайындау, сақтау және өңдеу объектілерінде мал топтасатын жерлердің ветеринариялық-санитариялық жағдайын бақылау;
      4) мал қорымдарының, мал айдайтын трассалардың, мал шаруашылығы объектілерінің жағдайын бақылау;
      5) СҚП-да, мал шаруашылығы қожалықтарында, мал сою пункттерінде, малдан алынатын шикізат пен өнімді дайындайтын және сақтайтын жерлерде, мал таситын барлық көлік құралдарында, мал өнімін қайта өңдейтін кәсіпорындардағы өндірістік үй-жайларда профилактикалық дезинфекция жүргізу.
      5. СҚП-да және күйдіргі бойынша қауіп төндіретін аумақтарда санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу кезінде халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері мынадай талаптарды сақтауы қажет:
      1) күйдіргінің эпидемиялық ошақтарын анықтау және тіркеу, күйдіргінің топырақты ошақтарының координаттары мен шекараларын белгілей отырып СҚП-ны картаға түсіру;
      2) халықпен, сондай-ақ күйдіргінің инфекция көздерін, факторларын және оның таралу жолдары мен профилактика шараларын көрсете отырып, малдан алынатын шикізатты дайындау, жинау, сақтау, тасымалдау, қайта өңдеу және өткізумен айналысатын адамдар арасында санитариялық-ағарту жұмысын жүргізу;
      3) эпидемиялық ошақтарда профилактикалық, ағымдағы және қорытынды дезинфекция жұмыстарын жүргізу.
      6. СҚП-да және қауіп төндіретін аумақтарда:
      1) тиісті аумақтағы ветеринариялық-санитариялық инспектордың рұқсатынсыз еріксіз түрде мал союға;
      2) санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысыз және ветеринария саласындағы аумақтық органның келісімінсіз топырақ алуға және ауыстыруға байланысты агромелиоративтік, құрылыс және басқа да жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.
      7. Қазақстан Республикасының аумағында ветеринариялық-санитариялық сараптамасыз ет және ет өнімін өткізуге тыйым салынады.
      8. Топырақты ошақтардың санитариялық-қорғаныш аймақтарының көлемін халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы және ветеринария саласындағы уәкілетті органдар бірлесіп белгілейді.
      9. Санитариялық-қорғаныш аймағында топырақты қазуға және ауыстыруға, оның су басуына байланысты қазу, гидромелиоративтік, құрылыс және басқа да жұмыстар үшін, сондай-ақ жалға беруге, жеке меншікке сатуға, бау-бақша немесе өзге де мақсатта пайдалану үшін жер учаскелерін бөлуге жол берілмейді.
      10. Тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің мемлекеттік ветеринариялық қызмет органдары Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы уәкілетті органның келісімі бойынша күйдіргіге қарсы вакцинаны қолдану жөніндегі нұсқаулықта көзделген тәртіппен және мерзімдерде ауыл шаруашылығы малдарына профилактикалық вакцинациялау жүргізеді. Вакцинация өткеннен кейін 14 күн бойы вакцинацияланған барлық малдарға бақылау жүргізіледі.
      11. Күйдіргіге қарсы вакцинациялау жүргізу вакцинацияланған малдың (түрлері бойынша) санын, вакцинаның, дайындаушы кәсіпорынның толық атауын, сериясы мен бақылау нөмірлерін, дайындау күні мен қолданылған вакцина санын көрсете отырып, актімен ресімделеді. Актіге мал иелерінің қолы қойылған вакцинацияланған малдың тізімі қоса беріледі.
      12. Вакцинациядан кейін 14 тәулік ішінде күйдіргіге қарсы вакцинацияланған малды етке союға және вакцинациядан кейін 14 тәулік өткенше өлген малдың терісін алуға жол берілмейді.
      13. Мал өнімдерін және шикізатын дайындау, қайта өңдеу, өткізу ұйымдарында меншік түріне қарамастан, мынадай талаптарды сақтауы қажет:
      1) тұтас еттерге және малдың ішкі ағзаларына ветеринариялық тексеру және ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізу, зертханалық зерттеулерді жүзеге асыру;
      2) ет пен басқа да өнімді зарарсыздандыру, пайдалануға жарамсыз болған жағдайда оны кәдеге жарату;
      3) ет өнімін арнайы оқшауланған және сүргі салынған камераларда, тоңазытқыштарда сақтауды және ветеринариялық зертханалық зерттеулер жүргізу кезеңінде күйдіргі қоздырғыштарын жұқтыруға күдікті еттің сақталуын қамтамасыз ету.
      14. Мал өнімі мен шикізатын дайындау, қайта өңдеу және өткізу ұйымдарында жыл сайын және жұмысқа қабылдау кезінде өндірістік қызметі малды күтуге, ұстауға және бағуға, мал өнімі мен шикізатын сақтауға, тасымалдауға, қайта өңдеуге және сатуға байланысты жұмыскерлерді күйдіргінің алдын алу қағидаларына оқытуды жүргізеді.
      15. Адамдарды күйдіргіге қарсы профилактикалық вакцинациялауды (ерекше профилактика) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2295 қаулысымен бекітілген Қарсы профилактикалық егу жүргізілетін аурулардың тізбесін, оларды жүргізу ережесін және халықтың жоспарлы егілуге жатқызылатын топтарына сәйкес аумақтық денсаулық сақтау органы жүргізеді.
      16. Күйдіргіге қарсы жоспарлы вакцинацияны мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдары халықтың мынадай контингентіне жүргізіледі:
      1) күйдіргі қоздырғышының болуына зерттеу жүргізетін зертханалардың қызметкерлері;
      2) ет комбинаттарының, мал сою пункттерінің және мал шаруашылығының ішкі сауда өнімі объектілерінің жұмыскерлері;
      3) малдан алынатын шикізатты жинау, сақтау, тасымалдау және бастапқы өңдеумен айналысатын адамдар.
      17. Өлген малдың тұтас етін ашу және бөлшектеу барысында күйдіргіге күдіктенген жағдайда жұмыс тоқтатылады.
      18. Малдардың күйдіргімен сырқаттану және күйдіргіге күдікті малдардың өлу жағдайлары тіркелгені туралы ақпаратты алған кезде тиісті аумақтың Мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторы ауру және өлген малдарға тексеру жүргізеді.
      19. Күйдіргіге күдік туындаған кезде малдың өлексесінен патологиялық материалдың мынадай үлгілері алынады және ветеринариялық зертханаға жіберіледі:
      1) құлақ тілігінің, перифериялық тамырлардың қаны немесе құлақ жарғағы кесіп алынады және жіберіледі (алдын ала өлексе жатқан жақтан екі лигатура қояды, тіліктің шеттерін күйдіреді);
      2) қан аралас сұйықтықтар болған жағдайда ауыз және мұрын қуыстарынан алынған шайындылар.
      20. Жергілікті атқарушы органдардың ветеринариялық қызметі сараптама нәтижелерін алғанға дейін күйдіргінің болуына күдікті малдың өлекселерін осы Санитариялық қағидалар талаптарына сәйкес қажетті биологиялық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып жояды.
      21. Патологиялық материал биологиялық қауіпсіздік шаралары сақтала отырып, ветеринариялық зертханаға қолма-қол жіберіледі. Ветеринариялық зертханада материал микроскопиялық (материал түскен күні), бактериологиялық (үш тәулік ішінде), биологиялық (10 тәулік ішінде) әдістермен зерттелуі тиіс.
      22. Микроскопиялық зерттеулердің алдын ала оң қорытындысын алған кезде ветеринариялық қызмет тиісті аумақтың бас мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторын хабардар етеді.
      23. Тиісті аумақтың бас мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторы аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органына шұғыл хабарлама жібереді және санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің өкілімен бірлесе отырып, эпизоотиялық-эпидемиологиялық тексеру жүргізеді, күйдіргі қоздырғышын жұқтырды деп күдік тудырған өнімді (сүт, ет, тері) өткізуге және әкетуге жол бермейді.
      24. Ветеринариялық зертхана түпкілікті оң нәтижені растаған кезде жергілікті атқарушы орган тиісті аумақтың бас мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторының ұсынымы бойынша карантин енгізеді, бұл кезде:
      1) малдың барлық түрлерін кіргізуге және әкелуге, шығаруға және әкетуге;
      2) малдан алынатын шикізат пен өнімді дайындауға және әкетуге, шаруашылық ішінде малды айдауға;
      3) ауру малдың сүтін пайдалануға;
      4) малдарды етке союға;
      5) өлген малдарды ашуға және олардың терісін алуға;
      6) кезек күттірмейтіннен басқа ветеринариялық хирургиялық операцияларды жүргізуге;
      7) СҚП аумағына бөгде адамдардың кіруіне, оның аумағына объектіге қызмет көрсетуге байланысты емес көліктің кіруіне;
      8) табиғи су қоймаларынан малдарды суаруға;
      9) малдарды және малдан алынған өнімдерді сатуға, ауыл шаруашылығы жәрмеңкелерін, көрмелерін (аукциондар) және адамдар мен малдар жиналатын басқа да қоғамдық іс-шараларды өткізуге тыйым салынады.
      25. Карантин өлім-жітім болған соңғы жағдай тіркелген күнінен бастап 15 күн өткеннен соң алынады.
      26. Тиісті аумақтағы мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспектор, сондай-ақ аумақтық ветеринариялық-санитариялық бақылау органдары санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдарымен бірлесіп, эпизоотиялық ошақты жою бойынша іс-шаралар жоспарын құрады.
      27. Күйдіргінің эпизоотиялық ошағында ветеринариялық қызмет мамандары күйдіргі аллергені бар тері-аллергиялық сынамамен зерттелетін шошқалардан басқа, барлық мал басына клиникалық тексеру жүргізеді.
      28. Жергілікті атқарушы органдар ветеринария саласындағы уәкілетті органның ұйымымен бірлесіп күйдіргі ауруымен ауырған және одан өлген малдар болған аумақтар мен үй-жайларды тазалауды және дезинфекциялауды ұйымдастырады, малдарды өңдеуді Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген инсектицидтермен және дезинфекциялаушы құралдармен жүргізеді.
      29. Күйдіргі ауруымен ауырған немесе одан өлген малдар болған учаскелерден дақылдар, қатты және жұмсақ жемдер шығарылмайды, олар сол жерде жойылады немесе оларды күйдіргіге қарсы вакцинациялау жүргізілген малға береді.
      30. Күйдіргі бойынша қолайсыз малдан алынған шикізат және өнім анықталған кезде оны дайындау, сақтау және өңдеу жөніндегі ұйымдарда Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 10 шілдедегі "Ветеринария туралы" № 339-ІІ Заңына (бұдан әрі – Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңы) сәйкес карантин енгізіледі. Малдан алынған өнімдер және шикізат жойылады.
      31. Күйдіргі бациллаларымен контаминацияланған малдан алынған шикізат және өнімдерді дайындау, сақтау және өңдеуді жүзеге асыратын үй-жайларда Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген құралдармен дезинфекциялық іс-шаралар жүргізіледі.
      32. Күйдіргі ауруымен ауыратын немесе оған күдікті науқасты немесе пациентті анықтаған денсаулық сақтаудың мемлекеттік және мемлекеттік емес секторындағы медициналық ұйымдар оны инфекциялық стационарға, ол болмаған жағдайда оқшауланған жеке терапевтік палатаға (боксқа) жатқызады, ол жерде оған биологиялық қауіпсіздік қағидалары сақтала отырып, білікті терапевтік көмек көрсетіледі.
      33. Күйдіргі ауруымен ауыратын науқас немесе оған күдікті анықталған жағдайда оларды ведомстволық тиесілігіне және меншік нысанына қарамастан, медициналық ұйымдар 3 сағат ішінде аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына шұғыл хабарлама жібереді.
      34. Диагнозды анықтаған немесе өзгерткен медициналық ұйым 12 сағат ішінде ауру анықталған жердегі аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына өзгертілген диагнозды, оны белгілеу күні мен бастапқы диагнозды көрсете отырып, жаңа шұғыл хабарлама жібереді.
      35. Күйдіргімен ауыратын науқас немесе оған күдікті анықталған кезде мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органы ветеринария саласындағы аумақтық уәкілетті органға хабарлайды.
      36. Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органының мамандары ветеринария саласындағы аумақтық органның өкілімен бірлесіп, эпизоотологиялық-эпидемиологиялық тексеру жүргізеді.
      37. Санитариялық-эпидемиологиялық қызмет мамандары күйдіргінің эпидемиялық ошағында мыналарды қамтамасыз етеді:
      1) науқас адамдарды анықтау және ауруханаға жатқызу;
      2) қорытынды дезинфекция жүргізу;
      3) ошақты оқшаулау және жою бойынша іс-шаралар жоспарын құру.
      38. Медициналық ұйымдар эпидемиялық ошақта үй-үйді аралауды, инфекция көзімен байланыста болған адамдарды бақылауды, шұғыл профилактиканы және санитариялық-түсіндіру жұмыстарын жүргізеді.
      39. Санитариялық-эпидемиологиялық сараптама орталықтары мен науқас емге жатқызылған инфекциялық стационарлар және обаға қарсы станциялардың зертханалары науқастардан немесе күйдіргіге күдікті адамдардан материал алуды және оны зерттеуді жүргізеді.
      40. Аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық сараптама орталықтары және мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторлар күйдіргімен ауыратын науқас немесе оған күдікті анықталған жағдайда ет және ет өнімінен, сыртқы орта объектілерінен (топырақ, заттардан алынған шайындылар) сынама алады және оларға зерттеу жүргізеді.

3. Туляремияның алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      41. Туляремияның алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің аумақтық органдары мен ұйымдарының табиғи ошақтардың (туляремияның белең алулары бұрын болған және қоздырғыштарының өсірінділері оқшауланған аудандардан бастап) ландшафтылы типтеріне байланысты эпизоотологиялық тексеру (көктемде және күзде) жүргізуі болып табылады.
      42. Туляремияның табиғи ошақтарын эпизоотологиялық тексеру негізінде аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп, санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шаралардың кешенді бағдарламасын жасайды, онда мыналар көзделеді:
      1) кейіннен тиімділікті бағалау арқылы іс-шараларды жүргізу көлемін және мерзімдерін негіздей отырып, туляремияның табиғи ошақтарын сауықтыру (дезинфекция, дератизация, кенелерді жою);
      2) жаңа аумаққа инфекцияның әкелінуінің алдын алу;
      3) медициналық қызметкерлерді даярлау;
      4) халық арасында санитариялық-ағарту жұмысын жүргізу.
      43. Аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары туляремияға қарсы профилактикалық вакцинациялау қажеттілігін және жүргізу көлемдерін анықтайды.
      44. Вакцинациялауға жататын контингентті жоспарлау және іріктеу табиғи ошақтардың эпидемиялық белсенділік дәрежесін есепке ала отырып, сарапталып жүзеге асырылады.
      45. Адамдарды туляремияға қарсы профилактикалық вакцинациялауды (ерекше вакцинация) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2295 қаулысымен бекітілген Қарсы профилактикалық егу жүргізілетін аурулардың тізбесіне, және оларды жүргізу ережесіне халықтың жоспарлы егілуге жатқызылатын топтарына сәйкес аумақтық денсаулық сақтау органы жүргізуі тиіс.
      46. Жайылмалы-батпақты, тау етегіндегі-өзен типіндегі табиғи ошақтарда және тұрақты резервация аймағының аумағында 7 жасқа дейінгі балаларды, 55 жастан асқан және қарсы көрсетілімдері бар адамдарды қоспағанда, барлық тұрғындар жоспарлы вакцинацияланады.
      47. Оқшау ошақтар аймағы аумағындағы табиғи ошақтарда жоспарлы екпелер туляремияның оқшау, нақты шектелген ошақтары бар жекелеген аудандар аумақтарында орналасқан елді мекендерде жүргізіледі.
      48. Тоғайлы, далалық типтегі табиғи ошақтарда және тәуекел, шығару және салауаттылық аймағы аумағында мынадай тәуекел топтарына кіретін адамдар вакцинацияланады: аңшылар, балықшылар, олардың отбасы мүшелері, бақташылар, диқандар, мелиораторлар, сондай-ақ маусымдық және вахталық әдіспен жұмыс істейтін адамдар.
      49. Әрбір 5 жыл сайын қайта вакцинациялау жүргізіледі.
      50. Туляремияға қарсы вакцинациялаудың уақтылы және сапалы өткізілуін бақылауды аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары жүзеге асырады.
      51. Туляремиямен ауыратын науқас анықталған немесе оған күдік туындаған кезде ведомстволық тиесілігіне және меншік нысанына қарамастан, медициналық ұйымдар 12 сағат ішінде аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына шұғыл хабарлама жібереді.
      52. Диагнозды нақтылаған немесе өзгерткен медициналық ұйым да 12 сағат ішінде ауру анықталған жердегі аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органына өзгертілген диагнозды, оның қойылған күнін және алғашқы диагнозды көрсете отырып, жаңа шұғыл хабарлама жібереді.
      53. Эндемиялық аудандарда бес күннен астам уақытта қызбамен ауыратын науқастардың, лимфадениттер, конъюктивиттер, этиологиясы белгісіз паротиттер мен баспамен ауыратын науқастардың қан сарысуын туляремияға серологиялық зерттеу жүргізіледі.
      54. Туляремияның абдоминалдық, өкпелік, конъюнктивалық-бубонды, ангиноздық-бубондық, ойық жаралы-бубондық және бубондық түрлері бар науқастар ауру орташа және ауыр өткен жағдайда стационарлардың инфекциялық бөлімшелеріне жатқызылады.
      55. Ауру жеңіл өтетін терілік-бубондық және бубондық түрлері, қалыпты лимфаденит пен 37,50С-дан аспайтын қызбалы реакция болған кезде амбулаториялық жағдайларда емдеуге жол беріледі.
      56. Туляремиямен ауырған адаммен байланыста болған адамдарға антибиотиктермен профилактика және медициналық бақылау жүргізіледі.
      57. Адамның туляремиямен ауыруы жағдайларын аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары эпизоотологиялық-эпидемиологиялық тұрғыдан тексереді.
      58. Эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша шұғыл эпизоотологиялық тексеру және жергілікті атқарушы органдардың қатысуымен туляремияның қоздырғышын тасымалдаушыларды және таратушыларды жою бойынша іс-шаралар жүргізіледі.
      59. Туляремиямен жаппай сырқаттану туындаған жағдайда аумақтық медициналық ұйымдар тұрғындарға медициналық қадағалау ұйымдастырады және жүргізеді.
      60. Аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық сараптама орталықтары белең алу типіне немесе аурудың жағдайына байланысты:
      1) суға, дайындалған теріге, ауланған жануарлардың тұтас еттеріне (аурудың кәсіпшілік типі кезінде);
      2) қансорғыш буын аяқтыларға (трансмиссивті типі кезінде);
      3) ауру жұқтыруы мүмкін шөпке, астыққа және басқа да өнімдерге (ауыл шаруашылығы типі кезінде);
      4) тамақ өнімдеріне, ауыз суға, үйде тіршілік ететін кеміргіштерге (тұрмыстық типінде);
      5) шикізатқа, малдан алынған кенелерге (өндірістік типінде) бактериологиялық зерттеулер жүргізеді.
      61. Санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шаралар аурудың типіне қарай жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп жүргізіледі:
      1) туляремияның суда белең алуы кезінде – шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау көздерін тексеру, тазалау және дезинфекциялау, шомылуға арналған жұқпалы су айдындарын пайдалануға тыйым салынады, ішу үшін тек қайнаған су ғана пайдаланылады;
      2) трансмиссивті белең алу кезінде – қолайсыз аумақтарға туляремияға қарсы егілмеген адамдардың баруына шек қойылады, жәндіктердің, соның ішінде кенелердің санын азайту және оларды жою жөніндегі іс-шаралар (дезинсекция), қорғаныш киімі мен репеленттер пайдаланылады;
      3) ауыл шаруашылығы жұмыстарымен байланысты белең алулар кезінде – дератизация, астық пен өңделмеген жемдерді залалсыздандыру, малдардағы иксодты кенелерді жою (кене басқан малды өңдеу (жоспарлы, шұғыл), ауыл шаруашылығы өнімдері мен шикізаттарға жұқтырылуының алдын алу;
      4) тұрмыстық белең алулар кезінде – кеміргіштерді жою, аулаларды, көшелерді, алаңдарды қоқыстан, сабаннан, шаруашылық қалдықтардан тазалау. Тұрғын үйлер мен басқа да үй-жайларда дезинфекциялаушы құралдарды пайдалана отырып, кеміргіштерге тосқауыл, сумен тазалау қамтамасыз етіледі;
      5) өндірістік жұқтыру кезінде – ауру жұқтырылған шикізат пен өнімдерді термиялық өңдеу жолымен залалсыздандыру жүзеге асырылады, ет комбинаттарында союға келіп түскен малдардағы кенелер жойылады;
      6) аң аулаған кезде – қоянның, су тышқанының, көртышқанның және су егеуқұйрығының терісін сыпырып, денесін бөлшектегеннен кейін адамның қолы дезинфекцияланады, сыпырылған терілер залалсыздандырылады.

4. Қырым-Конго геморрагиялық қызбасының алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      62. Қырым-Конго геморрагиялық қызбасының алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар Қырым-Конго геморрагиялық қызбасы (бұдан әрі – ҚКГҚ) бойынша эндемиялық аумақта шағын топтардың жылына кемінде екі рет (сәуірде-маусымда және қыркүйекте-қазанда) зоологиялық-паразитологиялық тексеру жүргізу болып табылады; ерте және жылы көктем болатын жылдары тексеру наурызда басталады.
      63. Шағын зоологиялық-паразитологиялық топтар санитариялық-эпидемиологиялық қызмет ұйымдары мен органдарының және обаға қарсы күрес ұйымдарының бейінді мамандарынан құралады.
      64. Шағын зоологиялық-паразитологиялық топтар:
      1) түрлері және биотоптары бойынша кенелер санын есепке алуды (көп болу, басымдылық және кездесу-кездеспеу индексін анықтау);
      2) бақылау табындарында 5-10 мал басын тексеру жолымен олардың жұқтыру деңгейін бағалау үшін ауыл шаруашылығы жануарларынан кенелерді жинауды;
      3) кенелердің түрлік құрамын анықтауды;
      4) кенелердің әртүрлі даму кезеңдерінде олардың негізгі және жанама қоректендірушілерін айқындауды;
      5) кенелер популяциясының санына табиғи, антропогенді және шаруашылық факторларының әсерін талдауды;
      6) кенелердің тіршілік әрекеті цикліне фенологиялық бақылауды;
      7) зертханалық зерттеу үшін ашық жерлерде және көбейетін орындарда (үй-жайлар, індер) кенелердің әртүрлі даму кезеңдерінде оларды жинауды;
      8) кенелердің өте көп пайда болуы және олардың адамдарға белсенді шабуылы кезінде үй-жайларды тексеруді;
      9) ҚКГҚ-мен ауыратын науқастар тіркелген кезде елді мекендерді тексеруді;
      10) жаздық жайылымға көшкен кезде мал шаруашылығы үй-жайларын, ашық қораларды және уақытша орындарда кенелердің бар-жоғын тексеруді (айына кемінде 1 рет);
      11) кенелерге қарсы іс-шаралар жүргізілгеннен кейін табиғи ошақ аумағында сауықтыру дәрежесін бағалауды жүзеге асырады.
      65. ҚКГҚ-ның табиғи ошақ аймағындағы жергілікті атқарушы органдар жыл сайын:
      1) кенелерге қарсы дәрілеу іс-шараларын жүргізу үшін дезинсекциялық құралдарды (препараттарды) қаңтардан кешіктірмей сатып алуды;
      2) денсаулық сақтау, мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау, ветеринариялық-санитариялық бақылау органдарының және өзге де ұйымдардың кенелерге қарсы іс-шараларды жүргізуін үйлестіруді;
      3) мал шаруашылығы үй-жайларын, ҚКГҚ табиғи ошағы аймағында орналасқан елді мекендердегі жеке үй-жайларды тазалауды (қидан, қоқыстан) ұйымдастыруды;
      4) малдарды жаздық жайылымға айдаған кезде уақытша орындарды, ашық қораларды және қоршаған аумақты тазалауды ұйымдастыруды жүзеге асырады.
      66. ҚКГҚ бойынша эндемиялық аумаққа жыл сайын кемінде екі рет (көктем, күз) кенеге қарсы жоспарлы іс-шаралар жүргізіледі.
      67. Кенелерге қарсы іс-шаралар алдын ала немесе шұғыл профилактика типі бойынша жүргізіледі.
      68. Алдын ала профилактикалық жұмыстар алдыңғы өңдеу жылына алдын ала белгіленеді және жоспарлы тәртіппен орындалады; науқастар тіркелген жерлерде соңғы сырқаттану тіркелген кезден бастап кемінде екі жыл жүргізіледі.
      69. Шұғыл алдын алу типі бойынша іс-шаралар өңдеу жоспарланбаған учаскелерде:
      1) адамның ҚКГҚ-мен сырқаттануы тіркелген жағдайларда;
      2) ҚКГҚ вирусының болуына кенелерді зерттеудің оң нәтижелері кезінде;
      3) кенелердің саны көп болған кезде жүргізіледі.
      70. Кенелерге қарсы іс-шаралар мына бағыттарда жүргізіледі:
      1) ауыл шаруашылығы малдарындағы энзоотикалық ауруларды тасымалдаушы кенелерді және мал шаруашылығы қора үй-жайларындағы кенелерді жою – ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органның бөлімшелері ұйымдастырады;
      2) аула құрылыстарына кенеге қарсы өңдеу жүргізуді қоса алғанда, елді мекендердің жеке үйлеріндегі және мұнда ұсталатын малдардағы, оның ішінде үй құстарындағы кенелерді жою – үй және мал иелері жүргізеді;
      3) кеміргіштерді терең дустациялау немесе аэрозоляциялау әдісімен кедергілік өңдеу (тұрақты немесе уақытша елді мекен айналасына қорғаныш аймағын құру) – аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау ұйымдары мен обаға қарсы күрес ұйымдары жүргізеді;
      4) тұрақты немесе уақытша елді мекендерде үй жануарлары болатын бұталарды, суаттарды және басқа жерлерді инсектоакарицидті препараттармен өңдеу – жергілікті атқарушы органдар мен жергілікті атқарушы органның ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын бөлімшелері ұйымдастырады;
      5) агротехникалық және жалпы санитариялық іс-шаралар (үй-жайларды және аумақтарды қи мен қоқыстан, бұталардан механикалық тазарту, жарықтарды жөндеу, ойықтарды, індерді алдын ала мазутпен, автолмен, керолинмен және көрсетілген заттар сіңірілген балшық құя отырып) - үй иелері мен шаруашылық субъектілері жүзеге асырады.
      Барлық көрсетілген іс-шаралар бір уақытта жүргізіледі.
      71. Кенелерге қарсы іс-шараларды жүргізу үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген инсектоакарицидті құралдар пайдаланылады.
      72. Қолдану түрі препараттарды тиімді және қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етуге тиіс.
      73. Hyalomma asiaticum asiaticum кенелері басым аудандарда кенелерге қарсы іс-шаралар наурыз-шілдеде және қыркүйек-қазанда, Hyalomma anatolicum кенелері басым орындарда шілде-тамызда жүргізіледі. Ошақтың паразиттік жүйесінде аталған түрлерден басқа Dermacentor niveus кенелері болған кезде кенелерге қарсы іс-шаралар жылдың барлық жылы мезгілде жүргізіледі.
      74. Кенелердің ерте белсенділігі кезінде кенелерге қарсы іс-шараларды бастау бір айға жылжытылады: кенелерге қарсы іс-шаралардың бірінші туры наурызда басталады және сәуірдің басынан кешіктірмей аяқталады. Өңдеулердің біреуін мал қырқу алдында 1-2 апта бұрын жүргізеді.
      75. Өңдеулер еселігі қолданылатын акарицидтердің қалдық әсерінің ұзақтығына байланысты айқындалады; осыған байланысты өңдеулердің жиілігі жылдың барлық жылы мезгілінде айына 2-3-тен 2-3-ке дейін өзгеруі мүмкін.
      76. Hyalomma тұқымдас кенелермен күресу үшін кез келген инсектоакаридті заттарды жұмсау нормасын Ixodes тұқымдас кенелерге ұсынылғанмен салыстырғанда 2,5-3 есе көбейтіледі.
      77. Жайылымдарды инсектоакарицидті заттармен өңдеуді мал көп жайылатын жерлерде жүргізуге болмайды. Эндемиялық аймақта олар ретті (КҚГҚ қоздырғышы анықталған жылдан кейінгі келесі 1-2 жылға ошақтық учаскелерді айналымнан алып тастау) пайдаланылады.
      78. Науқас адамдарды анықтауды ведомстволық тиесілігіне және меншік нысанына қарамастан денсаулық сақтау ұйымдарының медицина қызметкерлері, сондай-ақ жеке практикамен айналысатын медицина қызметкерлері жүзеге асырады.
      79. КҚГҚ-ның белгілері бар адам медициналық көмекке жүгінген кезде медицина қызметкерлері биологиялық қауіпсіздік (медицина қызметкерінің өзіне, науқасқа және барлық айналасында адамдарға қатысты) қағидаларын сақтай отырып, науқасты тез арада инфекциялық бөлімшеге емге жатқызады және эпидемиологиялық анамнез жинайды.
      80. Этиологиясы белгісіз қызбаға байланысты амбулаториялық емделіп жүрген науқастар геморрагиялық синдром қосылған жағдайда, алғашқы тексеру кезіндегі аурудың ауырлық дәрежесіне қарамастан, биологиялық қауіпсіздік қағидаларын сақтай отырып, инфекциялық бөлімшеге шұғыл емге жатқызылады.
      81. КҚГҚ-ге күдіктену немесе онымен ауыратын науқас анықталған кезде медициналық ұйым 3 сағат ішінде аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына шұғыл хабарлама жібереді.
      82. Сырттан келген адам КҚГҚ-мен сырқаттанған жағдайда, науқастың тіркелген орны бойынша аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органы 3 сағат ішінде оның тұрып жатқан орны бойынша мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына хабарлайды.
      83. Эндемиялық аумақта жоқ дегенде бір науқас бар бүкіл елді мекен КҚГҚ эндемиялық ошағы болып есептеледі; эндемиялық аймақтан тыс орналасқан қалаларда және кенттерде науқастың болған орны (бөлек үй, пәтер немесе медициналық мекеме) эндемиялық ошақ болып есептеледі.
      84. КҚГҚ ошағындағы барлық жұмыстар арнайы қорғаныш костюмінде (бұдан әрі – қорғаныш костюмі), арнайы аяқ киіммен (етік немесе қонышы ұзын бәтеңке) және резеңке қолғаптармен жүргізіледі.
      85. Қорғаныш костюмдері болмаған жағдайда, комбинезон немесе басқа да қорғаныш киім пайдаланылады; бұл ретте оның жоғарғы бөлігін шалбарға, ал шалбарды шұлыққа салады.
      86. КҚГҚ ошақтарындағы жұмыс кезінде әр сағат сайын киімге түскен кенелерді уақытында анықтау үшін өзін-өзі тексеруді және бірін-бірі тексеруді жүргізу қажет.
      87. Шағын зоологиялық-паразитологиялық топтардың персоналы қорғаныш киімінің импрегнациясы үшін аэрозольды акарорепелленттерді немесе ұнтақ тәрізді инсектоакарицидті заттарды пайдаланады. Импрегнация аптасына кемінде бір рет және әрбір кір жуған сайын жүргізіледі.
      88. Ауыл шаруашылығы малдарын қырқу және жүндерді өңдеу қорғаныш киімі мен қолғаптарды киіп орындалады.

5. Бүйрек синдромы бар геморрагиялық қызбаның алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      89. Бүйрек синдромы бар геморрагиялық қызбаның (бұдан әрі - БСГҚ) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар жергілікті атқарушы органдар үшін БСГҚ бойынша қолайсыз аумақтарда мынадай шараларды сақтау болып табылады:
      1) орман және орманды-паркті алқаптарды, елді мекендердің шегіндегі және оған іргелес аумақтардағы бақтарды тазалау;
      2) күз мезгілінде (қазан-желтоқсан) БСГҚ-ның белсенді табиғи ошақтарында орналасқан елді мекендерде, рекреациялық аймақтарда және дәнді-дақыл шаруашылығы аймақтарында жаппай кенттік дератизациялауды ұйымдастыру;
      3) БСГҚ бойынша энзоотиялық жердегі саяжай учаскелеріне, кәсіпорындардың құрылысына, сауықтыру және балалар мекемелеріне берілетін аумақтарға жаппай дератизациялау жүргізу.
      90. Аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары мен ұйымдары және обаға қарсы күрес ұйымдары БСГҚ бойынша ошағы табылған аумақта жылына екі рет мыналарды қамтитын эпизоотологиялық тексеруді жүргізеді:
      1) кеміргіштердің санын есепке алу (сәуір-мамыр айларының аяғында және қазанда);
      2) кеміргіштердің көбею қарқындылығын бағалау және олардың санының өзгеруін қысқа мерзімді болжау;
      3) хантавирустық антигеннің болуына зертханалық зерттеу үшін кеміргіштерді аулау;
      4) ұсақ сүт қоректілер – вирусты тасымалдаушылардың хантавирусты жұқтыру деңгейін және адамдарға жұқтыру көзін анықтау;
      5) ошақтық аумақты ландшафтылы-географиялық аудандастыру және БСГҚ белсенді табиғи ошақтарын анықтау.
      91. Аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары мыналарды жүргізеді:
      1) сырқаттанушылықтың динамикасын ретроспективті және жедел талдау;
      2) БСГҚ-мен ауыратын науқастарды ерте анықтау және оларды тексерудің әдістемелік дұрыстығын бақылау;
      3) тұрғындардың табиғи иммунитетінің деңгейін оқып зерделеу;
      4) БСГҚ-ны жұқтыру қаупінің жоғарғы тобын анықтау;
      5) БСГҚ-мен сырқаттанушылықтың көтерілуін және төмендеуін қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді болжау;
      6) БСГҚ эпидемиологиясы және алдын алу мәселелері бойынша медицина қызметкерлерін даярлау.
      92. БСГҚ эпизоотологиялық үдеріс өршіген және онымен сырқаттанушылық өскен жағдайда аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органы:
      1) денсаулық сақтау ұйымдарының, ветеринариялық және коммуналдық қызметтердің, орман шаруашылығының, сауда, қоғамдық тамақтану, сауықтыру ұйымдарының БСГҚ-ның алдын алуға бағытталған іс-шараларды жүргізуін үйлестіреді;
      2) БСГҚ ошақтарының өршіген орындарына эпизоотологиялық тексеру жүргізу;
      3) елдімекендердің, сауықтыру, балалар, сауда және басқа да ұйымдардың санитариялық жағдайын рейдтік тексеруді ұйымдастыру;
      4) адамдардың жұқтырған орындарын және жағдайларын анықтай отырып, аурулардың көп болуы жағдайларын эпизоотологиялық-эпидемиологиялық зерттеу;
      5) елдімекендерге және басқа да тұрғындардың шоғырланған орындарына жалғасқан орманды алқаптардың бес жүз метрлік жолағына кедергілік дератизациялау жүргізу;
      6) БСГҚ-мен ауыратын науқастарды және соларға ұқсас жағдайда болған адамдарды анықтау мақсатында үй-үйлерді аралауды ұйымдастыру;
      7) БСГҚ бойынша қолайсыз аумақтардағы амбулаториялық-емханалық мекемелерге, стационарларға, фельдшерлік-акушерлік пункттерге хантавирустық инфекцияның болуын айғақтайтын диагноздары бар науқастардың (соңғы 1-2 айда) келуін талдау;
      8) санитариялық-ағарту жұмысын күшейту.
      93. БСГҚ-ның табиғи ошақтарының аймағында орналасқан жазғы сауықтыру ұйымдарында оларды ашпас бұрын мынадай талаптарды орындау қажет:
      1) орман алаптарын бес жүз метрлік аймақта қоқыстан, шөпшектерден, қураған ағаштардан, қалың бұталардан тазарту;
      2) кеміргіштердің шаруашылық құрылыстарға және тұрғын үй-жайларына кіре алмауын қамтамасыз ету;
      3) аумақта және құрылыстарда тышқан тәрізді кеміргіштерді жою бойынша іс-шаралар жүргізу;
      4) бес жүз метрлік аймақта уланған жемдерді жасырын бере отырып, кедергілік дератизациялауды ұйымдастыру;
      5) төсек-орын жабдықтарын 6-8 сағат бойы күнге желдетіп, кептіру және төсек-орын жабдықтарын камералық өңдеу жүргізу;
      6) сауықтыру маусымы басталар алдында, одан кейін әрбір ауысым басталар алдында үй-жайларда ылғалды дезинфекциялау жүргізу;
      7) БСГҚ профилактикалық шаралар бойынша персоналға нұсқама жүргізу;
      8) Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген ұзақ әсер ететін родентицидті заттарды қолдана отырып, жаздық маусымдық сауықтыру мекемелерін қыс мезгіліне консервациялауды жүргізу.

6. Құтырманың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      94. Құтырманың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар жеке және заңды тұлғалардың (жануарлардың иелерінің) мынадай шараларды сақтауы болып табылады:
      1) иелігіндегі иттер мен мысықтарды ауданның (қаланың) бас мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық инспекторының ұсынымы бойынша клиникалық тексеру және антирабиялық вакцинамен сақтандыру екпелер үшін ветеринариялық емдік-профилактикалық ұйымдарға жеткізу;
      2) құтырмаға қарсы егілмеген иттерді жеке аулаларға, фермаларға, үйірлерге, отарларға және табындарға жіберуді шектеу;
      3) ауыл шаруашылығы және үй жануарларын жабайы жыртқыштар, иттер немесе мысықтар тістеген жағдайда, ауруға күдікті немесе тістелген жануарларды оқшаулауға қажетті шаралар қабылдау.
      95. Адамдарды немесе малды тістеген иттер, мысықтар және басқа да жануарлардың (құтырманың айқын белгілер бар жануарлардан басқа) иелері немесе қараусыз қалған иттер мен мысықтарды ұстайтын арнайы бригада оларды ветеринария мамандары 10 күн ішінде оқшаулауы мен бақылауы үшін тез арада жақын ветеринариялық емдеу ұйымына жеткізуі тиіс.
      96. Жеке және заңды тұлғалар өз жануарларын құтырмаға қарсы уақтылы вакцинацияны және диагностикалауды қамтамасыз етуі тиіс. Профилактикалық егулерді жүргізу туралы актіге олардың иелерінің деректерін (аты-жөні, мекенжайы) көрсете отырып, вакцинацияланған иттер мен мысықтардың тізімі міндетті түрде қоса беріледі. Жануардың паспортына тиісті белгілер қойылады.
      97. Құтырма бойынша эпизоотологиялық қолайсыз аймақтарда ауылшаруашылығы малдарын (ірі қара мал, ұсақ мал, жылқы, түйе), иттер мен мысықтарды құтырмаға қарсы жоспарлы профилактикалық иммунизациялау жүргізіледі.
      98. Жекеленген жағдайларда, ветеринариялық емдеу ұйымының рұқсаты бойынша адамдарды немесе малдарды тістеген жануар оны 10 күн ішінде оқшауланған үй-жайда ұстауға және оны ветеринариялық дәрігерге тексеруге ұсынуға жазбаша міндеттеме берген иесінде қалдырылады.
      99. Оқшауланған жануарларды бақылау нәтижелерін осы аумаққа қызмет көрсететін ветеринария дәрігері арнайы журналда тіркейді және зардап шеккен адамға егу жүргізетін ұйымға және зардап шегушінің тұрғылықты мекенжайы бойынша аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына хабарлайды.
      100. Оқшаулау мерзімі аяқталғаннан кейін клиникалық сау малдар алдын ала вакцинациялағаннан кейін оларды 30 күн бойы оқшаулап ұстау шартымен иелеріне қайтарылады. Құтырмамен ауыратын жануарларды жояды.
      101. Жабайы жануарлардың құтырмасын уақтылы анықтау және оның таралуының алдын алу мақсатында орман шаруашылығы, табиғатты қорғау, аңшылық шаруашылығы органдарының, қорықтар мен қаумалдардың қызметкерлері:
      1) жабайы жануарлардың құтырма жағдайлары (құтырмаға күдіктену) немесе олардың әдеттен тыс әрекеттеріне (адамнан қорықпау, адамдар мен жануарларға әдейілеп шабуылдау) туралы ветеринарлық маманға тез арада хабарлайды;
      2) аңшылық алқабында, қорықтар, қаумалдар аумақтарында, ірі елді мекендердің жасыл аймақтарында табылған жабайы жыртқыштардың (түлкі, жанат тәрізді ит, ақ түлкі, қасқыр, қарсақ, шибөрілер) өлекселерінде құтырманың бар-жоғын зерттеу үшін ветеринариялық зертханаға жібереді;
      3) аңшылардың жолдамаларын және аңшылық билеттерін тексеру кезінде табиғатты қорғайтын аңшылық инспекция және қорықшылық қызметі құтырмаға қарсы егілгенін куәландыратын иттердің тіркелу куәліктерін тексереді. Вакцинацияланбаған иттер аңға жіберілмейді.
      102. Құтырма бойынша эпизоотиялық қолайсыз аймақтарда жергілікті атқарушы органдар (селолық округтердің, аудандардың, қалалардың, облыстардың әкімдері) жабайы жануарларды, иттер мен мысықтарды аулау және ату бойынша шаралар жүргізеді.
      103. Құтырмаға зерттеу жүргізу үшін зертханаға ұсақ малдан – жаңадан өлген өлексені немесе басын, ал ірі малдан – жаңа өлген өлексе басын жібереді.
      104. Зерттеу нәтижелері туралы зертханаға патологиялық материалды жіберген ветеринариялық маманға және ауданның (қаланың), облыстың бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.
      105. Ауданның (қаланың), облыстың бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы малдарда құтырма жағдайы анықталғаны туралы ақпарат алған кезде:
      1) аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына, көрші аудандардың бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторларына және жоғарыда тұрған ветеринариялық органға тез арада хабарлайды;
      2) аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау өкілімен бірлесіп, сол жерге барады, эпизоотиялық ошаққа және қолайсыз пунктке эпизоотологиялық-эпидемиологиялық тексеру жүргізеді, қауіпті аймақтың шекарасын айқындайды және эпизоотиялық ошақты оқшаулау және жою бойынша іс-шаралар жоспарын әзірлейді, сондай-ақ адамдар мен ауыл шаруашылығы малдары арасында аурудың жаңа оқиғаларын болдырмау бойынша профилактикалық және эпидемияға қарсы іс-шаралар жүргізеді;
      3) жергілікті атқарушы органда бекіту үшін шектеу іс-шараларын белгілеу бойынша материалдарды ресімдейді.
      106. Құтырма бойынша қолайсыз елдімекендерде иттер мен мысықтардың көрмесін өткізуге, иттерді шығарып баулуға жол берілмейді. Үй жануарларын сату тоқтатылады, иттер мен мысықтарды қолайсыз пункттен тыс әкетуге және шектеу қойылған аумақ пен қауіпті аймақта жабайы жануарларды аулауға (хайуанаттар паркіне апару үшін, басқа аудандарға орналастыру мақсатында) тыйым салынады.
      107. Ветеринариялық және санитариялық қызмет мамандары құтырма бойынша қолайсыз пункттерде мынандай іс-шараларды ұйымдастырады:
      1) тұрғындар арасында құтырма ауруының қауіптілігі және оның алдын алу шаралары туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізу;
      2) қолайсыз пунктті құтырмаға қарсы егулерді қажет ететін адамдарды анықтау үшін үй-үйді (пәтерлерді) аралау, ит, мысық және басқа да жануарларды ұстау жағдайын тексеру, құтырмамен ауыратын науқастарды, ауруға күдіктілерді және құтырманы жұқтыруға күдікті жануарларды анықтау;
      3) адамдар мен жануарларды тістеген, оқшауланатын және бақылауда ұсталатын жануарлардан басқа құтырмамен ауыратыны анықталған иттерді, мысықтарды және басқа жануарларды өлтіріп кейіннен өртеу;
      4) жабайы жануарлардың құтырма жағдайлары анықталған кезде, (селолық округтердің, аудандардың, қалалардың, облыстардың әкімдері) жабайы жануарларды, иттер мен мысықтарды аулау және ату бойынша іс-шараларды жүргізеді.
      108. Құтырманың эпизоотиялық ошағында науқастар немесе құтырма ауруына күдікті малдар бөлініп алынған жануарлардың тобына (ферма, үйір, мал тобы, отар, табын) тұрақты бақылау орнатылады. Бұл малдарды күніне кемінде үш рет қарайды және антирабиялық вакцинаны қолдану нұсқаулығына сәйкес антирабиялық вакцинаның профилактикалық егулері жүргізіледі. Егулерден кейін малдарды міндетті 60 күндік оқшаулау қажет.
      109. Жабайы жыртқыш аңдар немесе иттер тістеген клиникалық сау малдарды, құтырмаға қарсы егулерге және тұқымдастығына қарамастан, өлтіріп, кейіннен өртейді.
      110. Ауыл шаруашылығы малдарын сою құтырмамен ауыру жағдайы тіркелген орында жүргізіледі.
      111. Құтырма бойынша қолайсыз ферманың (мал тобы, үйір, отар, табын) клиникалық сау малдардың сүтін құтырмаға қарсы егулер жүргізілгеніне қарамастан, 30 минут бойы 800-850 С температурада пастерлегеннен кейін немесе 5 минут бойы қайнатқан соң адамдарға тамаққа пайдалануға немесе малдарға азық ретінде беруге рұқсат етіледі.
      112. Құтырма бойынша қолайсыз топтың клиникалық сау малынан алынған жүнді ветеринариялық куәлікте ол дезинфекциялауға жататыны туралы көрсете отырып, қожалықтан тығыз матадан жасалған ыдыспен қайта өңдеу кәсіпорындарына апарады.
      113. Құтырма ауруымен ауырған малдар мен оларға күдікті малдардың болған орындары, күту заттары, сілекейлермен және басқа бөлінділермен ластанған киім мен басқа заттар дезинфекциялануы тиіс.
      114. Құтырма вирусын жұқтыру қатеріне ұшыраған адамдарды анықтаған медицина қызметкерлері олар туралы аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына және ветеринарлық қызметке хабарлайды.
      115. Аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органы құтырма вирусын жұқтыру қаупі бойынша өтініштің әрбір жағдайы туралы:
      1) тіркейді;
      2) эпизоотологиялық-эпидемиологиялық тексеруді тез арада жүргізеді;
      3) ауданның (қаланың) бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына жануарларды оқшаулау және оларға ветеринариялық бақылау орнату мақсатында зақым салғаны белгілі жануарлар туралы хабарлайды;
      4) құтырма вирусын жұқтыру қаупіне ұшырайтын және емдеу-профилактикалық иммундауды қажет ететін адамдардың тобын анықтайды және оларды травматологиялық бөлмеге (кабинетке), ал соңғысы болмаған жағдайда – хирургиялық кабинетке жібереді.
      116. Емдеу-профилактикалық иммундау курсы құтырма вирусын жұқтыру қаупіне ұшыраған адамдарға жүргізіледі.
      117. Құтырмаға күдікті адамдар жұқпалы стационарлардың жеке бокстарына емге жатқызылады.

7. Листериоздың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      118. Жұқтыру материалымен жұмыс істеу және жеке қауіпсіздік шаралары жөніндегі нұсқамадан өтпеген адамдар серологиялық оң реакциясы бар жануарларды және листериозбен ауыратын жануарларды қабылдауға, тасымалдауға және союға, тұтас етті бөлуге және олардан алатын шикізаттарды қайта өңдеуге жіберілмейді.
      119. 18 жасқа толмаған адамдардың, жүкті әйелдердің, бала емізетін әйелдердің, маусымдық жұмысшылардың жұмыс істеуіне рұқсат етілмейді.
      120. Шаруашылық субъектілерінің қызметкерлері, оның ішінде уақытша тартылған адамдар жеке гигиена және жеке қорғаныш (халат, резеңке қолғап, жеңқап, клеенка алжапқыштары, тиісті аяқ киім) құралдарынсыз жұмысқа жіберілмейді.
      121. Шаруашылық субъектілерінің қызметкерлеріне профилактикалық медициналық тексерулер жаппай мал төлдегеннен кейін 1-2 айдан соң, малдан алынатын шикізат пен өнімдерді өндіру кәсіпорындарының қызметкерлеріне жаппай мал сойылғаннан кейін 1-2 айдан кейін профилактикалық медициналық тексеру жүргізіледі.
      122. Листериозға профилактикалық зертханалық тексерілуге мыналар жатады:
      1) жануарларды күтуге және мал шаруашылығы шикізаты мен өнімдерін қайта өңдеуге уақытша тартылатын адамдар (маусымдық жұмыстан кейін 1-2 айдан соң);
      2) бала көтеретін жастағы әйелдер: қайталанған баспа, аналық бездің, жатыр мойнының асқынуы кезінде;
      3) асқынған акушерлік анамнезімен, жүктіліктің патологиялық (тұмау тәріздес ауру, токсикоз, ангина) және/немесе босану ағымымен жүкті әйел және жас босанған әйел;
      4) листериозға күдік келтірілген жаңа туған нәресте;
      5) өлі туылған немесе өмірінің алғашқы күндерінде шетінеген баланың мәйіті.
      123. Адамдардың, ауыл шаруашылығы және басқа да жануарлардың арасында листериозбен ауруы анықталғанда эпизоотиялық ошақты эпидемиолог-дәрігер мен ветеринариялық маман бірлесіп тексеру жүргізеді.
      124. Листериозбен ауыратын науқастармен байланыста болған адамдар, сондай-ақ үй жануарлары листериозға тексеріледі.
      125. Листериозбен ауыратын науқастарды, листерионы тасымалдаушыларды емге жатқызу клиникалық және эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.
      126. Реконвалесценттер клиникалық сауыққаннан кейін және бактериологиялық зерттеудің бір реттік теріс нәтижесінен соң стационардан шығарылады.
      127. Листериозбен ауырып жазылған адамдарды диспансеризациялау 1 жыл бойы міндетті түрде тоқсан сайын арнайы зертханалық тексерулер өткізіле отырып жүргізіледі.
      128. Жүкті әйелдерді диспансеризациялау жүктіліктің алғашқы сатыларында міндетті түрде серологиялық зерттеп, ал оң серологиялық тест жағдайында – бактериологиялық зерттей отырып жүргізіледі. Листерияға оң бактериологиялық зерттеу жағдайында тиісті антибактериалды және патогенетикалық емдеу жүргізіледі.
      129. Листериозбен ауырып жазылған адамдардың жұмыс істеуіне және ұйымдастырылған ұжымда жұмыс істеуіне рұқсат ету шектеусіз, клиникалық сауыққаннан кейін және теріс бактериологиялық тексеруден кейін жүргізіледі.
      130. Жануарларды сатып алу, сату, союға өткізу, басқа орындарға ауыстыру және жаңадан топтастыру ілеспе құжаттар (ветеринариялық куәліктер, ветеринариялық сертификаттар және анықтамалар) болған кезде жүргізіледі, малдан алынатын өнімдер мен шикізаттарды өткізу ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізгеннен кейін жүргізіледі.
      131. Жануарлар саны листериоз бойынша қолайлы шаруашылық субъектілерінің жануарларымен толықтырылады.
      132. Листериозды уақтылы анықтау мақсатында комлементтің байланыс реакциясына (бұдан әрі – КБР) жануарлардың қан сарысуын зерттеу жүргізіледі:
      1) листериозға күдіктенуде барлық жағдайларда;
      2) асыл тұқымды мал өсіретін кәсіпорындарда, жасанды ұрықтандыру станцияларында (пункттерінде) барлық өндірушілерді (өгіздер, қабандар, қойлар) жылына екі рет;
      3) шошқаларды, ірі қара және ұсақ малдарды – асыл тұқымды мал өсіретін шаруашылықта әрқайсысын жылына 1 рет.
      133. Жаңадан келген малдарды 30 күн бойы профилактикалық карантинде ұстамай, жалпы табынға қосуға жол берілмейді.
      134. Профилактикалық карантин кезінде және шаруашылық субъектілерде жаңа топ құрастырғанда жануарларға клиникалық тексеру жүргізіледі және қажет болғанда (жүйке жүйесінің бұзылу белгілерінің көрінуі, іш тастау, дене қызуының көтерілуі) – листериозға бактериологиялық және серологиялық тексеру жүргізіледі.
      135. Жануарлардың иелері барлық ауру жағдайлары, листериозға күдіктену, іш тастауы, өлі туу және жануарлардың қырылуы туралы ветеринариялық қызметке хабарлайды және ветеринариялық инспекторлардың талаптары бойынша жануарларды сатып алу туралы барлық қажетті мәліметтерді беруі, олардың тексеруіне, зерттеуіне және өңдеу жүргізуіне жағдай жасайды.
      136. Ветеринариялық мамандар және/немесе тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің ветеринариялық инспекторы жануарлардың іш тастау, өлі туу және қырылуы жағдайларының барлығын есепке алуды жүргізеді және ветеринариялық зертханаға тексеруге патологиялық материал жібереді.
      137. Барлық жем, оның ішінде сүрленген шөп пен құрама жемді жемдеу алдында листерияны жұқтыруына зерттеу қажет және бұл жемдерді зерттеу нәтижелері теріс болған кезде ғана мал рационына қосу қажет.
      138. Сүтпен және сүт өнімдерімен (қаймағы айырылған сүт, сүт сарысуы, тағы басқа) қоректендіру үшін қолданылатын астаулар жуылуы және дезинфекциялануы тиіс.
      139. Жануарлардың маститі кезінде сүтке бактериологиялық зерттеу жүргізіледі.
      140. Листериозға оң әсер берген және онымен ауыратын ауру жануарларды қабылдау және сою ет өндіретін объектілерде және сою пункттерінде (бұдан әрі – объектілер) жүргізіледі.
      141. Объектілерге келіп түскен ауру жануарларды арнайы бөлінген ашық қораларда (изоляторларда) сау жануарлардан оқшау ұстайды. Оларды союға ауысым соңында немесе бөлек ауысымда жалпы сою цехында жол беріледі.
      142. Жануарларды сою алдында ұстайтын базалардың (ашық қоралардың) едендерінің қатты жабыны болады, сұйықтық науалар мен сұйықтық қабылдағыштармен және сарқынды суларды зарарсыздандыруға арналған құрылғылармен жабдықталады.
      143. Сою аяқталғаннан кейін санитариялық қасапхананың, сою цехының үй-жайы, сою алдында ұстайтын база, сойылған өнімдерді қайта өңдеу бойынша өндірістік үй-жайлар, технологиялық жабдық, мүкаммал, санитариялық және арнайы киім, аяқ киімдер, көлік құралдары және өндірістік ағындар механикалық тазартылуы және дезинфекциялануы тиіс.
      144. Объектілерде малдарда листериоздың болуына немесе болмауына қарамастан, оларды бордақылауға және өсіруге, сондай-ақ сиырларды, қойлар мен ешкілерді саууға жол берілмейді.
      145. Субөнімдерді жинау үшін "Листериоз" деген таңбасы бар, су өткізбейтін, санитариялық өңдеуге жатқызылатын ыдыс, ал конфискаттар үшін "Конфискаттар" деген таңбасы бар, жабылатын, су өткізбейтін ыдыс бөлінеді.
      146. Листериозға зерттеу үшін зертханаға:
      1) ұсақ жануарлардың тұтас өлексесін немесе басын (бас миын), бауырды, көкбауырды, бүйректі, лимфатүйіндерді, өкпенің зақымданған бөлігін, іш тасталған ұрықты немесе оның қабығын жіберу қажет. Жаз мезгілінде патологиялық материал глицериннің 40%-дық стерильденген сулы ерітіндісімен консервирленеді;
      2) тірі кездегі диагностика үшін – іш тасталған жатырдан бөлінген жыныс мүшелерінің ағындысын, ауру жануардың және ауруға күдікті жануардың қанын немесе сарысуын, малдың сүтін жіберу қажет.
      147. "Листериоз" диагнозы эпизоотологиялық деректер кешені мен зертханалық зерттеулер нәтижелері негізінде қойылады. Шешуші кезеңге бактериологиялық зерттеу – литерия өсірінділерінің бөлінуі жатады.
      148. Жануарға листериоз диагнозы қойылған кезде шаруашылық субъектісіне қызмет көрсететін ветеринариялық маман бұл туралы шаруашылық субъектісінің басшысына, тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына және аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына тез арада хабарлайды және эпизоотиялық ошақта эпизоотологиялық тексеру жүргізеді.
      149. Шектеу іс-шараларының шарттары бойынша мыналарға жол берілмейді:
      1) сою үшін оларды сыртқа шығаруды қоспағанда жануарларды шығару (әкету);
      2) жануарды ет өңдейтін объектілерге апаруды қоспағанда, мәжбүрлеп сойылған листериозбен ауырған жануардың етін шикі күйінде шығаруға. Қолайсыз пункттердегі және ет өңдейтін объектілердегі жануардың етіне "Ветеринария туралы" Заңға сәйкес ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізілуі тиіс;
      3) науқас жануар жеген және листерияларын жұқтыруына күдіктену кезінде жемді сыртқа шығаруға;
      4) ветеринариялық дәрігердің рұқсатынсыз шаруашылық субъектісінің ішінде жануарды қайта топтастыруға (ауыстыру);
      5) басқа шаруашылық субъектілеріне және аудандарға шығару үшін қауіпті пункттерде асыл тұқымды және асыл тұқымды емес малды өсіретін қолайсыз пункттерде, шөпті, сабанды және басқа да қатты жемді дайындауға, сондай-ақ жануарлардың (құстарды қосқанда), терісі бағалы аңдардың, иттердің, мысықтардың жәрмеңкелерін, базарларын және көрмелерін өткізуге;
      6) науқас жануарларды өсіру және бордақылау үшін халыққа сатуға;
      7) ауру мал мен қолайсыз табындардың мал басының сау малмен бірге жайылуы, су ішуі және басқа да байланыста болуына, сондай-ақ, малды алыс жерлердегі жайылымдарға айдауға және тасуға.
      150. Листериоз бойынша қолайсыз деп жарияланған шаруашылық субъектісінде мынадай іс-шаралар жүргізіледі:
      1) жануарды таңдамалы түрде температурасын өлшей отырып, басты клиникалық тексеру және жарамсызын айыру;
      2) клиникалық белгілері жоқ ауру мал мен листерия тасымалдаушыларды анықтау үшін серологиялық зерттеу жүргізіледі;
      3) орталық жүйке жүйесінің зақымдалуының клиникалық белгілері бар ауру малдар союға жіберіледі;
      4) ауруы күдікті жануарлар және оң серологиялық реакциясы бар жануарлар оқшауланады және антибиотиктермен емделуі тиіс немесе союға жіберіледі;
      5) клиникалық белгілері жоқ және теріс серологиялық реакциясы бар жануарлар иммундалады және профилактикалық мақсатта антибиотиктер қабылдайды;
      6) жануарлардан алынған сүт серологиялық зерттеуден өтуі және оң нәтиже көрсетілген кезде кейіннен шаруашылық ішінде жануарларға беру үшін немесе тоң май жасау үшін 15 минут қайнатылуы тиіс. Сауыққан жануарлардың сүті шаруашылық субъектісінде екі ай өткенге дейін пастерленеді, осыдан кейін оның сыртқа шығарылуына жол беріледі;
      7) қолдан ұрықтандыру листериозға алдын ала тексерілген сау аталық жануардың шәуетін қолданып жүргізіледі;
      8) мал қора-жайларындағы қи күнделікті қи сақтайтын қоймаларға немесе жеке учаскелердегі үйінділерге жиналады. Оны 2-3 ай ішінде биотермиялық зарарсыздандырудан кейін тыңайтқыш ретінде қолдауға жол беріледі.
      151. Дезинфекциялау мынадай іс-шараларды қамтиды:
      1) мал қора-жайларында және оған іргелес аумақтарда ауру жануарлардың анықталған әрбір жағдайына дезинфекциялау, содан соң барлық кезек ішінде әрбір 14 күн сайын шектеу жүргізіледі. Ауру мал, ауруға күдікті жануарлар ұсталатын қоралардың кіреберісі аяқ киімді өңдеуге арналған дезинфекциялау кедергілерімен (кілемшелер) жабдықталады;
      2) листериоз қоздырғышы бар жайылу алаңдары, аулалар, базалар, мал қоралары, су қоймаларына жақын жерлер және басқа да учаскелер мен аумақтар ауру тоқтағаннан кейін қоқыстан, қидан тазартылады. Қи мен қатты қалдықтар (шөп және басқалар) шығарылады және (биотермиялық әдіспен, химиялық құралдармен және басқалармен) зарарсыздандырылуы тиіс. Үй-жайларда және оларға жақын аумақтарда дератизациялау жүргізіледі, кеміргіштердің өлекселері жиналады және өртеледі;
      3) шөмелелер, пішен, сүрлем шөмелелері, құрама жем кеміргіштердің мекендеуі тексеріледі. Кеміргіштер анықталған жағдайда, уақтылы дератизациялау жүргізіледі;
      4) траншеяларда және үйінділерде сақталатын сүрлемде листериоз қоздырғышы болған жағдайда, барлық листериоз қоздырғышымен зақымдалған сүрлем биотермиялық әдіспен зарарсыздандырылуы тиіс;
      5) листериозбен ауыратын ауру жануарлардан алынған терілік шикізатты зарарсыздандырады.
      152. Мал қоралар мен мал күтуге қолданылатын заттарды дезинфекциялау үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген дезинфекциялау препараттары пайдаланылады.
      153. Малдың іш тасталған ұрығы, өлекселері тез арада кәдеге жаратылуы тиіс.
      154. Шаруашылық субъектісінде клиникалық ауру жануарлар анықталған соңғы жағдайдан кейін, серологиялық тексерудің теріс нәтижесін алғаннан кейін, шаруашылық субъектінің үй-жайлары мен аумағына қорытынды механикалық тазалау және дезинфекциялау жүргізгеннен кейін екі айдан соң листериоз бойынша шектеу іс-шаралары тоқтатылады.
      155. Шаруашылық субъектісінің листериоздан сауығуынан кейін екі жыл ішінде асыл тұқымды және асыл тұқымды емес жануарды өсіруге жануардың қан сарысуын серологиялық зерттеудің теріс нәтижелері алынғаннан кейін жол беріледі. Бір жыл ішінде жануардың басқа түрлерін өсіру аталған жағдайларда жүзеге асырылады.
      156. Листериоз бойынша бұрын қолайсыз болған шаруашылық субъектілерінде оң реакциялары жойылғанға дейін жануарларды қоралаудың алдында жылына 1 рет серологиялық тексеру жүргізіледі. Оң реакция байқалатын жануарлар оқшауланады, емделуі тиіс немесе союға жіберіледі. Жануарларды әкету кезінде ілеспе ветеринариялық құжаттарда листериозға зертханалық зерттеулер нәтижелері көрсетіледі.

8. Лептоспироздың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      157. Лептоспироздың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар лептоспирозбен ауыратын ауру туралы емдеу-профилактикалық ұйымдардан хабарлама алған кезде немесе лептоспироз жағдайына күдіктену кезінде тиісті аумақтардағы мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдары мен ұйымдарының мынадай шараларды сақтауы болып табылады:
      1) барлық күдікті жағдайларда материалды міндетті зертханалық зерттей отырып, липтоспирозбен ауыратын науқастарды анықтау үшін адамдардың ауру жұқтырғаны анықталған немесе жұқтыруы ықтимал орындарда тұрғындарды эпидемиологиялық тексеру;
      2) лептоспироздың әрбір жағдайын эпидемиологиялық тексеру, қоздырғыштың берілу жолдары мен жұқтыру көздерін анықтау;
      3) ошақтарда дезинфекциялау, объектілерде және аумақтарда шұғыл дератизациялау жүргізу;
      4) тұрғындар арасындағы санитариялық-ағарту жұмысы.
      158. Емдеу-профилактикалық ұйымның медицина қызметкері лептоспироз ауруымен ауырған әрбір науқас және оған күдікті жағдай туралы тиісті аумақтардағы мемлекеттік санитариялық-эпиедмиологиялық қызмет органдарына шұғыл хабарлама жібереді.
      159. Лептоспироздың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар лептоспироз ошақтарында денсаулық сақтау ұйымдарының мынадай шараларды сақтауы болып табылады:
      1) қоздырғыштардың серологиялық тобын көрсете отырып, барлық науқастарды және бактерия тасымалдаушыларды тіркеу (клиникасы айқындалмаған қанның оң бактериоскопиясы және серологиялық зерттеудің теріс нәтижесі);
      2) науқастарды жұқпалы ауру бөлімшесіне емге жатқызу және тасымалдаушыларды амбулаториялық емдеу;
      3) екі апта ішінде қызбасы бар науқастардың клиникалық және зертханалық мониторингі (қызбаның екі толқынды түрі – өте төмен деңгейде болуымен қызба бір аптаға жуық созылады және температурасының жоғарылауы 3-4 күн тексеріледі);
      4) ауырып жазылған аурудан кейін алғашқы айда көз дәрігері, невропатолог және терапевт міндетті клиникалық тексере отырып, 6 айдың ішінде реконвалесценттерді диспансерлеу;
      5) жас босанған әйелдерді бактериоскопиялық және серологиялық тексеру (көрсеткіштер бойынша);
      6) донорлық қанды бактериоскопиялық және серологиялық зерттеу (қан алған кезде).
      160. Тиісті аумақтардағы мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдары жүргізетін профилактикалық іс-шаралар мыналарды қамтиды:
      1) ошақтардың болуын және типін анықтау;
      2) ошақтың эпизоотикалық белсенділігін тұрақты бақылау;
      3) синантропты кеміргіштер саны динамикасына мониторингі;
      4) лептоспир тасымалдаушыларының түрлік құрамын зерделеу;
      5) лептоспирдің серологиялық құрылымын анықтау;
      6) эпидемиологиялық маңызы бар объектілері болатын липтоспироз ошақтарының өзара байланысын анықтау (демалыс аймағы, мал шаруашылығы фермасы, ауыл шаруашылық, гидромелиоративті жұмыстарды жүргізу аудандары, қоғамдық тамақтану, сауда және басқалар);
      7) эпидемиологиялық жағдайдың өзгерістерін жедел талдау, олардың эпидемиологиялық қауіптілігі дәрежесін бағалау;
      8) оқиғалардың одан әрі дамуын болжау және профилактикалық іс-шараларды жүргізу.
      161. Лептоспироздың табиғи ошақтарына тиісті аумақтардағы мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдары емдеу-профилактикалық ұйымдармен бірлесе отырып, мынадай профилактикалық іс-шаралар кешенін орындайды, олар мыналарды қамтиды:
      1) адамдарды вакцинациялауды;
      2) кәсіби сырқаттанушылықтың алдын алуды;
      3) жас босанған әйелдерді зертханалық тексеруді (көрсеткіштер бойынша);
      4) донорлық қанға зертханалық бақылауды;
      5) ет және сүт өнімдерін санитариялық-эпидемиологиялық бақылауды;
      6) аумақтың, ашық су қоймаларының және сумен жабдықтау көздерінің санитариялық жағдайының мониторингін;
      7) санитариялық-ағарту жұмыстарын;
      8) қауіп төнетін учаскелерді дератизациялауды.
      162. Халықты вакцинациялау лептоспироздың табиғи ошақтарымен олар байланыста болғанға дейін жыл сайын 1-2 ай бұрын жүргізіледі.
      163. Жоспарлы вакцинациялауға патогенді лептоспириялармен жұмыс істейтін зертханалардың қызметкерлері, зақымдану қаупі жоғары адамдар – ветеринария қызметкерлері, мал шаруашылығының, балық шаруашылығының жұмыскерлері, күрішшілер, мелиораторлар, тазарту кәріз құрылыстары жұмыскерлері, кеншілер, лептоспироз бойынша қолайсыз немесе мал шаруашылығымен айналысатын елді мекендердегі балалар жатқызылады.
      164. Лептоспироздың табиғи ошақтарында және антропургиялық ошақтарында тұрғындар ауыз су қажеттілігі үшін қайнаған суды пайдалануы, жеке профилактика шараларын сақтауы қажет.
      165. Лептоспироз бойынша қауіп төндіретін аумақтарда санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) және эпизоотияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар ветеринария саласындағы мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің мынадай шараларды сақтауы болып табылады:
      1) малдардың клиникалық жағдайларын бақылау, іш тастаулар санын есепке алу;
      2) асыл тұқымды мал өсіру шаруашылығын, кәсіпорындарды, лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықтың жасанды ұрықтандыру станцияларын толықтыру;
      3) шаруашылыққа келіп түсетін барлық малдарды 30 күндік карантин ішінде лептоспирозға зерттеу;
      4) бордақылау шаруашылықтарын лептоспирозға тексермей-ақ, бірақ карантиндеу кезеңінде оларды лептоспирозға қарсы міндетті түрде вакцинациялай отырып, клиникалық сау малдармен толықтыру;
      5) жануарлардың лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықтардың (фермалардың) елдімекендердің малымен жайылымда, суғару орындарында бірге болуына жол бермеу, вакцинацияланбаған малдарды лептоспироздың табиғи ошақтарының аумағында жаймау;
      6) ашық су қоймаларының жағасына малдарға арналған жазғы жайлауды орнатуға жол бермеу;
      7) мал шауашылығы үй-жайларында, фермалардың аумағында, жемдерді сақтау орындарында кеміргіштерді жүйелі түрде жою.
      166. Жануарларда лептоспирозға күдіктенудің барлық жағдайларында қан сарысуы және басқа патологиялық материал (ағзалардағы тіндер, сұйықтықтар, ұрық айналасының суы, ұрық қанының сары суы, іш тастау материалы) зертханалық зерттеуге алынады.
      167. Зертханалық зерттеулер нәтижелері бойынша шаруашылық (ферма, гурт) мына жағдайлардың бірінде лептоспироз бойынша қолайсыз деп саналады:
      1) лептоспирлер патологиялық материалды микроскопиялық зерттеу кезінде анықталғанда;
      2) антидене тексерілген жануарлардың 20 пайызынан астамында қан сарысуында (зәрінде) анықталғанда;
      3) патологиялық материалдан лептоспир өсіріндісі бөлінгенде.
      168. Жануарларда қан сарысуында спецификалық антидене немесе зәрінде бөлінетін лептоспир анықталған кезде лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылық үшін көзделген іс-шаралар жүргізіледі.
      169. Импорт бойынша келіп түсетін жануарлар карантин үй-жайында ұсталады және оларды экспорттаушы елде тіркелетін қоздырғышқа антиденеге реакцияға қан сарысуы зерттеледі.
      170. Жануарлардың лептоспироз диагнозы расталған кезде шаруашылық субъектісінің аумағына шектеу қойылады.
      171. Тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы бұл туралы жоғарыда тұрған ветеринариялық органға және аумақтық мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органына бір мезетте хабарлайды.
      172. Сауықтыру іс-шараларының жоспарында жануарларды қажетті диагностикалық зерттеу, жүргізу мерзімдерін және жауапты адамдарды көрсете отырып, шектеу, ветеринариялық, санитариялық, ұйымдастыру-шаруашылық іс-шаралары көзделеді.
      173. Шектеу шаралары бойынша:
      1) өндіру мақсатында жануарларды әкетуге (әкелуге), жануарларды халыққа сатуға;
      2) тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторының рұқсатынсыз жануарларды қайта жинақтауды жүзеге асыруға;
      3) жануарларды ашық су қоймаларына жіберуге және оны жануарларға ішкізу және суға түсіру үшін пайдалануға;
      4) вакцинацияланбаған жануарларды лептоспирозбен ауырған жануарлар жайылған жайылымға немесе лептоспироздың табиғи ошағы аумағына жаюға;
      5) вакцинацияланбаған жануарларды лептоспирозды жұқтырған кеміргіштер анықталған жеммен қоректендіруге жол берілмейді.
      174. Лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықта (фермада, отарда, шошқа қорада) клиникалық тексеру және ауруы күдікті жануарлардың дене қызуын өлшеу жүргізіледі.
      175. Ауру және ауруы күдікті жануарларды оқшаулайды, оларды қолдану жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген дозаларда гипериммундық сарысумен және антибиотиктермен емдейді. Осындай жануарларды сою санитариялық қасапханада, ал ол болмаған жағдайда, жеке профилактика шаралары сақтала отырып, сойылған сау жануарлардың өнімдері шығарылғаннан кейін, ауысымның соңында ет комбинатының мал сою цехында жүргізіледі. Осындай жануарларды сойғаннан кейін үй-жай және жабдықтарды Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген препараттармен дезинфекциялайды.
      176. Шаруашылықтың барлық малын, меншік нысанына қарамастан, лептоспироз бойынша қолайсыз және арзан малдарды асыл тұқымды мал өсіру және тұтыну шаруашылықтарында бағады және мал союға тапсырады.
      177. Лептоспирозбен ауыратын жануарлардан алынған сүтті қайнағанға дейін қыздырады және жем үшін пайдаланады.
      178. Шығару үшін сақталуы қажет аналық бастарды, өндірушілерді және жас төлдерді вакцинациядан кейін лептоспироцидтік препарттармен өңдейді және дезинфекциялау үй-жайына ауыстырады.
      179. Өңдеу тиімділігін зәрді микроскоптау жолымен 10-15 күннен кейін тексереді.
      180. Іс-шаралар жүргізгеннен кейін алынған жас төл бөлек өсіріледі, лептоспирозға қарсы вакциналарды қолдану жөніндегі нұсқаулықта көзделген мерзімде вакцинациялайды және шектеуді алып тастағаннан кейін жалпы негізде өткізеді.
      181. Лептоспироз бойынша бұрын қолайсыз кәсіпорында (станцияларда) барлық өндірушілердің зәрін микроскоптау және реакцияға қан сарысуын қайта тексеру 3 айдан соң және теріс нәтижелер алған кезде одан әрі әрбір 6 айда жүргізеді.
      182. Лептоспирозға сезімтал клиникалық сау жануарлардың барлық түрлерін және жас ерекшелік топтарын вакцинациялайды. Емдеудегі жануарларды сауыққаннан кейін 5-7 күн сайын вакцинациялайды.
      183. Жекелеген жануарлардың қанында антиденелер немесе зәрде лептоспир анықталған жағдайда барлық топты шаруашылықта қалдырады және оның лептоспироз бойынша қолайлылығы туралы мәселені шешу үшін қосымша зерттеулер жүргізеді.
      184. Бордақылау үшін жануарларды шығару ауру жануар сауыққан соңғы жағдайдан, вакцинация және қорытынды ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар жүргізілгеннен кейін бір айдан соң облыс аумағында рұқсат етіледі.
      185. Шаруашылық барлық тексерілген жануарларда зерттеулердің теріс нәтижелері алынған кезде сауыққан болып саналады.
      186. Лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықтарда шектеу мынадай тәртіппен алып тасталады:
      1) бордақылау шаруашылықтарында – мал басын союға бергеннен және қорытынды ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар жүргізілгеннен кейін;
      2) асыл тұқымды мал өсіру және тұтыну шаруашылықтарында – зертханалық зерттеу әдістерімен лептоспироз бойынша олардың қолайлылығын анықтағаннан кейін. Бұрын лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықтарда қайта зерттеу шектеу алынып тасталғаннан кейін 6 айдан соң жүргізіледі.
      187. Сатуға арналған жануарлар карантинде ұсталады және лептоспирозға қан сарысуы, шошқаларда одан басқа зәрі лептоспирдің болуына зерттеледі.
      188. Шаруашылықтардан әкелінетін асыл тұқымды және тұтынатын жануарларды ветеринариялық өңдеу тәртібі: асыл тұқымды немесе тұтынатын мақсаттағы жануарларды әкету (шығару) лептоспироз бойынша қолайлы шаруашылық субъектілерінен ғана рұқсат етіледі.
      189. Барлық сезімтал жануарларды мынадай жағдайларда:
      1) лептоспироз бойынша қолайсыз шаруашылықтарда;
      2) мал басын лептоспирозға тексерместен жинақтайтын бордақылау шаруашылықтарында;
      3) лептоспироздың табиғи ошақтары аймақтарында малды жайғанда;
      4) шаруашылықта қан сарысуы оң реакция беретін малдар анықталғанда;
      5) отарлы мал шаруашылығы бар аудандарда лептоспирозға қарсы вакцинациялайды.
      190. Қызметтік ит ұстау орындарында клиникалық ауру иттерді және оған күдікті иттерді оқшаулайды, гипериммундық сарысумен және антибиотиктермен емдейді. Барлық жас ерекшелік топтарының клиникалық сау иттерін лептоспирозға қарсы вакцинациялайды.
      191. Лептоспироз бойынша қолайсыз ит ұстау орнының иттерін сатуға жол берілмейді.
      192. Жануарларды әкету (шығару) барлық топтар бойынша зерттеулердің теріс нәтижелері кезінде шектеусіз рұқсат етіледі.

Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению особо опасных инфекционных заболеваний"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 декабря 2011 года № 1476. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2015 года № 754

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 08.09.2015 № 754 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      Примечание РЦПИ!
      В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 25 февраля 2015 года № 136.
 

      В соответствии с подпунктом 2) статьи 6, подпунктом 26) статьи 145 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемые Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению особо опасных инфекционных заболеваний".
      2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

Приложение        
к постановлению Правительства
Республики Казахстан  
от 6 декабря 2011 года № 1476

Санитарные правила
"Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению особо
опасных инфекционных заболеваний"

1. Общие положения

      1. Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению особо опасных инфекционных заболеваний" (далее - Санитарные правила) устанавливают требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий, направленных на предупреждение особо опасных инфекционных заболеваний.
      2. Контроль за выполнением настоящих Санитарных правил осуществляют органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора и ветеринарно-санитарного контроля Республики Казахстан в пределах своей компетенции.
      3. В настоящих Санитарных правилах использованы следующие понятия:
      1) особо опасные инфекции - заболевания, способные передаваться от человека к человеку, вызывая среди населения массовые вспышки с большой смертностью, быстро распространяющиеся на обширные территории и поражающие большие количества людей (эпидемические вспышки и эпидемии);
      2) вынужденный убой - убой больных животных с целью недопущения их падежа или ввиду экономической нецелесообразности их лечения;
      3) резервуар возбудителя инфекционной болезни - биологические хозяева патогенных микроорганизмов;
      4) носители инфекций - теплокровные животные, в первую очередь, грызуны и другие мелкие млекопитающие (реже птицы), являющиеся в природе резервуаром возбудителей болезней;
      5) переносчики инфекции - преимущественно холоднокровные беспозвоночные животные, в частности кровососущие насекомые, клещи;
      6) инсектоакарицидные свойства - способность средства (препарата) вызывать гибель не только насекомых, но и клещей;
      7) импрегнация - обработка верхней одежды инсектицидами или репеллентами с целью недопущения попадания кровососов на человека;
      8) контаминация (соприкосновение) - нахождение на предметах окружающей среды микроорганизмов;
      9) угрожаемая территория - территория, непосредственно граничащая с неблагополучным по сибирской язве населенным пунктом, или территория, на которой возможно заболевание людей или животных;
      10) защитная зона - территория вокруг населенного пункта, на которой уничтожены переносчики и/или носители инфекции;
      11) резистентность - устойчивость к воздействию пестицидов, ядохимикатов и других агентов;
      12) стационарно-неблагополучный по сибирской язве пункт (СНП) - пункт, на территории которого зарегистрирован почвенный очаг или случай заболевания сибирской язвой человека или животного;
      13) природный очаг - участок земной поверхности, в пределах которого осуществляется циркуляция возбудителя болезни без заноса извне неопределенно долгое время;
      14) почвенные очаги - места гибели, убоя, разделки и незаконного захоронения трупов животных, павших от сибирской язвы;
      15) физический метод борьбы - использование агротехнических мероприятий, механических устройств, липких масс и других способов уничтожения грызунов или членистоногих без применения пестицидов (ядохимикатов);
      16) химический метод борьбы - уничтожение носителей и переносчиков возбудителей инфекционных болезней с использованием пестицидов и ядохимикатов;
      17) эпидемический очаг - место пребывания больного человека;
      18) эпизоотический очаг - ограниченная местность, где находится источник возбудителя инфекции, факторы передачи и восприимчивые животные.

2. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и
проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических)
мероприятий по предупреждению сибирской язвы

      4. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) и противоэпизоотических мероприятий по предупреждению сибирской язвы в СНП и на угрожаемых по сибирской язве территориях является соблюдение территориальными подразделениями государственного органа в области ветеринарии следующих мер по:
      1) выявлению и регистрации эпизоотических очагов сибирской язвы, СНП с обозначением координат и границ почвенных очагов сибирской язвы;
      2) ограждению почвенных очагов по всему периметру канавами и изгородью, выставление табличек с надписью "сибирская язва";
      3) контролю ветеринарно-санитарного состояния мест скопления скота на объектах внутренней торговли, заготовки, хранения и переработки сырья и продукции животного происхождения;
      4) контролю состояния скотомогильников, скотопрогонных трасс, животноводческих объектов;
      5) проведению профилактической дезинфекции в СНП, животноводческих хозяйствах, в пунктах убоя скота, в местах заготовки и хранения сырья животного происхождения, транспортных средств всех типов, занятых в его перевозках, в производственных помещениях на предприятиях, перерабатывающих животноводческую продукцию.
      5. При организации и проведении санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению сибирской язвы в СНП и на угрожаемых по сибирской язве территориях необходимо соблюдение территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения следующих требований:
      1) выявление и регистрация эпидемических очагов сибирской язвы, картографирование СНП с обозначением координат и границ почвенных очагов сибирской язвы;
      2) проведение санитарно-просветительной работы с населением, а также среди лиц, занятых заготовкой, сбором, хранением, транспортировкой, переработкой и реализацией сырья животного происхождения с указанием источников инфекции, факторов и путей ее передачи и мер профилактики сибирской язвы;
      3) проведение профилактической, текущей и заключительной дезинфекции в эпидемических очагах.
      6. В СНП и на угрожаемых территориях не допускается:
      1) вынужденный убой скота без разрешения государственного ветеринарно-санитарного инспектора соответствующей территории;
      2) проведение агромелиоративных, строительных и других работ, связанных с выемкой и перемещением грунта, без санитарно-эпидемиологического заключения и согласования с территориальным органом в области ветеринарии.
      7. Запрещается реализация мяса и мясной продукции без ветеринарно-санитарной экспертизы на территории Республики Казахстан.
      8. Размеры санитарно-защитных зон почвенных очагов устанавливаются совместно уполномоченными органами в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения и ветеринарии.
      9. В санитарно-защитной зоне не допускается отвод земельных участков для проведения изыскательских, гидромелиоративных, строительных и других работ, связанных с выемкой и перемещением грунта, затоплением, а также передача в аренду, продажа в личную собственность, выделение под сады, огороды или иное землепользование.
      10. На угрожаемых территориях, определяемых государственными органами ветеринарной службы соответствующих административно-территориальных единиц по согласованию с уполномоченным органом в области ветеринарии Республики Казахстан, проводится профилактическая вакцинация сельскохозяйственных животных, в порядке и в сроки, предусмотренные инструкцией (наставлением) по их применению. Наблюдение за вакцинированными животными проводится в течение 14 дней после вакцинации.
      11. Проведение вакцинации против сибирской язвы должно оформляться актом с указанием количества вакцинированных животных (по видам), полного наименования вакцины, предприятия-изготовителя, номеров серии и контроля, даты изготовления и количества израсходованной вакцины. К акту прилагается подписанная владельцами скота опись вакцинированных животных.
      12. В течение 14 суток после вакцинации не допускается убой вакцинированных против сибирской язвы животных на мясо и снятие шкур с животных, павших в период до истечения 14 суток после вакцинации.
      13. В организациях по заготовке, переработке, реализации животноводческой продукции и сырья независимо от форм собственности необходимо соблюдение следующих требований:
      1) проведение ветеринарного осмотра и ветеринарно-санитарной экспертизы туш и внутренних органов животных, осуществление лабораторных исследований;
      2) обеззараживание мяса и другой продукции, ее утилизация при непригодности для употребления;
      3) обеспечение хранения мясной продукции в специальных изолированных и опечатанных камерах, холодильниках и сохранности подозрительного на зараженность возбудителем сибирской язвы мяса в период проведения ветеринарных лабораторных исследований.
      14. В организациях по заготовке, переработке, реализации животноводческой продукции и сырья ежегодно и при приеме на работу проводится обучение правилам профилактики сибирской язвы работников, производственная деятельность которых связана с уходом, содержанием и разведением скота, хранением, транспортировкой, переработкой и реализацией животноводческого сырья и продукции.
      15. Профилактическая (специфическая профилактика) вакцинация людей против сибирской язвы проводится территориальным органом здравоохранения в соответствии с перечнем заболеваний, против которых проводятся профилактические прививки, Правилами их проведения и групп населения, подлежащих плановым прививкам, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 декабря 2009 года № 2295.
      16. Плановая вакцинация против сибирской язвы проводится государственными организациями здравоохранения следующим контингентам населения:
      1) работники лабораторий, проводящих исследования на наличие возбудителя сибирской язвы;
      2) работники мясокомбинатов, убойных пунктов и объектов внутренней торговли животноводческой продукцией;
      3) лица, занятые сбором, хранением, транспортировкой и первичной переработкой сырья животного происхождения.
      17. В случае возникновения подозрения на сибирскую язву в ходе вскрытия или разделки туши павшего животного работа прекращается.
      18. При получении информации о регистрации случаев заболевания сибирской язвой животных или падежа животных с подозрением на сибирскую язву Государственный ветеринарно-санитарный инспектор соответствующей территории проводит осмотр больных и павших животных.
      19. При подозрении на сибирскую язву от трупа животного забирают и направляют в ветеринарную лабораторию следующие образцы патологического материала:
      1) кровь из надреза уха, периферических сосудов или отрезают и посылают ушную раковину (предварительно наложив две лигатуры, со стороны, на который лежит труп, края разреза прижигают);
      2) смывы из ротовой и носовой полости при наличии кровянистых выделений.
      20. Ветеринарная служба местных исполнительных органов до получения результатов экспертизы трупы животных подозрительных на наличие сибиреязвенной инфекции уничтожают с соблюдением необходимых мер биобезопасности согласно требованиям настоящих Санитарных правил.
      21. Патологический материал с соблюдением мер биобезопасности направляется с нарочным в ветеринарную лабораторию. В ветеринарной лаборатории материал должен исследоваться микроскопическим (в день поступления материала), бактериологическим (в течение трех суток), биологическим (в течение 10 суток) методами.
      22. При получении предварительного положительного результата микроскопических исследований ветеринарная лаборатория информирует главного государственного ветеринарно-санитарного инспектора соответствующей территории.
      23. Главный государственный ветеринарно-санитарный инспектор соответствующей территории направляет экстренное извещение в территориальный орган санитарно-эпидемиологической службы и совместно с представителем санитарно-эпидемиологической службы проводят эпизоотолого-эпидемиологическое обследование, не допускают реализацию и вывоз продукции (молоко, мясо, шкуры), подозреваемой на зараженность возбудителями сибирской язвы.
      24. При подтверждении ветеринарной лабораторией окончательного положительного результата местным исполнительным органом по представлению главного государственного ветеринарно-санитарного инспектора соответствующей территории вводится карантин, при котором запрещается:
      1) ввод и ввоз, вывод и вывоз животных всех видов;
      2) заготовка и вывоз животноводческого сырья и продукции, перегоны скота внутри хозяйства;
      3) использование молока от больных животных;
      4) убой животных на мясо;
      5) вскрытие трупов и снятие шкур с павших животных;
      6) проведение ветеринарных хирургических операций, кроме неотложных;
      7) вход на территорию СНП посторонним лицам, въезд на его территорию транспорта, не связанного с обслуживанием объекта;
      8) водопой животных из естественных водоемов;
      9) торговля животными и продуктами животного происхождения, проведение сельскохозяйственных ярмарок, выставок (аукционов) и других общественных мероприятий, связанных со скоплением людей и животных.
      25. Карантин снимается по истечению 15 дней со дня регистрации последнего случая падежа.
      26. Государственный ветеринарно-санитарный инспектор соответствующей территории, также территориальные органы ветеринарно-санитарного контроля совместно с органами санитарно-эпидемиологического надзора составляют план мероприятий по ликвидации эпизоотического очага.
      27. В эпизоотическом очаге сибирской язвы ветеринарными специалистами проводится клинический осмотр всего поголовья с обязательной термометрией, кроме свиней, которых исследуют кожно-аллергической пробой с сибиреязвенным аллергеном.
      28. Местными исполнительными органами совместно с государственной организацией уполномоченного органа в области ветеринарии организуются очистка и дезинфекция территории и помещений, где находились больные или павшие от сибирской язвы животные, обработку животных проводят инсектицидами и дезинфицирующими средствами, разрешенными к применению в Республике Казахстан.
      29. Зерно, грубые и сочные корма с участков, на которых находились больные или павшие от сибирской язвы животные, не подлежат вывозу, их уничтожают или скармливают на месте животным, вакцинированным против сибирской язвы.
      30. При обнаружении неблагополучного по сибирской язве сырья и продуктов животного происхождения в организациях по его заготовке, хранению и обработке на объекте вводится карантин в соответствии с Законом Республики Казахстан от 10 июля 2002 года "О ветеринарии" (далее - Закон Республики Казахстан "О ветеринарии"). Продукты животного происхождения и сырье уничтожаются.
      31. В помещениях, где осуществлялось заготовка, хранение и обработка контаминированного сибиреязвенными бациллами сырья и продуктов животного происхождения проводятся дезинфекционные мероприятия средствами, разрешенными к применению в Республике Казахстан.
      32. Медицинские организации государственного и негосударственного сектора здравоохранения, выявившие больного или пациента с подозрением на заболевание сибирской язвой, госпитализируют его в инфекционный стационар, при его отсутствии - в изолированную отдельную терапевтическую палату (бокс), где ему оказывают квалифицированную терапевтическую помощь с соблюдением правил биологической безопасности.
      33. При выявлении больного или подозрении на сибирскую язву медицинские организации, независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности, в течение 3 часов направляют экстренное извещение в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      34. Медицинская организация, уточнившая или изменившая диагноз, также в течение 12 часов направляет новое экстренное извещение в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора по месту обнаружения заболевания, указав измененный диагноз, дату его установления и первоначальный диагноз.
      35. При выявлении больного или подозрения на сибирскую язву государственный орган санитарно-эпидемиологического надзора извещает территориальный уполномоченный орган в области ветеринарии.
      36. Специалисты государственного органа санитарно-эпидемиологического надзора совместно с представителем территориального органа в области ветеринарии проводят эпизоотолого-эпидемиологическое расследование.
      37. Специалисты санитарно-эпидемиологической службы в эпидемическом очаге сибирской язвы обеспечивают:
      1) выявление и госпитализацию больных;
      2) проведение заключительной дезинфекции;
      3) составление плана мероприятий по локализации и ликвидации очага.
      38. Медицинские организации в эпидемическом очаге проводят подворные обходы, наблюдение за контактными лицами с источником инфекции, экстренную профилактику и санитарно-разъяснительную работу.
      39. Лабораториями центров санитарно-эпидемиологической экспертизы и инфекционного стационара, где госпитализирован больной, и противочумных организаций проводится забор и исследование материала от больных или лиц с подозрением на заболевание сибирской язвой.
      40. Территориальные центры санитарно-эпидемиологической экспертизы и государственные ветеринарно-санитарные инспектора при выявлении больного или подозрительного на сибирскую язву проводят отбор и исследование проб мяса и мясной продукции, из объектов внешней среды (почва, смывы с предметов).

3. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и
проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических)
мероприятий по предупреждению туляремии

      41. Требованием к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению туляремии является проведение территориальными органами и организациями государственной санитарно-эпидемиологической службы эпизоотологического обследования (весной и осенью) в зависимости от ландшафтных типов природных очагов (начиная с районов, где в прошлом возникали вспышки и были изолированы культуры возбудителя туляремии).
      42. На основании эпизоотологического обследования природных очагов туляремии территориальные органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора совместно с местными исполнительными органами составляют комплексную программу санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий, предусматривающую:
      1) оздоровление природных очагов туляремии (дезинфекция, дератизация, уничтожение клещей) с обоснованием объема и сроков проведения мероприятий с последующей оценкой эффективности;
      2) предупреждение завоза инфекции на новые территории;
      3) подготовку медицинских работников;
      4) проведение санитарно-просветительной работы среди населения.
      43. Территориальные органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора определяют необходимость и объемы проведения профилактической вакцинации против туляремии.
      44. Планирование и отбор контингентов, подлежащих вакцинации осуществляется дифференцированно, с учетом степени эпидемической активности природных очагов.
      45. Профилактическая (специфическая профилактика) вакцинация людей против туляремии должна проводиться территориальными органами здравоохранения в соответствии с перечнем заболеваний, против которых проводятся профилактические прививки, Правилами их проведения и групп населения, подлежащих плановым прививкам, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 декабря 2009 года № 2295.
      46. В природных очагах пойменно-болотного, предгорно-ручьевого типов и на территории зоны постоянной резервации планово вакцинируют все население, за исключением детей до 7 лет, лиц старше 55 лет и лиц, имеющих противопоказания.
      47. В природном очаге на территории зоны локальных очагов плановые прививки проводятся в населенных пунктах, размещенных на территории отдельных районов с локальными, четко ограниченными очагами туляремии.
      48. В природных очагах тугайного, степного типов и на территории зон риска, выноса и благополучия вакцинируют лиц, входящих в группы риска: охотников, рыбаков, членов их семей, пастухов, полеводов, мелиораторов, а также лиц, работающих сезонно или вахтовым методом.
      49. Ревакцинация проводится каждые 5 лет.
      50. Контроль своевременности и качества проведения вакцинации против туляремии осуществляют территориальные органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      51. При выявлении больного или подозрении на туляремию медицинские организации, независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности, в течение 12 часов направляют экстренное извещение в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      52. Медицинская организация, уточнившая или изменившая диагноз, также в течение 12 часов направляет новое экстренное извещение в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора по месту обнаружения заболевания, указав измененный диагноз, дату его установления и первоначальный диагноз.
      53. В эндемичных районах проводятся серологические исследования на туляремию сывороток крови больных с лихорадкой более пяти дней, больных с лимфаденитами, конъюнктивитами, паротитами и ангинами неясной этиологии.
      54. Больных с абдоминальной, легочной, конъюнктивально-бубонной, ангинозно-бубонной, язвенно-бубонной и бубонной формами туляремии при среднетяжелом или тяжелом течении госпитализируют в инфекционные отделения стационаров.
      55. При кожно-бубонной и бубонной формах заболевания с легким течением, умеренно выраженным лимфаденитом и лихорадочной реакцией, не превышающей 37,50С, допускается лечение в амбулаторных условиях.
      56. Лицам, находившимся в контакте с больным туляремией, проводится профилактика антибиотиками и медицинское наблюдение.
      57. Случаи заболевания человека туляремией подлежат эпизоотолого-эпидемиологическому расследованию территориальным органом государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      58. Экстренное эпизоотологическое обследование и с участием местных исполнительных органов мероприятий по уничтожению носителей и переносчиков возбудителя туляремии проводится по эпидемиологическим показаниям.
      59. При возникновении массовых заболеваний туляремией территориальные медицинские организации организуют и проводят медицинское наблюдение за населением.
      60. В зависимости от типа вспышки или случая заболевания территориальными центрами санитарно-эпидемиологической экспертизы проводится бактериологическое исследование:
      1) воды, заготовленных шкурок, тушек добытых животных (при промысловом типе заболеваемости);
      2) кровососущих членистоногих (при трансмиссивном типе);
      3) сена, зерна и других продуктов, от которых могло произойти заражение (при сельскохозяйственном типе);
      4) пищевых продуктов, питьевой воды, грызунов, обитающих в жилье (при бытовом типе);
      5) сырья, клещей снятых со скота (при производственном типе).
      61. Санитарно-противоэпидемические (профилактические) мероприятия проводятся совместно с местными исполнительными органами в зависимости от типа заболеваемости:
      1) при водных вспышках туляремии - ревизия, очистка и дезинфекция источников хозяйственно-питьевого водоснабжения, запрещается использование зараженных водоемов для купания, для питья используется только кипяченая вода;
      2) при трансмиссивных вспышках - ограничивается доступ не привитых против туляремии лиц на неблагополучные территории, мероприятия по снижению численности и уничтожению насекомых, в том числе клещей (дезинсекция), используется защитная одежда и репелленты;
      3) при вспышках, связанных с работами в сельском хозяйстве, - дератизация, обеззараживание зерна и грубых кормов, уничтожение иксодовых клещей на скоте (обрабатывать заклещеванный скот (планово, экстренно), предупреждение инфицирования сельскохозяйственных продуктов и сырья;
      4) при бытовых вспышках - истребление грызунов, очистка дворов, улиц, пустырей от мусора, соломы, хозяйственных отбросов. В жилых зданиях и помещениях обеспечивается грызунонепроницаемость, влажная уборка проводится с применением дезинфицирующих средств;
      5) при производственных заражениях - обеззараживание инфицированного сырья и продуктов термическим путем, на мясокомбинатах уничтожаются клещи на скоте, поступившем для переработки;
      6) на охоте - дезинфекция рук после снятии шкурок и потрошения тушек зайцев, ондатр, кротов и водяных крыс, обеззараживание снятых шкурок.

4. Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению Конго-Крымской
геморрагической лихорадки

      62. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению Конго-Крымской геморрагической лихорадки является обеспечение на эндемичной по Конго-Крымской геморрагической лихорадке (далее - ККГЛ) территории зоолого-паразитологического обследования мобильными группами не менее двух раз в год (апреле-июне и сентябре-октябре), в годы с ранней и теплой весной обследование начинается в марте.
      63. Мобильные зоолого-паразитологические группы формируются из профильных специалистов территориальных органов и организаций санитарно-эпидемиологической службы и противочумных организаций.
      64. Мобильная зоолого-паразитологическая группа осуществляет:
      1) учет численности (определение индексов обилия, доминирования и встречаемости) клещей по видам и биотопам;
      2) сбор клещей с сельскохозяйственных животных для оценки уровня их пораженности путем осмотра 5-10 голов в контрольных стадах;
      3) определение видового состава клещей;
      4) определение основных и второстепенных прокормителей клещей на разных стадиях их развития;
      5) анализ влияния природных, антропогенных и хозяйственных факторов на численность популяций клещей;
      6) фенологические наблюдения за циклом жизнедеятельности клещей;
      7) сбор клещей на разных стадиях их развития в открытой местности и в местах выплода (помещения, норы) для лабораторного исследования;
      8) обследование подворий при массовом появлении клещей и активном нападении их на людей;
      9) обследование населенных пунктов при регистрации больных ККГЛ;
      10) обследование на наличие клещей животноводческих помещений, загонов и временных стоянок при переходе на летние выпасы (не реже 1 раза в месяц);
      11) оценку степени оздоровления территории природного очага после проведения и эффективности противоклещевых мероприятий.
      65. В зоне природной очаговости ККГЛ местными исполнительными органами ежегодно осуществляются:
      1) проведение мероприятий по организации закупок дезинсекционных средств (препаратов) для противоклещевых обработок не позднее января;
      2) координация проведения противоклещевых мероприятий организациями здравоохранения, государственного санитарно-эпидемиологического надзора, ветеринарно-санитарного контроля и иных организаций;
      3) организация очистки (от навоза, мусора) животноводческих помещений, частных подворий в населенных пунктах, дислоцированных в зоне природной очаговости ККГЛ;
      4) организацию очистки временных стоянок, загонов и окружающей территории при выгоне скота на летние пастбища.
      66. Плановые противоклещевые мероприятия на эндемичной по ККГЛ территории проводятся ежегодно не менее двух раз в год (весна, осень).
      67. Противоклещевые мероприятия проводят по типу заблаговременной или экстренной профилактики.
      68. Заблаговременные профилактические работы намечают заранее, в предшествующем обработкам году и выполняют в плановом порядке; в местах регистрации больных их проводят не менее двух лет с момента регистрации последнего заболевания.
      69. Мероприятия по типу экстренной профилактики проводят на незапланированных под обработки участках:
      1) в случаях регистрации заболеваний человека ККГЛ;
      2) при положительных результатах исследования клещей на наличие вируса ККГЛ;
      3) при высокой численности клещей.
      70. Противоклещевые мероприятия проводятся в следующих направлениях:
      1) уничтожение клещей, переносчиков энзоотических болезней, на сельскохозяйственных животных и в животноводческих помещениях - организуют подразделения местных исполнительных органов, осуществляющие деятельность в области ветеринарии;
      2) уничтожение клещей в частных подворьях населенных пунктов, включая противоклещевую обработку надворных построек и содержащихся здесь животных, в том числе домашней птицы - проводят владельцы подворий и скота;
      3) барьерные обработки (создание защитных зон вокруг постоянных или временных населенных пунктов) методом глубинной дустации или аэрозоляции нор грызунов - проводят территориальные организации санитарно-эпидемиологической службы и противочумные организации;
      4) создание буферных зон инсектоакарицидными препаратами кустарников, водопоев и других мест нахождения домашних животных в окрестностях постоянных или временных населенных пунктов - организуют местные исполнительные органы и подразделения местных исполнительных органов, осуществляющие деятельность в области ветеринарии;
      5) агротехнические и общесанитарные мероприятия (механическая очистка помещений и территорий от навоза и мусора, кустарников, ремонт и заделка щелей, трещин, нор с предварительной заливкой их мазутом, автолом, креолином или глиной, пропитанной указанными веществами) осуществляют домовладельцы и хозяйствующие субъекты.
      Все указанные мероприятия проводятся одновременно.
      71. Для проведения противоклещевых мероприятий используют инсектоакарицидные средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан.
      72. Форма применения должна обеспечивать эффективное и безопасное использование препаратов.
      73. Противоклещевые мероприятия в районах доминирования клещей Hyalomma asiaticum проводят в марте-июле и сентябре-октябре, в местах преобладания клещей Hyalomma anatolicum - в июле-августе. При наличии в паразитарной системе очага, помимо названных видов, клещей Dermacentor niveus противоклещевые мероприятия проводят на протяжении всего теплого периода года.
      74. Начало противоклещевых мероприятий при ранней активности клещей сдвигают на месяц: первый тур профилактических противоклещевых мероприятий начинают в марте и заканчивают не позднее начала апреля. Одну из обработок проводят за 1 - 2 недели перед стрижкой животных.
      75. Кратность обработок определяют в зависимости от длительности остаточного действия применяемых акарицидов; в связи с этим частота обработок может изменяться от 2 - 3 в месяц до 2 - 3 за весь теплый период года.
      76. Нормы расхода любых инсектоакаридных средств для борьбы с клещами рода Hyalomma увеличивают в 2,5-3 раза по сравнению с рекомендуемыми для клещей рода Ixodes.
      77. Не допускается проведение обработки пастбищ инсектоакарицидными средствами в местах активного выпаса скота. В эндемичной зоне применяют их регулируемое использование (исключение из оборота очаговых участков на 1 - 2 года, следующих за годом выявления возбудителя ККГЛ).
      78. Выявление больных людей осуществляются медицинскими работниками организаций здравоохранения, независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности, а также медицинские работники, занимающиеся частной практикой.
      79. При обращении за медицинской помощью человека с симптомами ККГЛ медицинские работники с соблюдением правил биологической безопасности (в отношении самого медицинского работника, больного и всех окружающих) немедленно госпитализируют в инфекционное отделение и собирают эпидемиологический анамнез.
      80. Больных, находящихся на амбулаторном лечении по поводу лихорадок неясной этиологии, в случае присоединения геморрагического синдрома экстренно госпитализируют в инфекционное отделение вне зависимости от тяжести заболевания на момент первичного осмотра с соблюдением правил биологической безопасности.
      81. При подозрении на ККГЛ или выявлении больного медицинская организация в течение 3 (трех) часов направляет экстренное извещение в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      82. В случае заболевания ККГЛ приезжего, территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора по месту регистрации больного в течение 3 часов извещает орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора по месту его проживания.
      83. На эндемичной территории эпидемическим очагом ККГЛ считается весь населенный пункт, где есть хотя бы один больной; в городах и поселках, дислоцированных вне эндемичной зоны, эпидемическим очагом считаются места пребывания больного (отдельное домовладение, квартира или медицинское учреждение).
      84. Все работы в очагах ККГЛ проводятся в специальном защитном костюме (далее - защитный костюм), специальной обуви (сапоги или высокие ботинки) и резиновых перчатках.
      85. При отсутствии защитных костюмов используются комбинезоны или другая защитная одежда, при этом ее верхняя часть заправляется в брюки, а брюки заправляются в носки.
      86. Через каждый час работы в очагах ККГЛ необходимо проводить самоосмотры и взаимоосмотры для своевременного обнаружения попавших на одежду клещей.
      87. Персонал мобильных зоолого-паразитологических групп использует аэрозольные акарорепелленты или порошковидные инсектоакарицидные средства для импрегнации защитной одежды. Импрегнацию производят не реже одного раза в неделю и после каждой стирки.
      88. Стрижка сельскохозяйственных животных и обработку шерсти выполняется в защитной одежде и перчатках.

5. Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению
геморрагической лихорадки с почечным синдромом

      89. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению геморрагической лихорадки с почечным синдромом (далее - ГЛПС) является соблюдение местными исполнительными органами в неблагополучных по ГЛПС территориях следующих мер:
      1) проведение расчистки лесных и лесопарковых массивов, садов в черте населенных пунктов и на прилегающих к ним территориях;
      2) организация сплошной поселковой дератизации в населенных пунктах, рекреационных зонах и зонах культурного земледелия, дислоцированных в активных природных очагах ГЛПС в осенний период (октябрь-декабрь);
      3) проведение сплошной дератизации территорий, отводимых под дачные участки, строительство предприятий, оздоровительных и детских учреждений в энзоотичной по ГЛПС местности.
      90. Территориальными органами и организациями санитарно-эпидемиологической службы и противочумными организациями на очаговой по ГЛПС территории дважды в год проводится эпизоотологическое обследование, включающее:
      1) учет численности грызунов (в конце апреля-мая и октябре);
      2) оценку интенсивности размножения грызунов и кратковременный прогноз изменений их численности;
      3) вылов грызунов для лабораторного исследования на наличие хантавирусного антигена;
      4) определение уровня инфицированности хантавирусом мелких млекопитающих - переносчиков вируса и источника заражения людей;
      5) ландшафтно-географическое районирование очаговой территории и выявление активных природных очагов ГЛПС.
      91. Территориальными органами государственного санитарно-эпидемиологического надзора проводятся:
      1) ретроспективный и оперативный анализ динамики заболеваемости;
      2) контроль раннего выявления больных ГЛПС и методической правильности их обследования;
      3) изучение уровня естественного иммунитета населения;
      4) выявление групп повышенного риска инфицирования ГЛПС;
      5) кратковременное и долгосрочное прогнозирование подъемов и спадов заболеваемости ГЛПС;
      6) подготовку медицинских работников по вопросам эпидемиологии и профилактики ГЛПС.
      92. В случае активизации эпизоотического процесса и роста заболеваемости ГЛПС территориальным органом государственного санитарно-эпидемиологического надзора обеспечивается:
      1) координация проведения организациями здравоохранения, ветеринарной и коммунальной служб, лесхозов, торговли, общественного питания, оздоровительных организаций мероприятий, направленных на профилактику ГЛПС;
      2) проведение эпизоотологического обследования мест активизации очагов ГЛПС;
      3) организация проверок санитарного состояния населенных пунктов, оздоровительных, детских, торговых и других организаций;
      4) проведение эпизоотолого-эпидемиологического расследования множественных случаев заболеваний с выявлением мест и условий заражения людей;
      5) проведение барьерной дератизации в пятисотметровой полосе лесных массивов, примыкающих к населенным пунктам и другим местам концентрации населения;
      6) организация подворных обходов с целью выявления больных ГЛПС и лиц, находившихся в сходных с ними условиях;
      7) анализ обращаемости больных (за последние 1 - 2 месяца) в амбулаторно-поликлинические учреждения, стационары, фельдшерско-акушерские пункты на неблагополучных по ГЛПС территориях с диагнозами, не исключающими наличия хантавирусной инфекции;
      8) усиление санитарно-просветительной работы.
      93. В летних оздоровительных организациях, расположенных в зоне природных очагов ГЛПС, перед их открытием необходимо соблюдение следующих требований:
      1) проведение расчистки лесных массивов от мусора, валежника, сухостоя, густого подлеска в пятисотметровой зоне;
      2) обеспечение непроницаемости для грызунов хозяйственных построек и жилых помещений;
      3) проведение мероприятий по истреблению мышевидных грызунов на территории и в постройках;
      4) проведение барьерной дератизации в пятисотметровой зоне со скрытой подачей отравленной приманки;
      5) проветривание и высушивание на солнце в течение 6-8 часов постельных принадлежностей и проведение камерной обработки постельного белья;
      6) проведение влажной дезинфекции помещений перед началом оздоровительного сезона, а затем перед началом каждой смены;
      7) проведение инструктажа персонала по мерам профилактики ГЛПС;
      8) проведение консервации летних сезонных оздоровительных учреждений на зиму с применением длительно действующих родентицидных средств, разрешенных к применению в Республике Казахстан.

6. Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению бешенства

      94. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению бешенства является соблюдение физическими и юридическими лицами (владельцами животных) следующих мер:
      1) доставка принадлежащих им собак и кошек по представлению главного государственного ветеринарно-санитарного инспектора района (города), в ветеринарные лечебно-профилактические организации для клинического осмотра и предохранительных прививок антирабической вакциной;
      2) ограничение допуска собак, не привитых против бешенства, в личные подворья, на фермы, в стада, отары и табуны;
      3) в случаях покуса сельскохозяйственных и домашних животных дикими хищниками, собаками или кошками, принятие необходимых мер к изоляции подозрительных на заболевание или покусанных животных.
      95. Покусавшие людей или животных собаки, кошки и другие животные (за исключением животных с явными признаками бешенства) подлежат немедленной доставке владельцем или специальной бригадой по отлову безнадзорных собак и кошек в ближайшую ветеринарную лечебную организацию для изоляции и наблюдения ветеринарными специалистами в течение 10 дней.
      96. Физические и юридические лица должны обеспечивать своевременную вакцинацию против бешенства и диагностику своих животных. К акту о проведении профилактических прививок обязательно прилагается опись вакцинированных собак и кошек с указанием данных (инициалы, адрес) их владельцев. В паспорте животного делают соответствующие отметки.
      97. В зонах эпизоотического неблагополучия по бешенству проводится плановая профилактическая иммунизация против бешенства сельскохозяйственных животных (крупный рогатый скот, мелкий рогатый скот, лошади, верблюды), собак и кошек.
      98. В отдельных случаях, по разрешению ветеринарной лечебной организации, животное, покусавшее людей или животных, может быть оставлено у владельца, выдавшего письменное обязательство содержать это животное в изолированном помещении в течение 10 дней и представлять его для осмотра ветеринарному врачу.
      99. Результаты наблюдения за изолированными животными регистрируются ветеринарным врачом, обслуживающим данную территорию, в специальном журнале и сообщаются в организацию, где прививают пострадавшего человека, и в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора по месту жительства пострадавшего.
      100. По окончании срока изолирования клинически здоровые животные после предварительной вакцинации могут быть возвращены владельцам - при условии их изолированного содержания в течение 30 дней. Животных, заболевших бешенством, уничтожают.
      101. В целях своевременного выявления и профилактики распространения бешенства диких животных сотрудники органов лесного хозяйства, охраны природы, охотничьих хозяйств, заповедников и заказников:
      1) немедленно сообщают ветеринарному специалисту о случаях бешенства (подозрения на бешенство) или необычном поведении диких животных (отсутствие страха перед человеком, не спровоцированное нападение на людей или животных);
      2) направляют в ветеринарные лаборатории для исследования на бешенство трупы диких хищников (лисиц, енотовидных собак, песцов, волков, корсаков, шакалов), обнаруженные в охотничьих угодьях, на территориях заповедников, заказников, в зеленых зонах крупных населенных пунктов;
      3) при проверке путевок и охотничьих билетов у охотников охотничья инспекция охраны природы и егерская служба проверяют регистрационные удостоверения собак, свидетельствующие о привитости против бешенства. Невакцинированных собак к охоте не допускают.
      102. В зонах эпизоотического неблагополучия по бешенству местными исполнительными органами (акимов сельских округов, районов, городов, областей) проводятся меры по отлову и отстрелу диких животных, собак и кошек.
      103. Для исследования на бешенство в лабораторию направляют от мелких животных - свежий труп или голову, а от крупных животных - свежую голову.
      104. О результатах исследования сообщают ветеринарному специалисту, направившему патологический материал в лабораторию, и главному государственному ветеринарному инспектору района (города), области.
      105. Главный государственный ветеринарный инспектор района (города), области при получении информации о выявлении случая бешенства у животных:
      1) немедленно сообщает в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора, главным государственным ветеринарным инспекторам соседних районов и вышестоящему ветеринарному органу;
      2) совместно с представителем территориального государственного санитарно-эпидемиологического надзора выезжает на место, проводит эпизоотолого-эпидемиологическое расследование эпизоотического очага и неблагополучного пункта, определяет границы угрожаемой зоны и разрабатывает план мероприятий по локализации и ликвидации эпизоотического очага, а также проводит профилактические и противоэпидемические мероприятия среди сельскохозяйственных животных и людей по недопущению новых случаев заболевания;
      3) оформляет материалы по установлению ограничительных мероприятий для утверждения в местный исполнительный орган.
      106. В неблагополучных по бешенству населенных пунктах не допускается проведение выставок собак и кошек, выводок и натаски собак. Прекращается торговля домашними животными, запрещается вывоз собак и кошек за пределы неблагополучного пункта и отлов (для вывоза в зоопарки, с целью расселения в других районах) диких животных на территории, где установлено ограничение и в угрожаемой зоне.
      107. Специалисты ветеринарной и санитарной служб организовывают в неблагополучных по бешенству пунктах следующие мероприятия:
      1) проведение среди населения разъяснительной работы об опасности заболевания бешенством и мерах его предупреждения;
      2) подворный (поквартирный) обход неблагополучного пункта для выявления лиц, нуждающихся в прививках против бешенства, проверки условий содержания собак, кошек и других животных, выявления больных бешенством, подозрительных по заболеванию и подозреваемых в заражении животных;
      3) умерщвление выявленных больных бешенством собак, кошек и других животных с последующим сжиганием, кроме покусавших людей и животных, которых изолируют и оставляют под наблюдением;
      4) при выявлении случаев бешенства диких животных местные исполнительные органы (акимов сельских округов, районов, городов, областей) проводят мероприятия по отлову и отстрелу диких животных, собак и кошек.
      108. В эпизоотическом очаге бешенства устанавливают наблюдение за группой животных (ферма, стада, гурт, отара, табун), из которой выделены больные или подозрительные на заболевание бешенством. Этих животных осматривают не реже трех раз в день и подвергают профилактическим прививкам антирабической вакцины в соответствии с инструкцией производителя по ее применению. После прививок обязательна 60-дневная изоляция животных.
      109. Клинически здоровых животных, покусанных дикими хищниками или собаками, независимо от прививок против бешенства и породности, умерщвляют с последующим сжиганием.
      110. Убой сельскохозяйственных животных производится на том же месте, где был зарегистрирован случай заболевания бешенством.
      111. Молоко клинически здоровых животных неблагополучной по бешенству фермы (гурта, стада, отары, табуна), независимо от проведенных прививок против бешенства, разрешается использовать в пищу людям или в корм животным только после пастеризации при 800 - 850 С в течение 30 минут или кипячения в течение 5 минут.
      112. Шерсть, полученную от клинически здоровых животных неблагополучной по бешенству группы, вывозят из хозяйства в таре из плотной ткани только на перерабатывающие предприятия с указанием в ветеринарном свидетельстве о том, что она подлежит дезинфекции.
      113. Места, где находились животные, больные и подозрительные по заболеванию бешенством животные, предметы ухода, одежда и другие вещи, загрязненные слюной и другими выделениями, подвергают дезинфекции.
      114. Медицинские работники, выявившие лиц, подвергшихся риску инфицирования вирусом бешенства, сообщают о них в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора и ветеринарную службу.
      115. Территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора о каждом случае обращения по поводу риска инфицирования вирусом бешенства:
      1) регистрирует;
      2) немедленно проводит эпизоотолого-эпидемиологическое расследование;
      3) информирует главного государственного ветеринарного инспектора района (города) об известных животных, нанесших повреждение, с целью их изолирования и установления ветеринарного наблюдения за животными;
      4) выявляет круг лиц, подвергшихся риску инфицирования вирусом бешенства и нуждающихся в лечебно-профилактической иммунизации, и направляет их в травматологический (кабинет), а при отсутствии последнего - в хирургический кабинет.
      116. Курс лечебно-профилактической иммунизации проводится лицам, подвергшимся риску инфицирования вирусом бешенства.
      117. Лица, с подозрением на бешенство госпитализируются в отдельные боксы инфекционных стационаров.

7. Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению листериоза

      118. Лица, не прошедшие инструктаж по работе с заразным материалом и мерам личной безопасности, не допускаются к приему, транспортированию и убою животных с положительными серологическими реакциями и больных листериозом животных, разделке туш и переработке сырья от них.
      119. Не допускаются к работе лица, не достигшие 18-летнего возраста, беременные и кормящие женщины, сезонные рабочие.
      120. Работники хозяйствующих субъектов, в том числе временно привлекаемые лица, не допускаются к работе без средств личной гигиены и индивидуальной защиты (халаты, резиновые перчатки, нарукавники, клеенчатые фартуки, соответствующая обувь).
      121. Профилактические медицинские осмотры работников хозяйствующих субъектов проводятся через 1 - 2 месяца после окончания массового окота и отела животных, работников предприятий по переработке сырья и продуктов животного происхождения - через 1 - 2 месяца после массового убоя скота.
      122. Профилактическому лабораторному обследованию на листериоз подлежат:
      1) лица, временно привлекаемые к уходу за животными и к переработке сырья и продуктов животноводства (через 1 - 2 месяца после сезонных работ);
      2) женщины детородного возраста: при повторных ангинах, воспалении яичников, шейки матки;
      3) беременные и роженицы с отягощенным акушерским анамнезом, патологическим течением беременности (гриппоподобные заболевания, токсикозы, ангины) и/или родов;
      4) новорожденные с подозрением на листериоз;
      5) трупы мертворожденных или умерших в первые дни жизни детей.
      123. При выявлении заболеваний листериозом среди людей, сельскохозяйственных и других животных проводится совместное обследование эпизоотического очага врачом-эпидемиологом и ветеринарным специалистом.
      124. Лица, контактные с больными листериозом, а также домашние животные, обследуются на листериоз.
      125. Госпитализация больных листериозом, листерионосителей проводится по клиническим и эпидемиологическим показаниям.
      126. Реконвалесценты выписываются из стационара после клинического выздоровления и однократного отрицательного результата бактериологического исследования.
      127. Диспансеризация за переболевшими листериозом лицами проводится в течение 1 года с обязательным ежеквартальным проведением специфических лабораторных исследований.
      128. Диспансеризация беременных женщин проводится на ранних стадиях беременности с обязательным проведением серологических, а в случае положительных серологических тестов - бактериологических исследований. В случае положительных бактериологических исследований на листерии проводится соответствующее антибактериальное и патогенетическое лечение.
      129. Допуск переболевших листериозом лиц на работу и в организованные коллективы проводится без ограничений после клинического выздоровления и отрицательного результата бактериологического обследования.
      130. Покупка, продажа, сдача на убой, другие перемещения и перегруппировка животных проводится при наличии сопроводительных документов (ветеринарные свидетельства, сертификаты и справки), реализация продуктов и сырья животного происхождения - после проведения ветеринарно-санитарной экспертизы.
      131. Поголовье животных комплектуется животными из хозяйствующих субъектов, благополучных по листериозу.
      132. В целях своевременного выявления листериоза проводят исследование сыворотки крови животных в реакции связывания комплемента (далее - РСК):
      1) во всех случаях при подозрении на листериоз;
      2) на племенных предприятиях, станциях (пунктах) искусственного осеменения всех производителей (быки, хряки, бараны) два раза в год;
      3) свиней, крупный и мелкий рогатый скот - в племенных хозяйствах поголовно 1 раз в год.
      133. Не допускается ввод вновь поступающих животных в общее стадо без выдержки их в профилактическом карантине в течение 30 дней.
      134. Во время профилактического карантина и при формировании новых групп в хозяйствующих субъектах следует проводить клиническое обследование животных и при необходимости (выявление признаков поражения нервной системы, абортов, повышенной температуры тела) - бактериологические и серологические исследования на листериоз.
      135. Владельцы животных информируют ветеринарную службу обо всех случаях заболеваний, подозрении на листериоз, аборта, мертворождения и падежа животных и предъявляют по требованию ветеринарных инспекторов все необходимые сведения о приобретенных животных, создавать условия для проведения их осмотра, исследований и обработок.
      136. Ветеринарные специалисты и/или инспектор соответствующей административно-территориальной единицы ведут учет всех случаев абортов, мертворождения и падежа животных и направляют патологический материал на исследование в ветеринарную лабораторию.
      137. Все корма, в том числе силос и комбикорма перед началом скармливания необходимо исследовать на инфицированность листериями и вводить эти корма в рацион животных только при отрицательных результатах исследований.
      138. Кормушки, которые используются для скармливания молоком и молочными продуктами (обрат, молочная сыворотка и другие), подвергаются мытью и дезинфекции.
      139. При маститах животных проводится бактериологическое исследование молока.
      140. Прием и убой положительно реагирующих и больных листериозом животных производится на мясоперерабатывающих объектах и убойных пунктах (далее - объекты).
      141. Больные животные, поступившие на объекты, содержатся изолированно от здоровых животных в специально выделенных загонах (изоляторах). Убой их допускается в общем убойном цехе в конце смены или в отдельную смену.
      142. Базы (загоны) предубойного содержания животных должны иметь полы с твердым покрытием, оборудованы стоками, приемниками и устройством для обеззараживания сточных вод.
      143. После окончания убоя помещение санитарной бойни, убойного цеха, базы предубойного содержания, производственные помещения по переработке продуктов убоя, технологическое оборудование, инвентарь, санитарная и специальная одежда, обувь, транспортные средства и производственные стоки подвергаются механической очистке и дезинфекции.
      144. На объектах не допускается производить откорм и выращивание скота, а также доение коров, овец и коз, независимо от наличия или отсутствия у них заболевания листериозом.
      145. Для сбора субпродуктов выделяется водонепроницаемая, поддающаяся санитарной обработке тара с маркировкой "Листериоз", а для конфискатов - закрывающаяся водонепроницаемая тара с маркировкой "Конфискаты".
      146. Для исследования на листериоз в лабораторию необходимо направлять:
      1) целый труп мелких животных или голову (головной мозг), печень, селезенку, почку, лимфоузлы, пораженные участки легких, абортированный плод или его оболочки. В летнее время патологический материал консервируют 40 %-ным стерильным водным раствором глицерина;
      2) для прижизненной диагностики - истечения из половых органов абортировавших маток, кровь или сыворотку от больных и подозрительных по заболеванию животных, молоко.
      147. Диагноз "листериоз" ставят на основании комплекса эпизоотологических данных и результатов лабораторного исследования. Решающее значение принадлежит бактериологическому исследованию - выделение культуры листерий.
      148. При установлении диагноза листериоз у животного ветеринарный специалист, обслуживающий хозяйствующий субъект, немедленно сообщает об этом руководителю хозяйствующего субъекта, Главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы и в территориальный орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора и проводит эпизоотологическое обследование эпизоотического очага.
      149. По условиям ограничительных мероприятий не допускается:
      1) вывод (вывоз) животных, за исключением вывоза их для убоя;
      2) вывоз мяса вынужденно забитых больных листериозом животных в сыром виде, за исключением его вывоза для переработки на мясоперерабатывающие объекты. Мясо животных, содержащихся в неблагополучных пунктах и на мясоперерабатывающих объектах подвергается ветеринарно-санитарной экспертизе в соответствии с Законом "О ветеринарии";
      3) вывоз кормов, имевших контакт с больными животными и при подозрении на инфицирование листериями;
      4) перегруппировка (перевод) животных внутри хозяйствующего субъекта без разрешения ветеринарного врача;
      5) заготовка на неблагополучных пунктах племенных и пользовательных животных, сена, соломы и других грубых кормов для вывоза их в другие хозяйствующие субъекты и районы, а также проведение ярмарок, базаров и выставок животных (включая птиц), пушных зверей, собак, кошек;
      6) продажа населению для выращивания и откорма больных животных;
      7) совместный выпас, водопой и иной контакт больных животных и поголовья неблагополучных стад со здоровыми животными, а также перегон и перевоз животных на отгонные пастбища.
      150. В хозяйствующем субъекте, объявленном неблагополучным пунктом по листериозу, проводятся следующие мероприятия:
      1) поголовный клинический осмотр животных с выборочным измерением температуры и выбраковка;
      2) для выявления больных животных без клинических признаков и листерионосителей проводятся серологические исследования;
      3) больные животные с клиническими признаками поражения центральной нервной системы направляются на убой;
      4) подозрительные на заболевание животные и животные с положительной серологической реакцией изолируются и подвергаются лечению антибиотиками или направляются на убой;
      5) животные без клинических проявлений и с отрицательной серологической реакцией иммунизируются и с профилактической целью получают антибиотики;
      6) молоко, полученное от животных, подвергается серологическому исследованию и при положительном результате, кипятится в течение 15 минут, с последующим использованием его внутри хозяйства для скармливания животным или перерабатывается на топленое масло. Молоко выздоровевших животных в течение двух месяцев пастеризуется в хозяйствующем субъекте, после чего допускается его вывоз;
      7) искусственное осеменение проводится спермой от здоровых производителей, после предварительного серологического обследования на листериоз;
      8) навоз из животноводческих помещений ежедневно вывозится в навозохранилище или укладывается в бурты на отдельных участках. Допускается его использование в качестве удобрения после биотермического обеззараживания в течение 2 - 3 месяцев.
      151. Дезинфекция включает нижеследующие мероприятия:
      1) в животноводческих помещениях, и на прилегающей территории проводится дезинфекция после каждого случая выявления больных животных, а затем через каждые 14 дней в течение всего периода ограничения. При входе в помещение, где содержатся больные, подозрительные по заболеванию животные, оборудуют дезинфекционные барьеры (коврики) для обработки обуви;
      2) выгульные площадки, дворы, базы, помещения для животных, подступы к водоемам и другие инфицированные возбудителями листериоза участки или территории после прекращения заболевания очищаются от мусора, навоза. Навоз и твердые отбросы (остатки сена и другие) вывозят и подвергают обеззараживанию (биотермическим способом, химическими средствами и другие). В помещениях и на прилегающих к ним территориях проводится дератизация, трупы грызунов - собираются и сжигаются;
      3) скирды, стога сена, соломы, силос, комбикорма проверяются на заселение грызунами. При обнаружении грызунов своевременно проводится дератизация;
      4) в случаях контаминации силосной массы, хранящейся в траншеях или буртах, возбудителем листериоза вся испорченная силосная масса подлежит обеззараживанию биотермическим способом;
      5) полученное от больных листериозом животных кожевенно-меховое сырье обеззараживают.
      152. Для дезинфекции помещений и предметов ухода за животными используют дезинфицирующие средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан.
      153. Абортированные плоды, трупы животных подвергаются немедленной утилизации.
      154. С хозяйствующего субъекта, ограничительные мероприятия по листериозу снимаются через два месяца после последнего случая выявления клинически больных животных, получения отрицательных результатов серологических исследований, проведения заключительной механической очистки и дезинфекции помещений и территории хозяйствующего субъекта.
      155. Вывод овец для племенных и пользовательных целей в течение двух лет после оздоровления хозяйствующего субъекта от листериоза допускается при получении отрицательных серологических результатов исследования сыворотки крови выводимых животных. Вывод других видов животных в течение одного года осуществляется при тех же условиях.
      156. В хозяйствующих субъектах, ранее неблагополучных по листериозу, проводится серологическое обследование животных 1 раз в год перед постановкой на стойловое содержание до исчезновения положительных реакций. Положительно реагирующие животные изолируются, подвергаются лечению или направляются на убой. При вывозе животных в сопроводительных ветеринарных документах указываются результаты лабораторных исследований на листериоз.

8. Санитарно-эпидемиологические требования
к организации и проведению санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий по предупреждению лептоспироза

      157. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению лептоспироза является соблюдение государственными органами и организациями санитарно-эпидемиологической службы на соответствующих территориях при получении сообщения из лечебно-профилактической организации о выявлении больного или при подозрении на случай лептоспироза следующих мер:
      1) эпидемиологическое обследование населения в местах установленного или предполагаемого заражения людей для выявления больных лептоспирозом с обязательным лабораторным исследованием материала во всех подозрительных случаях;
      2) эпидемиологическое расследование каждого случая лептоспироза, выявление источников заражения и путей передачи возбудителя;
      3) проведение дезинфекции в очагах, экстренной дератизации на объектах и территории;
      4) санитарно-просветительная работа среди населения.
      158. Медицинский работник лечебно-профилактической организации о каждом больном и подозрительном случае на заболевание лептоспирозом направляет экстренное извещение в государственные органы санитарно-эпидемиологической службы на соответствующих территориях.
      159. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению лептоспироза является соблюдение организациями здравоохранения в очагах лептоспироза следующих мер:
      1) регистрация всех больных и бактерионосителей (положительная бактериоскопия крови без выраженной клиники и отрицательном результате серологического исследования) с указанием серологической группы возбудителя;
      2) госпитализация больных в инфекционное отделение и амбулаторное лечение носителей;
      3) клинический и лабораторный мониторинг лихорадящих в течение двух недель (двухволновый тип лихорадки - лихорадка длится около недели с критическим снижением и повторяется повышение температуры еще на 3 - 4 дня);
      4) диспансеризация реконвалесцентов в течение 6 месяцев с обязательным клиническим обследованием окулистом, невропатологом и терапевтом в первый месяц после перенесенного заболевания;
      5) бактериоскопическое и серологическое обследование рожениц (по показаниям);
      6) бактериоскопическое и серологическое исследование донорской крови (при заборе крови).
      160. Профилактические мероприятия, проводимые государственными органами санитарно-эпидемиологической службы на соответствующих территориях включают в себя следующее:
      1) определение наличия и типа очагов;
      2) постоянный контроль эпизоотической активности очага;
      3) мониторинг динамики численности синантропных грызунов;
      4) изучение видового состава носителей лептоспир;
      5) установление серологической структуры лептоспир;
      6) определение взаимосвязи очагов лептоспироза с эпидемиологически значимыми объектами (зоны отдыха, животноводческие фермы, районы проведения сельскохозяйственных, гидромелиоративных работ, пищевой промышленности, общественного питания и торговли и другое);
      7) оперативный анализ изменений эпидемиологической ситуации, оценка степени их эпидемической опасности;
      8) прогнозирование дальнейшего развития событий и проведение профилактических мероприятий.
      161. В природных очагах лептоспироза государственными органами санитарно-эпидемиологической службы на соответствующих территориях совместно с лечебно-профилактическими организациями выполняется комплекс профилактических мероприятий, включающий в себя:
      1) вакцинацию людей;
      2) профилактику профессиональной заболеваемости;
      3) лабораторное обследование рожениц (по показаниям);
      4) лабораторный контроль донорской крови;
      5) санитарно-эпидемиологический контроль мясных и молочных продуктов;
      6) мониторинг санитарного состояния территории, открытых водоемов и источников водоснабжения;
      7) санитарно-просветительную работу;
      8) дератизацию на угрожаемых участках.
      162. Вакцинация населения проводится ежегодно за 1 - 2 месяца до возможного их контакта с природными очагами лептоспироза.
      163. Плановой вакцинации подлежат сотрудники лабораторий, работающие с патогенными лептоспирами, лица с повышенным риском заражения - ветеринарные сотрудники, работники животноводства, рыбоводческих хозяйств, рисоводы, мелиораторы, очистных канализационных сооружений, шахтеры, дети в неблагополучных по лептоспирозу населенных пунктах или животноводческих хозяйствах.
      164. В природных очагах и антропургических очагах лептоспироза населением необходимо соблюдать меры личной профилактики, употребление кипяченой воды для питьевых нужд.
      165. Требованиями к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) и противоэпизоотических мероприятий по предупреждению лептоспироза и на угрожаемых по лептоспирозу территориях является соблюдение территориальными подразделениями государственного органа в области ветеринарии следующих мер по:
      1) контролю за клиническим состоянием животных, учет количества абортов;
      2) комплектованию племенных хозяйств, предприятий, станций искусственного осеменения из благополучных по лептоспирозу хозяйств;
      3) исследованию всех поступающих в хозяйство животных в течение 30-дневного карантина на лептоспироз;
      4) комплектованию откормочных хозяйств клинически здоровыми животными без обследования на лептоспироз, но с обязательной вакцинацией их против лептоспироза в период карантинирования;
      5) недопущению контакта животных со скотом неблагополучных по лептоспирозу хозяйств (ферм), населенных пунктов, на пастбище, в местах водопоя, не выпасать невакцинированных животных на территории природных очагов лептоспироза;
      6) недопущению установок летних лагерей для животных на берегу открытых водоемов;
      7) систематическому уничтожению грызунов в животноводческих помещениях, на территории ферм, в местах хранения кормов.
      166. При всех случаях подозрения на лептоспироз берется на лабораторное исследование у животных сыворотка крови и другой патологический материал (ткани, жидкости в органах, околоплодные воды, сыворотка крови плода, абортированный материал).
      167. По результатам лабораторных исследований хозяйство (ферма, гурт) считается неблагополучным по лептоспирозу в одном из следующих случаев:
      1) лептоспиры обнаружены при микроскопическом исследовании патологического материала;
      2) антитела обнаружены в сыворотке крови (в моче) более чем у 20 процентов обследованных животных;
      3) культура лептоспир выделена из патологического материала.
      168. При выявлении животных, сыворотка крови которых содержит специфические антитела или выделяющих лептоспир с мочой, проводят мероприятия, предусмотренные для неблагополучных по лептоспирозу хозяйств.
      169. Животных, поступающих по импорту, содержат в карантинном помещении и исследуют их сыворотку крови в реакции на антитела к возбудителю, регистрируемых в стране-экспортере.
      170. При подтверждении диагноза лептоспироз животных на территории хозяйствующего субъекта устанавливается ограничение.
      171. Одновременно главный государственный ветеринарно-санитарный инспектор соответствующего административно-территориальной единицы сообщает об этом вышестоящему ветеринарному органу и территориальному органу государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      172. В плане оздоровительных мероприятий предусматривают необходимые диагностические исследования животных, ограничительные, ветеринарные, санитарные, организационно-хозяйственные мероприятия с указанием сроков проведения и ответственных лиц.
      173. По условиям ограничений не допускается:
      1) вывозить (ввозить) животных для целей воспроизводства, продавать животных населению;
      2) осуществлять перегруппировку животных без ведома государственного ветеринарно-санитарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы;
      3) допускать животных к воде открытых водоемов и использовать ее для поения и купания животных;
      4) выпасать не вакцинированных животных на пастбищах, где выпасались больные лептоспирозом животные, или на территории природного очага лептоспироза;
      5) скармливать не вакцинированным животным корма, в которых обнаружены инфицированные лептоспирами грызуны.
      174. В неблагополучном по лептоспирозу хозяйстве (ферме, стаде, свинарнике) проводят клинический осмотр и измерение температуры тела у подозрительных по заболеванию животных.
      175. Больных и подозрительных по заболеванию животных изолируют, лечат гипериммунной сывороткой и антибиотиками в дозах, указанных в наставлениях по их применению. Убой таких животных проводят на санитарной бойне, а при ее отсутствии в убойном цехе мясокомбината в конце смены, после удаления продуктов убоя здоровых животных, с соблюдением мер личной профилактики. Помещение и оборудование после убоя таких животных дезинфицируют средствами, разрешенными к применению в Республике Казахстан.
      176. Всех животных хозяйств независимо от формы собственности, неблагополучных по лептоспирозу, и малоценных животных в племенных и пользовательных хозяйствах откармливают и сдают на убой.
      177. Молоко, полученное от больных лептоспирозом животных, нагревают до кипения и используют в корм.
      178. Маточное поголовье, производителей и ремонтный молодняк, которых необходимо сохранить для воспроизводства, после вакцинации обрабатывают лептоспироцидными препаратами и переводят в продезинфицированное помещение.
      179. Эффективность обработки проверяют через 10 - 15 дней путем микроскопии мочи.
      180. Молодняк, полученный после проведения мероприятий, выращивают отдельно, вакцинируют в сроки, предусмотренные наставлением по применению вакцины против лептоспироза и, после снятия ограничений, реализуют на общих основаниях.
      181. Повторное исследование сыворотки крови в реакции и микроскопию мочи всех производителей на ранее неблагополучном по лептоспирозу предприятии (станции) проводят через 3 месяца и при получении отрицательных результатов далее каждые 6 месяцев.
      182. Клинически здоровых животных всех видов и возрастных групп, восприимчивых к лептоспирозу, вакцинируют. Животных, подвергнутых лечению, вакцинируют через 5 - 7 дней после выздоровления.
      183. При выявлении у отдельных животных антител в крови или лептоспир в моче всю группу оставляют в хозяйстве и проводят дополнительные исследования для решения вопроса о его благополучии по лептоспирозу.
      184. Вывод (вывоз) животных для откорма разрешается в пределах области через месяц после последнего случая выздоровления больного животного, проведения вакцинации и заключительных ветеринарно-санитарных мероприятий.
      185. Хозяйство считают оздоровленным при получении отрицательных результатов исследований у всех обследованных животных.
      186. Ограничения в неблагополучных по лептоспирозу хозяйствах снимают в следующем порядке:
      1) в откормочных хозяйствах - после сдачи поголовья на убой и проведения заключительных ветеринарно-санитарных мероприятий;
      2) в племенных и пользовательных хозяйствах - после установления их благополучия по лептоспирозу лабораторными методами исследований. Повторное исследование на лептоспироз в ранее неблагополучных хозяйствах проводят через 6 месяцев после снятия ограничений.
      187. Предназначенных к продаже животных содержат в карантине и исследуют сыворотку крови на лептоспироз, у свиней, кроме того, мочу на наличие лептоспир.
      188. Порядок ветеринарной обработки племенных и пользовательных животных, вывозимых из хозяйств: вывоз (вывод) животных для племенных или пользовательных целей разрешается только из благополучных по лептоспирозу.
      189. Вакцинируют против лептоспироза всех восприимчивых животных в следующих случаях:
      1) в неблагополучных по лептоспирозу хозяйствах;
      2) в откормочных хозяйствах, где поголовье комплектуют без обследования на лептоспироз;
      3) при выпасе животных в зоне природного очага лептоспироза;
      4) при выявлении в хозяйстве животных, сыворотка крови которых положительно реагирует;
      5) в районах с отгонным животноводством хозяйствующих субъектов.
      190. В питомниках служебного собаководства изолируют клинически больных и подозрительных по заболеванию собак, лечат их гипериммунной сывороткой и антибиотиками. Клинически здоровых собак всех возрастных групп вакцинируют против лептоспироза.
      191. Продажа собак из неблагополучного по лептоспирозу питомника не допускается.
      192. Вывод (вывоз) животных разрешается без ограничений при отрицательных результатах исследований по всей группе.