Малдардың жұқпалы ауруларының алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық ережелерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2005 жылғы 17 қаңтардағы N 36 Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2005 жылғы 11 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 3437. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 17 қаңтардағы № 10-1/18 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2012.01.17 № 10-1/18 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса берілгендер бекітілсін:
1) мүйізді ірі қараның тейлериозының алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық ережелері;
2) жылқының нутталиозының алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық ережелері.
2. Ветеринария департаменті Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстардың және Астана, Алматы қалаларының аумақтық басқармаларымен бірге, заңнамада белгіленген тәртіпке сәйкес, осы бұйрықтан туындайтын қажетті шараларды қабылдасын.
3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен күннен бастап күшіне енеді.

Министр

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы Министрінің
2005 жылғы 17 қаңтардағы
N 36 бұйрығымен бекітілді

Жылқының нутталлиозының
алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық
ережелері

Осы Жылқының нутталлиозының алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық ережелері (кейін - Ветеринариялық ережелер) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалардың міндетті түрде орындайтын ветеринариялық іс-шаралардың ұйымдастыру және орындау тәртібін анықтайды.

1. Жалпы ережелер

1. Нутталлиоз - қарапайым қоздыратын қызбамен, қанның азаюымен, сарғаюмен, қан құйылумен, орталық жүйке, жүрек қан тамырлары және ас қорыту жүйелерінің зақымдануымен ерекшеленетін, жіті және жітілеу өтетін трансмиссивтік ауру.
Аурудың қоздырушысы - Theileriidae туыстығының Nuttallia equi қарапайымы, сопақша, ұзынша, алмұрт, нүкте тәріздес түрлері болады.
Нутталлиоз Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының орталық және оңтүстік аудандарында кездеседі. Солтүстік және орталық белдеулерде сирек кездеседі.
Орталық Азия республикалары мен Қазақстанда нуталлиоз мамыр айында бой көтеріп, ал ауырған малдар жаз бойы кездеседі. Аурудың қоздырушысы Hyalomma plumbeum, Dermacentor marginatus, Dermacentor pictus кенелерімен тасымалданады.
Жылқылар және басқа да тақ тұяқты (есек, мул, қашыр) жануарлар ауырады.
Негізгі жұғу жолы трансмиссивтік жол болып табылады. Құлындарға жатыр арқылы жұғуы мүмкін.

2. Жылқының нутталлиозына диагноз індеттанулық деректердің клиникалылық белгілерінің, патологоанатомиялық өзгерістердің және зертханалық зерттеулердің негізінде қойылады.
Комплементі байланыстыру реакциясы және иммунофлуоресценция реакциясы негізгі серологиялық әдістер болып табылады.
Жылқының нутталлиозына түпкілікті диагноз қаннан және сөл бездерінен, көк бауырдан немесе бауырдан алынған пунктаттардан дайындалған Романовский-Гимза әдісімен боялған жағындыларды зерттеу арқылы қойылады.

2. Ветеринариялық санитарлық таза аумақтағы жылқының
нутталлиозының алдын алу үшін жүргізілетін шаралар

3. Меншігінде жылқылары бар жеке және заңды тұлғалар, нутталлиоздың алдын алу мақсатында, Ауыл шаруашылығы министрінің "Жеке және заңды тұлғалардың міндетті түрде орындайтын ветеринариялық шараларының ережесі " 2002 жылғы 14 қарашадағы N 367 бұйрығымен бекітілген, нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу реестрінде 18 желтоқсан 2002 жылғы N 2088 тіркелген ережелерге сәйкес мынадай шаралар жүргізеді:
1) ветеринариялық мамандарға жануарларды ветеринариялық профилактикалық тексеруден өткізу үшін ұсынады;
2) жануарларды құнды жем шөппен қамтамасыз етуді ұйымдастырады;
3) құлындарды сақа жылқылардан бөлек ұстайды;
4) жануарларды (жылқыларды, есектерді, қашарларды) әкелу және жем шөпті сатып алу тек аурудан таза шаруашылық субъектілерінен жүзеге асырылады;
5) барлық жаңадан сатып алынған жануарларды (жылқыларды, есектерді, қашарларды) 30 күндік профилактикалық карантинде ұстайды;
6) қораларда, аулаларда және мал тұратын жерлерде профилактикалық дезакаризация жүргізеді;
7) жүйелі түрде жануарлардың терісіндегі кенелермен күрес жүргізеді.

3. Жылқы нутталлиозының індет ошағында және одан
таза емес пункттерде жүргізілетін шаралар

4. Шаруашылық субъектісінде жылқының нутталлиозбен ауырғаны байқалғанда, шаруашылық субъектісіне қызмет көрсететін ветеринариялық маман тез арада ол туралы әкімшілік аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

5. Әкімшілік аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы жылқылардың нутталлиозбен ауырғаны туралы хабарды алысымен, аурудың диагнозын анықтауға тез арада сол жерге келеді, ауырған малдардан патологиялық материалдар алып оларды ветеринариялық зертханаға жібереді.

6. Нутталлиозға диагноз анықталған жағдайда, ауру жануарларды оқшаулайды және емдеу үшін келесі препараттарды қолданады.

7. Апта сайын жануарларды акарацид препараттарымен домдайды.

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы Министрінің
2005 жылғы 17 қаңтардағы
N 36 бұйрығымен бекітілді

Мүйізді ірі қараның
тейлериозының алдын-алу және жою бойынша
ветеринариялық ережелері

Осы Мүйізді ірі қараның тейлериозының алдын-алу және жою бойынша ветеринариялық ережелері (кейін - Ветеринариялық ережелер) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүргізудің тәртібін анықтайды.

1. Жалпы ереже

1. Тейлериоз - пигментсіз қан паразиттерімен шақырылатын және жіті түрде өтетін қанда паразитарлық тіршілік ететін мүйізді ірі қара малының ауруы. Қатты жүдеумен және жоғары өліммен сиппатталады.
Тейлериоз қоздырушысының тасымалдаушысы жайылымдарда, мал қораларында жүретін кенелер болып табылады. Белгілі бір кезеңдерде кенелер малдардың үстінде паразиттік өмір сүреді.

2. Эпизоотологиялық мәліметтерді, клиникалық белгілерді, патологоанатомиялық өзгерістерді және лабораториялық зерттеулерді ескере отырып диагноз қояды. Тірі кезінде тейлериозға диагноз қою үшін аурудың алғашқы күндерінде гранатты денелерді анықтау үшін лимфа түйіндерінің пунктаталарынан алынған жұғындыларды зерттеу ұсынылады. Дене қызуының көтерілуінің 3-4 күндерінде және содан кейін қаннан жұғынды дайындайды және эритроциттерде тейлерийлардың бар-жоғын тексереді. Ауруды ерте балау үшін қанның сары суына серологиялық зерттеу жүргізеді.

2. Аурудың алдын-алу шаралары

3. Мүйізді ірі қараның тейлериозбен ауруының алдын-алу мақсатында ұйымдастыру-шаруашылық және емдік-алдын алу шараларының кешенін жүргізу қажет.

4. Шаруашылық субъектілерінің басшылары аурудың тасымалдаушылары - кенелермен жанасуын болдырмайтын жағдайда малдарды ұстау қажет, ол үшін:
1) ауруға бейім малдарды кенелерден таза қораларда ұсталуын қамтамасыз етеді;
2) тейлериоздан қолайсыз пунктте немесе шаруашылық субъектісінде бейім малдарды қорада және қорада-лагерьде күтіп-бағуды немесе жоғары таулы жайылымдарда жаюды ұйымдастырады.

5. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің мемлекеттік ветеринариялық инспекторы келесіні жүзеге асырады:
1) тейлериоздан қолайсыз пунктте немесе шаруашылық субъектісінде сол жердің эпизоотиялық жағдайын ескере отырып, кенелерге қарсы және тейлериозға қарсы кешенді шаралар жоспарын жасайды;
2) сол жерде мекендейтін тасымалдаушы-кенелердің түрлерін анықтайды;
3) кенелердің таралу картасын олардың малдарды шағу мерзімін ескере отырып жасайды.

3. Ауруды жою шаралары

6. Тейлериоз анықталған қолайсыз пунктте немесе шаруашылық субъектісінде сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің мемлекеттік ветеринариялық инспекторының рұқсатынсыз малдарды қайта топтастыруға және енгізуге болмайды.

7. Мал қоралары мен малдарды кенелерге қарсы өңдеу үшін, сондай-ақ тейлериоздың алын-алу мен оны емдеу үшін Қазақстан Республикасы Ветеринариялық препараттардың мемлекеттік реестрінде тіркелген ветеринариялық препараттарды, қолдану нұсқауларына сәйкес қолданады.

8. Малдарды кенелерге қарсы өңдеуді жергілікті жердің температуралық шарттарына және кенелердің белсенділігіне байланысты жетісіне бір рет наурыз-қыркүйек айларында, екі жетіде бір рет қазан-қараша айларында және айына бір рет желтоқсан-ақпан айларында жүргізеді.

9. Наурыз-қыркүйек айларында малдарды өңдеу үшін дымқыл әдісті қолданады, шашу немесе ванналарда тоғыту.

10. Кенелерге қарсы мүйізді ірі қара, жылқы және түйелер өңделеді.

11. Тейлериозбен ауру малдарды емдейді, байлауда ұстайды және азықтандыруды жақсартады. Рационға жаңа шабылған шөпті немесе жақсы пішенді (қажетінше) және жеңіл қорытылатын концентрацияланған жемді (кебек, комбикорм) қосады. Малдарды тәулігіне үш реттен кем емес суару қажет. Малдың дене қызуының жоғарылауымен өтетін аурудың ауырлауы кезеңінде рационнан концентрацияланған жемдерді алып тастау қажет. Емдеудің алғашқы күнінен бастап симптоматикалық және патогенетикалық заттар қолданылады.

Об утверждении Ветеринарных правил по профилактике и ликвидации заразных болезней животных

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2005 года № 36. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 февраля 2005 года № 3437. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2012 года № 10-1/18

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 17.01.2012 № 10-1/18.

В связи со статьей 26 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:
1) ветеринарные правила по профилактике и ликвидации тейлериоза крупного рогатого скота;
2) ветеринарные правила по профилактике и ликвидации нутталлиоза лошадей.
2. Департаменту ветеринарии совместно с областными территориальными управлениями, городов Астана и Алматы Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан, в установленном законодательством порядке, принять необходимые меры, вытекающие из настоящего приказа.

3. Настоящий приказ вступает в силу со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Министр

Утверждены
приказом Министра
сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 17 января 2005 года N 36

Ветеринарные правила
по профилактике и ликвидации
тейлериоза
крупного рогатого скота

Настоящие Ветеринарные правила по профилактике и ликвидации тейлериоза крупного рогатого скота (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и проведения ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан «О ветеринарии».

1. Общие положения

1. Тейлериоз - кровопаразитарная болезнь крупного рогатого скота, вызываемая беспигментными кровопаразитами и протекающая в острой форме. Характеризуется сильным истощением и высокой летальностью.
Переносчиком возбудителя тейлериоза являются клещи, обитающие на пастбищах, в животноводческих помещениях. В определенные периоды года клещи паразитируют на животных.
2. Диагноз ставят с учҰтом эпизоотологических данных, клинических признаков, патологоанатомических изменений и лабораторных исследований. Для прижизненной диагностики тейлериоза в первые дни болезни следует исследовать мазки из пунктата лимфатических узлов, для обнаружения гранатных тел. На 3-4 день температурного подъҰма и в последующие дни готовят мазки крови и исследуют на наличие тейлерий в эритроцитах. Для ранней диагностики проводят серологические исследования сывороток крови.

2. Мероприятия по профилактике заболевания

3. В целях предупреждения заболевания крупного рогатого скота тейлериозом необходимо проводить комплекс организационно-хозяйственных и лечебно-профилактических мероприятий.
4. Руководители хозяйствующих субъектов должны содержать животных в условиях, исключающих контакт с клещами-переносчиками заболевания, для чего необходимо:
1) обеспечить содержание восприимчивого скота в помещениях свободных от клещей;
2) в неблагополучном по тейлериозу населенном пункте или хозяйствующем субъекте организовать стойловое и стойлово-лагерное содержание восприимчивых животных или их выпас на высокогорных пастбищах.
5. Государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы осуществляет следующее:
1) составляет комплексный план противоклещевых и противотейлериозных мероприятий в неблагополучном по тейлериозу населенном пункте или хозяйствующем субъекте с учетом эпизоотической ситуации;
2) определяет виды клещей-переносчиков, обитаюших в данной местности;
3) составляет карту распространения клещей с учетом сроков нападения на животных.

3. Мероприятия по ликвидации заболевания

6. В населенных пунктах либо хозяйствующих субъектах, где установлен тейлериоз, не допускается перегруппировка и ввоз животных без разрешения главного государственного ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы.
7. Для противоклещевой обработки помещений и животных, также для профилактики и лечения скота от тейлериоза используют ветеринарные препараты, зарегистрированные в Государственном реестре ветеринарных препаратов Республики Казахстан, в соответствии с наставлением по их применению.
8. Противоклещевую обработку животных проводят, в зависимости от местных температурных условий и активности клещей, в марте - сентябре один раз в неделю, в октябре - ноябре один раз в две недели, в декабре - феврале один раз в месяц.
9. Для обработки животных в марте - сентябре используют влажный метод, опрыскивание или купание в купочных ваннах.
10. Противоклещевой обработке подвергают крупный рогатый скот, лошадей и верблюдов.
11. Животных, больных тейлериозом, подвергают лечению, ставят на стойлово-привязное содержание и улучшают кормление. В рацион включают свежескошенную траву или хорошее сено (вволю) и легко переваримые концентрированные корма (отруби, комбикорм). Поить животных следует не менее трех раз в день. В период тяжелого переболевания, сопровождающегося высокой температурой тела животного, концентрированные корма из рациона должны быть исключены. Симптоматические и патогенетические средства назначают с первого дня лечения.

Утверждены
приказом Министра
сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 17 января 2005 года N 36

Ветеринарные правила
по профилактике и ликвидации
нутталлиоза лошадей

Настоящие Ветеринарные правила по профилактике и ликвидации нутталлиоза лошадей (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и проведения ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан «О ветеринарии».

1. Общие положения

1. Нутталлиоз - остро и подостро протекающее протозойное, трансмиссивное заболевание, вызываемое патогенным простейшим, сопровождается лихорадкой, анемией, желтушностью, появлением кровоизлияний, расстройством центральной нервной, сердечно-сосудистой и пищеварительной систем организма.
Возбудитель болезни - Nuttallia equi простейший из семейства Theileriidae, имеет овальную, продолговатую, грушевидную, точкообразную формы.
Нутталлиоз регистрируется в средних и южных районах Содружества Независимых Государств. В северных и средних широтах встречаются реже.
В республиках Средней Азии и в Казахстане нутталлиоз проявляется с мая, а больных выделяют в течение всего лета. Возбудитель переносится клещами Hyalomma plumbeum, Dermacentor marginatus, Dermacentor pictus.
Болеют лошади и другие однокопытные (ослы, мулы, лошаки).
Основной путь заражения является трансмиссивный. Жеребята могут заражаться и внутриутробно.
2. Диагноз на нутталлиоз лошадей ставят на основании эпизоотологических данных, клинических признаков, патологоанатомических изменений и лабораторных исследований.
Для ранней диагностики нутталлиоза лошадей применяются серологические тесты: реакция связывания комплемента и реакция непрямой иммунофлюоресценции антител.
Окончательный диагноз на нутталлиоз лошадей ставят при исследовании окрашенных по Романовскому-Гимза мазков периферической крови и пунктатов лимфатических узлов, селезенки или печени.

2. Мероприятия по профилактике нутталлиоза лошадей,
осуществляемые на территории ветеринарно-санитарного благополучия

3. С целью профилактики заболевания, физические и юридические лица, в собственности которых имеются животные (лошади, ослы, мулы, лошаки), ежегодно согласно Правилам организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами, утвержденным приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 ноября 2002 года № 367, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 2088, проводят следующие мероприятия:
1) предоставляют ветеринарным специалистам животных для профилактического ветеринарного осмотра;
2) организуют полноценное кормление животных;
3) жеребят содержат отдельно от взрослого поголовья;
4) завоз животных (лошадей, ослов, лошаков) и приобретение фуража производят только из благополучных хозяйствующих субъектов;
5) всех вновь приобретенных животных (лошадей, ослов, мулов, лошаков) содержат в профилактическом карантине 30 дней;
6) проводят дезакаризацию помещений, дворов, загонов и стоянок животных;
7) систематически проводят борьбу с клещами на животных, на пастбищах.

3. Мероприятия, проводимые в неблагополучных
пунктах по нутталлиозу лошадей

4. При выявлении в хозяйствующем субъекте больных нутталлиозом животных, ветеринарный специалист, обслуживающий данный хозяйствующий субъект, сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
5. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы при получении извещения о подозрении на заболевание животных нутталлиозом лошадей прибывает на место для уточнения диагноза, отбирает и направляет в ветеринарную лабораторию патологический материал от больных животных.
6. При установлении диагноза на нутталлиоз, больных животных изолируют и для лечения используют ветеринарные препараты, зарегистрированные в Государственном реестре ветеринарных препаратов Республики Казахстан.
7. Животных еженедельно обрабатывают акарацидными препаратами.