Об утверждении профессиональных стандартов в сфере культуры

Приказ и.о. Министра культуры и информации Республики Казахстан от 17 апреля 2024 года № 151

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить следующие профессиональные стандарты в сфере культуры к настоящему приказу:

      1) согласно приложению 1 "Библиотекарь-переводчик";

      2) согласно приложению 2 "Библиотекарь полиграфист";

      3) согласно приложению 3 "Библиотекарь-корректор";

      4) согласно приложению 4 "Библиотекарь-консерватор";

      5) согласно приложению 5 "Библиотекарь-каталогизатор";

      6) согласно приложению 6 "Библиотекарь по базам данных и сетям";

      7) согласно приложению 7 "Библиотекарь-реставратор";

      8) согласно приложению 8 "Библиотекарь-культорганизатор";

      9) согласно приложению 9 "Библиотекарь-микробиолог";

      10) согласно приложению 10 "Библиотекарь-методист";

      11) согласно приложению 11 "Библиотекарь-переплетчик";

      12) согласно приложению 12 "Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений";

      13) согласно приложению 13 "Библиотекарь-химик";

      14) согласно приложению 14 "Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля";

      15) согласно приложению 15 "Библиотекарь-тифлопедагог";

      16) согласно приложению 16 "Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля";

      17) согласно приложению 17 "Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю";

      18) согласно приложению 18 "Библиотекарь-эколог";

      19) согласно приложению 19 "Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям";

      20) согласно приложению 20 "Библиограф";

      21) согласно приложению 21 "Библиотекарь-аудиоредактор";

      22) согласно приложению 22 "Библиотекарь-диктор";

      23) согласно приложению 23 "Библиотекарь-энтомолог";

      24) согласно приложению 24 "Библиотекарь-архивист";

      25) согласно приложению 25 "Библиотекарь-реабилитолог";

      26) согласно приложению 26 "IT –менеджер в сфере цифровизации";

      27) согласно приложению 27 "Методист отдела музейной педагогики и детского творчества";

      28) согласно приложению 28 "Археолог";

      29) согласно приложению 29 "Антрополог";

      30) согласно приложению 30 "Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок";

      31) согласно приложению 31 "Этнограф";

      32) согласно приложению 32 "Редактор (в музейном деле)";

      33) согласно приложению 33 "Музейный смотритель";

      34) согласно приложению 34 "Методист экскурсионной деятельности музея";

      35) согласно приложению 35 "Хранитель фонда";

      36) согласно приложению 36 "Музеевед";

      37) согласно приложению 37 "Экскурсовод";

      38) согласно приложению 38 "Архивист (в музейном деле)";

      39) согласно приложению 39 "Певец";

      40) согласно приложению 40 "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)";

      41) согласно приложению 41 "Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.)";

      42) согласно приложению 42 "Методист службы фондовой работы";

      43) согласно приложению 43 "Кинотеледраматург";

      44) согласно приложению 44 "Специалист по реставрации и консервации памятников";

      45) согласно приложению 45 "Реставратор каменных конструкций";

      46) согласно приложению 46 "Плотник-реставратор";

      47) согласно приложению 47 "Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения";

      48) согласно приложению 48 "Культорганизатор";

      49) согласно приложению 49 "Палеограф".

      2. Комитету культуры Министерства культуры и информации Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) направление копии настоящего приказа в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства культуры и информации Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра культуры и информации Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его подписания.

      Исполняющий обязанности
Министра культуры и информации Республики Казахстан 		К. Искаков

      СОГЛАСОВАН
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан
_______________
"____" ________ 2024 года

  Приложение 1
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-переводчик"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-переводчик" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-переводчик.

      5. Код профессионального стандарта: R91012058.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Обеспечение межъязыковой межкультурной коммуникации посредством предоставления услуг в области устного, письменного, аудиовизуального перевода.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-переводчик - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-переводчик":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-переводчик

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2643-2-001 Переводчик (письменный)

Основная цель деятельности:

"Библиотекарь-переводчик" устанавливает квалификационные требования к библиотекарю-переводчику, к его навыкам, умениям и компетенциям профессиональной деятельности в области библиотечного дела. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения: 1) Переводчик - специалист, занимающийся переводом, то есть созданием письменного или устного текста на определенном языке (называемом языком перевода), эквивалентного письменному или устному тексту на другом языке (языке-источнике). 2) Синхронный перевод - один из наиболее сложных видов устного перевода, при котором переводчик переводит на целевой язык синхронно, одновременно с восприятием на слух речи на исходном языке, в отличие от последовательного перевода, когда переводчик говорит в паузах в речи на исходном языке.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Письменный перевод типовых официально-деловых документов

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление межъязыкового устного перевода

Трудовая функция 1:
Письменный перевод типовых официально-деловых документов



Навык 1:
1. Владеть алгоритмом поиска информации, релевантной для решения профессиональных задач, в частности, для понимания и перевода исходного текста, в справочной литературе, электронных базах данных и поисковых системах интернета.

Умения:
1. Осуществлять поиск, отбор и сравнительный анализ параллельных и прецедентных текстов (шаблонов);
2. Владеть техническими приемами письменного перевода;
3. Использовать системы автоматизированного и автоматического перевода для решения профессиональных задач;
4. Использовать текстовые редакторы и системы автокоррекции текста;
5. Осуществлять постредактирование автоматизированного и автоматического перевода;
6. Обеспечивать точную передачу смысла исходного текста;
7. Литературное мастерство;
Сохранять коммуникативную цель и стилистику исходного текста.

Знания:
1. Рабочие языки на уровнях С1 и С2;
2. Особенности лингвокультур исходного и переводящего языков;
3. Основы переводческой этики;
4. Теорию перевода;
Знать библиотечную терминологию.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление межъязыкового устного перевода



Навык 1:
1. Быстро переключаться с одного языка на другой.

Умения:
1. Умение точно и лаконично осуществлять перевод устной речи, передавая смысл;
2. Воспринимать на слух и правильно воспроизводить прецизионную информацию;
3. Владение техникой устного последовательного перевода: как последовательного, так и синхронного;
4. Владеть функциональными стилями речи в исходном и переводящем языках;
5. Владеть голосом, дикцией и речью во время публичного выступления.
Взаимодействовать с оратором и слушателями в целях оптимального осуществления коммуникации.

Знания:
1. Рабочие языки на уровнях С1 и С2:
2. Особенности лингвокультур исходного и переводящего языков;
3. Основы переводческой этики;
4. Теорию перевода;
5. Знать библиотечную терминологию.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность;
Стрессоустойчивость;
Умение быстро принимать решения;
Умение работать в команде;
Вежливость;
Письменные коммуникативные навыки.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Письменный переводчик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям, тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 2
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь полиграфист"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Библиотекарь полиграфист" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь полиграфист.

      5. Код профессионального стандарта: R91012075.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Технологическое сопровождение производственных операций и процессов основных стадий полиграфического производства.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-полиграфист - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-полиграфист":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-полиграфист

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-002 Библиотекарь-корректор

Основная цель деятельности:

Изготовление, контроль качества и целостности печатных изделий. Основы технологии производства, художественной эстетики, сертификации и приемки полиграфической продукции.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление печатных изделий
2. Контроль качества и целостности изделий

Дополнительные трудовые функции:

1. Основы технологии производства, художественной эстетики, сертификации и приемки полиграфической продукции

Трудовая функция 1:
Изготовление печатных изделий



Навык 1:
1. Владеть технологией изготовления печатных изделий: основными видами и разновидностями основных видов.

Умения:
1. Владеть технологией и правилами эксплуатации производственных инструментов и оборудования.
2. Владеть технологиями определения дефектов печатных изображений: отмарывание, марашка, разнооттеночность, деформация растровых точек, муар, полошение.
3. Владеть технологиями брошюровочных работ: шитье на пружину, сшивание разъемными скобами, термоклеевая брошюровка, шитье внакидку, шитье втачку.
4. Владеть технологиями переплетных работ: фальцовка, комплектование блока, обработка блока.
5. Находить решения технологического и организационного характера в условиях производства.
6. Уметь работать индивидуально и в команде.

Знания:
1. Знать печатные процессы в общем.
2. Принципы и правила печати современного производства.
3. Свойства и характеристики материалов, применяемых в печатных процессах.
Свойства красок и клеев с различным составом и способы их применения.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Контроль качества и целостности изделий



Навык 1:
1. Уметь быстро выявлять и устранять дефекты в печатных изделиях.

Умения:
1. Уметь работать с различными моментальными соединительными материалами (клей, пружины, скобы).
2. Уметь находить решения по предотвращению повторных дефектов в изделиях.

Знания:
1. Свойства взаимозаменяемых и аналогичных материалов.
2. Свойства бумаги и переплетных материалов.
3. Свойства транспарентных печатных материалов.
4. Свойства красок и клеев с различным составом.
Особенности техники безопасности при проведении печатных и послепечатных процессов.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Основы технологии производства, художественной эстетики, сертификации и приемки полиграфической продукции



Навык 1:
1. Анализ, планов, проектов, ситуаций, возможных рисков и результатов в рамках поставленных задач.

Умения:
1. Выполнение работы с учетом полного технологического цикла изготовления полиграфической продукции.
2. Выполнение операций по художественному оформлению печатных изданий вручную и на полиграфическом оборудовании.
3. Выполнение операций по изготовлению адресных папок, беловых изделий, в том числе художественных и высокохудожественных.

Знания:
1. Номенклатура выпускаемой библиотекой продукции, виды выполняемых работ и услуг, творческие и художественные достижения в полиграфии.
2. Специфика полиграфической отрасли и производственной деятельности библиотеки.
3. Технические требования на переплетные работы, виды и методы переплетных работ.
4. Основы общей полиграфии.
5. Свойства клеев, используемых во время выполнения работ.
6. Основы материаловедения: виды, свойства и назначение основных переплетных материалов полиграфического производства.
7. Правила безопасности и охраны труда.
8. Правила внутреннего распорядка.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Сотрудничество и взаимодействие
Гибкость мышления
Умение быстро принимать решения
Целеустремленность
Дисциплинированность
Устные коммуникативные навыки
Способность к обучению и самообучению

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь дизайнер печатной продукции

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 05.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 3
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-корректор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-корректор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-корректор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012081.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Библиотекарь-корректор занимается первичной вычиткой текста на ошибки, исправляет орфографические, лексические и пунктуационные ошибки; работает с оформлением текста (например, исправление формата дат, единиц измерения, чисел и списков, правильность отступов, и т.д.); делает разбивку текста на абзацы; проверяет правильность оформления цитат, сносок, библиографий, оглавлений; ставит пометки погрешностей и ошибок при помощи так называемых корректорских знаков.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-корректор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-корректор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-корректор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-005 Библиотехнолог
2622-1-003 Библиотекарь архивист

Основная цель деятельности:

Организация и контроль процесса подготовки к выпуску печатных материалов, вычитка текста, нормализация грамматики.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Вычитка текста, нормализация грамматики (исправление орфографических, пунктуационных, стилистических ошибок)
2. Организация процесса подготовки к выпуску печатных материалов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Вычитка текста, нормализация грамматики (исправление орфографических, пунктуационных, стилистических ошибок)



Навык 1:
1. Вычитка текстов перед их публикацией в издании, проверка их структуры и содержания, сверка с оригиналом.

Умения:
1. Отслеживание правильности написания терминов, условных сокращений и обозначений (в том числе единиц измерения), символов (графических знаков).
2. Устранение неясностей в написании отдельных букв и знаков, неправильной разбивки текста на абзацы, проверка правильности оформления таблиц, иллюстраций, справочных вставок, сносок, ссылок, цитат.
3. Согласование выявляемых погрешностей с редактором, пометка для редактора и автора всех не замеченных ими в оригинале ошибок.
4. Согласование с автором исходного текста изменений в исходном тексте.
5. Грамотная письменная и устная речь.

Знания:
1. Знать технологию редакционно-издательского процесса.
2. Использовать при работе современные технические средства коммуникации.
Основы форматирования текстов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация процесса подготовки к выпуску печатных материалов



Навык 1:
1. Передача откорректированных текстов и других материалов в верстку.

Умения:
1. Передача сверстанного оригинал-макета на контрольное чтение.
2. Использование компьютерных программ для форматирования документов.
3. Процессы верстки, подверстки.
4. Правила корректуры и стандартные корректурные знаки.
5. Действующие условные сокращения.
6. Пользоваться профессиональной терминологией.

Знания:
1. Знать технологию редакционно-издательского процесса.
2. Использовать при работе современные технические средства коммуникации.
Основы форматирования текстов.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Стрессоустойчивость
Терпеливость
Умение работать в команде

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-переводчик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 4
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-консерватор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-консерватор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-консерватор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012082.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: выполнение практических работ по комплексному обследованию хранения документов; проведению стабилизационных мероприятий; проверка микрофлоры помещений хранения документов; микологическое, микробиологическое, химическое, энтомологическое, экологическое обследование фондов библиотеки и знание методик при проведении анализов; знание технологических процессов выполнения работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых веществ и материалов; умение работать на анализируемых приборах; проведение консервационно-реставрационных процессов с печатными и рукописными документами.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-консерватор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-консерватор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-консерватор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-005 Библиотехнолог
2622-1-003 Библиотекарь архивист

Основная цель деятельности:

по сохранности и научной консервации библиотечных документов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная консервация, реставрация и сохранность библиотечного фонда
2. Организация и проведение комплекса практических и исследовательских работ в области консервации, реставрации и хранения документов. Проведение обучающих семинаров и мастер-классов для работников библиотек региона. Реализация программ по сохранности культурного документального наследия

Дополнительные трудовые функции:

1. Проведение обучающих семинаров и мастер-классов для работников библиотек региона. Реализация программ по сохранности культурного документального наследия.

Трудовая функция 1:
Научная консервация, реставрация и сохранность библиотечного фонда



Навык 1:
1. Организация и проведение консервационно-реставрационных мероприятий с библиотечными документами.

Умения:
1. Обладать навыками проведения превентивной и научной консервации библиотечных документов на разнообразных основах со значительными и не очень биологическими и химическими повреждениями без конструктивных нарушений, а также с нарушением конструкции.
2. Умение работать на анализируемых приборах.
3. Знать и выполнять разные методы очистки документов, расцементировку книжных блоков.
4. Определять рН документов.
5. Проводить нейтрализацию кислотности листов и документов.
6. Проводить блокирование ионов тяжелых металлов листов и документов.
7. Выполнять смягчение, жирование, стабилизацию документов и кожаных переплетов.

Знания:
1. Знать и применять методы и технологии консервации и реставрации, а также хранения и экспонирования культурных ценностей.
2. Знать ГОСТы системы СИБИД, другие материалы

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и проведение комплекса практических и исследовательских работ в области консервации, реставрации и хранения документов. Проведение обучающих семинаров и мастер-классов для работников библиотек региона. Реализация программ по сохранности культурного документального наследия



Навык 1:
1. Выполнение консервационно-реставрационных мероприятий при долговременном хранении документов.

Умения:
1. Применение методов и технологий консервации при хранении и экспонировании культурного документального наследия.
2. Уметь выполнять основные методы и технологии консервации и реставрации документов, включая ремонт, очистку, укрепление и восстановление материалов и документов.
3. Уметь работать с различными материалами, включая пергамент, бумагу, кожу, ткани, металл и т.д.
4. Проведение исследовательских работ по долговременному хранению и использованию документов.
5. Проведение мастер-классов и семинаров по предмету;
6. Выступление на международных форумах и конференциях.. Написание методических рекомендаций и пособий.
7. Работа с читателями, консультирование по вопросам сохранения и ухода за книгами и другими документами.

Знания:
1. Знать основные принципы консервации, реставрации и хранения документов.
2. Владение современной приборной базой.
3. Знать основы трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Проведение обучающих семинаров и мастер-классов для работников библиотек региона. Реализация программ по сохранности культурного документального наследия.



Навык 1:
1. Проведение исследовательских работ по долговременному хранению и использованию документов.

Умения:
1. Проведение мастер-классов и семинаров по предмету;
2. Выступление на международных форумах и конференциях.
3. Написание методических рекомендаций и пособий.
4. Работа с читателями, консультирование по вопросам сохранения и ухода за книгами и другими документами.

Знания:
1. Знать передовой отечественный и зарубежный опыт по предмету.
2. Правила охраны труда, производственной санитарии.
3. Знание принципов организации составления и проведения программ обучения по научной консервации.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Терпеливость
Умение работать в команде
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-переплетчик

6

Библиотекарь-микробиолог

6

Библиотекарь-энтомолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 5
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-каталогизатор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-каталогизатор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-каталогизатор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012084.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Удовлетворение и формирование информационных, профессиональных, образовательных и культурных потребностей пользователей библиотек, содействие развитию культуры, науки и образования средствами библиотечно-информационной деятельности.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-каталогизатор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-каталогизатор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-004

Наименование профессии:

Библиотекарь-каталогизатор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист

Основная цель деятельности:

Организация работы цифровых технологий аналитико синтетической обработки печатных и электронных документов, для составления библиографического описания, индексирования, аннотирования.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Аналитико-синтетическая обработка документов. Применение методики и цифровых технологии аналитико синтетической обработки печатных и электронных документов, для составления библиографического описания, индексирования, аннотирования.
2. Организация и ведение электронных/традиционных каталогов и баз данных

Дополнительные трудовые функции:

1. Отбор информационных ресурсов, планирование тематического плана комплектования библиотечных фондов

Трудовая функция 1:
Аналитико-синтетическая обработка документов. Применение методики и цифровых технологии аналитико синтетической обработки печатных и электронных документов, для составления библиографического описания, индексирования, аннотирования.



Навык 1:
Использовать методики и цифровые технологии аналитико синтетической обработки печатных и электронных документов, для составления библиографического описания, индексирования, аннотирования.

Умения:
1. Использовать форматы электронной/машиночитаемой каталогизационной записи на печатные и электронные документы.
2. Работать с библиотечно-библиографическими классификационными системами, рубрикаторами, информационно-поисковыми тезаурусами.
3. Применять методы информационного анализа текстов в процессах аналитико-синтетической обработки печатных и электронных документов.

Знания:
1. Основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, теоретические основы аналитико-синтетической обработки документов.
2. Нормативные правовые акты по библиотечно-информационной деятельности, информационной безопасности и защите интеллектуальной собственности.
3. Стандарты библиографического описания печатных и электронных документов, индексирования, аннотирования, реферирования, создания базы данных.
4. Виды и методики библиографического описания печатных и электронных документов, порядок и правила его составления.
5. Методики, технологии и этапы индексирования документов: предметизации, систематизации.
6. Лингвистические средства библиотечно-информационной деятельности.
Нормы профессиональной библиотечной этики.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и ведение электронных/традиционных каталогов и баз данных



Навык 1:
1. Использовать технические средства автоматизированного рабочего места каталогизатора.

Умения:
1. Использовать методики и технологии создания библиографических записей (оригинальных, заимствованных).
2. Использовать лингвистические средства библиотечно-информационной деятельности.
3. Применять методики и технологии организации, ведения и редактирования электронного каталога, баз данных, справочных аппаратов и классификаций.
4. Использовать технологии работы в режимах централизованной и корпоративной каталогизации, создания и ведения сводных электронных каталогов.
5. Использовать методики ведения и редактирования традиционных каталогов и картотек.
Создавать нормативную и методическую документацию по организации и ведению электронных/традиционных каталогов..

Знания:
1. Основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, каталоговедения.
2. Нормативные правовые акты по библиотечно-информационной деятельности, информационной безопасности и защите интеллектуальной собственности.
3. Стандарты и правила аналитико-синтетической обработки печатных и электронных документов.
4. Формы и виды библиотечных каталогов.
5. Технологические процессы машиночитаемой каталогизации.
6. Форматы электронной/машиночитаемой каталогизационной записи.
7. Лингвистические средства библиотечно-информационной деятельности.
8. Технологии и методика ведения электронных каталогов, включая сводные.
9. Технологии и способы ретроконверсии и конвертации каталогов.
Нормы профессиональной библиотечной этики.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Отбор информационных ресурсов, планирование тематического плана комплектования библиотечных фондов



Навык 1:
1. Просмотр книгоиздательской и книготорговой информации.

Умения:
1. Определение качественных и количественных параметров комплектования.
2. Анализ, контроль и координация тематического и видового профиля приобретаемых документов.
3. Обеспечение единства критериев для всех видов комплектования – текущего комплектования, ретроспективного комплектования, докомплектования, а также изъятия документов.
4. Отбор документов в фонд по издательским, библиографическим источникам для базы данных заказов, основание для выбора электронных библиотечных систем и информационных баз данных.
5. Повышение результативности управления процессом комплектования документного фонда.

Знания:
1. Знать состав и использование библиотечного фода.
2. Знать международные классификации для систематизации библиотечного фонда.
3. Знать комплекс операций, обеспечивающих получение точных данных об объеме, составе, движении фонда, его стоимости.
4. Знать финансовую отчетности о фонде.
5. Знать комплекс мер по обеспечению сохранности библиотечного фонда.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Терпеливость
Умение работать в команде
Выносливость и усердие
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-редактор по рукописям

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 6
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь по базам данных и сетям"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь по базам данных и сетям" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь по базам данных и сетям.

      5. Код профессионального стандарта: R91012088.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Проектирование и разработка архитектуры баз данных, структуры данных, словарей и терминов для библиотечных информационных систем; проектирование, создание, модификация, интеграция, реализация и испытание систем управления базами данных; разработка и реализация планов безопасности, политики администрирования данных, документации и стандартов; поддержка и администрирование компьютерных сетей и связанных с ними вычислительных сред; анализ, разработка, истолкование и оценка сложныхсистем и спецификаций их архитектуры, моделей данных и диаграмм, находящихся в разработке, конфигурирование и интеграция компьютерных систем.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь по базам данных и сетям - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь по базам данных и сетям":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь по базам данных и сетям

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-


Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Информационно-коммуникационные технологии

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-004 Библиотекарь-каталогизатор

Основная цель деятельности:

Администрирование баз данных, резервное копирование и восстановления данных. Комплектация, монтаж, настройка и обслуживание ЛВС и серверного оборудования библиотеки.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Администрирование баз данных, резервное копирование и восстановления данных
2. Комплектация, монтаж, настройка и обслуживание ЛВС и серверного оборудования библиотеки.

Дополнительные трудовые функции:

1. Поддержание и обеспечение бесперебойной работы компьютерного и серверного оборудования. Развертывание централизованной системы антивирусной защиты, устранение уязвимости программного обеспечения серверов и рабочих станций.

Трудовая функция 1:
Администрирование баз данных, резервное копирование и восстановления данных



Навык 1:
Поддержание эффективной работы баз данных, обеспечивающих функционирование информационных систем в библиотеке.

Умения:
1. Уметь выполнять регламентные процедуры по резервированию данных.
2. Уметь выполнять регламентные процедуры по восстановлению и проверке корректности восстановленных данных.
3. Уметь применять специальные процедуры управления правами доступа пользователей.
4. Уметь применять специальные процедуры установки программного обеспечения для поддержки работы пользователей с БД.
5. Уметь работать с системами хранения и обработки информации.

Знания:
1. Применять общие основы решения практических задач по созданию резервных копий БД.
2. Применять общие основы решения практических задач по восстановлению БД и проверке корректности восстановленных данных.
3. Специальные знания по работе с установленной БД.
4. Основы управления учетными записями пользователей.
5. Знать техническую терминологию, отражающую состояние БД и ошибки в работе БД.
Знать архитектуру систем хранения и обработки информации и возможности их взаимодействия БД..

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Комплектация, монтаж, настройка и обслуживание ЛВС и серверного оборудования библиотеки.



Навык 1:
Установка, подключение и настройка сетевого и компьютерного оборудования.

Умения:
1. Проведение профилактических работ на АРМ библиотеки.
2. Осуществление мелкого ремонта серверного и компьютерного оборудования, периферийных устройств библиотеки.
3. Осуществление контроля технического состояния поступившего серверного оборудования.
4. Перенос и установка новых АРМ.
5. Обеспечение своевременного копирования, архивирования и резервирование данных.
6. Выявление ошибок пользователей и программного обеспечения, принятие мер по их исправлению.
7. Подготовка предложений по модернизации и приобретению сетевого оборудования.
8. Организация доступа к локальным и глобальным сетям.
9. Организация и обеспечение бесперебойного функционирования сетей (ЛВС, рабочих станций, ПО, компьютерного и серверного оборудования).

Знания:
1. Знать основы информационной системы и сетевого оборудования.
2. Знать прикладное (системное) программное обеспечение.
3. Знать технико-эксплуатационные характеристики, конструктивные особенности, назначения и режимы работы компьютерного, серверного оборудования и периферийного устройства, правила его технической эксплуатации.
4. Иметь методические материалы по вопросам эксплуатации и ремонта компьютерного оборудования.
5. Знать порядок обслуживания и осуществление ремонта различных компонентов персональных компьютеров и периферийных устройств.
6. Знать особенности установки периферийных устройств.
7. Знать правила демонтажа периферийных устройств компьютерного оборудования.
8. Знать построение сетей Wi-Fi.
9. Знать устройство структурированной кабельной системы.
Знать аппаратное и программное обеспечение ЛВС.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Поддержание и обеспечение бесперебойной работы компьютерного и серверного оборудования. Развертывание централизованной системы антивирусной защиты, устранение уязвимости программного обеспечения серверов и рабочих станций.



Навык 1:
1. Поддержка и администрирование компьютерных сетей и связанных с ними вычислительных сред.

Умения:
1. Конфигурирование и интеграция компьютерных систем.
2. Техническое обслуживание серверного оборудования (железа).
3. Обслуживание серверного программного обеспечения.
4. Уметь производить ремонт или замену блоков питания, жестких дисков, материнских плат и т.д.
Обеспечение кибербезопасности сетей, защита от локальных и глобальных вторжений

Знания:
1. Знать устройство ПК, серверного оборудования, локальной сети.
2. Языки программирования.
3. Сетевой протокол.
4. Различные программные обеспечения для серверного оборудования.
5. ПО и его функциональные возможности.
6. Прикладные, системные, сервисные программные обеспечения.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Умение работать в команде

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Культорганизатор

6

Специалист по базам данных и сетям

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 7
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-реставратор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-реставратор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-реставратор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012036.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по восстановлению и сохранению библиотечных документов; знание методик при проведении работ и анализов; знание технологических процессов выполнения реставрационных работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых методик и материалов; умение работать с инструментами, приборами, на специальном реставрационном оборудовании.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-реставратор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-реставратор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-002

Наименование профессии:

Библиотекарь-реставратор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Деятельность по реставрации и сохранности библиотечных документов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Превентивная реставрация и сохранность библиотечного фонда, реставрационные работы всего спектра библиотечных документов, листов и переплетов.

Дополнительные трудовые функции:

1. Реставрация редких печатных и рукописных книг с механическими, биологическими и химическими повреждениями.

Трудовая функция 1:
Превентивная реставрация и сохранность библиотечного фонда, реставрационные работы всего спектра библиотечных документов, листов и переплетов.



Навык 1:
Обладать навыками проведения реставрационных работ библиотечных документов на бумажной и картонной основе с незначительными повреждениями, с нарушением конструкции и без конструктивных изменений.

Умения:
1. Промывать листы и документы.
2. Осуществлять переплет документов архивного фонда, карт, газет и др. документов.
3. Выполнять очистку документов, смягчение и жирование кожаных переплетов.
4. Проводить реставрацию документов с учетом характера и степени повреждений, условий последующей эксплуатации, максимально сохраняя признаки подлинности документов, не создавая затруднений для использования.
5. Выполнять фазовую консервацию.
6. Проводить фотодокументирование материалов и документов, поступающих в работу.
Фиксировать процессы в технологических картах, составлять отчеты по своей работе.

Знания:
1. Иметь специальное профессиональное образование, знать методы восстановления документов библиотечного фонда.
2. Знать ГОСТы системы СИБИД, других материалов в области консервации и реставрации документов.
3. Знать методы сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов и уметь воспользоваться ими при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в помещениях книгохранения.
Регулярно заниматься самообразованием и повышением квалификации, личностным ростом, изучать специальную литературу по предмету, совершенствовать профессиональные навыки.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Реставрация редких печатных и рукописных книг с механическими, биологическими и химическими повреждениями.



Навык 1:
Владеть комплексом профессиональных исполнительских навыков: реставрация печатных и рукописных документов, реставрация и ремонт переплетов различной сложности, с разным покрытием.

Умения:
1. Проводить несложные стабилизационные процессы с документами.
2. Самосовершенствоваться в избранном специализированном пути.
3. Исполнять поручения в соответствии с квалификацией, в случае производственной необходимости уметь заменить отсутствующих специалистов.

Знания:
1. Иметь профессиональные знания и компетентность.
2. Использовать ресурсы Интернета с целью расширения знаний в области реставрации и переплета печатных и рукописных документов.
3. Изучать рынок современных реставрационных и переплетных материалов.
4. Владеть современной приборной базой.
5. Содействовать развитию национальной школы реставраторов путем обучения вновь прибывших сотрудников основам научной реставрации и переплета.
6. Знать основы трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения биологической безопасности.
Регулярно заниматься самообразованием и повышением квалификации, личностным ростом, изучать специальную литературу по предмету, совершенствовать профессиональные навыки.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Терпеливость
Устные коммуникативные навыки
Структурированное решение проблем

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-химик

6

Библиотекарь- микробиолог

6

Библиотекарь- энтомолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 8
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-культорганизатор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-культорганизатор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-культорганизатор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012045.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Осуществление деятельности по организации и проведению культурно-массовых мероприятий в библиотеках.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Библиотекарь-культорганизатор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-культорганизатор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-002

Наименование профессии:

Библиотекарь-культорганизатор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Деятельность по организации культурно-массовых мероприятий в библиотеках.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация библиотечных мероприятий

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация книжно-иллюстрированных выставок и экспозиций по тематическим направлениям

Трудовая функция 1:
Организация библиотечных мероприятий



Навык 1:
Составлять календарный план, проект и концепцию проведения мероприятий с учетом деятельности библиотеки.

Умения:
1. Уметь использовать методики подготовки и проведения образовательных, культурных, познавательных мероприятий.
2. Организовывать работы по информированию о плане и проведению культурно-массовых мероприятий в государственные органы, социальные сети, СМИ.
3. Определять тему, формат, состав участников и партнеров библиотечного мероприятия, осуществлять отбор информации по его тематике.
4. Вести переговоры и использовать технологии социального партнерства с культурными, образовательными, научными, общественными организациями и средствами массовой информации.
5. Использовать информационно-коммуникационные, в том числе мультимедийные, технологии и технические средства при организации и проведении библиотечных мероприятий.
6. Изучать мнения участников библиотечных мероприятий с целью повышения их уровня удовлетворенности.
7. Вести учет статистических показателей проведенного библиотечного культурно-просветительского, образовательного и событийного мероприятия, подготовка планово-отчетной документации.
8. Изучать отечественную и зарубежную художественную литературу, основы социальных, гуманитарных, точных и естественных наук, искусства.
9. Вести деловую переписку;
10. Методы эффективных публичных выступлений и презентаций.
Соблюдать кодекс этики библиотекаря, в том числе этику общения с аудиторией, в процессе проведения мероприятия.

Знания:
1. Основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, социальных коммуникаций, социально-культурной деятельности, государственной политики в сфере культуры, науки и образования.
2. Нормативные правовые акты по библиотечно-информационной и социально-культурной деятельности, защите интеллектуальной собственности и персональных данных.
3. Методики и технологии организации культурно-просветительских, образовательных и событийных мероприятий различных форматов, целевого и читательского назначения.
4. Медиаресурсы информационного пространства, их использование в библиотечных культурно-просветительских, образовательных и событийных мероприятиях.
5. Порядок и требования к составлению планов и ведению учетно-отчетной документации библиотеки.
6. Подготовка программы, сценария, пресс-релиза, информационных писем, приглашений к участию в мероприятии.
Нормы профессиональной библиотечной этики и корпоративной культуры, правила деловой переписки и ведения переговоров.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация книжно-иллюстрированных выставок и экспозиций по тематическим направлениям



Навык 1:
Определение целей, задач и темы книжно-иллюстрированных выставок и экспозиций.

Умения:
1. Разработка концепции книжно-иллюстрированной выставки и экспозиции.
2. Пользоваться информационно-коммуникационными технологиями для поиска информации, в том числе автоматизированными библиотечными информационными системами.
3. Выявлять существенные события/даты значимые для проведения выставочной деятельности.
4. Содействие проведению конференций, конгрессов и выставок, в том числе выездных с привлечением участников;
5. Работа с аудиторией.

Знания:
1. Оформление книжно-иллюстрированной выставки и экспозиции.
2. Маркетинг книжно-иллюстрированной выставки и экспозиции.
3. Анализ эффективности книжно-иллюстрированной выставки и экспозиции.
4. Литературные, научные, технические достижения в сфере культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Умение работать в команде
Выносливость и усердие
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-методист

6

Библиотекарь-переводчик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 9
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-микробиолог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-микробиолог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-микробиолог.

      5. Код профессионального стандарта: R91012055.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по биологической стабилизации документов; проверка микрофлоры помещений книгохранения документов; микробиологическое обследование фондов библиотеки и документов, знание методик при проведении анализов; знание технологических процессов выполнения работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых веществ и материалов; умение работать на анализируемых приборах.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-микробиолог - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-микробиолог":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-микробиолог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Деятельность по научной консервации и сохранности библиотечного фонда, аналитических, микробиологических работ в этой области, научно-исследовательских разработок по определению эффективности применяемых веществ и растворов в консервации.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная консервация и сохранность библиотечного фонда. Проведение аналитических, микробиологических работ в области консервации и реставрации документов
2. Проведение научно-исследовательских разработок по определению эффективности применяемых веществ и растворов в консервации

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация и проведение обучающих мероприятий и повышения квалификации для библиотечных работников и других специалистов в области сохранения материалов книг и знания вреда при наличии микроорганизмов

Трудовая функция 1:
Научная консервация и сохранность библиотечного фонда. Проведение аналитических, микробиологических работ в области консервации и реставрации документов



Навык 1:
Микологический и микробиологический надзор фондов библиотеки.

Умения:
1. Умение провести анализ полученных результатов.
2. Проводить микробиологический анализ, уметь готовить среды, работать на анализируемых приборах.
3. Обладать навыками проведения научной консервации и стабилизации библиотечных документов на разнообразной основе со значительными и не очень биологическими повреждениями без конструктивных нарушений, а также с нарушением конструкции документа.
4. Проводить реставрацию документов с учетом характера и степени повреждений, условий последующей эксплуатации, максимально сохраняя признаки подлинности документов, не создавая затруднений для использования.

Знания:
1. Иметь профессиональные знания по предмету, знание основ и практических приложений.
2. Знать ГОСТы системы СИБИД, другие материалы в области научной консервации и реставрации документов, методы и технологии превентивной и научной консервации документов, научно-методическую литературу по вопросам сохранности и консервации документов.
3. Знать микробиологические методы исследования документов, приборы и оборудование.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Проведение научно-исследовательских разработок по определению эффективности применяемых веществ и растворов в консервации



Навык 1:
Выполнять биологическую очистку документов.

Умения:
1. Промывать листы и документы.
2. Выполнять расцементировку книжных блоков.
3. Определять рН документов.
4. Проводить нейтрализацию кислотности листов и документов.
5. Проводить научно-исследовательские разработки по определению эффективности применяемых веществ и растворов.

Знания:
1. Знать методы сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в помещениях книгохранения.
2. Знание в применении методов и технологий сбора, классификации, хранения и экспонирования микроорганизмов.
3. Систематически заниматься повышением квалификации, личностным ростом, изучением специальной литературы по предмету, совершенствовать профессиональные навыки.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация и проведение обучающих мероприятий и повышения квалификации для библиотечных работников и других специалистов в области сохранения материалов книг и знания вреда при наличии микроорганизмов



Навык 1:
Проводить фотодокументирование материалов, поступающих в работу.

Умения:
1. Фиксировать процессы в технологических картах, составлять отчеты по своей работе.
2. Организация и проведение работы по сбору, классификации хранению коллекций микроорганизмов в библиотеке.
3. Организация и проведение обучающих мероприятий для библиотечных работников и других специалистов в области сохранения материалов книг и знания вреда при наличии микроорганизмов.

Знания:
1. Знать передовой отечественный и зарубежный опыт по предмету.
2. Методы проведения консервационных и реставрационных работ.
3. Правила охраны труда, производственной санитарии и пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Устные коммуникативные навыки
Компьютерная грамотность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь- реставратор

6

Библиотекарь- переплетчик

6

Библиотекарь- химик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 10
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-методист"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: "Библиотекарь-методист" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-методист.

      5. Код профессионального стандарта: R91012059.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Библиотекарь-методист" устанавливает квалификационные требования к библиотекарю-методисту, к его навыкам, умениям и компетенциям профессиональной деятельности в области библиотечного дела.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-методист - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-методист":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-002

Наименование профессии:

Библиотекарь-методист

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Совокупность процессов, охватывающих различные направления функционирования библиотек, библиотечных сетей и систем, организацию научно-методической работы, исследования, осуществляемые в библиотечном пространстве, осуществление системы повышения квалификации библиотекарей.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация научно-методической работы
2. Библиотечная исследовательская работа

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация и осуществление системы повышения квалификации библиотекарей

Трудовая функция 1:
Организация научно-методической работы



Навык 1:
Готовить аналитические и статистические материалы по результатам мониторинга и диагностики библиотечно-информационной деятельности.

Умения:
1. Уметь анализировать состояние и основные направления деятельности библиотек.
2. Уметь осуществлять мониторинг и диагностику текущей деятельности библиотек.
3. Уметь пользоваться аналитическими материалами по результатам мониторинга и диагностики деятельности библиотек.
4. Уметь разрабатывать систему количественных и качественных показателей учета работы библиотеки/библиотек, методов расчета показателей.
5. Уметь оказывать консультационную методическую помощь по различным направлениям библиотечно-информационной деятельности.
6. Выполнять статистический учет библиотечной деятельности;
7. Уметь формировать сводный отчет деятельности библиотек по различным направлениям.
8. Уметь организовывать программы обучения с учетом уровней профессиональной подготовки сотрудников библиотеки: определение тематики и задач обучения, выбор методов, форм и технологий обучения.
9. Осуществлять мониторинг и диагностику библиотечной деятельности, представлять его результаты.
10. Собирать, обрабатывать и анализировать первичную информацию о библиотечно-информационной деятельности.

Знания:
1. Анализировать и обобщать информацию об актуальном состоянии и основных направлениях развития библиотечно-информационной деятельности.
2. Владеть нормативной, организационной, технологической, методической документацией.
3. Выявлять, анализировать, оценивать и обобщать положительный (передовой, инновационный) опыт библиотек, организовывать его внедрение.
4. Применять информационно-коммуникационные технологии для осуществления профессиональных задач.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Библиотечная исследовательская работа



Навык 1:
Уметь составлять план/отчет библиотечных исследований и формулировать задачи.

Умения:
1. Применять методики проведения и обработки результатов научных и прикладных библиотечных исследований, в том числе с использованием информационно-коммуникационных технологий.
2. Анализировать и обобщать информацию о направлениях развития библиотечной деятельности и социокультурной сферы;
3. Уметь составлять аналитические материалы по результатам библиотечного исследования.
4. Уметь разрабатывать и представлять результаты библиотечного исследования с целью выработки предложений по развитию библиотечной деятельности.

Знания:
1. Знать основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, информационной культуры.
2. Знать основы государственной политики в сфере культуры, нормативные правовые акты по библиотечно-информационной деятельности, информационной безопасности, защите авторского права в цифровой среде, интеллектуальной собственности.
3. Владеть основами теории и методологии научно-исследовательской деятельности в области библиотековедения, библиографоведения, книговедения, библиометрии, социологии, возрастной педагогики и прикладной психологии.
4. Владеть методикой и технологией проведения социологических, маркетинговых, библиотековедческих и книговедческих исследований.
5. Владеть нормами профессиональной библиотечной этики и корпоративной культуры.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация и осуществление системы повышения квалификации библиотекарей



Навык 1:
Владеть методикой и технологией проведения системы повышения квалификаций.

Умения:
1. Владеть организаторскими способностями.
2. Владеть аудиторией и ораторским искусством.
3. Выявлять и оценивать инновационный библиотечный опыт.
4. Уметь оказывать консультационную и методическую помощь по различным направлениям библиотечно-информационной деятельности.
5. Уметь разрабатывать предложения по повышению эффективности деятельности библиотек.
6. Владеть нормами профессиональной библио-течной этики и корпоративной культуры.

Знания:
1. Знать основы библиотековедения, библиогра-фоведения, документоведения, информатики, информационной культуры, психологии.
2. Знать основы государственной политики в сфере культуры, нормативные правовые акты по библиотечно-информационной деятельности.
3. Выявлять, анализировать и обобщать информацию об актуальном состоянии и основных направлениях развития библиотечно-информационной деятельности, организовывать его внедрение.
4. Применять информационно-коммуникацион-ные технологии для осуществления профессио-нальных задач.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Выносливость и усердие
Творчество и креативность
Критическое мышление
Многозадачность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 11
приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-переплетчик"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-переплетчик" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-переплетчик.

      5. Код профессионального стандарта: R91012061.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по восстановлению переплетов библиотечных документов; знание методик при проведении переплетных работ и анализов; знание технологических процессов выполнения реставрационно-переплетных работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых методик и материалов; умение работать с инструментами, приборами, на специальном реставрационно-переплетном оборудовании.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-переплетчик - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-переплетчик":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-переплетчик

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Осуществление реставрационно-переплетных работ документов библиотеки, укрепление переплетных крышек, форзацев, корешков, восстановление переплетов кожаных, пергаменных редких книг и рукописей.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление реставрационно-переплетных работ документов библиотеки (редкие книги и рукописи, печатные издания)
2. Восстановление, обновление и укрепление переплетных крышек, форзацев, корешков Восстановление переплетов кожаных, пергаменных редких книг и рукописей.

Дополнительные трудовые функции:

1. Обучение в национальной школе консервации и реставрации письменных документов основам научной реставрации и переплета. Выполнение фазовой консервации.

Трудовая функция 1:
Осуществление реставрационно-переплетных работ документов библиотеки (редкие книги и рукописи, печатные издания)



Навык 1:
Уметь проводить реставрацию и ремонт переплетов печатных и рукописных документов.

Умения:
1. Обладать навыками проведения реставрационно-переплетных работ библиотечных документов на бумажной и картонной основе с незначительными повреждениями, с нарушением конструкции и без конструктивных изменений.
2. Уметь очистить документ от загрязнений.
3. Осуществлять переплет различных типов документов: рукописи, печатные издания, карты, газеты, нотные издания и др. документы библиотечного фонда.
4. Выполнять очистку документов, смягчение и жирование кожаных переплетов.

Знания:
1. Знать составные части книг и других документов библиотечного фонда.
2. Знать ГОСТы системы СИБИД, других материалов в области переплета и реставрации документов.
3. Знать правила комплектования и брошюрования документов;
4. Знать свойства материалов, из которых изготовлены переплетаемые книги и документы;
5. Знать свойства клеев, используемых во время выполнения реставрационных переплетных работ, их рецептуру и приготовление. В случае выполнения более сложных переплетно-реставрационных работ, должен знать правила приемы их выполнения и обладать умением.
6. Знать методы сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов и уметь воспользоваться при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в помещениях книгохранения.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Восстановление, обновление и укрепление переплетных крышек, форзацев, корешков Восстановление переплетов кожаных, пергаменных редких книг и рукописей.



Навык 1:
Проведение несложных стабилизационных процессов с документами.

Умения:
1. Изготовления различных видов форзацев (накидных, приклеенных, прошивных, пришивных);
2. Шитье книжных блоков разными методами и способами;
3. Изготовление мраморной бумаги;
4. Восстановления книг в кожаных переплетах (подготовка смазочного масла для смягчения кожаных переплетов; изготовление канта (тесьмы из ткани); снятия и восстановления отдельных элементов переплета;
5. Исполнять поручения в соответствии с квалификацией, в случае производственной необходимости уметь заменить отсутствующих специалистов.

Знания:
Знание основ трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения биологической безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Обучение в национальной школе консервации и реставрации письменных документов основам научной реставрации и переплета. Выполнение фазовой консервации.



Навык 1:
Проводить реставрацию переплетов документов с учетом характера и степени повреждений, условий последующей эксплуатации, максимально сохраняя признаки подлинности документов, не создавая затруднений для их использования.

Умения:
1. Выполнять очистку и стабилизационные процессы документов.
2. Фиксировать процессы в технологических картах, составлять отчеты по своей работе.

Знания:
1. Профессиональная компетентность.
2. Самообразование, повышение квалификации, изучение профессиональной литературы по предмету, совершенствование навыков в области реставрации и ремонта переплетов печатных и рукописных документов.
3. Изучать рынок современных реставрационных и переплетных материалов.
4. Владение реставрационно-переплетным оборудованием.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Умение работать в команде
Аккуратность
Компьютерная грамотность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-реставратор

6

Библиотекарь-микробиолог

6

Библиотекарь-консерватор

6

Библиотекарь-энтомолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01.

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 12
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений.

      5. Код профессионального стандарта: R91012062.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Программирование, отладка, тестирование, модификация ПО, интеграция.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь по тестированию программного обеспечения, web и мультимедийных приложений

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Информационно-коммуникационные технологии

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Деятельность IT специалистов, работа с библиографическими, аналитическими, полнотекстовыми, мультимедийными библиотечными информационными продуктами.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Создание, модификация и тестирование библиографических, аналитических, полнотекстовых, мультимедийных библиотечных информационных продуктов
2. Ведение библиотечных сайтов/порталов, сетевых социальных сервисов

Дополнительные трудовые функции:

1. Создание комплекс организационных и технических мер, направленных на защиту данных и оборудования.

Трудовая функция 1:
Создание, модификация и тестирование библиографических, аналитических, полнотекстовых, мультимедийных библиотечных информационных продуктов



Навык 1:
Определение характеристик для каждого компонента программного обеспечения (функциональные возможности, внешние интерфейсы, спецификации надежности и безопасности, эргономические требования, требования к используемым данным, требования к установке и приемке, требования к пользовательской документации, требования к эксплуатации и сопровождению).

Умения:
1. Уметь формулировать и структурировать информацию.
2. Уметь описывать компоненты программного обеспечения и интерфейсы между ними, для их последующего кодирования и тестирования.
3. Уметь разрабатывать (кодировать) и документировать каждый компонент программного обеспечения и баз данных, а также совокупность тестовых процедур и данных для их тестирования.

Знания:
1. Знать как создавать библиографические списки.
2. Знать основы тестирования. Классификация тестирования, методы и инструменты, создание сценариев тестирования.
3. Знать основы программирования.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Ведение библиотечных сайтов/порталов, сетевых социальных сервисов



Навык 1:
Применять методики изучения и мониторинга потребностей пользователей библиотечных сайтов/порталов и социальных сетей.

Умения:
1. Разрабатывать концепцию и стратегию создания и использования библиотекой сетевых социальных сервисов.
2. Создавать контент с учетом потребностей пользователей, стратегий развития библиотеки, социального заказа и государственного задания.
3. Создавать, редактировать, публиковать медиаконтент.
4. Информировать о возможностях библиотечного сайта портала и оказывать консультативную помощь пользователям.
Использовать методику и инструментарий веб-аналитики для анализа соответствия структуры, контента и навигации библиотечного сайта потребностям пользователей.

Знания:
1. Знать основы библиотековедения, библиографоведения, информационно-аналитической деятельности, документоведения, информатики, теории социальных коммуникаций, информационной культуры.
2. Знать нормативные правовые акты по библиотечно-информационной деятельности, информационной безопасности, защите авторского права в цифровой среде, интеллектуальной собственности, персональных данных.
3. Знать основы информационного менеджмента и маркетинга, в том числе интернет-технологий изучения информационных потребностей пользователей библиотеки.;
4. Знать технологии работы с цифровым контентом библиотек, алгоритмы ведения сайтов, аккаунтов и групп в социальных сетях.
5. Знать методики создания и редактирования информационного контента для библиотечных сайтов /порталов и социальных медиа.
Знать нормы профессиональной библиотечной этики и корпоративной культуры.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Создание комплекс организационных и технических мер, направленных на защиту данных и оборудования.



Навык 1:
Организация и поддержка эффективного контроля для обеспечения достаточной степени безопасности данных, активов и информации на различных этапах бизнес-процессов для исключения несанкционированного или нежелательного раскрытия.

Умения:
1. Поддержка конфиденциальности персональных данных.
2. Обеспечение информационной безопасности.

Знания:
1. Знать инфраструктуру библиотеки и способы защиты информации от негативных внешних воздействий.
2. Средства защиты информации.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Терпеливость
Умение работать в команде
Выносливость и усердие
Концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Проектировщик программного обеспечения

6

Разработчики и специалисты по тестированию программного обеспечения

6

Разработчики и специалисты по тестированию Web и мобильных приложений

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП Национального музея "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 20234 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 13
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-химик"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-химик" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-химик.

      5. Код профессионального стандарта: R91012063.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по физико-химической стабилизации документов; проверка качества воздуха в помещениях хранения документов на наличие газов и мелкодисперсных веществ; химическое, обследование фондов библиотеки и знание методик при проведении анализов; знание технологических процессов выполнения работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых веществ и материалов; умение работать на анализируемых приборах.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-химик - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-химик":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-химик

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Научная консервация и сохранность библиотечного фонда, обследование условий хранения документов (воздуха) в помещениях книгохранения, микрохимические анализы состава бумаги и чернил.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная консервация и сохранность библиотечного фонда. Технологии научной консервации документов. Проведение физико-химической стабилизации документов
2. Исследование документов, обследование условий хранения документов (воздуха) в помещениях книгохранения. Микрохимические анализы состава бумаги и чернил. Научно-исследовательские работы по научной консервации и реставрации документов.

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление консервационно-реставрационных работ разнообразных библиотечных документов со значительными и не очень химическими и биологическими повреждениями. Исследование химических процессов, происходящих в бумаге при старении. Умение готовить различные растворы и смеси, а также смазки и гели.

Трудовая функция 1:
Научная консервация и сохранность библиотечного фонда. Технологии научной консервации документов. Проведение физико-химической стабилизации документов



Навык 1:
Библиотекарь-химик изучает химическое разрушение бумаги, красок, чернил, переплетных и других материалов обусловленными процессами окисления.

Умения:
1. Обладает навыками проведения научной консервации и реставрации библиотечных документов на бумажной, картонной и других основах со значительными и не очень химическими повреждениями без конструктивных нарушений, а также с нарушением конструкции.
2. Умение работать на анализируемых приборах.
3. Выполняет расцементировку книжных блоков;
4. Определяет рН документов.

Знания:
1. Знание ГОСТов системы СИБИД, других материалов в области научной консервации и реставрации документов, методов и технологий консервации документов, научно-методической литературы по вопросам сохранности и научной консервации документов.
2. Знание методов сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в книгохранении.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Исследование документов, обследование условий хранения документов (воздуха) в помещениях книгохранения. Микрохимические анализы состава бумаги и чернил. Научно-исследовательские работы по научной консервации и реставрации документов.



Навык 1:
Умение работать на анализируемых приборах.

Умения:
1. Выполнять биологическую и химическую очистку документов.
2. Выполнять расцементировку книжных блоков.
3. Определять рН документов.
4. Проводить нейтрализацию кислотности листов и документов.
5. Знать и уметь проводить блокирование ионов тяжелых металлов листов и документов.
6. Выполнять химическую очистку документов, жирование, пластификацию и стабилизацию документов.
7. Организовывать методическую, аналитическую и исследовательскую работу по направлению деятельности.
8. Осуществлять экспертизу документов.
Профессиональная компетентность.

Знания:
1. Знать процессы гидролитической и окислительной деструкции целлюлозы — основного волокнистого компонента бумажного листа
2. Владеть основными знаниями о специализированных приборах для исследований и опытов.
3. Уметь писать статьи, методические пособия, выступать с докладами.
4. Проводить мастер-классы и семинары.
5. Знать основы трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения биологической безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление консервационно-реставрационных работ разнообразных библиотечных документов со значительными и не очень химическими и биологическими повреждениями. Исследование химических процессов, происходящих в бумаге при старении. Умение готовить различные растворы и смеси, а также смазки и гели.



Навык 1:
Проводит нейтрализацию кислотности листов и документов и для создания в ней щелочного резерва.

Умения:
1. Проводит блокирование ионов тяжелых металлов листов и документов.
2. Выполняет химическую очистку документов, смягчение и жирование, пластификацию и стабилизацию документов.
3. Готовит смазки и растворы определенных концентраций.
4. Фиксирует процессы в технологических картах, составляет отчеты по своей работе.
5. Участвует в научных конференциях и форумах;
6. Составляет методические рекомендации.

Знания:
1. Знать научно-методическую литературу по вопросам научной консервации документов.
2. Знать методы сохранения бумажных, кожанных, пергаментных и других материалов.
3. Знать полный цикл консервационных работ.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Аккуратность
Компьютерная грамотность
Логическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-эколог

6

Библиотекарь-консерватор

6

Библиотекарь-энтомолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 14
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля.

      5. Код профессионального стандарта: R91012052.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исполнение корректировки материалов, изданных рельефно-точечным шрифтом согласно штатному расписанию в профессиональных коллективах специальных библиотек для незрячих и слабовидящих граждан.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-корректор рельефно-точечного шрифта Брайля

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Специальность:
Библиотекарь, дефектолог-тифлопедагог и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-001 Библиограф
2622-1-005 Библиотехнолог

Основная цель деятельности:

Исполнение корректировки материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом согласно штатному расписанию в профессиональных коллективах специальных библиотек для незрячих и слабовидящих граждан.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Корректировка материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом Брайля.
2. Проверка орфографии правописания и пунктуации.

Дополнительные трудовые функции:

1. Повышение профессионального навыка.

Трудовая функция 1:
Корректировка материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом Брайля.



Навык 1:
Чтение по Брайлю.

Умения:
Уметь осуществлять проверку правильности корректировки, руководствуясь нормативно-справочными документами для выпуска всех видов издания.

Знания:
компьютерная грамотность.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык работы с Брайлевским дисплеем.

Умения:
Проверять по первоисточникам правильность написания приводимых цитат и цифровых данных.

Знания:
Оформление справочного аппарата издания, соответствие приводимых символов обозначениям, установленным стандартами или принятым в научной и нормативной литературе.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Проверка орфографии правописания и пунктуации.



Навык 1:
Навык работы с Брайлевским принтером.

Умения:
Проверять по первоисточникам правильность написания приводимых цитат и цифровых данных.

Знания:
Знать настройку параметров страниц по Брайлю.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык оперативной работы при корректировки текстов.

Умения:
Умение работать со словарями.

Знания:
Основы технологии полиграфического производства.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Повышение профессионального навыка.



Навык 1:
Навык восприятия современных технологии в сфере обработки Брайлевских текстов.

Умения:
Умение искать информацию о новинках в сфере корректировки Брайлевского текста.

Знания:
Принципы работы современных информационных технологий.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык внедрения современных технологии в сфере обработки Брайлевских текстов.

Умения:
Умение применять на практике знание в области корректировки материалов по Брайлю.

Знания:
Знать Законы Республики Казахстан "Об авторском и смежных правах".

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Умение работать в команде
Доброжелательность
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Редактор рельефно-точечного шрифта



Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 15
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-тифлопедагог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-тифлопедагог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-тифлопедагог.

      5. Код профессионального стандарта: R91012053.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Тифлопедагог - это специалист, работающий в области тифлопедагогики, которая изучает и разрабатывает методы обучения и воспитания людей с ограниченными возможностями зрения. Тифлопедагоги помогают людям с такими ограничениями получить доступ к знаниям, образованию и развитию навыков, необходимых для самостоятельной и полноценной жизни. Они работают с детьми и взрослыми, используя специальные методы и техники, а также адаптированные учебные материалы и инструменты.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-тифлопедагог - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-тифлопедагог":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-тифлопедагог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Дефектолог и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-002- Библиотекарь-реабилитолог

Основная цель деятельности:

Помочь людям с нарушениями зрения успешно включиться в образовательную и социальную среду, реализовать свой потенциал и достичь личностного развития. Подготовить людей с инвалидностью по зрению к сознательной жизни.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация доступа к информационным ресурсам для людей с ограниченными возможностями по зрению, включая аудиокниги, электронные издания и другие формы адаптивных технологий
2. Проведение индивидуальных и групповых занятий по развитию тактильной чувствительности, слухового восприятия, речи, ориентировочно-моторной сферы, координации движений и памяти.

Дополнительные трудовые функции:

1. Сотрудничество с другими специалистами, такими как тифлопсихологи, тифлопедагоги, социальные работники, медицинские работники и другие.
2. Содействие в интеграцию людей с ограниченными возможностями зрения в общество через организацию встреч, мероприятий и других видов социальной активности.

Трудовая функция 1:
Организация доступа к информационным ресурсам для людей с ограниченными возможностями по зрению, включая аудиокниги, электронные издания и другие формы адаптивных технологий



Навык 1
Навык организовывать доступ к информационным ресурсам для людей с ограниченными возможностями по зрению.

Умения:

1. Умение работать с адаптивными технологиями, такими как чтение аудиокниг, программа чтения с экрана и другие технологии, облегчающие доступ к информации.
2. Умение находить необходимые информационные ресурсы в библиотеке, сортировать материалы и тщательно организовывать доступ к ним.
3. Понимание основных аспектов этики и законодательства, связанных с работой с информацией.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2
1.Навык работы с аудио- и электронными версиями книг, интернетом, брайлевским дисплеем, программами экранного доступа Javs, Nvida, Talkback, читающими машинами и др.

Умения:
1. Умение пользоваться дисплеем Брайля и использование других инструментов для работы с информацией.
2. Умение преподавания и консультирования, объяснять людям, как использовать различные технологии и программы доступа к информации.
3. Умение работать с программами чтения экрана, такими как JAWS, NVDA, TalkBack и другими.
4 Умение работать с читающими машинами.

Знания:
1. Знание адаптированных форматов книг, как работают аудио- и электронные версии книг, как обращаться с ними и какими инструментами и программами можно их просматривать или прослушивать.
2. Знание техники чтения и письма по системе Брайля.
3. Знание стандартов обеспечения доступности информации, включая схематичное изображение, описание изображений, озвучивание и описание содержания аудиовизуальной продукции.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Проведение индивидуальных и групповых занятий по развитию тактильной чувствительности, слухового восприятия, речи, ориентировочно-моторной сферы, координации движений и памяти.



Навык 1
Навык организации и проведения индивидуальных и групповых занятий.

Умения:
1. Умение разрабатывать индивидуальные программы развития и обучения, учитывая потребности и возможности конкретного человека.
2. Умение применять различные методики и приемы в работе с тактильной чувствительностью, слуховым восприятием, речью, ориентировочно-моторной сферой, координацией движений и памятью.
3. Умение адаптировать учебные материалы и инструменты для использования людьми с ограниченными возможностями зрения.
4. Умение эффективно организовывать и проводить групповые занятия, включая управление групповым процессом и поддержание атмосферы сотрудничества и взаимодействия.
5. Умение оценить прогресс и результаты работы, вносить необходимые корректировки в индивидуальные программы развития и обучения.

Знания:
1. Знание принципов развития и функционирования тактильной чувствительности, слухового восприятия, речи и других психомоторных навыков.
2. Понимание методов и приемов работы с людьми с ограниченными возможностями зрения для развития конкретных навыков и способностей.
3. Знание теории и практики организации и проведения индивидуальных и групповых занятий, включая планирование, структурирование и подбор релевантных упражнений и материалов.
4. Знание принципов работы с адаптивными учебными материалами, аудиокнигами, брайлевскими книгами и другими специальными ресурсами для людей с ограничениями зрения.
5. Знание специальных образовательных потребностей и требований людей с ограниченными возможностями зрения.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2
Навык преподавания для работы с разными возрастными и социальными группами людей.

Умения:
1. Владение основными принципами педагогики и способности создавать и проводить обучающие занятия для людей с ограниченными возможностями по зрению.
2. Способность работать в команде и личностные качества, такие как эмпатия, терпение, творческое мышление, ответственность.

Знания:
1. Знание различных стадий развития и особенностей обучения в разных возрастных группах (дети, подростки, взрослые, пожилые)
2. Знание шрифта Брайля.
3. Знание методик проведения занятий по развитию тактильной чувствительности, слухового восприятия речи, ориентировочно-моторной сферы, координации движений и памяти.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция
Сотрудничество с другими специалистами, такими как тифлопсихологи, тифлопедагоги, социальные работники, медицинские работники и другие.



Навык 1
1.Коммуникационные навыки - библиотекаря-тифлопедагога.

Умения:
1. Умения коммуникации, чтобы успешно взаимодействовать с другими специалистами
2. Умение представлять свою работу перед широкой аудиторией.
3. Умение выражать свои мысли ясно и убедительно, а также быть готовым слушать позицию других специалистов.

Знания:
1. Знания о работе разных специалистов (социальные работники, медицинские работники, тифлопсихологи, тифлопедагоги и другие
2. Знание специфических потребностей людей с ограниченными возможностями, ресурсов и услуг, доступных им.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2
1.Консультативные навыки - библиотекарь-тифлопедагог должен уметь оказывать консультации и помогать другим специалистам

Умения:
1. Уметь давать консультации и помогать другим специалистам.
2. Уметь разрабатывать курсы и программы, направленные на увеличение социальной активности людей с ограниченными возможностями зрения в обществе.
3. Умение работать с местными медиа для привлечения внимания к вопросам интеграции людей с ограниченными возможностями зрения и повышения их осведомленности о доступности социальных возможностей.

Знания:
1. Знание социального Кодекса РК
2. Знание программ социальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Стрессоустойчивость
Терпеливость
Умение работать в команде
Эмоциональный интеллект
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие
Способность к обучению и самообучению

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Руководитель/ заведующий отдела инклюзии

6

Библиотекарь-реабилитолог

6

Библиотекарь - специалист по тифлоинформационным технологиям

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 16
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля.

      5. Код профессионального стандарта: R91012054.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исполнение редактирования материалов, изданных рельефно-точечным шрифтом согласно штатному расписанию в профессиональных коллективах специальных библиотек для незрячих и слабовидящих граждан.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-002

Наименование профессии:

Библиотекарь-редактор рельефно-точечного шрифта Брайля

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Специальность:
Библиотекарь, дефектолог-тифлопедагог и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-001 Библиограф
2622-1-005 Библиотехнолог

Основная цель деятельности:

Исполнение редактирования материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом согласно штатному расписанию в профессиональных коллективах специальных библиотек для незрячих и слабовидящих граждан.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Редактирования материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом Брайля
2. Повышение профессионального навыка.

Дополнительные трудовые функции:

1. Редакционно-издательская деятельность

Трудовая функция 1:
Редактирования материалов, издаваемых рельефно-точечным шрифтом Брайля



Навык 1:
1. Уметь транслировать в программе "Duxbury Braille Translator (DBT)" отредактированный текст Microsoft Word (с расширением .docx*).

Умения:
1. Уметь осуществлять проверку правильности редактирования.
2. Уметь осуществлять распечатку исправленных Брайлевских страниц.

Знания:
компьютерная грамотность и уметь читать по Брайлю.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проверять по первоисточникам правильность написания приводимых цитат и цифровых данных.

Умения:
Употребления и написания имен, научно-технических терминов и единиц измерения.

Знания:
Оформление справочного аппарата издания, соответствие приводимых символов обозначениям, установленным стандартами или принятым в научной и нормативной литературе.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Повышение профессионального навыка.



Навык 1:
Адаптировать необходимую информацию в доступный формат для незрячих пользователей.

Умения:
1. Быть готовым к профессиональной аттестации.
2. Развитие выносливости, силы, трудолюбия.
3. Исполнять поручаемые задания в соответствии с квалификацией.

Знания:
1. Знать основы расположения шеститочия в шрифте Брайля.
2. Знать настройку параметров страниц по Брайлю

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Повышение профессиональных навыков. Прохождение аттестации по достижению срока на повышение или подтверждения категории

Умения:
Исполнять поручаемые задания в соответствии с квалификацией.

Знания:
1. Знать основы трудового законодательства.
2. Правила и нормы охраны труда и техники безопасности.
3. Знать Законы Республики Казахстан "О культуре", "Социальный Кодекс Республики Казахстан" и "Конвенция ООН о правах инвалидов".

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Редакционно-издательская деятельность



Навык 1:
Развитие выносливости, силы, трудолюбия.

Умения:
Уметь осуществлять редактирование выпускаемой редакционно-издательским отделом научной и методической литературы, информационных и нормативных материалов с целью обеспечения высокого научного и литературного уровня изданий.

Знания:
1. Принципы работы современных информационных технологий.
2. Законодательные и нормативные правовые акты;
3. Основы технологии полиграфического производства.
5. Грамматику и стилистику языка, авторское право.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Умение работать в команде
Аккуратность
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Корректор рельефно-точечного шрифта Брайля

6


Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 17
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю.

      5. Код профессионального стандарта: R91012.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Осуществление деятельности по редактированию библиотечно-библиографического описания документов по Брайлю (для систематических читательских каталогов на специальные виды изданий (РТШ, РГП, CD), краеведческих каталогов на все виды документов, по распечатке карточек (12х18 с библиотечно- библиографическим описанием плоскопечатным шрифтом) на брайлевском принтере, по редакции карточек по Брайлю.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

Библиотекарь

Наименование профессии:

Библиотекарь-редактор каталогов по Брайлю

Уровень квалификации по ОРК:

6 уровень

подуровень квалификации по ОРК:

6 уровень

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

91.01.2

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, магистратура),
программы повышения квалификации, программы профессиональной переподготовки

Специальность:
Библиотечное дело

Квалификация:
Библиотекарь

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:

Дополнительное профессиональное образование

Другие возможные наименования профессии:

Библиограф, библиотекарь, библиотекарь-каталогизатор

Основная цель деятельности:

Осуществление деятельности по редактированию библиотечно-библиографического описания документов по Брайлю (для систематических читательских каталогов на специальные виды изданий (РТШ, РГП, CD), краеведческих каталогов на все виды документов, по распечатке карточек (12х18 с библиотечно- библиографическим описанием плоскопечатным шрифтом) на брайлевском принтере, по редакции карточек по Брайлю, создание Электронного каталога рельефно-точечным шрифтом Брайля, на новые документы специальных видов изданий.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка и распечатка каталожных карточек по Брайлю.
2. Изъятие каталожных карточек по Брайлю в ходе списания документов.

Дополнительные трудовые функции:

1. Расстановка карточек, подготовленных двумя шрифтами в традиционные систематические читательские каталоги (на специальные виды документов), краеведческие каталоги (всех видов документов).

Трудовая функция 1:
Подготовка и распечатка каталожных карточек по Брайлю.



Навык 1:
Создание карточки (12х18 см, двумя шрифтами) для расстановки в традиционные каталоги.

Умения:
1. Редактирование текста по Брайлю.
2. Умение работать с Брайлевской строкой.

Знания:
1. Знание библиотечно-библиографических классификаций.
2. УДК.
3. ББК.

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Навык 2:
Редакция карточек по Брайлю.

Умения:
1. Распечатка карточек.
2. Умение работать с базами данных.

Знания:
1. Знание библиотечно-библиографических классификаций.
2. Библиографическое описание.

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Изъятие каталожных карточек по Брайлю в ходе списания документов.



Навык 1:
Работа с библиотечно-библиографическим описанием документов по Брайлю (для систематических читательских каталогов на специальные виды изданий (РТШ, РГП, CD).

Умения:
1. Умение работать с каталогами.
2. Умение читать по Брайлю.

Знания:
1. Знать государственный язык в совершенстве.
2. Знать русский языки в совершенстве.

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Навык 2:
Работы с краеведческими каталогами на все виды документов.

Умения:
1. Владение государственным языком в совершенстве, в том числе рельефно-точечным шрифтом Брайля на казахском языке.
2. Владение русским языком, в том числе рельефно-точечным шрифтом Брайля.

Знания:
1. Конституция РК;
2. Трудовой кодекс РК;
3. Законы Республики Казахстан "О культуре".

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Расстановка карточек, подготовленных двумя шрифтами в традиционные систематические читательские каталоги (на специальные виды документов), краеведческие каталоги (всех видов документов).



Навык 1:
Распечатка карточек (12х18 с библиотечно- библиографическим описанием плоскопечатным и Брайлевским шрифтами).

Умения:
1. Умение работать систематическим каталогом
2. Умение работать с текстовыми Брайлевскими редакторами.

Знания:
1. Нормативные документы Министерства культуры и информации Республики Казахстан;
2. Нормативные документы по библиотечному делу.

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Навык 2:
Перевод карточки с плоскопечатным библиотечно-библиографическим описанием на шрифт Брайля, с помощью текстового редактора.

Умения:
1. Умение работать краеведческим каталогом.
2. Умение работать с Брайлевским принтером.

Знания:
1. Знать новейшие достижения в сфере компьютерных технологии для незрячих и слабовидящих.
2. Анализировать материалы предоставленные для работы.

Возможность признания навыка:

рекомендуется/не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Стрессоустойчивость
Толерантность
Умение работать в команде
Доброжелательность
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Не является обьектом технического регулирования

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Редактор рельефно-точечного шрифта Брайля

6

Библиограф

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 18
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-эколог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: "Библиотекарь-эколог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-эколог.

      5. Код профессионального стандарта: R91012064.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по экологии, консервации и реставрации библиотечных документов; знание методик при проведении аналитики экологических работ и экспериментов; знание технологических процессов выполнения работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых материалов; умение работать с инструментами, приборами и на специальном оборудовании.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-эколог - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-эколог":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-эколог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Основная цель деятельности:

Экологическое обследование фондов библиотеки, контроль над соблюдением температурно-влажностного, светового, санитарно-гигиенического режимов хранения документов, научно-исследовательские разработки по определению эффективности применяемых методик по консервации документов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная консервация и хранение библиотечного фонда, контроль температуры и влажности, светового, санитарно-гигиенического режимов при хранении документов.
2. 1. Проводить экологическое обследование фондов библиотеки. 2. Проводить научно-исследовательские разработки по определению эффективности применяемых методик по консервации документов.

Дополнительные трудовые функции:

1. Обеспечивать разработку и выполнение перспективных и текущих планов работы. Организовывать методическую, аналитическую и исследовательскую работу по направлению деятельности.

Трудовая функция 1:
Научная консервация и хранение библиотечного фонда, контроль температуры и влажности, светового, санитарно-гигиенического режимов при хранении документов.



Навык 1:
Знать составные части книг и других документов библиотечного фонда.

Умения:
1. Знать ГОСТы системы СИБИД, других материалов в области переплета и реставрации документов.
2. Знать методы сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов и уметь воспользоваться при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в помещениях книгохранения.
3. Проводить консервацию документов с учетом характера и степени повреждений, условий последующей эксплуатации, максимально сохраняя признаки подлинности документов, не создавая затруднений для использования.
4. Проводить фотодокументирование материалов и документов, поступающих в работу.
5. Выполнять фазовую консервацию.
6. Выполнять очистку, смягчение, жирование, стабилизацию кожаных переплетов и иных документов.
7. Фиксировать процессы в технологических картах, составлять отчеты по своей работе.

Знания:
1. Иметь профессиональные знания по предмету, знать структуру книги и других документов библиотечного фонда.
2. Знать ГОСТы системы СИБИД, другие материалы в области консервации и реставрации документов.
3. Знать методы сохранения бумажных, кожаных, пергаментных и других материалов библиотечных документов при ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций в помещениях хранения фондов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
1. Проводить экологическое обследование фондов библиотеки. 2. Проводить научно-исследовательские разработки по определению эффективности применяемых методик по консервации документов.



Навык 1:
Проводить анализы, уметь работать на анализируемых приборах.

Умения:
1. Проводить консервацию и реставрацию документов с учетом характера и степени повреждений, условий последующей эксплуатации, максимально сохраняя признаки подлинности документов, не создавая затруднений для использования.
2. Выполнять очистку документов, определять рН документов, выполнять упрочнение документов, соблюдать правила при реставрации и стабилизации документов.
3. Выполнять расцементировку книжных блоков, проводить фотодокументирование материалов.
4. Фиксировать процессы в технологических картах, составляет отчеты по своей работе.
5. Принимать участие в мероприятиях по ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций.
6. Содействовать развитию творческой инициативы коллектива.
7. Осуществлять экспертизу при приеме документов на консервационные работы.
8. Принимать участие в работе обучающих семинаров для библиотек республики и региона.
9. Самосовершенствоваться в избранном специализированном пути.
10. Исполнять поручения в соответствии с квалификацией.
В случае производственной необходимости уметь заменить отсутствующих специалистов.

Знания:
1. Профессиональная компетентность.
2. Знание экологических принципов и законов.
3. Знание методик экологического обследования документов.
4. Владение современной приборной базой.
Знания основ трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения биологической безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Обеспечивать разработку и выполнение перспективных и текущих планов работы. Организовывать методическую, аналитическую и исследовательскую работу по направлению деятельности.



Навык 1:
Владеть всем комплексом практических работ экологического характера.

Умения:
1. Умение делиться профессиональным опытом в Школе по консервации и реставрации письменных документов.
2. Составлять учебные планы и готовит лекционный материал по своему направлению.
3. Нести ответственность за использование по назначению и сохранность оборудования, за точность информации, предоставляемой руководству при подготовке справок, отчетов.
Осуществлять деловые связи с другими библиотеками и организациями по своему направлению.

Знания:
1. Теоретических и практических вопросов по экологии, научной консервации и реставрации письменных документов и т.д.
2. Наличие сертификатов и других документов по соответствующей специализации.
Проведение сложных процессов по дезинфекции и стабилизации с документами.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Устные коммуникативные навыки
Компьютерная грамотность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-реставратор

6

Библиотекарь-консерватор

6

Библиотекарь- энтомолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      14. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 19
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям.

      5. Код профессионального стандарта: R91012065.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: проведение обучения незрячих пользователей специальных библиотек и специальных отделов при ОУНБ базовым навыкам работы на компьютере и сенсорных устройствах.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Специалист высшего уровня квалификации

Уровень профессионального образования:

Высшее профессиональное образование

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Библиотекарь по тифлоинформационным технологиям - новая профессия и не одна ныне существующих профессий ее заменить не может

Основная цель деятельности:

деятельность библиотекаря по тифлоинформационным технологиям.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обучения незрячих пользователей базовым навыкам работы на компьютере.
2. Обучения незрячих пользователей базовым навыкам работы на сенсорных устройствах.
3. Консультирование читателей в сфере электронных ресурсов и цифровых технологий.

Дополнительные трудовые функции:

1. Проведение повышения квалификации для сотрудников библиотеки по новинкам в сфере тифлоинформационных технологий.

Трудовая функция 1:
Обучения незрячих пользователей базовым навыкам работы на компьютере и сенсорных устройствах.



Навык 1:
Навык преподавания

Умения:
1. Способность объяснить доступным языком нюансы работы с цифровыми устройствами;
2. Умение работать на компьютере;
3. Умение работать на сенсорных устройствах;
4. Умение работать с программами экранного доступа.

Знания:
1. Знать основы составления и реализацию образовательных программ для лиц с нарушениями зрения.
2. Знать основы работы УДК.
3. Знать Конституцию РК.
4. Знать Трудовой кодекс РК.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык работы на тифлооборудований и знание его особенности.

Умения:
1. Умение работать в интернете.
2. Умение работать с текстовыми редакторами по Брайлю и программами печати рельефной графики.
3. Умение работать с дисплеем Брайля и принтером для печати рельефно-точечным шрифтом.
4. Умение работать с прочим тифлооборудованием.

Знания:
1. Знать основы расположения шеститочия в шрифте Брайля.
2. Знать настройку параметров страниц по Брайлю.
3. Знать Закон "О культуре" РК.
4. Нормативные документы Министерства культуры и информации РК.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Консультирование читателей в сфере электронных ресурсов и цифровых технологий.



Навык 1:
Навык инструктирования читателей

Умения:
1. Способность объяснить доступным языком правила пользования тифлооборудованием.
2. Правила пользования читающими машинами и сенсорными устройствами.
3. Правила пользования тифлофлешплеерами.
4. Правила пользования другими тифлотехническими средствами.

Знания:
1. Знание современных инструментов информационного обеспечения незрячих и слабовидящих людей.
2. Знать методическую базу по использованию современных тифлоинформационных технологий для преодоления проблем доступа незрячих и слабовидящих людей к информационной общественной среде.
3. Знать реабилитационные возможности современных тифлоинформационных технологий.
4. Знать Конвенцию о правах инвалидов.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык внедрения новейших достижений тифлоинформационных технологий в работе с незрячими пользователями.

Умения:
1. Умение работать в интернете;
2. Умение искать информацию;
3. Умение обрабатывать информацию;
4. Умение представить информацию в доступной для незрячих пользователей форме.

Знания:
1. Знать достижения в области новейшей вспомогательной тифлотехники.
2. Знать достижения в области новейшего специального программного обеспечения.
3. Знать принципы и правила использования цифровых устройств.
4. Знать "Социальный Кодекс РК".

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Проведение повышения квалификации для сотрудников библиотеки по новинкам в сфере тифлоинформационных технологий.



Навык 1:
Проявлять устойчивый интерес к современным технологиям.

Умения:
1. Умение представить информацию в доступном виде;
2. Умение работы в интернете;
3. Умение самостоятельно осваивать работу с тифлотехническим оборудование;
4. Умение самостоятельно осваивать работу со специальном программам обеспечение.

Знания:
1. Знать адаптационные возможности современных цифровых устройств для нужд незрячих пользователей.
2. Знать особенности поиска информации в области тифлоинформационных технологий.
3. Знать методы распространения информации.
4. Знать технические приемы, средства и особенности обработки информации.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Способность анализировать актуальность и пригодность новинок в сфере IT– технологий для использования незрячими пользователями библиотеки.

Умения:
1. Умение находить информацию.
2. Умение анализировать информацию.
3. Умение обрабатывать информацию.
4. Умение сохранить информацию.

Знания:
1. Нормативные документы по библиотечному делу.
2. Правила охраны труда и техники безопасности.
3. Правила пожарной безопасности.
4. Правила поведения при чрезвычайных ситуациях.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Самостоятельность и креативность
Стрессоустойчивость
Терпеливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Не является объектом технического регулирования

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь, тифлопедагог, реабилитолог, библиотекарь тифлопедагог



Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz.

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      29 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 20
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиограф"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиограф" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиограф.

      5. Код профессионального стандарта: R91012074.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Библиография – это список использованных источников информации, как правило, в конце документа. Она позволяет читателю легко найти источники, использованные автором при написании статьи, книги, исследования или иного документа. Библиография является неотъемлемой частью многих научных и академических работ, и ее наличие служит подтверждением авторитетности и достоверности представленной информации.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиограф - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиограф":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиограф

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2622-1-002 Библиотекарь
2622-1-004 Библиотекарь-каталогизатор
1349-0-001 Главный библиограф

Основная цель деятельности:

Главная цель деятельности библиографов – трудиться на пользу читателям, воспитывая у них уважение к своей стране, к своей малой родине, к ее истории, приобщая к культурному наследию. Установление требований в области профессиональной деятельности, к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполняет работы по обеспечению библиографических процессов.
2. Принимает участие в научных исследованиях в области библиографии и книговедения, участвует в реализации результатов исследований.

Дополнительные трудовые функции:

1. Выполнение библиографических справок по запросу пользователя библиотеки в стационарном и дистанционном режимах.

Трудовая функция 1:
Выполняет работы по обеспечению библиографических процессов.



Навык 1:
Профессиональная компетентность

Умения:
1. Сосредоточенность;
2. Умение отбирать необходимую информацию;
3. Способность быстро принимать правильные решения при дефиците времени и недостаточности информации;
4. Сохранение деловой активности в условиях неравномерного поступления запросов разной степени сложности, эмоциональная устойчивость.

Знания:
1. Законы и иные нормативные правовые акты РК, определяющие развитие культуры и библиотечного дела;
2. Структуру библиотеки;
3. Устав библиотеки;
4. Теорию и практику библиотечного и информационного дела, тенденции их развития;
5. Отечественные и зарубежные достижения в области библиотечного дела.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Обеспечивает работу по информационному и библиографическому обслуживанию пользователей в режимах локального и удаленного доступа.

Умения:
1. Мобильность (способность быстро переключаться с одной темы на другую;
2. Эвристический склад мышления, позволяющий устанавливать ассоциативные связи внешне далеких явлений;
3. Развитая интуиция. Позволяющая понимать потребность читателя, угадывать характер ошибок. Неточностей в запросе;
4. Безупречный такт в общении с читателем;
5. Настойчивость в достижении положительного результата поиска.

Знания:
1. Основы трудового законодательства;
2. Правила внутреннего трудового распорядка;
3. Правила и нормы охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты.
4. Теоретические и практические методы обработки информации с использованием современных технологий.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Принимает участие в научных исследованиях в области библиографии и книговедения, участвует в реализации результатов исследований.



Навык 1:
Прием и обработка запросов на поиск библиографической и фактографической информации в стационарном и дистанционном режимах справочно-библиографического обслуживания.

Умения:
1. Навыки работы со справочно-библиографическим аппаратом библиотеки;
2. Знания ГОСТов и форматов описания;
3. Знание методик оказания консультационных услуг для читателей/пользователей;
4. Критическое мышление.

Знания:
1. Законы и иные нормативные правовые акты РК, определяющие развитие в сферах библиотечного и архивного дела, информационной работы;
2. Основы библиотечного дела, библиографии;
3. Оновные библиотечные технологические процессы;
4. Основы каталогизации и систематизации.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Поиск информационных ресурсов по запросу пользователя библиотеки с использованием справочно-поискового аппарата библиотеки, сводных/корпоративных каталогов библиотек, электронных библиотек.

Умения:
1. Знание методик информационно-аналитического поиска;
2. Профильные навыки по аналитико-синтетической обработке информации;
3. Зания и навыки работы с интегрированными информационно-библиотечными системами.

Знания:
1. Формы, методы индивидуальной работы с читателями;
2. Методические документы в области библиографии и информатики;
3. Кижный фонд и справочно-библиографический аппарат библиотеки;
4. Достижения библиографической и информационной работы отечественных и зарубежных библиотек.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Выполнение библиографических справок по запросу пользователя библиотеки в стационарном и дистанционном режимах.



Навык 1:
Организация, ведение и учет фонда выполненных справок.

Умения:
1. Консультирование пользователей библиотеки в процессах стационарного и дистанционного справочно-библиографического обслуживания;
2. Составление библиографических пособий различного целевого и читательского назначения;
3. Составление библиографического описания периодических изданий (газетных, журнальных статей).

Знания:
1. Основы трудового законодательства;
2. Устав библиотеки;
3. Правила внутреннего трудового распорядка академии;
4. Локальные нормативные и организационно-распорядительные документы библиотеки, касающиеся основной деятельности работника;
5. Правила и инструкции по охране труда, технике безопасности и противопожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Сотрудничество и взаимодействие
Стратегическое мышление
Гибкость мышления
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-архивист

6

Библиотекарь-полиграфист

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная академическая библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Алия Мамбаевна Кожабекова, заместитель директора РГУ "Национальная академическая библиотека Республики Казахстан в городе Астане", тел. номера: +701 999 18 56. akozhabekova@gmail.com.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 21
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-аудиоредактор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-аудиоредактор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-аудиоредактор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012079.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Установление требований в области профессиональной деятельности, к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-аудиоредактор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-аудиоредактор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-аудиоредактор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Специальность:
Звукорежиссер, звукооператор и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Аудиоредакторы — это инструменты, позволяющие обрабатывать звук, изменять его до неузнаваемости или редактировать неудачные моменты записи. Аудиоредакторы могут поддерживать один или несколько звуковых форматов файлов и содержать различные встроенные эффекты. Основная задача программ для редактирования аудио — это помощь в работе с аудиофайлами, создание уникальной аудиозаписи.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Редактирование озвученных материалов.
2. Преобразование в цифровой формат аудиоматериалов

Дополнительные трудовые функции:

1. Повышение профессионального навыка.

Трудовая функция 1:
Редактирование озвученных материалов.



Навык 1:
Навык работы с компьютерной техникой

Умения:
1. Умение работать с аудиоархивами;
2. Уметь адаптироваться к новым условиям и технологиям;
3. Должны быть гибкими и открытыми для новых идей и подходов, чтобы успешно справляться с вызовами, с которыми сталкиваются библиотеки в современном информационном обществе.

Знания:
1. Знание программ архиваторов;
2. Знание всех процессов оцифровки аудиоматериалов.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Редактирование аудиофайлов.

Умения:
1. Уметь осуществлять проверку правильности редактирования качественного звучания аудиоматериалов, для читателей и слушателей библиотеки;
2. Планировать свою работу и быть готовыми к неожиданным изменениям в расписании или приоритетах;
3. Умение улучшить качество звучания, поднять или понизить громкость определенных частей трека, а также добавить эффекты, такие как реверберация или эхо.

Знания:
1. Знать особенности редактирования аудиоматериалов и их использование;

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Преобразование в цифровой формат аудиоматериалов



Навык 1:
Навык работы с аудиоредакторами

Умения:
1. Уметь адаптировать необходимый аудиоматериал в доступный цифровой формат для незрячих пользователей;
2. Умение работы с архивными аудиоматериалами;
3. Должны ясно и понятно объяснять информацию, помочь посетителям в поиске нужных материалов и отвечать на их вопросы.

Знания:
1. Знать коррекцию, редактирования и преобразование аудиоматериалов;
2. Креативные библиотекари могут придумывать новые способы предоставления информации, разрабатывать интересные и оригинальные программы и мероприятия, создавать привлекательные и уникальные библиотечные услуги;
3. Инновационные библиотекари могут искать новые способы организации работы, внедрять новые технологии и инструменты, адаптироваться к изменяющимся потребностям пользователей.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Основные навыки коммуникации для библиотекаря

Умения:
1. Могут занимать руководящие позиции в библиотеке и должны обладать навыками лидерства;
2. Умение перенести аудио в цифровой формат с минимальной потери качества;
3. Библиотекарь-аудиоредактор должен уметь задавать уточняющие вопросы и активно слушать, чтобы предоставить наиболее полезную информацию;
4. Библиотекарь-аудиоредактор должен уметь ясно и четко выражать свои мысли и идеи, чтобы посетители могли легко понять его. Он должен использовать простой и понятный язык, избегая сложных терминов и технических.
5. Библиотекарь-аудиоредактор должен уметь поставить себя на место посетителя и понять его потребности и ожидания. Он должен проявлять понимание и сочувствие к посетителям, чтобы создать доверительные отношения.

Знания:
1. Библиотекарь-аудиоредактор должен знать и оценивать время, необходимое для выполнения каждой задачи, и устанавливать реалистичные сроки;
2. Должен знать и управлять прерываниями и отвлечениями, чтобы не терять время на непродуктивные действия;
3. При записи библиотекарь-аудиоредактор должен знать – каким аудиокнигам отдают предпочтения читатели.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Повышение профессионального навыка.



Навык 1:
Навык восприятия современных технологии записи аудиокниг.

Умения:
1. Умение искать информацию о новинках в сфере аудио-редактирования.
2. Умение быть гибкими и открытыми для новых идей и подходов, чтобы успешно справляться с вызовами, с которыми сталкиваются библиотеки в современном информационном обществе;
3. Уметь быть способными организовать и руководить командой, делегировать задачи и мотивировать коллег к достижению общих целей.

Знания:
1. Должен знать принципы работы современных информационных технологий;
2. Должны знать изменений по своей сфере и адаптироваться к новым условиям и технологиям.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Навык внедрения современных технологии записи аудиокниг.

Умения:
1. Умение применять на практике знание в области редактирования и оцифровки аудиоматериалов;
2. Библиотекарь-аудиоредактор должен быть способен быстро переключаться между разными задачами, уметь приспосабливаться к различным стилям работы и быть готовым к неожиданным изменениям в планах и приоритетах;
3. Повышение мотивации и удовлетворенности работой, так как работа в команде может быть более интересной и стимулирующей;
4. Уметь хорошие коммуникативные навыки, чтобы эффективно общаться с посетителями библиотеки.

Знания:
1. Знать Законы Республики Казахстан "Об авторском и смежных правах";
2. Библиотекарь-аудиоредактор должны знать звуковую книгу в формате mp3.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность
Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-аудиоредактор

6


Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нeрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 22
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-диктор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-диктор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-диктор.

      5. Код профессионального стандарта: R91012092.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исполнение грамотного и отчетливого чтения текста, владение техникой скорочтения, владение голосом, хорошей дикцией, владение навыками выразительного чтения и актерского мастерства, расставления логических акцентов, паузы в речи.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-диктор - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-диктор":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-диктор

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, магистратура)

Специальность:
Журналистика, актер и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Библиотекарь

Основная цель деятельности:

Основная ее цель – работа с незрячими и слабовидящими гражданами. Задачи библиотекарь-диктора выстраиваются на основе его профессиональной деятельности в рамках обеспечения информационных потребностей, требований в области профессиональной деятельности, к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка и изучение материала, озвучивание текстов.
2. Озвучивание структурированных текстов.

Дополнительные трудовые функции:

1. Повышение профессионального навыка.

Трудовая функция 1:
Подготовка и изучение материала, озвучивание текстов.



Навык 1:
Выразительное чтение текстов, сохранение голосовых способностей.

Умения:
1. Четко и выразительно читать подготовленные тексты и материалы, объявления, художественную литературу, сводки новостей, статьи, нормативные правовые акты;
2. Развивать традиций читательской культуры, повышение престижа библиотеки и авторитета лучших читателей.

Знания:
1. Должен знать основы журналистики, языковые правила;
2. Нормы произношения и правила.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Креативность и инновационное мышление

Умения:
1. Доносить до пользователя смысловое содержание текста;
2. Обеспечивать свободный доступ для интеллектуального, социального и духовного развития читателей с нарушениями зрения, формирования информационной среды.

Знания:
1. Должен знать языковые правила;

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Озвучивание структурированных текстов.



Навык 1:
Грамотное описания таблиц, схем и диаграмм.

Умения:
1. Бегло читать с листа;

Знания:
1. Нормы произношения и правила речевой культуры;

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Краткое описания рисунков в тексте.

Умения:
1. Правильно распределять дыхание при чтении.

Знания:
1. Знание строения артикуляционного аппарата

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Повышение профессионального навыка.



Навык 1:
Восприятия современных
технологии записи аудиокниг.

Умения:
1. Работать со звукозаписывающим оборудованием

Знания:
1. Должен знать принципы работы современных информационных технологий

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Совершенствования дикторского мастерства.

Умения:
1. Работать с современными приложениями для звукозаписи;

Знания:
1. Знать Закон Республики Казахстан "Об авторском и смежных правах".

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Умение быстро принимать решения

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями библитекарами:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь



Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      11 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 23
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-энтомолог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-энтомолог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-энтомолог.

      5. Код профессионального стандарта: R91012099.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Выполнение практических работ по физико-химической стабилизации документов; проверка качества воздуха в помещениях хранения документов на наличие газов и мелкодисперсных веществ; химическое, обследование фондов библиотеки и знание методик при проведении анализов; знание технологических процессов выполнения работ; знание научно-исследовательских разработок по эффективности применяемых веществ и материалов; умение работать на анализируемых приборах.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь-энтомолог - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь-энтомолог":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Библиотекарь-энтомолог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Библиограф
Библиотекарь-каталогизатор

Основная цель деятельности:

Контроль и организация научной консервации и сохранности библиотечного фонда. Организация и проведение научно-исследовательских работ по энтомологии хранилищ библиотечных документов. Сбор, классификация, хранение и экспонирования насекомых и других беспозвоночных, обитающих в помещениях хранения библиотек.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная консервация и сохранность библиотечного фонда.
2. Организация и проведение научно-исследовательских работ по энтомологии хранилищ библиотечных документов. Сбор, классификация, хранение и экспонирования насекомых и других беспозвоночных, обитающих в помещениях хранения библиотек.

Дополнительные трудовые функции:

1. Библиографическая и информационно-аналитическая деятельность в библиотеке

Трудовая функция 1:
Научная консервация и сохранность библиотечного фонда.



Навык 1:
Обладать навыками проведения научной консервации и реставрации библиотечных документов на разных основах со значительными и не очень биологическими и химическими повреждениями без конструктивных нарушений, а также с нарушением конструкции.

Умения:
1. Умение работать на анализируемых приборах;
3. Составить каталог насекомых и грызунов, присутствующих в библиотеках;
4. Выполнять биологическую и химическую стабилизацию документов;
5. Промывать листы и документы;
6. Выполнять расцементировку книжных блоков;
7. Определять ряд документов;
8. Проводить нейтрализацию кислотности листов и документов;
9. Выполнять очистку и стабилизационные процессы документов;
10. Фиксировать процессы в технологических картах, составлять отчеты по своей работе.

Знания:
1. Знать энтомологические методы исследования документов, приборы и оборудование;
2. Высшее образование по специальности "Проводить энтомологическое обследование фондов, систематический визуальный осмотр документов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и проведение научно-исследовательских работ по энтомологии хранилищ библиотечных документов. Сбор, классификация, хранение и экспонирования насекомых и других беспозвоночных, обитающих в помещениях хранения библиотек.



Навык 1:
Проводить научно-исследовательские разработки по определению эффективности применяемых методик

Умения:
1. Осуществлять контроль над соблюдением температурно-влажностного, светового, санитарно-гигиенического режимов хранения документов;
2. Проверять качество воздуха, микрофлору и наличие насекомых в помещениях хранения документов;
3. Умение работать с различными материалами, включая насекомых, пауков, жуков и т.д.;
4. Выполнять визуальный осмотр библиотечных документов;
5. Осуществлять экспертизу при приеме документов на консервационные работы;
6. Проводить анализы, уметь работать на анализируемых приборах.

Знания:
1. Профессиональная компетентность;
2. Владение современной приборной базой;
3. Знать основы трудового законодательства, правил и норм охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии, противопожарной защиты, требования безопасности работы с вредными веществами и правила обеспечения биологической безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Библиографическая и информационно-аналитическая деятельность в библиотеке



Навык 1:
Планирование работы структурного подразделения библиотеки

Умения:
1. Принимать участие в мероприятиях по ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций;
2. Соблюдать правила по технике безопасности, охране труда, производственной санитарии и противопожарной защите;
3. Осуществлять деловые связи с другими библиотеками и организациями по своему направлению;
4. Консультировать сотрудников других отделов библиотеки по профилактическим мероприятиям обеспечения сохранности библиотечных фондов, хранителей библиотеки и представителей музеев и архивов по методическим вопросам консервации документов;
5. Проводить обучающие мероприятия для работников библиотек и др.

Знания:
1. Основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, государственной политики в сфере культуры, науки и образования;
2. Нормативные правовые акты и методические инструктивные документы по библиотечно-информационной деятельности, защите интеллектуальной собственности, персональных данных.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Добропорядочность
Способность к обучению и самообучению
Знание продукта

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-реставратор

6

Библиотекарь-консерватор

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 24
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-архивист"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Библиотекарь-архивист" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-архивист.

      5. Код профессионального стандарта: R91012100.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Библиотекарь-архивист" устанавливает квалификационные требования к библиотекарю-архивисту, к его навыкам, умениям и компетенциям профессиональной деятельности в области в области библиотечного дела. Организация хранения и использования архивных документов библиотеки.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь архивист - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь архивист":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1-003

Наименование профессии:

Библиотекарь архивист

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Журналистика и информация

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Библиограф
Библиотекарь-каталогизатор

Основная цель деятельности:

В цель деятельности библиотекаря-архивиста входит проведение работ по систематизации и хранений документации, архивных данных в любом ее формате, будь то бумажные носители, аудио или видеосвидетельства. Библиотекарь-архивист принимает документы, регистрирует их, откладывает на определенные сроки хранения, отвечает за сохранность этих документов и их безопасность.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация выставок, раскрывающих библиотечный фонд и другие информационные ресурсы, в традиционном и цифровом формате.
2. Поиск документов, библиографической и справочной информации по запросу пользователя в библиотечном фонде, в локальных и сетевых ресурсах в целях удовлетворения запросов пользователя библиотеки.

Дополнительные трудовые функции:

1. Переводить печатные документы в электронный формат и использовать технологии электронной доставки документов.

Трудовая функция 1:
Организация выставок, раскрывающих библиотечный фонд и другие информационные ресурсы, в традиционном и цифровом формате.



Навык 1:
Библиотечно-информационное обслуживание пользователей

Умения:
1. Осуществлять в библиотеке аналитико-синтетическую обработку печатных,
электронных и сетевых электронных документов;
2. Определять документы постоянного, временного срока хранения и по личному составу, образовавшиеся в процессе деятельности библиотеки;
3. Принимать поступившие на хранение от структурных подразделений документы, законченные делопроизводством;
4. Проверять правильность формирования и оформления документов, при их передаче в архив;
5. Составлять акты для передачи документов на государственное хранение, на списание и уничтожение материалов, сроки хранения которых истекли.

Знания:
1. Основы делопроизводства и архивного дела, нормативные правовые акты, положения, инструкции, другие руководящие материалы и документы по ведению архивного дела;
2. Номенклатуру дел, порядок приема и сдачи документов в архив, их хранение и пользование ими6
3. Основы библиотековедения, библиографоведения, документоведения, информатики, государственной политики в сфере культуры, науки и
образования.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Поиск документов, библиографической и справочной информации по запросу пользователя в библиотечном фонде, в локальных и сетевых ресурсах в целях удовлетворения запросов пользователя библиотеки.



Навык 1:
Обработка документов для архивного хранения, выдача архивных документов и справок по запросам.

Умения:
1. Обрабатывать (прошивку) документы для передачи в архив;
2. Составлять описи документов;
3. Проставлять сквозную нумерацию листов;
4. Формировать связки;
5. Осуществлять экспертизу ценностей документов.

Знания:
1. Нормативные правовые акты и методические инструктивные документы по библиотечно-информационной деятельности, защите интеллектуальной собственности, персональных данных;
2. Методики организации библиотечно-информационного обслуживания пользователей библиотеки в стационарном и дистанционном (удаленном)
режимах;
3. Правила аналитико-синтетической обработки печатных, электронных и сетевых электронных документов.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выдача архивных документов и справок по запросам.

Умения:
1. Находить и осуществлять выдачу архивных дел во временное пользование по запросу работников библиотеки и контролировать их возврат в архивохранилище;
2. Составлять архивные справки в связи с поступающими запросами от физических лиц, на основе сведений, имеющихся в документах архива.

Знания:
1. Номенклатуру дел, порядок приема и сдачи документов в архив, их хранение и пользование ими.
2. Принципы, методы и процедуры архивного дела;
3. Осуществлять поиск, отбор, оценку документов в библиотечном фонде, в электронных ресурсах, справочно-поисковом аппарате библиотеки и
информационно-телекоммуникационной сети "Интернет" в целях удовлетворения информационных запросов пользователей библиотеки в
стационарном и дистанционном (удаленном) режимах.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Переводить печатные документы в электронный формат и использовать технологии электронной доставки документов.



Навык 1:
Прием и регистрация поступивших на хранение от структурных подразделений документы, законченные делопроизводством.

Умения:
1. Использовать технологии организации библиотечных книжных выставок и
тематических экспозиций, в том числе виртуальных, различного целевого и
читательского назначения;
2. Обрабатывать (прошивку) документы для передачи в архив;
3. Осуществлять экспертизу ценностей документов.

Знания:
1. Порядок составления описаний документов постоянного и временного хранения и актов об уничтожении документов;
2. Порядок оформления дел и их подготовки к хранению и использованию, технологию обработки документов.
3. Соблюдать кодекс этики библиотекаря

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Участвует в разработке номенклатуры дел, проверяет правильность их формирования и оформления при передаче в архив

Умения:
1. Составлять номенклатуру дел;
2. Пользоваться правилами документирования и управления документацией;
5. Находить и осуществлять выдачу архивных дел во временное пользование по запросу работников библиотеки и контролировать их возврат в архивохранилище;
6. Работать с большим количеством документов.

Знания:
1. Основы архивного дела, нормативные правовые акты, положения, инструкции, другие руководящие материалы и документы по ведению архивного дела;
2. Правила документирования и управления документацией.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Дисциплинированность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь-методист

6

Библиотекарь-архивист

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан Министрства культуры и информации".

      Руководитель проекта: Искалиева Нурия Амангалиевна, заместитель директора по информационным технологиям и инновациям РГУ "Национальная библиотека Республики Казахстан. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 25
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Библиотекарь-реабилитолог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: "Библиотекарь-реабилитолог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Библиотекарь-реабилитолог.

      5. Код профессионального стандарта: R91012.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.2 Библиотечная деятельность, включая деятельность читальных залов, лекториев, демонстрационных залов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Библиотекарь- реабилитолог - это сотрудник специальной библиотеки, который занимается реабилитацией людей с ограниченными возможностями путем предоставления им доступа к литературным и информационным ресурсам. Он работает над созданием безбарьерного свободного доступа к информации и материалам в библиотеке для людей с ограниченными возможностями.

      8. Перечень карточек профессий:

      Библиотекарь - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Библиотекарь":

Код группы:

2622-1

Код наименования занятия:

2622-1

Наименование профессии:

Библиотекари

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Библиотекарь - тифлопедагог

Основная цель деятельности:

Обеспечение равных возможностей и доступности информационных ресурсов для людей с ограниченными возможностями и проведение социально-реабилитационных мероприятий.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение доступности библиотеки для всех пользователей, включая людей с ограниченными возможностями
2. Обеспечение индивидуальной работы с пользователями библиотеки с ограниченными возможностями.
3. Организация специальных мероприятий, направленных на обеспечение доступа к культурным и информационным ресурсам для посетителей с ограниченными возможностями

Дополнительные трудовые функции:

1. Сотрудничество с другими специалистами, такими как социальные работники, медицинские работники, тифлопсихологи, тифлопедагоги и другие.
2. Участие в программе обучения библиотечных работников, организация семинаров и конференций в этой области

Трудовая функция 1:
Обеспечение доступности библиотеки для всех пользователей, включая людей с ограниченными возможностями




Навык 1:
1.Навыки работы с людьми с различными ограничениями, включая умение общаться и использовать специальные технологии и оборудование.
2. Коммуникативные навыки, которые позволяют правильно выражать себя и четко передавать информацию пользователям библиотеки.

Умения:
1.Умение разрабатывать и реализовывать программы обучения для пользователей библиотеки с ограниченными возможностями.
2. Умение работать в команде, сотрудничать со специалистами других отделов библиотеки, чтобы обеспечивать оптимальную доступность ресурсов библиотеки для пользователей всех категорий.
3. Умение работать с большими объемами информации и быстро находить ответы на запросы пользователей.

Знания:
1 Знание законодательства о правах людей с ограниченными возможностями и навыки работы с ними.
2. Знание современных технологий, которые облегчают доступность библиотеки для пользователей с ограничениями, включая устройства чтения для низкомобильных и слабовидящих пользователей, адаптивное ПО, обеспечивающее использование компьютеров для людей с ограниченными возможностями.
3. Знание специфики работы в библиотеке.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Способность анализировать и оценивать работу библиотеки по доступности ресурсов для всех категорий пользователей и использовать эту информацию для улучшения услуг.

Умения:
1. Умение работать с большими объемами информации и быстро находить ответы на запросы пользователей.

Знания:
1. Знание специфики работы в библиотеке и навыки организации работы с людьми с ограниченными возможностями, включая подготовку книжных фондов, информационных ресурсов и других материалов в нужном формате.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Обеспечение индивидуальной работы с пользователями библиотеки с ограниченными возможностями.




Навык 1:
1.Способность организовывать и обеспечивать необходимое обучение, поддержку и информацию пользователям с ограниченными возможностями

Умения:
1. Умение взаимодействовать и координировать работу с другими библиотечными специалистами и организациями, которые занимаются подобной работой.
2. Обладание способностью оценить потребности пользователя с ограниченными возможностями по доступу к информации, понять его особенности и использовать соответствующие технологии и ресурсы, которые помогут ему эффективно работать.
3. Умение находить общий язык с пользователями с ограниченными возможностями, в соответствии с их особенностями и потребностями, а также умение объяснять сложные концепции и темы, используя доступную и понятную лексику.
4. Умение обучать письму и чтения по шрифту Брайля.

Знания:
1. Знание соответствующих технологий и процедур: наличие специальных знаний и умений для работы с различными типами технологий и программ, таких как программы-читалки, зрительные дисплеи и другие виды адаптивной технологии. Таким образом, специалисты в библиотеке могут предоставить обучение и поддержку пользователям, использующим эти технологии, а также рекомендации для пользователей при выборе наиболее подходящего технического решения.
2. Знаний в области специальной психологии и дефектологии.
3. Знание системы Брайля. Технологии письма и чтения и пользования прибором и грифелем

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Коммуникация и общение: способность настроить общение и установить отношения с пользователями с ограниченными возможностями

Умения:
1. Умение слушать и понимать потребности и эмоции людей с ограниченными возможностями.
2. Умение говорить ясно и четко, использовать понятные объяснения и язык, избегая сложных терминов или сокращений, чтобы быть понятным.
3. Умение быть внимательным слушателем, задавать уточняющие и поддерживающие вопросы, чтобы полностью понять потребности и пожелания.
4. Умение создавать доверительную и поддерживающую обстановку включая установление эмоциональной поддержки и содействия их самостоятельности

Знания:
1. Знание основ тифлопедагогики.
2. Знание этики общения.
3. Знание государственного языка и языка межнационального общения.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Сотрудничество с другими специалистами, такими как социальные работники, медицинские работники, тифлопсихологи, тифлопедагоги и другие.




Навык 1:
Коммуникационные навыки - библиотекаря-реабилитолога
Он должен обладать отличными навыками коммуникации, чтобы успешно взаимодействовать с другими специалистами и представлять свою работу перед широкой аудиторией

Умения:
1. Умения коммуникации, чтобы успешно взаимодействовать с другими специалистами
2. Умение представлять свою работу перед широкой аудиторией.
3. Умение выражать свои мысли ясно и убедительно, а также быть готовым слушать позицию других специалистов.

Знания:
1. Знания о работе разных специалистов (социальные работники, медицинские работники, тифлопсихологи, тифлопедагоги и другие
2. Знание специфических потребности людей с ограниченными возможностями, ресурсов и услуг, доступных им.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Консультативные навыки - библиотекарь-реабилитолог должен уметь оказывать консультации и помогать другим специалистам в решении проблем людей с ограниченными возможностями зрения и интеграцией их в общество

Умения:
1. Уметь давать консультации и помогать другим специалистам.
2. Уметь разрабатывать курсы и программы, направленные на увеличение социальной активности людей с ограниченными возможностями зрения в обществе.
3. Умение работать с местными медиа для привлечения внимания к вопросам интеграции людей с ограниченными возможностями зрения и повышения их осведомленности о доступности социальных возможностей.

Знания:
1. Знание социального Кодекса РК
2. Знание программ социальной защиты.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Организация социально-реабилитационных и культурных мероприятий, направленных на обеспечение доступа к различным культурным и информационным ресурсам для посетителей с ограниченными возможностями. Навык организации социально реабилитационных мероприятий.

Умения:
1. Организационные навыки, необходимые для планирования, организации и проведения различных мероприятий, включая выставки, лекции, семинары, встречи и т.д.;
2. Работать с различными группами посетителей, в том числе с школьниками, студентами и работниками различных организаций;.
3. Опыт работы и знание тенденций инноваций в сфере библиотечной деятельности, включая применение мультимедийных технологий и интерактивных форматов;
4. Эмпатия и понимание, необходимые для создания атмосферы доверия и уважения посетителей библиотеки;
5. Разрабатывать детальные планы мероприятий, определять цели, задачи и ресурсы, необходимые для их реализации;
6. Установить и поддерживать эффективное взаимодействие с различными участниками мероприятия, включая волонтеров, специалистов, участников и других заинтересованных сторон.

Знания:
1. Знание особенностей целевой аудитории библиотеки и их потребностей в информации и видах услуг;
2. Знание специализированной литературы и информационных ресурсов, имеющих отношение к целевой аудитории библиотеки;
3. Цели и принципы социальной реабилитации;
4. Методы и техники социальной реабилитации;
5. Знание целевой аудиторией и учет их потребностей;
6. Технические аспекты, такие как звуковое, световое и коммуникационное оборудование.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Системное мышление
Стрессоустойчивость
Терпеливость
Умение работать в команде

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Библиотекарь- тифлопедагог

6


Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Руководитель проекта: Организация

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      14 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 26
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "IT –менеджер в сфере цифровизации"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "IT –менеджер в сфере цифровизации" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: IT –менеджер в сфере цифровизации.

      5. Код профессионального стандарта: R91020070.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: IT-менеджер в сфере цифровизации отвечает за внедрение и обучение новым цифровым приложениям, программам в рамках сферы деятельности организации.

      8. Перечень карточек профессий:

      IT–менеджер в сфере цифровизации - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "IT–менеджер в сфере цифровизации":

Код группы:

2511-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

IT–менеджер в сфере цифровизации

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Информационно-коммуникационные технологии

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2511-1-005 IT-дизайнер

Основная цель деятельности:

Деятельность по разработке и реализации цифровой стратегии в музее; управлению проектами цифровизации, анализа и выбора цифровых решений, бюджетом и ресурсами; обеспечению информационной безопасности.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка и реализация цифровой стратегии в музее
2. Управлении проектами цифровизации, анализ и выбор цифровых решений

Дополнительные трудовые функции:

1. Управлении бюджетом и ресурсами, а также сотрудничестве с различными отделами и мониторинге результатов внедрения цифровых технологий, обеспечение информационной безопасности

Трудовая функция 1:
Разработка и реализация цифровой стратегии в музее



Навык 1:
Должен обладать навыками управления цифровизации в музее.

Умения:
1. Владеть навыками и приемами обеспечения свободного доступа пользователей к музейным экспонатам посредством информационно-коммуникационных технологий.
2. Уметь идентифицировать потребности и требования музея и переводить их в конкретные цифровые решения.
3. Навыки цифровых технологий, таких как искусственный интеллект, аналитика данных, облачные вычисления и т.д.
4. Навыки пользования специализированных программных.
продуктов в сфере цифровизации в музее.

Знания:
1. Знать о различных цифровых технологиях, используемых в музеях для цифровизации процессов и улучшения эффективности.
2. Знать различные системы управления, используемыми в сфере цифровизации. Это может включать системы управления контентом, системы управления отношениями с клиентами, системы управления проектами, системы управления базами данных и другие.
3. Знать основы архитектуры информационных систем и иметь представление о лучших практиках и принципах проектирования и развертывания цифровых систем.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Управлении проектами цифровизации, анализ и выбор цифровых решений



Навык 1:
Должен обладать навыками управления цифровизации в музее.

Умения:
1. Оцифровка коллекций музейных предметов.
2. Навыки использование технологий дополненной (AR).
3. Навыки использование виртуальной (VR) реальности.
4. Навыки использование оцифрованных баз данных.
5. Навыки использования системы виртуальных туров.
6. Создание цифровых музейных продуктов и сервисов, направленных на взаимодействие с посетителями музея

Знания:
1. О различных цифровых технологиях, используемых в музеях.
2. Системы управления контентом.
3. Системы управления проектами цифровизации.
4. Системы управления базами данных цифровизации.
5. Основы архитектуры информационных систем.
6. Представление о лучших практиках и принципах проектирования и развертывания цифровых систем.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Управлении бюджетом и ресурсами, а также сотрудничестве с различными отделами и мониторинге результатов внедрения цифровых технологий, обеспечение информационной безопасности



Навык 1:
Должен уметь читать, понимать и создавать техническую документацию.

Умения:
1. Уметь анализировать данные и информацию, проводить оценку эффективности цифровых проектов и принимать обоснованные решения на основе полученных результатов.
2. Уметь эффективно работать в команде и сотрудничать с представителями различных отделов и уровней в организации.
3. Умение анализирует требования по использованию информационных систем, технологические и архитектурные решения в области цифровизации, формирование требования к их безопасности.

Знания:
1. Должен быть знаком с методологиями и инструментами управления проектами, а также с методологиями управления IT-сервисами.
2. Знать о законодательных и регуляторных требованиях, связанных с обработкой данных, защитой конфиденциальности и других аспектах цифровой сферы.
3. Знать актуальные стандарты и рекомендаций в области цифровых технологий.
4. Использовать принципы самостоятельного анализа, поиска информации.
5. Знать об информационной безопасности и быть в курсе актуальных угроз и методов защиты данных.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Выносливость и усердие
Устные коммуникативные навыки
Мотивированность
Проектное мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Научный сотрудник (в области информатики и вычислительной технике)

6

Менеджер проекта ИКТ

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      13. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      14. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" Научно-исследовательский центр Казахстана, г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 27
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Методист отдела музейной педагогики и детского творчества"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Методист отдела музейной педагогики и детского творчества" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Методист отдела музейной педагогики и детского творчества.

      5. Код профессионального стандарта: R91020076.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Разработка методик музейно-образовательной деятельности, подготовка к изданию методических документов по музейно-образовательной деятельности, взаимодействие с организациями образования.

      8. Перечень карточек профессий:

      Методист отдела музейной педагогики и детского творчества - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Методист отдела музейной педагогики и детского творчества":

Код группы:

2371-9

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Методист отдела музейной педагогики и детского творчества

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-006 Хранитель музейных предметов

Основная цель деятельности:

Деятельность по методической организации и координации музейно-образовательной работы, разработка методики музейно-образовательной работы на основе фондовых коллекций и направлений научной деятельности музея. Организация массовых мероприятий, работы по формированию доступной среды музея для лиц с ограниченными возможностями здоровья.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и координация музейно-образовательной деятельности. Проведение музейно-образовательных мероприятий, направленных на формирование у детей и подростков патриотической культуры, навыков эстетического восприятия мира, исторического мышления, эмоционального восприятия, на развитие творческих способностей детей, ориентированных на различные возрастные группы детей и молодежи.
2. Разработка методики музейно-образовательной деятельности на основе фондовых коллекций и направлений научной деятельности музея. Разработка и проведение занятий различных форматов (музейных уроков, кружков, утренников, уроков-квестов, музейных праздников, выставок и др)

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация и проведение массовых мероприятий. Организация работы по формированию доступной среды музея для лиц с ограниченными возможностями здоровья.

Трудовая функция 1:
Организация и координация музейно-образовательной деятельности. Проведение музейно-образовательных мероприятий, направленных на формирование у детей и подростков патриотической культуры, навыков эстетического восприятия мира, исторического мышления, эмоционального восприятия, на развитие творческих способностей детей, ориентированных на различные возрастные группы детей и молодежи.



Навык 1:
Применять специальные теоретические, научные и практические знания в области музейной педагогики.

Умения:
1. Уметь оказывать консультативную помощь в вопросах музееведения и музейной педагогики.
2. Уметь использовать методы и формы музейной педагогики в культурно-образовательном процессе.
3. Уметь создавать фонд детского творчества и временных выставок детского творчества разной направленности с программным обеспечением на разные возрастные группы.
4. Уметь привлекать посетителей, с целью популяризации музея, его экспозиций и выставок; уметь проводить лекционную работу.
5. Уметь организовывать планомерную кружковую работу.
6. Уметь проводить социологические опросы посетителей в части музейно-образовательной деятельности музея.
7. Уметь разрабатывать методические документы по музейно-образовательной деятельности.

Знания:
1. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан, определяющие развитие культуры, музейной деятельности, основы музейной педагогики.
2. Методические материалы по вопросам музейно-образовательной деятельности.
3. Перспективы и направления развития музейно-образовательной деятельности в стране.
4. Знать основы трудового законодательства, правила внутреннего трудового распорядка.
5. Знать правила по охране труда и пожарной безопасности.
6. Знать организацию работ по учету, хранению, изучению, публикации, обеспечению сохранности музейных предметов и музейных коллекций.
7. Знать и соблюдать профессиональную этику.
8. Изучать коллекции музейного собрания, музейные предметы, которые храниться в фондах.
9. Знать музейные экспонаты, выставленные в залах.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Разработка методики музейно-образовательной деятельности на основе фондовых коллекций и направлений научной деятельности музея. Разработка и проведение занятий различных форматов (музейных уроков, кружков, утренников, уроков-квестов, музейных праздников, выставок и др)



Навык 1:
Формировать совместную деятельность детей со взрослыми на материале музейной практики.

Умения:
1. Уметь разрабатывать музейно-образовательные проекты, программы музейных уроков с учетом социально-психологических и возрастных особенностей музейных посетителей.
2. Применять специальные теоретические и практические знания в разработках методики музейно-образовательной деятельности.
3. Умение анализировать состояние методической и воспитательной работы.
4. Умение организовывать социологические опросы посетителей в части музейно-образовательной деятельности музея.
5. Уметь делать мониторинг отложенных результатов воздействия музейно-образовательных программ на детскую и подростковую аудиторию.
6. Уметь подготавливать к изданию методические документы по музейно-образовательной деятельности.
7. Уметь проверять эффективность музейно-педагогического воздействия.

Знания:
1. Знать социально-психологические особенности детей.
2. Знание возрастной педагогики и психологии.
3. Знать методику организации и подготовки музейно-образовательных проектов.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация и проведение массовых мероприятий. Организация работы по формированию доступной среды музея для лиц с ограниченными возможностями здоровья.



Навык 1:
Уметь организовывать и проводить мероприятия по созданию доступной музейной среды для детей с особыми образовательными потребностями, направленные на содействие в социокультурной их реабилитации, на доступность и разумное приспособление объектов культуры их услуг для людей с инвалидностью.

Умения:
1. Применять специальные теоретические и практические знания для безопасного сопровождения посетителей с ограниченными возможностями здоровья.
2. Уметь оказывать консультативную помощь в вопросах музееведения и музейной педагогики.
3. Уметь проводить мероприятия, экскурсий для детей с особыми образовательными потребностями и взрослых.
4. Уметь создавать фонд детского творчества и временных выставок детского творчества детей с особыми образовательными потребностями.
5. Уметь привлекать спонсорскую помощь для развития детского творчества.
6. Уметь разрабатывать методические документы по доступности музейной среды, музейно-образовательной деятельности.

Знания:
1. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан, определяющие развитие культуры, музейной деятельности, основы музейной педагогики;
2. Знать нормативные правовые акты:
- Конвенция о правах инвалидов, принятая Генеральной Ассамблеей Организации Объединенных Наций, ратифицированная Законом Республики Казахстан от 20 февраля 2015 года № 288-V ЗРК.
- Закон Республики Казахстан "О социальной защите инвалидов в Республике Казахстан" от 13 апреля 2005 года N 39.
3. Национальный план по обеспечению прав и улучшению качества жизни лиц с инвалидностью в Республике Казахстан до 2025 года.
4. Методические материалы по вопросам музейно-образовательной деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Гибкость мышления
Выносливость и усердие
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Специалист по учету музейных фондов

6

Эксперт по комплектованию музейного и выставочного фонда

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 28
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Археолог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Археолог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Археолог.

      5. Код профессионального стандарта: R91020086.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Фундаментальные и прикладные знание в области истории, археологии и этнологии; историко-культурная экспертиза в области музейных предметов; консультирование.

      8. Перечень карточек профессий:

      Археолог - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Археолог":

Код группы:

2632-3

Код наименования занятия:

2632-3-001

Наименование профессии:

Археолог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2632-2-008 Этнолог
2632-3-003 Этноархеолог

Основная цель деятельности:

Деятельность по осуществлению научно-исследовательской работы; полевых научных исследовании; экспертно-аналитической работы в области историко-культурного наследия (в том числе учета и хранения музейных ценностей). Работа с экспонатами из подведомственного ему фонда, а также с непосредственным хранителем этого фонда.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление научно-исследовательской деятельности в соответствии с фундаментальной и специальной подготовкой в области археологии. Выезжать на полевые научные исследования с целью повышения своего научного потенциала.
2. Осуществление экспертно-аналитической деятельности в области историко-культурного наследия (в том числе учета и хранения музейных ценностей). Тесно сотрудничать с работой фонда в соответствии с возложенной на него задачей в своих музейных залах.

Дополнительные трудовые функции:

1. Работа с информацией о музейных реликвиях в соответствии с возложенными на него задачами. Работа с экспонатами из подведомственного ему фонда, а также с непосредственным хранителем этого фонда.

Трудовая функция 1:
Осуществление научно-исследовательской деятельности в соответствии с фундаментальной и специальной подготовкой в области археологии. Выезжать на полевые научные исследования с целью повышения своего научного потенциала.



Навык 1:
Владеть навыками сбора, обработки, анализа и обобщения информации о приоритетных направлениях в истории, археологии и этнологии.

Умения:
1. Уметь планировать и организовывать использование исторических и этнологических ресурсов для решения практических, исследовательских или педагогических задач.
2. Собирать этнологические, археологические и антропологические информации в полевых условиях, архивах, музеях и библиотеках.
3. Уметь формировать программы научного исследования, собирать, понимать, критически анализировать и использовать археологическую и этнографическую информацию.

Знания:
1. Знать основные исторические концепции.
2. Владеть понятийным аппаратом в области истории, археологии и этнологии.
3. Знать основы научно-исследовательской деятельности.
4. Знать теорию и методологию современной истории, антропологии, археологии и этнологии.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Осуществление экспертно-аналитической деятельности в области историко-культурного наследия (в том числе учета и хранения музейных ценностей). Тесно сотрудничать с работой фонда в соответствии с возложенной на него задачей в своих музейных залах.



Навык 1:
Владеть методами историко-культурной экспертизы.

Умения:
1. Уметь использовать полученные знания при осуществлении экспертных и аналитических работ, быть готовым и способным их использовать.
2. Уметь осуществлять экспертно-аналитическую деятельность в области историко-культурного наследия, в том числе атрибуцию и экспертизу различных категорий музейных предметов.
3. Уметь пользоваться междисциплинарными связями при решении профессиональных задач; приемами научной дискуссии, методами публичного представления концепций антропологов и этнологов.

Знания:
1. Знать основные виды исследовании и анализ исторических событий, явлений и процессов, в их социальном, политическом, экономическом, культурном измерении, а также в динамике и взаимосвязи.
2. Знать методы критического анализа, хранение и переработку исторической информации из источников различных типов.
3. Знать методы и особенности историко-культурной и этнологической экспертизы.
4. Знать как проводить анализ историко-культурных археологических памятников.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Работа с информацией о музейных реликвиях в соответствии с возложенными на него задачами. Работа с экспонатами из подведомственного ему фонда, а также с непосредственным хранителем этого фонда.



Навык 1:
Способность создавать и организовывать научный аппарат в публикациях по истории, археологии и этнологии.

Умения:
1. Публиковать научные статьи в научных журналах с целью введения в научный оборот музейных экспонатов в соответствии со своей тематикой.
2. Публиковать научные статьи в отечественных научно – практических конференциях с целью демонстрации научного потенциала результатов работ, проводимых в своих полевых научных исследованиях.
3. Проходить специальные курсы с целью повышения своего научного потенциала и повышения квалификации.

Знания:
1. Определение устойчивой тенденции исторического развития и моделирование социальных процессов.
2. Популяризация исторических знаний, музейных предметов и коллекций, исторических мест, археологических памятников, зданий и сооружений.
3. Предоставление информации об историко-культурных и историко-региональных аспектах деятельности культурных организаций и учреждений, в том числе музеев, библиотек, архивов, археологических организаций.
4. Знать правила и требования научных публикаций.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Гибкость мышления
Умение работать в команде
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Этнолог

6

Историк

6

Этнограф

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 29
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Антрополог"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Антрополог" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Антрополог.

      5. Код профессионального стандарта: R91020087.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Фундаментальное и прикладное антропологическое и этнологическое научное знание, этнологическое и антропологическое архивоведение и музееведение, консультирование, экспертная деятельность в области планирования и реализации политики, направленной на регулирование межэтнических и межконфессиональных процессов.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Антрополог - 6 уровень ОРК;

      2) Антрополог - 7 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Антрополог ":

Код группы:

2632-2

Код наименования занятия:

2632-2-001

Наименование профессии:

Антрополог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2632-2-007 Этнограф
2633-1-004 Историк

Основная цель деятельности:

Деятельность по научной работе, полевым исследованиям и научно-образовательным задачам.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научная работа, полевые исследования, анализ литературы.
2. Решение научно-образовательных задач

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Научная работа, полевые исследования, анализ литературы.



Навык 1:
Определение целей и задач научного исследования, основных стадий его реализации.

Умения:
1. Применение методологии и методов научной работы антрополога, в том числе методик полевого исследования, анализа источников и литературы.
2. Формирование информационно-ресурсной базы исследования, сбор и аналитическая обработка информации, необходимой для достижения поставленных целей - в условиях полевой работы, в библиотеках, в архивах и в сетевых ресурсах.
3. Доходчивое и ясное профессиональное изложение результатов проделанной работы (письменное и устное), в том числе и на английском (или ином иностранном) языке.
4. Подготовка аналитических обзоров, аннотаций и рефератов по тематике проводимых исследований.

Знания:
1. Способен осуществлять поиск, критический анализ и синтез информации, применять системный подход для решения поставленных задач;
2. Способен воспринимать межкультурное разнообразие общества в социально-историческом, этическом и философском контекстах;
3. Способен применять на базовом уровне знания исторических, антропологической, археологической и этнологической наук при решении практических и (или) исследовательских задач;
4. Организация полевых антропологических и этнографических работ;
5. Сбор и обработка аналитической информации для органов государственного управления, местного самоуправления, учреждений и организаций сферы науки и культуры, средств массовой информации;
6. Прием, оформление, инвентаризация, хранение и изучение музейных предметов и коллекций.
7. Способен к осознанию социальной значимости своей будущей профессии, проявлению высокой мотивации к выполнению профессиональной деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Решение научно-образовательных задач



Навык 1:
Создание и оформление научных текстов в соответствии с современными научными и библиографическими требованиями.

Умения:
1. Решение профессиональных задач в образовательных организациях высшего образования, профильных академических институтах и других НИИ; архивах, музеях; других организациях и учреждениях культуры; в экспертно-аналитических центрах, общественных и государственных организациях информационно-аналитического профиля.
2. Объектами профессиональной деятельности специалиста, освоивших программу "Повышение уровня высшего образования и подготовка кадров высшей квалификации", являются: исторические процессы и явления в их социокультурных, политических, экономических измерениях и их отражение в исторических источниках.
3. Виды профессиональной деятельности, к которым готовятся специалисты, освоившие программу "Повышение уровня высшего образования и подготовка кадров высшей квалификации": научно-исследовательская деятельность в области истории и смежных социально-гуманитарных наук; преподавательская деятельность в области исторических наук.
4. Программа "Повышение уровня высшего образования и подготовка кадров высшей квалификации" направлена на освоение всех видов профессиональной деятельности, к которым готовится специалист

Знания:
1. Способностью самостоятельно осуществлять научно-исследовательскую деятельность в соответствующей профессиональной области с использованием современных методов исследования и информационно-коммуникационных технологий
2. Способностью к критическому анализу и оценке современных научных достижений, генерированию новых идей при решении исследовательских и практических задач, в том числе в междисциплинарных областях;
3. Способностью проектировать и осуществлять комплексные исследования, в том числе междисциплинарные, на основе целостного системного научного мировоззрения с использованием знаний в области истории и философии науки;
4. Готовностью участвовать в работе казахстанских и международных исследовательских коллективов по решению научных и научно-образовательных задач;
5. Готовностью использовать современные методы и технологии научной коммуникации на государственном и иностранном языках;
6. Способностью планировать и решать задачи собственного профессионального и личностного развития.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Устные коммуникативные навыки
Компьютерная грамотность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Археолог

6

Этнолог

6

Эксперт по комплектованию музейного и выставочного фонда

10. Карточка профессии "Антрополог":

Код группы:

2632-2

Код наименования занятия:

2632-2-001

Наименование профессии:

Антрополог

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

1349-0-003 Главный хранитель фондов
1349-0-008 Заведующий архивом

Основная цель деятельности:

Управление учетно-хранительской и реставрационной работой, контроль системы хранения фонда.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Управление учетно-хранительской и реставрационной работой
2. Управление и контроль системы хранения фонда

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Управление учетно-хранительской и реставрационной работой



Навык 1:
Разработка проектов положений структурных подразделений и критериев оценки эффективности деятельности сотрудников структурных подразделений в научных организациях и музеях.

Умения:
1. Разработка научных планов; учетно-хранительской и реставрационной работы.
2. Планирование и организация текущей деятельности подразделений в организациях.
3. Обеспечение организации и контроля проведения плановых и оперативных проверок работы отдела (сектора) и оформление соответствующих документов по их итогам.
4. Выпуск необходимых распоряжений по вопросам научной работы и контроль их исполнения.
5. Взаимодействие с другими структурными подразделениями.
6. Руководство и координация деятельности фондово-закупочной комиссии.

Знания:
1. Применять навыки планирования, администрирования деятельности
2. Применять методы контроля деятельности
3. Применять навыки учетно-хранительской работы
4. Создавать и редактировать тексты профессионального назначения
5. Применять научно-справочные материалы
6. Применять специальные знания для решения научно-исследовательских задач
7. Владеть деловой письменной и устной речью на государственном языке и правилами делопроизводства
8. Владеть навыками деловой коммуникации и взаимодействия со структурными подразделениями учреждения

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Управление и контроль системы хранения фонда



Навык 1:
Контроль функционирования системы хранения в музее и филиалах музея

Умения:
1. Организация, управление и контроль процесса внутреннего использования учетных документов другими сотрудниками
2. Осуществление мероприятий по обеспечению информационной безопасности в области учета и хранения музейных предметов и музейных коллекций
3. Организация и контроль использования электронных автоматизированных систем учета и ведения электронных учетных документов
4. Обеспечение своевременное составления, утверждения, представления отчетной документации
5. Составление внутримузейных инструкций и регламентов по учету, хранению, изучению и использованию музейных предметов

Знания:
1. Составлять внутримузейные инструкции и регламенты по учету, хранению, изучению и использованию музейных предметов
2. Пользоваться компьютерной и иной вспомогательной оргтехникой, средствами связи и коммуникаций
3. Основы теории и практики документоведения
4. Нормативно-правовые акты, регулирующие и регламентирующие производственно-хозяйственную и финансово-экономическую деятельность организации
5. Трудовое и административное законодательство Республики Казахстана
6. Основы менеджмента и управления персоналом
7. Порядок составления установленной отчетности
8. Правила ведения переговоров

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

История

7

Археология и этнология

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      11. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      12. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      13. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      14. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      15. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      16. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      17. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 30
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: "Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок.

      5. Код профессионального стандарта: R91020071.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Оформление постоянных экспозиций и временных выставок согласно штатному расписанию в профессиональных коллективах, музеях истории и культуры, историко-краеведческих музеях, музеях искусства, художественных галереях.

      8. Перечень карточек профессий:

      Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Художник-экспозиционер по организации экспозиций и выставок

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-006 Хранитель музейных предметов

Основная цель деятельности:

Деятельность по осуществлению проектирования экспозиции, монтажа и демонтажа постоянных экспозиций и временных выставок, проведению реэкспозиции, наблюдению за состоянием экспозиции, ведению текущей экспозиционной документации. Художественное оформление экспозиций и выставок, создание рекомендаций по освещению выставочного пространства. Осуществление по созданию и размещению вспомогательных выставочных материалов: этикетажей, аннотаций, информационных стендов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Изготовление вспомогательного музейного оборудования (подиумов, подставок) с целью оформления выставочно-экспозиционного пространства
2. Осуществление контроля за сохранностью экспонатов, находящихся во временных и постоянных экспозициях

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление монтажных работ в процессе оформления временных и постоянных выставок
2. Реализация художественного оформления временных выставок и постоянных экспозиций

Трудовая функция 1:
Изготовление вспомогательного музейного оборудования (подиумов, подставок) с целью оформления выставочно-экспозиционного пространства



Навык 1:
Владеть технологией изготовления изделий из ПВХ, МДФ, акрила, оргстекла.

Умения:
1. Уметь работать с разными материалами (кожа, металл, пластик, ткань), владеть технологиями использования смешанных материалов.
2. Уметь работать с различными строительными, лакокрасочными, соединительными материалами.
3. Уметь работать с инструментами, в том числе предназначенными для работы с металлом, пластиком.
4. Уметь паять железные каркасы, владеть способами сварки металлов.
5. Владеть технологиями оклейки подиумов и подставок.
6. Владеть технологиями художественно-живописного окрашивания.
7. Уметь работать с эскизами, воплощать в жизнь по размерам эскиза заданные объекты, элементы.
8. Находить решения технологического и организационного характера в условиях производства.
9. Уметь работать индивидуально и в команде живописно-декорационного цеха (участка, мастерской), понимать художественную и технологическую политику, совершенствовать свое экспозиционное мастерство.
10. Владеть технологией и правилами эксплуатации производственных инструментов и оборудования.

Знания:
1. Основы черчения, графических технологий.
2. Технологические приемы создания вспомогательного музейного оборудования в условиях современного музейного производства.
3. Свойства и характеристики материалов.
4. Свойства красок с различным составом и способы их приготовления.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Осуществление контроля за сохранностью экспонатов, находящихся во временных и постоянных экспозициях



Навык 1:
Владеть комплексом профессиональных исполнительских навыков контроля за сохранностью экспонатов.

Умения:
1. Уметь своевременно определять повреждения музейных экспонатов (коррозия, осыпание, разбухание и т.д.) с целью последующей передачи предметов на реставрацию.
2. Оформление необходимой вспомогательной документации (дефектные акты, внутримузейные акты приема-передачи) с целью передачи поврежденных экспонатов соответствующим структурным подразделениям.
3. Принимать участие в проведении санитарных дней, совместно с сотрудниками других структурных подразделений музея.

Знания:
1. Знать нормированные требования температурно-влажностного режима для различных типов экспонатов.
2. Знания санитарных норм.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление монтажных работ в процессе оформления временных и постоянных выставок



Навык 1:
Работать с музейным подвесным оборудованием.

Умения:
1. Умение работать с музейными витринами – осуществлять открытие и закрытие витрин.
2. Уметь пользоваться монтажными и строительными инструментами.

Знания:
1. Особенности техники безопасности при проведении монтажных и демонтажных работ в музейных залах.
2. Особенности техники безопасности при проведении ремонтных и восстановительных работ в музейных залах

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Реализация художественного оформления временных выставок и постоянных экспозиций



Навык 1:
Уметь изготавливать дополнительный экспозиционный материал (задний фон витрин, графические схемы и т.д.)

Умения:
1. Уметь изготавливать дополнительный информационный материал ( этикетаж, аннотация и т.д.).
2. Умение работать с освещением в музейных залах
3. Уметь работать с основными компьютерными программами (Word, Excell и т.д.)
4. Уметь составлять научные концепции выставок, раскрыть содержания темы, логику демонстрационных средств.
5. Уметь проектировать экспозицию: научную, художественную, техническую

Знания:
1. Знания в области археологии, этнографии, истории для создания ТЭП.
2. Знания в области искусствоведения, музееведения
3. Знания о современных технологиях формирования экспозиций

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Терпеливость
Управление изменениями
Аккуратность
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Специалист по учету музейных фондов

6

Хранитель фонда

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 31
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Этнограф"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Этнограф" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Этнограф.

      5. Код профессионального стандарта: R91020072.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Фундаментальные и прикладные знание в области истории, археологии и этнологии; историко-культурная экспертиза в области музейных предметов; консультирование.

      8. Перечень карточек профессий:

      Этнограф - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Этнограф":

Код группы:

2632-2

Код наименования занятия:

2632-2-007

Наименование профессии:

Этнограф

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2632-3-002 Научный сотрудник в области археологии
2632-3-003 Этноархеолог

Основная цель деятельности:

Научно-исследовательская деятельность по историко-культурной экспертизе в области музейных предметов, экспертно-аналитическая деятельность в области историко-культурного наследия.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление научно-исследовательской деятельности в соответствии с фундаментальной и специальной подготовкой в области этнографии. Организация и составление программы работ, координация деятельности соисполнителей при совместном их выполнении с другими организациями, обобщение полученных результатов.
2. Осуществление экспертно-аналитической деятельности в области историко-культурного наследия (в том числе учета и хранения музейных ценностей).

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Осуществление научно-исследовательской деятельности в соответствии с фундаментальной и специальной подготовкой в области этнографии. Организация и составление программы работ, координация деятельности соисполнителей при совместном их выполнении с другими организациями, обобщение полученных результатов.



Навык 1:
Владеть навыками сбора, обработки, анализа и обобщения информации о приоритетных направлениях в этнологии; исследования хозяйственной деятельности и социальной структуры этноса.

Умения:
1. Умеет планировать и организовывать использование исторических и этнологических ресурсов для решения практических, исследовательских или педагогических задач.
2. Владеет практическими профессиональными навыками сбора этнологической информации в полевых условиях, в архивах, музеях и библиотеках; наблюдения жизни народа (стационарные и экспедиционные исследования, сбор коллекций и др.).
3. Способен формировать программы научного исследования, собирать, понимать, критически анализировать и использовать этнографическую информацию, в том числе исследование черт традиций повседневной (бытовой) культуры народа, образующих его этнический облик.
4. Умеет составлять и оформлять научный аппарат в публикациях по истории и этнологии.
5. Способен осуществлять деловую коммуникацию в устной и письменной формах на государственном языке Республики Казахстан и иностранном(ых) языке(ах).
6. Способен осуществлять поиск, критический анализ и синтез информации, применять системный подход для решения поставленных задач.
7. Сопоставляет разные источники информации с целью выявления их противоречий и поиска достоверных суждений. Анализирует информацию и предлагает возможные варианты решения поставленной задачи, оценивая их достоинства и недостатки.
8. Уметь осуществлять экспертно-аналитическую деятельность в области историко-культурного наследия, в том числе атрибуцию и экспертизу различных категорий музейных предметов, в области этнографии.
9. Владеет методикой атрибуции предметов музейных коллекций, объектов историко-культурного наследия.

Знания:
1. Знать основные исторические концепции.
2. Владеть понятийным аппаратом в области истории, археологии и этнологии.
3. Знать основы научно-исследовательской деятельности.
4. Знать теорию и методологию современной истории и этнологии.
5. Знать правила и требования к научным публикациям.
6. Знать основы составления этнографических карт (изучение взаимодействия этноса и природной среды, типов расселения), изучения языка, духовного склада и религиозных воззрений этноса.
7. Знать концепты изучения первобытнообщинного строя (по его пережиткам у современных народов).
8. Знать методику создания и редактирования информационных ресурсов, связанных с профессиональной деятельностью, поисковые системы и информационные ресурсы по вопросам антропологии и этнологии.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Осуществление экспертно-аналитической деятельности в области историко-культурного наследия (в том числе учета и хранения музейных ценностей).



Навык 1:
Владеть методами историко-культурной экспертизы.

Умения:
1. Уметь использовать полученные знания при осуществлении экспертных и аналитических работ, быть готовым и способным их использовать.
2. Способностью осуществлять экспертно-аналитическую деятельность в области историко-культурного наследия, в том числе атрибуцию и экспертизу различных категорий музейных предметов.
3. Владеть основами использования междисциплинарных связей при решении профессиональных задач; приемами научной дискуссии, методами публичного представления концепций антропологов и этнологов.
4. Выявление устойчивых тенденций исторического развития и моделирование социальных процессов.
5. Популяризация исторического знания, музейных предметов и коллекций, исторических мест.
6. Информационное обеспечение историко-культурных и историко-краеведческих аспектов деятельности организаций и учреждений культуры, в том числе музеев, библиотек, архивов.
7. Умеет составлять и оформлять научный аппарат в публикациях по антропологии, этнологии и археологии.
8. Способен применять на базовом уровне знания исторических, антропологической и этнологической наук при решении практических, исследовательских или педагогических задач.
9. Способен понимать принципы работы современных информационных технологий и использовать их для решения задач профессиональной деятельности.

Знания:
1. Знать основные виды исследовании и анализ исторических событий, явлений и процессов, в их социальном, политическом, экономическом, культурном измерениях, а также в динамике и взаимосвязи.
2. Знать методы критического анализа, хранение и переработку исторической информации из источников различных типов.
3. Знать методы и особенности историко-культурной и этнологической экспертизы.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Терпеливость
Умение работать в команде
Аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Историки

6

Археолог

6

Этнолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 32
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Редактор (в музейном деле)"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Редактор (в музейном деле)" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Редактор (в музейном деле).

      5. Код профессионального стандарта: R91020073.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Редактирование и подготовка текстовых материалов в том числе, к публикации в средствах массовой информации (СМИ).

      8. Перечень карточек профессий:

      Редактор (в музейном деле) - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Редактор (в музейном деле)":

Код группы:

2642-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Редактор (в музейном деле)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2642-2-003 Редактор (общий профиль)

Основная цель деятельности:

Деятельность по редактированию и подготовке музейных текстовых материалов в том числе, публикации в средствах массовой информации (СМИ); по оценке эстетической подачи текста, качества стилистического оформления, выразительности речи; по подготовке материала к отправке в типографию, обрабатывая его так, чтобы текст был удобным для восприятия. Выявление сильных и слабых сторон предоставленных авторами материалов, характера информации, которой их нужно дополнить; корректировка недочетов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Редактирование текста для научного журнала в области музейного дела
2. Анализ научного текста на соответствие формата и требований; техническая проверка научного текста

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Редактирование текста для научного журнала в области музейного дела



Навык 1:
Правка текста, доводя его до эстетического и технического совершенства.

Умения:
1. Ознакомление с материалами, предоставляемыми авторами.
2. Редакция принятых к изданию рукописей, оказывая необходимую помощь авторам и согласовывая рекомендованных изменений.
3. Анализ структуры и содержания материалов, ошибок и недочетов, которые необходимо исправить.

Знания:
1. Информационная политика СМИ.
2. Задачи и методы, технология и техника создания журналистских публикаций, их содержательная и структурно-композиционная специфика.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Анализ научного текста на соответствие формата и требований; техническая проверка научного текста



Навык 1:
Оценка степени компетентности авторов, качества предоставленных материалов, их соответствия требованиям и формату данного СМИ, целесообразности их публикации. Проверка выполнения авторами замечаний рецензентов и требований, предъявляемых в рукописям при их доработке, комплектности предоставленного материала, соответствия названий разделов рукописи их содержанию.

Умения:
1. Проверка актуальности и достоверности информации, предоставленной авторами.
2. Принятие решений о публикации, отклонении материалов или о возможности их размещения в последующих выпусках СМИ.
3. Согласование рекомендуемых поправок с авторами, работающими по авторскому договору.
4. Выявление сильных и слабых сторон предоставленных авторами материалов, характера информации, которой их нужно дополнить; корректировка недочетов.
5. Работа над контекстом, орфографией и стилем текста.
6. Работа с фото-, видео-, аудиоинформацией.

Знания:
1. Правила современного литературного и общественно-делового стиля казахского, русского и английского языков.
2. Этика делового общения.
3. Профессиональная журналистская этика.
4. Правила современного литературного и общественно-делового стиля казахского, русского и английского языков.
5. Требования к оформлению статей в научных журналах.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Умение работать в команде
Аналитическое мышление
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 33
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Музейный смотритель"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Музейный смотритель" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Музейный смотритель.

      5. Код профессионального стандарта: R91020077.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Обеспечение сохранности экспонатов в экспозиционных залов музея. Обеспечение порядка при проведении экскурсий, наблюдение за сохранностью экспонатов, консультирование посетителей по содержанию постоянной экспозиции, временных выставок.

      8. Перечень карточек профессий:

      Музейный смотритель - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Музейный смотритель":

Код группы:

9622-9

Код наименования занятия:

9622-9-008

Наименование профессии:

Музейный смотритель

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Художественный труд

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-006 Хранитель музейных предметов
2371-9-003 Методист музейной педагогики

Основная цель деятельности:

Обеспечение порядка при проведении экскурсий, наблюдение за сохранностью экспонатов, в экспозиционных залах музея, экспонатов, находящихся во временных и постоянных экспозициях.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение сохранности экспонатов в экспозиционных залах музея.

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление контроля за сохранностью экспонатов, находящихся во временных и постоянных экспозициях

Трудовая функция 1:
Обеспечение сохранности экспонатов в экспозиционных залах музея.



Навык 1:
Контроль над соблюдением порядка в залах музея.

Умения:
1. Наблюдение за целостностью и неприкосновенностью музейных экспонатов, а также за соответствием экспонатов их топографической описи.
2. Осуществлять надзор за сохранностью музейных экспонатов;
3. Уровень температуры и влажности в экспозиционных залах Музея.
4. Осуществление утреннего и вечернего осмотра экспозиций, проведение чистки витрин, проверка наличия этикетажа.
5. Пропуск посетителей по контрольным билетам, контроль разрешение на видео съемку.
6. Обеспечивать охрану экспозиции Музея, предотвращать повреждения, пропажи хищение музейных предметов;
7. Давать консультации посетителям по составу и содержанию экспозиции;
8. Умение дать пояснение на трех языках (казахский, русский, английский).
9. Вызов представителей администрации и соответствующих служб при возникновении ЧС (неадекватном поведении посетителей, отсутствии предметов экспозиции, возгорании и пр.).
10. Уметь соблюдать служебный этикет при обслуживании посетителей.
11. Обеспечивать порядок и тишину во время экскурсий.
12. Оказание помощи посетителям музея в пределах своей компетенции.
13. Заполнение документов, необходимых по внутренним правилам делопроизводства.
14. Участие в инструктажах по безопасности, проводимых администрацией Музея.
15. Соблюдать внутренние правила музея.

Знания:
1. Знать нормированные требования температурно-влажностного режима для различных типов экспонатов.
2. Знания санитарных норм.
3. Знать внутренние правила Музея.
4. Информирование руководства музея о вещах, забытых посетителями.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление контроля за сохранностью экспонатов, находящихся во временных и постоянных экспозициях



Навык 1:
Уметь оперативно сообщать производственному персоналу, хозяйственной службе о выявленных недостатках для их устранения.

Умения:
1. Применение и эксплуатация тревожной кнопки при ЧС;
2. Владеть навыками обращения со средствами пожаротушения;
3. Работать с музейным оборудованием.

Знания:
1. Уметь обращаться тревожной кнопкой при ЧС.
2. Уметь обращаться со средствами пожаротушения.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Стрессоустойчивость
Логическое мышление

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Хранитель фонда

6

Экспозиционер

6

Экскурсовод

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом), Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 34
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Методист экскурсионной деятельности музея"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Методист экскурсионной деятельности музея" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Методист экскурсионной деятельности музея.

      5. Код профессионального стандарта: R91020085.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Методист экскурсионной деятельности музея – специалист, ответственный за разработку и реализацию экскурсионных программ, организацию экскурсий и обеспечение качества образовательного опыта посетителей музея.

      8. Перечень карточек профессий:

      Экскурсовод - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Экскурсовод":

Код группы:

5113-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Экскурсовод

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

5113-1-001 Гид (музей, художественная галерея, путешествие)
3433-2-001 Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, народной культуры и др.)

Основная цель деятельности:

Разработка экскурсионных программ, проведение экскурсий с использованием различных методов и форматов, работа по подготовке новых экскурсоводов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка экскурсионных программ, учитывающих особенности музейных коллекций и потребности различных групп посетителей; проведение экскурсий с использованием различных методов и форматов; анализ и оценка эффективности экскурсионной деятельности.
2. Организация работы по подготовке новых экскурсоводов, предоставление им необходимой научно-методической помощи

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Разработка экскурсионных программ, учитывающих особенности музейных коллекций и потребности различных групп посетителей; проведение экскурсий с использованием различных методов и форматов; анализ и оценка эффективности экскурсионной деятельности.



Навык 1:
Осуществлять методическую работу и нести ответственность за содержание научно-просветительской работы.

Умения:
1. Уметь составлять на основе методических разработок музея тексты экскурсий, рассчитанных на различные группы посетителей музея и различную продолжительность времени.
2. Уметь проводить экскурсии на высоком научном и познавательном уровне, обеспечивать высокую культуру обслуживания посетителей.
3. Владеть навыками публичных выступлений и ведения экскурсий, умение удерживать внимание и вовлекать аудиторию.
4. Умение свободно использовать мультимедийные технологии.
5. Владеть навыками работы с людьми, имеющими инвалидность.
6. Аналитические навыки для оценки эффективности экскурсионной работы и разработки рекомендаций по улучшению.

Знания:
1. Конституция РК.
2. Законы Республики Казахстан:
- "О культуре";
- "О противодействии коррупции";
- "Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия".
3. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан, определяющие развитие культуры, музейной деятельности, основы музееведения, организацию работ по учету, хранению, изучению, публикации, обеспечению сохранности музейных предметов и музейных коллекций.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация работы по подготовке новых экскурсоводов, предоставление им необходимой научно-методической помощи



Навык 1:
Правильно оформлять методические документации (развернутые планы, методические разработки, научно-справочный материал и др.).

Умения:
Уметь систематизировать и хранить методическую документацию и другие материалы по вопросам экскурсионной работы (доклады, учебные планы, программы подготовки и повышения квалификации экскурсоводов).

Знания:
1. Конституцию РК.
2. Трудовой кодекс.
3. Законы Республики Казахстан:
- "Об авторском праве и смежных правах";
- "Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия".
4. Нормативно-правовые акты Республики Казахстан, определяющие основы педагогики, основы социологии, основы детской и социальной психологии, риторики, дидактики, современных коммуникативных технологий, методику организации экспозиционно-выставочных работ.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Навык ведения переговоров

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Историк

6

Этнограф

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 35
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Хранитель фонда"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Хранитель фонда" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Хранитель фонда.

      5. Код профессионального стандарта: R91020057.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Деятельность по комплектованию, учету и хранению музейных культурных ценностей.

      8. Перечень карточек профессий:

      Хранитель фондов - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Хранитель фондов":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

2621-2-007

Наименование профессии:

Хранитель фондов

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-006 Хранитель музейных предметов

Основная цель деятельности:

Музейное дело, деятельность по учету и хранению музейного фонда, научная инвентаризация музейных предметов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация комплектования музейного фонда
2. Учет музейного фонда, организация учетной документации

Дополнительные трудовые функции:

1. Сохранение музейного фонда, научная инвентаризация поступивших музейных предметов, контроль и соблюдение условий для сохранности предметов

Трудовая функция 1:
Организация комплектования музейного фонда



Навык 1:
Умения организовать деятельность по обеспечению сбора и систематизации музейных предметов.

Умения:
1. Умение производить отбор предметов музейного значения;
2. Умение произвести атрибуцию предметов, описать предметы музейного значения;
3.Составление актов приема – передачи предметов;
4. Умение производить маркировку предметов;
5. Умение работать в автоматизированных системах; занесение данных по предметам в систему "АС Музей";
6. Производить фотофиксацию предмета; первичную дезобработку поступивших предметов.

Знания:
Применять специальные теоретические, научные и практические знания в области музейного дела;
Знать особенности организации музейного дела:
- работы с документацией;
- учета и хранения музейных фондов, памятников историко-культурного наследия.
Знать и соблюдать:
- Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан;
- Инструкцию по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного фонда Республики Казахстан;
- Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной безопасности.
Изучение:
- Методических и теоретических материалов по вопросам музейной деятельности;
- Основ истории и культуры государства.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Учет музейного фонда, организация учетной документации



Навык 1:
Умение произвести атрибуцию предметов, описать предметы музейного значения.

Умения:
1. Навыки составления актов приема – передачи предметов;
2. Умение производить маркировку предметов;
3. Выполнять сверку на наличие предметов;
4. Умение работать в автоматизированных системах; занесение данных по предметам в систему "АС Музей";
5. Производить фотофиксацию предмета;

Знания:
Применять специальные теоретические, научные и практические знания в области музейного дела;
Знать особенности организации музейного дела:
- работы с документацией;
- учета и хранения музейных фондов памятников историко-культурного наследия.
Знать и соблюдать:
- Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан;

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Сохранение музейного фонда, научная инвентаризация поступивших музейных предметов, контроль и соблюдение условий для сохранности предметов



Навык 1:
Умения производить прием на материально ответственное хранение по акту приема.

Умения:
1. Производить отбор и отведение предметов по классификатору коллекций;
2. Составление инвентарных карточек с последующим занесением в инвентаризацию книги учета;
3. Составлять описи, производить маркировку предметов;
4. Проводить систематическое наблюдение за состоянием сохранности музейных предметов и участвовать в реставрационных осмотрах;
5. Производить фотофиксацию;
6. Производить сверку на наличие предметов;
7. Умение производить дезобработку предметов;
8. Умение производить упаковку для правильной транспортировки предметов;
9. Умение работать с оборудованием, осуществляющим контроль за режимом хранения в фондах музея и экспозиции.

Знания:
Применять специальные теоретические, научные и практические знания в области музейного дела;
Знать особенности организации музейного дела:
- работы с документацией;
- учета и хранения музейных фондов памятников историко-культурного наследия.
Знать и соблюдать:
- Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан;
- Инструкцию по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного фонда Республики Казахстан;
- Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной безопасности.
Изучение:
- Методических и теоретических материалов по вопросам музейной деятельности;
- Основ истории и культуры государства.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Управление изменениями
Поиск и анализ информации
Контроль рабочих процессов

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Историки

6

Этнология

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 36
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Музеевед"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Музеевед" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования;

      7) ЭФЗК – Экспертная фондово-закупочная комиссия.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Музеевед.

      5. Код профессионального стандарта: R91020060.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Осуществление научно-исследовательской, педагогической, консервационно-реставрационной, просветительской деятельности в области охраны памятников истории и культуры, а также отечественного и зарубежного музееведения.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Музеевед - 6 уровень ОРК;

      2) Музеевед - 7 уровень ОРК;

      3) Музеевед - 8 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Музеевед":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

2621-2-007, 2633-1-003, 2621-2-001

Наименование профессии:

Музеевед

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-004 Специалист по учету музейных предметов
2621-2-006 Хранитель музейных предметов
2621-2-007 Хранитель фондов
2621-2-008 Хранитель экспонатов
2621-3-005 Хранитель (произведения искусства)
2633-1-003 Исследователь в области истории
2633-1-008 Научный сотрудник в области истории
2621-2-001 Куратор выставки

Основная цель деятельности:

Научно-исследовательская, фондово-отборочная, преподавательская работа в области музееведения, редакционно-издательская, экспертно-практическая деятельность в учреждениях культуры, учебных и научно-исследовательских заведениях.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и осуществление научно-исследовательского процесса
2. Организация и осуществление научно-фондовой и экспозиционно-выставочной деятельности
3. Осуществление педагогической деятельности
4. Осуществление организационно-управленческой работы

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление научной, просветительской, образовательной и воспитательной деятельности в музее
2. Осуществление экскурсионной деятельности
3. Работа лаборанта НИИ, департаментов музеев и других учреждении культуры и искусств. Осуществление научно-организационной деятельности
4. Организация и осуществление редакционно-издательской работы

Трудовая функция 1:
Организация и осуществление научно-исследовательского процесса



Навык 1:
Владеть навыками самостоятельной исследовательской работы в области музейного дела.

Умения:
1. Владеть навыками работы в составе исследовательской группы.
2. Владеть навыками работы научно-практической работы.

Знания:
1. Теоретических основ музейного дела.
2. Типологии музеев.
3. Методологии проведения научных исследовании учитывая специфику своей специальности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и осуществление научно-фондовой и экспозиционно-выставочной деятельности



Навык 1:
Организации и осуществления
научно-фондовой и экспозиционно-выставочной деятельности.

Умения:
1. Владение навыками документирования. Обладать навыками работы с архивными материалами и источниками
2. Владеть методикой атрибутирования (каталогизация, предреставрационное исследование, систематизация и интерпретация музейного объекта).
3. Уметь организовывать, пополнять и обслуживать собраниия предметов, имеющих художественное, культурное, научное или историческое значение
4. уметь составлять классификациии и каталоги собраний музеев и художественных галерей, а также организовывать выставки
5. Умение планировать и организовывать музейную экспозицию.

Знания:
1. Методологии научных исследований в области музееведения.
2. Особенностей функционирования и организации современной музейной деятельности.
3. Знать установочные документы, регламентирующие музейные процессы (инструкция по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов и др.)
4. Знать специальную терминологию по музейному и архивному делу.
5. Знать особенности построения музейной экспозиции.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Осуществление педагогической деятельности



Навык 1:
Владеть навыками педагогической деятельности.

Умения:
1. Обладать навыками образовательно-воспитательной деятельности.
2. Владеть навыками организации в области дополнительного образования, в том числе в инклюзивной.

Знания:
1. Знания психо-физиологических особенностей разных возрастных групп.
2. Знания актуальных проблем современного музееведения.
3. Знание особенностей функционирования современной музейной деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Осуществление организационно-управленческой работы



Навык 1:
Владеть навыками организационной и управленческой работы в государственных, региональных управлениях культуры, в художественных музеях, других общественных организациях.

Умения:
1. Осуществление коммуникации, связи с прессой, другими средствами массовой информации и другими культурными учреждениями.
2. Владеть теорией музейной коммуникации.
3. Владеть навыками работы с экспонатами и авторами художественных произведений.
4. Владеть навыками ведения редакционной работы в издательствах и СМИ.
5. Владеть навыками написания и редактирования профессиональных текстов.

Знания:
1. Знания специфических особенностей в направлении деятельности музея (краеведческий, изобразительное искусство и др.).
2. Законодательных документов, регламентирующих деятельность музейных организации.
3. Знание нормативных документов музейной организации.
4. Владение государственным и иностранными языками

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление научной, просветительской, образовательной и воспитательной деятельности в музее



Навык 1:
Навыки научной, просветительской, образовательной и воспитательной деятельности в области науки, культуры и образования

Умения:
1. Владеть навыками работы с документами, архивами и научными источниками
2. Владеть навыками публичного выступления
3. Владеть навыками написания и редактирования профессиональных текстов
4. Коммуникации с посетителями разного возраста и подготовки

Знания:
1. Знание истории и теории искусства, истории материальной культуры и истории музеев
2. Знание (соответствие) предметного поля мероприятий в зависимости от направления работы музея (организации)
3. Основ методики преподавания и возрастной психологии
4. Методологии историко-искусствоведческого анализа произведений изобразительного искусства, ДПИ и архитектуры, стилей и направлений разных эпох
5. Знание особенностей функционирования современной арт-индустрии, форм, практик, процессов современного искусства

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Осуществление экскурсионной деятельности



Навык 1:
Владеть навыками проведения экскурсионных работ

Умения:
1. Владеть навыками работы с документами, архивами и научными источниками
2. Владеть навыками публичного выступления.
3. Коммуникации с посетителями разного возраста и подготовки

Знания:
1. Знание предметной области, в которой проводится экскурсия, в зависимости от направления музея
2. Знать государственный и др. языки
3. Методологии историко-искусствоведческого анализа произведений изобразительного искусства, ДПИ и архитектуры, стилей и направлений разных эпох
4. Возрастных и психо-эмоциональных особенностей восприятия теоретической и визуальной информации

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 3:
Работа лаборанта НИИ, департаментов музеев и других учреждении культуры и искусств. Осуществление научно-организационной деятельности



Навык 1:
Ведение научно-исследовательской документации и делопроизводства в музейных структурах

Умения:
1. Умение вести необходимое делопроизводство
2. Владеть необходимым оборудованием – орг.техникой и т.д.

Знания:
1. Знание предметной области работы в зависимости от направления музея
2. Знать государственный и др. языки
3. Нормативные акты, регулирующие работу

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 4:
Организация и осуществление редакционно-издательской работы



Навык 1:
Владеть практическими навыками редакторской работы.

Умения:
1. Владеть навыками ведения редакционной работы в издательствах и СМИ.
2. Владеть навыками написания и редактирования профессиональных текстов
3. Владеть практическими навыками редакторской работы

Знания:
1. Основных принципов редакционно-издательской работы и издательского производства.
2. Владение государственным и иностранными языками
3. Основ права, авторского права и т.д.
4. Знание государственного и иностранного(ых) языков

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Умение быстро принимать решения
Эмоциональный интеллект
Коммуникабельность (умение работать в команде)
Инициативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Искусствовед

6

Археолог

10. Карточка профессии "Музеевед":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

2621-2-006, 2621-2-009, 2633-1-003, 2621-2-001

Наименование профессии:

Музеевед

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-004 Специалист по учету музейных предметов
2621-2-006 Хранитель музейных предметов
2621-2-007 Хранитель фондов
2621-2-008 Хранитель экспонатов
2621-2-009 Эксперт по комплектованию музейного и выставочного фонда
2621-3-005 Хранитель (произведения искусства)
2633-1-003 Исследователь в области истории
2633-1-008 Научный сотрудник в области истории
2621-2-001 Куратор выставки

Основная цель деятельности:

Научно-исследовательская, фондово-отборочная, преподавательская работа в области музейного дела, редакционно-издательская, экспертно-практическая деятельность в учреждениях культуры, учебных заведениях

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Педагогическая и научно-исследовательская, деятельность в организациях высшего и послевузовского образования, организациях науки и культуры.
2. Экспертно-практическая деятельность.
3. Фондово-отборочная деятельность

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление научной, просветительской, образовательной и воспитательной деятельности в музее
2. Осуществление экскурсионной деятельности
3. Организация и осуществление редакционно-издательской работы

Трудовая функция 1:
Реализация научно-исследовательской и педагогической деятельности в области музееведения


Умения:

Навык 1.
Осуществление научно-исследовательской и педагогической деятельности

1. Владеть современными информационными технологиями, методами получения, обработки и хранения научной информации.
2. формулировать и решать современные научные и педагогические проблемы.
3. планировать и вести научно –исследовательскую работу по избранной теме.
4. Владеть современными методами, технологиями, практическими навыками преподавания в ОВПО

Знания:
1. Знать новые методики и технологии преподавания дисциплин по музееведению.
2. Знать новейшие теоретические, методические и технологические достижения отечественной и и зарубежной науки, современные методы исследований в области музееведения.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Реализация Экспертно-практической деятельности


Умения:

Навык 1:
Проведение экспертных работ и оформление экспертизы в музейной сфере

1. Вести экспертную документацию (экспертное заключение, справка музейных предметов о состоянии, качестве и художественной ценности произведений и т.д.)
2. Владеть современными методами профессиональной критической деятельности в сфере музееведения.
3. Осуществлять экспертно-консультационную деятельность для заинтересованных лиц и организаций.

Знания:
1. Знание предметных классификаторов, историко-культурных особенностей и типологии музейных предметов.
2. Знать работу с документами экспертной фондово-закупочной комиссии (акты, карточки-обоснования, договора).
3. Знать типологию предметов для экспертной фондово-закупочной комиссии.
4. Знать основные виды экспертизы (визуальные, технологические и комплексные) с целью формирования фонда.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Реализация Фондово-отборочной деятельности



Навык 1:
Организация процессов отбора, хранения и учета фондов музея

Умения:
1. Умение решать методические, организационные и научно-практические вопросы учетно-хранительской деятельности
2. Умение работать с научно-исследовательским материалом по формированию фонда музея.

Знания:
1. Знать концепцию комплектования фондов музея.
2. Знать направления и структурные деятельности фондовой работы.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Осуществление просветительской, образовательной и воспитательной деятельности в музее



Навык 1:
Навыки организации просветительской и образовательной функции музея

Умения:
1. Владеть навыками проведения общественных мероприятий в области науки и образования
2. Владеть навыками работы с документами, архивами и научными источниками
3. Владеть навыками публичного выступления
4. Владеть навыками написания и редактирования профессиональных текстов.
5. Коммуникации с посетителями разного возраста и подготовки

Знания:
1. Знание истории и теории искусства, истории материальной культуры и истории музеев
2. Знание (соответствие) предметного поля мероприятий в зависимости от направления работы музея (организации)
3. Основ методики преподавания и возрастной психологии
4. Методологии историко-искусствоведческого анализа произведений изобразительного искусства, ДПИ и архитектуры, стилей и направлений разных эпох
5. Знание особенностей функционирования современной арт-индустрии, форм, практик, процессов современного искусства

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Осуществление экскурсионной деятельности



Навык 1:
Владеть навыками организации и осуществления экскурсий

Умения:
1. Владеть навыками разработки тем экскурсий, проведения разных видов экскурсий (технологиями проведения экскурсий)
2. Коммуникации с посетителями разного возраста и подготовки
3. Владеть навыками публичного выступления.

Знания:
1. Знание предметной области, в которой проводится экскурсия, в зависимости от направления музея
2. Знать государственный и др. языки
3. Методологии историко-искусствоведческого анализа произведений изобразительного искусства, ДПИ и архитектуры, стилей и направлений разных эпох
Возрастных и психо-эмоциональных особенностей восприятия теоретической и визуальной информации

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 3:
Организация и осуществление редакционно-издательской работы


 
Умения:

Навык 1:
Организации редакционно-издательской работы

1. Владеть навыками редакторской работы.
2. Владеть навыками написания и редактирования профессиональных текстов
3. Владеть навыками ведения редакционной работы в издательствах и СМИ.

Знания:
1. Основных принципов редакционно-издательской работы и издательского производства.
2. Владение государственным и иностранными языками
3. Основ права, авторского права и т.д.
4. Знание государственного и иностранного(ых) языков

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Дисциплинированность
Инициативность
Коммуникабельность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Искусствовед

7

Историк

11. Карточка профессии "Музеевед":

Код группы:

1349-0

Код наименования занятия:

1349-0-006

Наименование профессии:

Музеевед

Уровень квалификации по ОРК:

8

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (докторантура PhD, ученая степень доктора PhD, степень доктора PhD по профилю, кандидата наук, доктора наук)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-2-007 Хранитель фондов
2621-3-005 Хранитель (произведения искусства)
2633-1-003 Исследователь в области истории
2633-1-008 Научный сотрудник в области истории
2621-2-001 Куратор выставки
2379 - Консультант по вопросам образования
2379 - Консультант по вопросам профессиональной деятельности
2621-2-009 - Эксперт по комплектованию музейного и выставочного фонда

Основная цель деятельности:

Осуществление научно-исследовательской деятельности, научно-педагогической деятельности в области музееведения (истории, теории, практики музейного дела). Экспертно-консультационная и управленческая деятельность в организациях культуры, творческо-организационная деятельность.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществляет административное и научное руководство подразделениями и организациями культуры и искусства.
2. Осуществляет и управляет научно-исследовательской и научно-педагогической деятельностью
3. Осуществление качественной профессиональной консультационной и экспертной деятельности
4. Организация и управление творческой работой

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Осуществляет административное и научное руководство подразделениями и организациями культуры и искусства.



Навык 1:
Обеспечивать руководство административными, научными, учебно-методическими и творческими процессами в сфере культуры и искусства

Умения:
1. Владеть методами административного и научного руководства и планирования деятельности организаций сферы культуры и искусства.
2. Владеть методологией организации, планирования, руководства и координации человеческими и материальными ресурсами научных, учебно-методических и творческих процессов подразделений и организаций культуры.

Знания:
1. Знает теоретические и методологические принципы управления проектами/ процессами организаций культуры и искусства
2. Знания законодательных документов, регулирующих охрану, хранение, страхование музейных предметов, а также нормативные документы и инструкции по музейному содержанию артефактов.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Осуществлять общее руководство деятельностью организации культуры

Умения:
1. Формировать миссию, концепцию и политику организации культуры или проектов с целью внедрения инновационных креативных предложений, решения актуальных нравственных вопросов.
2. Владеть навыками стратегического и среднесрочного планирования творческой, международной, маркетинговой инвестиционно-финансовой деятельностью организации культуры.

Знания:
1. Знает основы стратегического и среднесрочного планирования.
2. Знает принципы международного сотрудничества в области культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Управление процессами подготовки/переподготовки/повышения квалификации специалистов в области музейного дела

Умения:
1. Оценивать уровень компетенций (мастерства) специалистов музееведения.
2. Владеть методологией внедрения современных технологий в сфере музееведения.

Знания:
Знать научные основы проектных технологий в музееведении.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Осуществляет и управляет научно-исследовательской и научно-педагогической деятельностью



Навык 1:
Владеть методологией научных исследований в области музееведения.

Умения:
1. Использовать результаты научных исследований в профессиональной и педагогической деятельности
2. Владеть методологией анализа (обоснования) предметов музейного значения.

Знания:
1. Знать и понимать современные научные проблемы и тенденции развития музееведения.
2. Осознавать единство философского и научного подходов к образовательной деятельности в сфере культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Осуществление профессиональной консультационной и экспертной деятельности



Навык 1:
Владеть технологиями проведения профессиональной экспертизы].

Умения:
1. Вести экспертную документацию (экспертное заключение, справка музейных предметов о состоянии, качестве и художественной ценности произведений и т.д.)
2. Владеть современными методами профессиональной критической деятельности в сфере музееведения.
3. Осуществлять экспертно-консультационную деятельность для заинтересованных лиц и организаций.

Знания:
1. Знать теоретические, методические, технологические основания проведения ЭФЗК.
2. Знать законодательство РК в области лицензирования, экспертизы и авторского права.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Организация и управление творческой работой



Навык 1:
Управления и организации мероприятиями и проектами в области музееведения.

Умения:
1. Навыки формирования выставочной экспозиции, умение отбирать и формировать материал для проекта (выставки и т.д.)
2. Умение репрезентировать выставку на разных площадках
3. Навыки работы с текстами и организационными документами мероприятий

Знания:
1. Истории развития музеев.
2. Актуальных проблем современного музейного процесса.
3. Основ права (авторского права и др. связанных областей).

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Стратегическое мышление
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Наставничество (менторинг, коучинг)
Проектное мышление
Мультикультурность и открытость
Лидерство
Многозадачность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

8

Реставратор

8

Искусствовед

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      12. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      13. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      РГУ Казахский национальный университет искусств, г.Астана

      Исполнители проекта:

      Канд. иск., профессор Юсупова А.К. +77019995606

      Маг.иск., старший преподаватель Каргабекова Р.И.+77022150257

      Маг.иск., старший преподаватель Жекибаева Ж.Ж.+77029115436

      Научно-методический отдел филиала РГКП "Государственный музей "Центр сближения культур"

      Руководитель:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      14. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      15. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      27 ноября 2023 года.

      16. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      17. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      18. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 37
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Экскурсовод"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Экскурсовод" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Экскурсовод.

      5. Код профессионального стандарта: R91020095.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Разработка и проведение экскурсионных программ в музее, организация и сопровождение экскурсий, ознакомление экскурсантов с объектами показа, осуществление научно–просветительской работы на основе новейших исследований, изучение опыта отечественных и зарубежных музеев для совершенствования работы в музее.

      8. Перечень карточек профессий:

      Экскурсовод - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Экскурсовод":

Код группы:

5113-1

Код наименования занятия:

5113-1-003

Наименование профессии:

Экскурсовод

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Гид (музей, художественная галерея, путешествие)
Другие гиды и экскурсоводы (например, музейный гид или гид по культурно-историческим местам), н.в.д.г.

Основная цель деятельности:

Осуществление деятельности по организации и проведению экскурсий, проведение экскурсии на высоком научном и познавательном уровне, обеспечение высокого культурного обслуживания посетителей, чтение лекции по экспозициям, выставкам, разработка новых экскурсионных и лекционных тем, научно–просветительская работа на основе новейших исследований.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка и проведение экскурсионных программ в музее
2. Осуществлять научно–просветительскую работу на основе новейших исследований

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Разработка и проведение экскурсионных программ в музее



Навык 1:
Составлять тексты экскурсий, рассчитанных на различные группы посетителей музея и различную продолжительность времени.

Умения:
1. Адаптировать информационный материал и методы для разных групп.
2. Свободно использовать мультимедийные технологии.
3. Понимать и применять педагогические и коммуникативные методы работы с посетителями.
4. Быть ответственным за безопасность участников экскурсий и уметь быстро реагировать на возникающие ситуации.
5. Работать с людьми, имеющими инвалидность.
6. Говорить ясно и убедительно, поддерживать интерес участников экскурсий.
7. Обеспечивать высокую культуру обслуживания посетителей.
8. Разрабатывать новые экскурсионные и лекционные темы.
9. Вносить дополнения и изменения в экскурсии и лекции в соответствии с новыми материалами.
10. Работать над совершенствованием методики проведения экскурсии и лекции.
11. Совершенствовать знание языков.

Знания:
1. Конституцию РК.
2. Трудовой кодекс.
3. Законы Республики Казахстан "О культуре".
4. Этика и культура межличностного общения.
5. Правила оказания первой помощи и обеспечения безопасности, порядок действий в чрезвычайной ситуации.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Осуществлять научно–просветительскую работу на основе новейших исследований



Навык 1:
Работа с архивными материалами, печатными изданиями, другими источниками информации.

Умения:
1. Работать с музейным фондом.
2. Писать статьи, давать интервью средствам массовой информации в целях популяризации культурного наследия.
3. Разрабатывать тематику новых экскурсии и лекции.
4. Изучать опыт отечественных и зарубежных музеев.
5. Развивать культуру речи.

Знания:
1. Законы Республики Казахстан "Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия".
2. Историю, культуру, этнографию и археологию с учетом специфики своей специальности.
3. Новейшие исследования и методическая литература по проблемам научно-просветительской работы.
4. Передовой опыт экскурсий, лекционной работы отечественных и зарубежных музеев.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность
Самостоятельность и ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Терпеливость

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Историк

6

Археолог

6

Этнолог

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 38
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Архивист (в музейном деле)"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Архивист (в музейном деле)" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Архивист (в музейном деле).

      5. Код профессионального стандарта: R91020097.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Деятельность по разработке различных методик и рекомендаций по работе с архивами в музейной сфере, систематизация, учет и сохранение архивного материала по фондовой работе, контроль и соблюдение условий для сохранности документов, формирование справочного аппарата для поиска документации.

      8. Перечень карточек профессий:

      Архивист (в музейном деле) - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Архивист (в музейном деле)":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Архивист (в музейном деле)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Реставратор архива
Архивист (методист по архивному делу)

Основная цель деятельности:

Деятельность по организации и сохранению архивного материала по фондовой работе, научной систематизации поступивших документов в музейный фонд, учету и систематизации документации, формированию справочного аппарата для поиска документации и контролю условий для сохранности документов в музейном фонде.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и сохранение архивного материала по фондовой работе, научная систематизация поступивших документов, контроль и соблюдение условий для сохранности документов
2. Прием и сдача архивных документов музейного фонда, учет документации, формирование справочного аппарата для поиска документации

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация и сохранение архивного материала по фондовой работе, научная систематизация поступивших документов, контроль и соблюдение условий для сохранности документов



Навык 1:
Организовывать деятельность по обеспечению сбора и систематизации документов на архивное хранение.

Умения:
1. Производить фотофиксацию документа, первичную дезобработку поступивших документов.
2. Составлять карточки для поиска по темам.
3. Пользоваться электронным документооборотом.
4. Участвовать в разработке номенклатуры дел.
5. Производить отбор и анализ по отведению документов по содержанию и контенту.
6. Проводить систематическое наблюдение за состоянием сохранности документов.
7. Производить сверку на наличие.
8. Работать с оборудованием, осуществляющим контроль за режимом хранения.

Знания:
1. Работы с документацией.
2. Учет и хранение документации.
3. Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и архивного дела и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан.
4. Инструкцию по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного фонда Республики Казахстан.
5. Закон о Национальном архивном фонде и архивах.
6. Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Прием и сдача архивных документов музейного фонда, учет документации, формирование справочного аппарата для поиска документации



Навык 1:
Организовывать деятельность по приему и регистрации материалов поступающих в музейный фонд.

Умения:
1. Регистрировать поступление материалов.
2. Составлять акты на прием и сдачу документов на хранение в архив.
3. Составлять карточки для поиска по темам.
4. Производить фотофиксацию документов.

Знания:
1. Специальные теоретические, научные и практические знания в области музейного и архивного дела.
2. Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и иные нормативно-правовые акты.
3. Методических и теоретических материалов по вопросам музейной деятельности.
4. Основы истории и культуры государства.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Терпеливость
Умение работать в команде
Аккуратность
Выносливость и усердие
Тайм-менеджмент

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Хранитель фонда

6

Музеограф

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 39
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Певец"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Певец" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования;

      7) ТиПО – техническое и профессиональное образование;

      8) ДМШ – детская музыкальная школа;

      9) ДШИ – детская школа искусств;

      10) ДДТ – детский дом творчества;

      11) ДТ – дом творчества.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Певец.

      5. Код профессионального стандарта: R90012089

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений

      90.01 Артистическая деятельность

      90.01.2 Концертная деятельность

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исполнительская деятельность: исполнение сольных, ансамблевых и вокальных партий (в музыкальном театре/ на концертных площадках,)/исполнение сольных программ(вокальных/эстрадных/народных) под руководством дирижера и режиссера

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Певец (академическое пение) - 4 уровень ОРК

      2) Певец (эстрадное пение) - 4 уровень

      3) Певец (традиционное пение) - 4 уровень ОРК

      4) Певец (по видам) - 6 уровень ОРК

      5) Певец (по видам) - 7 уровень ОРК

      6) Певец (по видам) - 8 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Певец (академическое пение)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (академическое пение)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Музыкальное образование

Квалификация:

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-5-006 Артист хора
2655-0-006 Артист музыкального театра
2652-5-005Артист традиционного пения

Основная цель деятельности:

Пение в опере, оперетте, капелле, академическом хоре. Выступает в акустических залах без использования технических средства для усиления или корректировки своего голоса.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять классические вокальные произведения.
2. Исполнять в спектаклях, операх и опереттах, представлениях театра партии (роли) на стационаре, гастролях и выездах.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять классические вокальные произведения.



Навык 1:
Исполнять романсы, народные песни под аккомпанемент фортепиано, с симфоническим оркестром, с народным оркестром, а также в жанре камерной вокальной музыки

Умения:
1. Владеть дыханием, четкой дикцией и артикуляцией.
2. Владеть основными певческими приемами.
3. Правильно использовать различные профессиональные приемы.
4. Соблюдать гигиену голосового аппарата с учетом специфических особенностей работы с голосом.
5. Выполнять анализ вокальных музыкального произведения.
6. Различать музыкально-исторические эпохи, стили и жанры.
7. Владеть основами игры на фортепиано

Знания:
1. Знания об истории и развитии музыкального искусства.
2. Знания об истории развития вокального исполнительства.
3. Знания о гигиене голосового аппарата и специфических особенностей работы с голосом.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Петь в составе различных вокальных дуэтах, трио, квартетах и хоре

Умения:
1. Читает с листа и поет по цифровке в хоре.
2. Владеет навыками единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
3. Понимает дирижерский жест

Знания:
1. Знания об общих закономерностях тональной гармонии.
2. Знания об истории и развитии музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Исполнять в спектаклях, операх и опереттах, представлениях театра партии (роли) на стационаре, гастролях и выездах.



Навык 1:
Создавать убедительные вокально-сценические образы

Умения:
1. Применять функциональные стили речи, нормы литературного произношения в исполняемом произведении.
2. Владеть основами танцев различных направлений и стилей.
3.Владеть элементами актерской техники и сценического движения, необходимыми для выполнения сценических задач.

Знания:
1. Основ сценической речи, сценического движения и хореографии
2. Методы тренажа и самостоятельной работы над партией (ролью).

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Умение работать в команде
Целеустремленность
Вежливость
Добропорядочность
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Преподаватель - музыковед, колледж

4

Артист камерного/инструментального/вокального ансамбля

10. Карточка профессии "Певец (традиционное пение)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (традиционное пение)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Музыкальное образование

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2655-0-006 Артист музыкального театра
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-005 Артист традиционного пения

Основная цель деятельности:

Публичное и студийное исполнение народных и этнических песен

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять народные и этнические песни.
2. Исполнять роли в спектаклях, представлениях казахского традиционного театра.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять народные и этнические песни.



Навык 1:
Готовить и исполнять сольную программу программы из произведений традиционной народной музыки.

Умения:
1.Владеть дыханием, четкой дикцией и артикуляцией.
2.Владеть основными исполнительскими приемами определенной профессиональной традиционной певческой школы.
3. Аккомпанировать себе на домбре (сырнае).
4.Соблюдать гигиену голосового аппарата с учетом специфических особенностей работы с голосом.
5. Владеть определенным репертуаром, присущий той традиционной школе, носителем которой он являлся.
6. Различать школы устной традиции по музыкально-стилевым направлениям, особым манерам исполнительства
7. Исполнять произведения различных региональных школ
8. Солировать в сопровождении ансамбля.

Знания:
1. Знания об истории и развитии казахского народного творчества
2. Знания об истории развития традиционного вокального исполнительства.
3. Знания о гигиене голосового аппарата и специфических особенностей работы с голосом.
4. Творчество народно-профессиональных композиторов устной традиции, профессиональных певцов-исполнителей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Исполнять роли в спектаклях, представлениях казахского традиционного театра.



Навык 1:
Владеть современными формами музицирования и жанрами в создании вокально-сценических образов в традиционных казахских спектаклей

Умения:
1. Применять функциональные стили речи, нормы литературного произношения в исполняемом произведении.
2. Исполнять отрывки из народных эпосов, жыр, терме, айтысов и др.
3.Владеть элементами актерской техники и сценического движения, необходимыми для выполнения сценических задач.
4. Демонстрировать навыки владения искусством жырау

Знания:
1. Основы сценической речи, сценического движения
2. Творчество народно-профессиональных композиторов устной традиции, профессиональных певцов-исполнителей
3. Поэзия жырау и акынов

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Целеустремленность
Дисциплинированность
Устные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Эстрадный исполнитель

4

Музыкальный руководитель

11. Карточка профессии "Певец (эстрадное пение)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (эстрадное пение)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Музыкальное образование

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-5-022 Эстрадный исполнитель
2652-5-009 Артист-вокалист музыкальной комедии и эстрады

Основная цель деятельности:

Исполнение музыкальных композиций и песен, ориентированных в эстрадном жанре, рассчитанном на публику всех категорий и возрастов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять перед публикой и популярные песни
2. Выступать с другими известными певцами в дуэте или коллективных номерах

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять перед публикой и популярные песни



Навык 1:
Разучивание и исполнение песен эстрадного жанра

Умения:
1.Владеть дыханием, четкой дикцией и артикуляцией.
2.Владеть основными певческими приемами.
3.Правильно использовать различные профессиональные приемы.
4.Соблюдать гигиену голосового аппарата с учетом специфических особенностей работы с голосом.
5. Владеть техникой джазовой информации.
6. Исполнять джазовые стандарты.
7.Выполнять анализ вокальных музыкального произведения.
8.Владеть основами игры на фортепиано

Знания:
1. Знания об истории и развитии музыкального искусства.
2. Знания о гигиене голосового аппарата и специфических особенностей работы с голосом.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выступать с другими известными певцами в дуэте или коллективных номерах



Навык 1:
Петь в составе различных вокальных дуэтах, трио,
квартетах и хоре

Умения:
1. Читает с листа и поет по цифровке в хоре.
2. Владеет навыками единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
3. Понимает дирижерский жест

Знания:
1. Знания об общих закономерностях тональной гармонии.
2. Знания об истории и развитии музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Терпеливость
Умение быстро принимать решения

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Артист музыкального театра

4

Артист хора

12. Карточка профессии "Певец (по видам)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-Конферансье;
Артист хора;
Артист вспомогательного состава театра (концертной организации);
Артист-солист (вокалист) театра (оперы и балета, музыкальной комедии, музыкально-драматического);
Методист по формированию программ;
Культорганизатор;
Руководитель коллектива (кружка).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Искусство
1.Вокальное искусство
2.Искусство эстрады
3.Традиционное музыкальное искусство (Народное пение)

камерный певец, преподаватель
2. Солист-вокалист эстрады, преподаватель эстрадного вокала
3. Концертный исполнитель, певец, преподаватель

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2655-0-006 Артист музыкального театра
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-003 Артист ансамбля песни и танца
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-5-005 Артист традиционного пения
2652-5-006 Артист хора
2652-5-007 Артист-вокалист (оперный и камерный)
2652-5-008 Артист-вокалист (солист) театра (оперы и балеты, музыкальной комедии, музыкально-драматического)
2652-5-009 Артист-вокалист музыкальной комедии и эстрады
2652-5-010 Артист-солист
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Оперный певец
2652-5-013 Певец
2652-5-014 Певец (альт)
2652-5-015 Певец (баритон)
2652-5-016 Певец (бас)
2652-5-017 Певец (контральто)
2652-5-018 Певец (сопрано)
2652-5-019 Певец (тенор)
2652-5-020 Певец джаза
2652-5-021 Певец поп музыки
2652-5-022 Эстрадный исполнитель
2652-5-023 Певец (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концертно-камерный певец
2655-0-010 Актер музыкального театра
2314-0-009 Преподаватель, доцент, профессор по голосовому развитию ВУЗ
2334-0-018 Преподаватель пения с домброй, колледж
2334-0-019 Преподаватель пения, колледж
2334-0-020 Преподаватель пения по голосовому развитию, колледж
2334-0-053 Преподаватель эстрадного вокала, колледж
2379-9-004 Научный сотрудник (в области образования)
2652-9-001 Музыкальный руководитель

Основная цель деятельности:

Исполнительская деятельность:
Осуществление под руководством дирижера и режиссера музыкально-театральных представлений, оперных/музыкальных/музыкально-драматических спектаклей/концертной программы/проектов.
Подготовка и исполнение партии (роли) (опера, музыкальный спектакль, мюзикл и т.п.), осуществление сольной концертной деятельности в концертных организациях (филармония, организация культуры и т.п.)
Педагогическая деятельность:
Музыкальная педагогика (преподавание специальных дисциплин в специализированных музыкальных школах, ТиПО и учреждениях дополнительного образования РК (ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.
Руководство организацией/структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнение роли/партии в спектаклях разных жанров (опера, оперетта, мюзикл и др.), концертной программы разных жанров по профилю подготовки певца
2. Подготовка концертной программы
3. Работа с режиссером, дирижером, концертмейстером, партнерами и другими участниками постановочной группы в постановках/проектах/концертах
4. Преподавание специальных дисциплин в специализированных музыкальных школах, ТиПО и учреждениях дополнительного образования РК (ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д._
5. Руководство организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнение роли/партии в спектаклях разных жанров (опера, оперетта, мюзикл и др.), концертной программы разных жанров (классическое искусство, эстрадно-джазовое искусство, традиционно-музыкальное искусство и т.п).



Навык 1:
Исполнение партий/роли своего типа голоса (опера, оперетта, мюзикл, кантата/ сольной программы /концерта/проекта типа своего голоса (классическое искусство, эстрадно-джазовое искусство, традиционно-музыкальное искусство

Умения:
1. Владеть техникой вокального искусства по профилю подготовки певца
2. Исполнять вокальные произведения различных стилей и жанров (по профилю подготовки певца)
3. Планировать репетиционный процесс самостоятельно и с концертмейстером (по профилю подготовки певца


4. Уметь работать с дирижером/режиссером в театральных постановках, концертных проектах/программах

5. Владеть навыками самостоятельной работы над партией-ролью/ концертной программой

Знания:
1. Знать методы работы над вокальной техникой
2. Владеть знаниями по музыкально-теоретическим и музыкально-историческим дисциплинам
3. Знать основы сценической речи, сценического движения, актерского мастерства, хореографии

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Исполнение сценических задач в массовых сценах в спектаклях разных жанров (опера, оперетта, мюзикл и др.)

Умения:
1. 1.Сочетать выразительные средства пения, сценического движения, хореографии, актерского мастерства
2. 2.Демонстрировать способность создавать музыкально- художественный образ
3.Владеть основами сценического движения, хореографии и актерского мастерства

Знания:
Знать историю музыкального театра, мировой и казахской вокальной музыки по профилю подготовки певца

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Владеть навыками исполнения в составе ансамбля

Умения:
1. Петь с листа, транспонировать мелодии.
2. Владеть вокальными, ритмо-интонационными особенностями ансамблевого исполнительства.
3. Исполнять произведения различных жанров, стилей и форм.

Знания:
1. Знать специфику вокального ансамблевого исполнительства как вида творческой деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Подготовка концертной программы



Навык 1:
Владеть методами создания художественного образа

Умения:
1. Исполнить партию-роль в творческом взаимодействии с постановочной группой.
2. Уметь выстраивать партию-роль/ концертную программу

Знания:
1. Знать методы работы над созданием музыкально- художественного образа.
2. Знать специфику работы с концертмейстером
3. Знать принципы и специфику работы с режиссером-постановщиком, участниками постановочной группы.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Владеть профессиональными навыками вокального искусства

Умения:
1. Демонстрировать мастерство владения певческим голосом
2. Уметь перевоплощаться в музыкально-сценический /художественный образ.
3. Владеть основами музыкальной текстологии для углубленного прочтения и донесения авторского (редакторского) нотного текста
4. Уметь анализировать интерпретации различных исполнителей с учетом особенностей стиля, принадлежности национальной школе

Знания:
1.Знать методы самостоятельной работы над партией-ролью /концертной программой
2. Знать методы исполнительского анализа вокальной партии-роли, музыкальных произведений из репертуара певца

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Работа с режиссером, дирижером, концертмейстером, партнерами и другими участниками постановочной группы в постановках/проектах/концертах



Навык 1:
Способность работать в творческом коллективе в рамках единого художественного замысла

Умения:
1. Создавать музыкально-сценический/
художественный образ вокальными и актерскими средствами на основе замысла постановщиков (режиссера, дирижера).
2. Применять психологические механизмы (музыкальная память, слуховой самоконтроль, эмоции, воля, внимание, воображение) в условиях профессиональной исполнительской деятельности
3. Уметь критически оценивать замысел постановки/концертного выступления, в которых принял непосредственное участие.

Знания:
1. Знать основные принципы работы над музыкальным и поэтическим текстом произведений
2. Различать исполнительскую специфику произведений различных музыкальных жанров и стилей

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Преподавание специальных дисциплин в специализированных музыкальных школах, ТиПО и учреждениях дополнительного образования РК (колледжи, /ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.



Навык 1:
Способность преподавать специальные дисциплины

Умения:
1. 1. Применять практические знания сольного и ансамблевого исполнения в педагогической деятельности
2. Применять индивидуальный подход к обучающимся

Знания:
1. 1. Знать методику преподавания специальных дисциплин по профилю подготовки певца
2. Знать истории и теорию вокального исполнительского искусства
3. Знать педагогический репертуар специализированных музыкальных школах, ТиПО и учреждений дополнительного образования
Знать физиологические, психолого-педагогические и возрастные особенности обучающихся специализированных музыкальных школах, ТиПО и учреждений дополнительного образования

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Трудолюбие
Работоспособность
Физическая выносливость
Терпеливость,
Умение и желание работать в команде
Креативность
Ответственность
Выносливость к эмоциональным нагрузкам
Энергичность
Толерантность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Артист-вокалист (солист) театра (оперы и балеты, музыкальной комедии, музыкально-драматического)

6

Артист-вокалист музыкальной комедии и эстрады

6

Оперный/камерный певец

6

Артист музыкального театра

6

Артист традиционного пения

6

Артист (солист) хорового/народного коллектива
(артист (солист) хоровой капеллы, фольклорного ансамбля)

6

Методист по формированию программ

6

Культорганизатор

6

Руководитель кружка

6

Руководитель творческого коллектива

6

Руководитель / Заведующий
структурного подразделения организации культуры (клубом / управления / студии / отдела / секции / части / цеха / съемок / труппы / группы (оркестр, ансамбль, хора, балета. солистов)

13. Карточка профессии " Певец (по видам)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-Конферансье;
Артист хора;
Артист вспомогательного состава театра (концертной организации);
Артист-солист (вокалист) театра (оперы и балета, музыкальной комедии, музыкально-драматического);
Методист;
Методист по формированию программ;
Культорганизатор;
Руководитель коллектива (кружка);
Заведующий клубом;
Главный администратор (менеджер по организации спектаклей, концертов, цирковых представлений);
Заведующий (руководитель) литературно-драматической частью;
Заведующий (руководитель) музыкальной частью;
Заведующий (руководитель) труппой;
Заведующий (руководитель) художественно-постановочной частью;
Заведующий (руководитель) производственной мастерской;
Руководитель группы (оркестр, ансамбль), отдела театрально-зрелищных организаций (театры, концертные организации, цирки).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, резидентура)

Специальность:
Искусство
1.Вокальное искусство
2.Искусство эстрады
3. Традиционное музыкальное искусство (Народное пение)

(профильное направление),
2. Магистр искусствоведческих наук (научно-педагогическое направление

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2655-0-006 Артист музыкального театра
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-003 Артист ансамбля песни и танца
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-5-005 Артист традиционного пения
2652-5-006 Артист хора
2652-5-007 Артист-вокалист (оперный и камерный)
2652-5-008 Артист-вокалист (солист) театра (оперы и балеты, музыкальной комедии, музыкально-драматического)
2652-5-009 Артист-вокалист музыкальной комедии и эстрады
2652-5-010 Артист-солист
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Оперный певец
2652-5-013 Певец
2652-5-014 Певец (альт)
2652-5-015 Певец (баритон)
2652-5-016 Певец (бас)
2652-5-017 Певец (контральто)
2652-5-018 Певец (сопрано)
2652-5-019 Певец (тенор)
2652-5-020 Певец джаза
2652-5-021 Певец поп музыки
2652-5-022 Эстрадный исполнитель
2652-5-023 Певец (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концертно-камерный певец
2655-0-010 Актер музыкального театра
2314-0-009 Преподаватель, доцент, профессор по голосовому развитию ВУЗ
2334-0-018 Преподаватель пения с домброй, колледж
2334-0-019 Преподаватель пения, колледж
2334-0-020 Преподаватель пения по голосовому развитию, колледж
2334-0-053 Преподаватель эстрадного вокала, колледж
2379-9-004 Научный сотрудник (в области образования)
2652-9-001 Музыкальный руководитель

Основная цель деятельности:

Исполнительская деятельность Педагогическая деятельность Научно-исследовательская деятельность

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Применение научно-теоретических и практических знаний для решения профессиональных задач в области вокального искусства (по профилю подготовки певца)
2. Применение научно-методических знаний и практического опыта для решения педагогических задач
3. Совершенствование певческого искусства и актерского мастерства (по профилю подготовки певца)
4. Исполнение роли/партии в спектаклях разных жанров (опера, оперетта, мюзикл и др.), концертной программы разных жанров по профилю подготовки певца
5. Подготовка концертной программы
6. Деятельность по повышению квалификации певцов (по профилю подготовки) и преподавателей вокала ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студий

Дополнительные трудовые функции:

1. Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Трудовая функция 1:
Применение научно-теоретических и практических знаний для решения профессиональных задач в области вокального искусства (классическое искусство, эстрадно-джазовое, традиционно-музыкальное искусство)



Навык 1:
Использовать фундаментальные исследования для разработки научного проекта

Умения:
1. Владеть методами социокультурного моделирования и прогнозирования, навыками межличностной и межкультурной коммуникации.
2.Уметь исследовать и оценивать научные концепции в области изучения;

Знания:
1. Знать теоретический и исторический контекст в исследуемой области

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Уметь интерпретировать, анализировать современные процессы в сфере вокального искусства и музыкальной науки

Умения:
1. Продемонстрировать глубокие и разносторонние знания практики, форм, материалов, технологий и техник в области вокального искусства

Знания:
1. Знать методологию и методику научного исследования, подходы и методы к разработке и оценке идей, концепций и процессов в области музыкального искусства.
2. Демонстрировать глубокие и разносторонние знания практики, форм, материалов, технологий и техник в сфере вокального искусства (по профилю подготовки певца)

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Совершенствование исполнительского и актерского мастерства (классическое искусство, эстрадно-джазовое, традиционно-музыкальное искусство)



Навык 1:
Реализовать, продуцировать вокальную музыку на высоком профессиональном уровне, выражая собственные художественные концепции и интерпретацию

Умения:
1. Демонстрировать высокий исполнительский и художественный уровень при интерпретации сложных и масштабных оперных партий, концертных программ различных жанров и стилей (по профилю подготовки певца)
2. Уметь донести информацию об исполняемом произведении в непрофессиональной и профессиональной среде с использованием современных информационных технологий

Знания:
1. Знать исторический и теоретический контекст создания и интерпретации исполняемых произведений

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Применение научно-методических знаний и опыта для решения педагогических задач



Навык 1:
Реализовать научно-методические знания, ресурсы и концепции музыкальной педагогики (по профилю подготовки певца) классическое (вокальное), эстрадно-джазовое искусство, традиционно-музыкальное исполнительство)

Умения:
1. Практическое применение научно-методических знаний и концепций музыкальной педагогики (классическое (вокальное), эстрадно-джазовое искусство, традиционно-музыкальное исполнительство)

Знания:
1. Знать научно-философские концепции музыкальных стилей, форм, жанров и исполнительских традиций (по профилю подготовки певца)

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Трудолюбие
Работоспособность
Физическая выносливость
Терпеливость
Умение и желание работать в команде
Креативность
Ответственность
Выносливость к эмоциональным нагрузкам
Энергичность
Толерантность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Руководитель творческого коллектива

7

Культорганизатор

7

Артист эстрадного жанра

14. Карточка профессии "Певец (по видам)":

Код группы:

2652-5

Код наименования занятия:

2652-5-013

Наименование профессии:

Певец (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

8

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-солист (вокалист) театра (оперы и балета, музыкальной комедии, музыкально-драматического);
Руководитель коллектива (кружка);
Заведующий клубом;
Главный администратор (менеджер по организации спектаклей, концертов, цирковых представлений);
Заведующий (руководитель) музыкальной частью;
Заведующий (руководитель) труппой;
Заведующий (руководитель) художественно-постановочной частью;
Заведующий (руководитель) производственной мастерской;
Руководитель группы (оркестр, ансамбль), отдела театрально-зрелищных организаций (театры, концертные организации, цирки).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (докторантура PhD, ученая степень доктора PhD, степень доктора PhD по профилю, кандидата наук, доктора наук)

Специальность:
Искусство
1. Вокальное искусство
2. Искусство Эстрады
3. Традиционное музыкальное исполнительство (Народное пение)
4. Искусствоведение

(PhD), соответствующая шифру специальности

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2655-0-006 Артист музыкального театра
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-003 Артист ансамбля песни и танца
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-5-005 Артист традиционного пения
2652-5-006 Артист хора
2652-5-007 Артист-вокалист (оперный и камерный)
2652-5-008 Артист-вокалист (солист) театра (оперы и балеты, музыкальной комедии, музыкально-драматического)
2652-5-009 Артист-вокалист музыкальной комедии и эстрады
2652-5-010 Артист-солист
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Оперный певец
2652-5-013 Певец
2652-5-014 Певец (альт)
2652-5-015 Певец (баритон)
2652-5-016 Певец (бас)
2652-5-017 Певец (контральто)
2652-5-018 Певец (сопрано)
2652-5-019 Певец (тенор)
2652-5-020 Певец джаза
2652-5-021 Певец поп музыки
2652-5-022 Эстрадный исполнитель
2652-5-023 Певец (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концертно-камерный певец
2655-0-010 Актер музыкального театра
2314-0-009 Преподаватель, доцент, профессор по голосовому развитию ВУЗ
2334-0-018 Преподаватель пения с домброй, колледж
2334-0-019 Преподаватель пения, колледж
2334-0-020 Преподаватель пения по голосовому развитию, колледж
2334-0-053 Преподаватель эстрадного вокала, колледж
2379-9-004 Научный сотрудник (в области образования)
2652-9-001 Музыкальный руководитель

Основная цель деятельности:

Общее руководство сложными административными, научными, учебно-методическими и творческими процессами, отраслью в сфере культуры и искусств

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1.Научно-исследовательская деятельность, разработка и реализации научных и творческих проектов в области искусства
2.Руководство научно-исследовательской работой/проектами в области культуры и искусства.
3.Применение научно-методических знаний и практического опыта для решения музыкально-педагогических задач
4. Исполнение роли/партии в спектаклях разных жанров (опера, оперетта, мюзикл и др.), концертной программы разных жанров по профилю подготовки певца
5. Подготовка концертной программы
6.Деятельность по повышению квалификации певцов (по профилю подготовки) и преподавателей вокала ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студий

Дополнительные трудовые функции:

Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Трудовая функция 1:
Руководство научно-исследовательской работой/проектами в области культуры и искусства.



Навык 1:
Формировать цели, задачи, стратегию реализации научного проекта

Умения:
1. Проектировать научно-исследовательскую деятельность в области культуры и искусства
2. Разрабатывать творческие и научные проекты в области культуры искусства
3. Оценивать научно-практическую значимость проведенного научного исследования

Знания:
1. ключевых научных проблем в области культуры и искусства
2. методологии научных исследований в области искусствознания

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Научно-исследовательская деятельность, разработка и реализации научных и творческих проектов в области искусства



Навык 1:
Проводить исследования по проблемам и перспективам развития сферы культуры и искусства

Умения:
1. Владеть методологией организации научно-исследовательской работы в области искусствознания.
2. Формировать миссию, стратегии, политику и программы для предприятия или проектов с целью внедрения инновационно-креативных предложений, решения актуальных вопросов в области культуры и искусства.
3.Владеть методологией:
- проектно-технологической;
- художественно-творческой;
- организационно-управленческой;
- маркетинговой, в т.ч. связи с общественностью и рекламы;
- коммерческой и финансово-экономической;
- юридической деятельности.

Знания:
1. Знать актуальные проблемы истории, философии, искусствознания и педагогики, принципов и методов научной деятельности, структуры развития науки в сфере культуры и искусства.
2. Владеть специальными теоретическими и практическими знаниями для осуществения критического анализа, оценки и синтеза новых инновационных идей на самом передовом опыте в области искусствоведения.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Трудолюбие
Работоспособность
Физическая выносливость
Терпеливость
Умение и желание работать в команде
Креативность
Ответственность
Выносливость к эмоциональным нагрузкам
Энергичность
Толерантность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

8

Искусствовед-исследователь

8

Руководитель организации культуры

8

Руководитель проектами в области искусства

8

Руководитель научно-исследовательского центра

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      15. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      16. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Руководитель проекта:

      Научно-методический отдел филиала РГКП Национального музея "Центр сближения культур"

      Главный научный сотрудник: Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      1) РГУ "Казахская национальная консерватория им. Курмангазы"

      Руководитель:

      Әбдірахман Гульнар Бахытовна, проректор по учебной и учебно-методической работе

      E-mail: gulnarabd@mail.ru

      Номер телефона: +7 (701) 674 07 43

      Юсупова Адалят Ахметовна, доцент кафедры "Вокальное искусство"

      E-mail: adalyat809@mail.ru

      Номер телефона: +7 (707) 794 92 63

      2) РГКП "Алматинский музыкальный колледж им. П. Чайковского"

      Балпанова Гульсара Сайдгалиевна, зам.директора по учебной и учебно-методической работе

      E-mail: gulsarakobis@mail.ru

      Номер телефона: +7 (771) 850 6763

      Мукушева Гульмира Курабаевна, зам.директора по учебно-методическому объединению при РГКП "Алматинский музыкальный колледж им. П. Чайковского"

      E-mail: gulmira_mukushev@mail.ru

      Номер телефона: +7 (701) 711 36 45

      3) РГУ "Казахская национальная академия искусств им. Темирбека Жургенова"

      Гизатова Гульнара Бисенгалиевна, профессор академии, руководитель Учебно-методической службы

      E-mail: gbisen@list.ru

      Номер телефона: +7 (701) 494 95 56

      17. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      18. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      19. 5 декаюря 2023 года.

      20. Национальная палата предпринимателей РК "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      21. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      22. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 40
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования;

      7) ТиПО – техническое и профессиональное образование;

      8) НИРС – научно-исследовательская работа студента;

      9) ОВПО – организация высшего и послевузовского образования;

      10) НИИ – научно-исследовательский институт;

      11) МНС – младший научный сотрудник;

      12) НС – научный сотрудник;

      13) СНС – старший научный сотрудник;

      14) ВНС – ведущий научный сотрудник;

      15) ГНС – главный научный сотрудник;

      16) ДМШ – детская музыкальная школа;

      17) ДШИ – детская школа искусств;

      18) ДДТ – детский дом творчества;

      19) ДТ – Дом творчества.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам).

      5. Код профессионального стандарта: R90012091.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.01 Артистическая деятельность;

      90.01.1 Театральная деятельность;

      90.01.2 Концертная деятельность,

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исполнительская деятельность: исполнение сольных/ансамблевых программ, ансамблевых и оркестровых партий на инструменте (по видам). Концертмейстерская деятельность. Педагогическая деятельность. Руководство организацией/структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (фортепиано) – 4 уровень ОРК

      2) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (струнные, духовые и ударные инструменты) – 4 уровень ОРК

      3) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (народные инструменты) – 4 уровень ОРК

      4) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (эстрадные инструменты) – 4 уровень ОРК

      5) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам) – 6 уровень ОРК

      6) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам) – 7 уровень ОРК

      7) Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам) – 8 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (фортепиано)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (фортепиано)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Концертмейстер (артистов-солистов (вокалистов), хора, балета)
Аккомпаниатор-концертмейстер
Артист-солист (инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива)
Артист оркестра (ансамбля) симфонического (камерного)
Артист оркестра (ансамбля) эстрадного
Музыкальный руководитель (редактор)
Музыкальный оформитель
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника) (центра, службы, сектора, отдела, группы)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Инструментальное исполнительство
(по видам инструментов)

Квалификация:
Концертмейстер, преподаватель детской музыкальной школы

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-020 Органист
2652-1-021 Пианист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-5-002 Артист
2652-5-003 Артист ансамбля песни и танца
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля

Основная цель деятельности:

Исполнять музыкальные произведения на фортепиано. Выступать сольно или в составе ансамбля/оркестра, а также аккомпанировать другим музыкантам.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять музыкальные произведения на фортепиано.
2. Аккомпанировать другим музыкантам, хору, артистам балета.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять музыкальные произведения на фортепиано.



Навык 1:
Исполнять на фортепиано произведения различных стилей и жанров.

Умения:
1. Владеть исполнительскими и двигательно-техническими навыками.
2. Демонстрировать звуковыразительную игру на инструменте.
3. Уметь подготовить и исполнить сольную программу.
4. Уметь анализировать музыкальное произведение.
5. Уметь различать музыкально-исторические эпохи, стили и жанры.

Знания:
1. Знать историю развития фортепианного исполнительского искусства.
2. Знать историю развития музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.


Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Аккомпанировать другим музыкантам, хору, артистам балета.



Навык 1:
Владеть музыкально-исполнительскими навыками концертмейстера.

Умения:
1. Уметь играть с листа нотный текст и транспонировать партию фортепиано.
2. Уметь аккомпанировать вокалистам.
3. Уметь аккомпанировать инструменталистам.
4. Уметь аккомпанировать хору.
5. Уметь аккомпанировать артистам балета.

Знания:
1. Знать строение музыкальных произведений в единстве формы и содержания.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Играть в составе ансамбля/оркестра.

Умения:
1. Владеть навыками единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
2. Демонстрировать навыки игры в фортепианном ансамбле.
3. Демонстрировать навыки игры в составе ансамбля/оркестра.

Знания:
1. Знать общие закономерности тональной гармонии.
2. Знать историю развития музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Ответственность
Пунктуальность
Стрессоустойчивость
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Целеустремленность
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Артист-солист-инструменталист

4

Руководитель сценической практики

10. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (струнные, духовые и ударные инструменты)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (струнные, духовые и ударные инструменты)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-солист (инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива)
Артист оркестра (ансамбля) симфонического (камерного)
Артист оркестра духовых и ударных инструментов
Инспектор творческого коллектива (оркестра, балета, хора, режиссерского управления)
Музыкальный руководитель (редактор)
Музыкальный оформитель
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника) (центра, службы, сектора, отдела, группы)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Инструментальное исполнительство
(по видам инструментов)

Квалификация:
Артист оркестра (дирижер), преподаватель детской музыкальной школы

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-1-001 Альтист
2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-011 Валторнист
2652-1-012 Виолончелист
2652-1-013 Гитарист
2652-1-014 Гобоист
2652-1-016 Кларнетист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-023 Скрипач
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-1-026 Тубист
2652-1-027 Фаготист
2652-1-028 Флейтист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-5-002 Артист
2652-4-003 Дирижер
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля

Основная цель деятельности:

Исполнять классические музыкальные произведения на определенном инструменте. Выступать сольно, играть в составе ансамбля, симфонического, камерного, духового, эстрадно-симфонического оркестра.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять сольную программу на струнно-смычковом/духовом или ударном инструменте.
2. Играть в составе ансамбля и оркестра (духовых инструментов, симфонического, камерного, эстрадно-симфонического).

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять сольную программу на струнно-смычковом/духовом или ударном инструменте.



Навык 1:
Исполнять на определенном инструменте произведения различных стилей и жанров.

Умения:
1. Владеть исполнительскими и двигательно-техническими навыками.
2. Демонстрировать звуковыразительную игру на инструменте.
3. Уметь подготовить и исполнить сольную инструментальную программу.

Знания:
1. Знать историю исполнительского искусства на струнно-смычковых/духовых и ударных инструментах.
2. Знать общие закономерности тональной гармонии.
3. Знать историю развития музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Играть в составе ансамбля и оркестра (духовых инструментов, симфонического, камерного, эстрадно-симфонического).



Навык 1:
Играть в составе симфонического, камерного, духового, эстрадно-симфонического оркестра;
в составе различных видов ансамблей.

Умения:
1. Владеть навыками ансамблевого исполнительства, единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
2. Демонстрировать навыки оркестровой игры.
3. Владеть оркестровым репертуаром и навыками чтения с листа.
4. Владеть основными приемами игры на родственном инструменте.
5. Понимать дирижерский жест.

Знания:
1. Знать строение музыкальных произведений в единстве формы и содержания.
2. Знать особенности строения симфонического, камерного, эстрадно-симфонического оркестра, оркестра духовых инструментов.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Ответственность
Пунктуальность
Стрессоустойчивость
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Целеустремленность
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Руководитель кружка

4

Музыкальный руководитель

11. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (народные инструменты)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (народные инструменты)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-солист ( инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива)
Артист оркестра (ансамбля) народных инструментов
Инспектор творческого коллектива (оркестра, балета, хора, режиссерского управления)
Музыкальный руководитель (редактор)
Музыкальный оформитель
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника) (центра, службы, сектора, отдела, группы)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Инструментальное исполнительство
(по видам инструментов)

Квалификация:
Артист оркестра народных инструментов (дирижер), преподаватель детской музыкальной школы

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-015 Домбрист
2652-1-017 Кобызист
2652-1-019 Кылкобызист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-4-003 Дирижер
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-1-***Аккордеонист
2652-1-*** Баянист
2652-1-*** Шертерист
2652-1-*** Прима - домбрист
2652-1-*** Бас-домбрист
2652-1-*** Сазсырнаист
2652-1-*** Сыбызгист
2652-1-*** Жетыгенист
2652-1-*** Альт-кобызист
2652-1-*** Бас-кобызист

Основная цель деятельности:

Исполнение народных, классических музыкальных произведений на народном музыкальном инструменте. Игра в составе народного оркестра и ансамбля.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять сольную программу на народном музыкальном инструменте.
2. Играть в составе народного оркестра и ансамбля

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять сольную программу на народном музыкальном инструменте.



Навык 1:
Исполнять на определенном инструменте произведения различных жанров народной музыки, произведений современных отечественных и зарубежных композиторов.

Умения:
1. Владеть исполнительскими и двигательно-техническими навыками.
2. Демонстрировать звуковыразительную игру на инструменте.
3. Уметь подготовить и исполнить сольную инструментальную программу.
4. Владеть навыками инторнирования в народном стиле.
5. Демонстрировать навыки владения этноритмом.

Знания:
1. Знать историю развития традиционного музыкального искусства.
2. Знать строение традиционных музыкальных произведений в единстве формы и содержания.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Играть в составе ансамбля/оркестра.



Навык 1:
Играть в составе народного, фольклорно-этнографического оркестра/ансамбля.

Умения:
1. Владеть навыками ансамблевого исполнительства, единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
2. Демонстрировать навыки оркестровой игры.
3.Владеть оркестровым репертуаром и навыками чтения с листа.
4. Владеть основными приемами игры на родственном инструменте.
5. Уметь играть на фольклорном инструменте.
6. Понимать дирижерский жест.


Знания:
1. Знать строение и тембральные особенности музыкальных инструментов народного оркестра.
2. Знать общие закономерности тональной гармонии.
3. Знать историю развития музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.


Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Ответственность
Пунктуальность
Стрессоустойчивость
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Целеустремленность
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Культорганизатор

4

Руководитель кружка

12. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (эстрадные инструменты)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (эстрадные инструменты)

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Артист-солист (инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива)
Артист оркестра (ансамбля) симфонического (камерного)
Артист оркестра (ансамбля) эстрадного
Артист оркестра духовых и ударных инструментов
Инспектор творческого коллектива (оркестра, балета, хора, режиссерского управления)
Музыкальный руководитель (редактор)
Музыкальный оформитель
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника) (центра, службы, сектора, отдела, группы)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Инструментальное исполнительство
(по видам инструментов)

Квалификация:
Артист оркестра эстрадных инструментов (дирижер), преподаватель детской музыкальной школы

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-013 Гитарист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-021 Пианист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-4-003 Дирижер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля

Основная цель деятельности:

Исполнение эстрадных и джазовых музыкальных произведений на музыкальном инструменте. Игра в составе эстрадного/джазового оркестра/ансамбля.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Исполнять сольную программу на эстрадном музыкальном инструменте.
2. Играть в составе эстрадного/джазового оркестра и ансамбля

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Исполнять сольную программу на эстрадном музыкальном инструменте.



Навык 1:
Исполнять на определенном инструменте произведения различных жанров эстрадной и джазовой музыки.

Умения:
1.Демонстрировать владение исполнительскими и двигательно-техническими навыками.
2. Демонстрировать звуковыразительную игру на инструменте.
3. Уметь подготовить и исполнить сольную инструментальную программу.

Знания:
1. Знать историю развития эстрадного исполнительского искусства.
2. Знать строение музыкальных произведений в единстве формы и содержания.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Играть в составе эстрадного/джазового оркестра и ансамбля



Навык 1:
Исполнять эстрадно-джазовые композиции в составе эстрадного/джазового оркестра/ансамбля.

Умения:
1. Владеть навыками ансамблевого исполнительства, единения с партнерами, слышания всех партий в ансамбле.
2. Демонстрировать навыки оркестровой игры.
3. Владеть оркестровым репертуаром и навыками чтения с листа.
4. Применять джазовую импровизацию в джазовых стандартах.
5. Понимать дирижерский жест.

Знания:
1.Знать строение и тембральные особенности музыкальных инструментов эстрадного оркестра.
2. Знать общие закономерности тональной гармонии.
3. Знать историю развития музыкально-исторических эпох, стилей и жанров.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Ответственность
Пунктуальность
Стрессоустойчивость
Сотрудничество и взаимодействие
Умение работать в команде
Целеустремленность
Вежливость
Доброжелательность
Выносливость и усердие

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Культорганизатор

4

Руководитель кружка

13. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту" (по видам)

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Концертмейстер (артистов-солистов (вокалистов), хора, балета);
Аккомпаниатор-концертмейстер;
Ассистент режиссера (дирижера, балетмейстера, хормейстера);
Артист-солист (вокалист, инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива);
Артист оркестра (ансамбля) симфонического (камерного);
Артист оркестра (ансамбля) народных инструментов;
Артист оркестра (ансамбля) эстрадного;
Артист оркестра духового;
Арт-менеджер концертных и театрально-зрелищных организаций (театра, концертной организации, цирка);
Инспектор творческого коллектива (оркестра, балета, хора, режиссерского управления);
Администратор театрально-зрелищной организации (театра, концертной организации, цирка);
Музыкальный руководитель (редактор);
Музыкальный оформитель;
Музыкальный звукорежиссер-аранжировщик (аранжировщик), композитор-аранжировщик (аранжировщик), композитор эстрады-аранжировщик (аранжировщик);
Артист-Конферансье;
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника), центра, службы, сектора, отдела, группы;
Заведующий реставрационной мастерской;
Редактор;
Заведующий (руководитель) структурного подразделения (центра, службы, сектора, отдела, группы) культурно-досуговой организации (клубы, парки культуры и отдыха, дома и дворцы культуры, центры (дома) народного творчества и другие);
Заведующий клубом;
Режиссер, дирижер, хормейстер, балетмейстер, концертмейстер, художественный руководитель культурно-досуговой организации (самодеятельного коллектива);
Методист;
Культорганизатор;
Методист по составлению программ;
Аккомпаниатор;
Руководитель коллектива (кружка).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет)

Специальность:
1. Инструментальное исполнительство
2. Искусство эстрады
3. Традиционное музыкальное искусство

Квалификация:
Солист, концертный исполнитель, артист оркестра, солист ансамбля, концертмейстер, преподаватель

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-1-001 Альтист
2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-011 Валторнист
2652-1-012 Виолончелист
2652-1-013 Гитарист
2652-1-014 Гобоист
2652-1-015 Домбрист
2652-1-016 Кларнетист
2652-1-017 Кобызист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-019 Кылкобызист
2652-1-020 Органист
2652-1-021 Пианист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-023 Скрипач
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-1-026 Тубист
2652-1-027 Фаготист
2652-1-028 Флейтист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-4-003 Дирижер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-1-***Аккордеонист
2652-1-*** Баянист
2652-1-*** Шертерист
2652-1-*** Прима-домбрист
2652-1-*** Бас-домбрист
2652-1-*** Сазсырнаист
2652-1-*** Сыбызгист
2652-1-*** Жетыгенист
2652-1-*** Альт-кобызист
2652-1-*** Бас-кобызист

Основная цель деятельности:

Исполнительская и педагогическая деятельность в области музыкального искусства.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и участие в репетиционном процессе и подготовке концертной программы.
2. Исполнение партии в оркестрах/инструментальных ансамблях и/или подготовка сольной концертной программы различных жанров.
3. Концертмейстерская деятельность
4. Преподавание специальных дисциплин в ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.
5. Участие в производственной деятельности организации (театр, филармония, концертные организации и т.п.)

Дополнительные трудовые функции:

1. Деятельность по повышению квалификации в сфере музыкального профессионального образования (ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.)
2. Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Трудовая функция 1:
Организация и участие в репетиционном процессе подготовки концертной программы различных жанров и стилей.



Навык 1:
Участие в поиске творческого замысла выступления/концерта/постановки.

Умения:
1. Иметь навыки изучения оркестровых, сольных партий/концертного репертуара различных жанров и стилей.
2. Уметь продемонстрировать эффективную коммуникацию для решения задач в совместной профессиональной деятельности.
3. Уметь раскрыть художественно-исполнительские задачи в ансамблевом исполнении.

Знания:
1. Знать базовый концертно-исполнительский репертуар (по видам инструментов).
2. Знать/понимать теоретический и исторический контекст, в котором было создано и представлено музыкальное произведение, в том числе знание музыкальных стилей и связанных с ними традиций сочинения и исполнения.
3. Знать принципы работы современных информационных технологий.
4. Знать нормативно-правовые акты, документы в области культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ и разбор исполняемых произведений.

Умения:
1. Уметь анализировать художественный замысел партии/произведения.
2. Уметь определять жанрово-стилевую специфику произведений музыкального искусства, их идейную концепцию.
3. Владеть методикой анализа выразительных средств музыкального искусства.
4. Анализировать интерпретации различных исполнителей, особенности стилей и национальных школ.

Знания:
1. Знать историю и теорию инструментального искусства.
2. Знать основные музыкально-теоретические термины и понятия по инструментальному искусству.
3. Знать теоретические и методические основы инструментальных жанров.
4. Знать основные различия жанров и стилей исполнения сольных и оркестровых партий/произведений.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Исполнение партии в инструментальных ансамблях/ оркестрах и/или подготовка сольной концертной программы.



Навык 1:
Исполнение партий инструмента (по видам) (симфонический, духовой, камерный, эстрадно-симфонический оркестр, биг-бэнд, оркестр казахских народных инструментов, фольклорно-этнографический оркестр, инструментальные ансамбли (по видам).

Умения:
1. Уметь грамотно исполнять нотный материал произведения, владеть техникой исполнения произведений различных стилей и жанров, владеть техникой чтения нотного текста с листа.
2. Применять психологические механизмы (музыкальная память, слуховой самоконтроль, эмоции, воля, внимание, воображение) в условиях профессиональной исполнительской деятельности.
3. Уметь применять навыки совместного исполнительства.

Знания:
1. Знать основные принципы и методы работы над музыкальным текстом произведений.
2. Знать методы работы над исполнительской техникой.
3. Знать особенности инструмента для достижения убедительной интерпретации авторского текста.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Подготовка и исполнение сольной концертной программы.

Умения:
1. Уметь самостоятельно работать над музыкальным произведением и создавать высокохудожественные интерпретации в концертном исполнении произведений разных стилей, жанров; самостоятельно преодолевать технические трудности в исполняемом произведении.
2. Уметь создавать художественный образ музыкального произведения в соответствии с замыслом композитора.
3. Уметь создавать исполнительский план музыкального сочинения, собственную индивидуальную концепцию музыкального произведения.
4. Иметь навыки публичного исполнения сольной концертной программы

Знания:
1. Знать сольный концертный репертуар и его художественное содержание.
2. Знать специфику исполнения инструментальной музыки различных стилей и жанров в соответствии с исполнительским профилем.
3. Знать основные принципы и методы работы над музыкальным текстом произведений.
4. Знать методы работы над исполнительской техникой.
5. Знать особенности инструмента для достижения убедительной интерпретации авторского текста.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Анализ и разбор исполняемых произведений.

Умения:
1. Уметь анализировать художественный замысел партии/произведения.
2. Уметь определять жанрово-стилевую специфику произведений музыкального искусства, их идейную концепцию.
3. Владеть методикой анализа выразительных средств произведений музыкального искусства.
4. Уметь анализировать интерпретации различных исполнителей, особенности стилей и национальных школ.

Знания:
1. Знать историю и теорию инструментального исполнительства.
2. Знать основные музыкально-теоретические термины и понятия по инструментальному искусству.
3. Знать теоретические и методические основы инструментальных жанров.
4. Знать основные различия жанров и стилей исполнения сольных, ансамблевых и оркестровых партий/произведений.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Концертмейстерская деятельность.



Навык 1:
Разучивание и сопровождение партий вокалиста, инструменталиста, хора, артиста балета.

Умения:
1. Применять практические навыки концертмейстерской работы при исполнении вокально-хоровой, инструментальной и балетной музыки.
2. Создавать в ансамбле с солистом художественно целостное произведение.
3. Свободно читать нотный текст с листа.
4. Иметь профессиональные навыки транспонирования музыки.
5. Владеть навыками сотворчества при исполнении музыкального произведения в инструментальном, вокально-инструментальном, хореографическом ансамбле.
6. Владеть навыками репетиционной работы с вокалистами, инструменталистами, хором, артистами балета.

Знания:
1. Знать специфику инструментов в контексте исполняемого произведения.
2. Знать теорию и методику концертмейстерской деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Преподавание специальных дисциплин.



Навык 1:
Способность проводить занятия по специальным дисциплинам в соответствии с исполнительским профилем.

Умения:
1. Владеть практическими навыками обучения и передачи основ исполнительского мастерства обучающимся начального и среднего музыкально-образовательного уровня в соответствии с исполнительским профилем.
2. Применять практические знания в области сольного и ансамблевого исполнительства.
3. Уметь осуществлять индивидуальный подход к обучающимся.

Знания:
1. Знать основные принципы работы над музыкальным и художественным текстом произведений педагогического репертуара.
2. Знать методику преподавания специальных дисциплин в соответствии с исполнительским профилем.
3. Знать педагогический репертуар в соответствии с исполнительским профилем.
4. Знать физиологические, психолого-педагогические и возрастные особенности обучающихся.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 5:
Участие в производственной деятельности организации (театр, филармония, концертные организации и т.п.).



Навык 1:
Планировать текущий репертуар

Умения:
1. Уметь создавать репертуарные планы, реализовывать творческие проекты индивидуально и в составе творческого коллектива.
2. Владеть навыками работы в команде, уметь быстро адаптироваться в новом творческом коллективе.
3. Уметь в сжатые сроки и в большом объеме осваивать новый репертуар.

Знания:
1. Знать текущий репертуар концертной организации, содержание, структуру художественных произведений, планируемых к исполнению.
2. Знать принципы работы современных информационных технологий.
3. Знать нормативно-правовые акты, документы в области культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Трудолюбие
Работоспособность
Физическая выносливость
Терпеливость,
Умение и желание работать в команде
Креативность
Ответственность
Выносливость к эмоциональным нагрузкам
Энергичность
Толерантность
Способность к обучению и самообучению
Адаптивность
Пунктуальность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Артист оркестра по видам

6

Артист камерного/инструментального/вокального ансамбля

6

Артист-конферансье

6

Аккомпаниатор

6

Методист по формированию программ

6

Культорганизатор

6

Руководитель кружка

6

Преподаватель специальных дисциплин в организациях технического и профессионального послесреднего и среднего образования

6

Педагог-организатор организации технического и профессионального, послесреднего, среднего образования

6

Педагог дополнительного образования (педагог секций и кружков при организациях образования)

6

Музыкальный руководитель организаций образования

6

Музыкальный руководитель организации дошкольного воспитания и обучения

6

НК РК 01-2017
2652-1-001 Альтист
2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-011 Валторнист
2652-1-012 Виолончелист
2652-1-013 Гитарист
2652-1-014 Гобоист
2652-1-015 Домбрист
2652-1-016 Кларнетист
2652-1-017 Кобызист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-019 Кылкобызист
2652-1-020 Органист
2652-1-021 Пианист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-023 Скрипач
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-1-026 Тубист
2652-1-027 Фаготист
2652-1-028 Флейтист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-4-003 Дирижер
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-1-***Аккордеонист
2652-1-*** Баянист
2652-1-*** Шертерист
2652-1-*** Прима -домбрист
2652-1-*** Бас-домбрист
2652-1-*** Сазсырнаист
2652-1-*** Сыбызгист
2652-1-*** Жетыгенист
2652-1-*** Альт- кобызист
2652-1-*** Бас -кобызист

14. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Концертмейстер (артистов-солистов (вокалистов), хора, балета);
Аккомпаниатор-концертмейстер;
Ассистент режиссера (дирижера);
Артист-солист (инструменталист) концертной организации (музыкального коллектива);
Артист оркестра (ансамбля) симфонического (камерного);
Артист оркестра (ансамбля) народных инструментов;
Артист оркестра (ансамбля) эстрадного;
Артист оркестра духового;
Артист-Конферансье;
Арт-менеджер концертных и театрально-зрелищных организаций (театра, концертной организации, цирка);
Инспектор творческого коллектива (оркестра, балета, хора, режиссерского управления);
Администратор театрально-зрелищной организации (театра, концертной организации, цирка);
Музыкальный руководитель (редактор);
Музыкальный оформитель;
Музыкальный звукорежиссер-аранжировщик (аранжировщик), композитор-аранжировщик (аранжировщик), композитор эстрады-аранжировщик (аранжировщик);
Руководитель структурного подразделения музея (музея-заповедника), центра, службы, сектора, отдела, группы;
Заведующий реставрационной мастерской;
Редактор;
Заведующий (руководитель) структурного подразделения (центра, службы, сектора, отдела, группы) культурно-досуговой организации (клубы, парки культуры и отдыха, дома и дворцы культуры, центры (дома) народного творчества и другие);
Заведующий клубом;
Режиссер, дирижер, хормейстер, балетмейстер, концертмейстер, художественный руководитель культурно-досуговой организации (самодеятельного коллектива);
Методист;
Культорганизатор;
Методист по составлению программ;
Аккомпаниатор;
Руководитель коллектива (кружка).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура)

Специальность:
1. Инструментальное исполнительство
2. Искусство эстрады
3. Традиционное музыкальное искусство

Квалификация:
1. Магистр искусства (профильное направление),
2. Магистр искусствоведческих наук (научно-педагогическое направление)

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2652-1-001 Альтист
2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-011 Валторнист
2652-1-012 Виолончелист
2652-1-013 Гитарист
2652-1-014 Гобоист
2652-1-015 Домбрист
2652-1-016 Кларнетист
2652-1-017 Кобызист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-019 Кылкобызист
2652-1-020 Органист
2652-1-021 Пианист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-023 Скрипач
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-1-026 Тубист
2652-1-027 Фаготист
2652-1-028 Флейтист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-4-001 Ассистент дирижера
2652-4-003 Дирижер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-1-***Аккордеонист
2652-1-*** Баянист
2652-1-*** Шертерист
2652-1-*** Прима -домбрист
2652-1-*** Бас- домбрист
2652-1-*** Сазсырнаист
2652-1-*** Сыбызгист
2652-1-*** Жетыгенист
2652-1-*** Альт- кобызист
2652-1-*** Бас -кобызист

Основная цель деятельности:

Концертно-исполнительская и научно-педагогическая деятельность в области музыкального искусства.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Концертно-исполнительская деятельность в концертно-филармонических учреждениях, театрах, ансамблях, оркестрах.
2. Научно-педагогическая деятельность по профессиональной и научной подготовке обучающихся.
3. Участие в реализации грантовых научных проектов, выполнение разделов по профилю подготовки.
4. Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Дополнительные трудовые функции:

1. Деятельность по повышению квалификации в сфере музыкального профессионального образования (ОВПО, ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.)
2. Научная деятельность в НИИ в области культуры и искусства (на должностях МНС, НС).

Трудовая функция 1:
Концертно-исполнительская деятельность в концертно-филармонических учреждениях, театрах, ансамблях, оркестрах.



Навык 1:
Реализовать, продуцировать инструментальное исполнительство на высоком профессиональном уровне, выражая собственные художественные концепции и интерпретацию.

Умения:
1. Владеть исполнительскими приемами и техниками на высоком художественном уровне сольно и/или в ансамбле/оркестре, при необходимости импровизировать и создавать высокохудожественные интерпретации в концертном исполнении произведений разных стилей, жанров.
2. Уметь исследовать и анализировать исполняемые произведения, оценивать исполнительские (интерпретаторские, импровизационные) задачи в создании художественной концепции произведения.
3. Разрабатывать и реализовывать сольные музыкально-просветительские программы для различных категорий населения с использованием поликультурного и этнохудожественного инструментального репертуара.

Знания:
1. Знать теоретический, практический и исторический контекст исполняемых произведений.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Научно-педагогическая деятельность по профессиональной и научной подготовке обучающихся



Навык 1:
Реализовать научно-методические знания, ресурсы и концепции музыкальной педагогики в сфере инструментальной музыки по профилю подготовки.

Умения:
1. Уметь применять общенаучные и специальные методы в преподавании специальных дисциплин, чтении лекций.
2. Уметь направить студента и контролировать процесс выполнения научной работы (НИРС, дипломный проект/работа).

Знания:
1. Знать исторический и теоретический контекст создания и интерпретации исполняемых произведений
2. Знать научно-философские концепции музыкальных стилей, форм, жанров и исполнительских традиций.
3. Знать современные инновационные методы преподавания.
4. Знать основные принципы написания научных работ.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Участие в реализации грантовых и целевых научных проектов по профилю подготовки.



Навык 1:
Проводить научные исследования в рамках целевых научных проектов

Умения:
1. Уметь планировать и выстраивать научную работу.
2. Уметь проводить научные исследования в рамках научного проекта.
3. Уметь анализировать и систематизировать материал по проекту.

Знания:
1. Знать методологию и методы исследовательской работы в области иснтрументального исполнительства по профилю подготовки.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.



Навык 1:
Осуществлять управление профессиональным коллективом, уметь организовать его работу в целях достижения максимально эффективных результатов.

Умения:
1. Уметь стратегически планировать работу
2. Уметь анализировать, выявлять недостатки, планировать пути их преодоления.
3. Уметь распределять обязанности между сотрудниками.

Знания:
1. Знать государственные нормативные документы в сфере культуры и искусства.
2. Знать основы менеджмента и организационной работы.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Логическое мышление
Аналитический склад ума
Ответственность
Стрессоустойчивость
Креативность
Инновационное мышление
Навыки ведения переговоров
Способность оценивать риски и принимать решения
Выносливость и усердие
Способность к обучению и самообучению
Бережливое производство

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Артист эстрадного жанра

7

Культорганизатор

7

Арт-менеджер

7

Художественный руководитель

15. Карточка профессии "Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)"

Код группы:

2652-1

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Исполнитель-инструменталист, преподаватель по музыкальному инструменту (по видам)

Уровень квалификации по ОРК:

8

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Руководитель (директор) зрелищной и театрально-зрелищной организации (театры, концертные организации, цирки);
Заместитель руководителя (директора) зрелищной и театрально-зрелищной организации (театры, концертные организации, цирки);
Заведующий (руководитель) структурного подразделения (центра, службы, сектора, отдела, группы) культурно-досуговой организации (клубы, парки культуры и отдыха, дома и дворцы культуры, центры (дома) народного творчества и другие);
Заведующий (руководитель) музыкальной частью;
Руководитель коллектива (кружка);
Заведующий клубом;
Арт-менеджер концертных и театрально-зрелищных организаций (театра, концертной организации, цирка);
Главный администратор (менеджер по организации спектаклей, концертов, цирковых представлений);
Заведующий (руководитель) труппой;
Заведующий (руководитель) художественно-постановочной частью;
Заведующий (руководитель) производственной мастерской;
Руководитель группы (оркестр, ансамбль), отдела театрально-зрелищных организаций (театры, концертные организации, цирки).

Уровень профессионального образования:

послевузовское образование (докторантура PhD, ученая степень доктора PhD, степень доктора PhD по профилю)

Специальность:
1. Инструментальное исполнительство
2. Искусство эстрады
3.Традиционное музыкальное искусство

Квалификация:
доктор философии (PhD), соответствующая шифру специальности

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

НК РК 01-2017
2652-1-001 Альтист
2652-1-002 Артист камерно-инструментального и вокального ансамбля
2652-1-003 Артист оркестра
2652-1-004 Артист оркестра народных инструментов
2652-1-005 Артист симфонического (камерного, духового) оркестра
2652-1-006 Артист эстрадного оркестра и ансамбля
2652-1-007 Артист эстрадно-инструментального ансамбля
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфист
2652-1-010 Барабанщик
2652-1-011 Валторнист
2652-1-012 Виолончелист
2652-1-013 Гитарист
2652-1-014 Гобоист
2652-1-015 Домбрист
2652-1-016 Кларнетист
2652-1-017 Кобызист
2652-1-018 Контрабасист
2652-1-019 Кылкобызист
2652-1-020 Органист
2652-1-021 Пианист
2652-1-022 Саксофонист
2652-1-023 Скрипач
2652-1-024 Тромбонист
2652-1-025 Трубач
2652-1-026 Тубист
2652-1-027 Фаготист
2652-1-028 Флейтист
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Концертмейстер оркестра
2652-3-005 Концертмейстер по классу балета
2652-3-006 Концертмейстер по классу вокала
2652-3-007 Концертмейстер хора
2652-3-008 Концертмейстер хореографического класса
2652-3-009 Музыкальный оформитель
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Артист вокально-инструментального ансамбля
2652-1-***Аккордеонист
2652-1-*** Баянист
2652-1-*** Шертерист
2652-1-*** Прима- домбрист
2652-1-*** Бас-домбрист
2652-1-*** Сазсырнаист
2652-1-*** Сыбызгист
2652-1-*** Жетыгенист
2652-1-*** Альт- кобызист
2652-1-*** Бас- кобызист

Основная цель деятельности:

Общее руководство сложными административными, научными, учебно-методическими и творческими процессами, отраслью в сфере культуры и искусства.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научно-исследовательская деятельность – разработка, руководство и реализация научных и творческих проектов в области искусства.
2. Научно-педагогическая деятельность по профилю подготовки.
3. Концертно-исполнительская деятельность в концертно-филармонических учреждениях, театрах, ансамблях, оркестрах.
4. Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.

Дополнительные трудовые функции:

1. Научная деятельность в НИИ в области культуры и искусства (на должностях СНС, ВНС, ГНС).
2. Деятельность по повышению квалификации в сфере музыкального профессионального образования (ОВПО, ТиПО, ДМШ, ДШИ, ДДТ, ДТ, студии и т.д.)

Трудовая функция 1:
Научно-исследовательская деятельность – разработка, руководство и реализация научных и творческих проектов в области искусства.



Навык 1:
Проводить исследования по проблемам и перспективам развития сферы культуры и искусства, использовать результаты в процессах научной и педагогической деятельности.

Умения:
1. Уметь планировать научную работу, обозначать и придерживаться поставленной научной проблематики, анализировать процесс исследования, оценивать результаты и научно-практическую значимость проведенного научного исследования.
2. Уметь стратегически мыслить по определенному алгоритму для организации научного проекта.
3. Владеть методологией организации научно-исследовательской работы в области искусствознания:
- проектно-технологической;
- художественно-творческой;
- организационно-управленческой;
- маркетинговой, в т.ч. связи с общественностью и рекламы;
- коммерческой и финансово-экономической;
- юридической деятельности.
4. Формировать миссию, стратегии, политику и программы для предприятия или проектов с целью внедрения инновационно-креативных предложений, решения актуальных вопросов в области культуры и искусства.

Знания:
1. Знать методику и средства самостоятельного решения научных проблем.
2. Знать навыки работы с научным коллективом и методы организации их работы.
3. Владеть специальными теоретическими и практическими знаниями для осуществения критического анализа, оценки и синтеза новых инновационных идей на самом передовом опыте в области искусствоведения.
4. Знать актуальные проблемы истории, философии, искусствознания и педагогики, принципов и методов научной деятельности, структуры развития науки в сфере культуры и искусства.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Формировать цели, задачи, стратегию реализации научного проекта.

Умения:
1. Проектировать научно-исследовательскую деятельность в области культуры и искусства.
2. Разрабатывать творческие и научные проекты в области культуры искусства.
3. Оценивать научно-практическую значимость проведенного научного исследования.

Знания:
1. Знать ключевые научные проблемы в области культуры и искусства.
2. Знать методологию научных исследований в области искусствознания.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Научно-педагогическая деятельность по профилю подготовки.



Навык 1:
Формировать у обучающихся компетенции в области научной работы в сфере музыкального искусства и исполнительства.

Умения:
1. Уметь построить собственную концепцию научно-педагогической деятельности.
2. Уметь использовать инновационные и информационные технологии, формы в обучении.

Знания:
1. Знать основные закономерности и научно-методические принципы целостного учебно-воспитательного процесса.
2. Обладать высоким уровнем общекультурной подготовки.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Научное руководство в ОВПО по профилю подготовки на уровне магистратуры и докторантуры.

Умения:
1. Уметь направлять деятельность обучающихся к достижению заданной научной цели.
2. Уметь организовать все этапы написания научной работы.
3. Формировать у обучающихся понимание принципов академической честности, анализировать работы других исследователей и участвовать в научных дискуссиях.
4. Уметь воспитать у обучающегося исследовательскую культуру, преемственность научных традиций в области инструментального исполнительства (по профилю подготовки).

Знания:
1. Знать методологию проведения научных исследований в области искусствознания.
2. Знать требования к оформлению научных работ, правила цитирования и процедуры защиты диссертационных работ.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Концертно-исполнительская деятельность в концертно-филармонических учреждениях, театрах, ансамблях, оркестрах.



Навык 1:
Формировать высокие профессиональные требования – технический и художественный уровень исполнительского мастерства, обширный концертный сольный и ансамблевый репертуар.

Умения:
1. Обладать высокопрофессиональным музыкально-исполнительским мастерством.
2. Уметь выстраивать концепцию и музыкальную драматургию произведения, воплощая художественный замысел композитора.
3. Обладать навыками самоанализа выступления, уметь объективно оценивать его качество.

Знания:
1. Знать методы исполнительского анализа музыкальных произведений различных жанров и стилей.
2. Знать теоретические концепции музыкального исполнительства.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Руководство предприятием/организацией/ структурным подразделением в сфере образования, культуры и искусства согласно квалификационным требованиям.



Навык 1:
Формулировать цели организации, разрабатывать долгосрочные стратегические планы, адаптировать организацию к нововведениям.

Умения:
1. Уметь координировать деятельность управляемой организации, осуществлять контроль за деятельностью подразделений и сотрудников, организовывать их внешнее взаимодействие.
2. Владеть управленческой и коммуникативной компетентностью.
3. Владеть навыками стратегического мышления, принятия управленческих решений, изучения и анализа глобальных процессов.

Знания:
1. Знать основы деловой компетентности.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Логическое мышление
Умение анализировать
Ответственность
Стрессоустойчивость
Инновационное мышление
Навык ведения переговоров
Способность оценивать риски и принимать решения
Умение работать в команде
Устные коммуникативные навыки
Проектное мышление
Творчество и креативность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

8

Искусствовед-исследователь

8

Руководитель организации культуры

8

Руководитель организации образования

8

Руководитель проектами в области искусства

8

Руководитель научно-исследовательского центра

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      16. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      17. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Руководитель проекта:

      Научно-методический отдел филиала РГКП Национального музея "Центр сближения культур"

      Главный научный сотрудник: Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики:

      1) РГУ "Казахская национальная консерватория им. Курмангазы"

      Руководитель:

      Әбдірахман Гульнар Бахытовна, проректор по учебной и учебно-методической работе

      E-mail: gulnarabd@mail.ru

      Номер телефона: +7 (701) 674 07 43

      Иванова Марина Викторовна, старший преподаватель кафедры "Ансамблевое искусство"

      E-mail: marinaivanova5@inbox.ru

      Номер телефона: +7 (777) 227 11 98

      Рауандина Шолпан Задановна, профессор (акад.) кафедры кобыза и баяна

      E-mail: sholpan.rauandina@mai.ru

      Номер телефона: +7 (701) 731 23 38

      2) РГКП "Алматинский музыкальный колледж им. П. Чайковского"

      Балпанова Гульсара Сайдгалиевна, зам.директора по учебной и учебно-методической работе

      E-mail: gulsarakobis@mail.ru

      Номер телефона: +7 (771) 850 6763

      Мукушева Гульмира Курабаевна, зам.директора по учебно-методическому объединению при РГКП "Алматинский музыкальный колледж им. П. Чайковского"

      E-mail: gulmira_mukushev@mail.ru

      Номер телефона: +7 (701) 711 36 45

      3) РГУ "Казахская национальная академия искусств им. Темирбека Жургенова"

      Касимова Зульфия Маликовна, декан факультета "Музыкальное искусство"

      E-mail: kzm07@mail.ru

      Номер телефона: +7 (707) 272 01 27

      Абельтаева Жанель Ертаевна, заведующая кафедры "Инструменты эстрадного оркестра"

      E-mail: janel_1983@mail.ru

      Номер телефона: +7 (705) 999 05 07

      18. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      19. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      20. 5 декабря 2023 года.

      21. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      22. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      23. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 41
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.)"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.)" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.).

      5. Код профессионального стандарта: R90020068.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.02 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий;

      90.02.0 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Организация трудового процесса в сфере культуры и народного творчества. Организация культурно-массовых мероприятий, разработчик сценариев, отвечающий за выявление потребностей культурных учреждений и людей в обучении творческой технике.

      8. Перечень карточек профессий:

      Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.) - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.)":

Код группы:

3433-2

Код наименования занятия:

3433-2-001

Наименование профессии:

Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, культурного и др.)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2371-9-002 Методист (общий профиль)
2371-6-002 Методист образовательного учреждения, методического, учебно-методического кабинета (центра), фильмотеки

Основная цель деятельности:

Организация трудового процесса в сфере культуры и народного творчества. Организация культурно-массовых мероприятий, разработчик сценариев, отвечающий за выявление потребностей культурных учреждений и людей в обучении творческой технике.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка и реализация культурных программ и проектов
2. Систематизирует материалы о деятельности подведомственных организаций, подготавливает предложения по улучшению их работы

Дополнительные трудовые функции:

1. Организационно- методическое обеспечение и координация методической деятельности в организациях культуры

Трудовая функция 1:
Разработка и реализация культурных программ и проектов



Навык 1:
Определение задач и содержание занятий по утвержденным программам

Умения:
1. Основы теории и практики культурно-досуговой деятельности;
2. Основы педагогики и психологии;
3. Поиск и организация выступлений артистов, музыкантов, театральных коллективов и других участников мероприятий.

Знания:
1. Обладать навыками планирования занятий с учетом возраста, подготовленности, индивидуальных особенностей группы;
2. Обладать навыками составления расписания занятий;
3. Проводить самостоятельно занятия.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Вовлечение различных возрастных групп в занятия по утвержденным программам в сфере культуры

Умения:
1. Умение адаптировать мероприятия под индивидуальные потребности посетителей;
2. Умение эффективно планировать и организовывать свою работу;
3. Поддерживает связи с творческими союзами и общественными организациями для привлечения творческих работников к мероприятиям, проводимым в целях улучшения работы по обслуживанию населения в процессе работы.

Знания:
1. Проводить коммуникации с обучающимися и иными заинтересованными лицами;
2. Пользоваться информационно-коммуникационными технологиями и средствами связи;
3. Знание основ культурологии, искусства и мероприятий развлекательного характера.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Организационно-методическое обеспечение и координация методической деятельности в организациях культуры

Умения:
1. Разработка методической документации по проведению отбора в организации сферы культуры;
2. Разработка методической документации /положение фестивалей,конкурсов, семинаров и тд/;
3. Основы законодательства РК в сфере культуры;
4. Приорететные направления развития в сфере культуры;
5. Основы педагогики и возрастной психологии;
6. Принципы и порядок разработки клубной документации.

Знания:
1. Координировать деятельность в организации сферы культуры;
2. Готовить методическое сопровождение клубной документации;
3. Составлять документацию по установленному образцу.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Систематизирует материалы о деятельности подведомственных организаций, подготавливает предложения по улучшению их работы



Навык 1:
Изучает и обобщает опыт работы организаций культуры, организует его пропаганду и внедрение в практику

Умения:
1. Проводит направление самостоятельной работы, анализирует состояние библиографической деятельности в области, вырабатывает предложения по ее улучшению, участвует в научно-исследовательских работах, разработке и реализации текущих и перспективных планов, нормативной и другой документации, регулирует деятельность центра народного творчества;
2. Проводит координационную работу с заинтересованными отделами;
3. Определяет потребность потенциальных пользователей в библиографической деятельности и проводит маркетинговые исследования;
4. Оределяет творческие группы для присвоения звания "Народный", " Образцовый;
5. Участвует в подготовке сценариев культурно-просветительских учреждений и организаций;
6. Обобщает практику культурно-просветительских учреждений и организаций, обеспечивает ее внедрение в производственную практику.

Знания:
1. Ведущие документы высших органов культуры по вопросам культурно-просветительской работы;
2. Передовой опыт отечественных и зарубежных культурно-просветительских учреждений и организаций;
3. Основы экономики, организации труда и управления.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Развитие профессиональных способностей

Умения:
1. Составление планов, подготовка дидактических материалов и тематических программ;
2. Осуществление координационной работы со всеми заинтересованными ведомствами;
3. Утверждение собственных методических разработок;
4. Внедрение передового опыта отечественных и зарубежных учреждений культурно-просветительной направленности;
5. Подготовка праздничных сценариев, концертных программ и участие в них в случае их проведения.

Знания:
1. Стремление к повышению своего профессионального уровня;
2. Знание правил техники безопасности и умение обеспечить безопасность на мероприятиях.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организационно- методическое обеспечение и координация методической деятельности в организациях культуры



Навык 1:
Методическое сопровождение деятельности специалистов в организациях культуры

Умения:
1. Основы теории и практики преподавательской деятельности;
2. Основы педагогики и психологии;
3. Основы организации деятельности в области культуры;
4. Теоретические основы организации образовательных процессов в учреждениях культуры;
5. Методики проведения учебно-образовательных мероприятий в учреждениях культуры.

Знания:
1. Обладать навыками планирования занятий с учетом возраста подготовленности, индивидуальных и психофизических особенностей группы;
2. Проводить самостоятельно занятия в том числе обучать в рамках утвержденных;
3. Своевременно выявлять угрозы и степени опасности внешних и внутренних факторов;
4. Разработать программу учебно-образовательного мероприятия в сфере культуры;
5. Проводить коммуникации с населением, участниками и заинтересованными лицами;
6. Пользоваться информационно-коммуникационными технологиями исредствами связи;
7. Вести отчетную документацию по утвержденной форме.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Сотрудничество и взаимодействие
Умение быстро принимать решения
Управление изменениями

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Методист музейной педагогики

6

Методист по дошкольному воспитанию

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 42
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Методист службы фондовой работы"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Методист службы фондовой работы" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Методист службы фондовой работы.

      5. Код профессионального стандарта: R91020096.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Методист службы фондовой работы – специалист подразделения фондовой работы музея, занимающийся объединением, разработкой образовательных профессиональных моделей по комплектованию, учету и хранению материальных культурных ценностей музея.

      8. Перечень карточек профессий:

      Методист службы фондовой работы - 6 уровень ОРК

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Методист службы фондовой работы":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Методист службы фондовой работы

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Методист музейной педагогики
Хранитель музейных предметов
Музейный смотритель

Основная цель деятельности:

Осуществляет проведение мероприятий, направленных на формирование у детей и подростков навыков эстетического восприятия мира, исторического мышления, эмоционального восприятия, на развитие творческих способностей детей, ориентированных на различные возрастные группы детей и молодежи.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Комплектование музейного фонда печатными и электронными документами, сетевыми ресурсами.
2. Организация и проведение социологических исследований в музее, анализа и мониторинга результатов реализации образовательных программ.

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация и проведение музейных культурно-просветительских, образовательных и событийных мероприятий

Трудовая функция 1:
Комплектование музейного фонда печатными и электронными документами, сетевыми ресурсами.



Навык 1:
Формирование, учет и обработка музейного фонда

Умения:
1. Умение организовать методическую работу по направлениям фондовой деятельности;
2. Разработка методов организации учета и хранения музейного фонда;
3. Разработка научно-методических рекомендаций, пособий и положений по систематизации фондовой деятельности;
4. Организация работ по учету, хранению, изучению, публикации, обеспечению сохранности музейных предметов и музейных коллекций, основы педагогики, основы социологии, основы детской и социальной психологии, риторики, дидактики, современных коммуникативных технологий, методику организации экспозиционно-выставочных работ.

Знания:
1. Структуру музея;
2. Порядок организации работ по учету, хранению, изучению, публикации, обеспечению сохранности музейных предметов и музейных коллекций;
3. Нормативные и методические документы по вопросам обеспечения безопасности музейных фондов;
4. Основы трудового законодательства.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и проведение социологических исследований в музее, анализа и мониторинга результатов реализации образовательных программ.



Навык 1:
Рецензирование научно-методических рекомендаций по фондовой деятельности.

Умения:
1. Разрабатывает методики музейно-образовательной деятельности на основе фондовых коллекций и направлений научной деятельности музея;
2. Организует социологические опросы посетителей в части музейно-образовательной деятельности музея;

Знания:
1. Знание принципов и порядка разработки научно –методических , учебно- програмных документаций;
2. Правила внутреннего трудового распорядка;
3. Нормативно-правовые законодательные акты по музейной деятельности, в целом по культуре;
4. Инструкция по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного фонда Республики Казахстан.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация и проведение музейных культурно-просветительских, образовательных и событийных мероприятий



Навык 1:
Определять тему, формат, состав участников музейного мероприятия, осуществлять отбор информации по его тематике.

Умения:
1. Осуществляет мониторинг музейно-образовательной деятельности на детскую и подростковую аудиторию;
2. Осуществляет подготовку к изданию методических документов по музейно-образовательной деятельности;
3. Анализирует состояние научно-методической работы и разрабатывает предложения по повышению ее эффективности.

Знания:
1. Основы истории и культуры государства, казахского народа.
2. Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности, в целом по культуре.
3. Инструкция по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного фонда Республики Казахстан.
4. Знание принципов составления образовательных программ, работа над проектами.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Стратегическое мышление
Умение работать в команде

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Хранитель фонда

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      Организация: Национальный музей Республики Казахстан

      Руководитель проекта: Акпасова Батеш Рахметжановна, руководитель службы управления фондами Национального музея Республики Казахстан (главный управляющий фондом).

      Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      12 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 43
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Кинотеледраматург"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Кинотеледраматург" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Кинотеледраматург.

      5. Код профессионального стандарта:

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.02 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий;

      90.02.0 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий;

      90.03 Художественное и литературное творчество;

      90.03.0 Художественное и литературное творчество;

      59 Производство кино-видеофильмов и телевизионных программ, деятельность в сфере звукозаписи и издания музыкальных произведений;

      59.11 Деятельность по производству кино-, видеофильмов и телевизионных программ;

      59.11.0 Деятельность по производству кино-, видеофильмов и телевизионных программ;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.01 Деятельность библиотек и архивов;

      91.01.1 Деятельность фильмо- и фонотек.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Подготовкаквалифицированного специалиста, владеющего методами и навыками практической работы в кинодраматургии, драматургии и других областях литературного творчества. Работа в театре, кино и на телевидении, в редакциях, отделах по связям с общественностью или в науке и образовании.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Кинотеледраматург - 6 уровень ОРК;

      2) Кинотеледраматург - 7 уровень ОРК;

      3) Кинотеледраматург - 8 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Кинотеледраматург":

Код группы:

2641

Код наименования занятия:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Наименование профессии:

Кинотеледраматург

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15495)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, магистратура, докторантура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее образование по ОП "Кинотеледраматург", бакалавр искусствоведения

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Кинотеледраматург-педагог
Кинотеледраматург-редактор
Искусствовед
2641-1-001 Биограф
2641-2-001 Автор сценария
2641-2-002 Сценарист
2642-1-009 Корреспондент издательства, редакции газет и журналов
2642-1-014 Обозреватель

Основная цель деятельности:

Применение совокупности знаний, умений и навыков в области сценарного мастерства квалифицированными специалистами кино, обладающими критическим взглядом на киноискусство. Обучающийся должен овладеть азами знания в таких областях, как литература и кинематография.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Кинотеледраматургическая деятельность;
2. Научно-педагогическая деятельность;
3. Работа редактора.

Дополнительные трудовые функции:

Редактор.

Трудовая функция 1:
Кинотеледраматургическая деятельность;



Навык 1:
Работа с материалами на основе профессиональных навыков в области кинодраматургии; написать художественное произведение, затрагивающее актуальные проблемы общества; поиск с целью повышения уровня художественного творчества.

Умения:
1.Знание технологии написания киносценариев, техники, законов кинодраматургии, логики их реализации, роли кинодраматургии в создании экранного образа.
2. Уметь делать обоснованный, художественный анализ мировой и отечественной литературы, экранизаций.
3. Владеть понятийным аппаратом по искусству кино.
4. Уметь определять актуальность, значимость киносценария.

Знания:
1. Особенности истории мирового и казахского игрового, неигрового и анимационного кино, особенности кинопроизводства и работы мировых и отечественных кинематографистов.
2. Ориентироваться в специальной литературе по профилю и в смежных областях, в различных направлениях, стилях истории мирового и отечественного кинематографа.


Возможность признания навыка:

-



Навык 2:
Анализ современного кинопроизводства

Умения:
1. Быть компетентным в теории и практике научного исследования для активной творческой, профессиональной и социальной деятельности.
2. Практически применять функции специалистов на всех этапах производства фильмов.
3. Уметь анализировать и интерпретировать произведения киноискусства.
4. Уметь различать специфику работы режиссера, оператора в кинематографе.

Знания:
1. Способен осознавать художественную критику как творческую деятельность, способствующую повышению качества кинопроизведения и киноискусства в целом.
2. Способен определять роль режиссера и оператора в съемочном процессе, методы их работы и творческого восприятия кинофильма.
3. Способен понимать взаимоотношения теории, истории и критики в искусстве и демонстрировать их взаимосвязь.



Возможность признания навыка:

-



Навык 3:
Изучение и прогнозирование развития кинематографа в разрезе национального производства

Умения:
1. Владеть методологией социологического исследования
2. Владеть методологией анализа политической ситуации в стране и геополитическом пространстве
3. Владеть методологией экономического анализа и прогнозирования в киноискусстве
4. Владеть методологией анализа и прогнозирования инновационно-технического развития киноиндустрии.

Знания:
1. Тенденций современного искусства в целом, кинематографа в частности.
2. Знать состояние вопроса (проблемы/задачи) кинематографии в историческом и современном временных разрезах.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Научно-педагогическая деятельность;



Навык 1:
Редактура и его основы

1. Работа в качестве редактора в издательствах и периодических изданиях в сфере культуры и искусства, а также в отделах культуры и искусства при учреждениях культуры.
2. Написание и редактирование профессиональных текстов.
3. Освоение профессионального перевода

Знания:
1. Выполнение консультативно-справочных функций при разработке перспективных и текущих программ в организациях кинематографии, в области литературы.
2. Оказание консультационных услуг при разработке государственных программ МКИ в сфере литературы, театра и кино.
3. Редактирование и перевод художественных текстов различного уровня сложности.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3
Работа редактора

Навык 1:
Создание авторских программ о кино, литературе и других телепередач, организация встреч и круглых столов

Умения:

1. Умение написать сценарий.
2. Азы редакторской работы.
3. Работа с командой.
4. Литературные конкурсы в Казахстане.
Организация и участие в них (разработка концепции, отборочная функция, поиск молодых сценаристов, писателей, драматургов).
6. Создание новых форм и методов организации работы по обеспечению культурной деятельности различных категорий населения и модернизации работы творческих коллективов.

Знания:

1. Профессиональная компетентность.
2. Умение заинтересовать.
3. Ораторское искусство.

Навык 2:
Популяризировать искусство кинодраматургии

Умения:

1. Организация круглых столов и встреч, литературных кружков среди студентов профессионального и среднего образования, школьников и студентов многопрофильных вузов.
2. Профессиональный презентационный семинар.
3. Анализ литературного произведения, фильма..

Знания:

1. Психология, в том числе психология искусства.
2. Актуальность методологии работы
3. Менеджмент в искусстве.

Навык 3:

Перевод в сфере искусства

1. Подстрочного перевода.
2. Синхронного перевода.
3. Специфики двух языков общения и письма
4. Профессионального перевода художественной и научной литературы по профилю.
 



Знания:



1. Методика разработки концепций согласно специфике фестиваля.
2. Специфика работы отборочной комиссии и жюри.
3. Иностранные языки.
4. Основы арт-менеджмента и администрирования.
5. Специфика работы в гостевой группе по приглашению участников и гостей.
6. Тенденции современного мирового и отечественного кинопроцессов.


Навык 4:
Организация и осуществление связи со СМИ

Умения:



1. Владеть навыками работы со средствами массовой информации.
2. Владеть навыками подготовки пресс-релизы о событиях в области киноискусства, культурной жизни страны.
3. Владеть навыками проведения интервью, пресс-конфе​ренций, социологических опросов, пиар-акций.
4. Владеть навыками работы на видеокамеру.
5. Владеть понятийным аппаратом по искусству кино.
6. Уметь определить предмет, актуальность, значимость вопросов и дать исчерпывающие ответы на них.
7. Уметь вести интервью.



Знания:



1. Основные принципы работы со средствами массовой информации.
2. Основы журналистики.
3. Обладать глубокими знаниями в кинематографе, современном кинопроцессе.
4. Результаты концептуальных исследований кинематографа.
5. Особенности истории мирового и казахского игрового, неигрового и анимационного кино, особенности кинопроизводства и работы мировых и отечественных кинематографистов.
6. Ориентироваться в специальной литературе по профилю и в смежных областях, в различных направлениях, стилях истории мирового и отечественного кинематографа.
7. Особенности различных видов журналистского исследования: интервью, статья, репортаж, обзор, независимое исследование и т.д. на радио, ТВ и периодике.
8. Основы PR.

Дополнительная трудовая функция 3:
Функция переводчика

Навык 1:
Перевод в сфере искусства

Умения:
1. Подстрочного перевода.
2. Синхронного перевода.
3. Специфики двух языков общения и письма
4. Профессионального перевода художественной и научной литературы по профилю.

Знания:
1. Иностранный язык

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ориентация на результат и эффективность, межличностная компетентность, управленческие компетенции, когнитивные компетенции, саморегуляция и личная эффективность, способность к абстрактному мышлению. Эрудированность, трудолюбие, аналитическое, критическое мышление, толерантность, soft skills.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Искусствовед

6

Театровед

6

Кинотеледраматург

6

Кинематографист (по направлениям)

6

Редактор

6

Кинокритик/ Арт-критик

6

Архивный работник, архивист

6

Диктор/ведущий

6

Журналист/репортер

6

Научный сотрудник

6

Ассистент режиссера

6

Автор сценария /программы

10. Карточка профессии "Кинотеледраматург":

Код группы:

2641

Код наименования занятия:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Наименование профессии:

Кинотеледраматург

Уровень квалификации по ОРК:

7

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (магистратура, докторантура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее образование по ОП "Кинотеледраматург", магистр искусствоведения

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2641-1-001 Биограф
2641-2-001 Автор сценария
2641-2-002 Сценарист
2641-5-003 Литературный критик
2641-5-004 Литературный редактор
2641-5-008 Художественный редактор
2641-9-001 Литературный сотрудник
2642-1-001 Автор текстов для телевизионных и радиопередач

Основная цель деятельности:

Подготовка квалифицированного специалиста, владеющего методами и навыками практической работы в кинодраматургии, драматургии и других областях литературного творчества..

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научно-исследовательская деятельность
2. Консультативно-экспертная деятельность
3. Управленческое

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Научно-исследовательская деятельность



Навык 1:
Организация и осуществление научно-исследовательского процесса

Умения:
1. Владеть навыками самостоятельной исследовательской работы в области истории и теории киноискусства.
2. Владеть навыками работы в составе исследовательской группы.
3. Владеть навыками работы с архивными документами.
4. Владеть навыками работы с материалами СМИ, видео, кинематографическими источниками.
5. Владеть навыками проведения научного эксперимента по профилю.
6. Уметь проектировать в результатах своей научной деятельности эстетические идеалы.

Знания:
1. История отечественного и мирового киноискусства.
2. История отечественного и мирового театра, литературы, музыки, изобразительного и киноискусства.
2. Методика проведения научно-исследовательской работы.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Консультативно-экспертная деятельность



Навык 1:
Связи со СМИ

Умения:
1. Работа с камерой.
2. Освоение концептуального содержания литературы и кинематографии.
3. Изучить историю театра и телевидения, жанры и их драматические особенности, особенности программы создания драматического произведения.
5. Основы журналистики
6. Умение писать пресс-релизы и все виды информационных сообщений.
7. Интервьюирование и навыки собеседования
8. Учимся писать текст диктанта без ошибок.

Знания:
1. Концептуальные исследования литературы и театра;
2.Знать законы развития видов искусства, особенности художественных направлений в реализации творческих идей.
3. Быть компетентным в теории и практике научных исследований для творческой, профессиональной и общественной деятельности.
4. Особенности различных видов журналистского исследования: интервью, статья, репортаж, рецензия, независимое исследование и т.п. на радио, телевидении и в периодических изданиях..

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Участие в процессе в театре и кино

Умения:
1. Чтобы в будущем стать профессиональным и квалифицированным специалистом, показать себя в лучшем свете на съемочной площадке и с энтузиазмом выполнять работу.
2. Практическое применение функций кинодраматуга на всех этапах кинопроизводства.
3. Уметь анализировать фильм на всех этапах производства.
4. Установление творческого общения с коллективом театра.
5. Участие в подготовке и премьере спектакля.
6. Монтаж литературного сценария, режиссерского сценария.

Знания:
1. Основы редакционных знаний
2. Исправление ошибок, допущенных при подготовке выступления, предоставление рекомендаций.
3. Умеет понять взаимосвязь искусства и реальной жизни, общества и показать их взаимосвязь.
4. Критическое осмысление произведения
5. Жанры кино, тонкости литературы, творческие портреты писателей, направления кинематографии, фильмографии.
6. Работа с незавершенным материалом.

Возможность признания навыка:

-


Навык 3:
Разработка методического инструментария, методических указаний и других документов в сфере искусства и кино (киностудии, телевидения, отдел культуры, МАМ)

Умение:
1. Умение применять теоретические знания на практике.
2. Аналитический и практический.
Знаниее:
1. Тенденции современной драматургии.
2. Историко-теоретическая оценка литературы.
3. Кафедры литературы.
4. Методика по профилю.

Трудовая функция 3:
Консультативно-экспертная деятельность



Навык 1:
Управление и организация

Умения:
1. Персональная ответственность за работу в команде.
2. Способность организовывать проекты и культурные мероприятия.
3. Умение планировать и продуктивное мышление.

Знания:
1. Знание правовой системы Республики Казахстан.
2. Помните об авторских правах.
3. Кураторская работа
4. Этап развития кинодраматургии.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ориентация на результат и эффективность, межличностная компетентность, управленческие компетенции, когнитивные компетенции, саморегуляция и личная эффективность, способность к абстрактному мышлению, мягкие навыки.
Наставничество (менторинг, коучинг)
Система проектного мышления

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Искусствовед

6

Театровед

6

Кинотеледраматург

6

Культуролог

6

Кинематографист (по направлениям)

6

Редактор

6

Кинокритик Арт-критик

6

Архивный работник, архивист

6

Журналист/репортер

6

Научный сотрудник

6

Ассистент режиссера

6

Автор сценария /программы

7

Арт-менеджер

7

Продюсер

7

Главный научный сотрудник

7

Заместитель руководителя организации культуры/образования/науки/культурно-досуговой организации

11. Карточка профессии "Кинотеледраматург":

Код группы:

2641

Код наименования занятия:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Наименование профессии:

Кинотеледраматург

Уровень квалификации по ОРК:

8

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послевузовское образование (докторантура PhD, ученая степень доктора PhD, степень доктора PhD по профилю, кандидата наук, доктора наук)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

Высшее образование по ОП "Кинотеледраматург", доктор PhD

Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2641-1-008 Публицист
2641-2-001 Автор сценария
2641-2-002 Сценарист
2641-3-003 Составитель речей
2641-5-002 Корректор, сценариев и литературных произведений
2641-5-007 Редактор телефильмов
2641-5-003 Литературный критик
2641-5-004 Литературный редактор
2641-5-008 Художественный редактор
2641-9-001 Литературный сотрудник
2642-1-009 Корреспондент издательства, редакции газет и журналов
2642-1-014 Обозреватель
2642-1-019 Репортер телевизионных/радионовостей
2642-2-001 Консультант издательства, редакции газет и журналов
2642-2-002 Корректор
2314-0-002 Преподаватель, доцент, профессор - искусствовед, ВУЗ

Основная цель деятельности:

Подготовка квалифицированного специалиста, владеющего методами и навыками практической работы в кинодраматургии, драматургии и других областях литературного творчества.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Научно-исследовательская деятельность.
2. Научно-педагогическая деятельность.

Дополнительные трудовые функции:

Управляет культурными и художественными организациями

Трудовая функция 1
Научно-исследовательская
деятельность



Навык 1:
Контроль тенденций развития в области кинодраматургии

Умения:
1. Освоение методологии научных исследований в области сценария.
2. Профессиональная, педагогическая, деятельность по результатам научных исследований.
3. Изучение методики анализа художественной ценности (обоснования).

Знания:
1. Методология научных исследований в области кинодраматургии.
2. Основы педагогической практики.
3. Психология, в том числе психология искусства.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2
Научно-педагогическая деятельность

Навык 1:
Работа в отборочной комиссии и жюри фестивалей и конкурсов по направлению

Умения:

1. Умение анализировать сценарий на всех этапах написания.
2. Навыки дипломатического письменного и устного общения.
3. Ведение дискурса и конструктивной аргументации, грамотно и авторитетно излагая свою позицию.
4. Разработка/совершенствование методики критической оценки труда.
5. Классификация произведений по типам, жанрам, направлениям, определение творческих портретов кинематографистов, направлений в кинематографии, кинодраматургии.

Знания:

1. Усвоил особенности фестиваля и конкурса.
2. Может определить профессиональный уровень творческой работы режиссера, сценариста, монтажера.
3. Умеет понять взаимосвязь искусства и реальной жизни, общества и показать их особенности.
4. Критическая оценка работы.

Навык 2:
Управление проектом

Умения:
1. Уметь оценить проект ученика.
2. Овладение навыками проектирования проекта мозгом.

1. Методика определения цели и задач, актуальности, теоретического и практического обоснования темы проекта.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Научно-экспертная деятельность



Навык 1:
Организация учебного процесса

Умения:
1. Создание рабочих программ, учебных планов, методических пособий по специальностям.
2. Иметь в виду педагогические навыки.
3. Способность проводить академическую и профессиональную подготовку.
4. Умение передать суть фильма, его содержание, форму, тему и идею.

Знания:
1. Методика тренировки мозга и педагогического образования.
1. Основы педагогической практики.
Психология, в том числе психология искусства.

Навык 2:
Работа в ведущих институтах кинематографии: ВУЗах, киноцентре, киностудиях.

Умения:

1. Участие и руководство рабочими группами по вопросам кинематографии МАМ Республики Казахстан.
2. Освоение новых методов и знаний о мозге.
3. Иметь глубокие знания кинематографии, современного кинопроцесса.
4. Уметь определить тему, актуальность, важность проблемы и дать полные ответы на эти вопросы.
5. Способность руководить разработкой методических пособий, пособий и других документов в сфере искусства и кино (киностудии, ТВ, отдел культуры, МАМ).
6. Изучение методики научной оценки проектов в области кинематографии.
7. Формирование концепции и политики кинопроектов с целью внедрения различных инноваций.

Знания:

1. Результат концептуальных исследований кинематографии.
2.Особенности истории мирового и казахстанского искусства, документального и анимационного кино, особенности кинопроизводства, творчества мировых и отечественных кинематографистов.
3. Основы планирования, финансирования, формирования политики в рамках организации проектного профиля.
4. Основы менеджмента.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция:
Управляет культурными и художественными организациями

Навык 1:
Управление научными проектами

Умения:

1. Личная ответственность за коллективную работу.
2. Уметь организовывать и управлять научными проектами.
3. Владеть навыками стратегического планирования.
4. Оценивать уровень компетенций (мастерства) специалистов в области киноискусства.
5. Владеть методологией внедрения современных технологий на практике кинопроизводства.
6. Владеть методами научного руководства и планирования деятельности организаций сферы культуры и искусства.
7. Владеть методологией организации, планирования, руководства и координации человеческими и материальными ресурсами научных, учебно-методических и творческих процессов подразделений и организаций культуры.

Знания:

1. Основы права РК.
2. Детали авторского права.
3. Методики кураторской работы.
4. Тенденции развития киноиндустрии и зрительского спроса.
5. Принципы международного сотрудничества в области культуры и искусства.

Требования к личностным компетенциям:

Эрудированность, трудолюбие, аналитическое, критическое мышление, толерантность, дипломатичность, soft skills.
Концентрация и управление вниманием
Проектное мышление
Тайм-менеджмент

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Арт-менеджер

7

Продюсер

7

Главный научный сотрудник

7

Старший преподаватель

7

Доцент

7

Профессор

7

Заместитель руководителя организации культуры/образования/науки/культурно-досуговой организации

8

Руководитель организации культуры/образования/науки/культурно-досуговой организации

8

Искусствовед-исследователь

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      12. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      13. Исполнитель:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Организация: РММ "Казахский национальный университет искусств"

      Руководитель проекта: Алмагуль Амантаевна Сметова, декан факультета "Вокально-хорового, эстрадного искусства и музыкального образования" РГУ "Казахский национальный университет искусств".

      Исполнители проекта: У. Нұрғалым, А.Жумашкенова.

      14. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      15. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      11 декабря 2023 года.

      16. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      17. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 44
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Специалист по реставрации и консервации памятников"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Специалист по реставрации и консервации памятников" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Специалист по реставрации и консервации памятников.

      5. Код профессионального стандарта: R91030078.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.03 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей;

      91.03.0 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Научная реставрация, консервация, восстановление памятников истории и культуры согласно научно-проектной документации.

      8. Перечень карточек профессий:

      Специалист по реставрации и консервации памятников - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Специалист по реставрации и консервации памятников":

Код группы:

2621-3

Код наименования занятия:

2621-3-004

Наименование профессии:

Специалист по реставрации и консервации памятников

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (бакалавриат, специалитет)

Специальность:
Дизайн, реставрация и реконструкция гражданских зданий

Квалификация:

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-3-003 Реставратор художественных произведений и исторических памятников
2621-3-002 Консервировщик произведений искусства и исторических памятников

Основная цель деятельности:

Научная реставрация, консервация, восстановление памятников истории и культуры согласно научно-проектной документации.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам
2. Выполнение комплексных мер на производственной площадке или на объекте по сохранению памятников истории и культуры

Дополнительные трудовые функции:

1. Организация выполнения научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры
2. Производственное взаимодействие с архитектором-реставратором, инженерами и другими работниками производственной группы.

Трудовая функция 1:
Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам



Навык 1:
Уметь выполнять чертежей, рисунков, графиков, таблиц и текстовых наборов для отдельных разделов научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.

Умения:
1. Комплектовать и оформлять результаты работы по сбору, обработке и анализу данных, необходимых для релизации научно-проектной документации
2. Уметь выполнять исследований и анализ опыта научной реставрации, консервации, приспособления и эксплуатации аналогичных памятников истории и культуры.
3. Уметь выполнять подготовительных работ производства для реализации научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.
4. Уметь реализовывать архитектурных и реставрационных разделов научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.
5. Определять объемы и сроки выполнения работ по научной реставрации, консервации отдельных архитектурно-реставрационных и объемно-планировочных решений.
6. Реализовывать сложные архитектурно-реставрационные и объемно-планировочные решения для сохранения памятников истории и культуры.
7. Осуществлять расчет технико-экономических показателей научно-реставрационных и объемно-планировочных решений для реализации научно-проектной документации.

Знания:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативно-технических и методических документов по научно-реставрационному, архитектурно-строительному, конструкторскому и технологическому проектированию, включая технические регламенты, стандарты и своды правил, санитарные правила.
2. Требования международных нормативно-технических документов по научно-реставрационному, архитектурно-строительному, конструкторскому и технологическому проектированию, особенности их применения.
3. Требования методических документов к порядку проведения научно-реставрационных, консервационных работ на памятниках истории и культуры.
4. Авторские методики комплексных научных исследований с целью сохранения, консервации, реставрации и приспособления, включая воссоздание памятников истории и культуры.
5. Теория и методология сохранения памятников истории и культуры.
6. История и особенности архитектурных стилей, особенности архитектурно-художественной обработки элементов декора и предметов декоративно-прикладного искусства.
7. Взаимосвязь требований к сохранению памятников истории и культуры, объемно-пространственных, конструктивных, инженерных решений и эксплуатационных качеств.
8. Основные реставрационные, строительные материалы, изделия и конструкции, их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
9. Основы реставрационных технологий и методов строительно-монтажных работ.
12. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативно-технических и методических документов к порядку ввода в эксплуатации памятников истории и культуры.
13. Виды и методы проведения научно-реставрационных работ, включая историографические и культурологические.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение комплексных мер на производственной площадке или на объекте по сохранению памятников истории и культуры



Навык 1:
Выявление, сбор и систематизация данных для раздела предварительных работ в составе научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.

Умения:
1.Уметь выполнять натурных исследований и обмерных работ всех видов с составлением чертежей памятников истории и культуры.
2. Умение влиять к изменению проектного решения по результатам выявленных фактов при проведения производственных работ на памятниках истории и культуры с целью сохранения памятника.
3. Осуществлять сбор, обработку и анализ данных об историко-культурных, архитектурно-художественных особенностях памятников истории и культуры, включая их территорию, иные сведения, необходимые для проведения научно-реставрационных, консервационных работ.
4. Использовать технические и программные средства для обмеров основных проекций, узлов и деталей памятников истории и культуры.
5. Осуществлять поиск, обработку и анализ данных об объектах, аналогичных по архитектурно-художественному решению, функциональному назначению, месту расположения и условиям реставрации.
6. Реализация научно-реставрационных, функциональных, объемно-пространственных, планировочных, художественно-декоративных, стилевых и других решений.
7. Выполнение научно-реставрационных работ деталей и/или целого памятника истории и культуры.
8. Умение подбора материалов для использования в процессе научной реставрации памятников истории и культуры.

Знания:
1. Основные требования к работам по сохранению памятников истории и культуры.
2. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативно-технических и методических документов по научно-реставрационному, архитектурно-строительному, конструкторскому и технологическому производству, включая технические регламенты, стандарты и своды правил, санитарные правила.
3. Принципы теории и методологии научной реставрации и сохранения памятников истории и культуры.
4. Средства и методы научно-реставрационных и архитектурно-строительных работ.
5. Основы архитектурной композиции и закономерности визуального восприятия архитектурного объекта.
6. История и особенности архитектурных стилей, особенности архитектурно-художественной обработки элементов декора и предметов декоративно-прикладного искусства.
7. Основы материаловедения, изделия и конструкции памятников истории и культуры, их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
8. Основные технологии производства строительных, научно-реставрационных и монтажных работ.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Организация выполнения научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры



Навык 1:
Уметь определить целей и задач проекта по сохранению памятников истории и культуры, его основных научно-реставрационных и объемно-планировочных параметров и стратегии его реализации в увязке с требованиями нормативных правовых актов Республики Казахстан в области сохранения памятников истории и культуры и условиями приспособления для современного использования памятников истории и культуры всех ви

Умения:
1. Осуществлять выполнения научно-реставрационного проекта и инженерных изысканий на памятниках истории и культуры, проверки комплектности и оценки качества исходных данных о памятниках истории и культуры, их соответствия заданию органа государственной охраны памятников истории и культуры.
2. Определять источник используемых материалов, необходимых для реализации научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.
3. Соблюдать методы проведения работ по сохранению памятников истории и культуры и выбор сложных архитектурных и объемно-планировочных решений в составе научно-проектной документации.
4. Выполнять технические задания и осуществлять сдачу результатов научно-реставрационных и консервационных работ.

Знания:
1. Требования нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативно-технических и методических документов по научно-реставрационному, архитектурно-строительному, конструкторскому и технологическому производству, включая технические регламенты, стандарты и своды правил, санитарные правила.
2. История и особенности архитектурных стилей, особенности архитектурно-художественной обработки элементов декора и предметов декоративно-прикладного искусства.
3. Взаимосвязь объемно-пространственных, конструктивных, инженерных решений и эксплуатационных качеств памятников истории и культуры.
4. Основы технологии научной реставрации, консервации и ремонта памятников истории и культуры.
5. Методы наглядного изображения и моделирования архитектурной формы, декоративной пластики и пространства.
6. Предложения рынка реставрационных и строительных технологий, материалов, изделий и конструкций, оборудования, машин и механизмов.
7. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
8. Порядок согласования и сдачи выполненных научно-реставрационных и консервационных работ по сохранению памятников истории и культуры.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Производственное взаимодействие с архитектором-реставратором, инженерами и другими работниками производственной группы.



Навык 1:
Выполнение проектных решений научно-проектной документации при производстве работ по сохранению памятников истории и культуры с подтверждением объемов и качества произведенных работ, включая применяемые реставрационные и строительные материалы.

Умения:
1. Участие в обсуждении порядка выполнения научно-проектной документации.
2. Своевременное и качественное выполнение объемов реставрационных и иных работ.
3. Согласовывать соответствия применяемых в процессе производства работ материалов требованиям научно-проектной документации.
4. Умение сочетать высокую технику и знания.
5. Овладение навыками самостоятельной работы над сохранением памятника, реставрацией конкретного участка.
6. Оформлять отчетную документацию по результатам проведения научно-реставрационных, консервационных работ.

Знания:
1. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
2.Основные технологии производства научно-реставрационных, строительных и монтажных работ.
3. Основные реставрационные и строительные материалы, изделия, конструкции и их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
4. Основные методы контроля качества научно-реставрационных и строительных работ.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Терпеливость
Дисциплинированность
Аккуратность
Выносливость и усердие
Концентрация и управление вниманием

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Архитектор-реставратор

6

Главный инженер (проекта)

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики: РГП на ПХВ "Казреставрация".

      Максат Ажиханов, экономист РГП на ПХВ "Казреставрация".

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 45
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Реставратор каменных конструкций"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Реставратор каменных конструкций" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Реставратор каменных конструкций.

      5. Код профессионального стандарта: R91030080.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.03 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей;

      91.03.0 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Установление требований в области реставрации, консервации, восстановлению памятников истории и культуры согласно научно-проектной документации, к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

      8. Перечень карточек профессий:

      Реставратор каменных конструкций - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Реставратор каменных конструкций":

Код группы:

2651-1

Код наименования занятия:

2651-1-001

Наименование профессии:

Реставратор каменных конструкций

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Дизайн, реставрация и реконструкция гражданских зданий

Квалификация:

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

2621-3-003 Реставратор художественных произведений и исторических памятников
2651-9-002 Реставратор художественных изделий и декоративных предметов

Основная цель деятельности:

Установление требований в области профессиональной деятельности, к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам
2. Кладка сложных стен и каменных конструкций

Дополнительные трудовые функции:

1. Установка элементов каменных конструкций
2. Усиление и научная-реставрация каменных конструкций

Трудовая функция 1:
Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам



Навык 1:
Уметь выполнять подготовительных работ производства для реализации научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.

Умения:
1. Уметь реализовывать архитектурных и реставрационных разделов научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.
2. Определять объемы и сроки выполнения работ по реставрации, консервации отдельных архитектурно-реставрационных и объемно-планировочных решений.
3. Реализовывать сложные архитектурно-реставрационные и объемно-планировочные решения для сохранения памятников истории и культуры.
4. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места реставратора каменных конструкций.
5. Пользоваться оборудованием, инструментом и приспособлениями при выполнении научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры.
6. Определять качество используемых в работе материалов.

Знания:
1. Требования к планировке и оснащению рабочего места реставратора каменных конструкций.
2. Основные опасные и вредные производственные факторы, влияющие на работника.
3. Требования методических документов к порядку проведения научно-реставрационных, консервационных работ на памятниках истории и культуры.
4. Правила применения средств индивидуальной защиты.
5. Теория и методика сохранения памятников истории и культуры.
6. История и особенности архитектурных стилей, особенности архитектурно-художественной обработки элементов декора и предметов декоративно-прикладного искусства.
7. Методы оказания первой помощи пострадавшим.
8. Особенности научно-реставрационных работ в зимних условиях и требования охраны труда при их выполнении.
9. Способы и правила кладки стен под штукатурку или с расшивкой швов по ходу кладки.
10. Основы научно-реставрационных технологий и методов строительно-монтажных работ.
12. Правила пользования инструментами, механизмами и приспособлениями.
13. Виды и методы проведения научно-реставрационных работ, включая историографические и культурологические.
14. Правила хранения и защиты строительных материалов от неблагоприятных факторов среды.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Кладка сложных стен и каменных конструкций



Навык 1:
Реализация архитектурно-реставрационных, функциональных, объемно-пространственных, планировочных, художественно-декоративных, стилевых и других решений.

Умения:
1. Выполнение научно-реставрационных работ деталей и/или целого памятника истории и культуры.
2. Умение подбора материалов для использования в процессе научной-реставрации памятников истории и культуры.
3. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки клинчатых перемычек и для расшивки швов.
4. Выполнять кладку с одновременной облицовкой декоративным цветным кирпичом по заданному рисунку.
5. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки колодцев переменного сечения и коллекторов круглого и шатрового сечения.
6. Сочетать нестандартные линии выступов и проемов.
7. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки карнизов и колонн прямоугольного сечения.
8. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки естественного камня.
9. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки тесаного камня.

Знания:
1. Основные требования к работам по сохранению памятников истории и культуры.
2. Принципы теории и методики научной-реставрации и сохранения памятников истории и культуры.
3. Средства и методы научно-реставрационных и архитектурно-строительных работ.
4. Основы материаловедения, изделия и конструкции памятников истории и культуры, их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
5. Основные технологии производства строительных, реставрационных и монтажных работ.
6. Способы и правила кладки под штукатурку и с расшивкой швов по ходу кладки сложных стен.
7. Способы и правила кладки стен средней сложности и сложных с утеплением и одновременной облицовкой.
8. Способы и правила кладки стен с одновременной облицовкой декоративным цветным кирпичом по заданному рисунку.
9. Способы и правила кладки колодцев переменного сечения и коллекторов круглого и шатрового сечения, кладки карнизов, кладки колонн прямоугольного сечения.
10. Способы и правила кладки из естественного камня надсводных строений арочных мостов, труб, лотков и оголовков.
11. Способы и правила кладки из тесаного камня наружных верстовых рядов мостовых опор прямолинейного очертания.
12. Способы и правила устройства железобетонных армокаркасов, обрамлений проемов и вкладышей в кирпичной кладке сейсмостойких зданий
13. Правила и приемы использования инструментов, станков и других механизмов.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Установка элементов каменных конструкций



Навык 1:
Пользоваться инструментом для кладки кирпичных сводов и арок всех видов.

Умения:
1. Пользоваться инструментом и приспособлениями для расшивки швов и при заделке швов.
2. Пользоваться оборудованием, инструментом и приспособлениями для демонтажа и монтажа подоконных плит и отдельных ступеней лестниц.
3. Пользоваться оборудованием, инструментом и приспособлениями при монтаже железобетонных балок, плит перекрытий и покрытий, перегородок, лестничных маршей, площадок, балконных плит, ступеней, оконных и дверных балконных коробок и блоков, подоконных досок и плит.
4. Пользоваться инструментом и приспособлениями при установке анкерных устройств перекрытий, стен и перегородок, вентиляционных блоков, асбестоцементных труб.
5. Разбирать кирпичные своды всех видов.
6. Выкладывать конструкции из стеклоблоков и заполнять проемы из стеклопрофилита.
7. Устанавливать, разбирать, переустанавливать блочные, пакетные подмости на пальцах и выдвижных штоках.
8. Читать сложные рабочие и сборочные чертежи в ходе выполнения научно-реставрационных работ

Знания:
1. Основы технологии реставрации, консервации и востановления памятников истории и культуры.
2. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
3. Типы и предназначение инструментов и приспособлений для разборки кирпичных сводов всех видов.
4. Способы и правила разборки кирпичных сводов всех видов.
5. Способы и правила заделки швов в сборных железобетонных конструкциях, перекрытиях и покрытиях.
6. Основные виды сборных конструкций, применяемых при возведении каменных зданий и сооружений.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Усиление и научная-реставрация каменных конструкций



Навык 1:
Своевременное и качественное выполнение объемов научно-реставрационных и иных работ.

Умения:
1. Овладение навыками самостоятельной работы над сохранением памятника, реставрацией конкретного участка.
2. Пользоваться инструментом и приспособлениями для реставрации и кладки сводов, арок и куполов.
3. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки колонн и отдельно стоящих труб круглого и переменного сечения.
4. Выполнять кладку из естественного тесаного камня памятников истории и культуры с подбором камня.
5. Пользоваться инструментом и приспособлениями для кладки тесаного камня.
6. Выполнять кладку подпятовых камней.
7. Раскрой и изготовление отдельных элементов нетиповых деталей, сложных геометрических форм памятника истории и культуры в соответствии с научно-проектной документацией.
8. Облицовка сложных, нетиповых узлов сопряжений различных конструкций в соответствии с рабочими чертежами.
9. Расчет необходимого количества материалов для соответствующих конструкций.
10. Точечное восстановление всех форм каменных элементов памятника истории и культуры.

Знания:
1. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
2.Основные технологии производства научно-реставрационных, строительных и монтажных работ.
3. Основные реставрационные и строительные материалы, изделия, конструкции и их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
4. Правила чтения рабочих и сборочных чертежей любой сложности.
5. Порядок и способы производства работ по научной реставрации сложных каменных частей и конструкций.
6. Способы и правила реставрационного ремонта, кладки и облицовки на памятниках истории и культуры
7. Правила раскроя и изготовления элементов, сложных геометрических форм и сложных конструкций на памятника истории и культуры.
8. Правила подбора и комплектования материалов и деталей в соответствии с научно-проектной документацией.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Стрессоустойчивость
Терпеливость
Аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Специалист по реставрации и консервации памятников

4

Плотник-реставратор

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики: РГП на ПХВ "Казреставрация".

      Максат Ажиханов, экономист РГП на ПХВ "Казреставрация".

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 46
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Плотник-реставратор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: "Плотник-реставратор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Плотник-реставратор.

      5. Код профессионального стандарта: R91030083.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.03 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей;

      91.03.0 Деятельность исторических мест и зданий и аналогичных туристических достопримечательностей.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Научная реставрация, консервация, восстановление памятников истории и культуры согласно научно-проектной документации.

      8. Перечень карточек профессий:

      Плотник-реставратор - 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Плотник-реставратор":

Код группы:

7115-1

Код наименования занятия:

7115-1-004

Наименование профессии:

Плотник-реставратор

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
Дизайн, реставрация и реконструкция гражданских зданий

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

7315-1-011 Реставратор памятников деревянного зодчества
7315-1-012 Реставратор произведений из дерева

Основная цель деятельности:

Осуществление деятельности по научной реставрации, консервации, восстановлению памятников истории и культуры из дерева согласно научно-проектной документации.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам
2. Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры средней сложности из дерева

Дополнительные трудовые функции:

1. Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры с крупногабаритными материалами из дерева
2. Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры с крупногабаритными строительными материалами сложной конфигурации и со сложными способами установки из дерева

Трудовая функция 1:
Выполнение технической работы при подготовке памятников истории и культуры к научно-реставрационным и консервационным работам



Навык 1:
Уметь выполнять подготовительных работ производства для реализации научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.

Умения:
1.Уметь реализовывать архитектурных и реставрационных разделов научно-проектной документации по сохранению памятников истории и культуры.
2. Определять объемы и сроки выполнения работ по научной реставрации, консервации отдельных научно-реставрационных и объемно-планировочных решений.
3. Реализовывать сложные научно-реставрационные и объемно-планировочные решения для сохранения памятников истории и культуры.
4. Поддерживать состояние рабочего места в соответствии с требованиями охраны труда, пожарной, промышленной и экологической безопасности, правилами организации рабочего места плотника-реставратора.
5. Пользоваться ручным инструментом при поперечном перепиливании, окорке и обтесывании лесоматериалов вручную.
6. Равномерно наносить кистью антисептические и огнезащитные составы на деревянные конструкции и детали в соответствии с рабочей инструкцией.
7. Определять качество используемых в работе материалов.

Знания:
1. Требования к планировке и оснащению рабочего места плотника-реставратора.
2. Основные опасные и вредные производственные факторы, влияющие на работника.
3. Требования методических документов к порядку проведения науяно-реставрационных, консервационных работ на памятниках истории и культуры.
4. Правила применения средств индивидуальной защиты.
5. Теория и методика сохранения памятников истории и культуры.
6. Методы оказания первой помощи пострадавшим.
7. Особенности плотничных работ в зимних условиях и требования охраны труда при их выполнении.
8. Породы древесины, применяемые в деревообрабатывающем производстве и в плотничных работах.
9. Основы научно-реставрационных технологий и методов строительно-монтажных работ.
10. Правила пользования инструментами, механизмами и приспособлениями.
11. Виды и методы проведения научно-реставрационных работ, включая историографические и культурологические.
12. Правила хранения и защиты строительных материалов от неблагоприятных факторов среды.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры средней сложности из дерева



Навык 1:
Реализация научно-реставрационных, функциональных, объемно-пространственных, планировочных, художественно-декоративных, стилевых и других решений.

Умения:
1. Выполнение научно-реставрационных работ деталей и/или целого памятника истории и культуры.
2. Умение подбора материалов для использования в процессе научной реставрации памятников истории и культуры.
3. Применять приспособления, инструменты и деревообрабатывающие станки в соответствии с требованиями охраны труда.
4. Выбирать вид сопряжения элементов конструкций в зависимости от объекта применения (упор контактных поверхностей (врубка) или соединение на механических связях).
5. Выполнять замену кровельных листов и плиток на поврежденных участках крыш сложной геометрической формы.
6. Выполнять замену поврежденных участков каркасных стен, полов и дощатой кровли.
7. Выполнять звукоизоляционные работы при устройстве перегородок, оконных и дверных коробок, блоков и подоконных досок в соответствии с требованиями к монтажу.
8. Выполнять подшивку потолков перекрытий досками под штукатурку.
9. Выполнять проверку подмостей, лесов и эстакад на устойчивость конструкции.
10. Выполнять работы по изготовлению антисептических и гидроизоляционных бандажей и креплению их на столбы.
11. Выполнять работы по изготовлению фундамента забора, заборных столбов и простенков, а также их связке между собой.
12. Выполнять работы по монтажу блочных подмостей из конструктивных элементов в соответствии с требованиями научно-проектной документации.
13. Выполнять работы по раскройке и креплению к различным видам стен материалов для чистовой обшивки стен и потолков.
14. Выполнять работы по сопряжению между собой основных элементов деревянных опор - стоек, приставок, откосов.
15. Выполнять работы по устройству, перестилке и сплачиванию верхних дощатых покрытий (чистых полов) из отдельных досок в соответствии с научно-проектной документацией.
16. Устанавливать окна и двери.
17. Восстанавливать элементы из дерева памятника истории и культуры в соответствии с научно-проектной документацией.

Знания:
1. Основные требования к работам по сохранению памятников истории и культуры.
2. Принципы теории и методики научной реставрации и сохранения памятников истории и культуры.
3. Средства и методы научно-реставрационных и архитектурно-строительных работ.
4. История и особенности архитектурных стилей, особенности архитектурно-художественной обработки элементов декора и предметов декоративно-прикладного искусства.
5. Основы материаловедения, изделия и конструкции памятников истории и культуры, их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
6. Основные технологии производства строительных, реставрационных и монтажных работ.
7. Виды заборов и способы их изготовления из различных материалов.
8. Виды остекляемых переплетов.
9. Назначение и виды стекольных работ.
10. Назначение, принцип изготовления и порядок сборки и разборки деревянных оснований.
11. Основные требования, нормы и допустимые предельные отклонения при установке окон и дверей.
12. Особенности обработки и способы крепления элементов из брусков, клееных щитов, древесно-волокнистых и древесно-стружечных плит и торцовой шашки.
13. Правила и приемы использования инструментов, станков и других механизмов.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры с крупногабаритными материалами из дерева



Навык 1:
Соблюдать методы проведения работ по сохранению памятников истории и культуры и выбор сложных архитектурных и объемно-планировочных решений в составе научно-проектной документации.

Умения:
1. Выполнять работы по замене части сруба без замены венцов методом выпиливания поврежденного участка и последующего сочленения новых элементов с основной конструкцией.
2. Выполнять работы по сборке и установке стропил и стропильных ферм, опирающихся на наружные стены здания.
3. Выполнять работы по строповке ряжа и спуску его по стапелям с применением лебедок и полиспастов, передвижке до места и установке в створе сооружения.
4. Выполнять разборку лесов и эстакад с наращиванием стоек со спуском, сортировкой и укладкой элементов конструкции.
5. Выполнять сопряжение стропильных ног методом встык, внахлест или в лапу.
6. Выполнять установку ряжей в створ сооружения в соответствии с научно-проектной документацией.
7. Производить сборку памятника истории и культуры из бревен, брусьев и щитов в соответствии с требованиями научно-проектной документации.
8. Собирать элементы конструкций, устанавливать и закреплять леса и эстакады с наращиванием стоек в соответствии с научно-проектной документацией.
9. Читать сложные рабочие и сборочные чертежи в ходе выполнения научно-реставрационных работ

Знания:
1. Основы технологии реставрации, консервации и ремонта памятников истории и культуры.
2. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
3. Способы контроля качества выполнения плотничных общестроительных работ повышенной сложности.
4. Правила выпиливания и сочленения заменяемых элементов сруба.
5. Правила чтения сложных рабочих и сборочных чертежей.
6. Способы пропитки деревянных конструкций и деталей антисептическими и огнезащитными составами с помощью компрессорных установок.
7. Способы разметки и изготовления сложных деревянных конструкций, соединений и врубок.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 2:
Выполнение научно-реставрационных работ по сохранению памятников истории и культуры с крупногабаритными строительными материалами сложной конфигурации и со сложными способами установки из дерева



Навык 1:
Своевременное и качественное выполнение объемов научно-реставрационных и иных работ.

Умения:
1. Овладение навыками самостоятельной работы над сохранением памятника, реставрацией конкретного участка.
2. Выполнение работ по ремонту сложных деревянных частей и конструкций.
3. Установка растровых и реечных подвесных потолков с укладкой звуко- и теплоизоляционных материалов.
4. Установка потолков криволинейных и ломаных форм в соответствии с научно-проектной документацией.
5. Подбор декоративных материалов и облицовка конструкций с использованием элементов декора.
6. Раскрой и изготовление отдельных элементов нетиповых деталей, сложных геометрических форм памятника истории и культуры в соответствии с научно-проектной документацией.
7. Облицовка сложных, нетиповых узлов сопряжений различных конструкций в соответствии с рабочими чертежами.
8. Изготовление шаблонов под криволинейные и ломаные формы конструкций.
9. Расчет необходимого количества материалов для соответствующих конструкций.
10. Изготовление шаблонов отдельных элементов каркасно-обшивных конструкций сложных геометрических форм.
11. Точечное восстановление всех форм деревянных элементов памятника истории и культуры.

Знания:
1. История и особенности архитектурных стилей и художественного оформления памятников истории и культуры.
2. Основные технологии производства научно-реставрационных, строительных и монтажных работ.
3. Основные реставрационные и строительные материалы, изделия, конструкции и их технические, технологические, эстетические и эксплуатационные характеристики.
4. Правила чтения рабочих и сборочных чертежей любой сложности.
5. Порядок и способы производства работ по ремонту сложных деревянных частей и конструкций.
6. Назначение и способы изготовления шаблонов конструкций сложных геометрических форм.
7. Правила раскроя и изготовления элементов каркасов конструкций сложных геометрических форм и сложных конструкций.
8. Правила подбора и комплектования материалов и деталей в соответствии с научно-проектной документацией.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Терпеливость
Аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Специалист по реставрации и консервации памятников

4

Реставратор каменных конструкций

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22

      Эксперты-разработчики: РГП на ПХВ "Казреставрация".

      Максат Ажиханов, экономист РГП на ПХВ "Казреставрация".

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      5 желтоқсан 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 47
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения.

      5. Код профессионального стандарта: R90020066.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.02 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий;

      90.02.0 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Художественный руководитель в Доме культуры и народного творчества является ключевой персоной, обеспечивающей организационно-творческий процесс в культурно-досуговом учреждении. Он руководит творческо-производственной деятельностью в области искусства, культуры и театрального производства. Комплекс мер, направленных на организацию и проведение обучения, формирования знания, умений и навыков позновательного и творческого характера, объединения людей по интересам.

      8. Перечень карточек профессий:

      Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, народной культуры и др.) - 4 уровень ОРК

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, народной культуры и др.)":

Код группы:

3433-2

Код наименования занятия:

-

Наименование профессии:

Руководитель кружка Дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, народной культуры и др.)

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 17 июля 2017 года № 209. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 августа 2017 года № 15495 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих государственных организаций культуры"

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Искусство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

3433-2-001 Методист библиотеки, дома народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-методического, народной культуры и др.)
2652-3-003 Концертмейстер

Основная цель деятельности:

Осуществляет руководство деятельностью студии, коллектива. Участвует в составлении планов работы. Подбирает материалы для занятий, проводит отбор исполнителей, групповые и индивидуальные занятия, репетиционную, учебную и тренировочную работу. Осуществляет отбор литературного, музыкального, иконографического и других материалов, необходимых для решения постановочных задач. Принимает участие в работе методического кабинета по организации и проведению массовых зрелищ и представлений, тематических вечеров, театрализованных праздников, карнавалов, народных гуляний и других массовых мероприятий.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и проведение массовых мероприятий, способствующих росту культурных ценностей в обществе
2. Руководство творческой деятельностью коллектива

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация и проведение массовых мероприятий, способствующих росту культурных ценностей в обществе



Навык 1:
Навыки установления приоритетов и организации практической работы

Умения:
1. Осуществляет руководство деятельностью студии, коллектива;
2. Организовывает выступления участников кружков в концертах и спектаклях;
3. Создавать театрализованные и художественные постановки, координировать работу соответствующих специалистов, а также разрабатывать программы культурно-досуговых мероприятий.

Знания:
1. Законы и иные нормативные правовые акты Республик Казахстан, касающиеся деятельности организаций культурно-досугового типа, структуру культурно-досуговой организации, формы и методы организации массового досуга населения, научные, технические достижения в сфере культуры и искусства;
2. Основы менеджмента, теорию и практику соответствующего вида художественного или технического творчества, теорию соответствующего вида искусства;
3. Формирование репертуара, основы психологии и педагогики, трудового законодательства, правила внутреннего трудового распорядка, правила по охране труда и пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Коммуникативные навыки и умение работать в коллективе

Умения:
1. Проводит занятия по классическому и характерному тренажу, изучению истории изобразительного искусства, технике и технологии живописи в мастерских, художественно-оформительскому искусству, изучению циркового искусства, истории кинофотоискусства, операторскому мастерству, разбору и обсуждению любительских фильмов и фотографий, методике организации фотовыставок, изучению истории и развития данного вида техники, организации выставок технического творчества.
2. Проводит групповые и индивидуальные занятия по актерскому мастерству, технике речи, художественному слову, постановке голоса, разучиванию вокальных партий, а также работу над тематической программой.
3. Принимает участие в работе методического кабинета по организации и проведению массовых зрелищ и представлений, тематических вечеров, театрализованных праздников, карнавалов, народных гуляний и других массовых мероприятий.

Знания:
1. Руководитель должен обладать базовыми знаниями в области культуры, уметь планировать и организовывать мероприятия, проявлять лидерские качества и сотрудничать с коллегами и партнерами;
2. Осуществление должностных обязанностей художественного руководителя регламентируется законодательством и организационными документами Дома Культуры и народного творчества. Д
3. Добросовестно выполнять свои обязанности в соответствии с правилами и стандартами, действующими в культурно-досуговом учреждении.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Руководство творческой деятельностью коллектива



Навык 1:
Компетенция в работе со своим коллективом необходима для эффективного выполнения ежедневных должностных обязанностей.

Умения:
1. Важным аспектом организации творческой деятельности является учет мнения социальных партнеров и населения;
2. Учитывать желания и творческие запросы персонала Дома Культуры;
3. Учитывать социальную значимость и наглядность мероприятий, создавая тем самым условия для развития творческих подходов у своих сотрудников;
4. Художественный руководитель обязан способствовать росту творческих достижений коллективов и включать в программы мероприятий творческие проекты и научные исследования в области культуры. Также должен следить за органическим развитием коллективов и обучать руководителей организаций культуры в соответствии с положениями, устанавливаемыми законодательством;
5. Руководитель должен учитывать все жанры и направления искусства, давать свободу авторам и участникам при выборе программы. Также важно, чтобы фестивали и конкурсы учитывали и развивали творческие достижения коллективов и отдельных людей.
6. Обеспечивать своевременное информирование и уведомление о проводимых мероприятиях;

Знания:
1. Знание и компетенция в области художественного творчества;
2. Различные формы стимулирования, например, регулярные научные обсуждения, выставки, участие в фестивалях и конкурсах, а также целевые контракты и рейтинговую систему оценки работ;
3. Руководитель должен учитывать особенности своего учреждения: тип культурно-досуговой деятельности, количество посетителей, разнообразие проводимых мероприятий, условия организации, учет законодательства и базовых норм.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Необходимо учитывать все особенности народных традиций и культуру разных регионов.

Умения:
1. Должен иметь образец творческой идейности, уважение к народным традициям и элементам культуры;
2. Важной задачей является развитие народного творчества и организация региональных и национальных конкурсов и фестивалей;
3. Обсуждение документов, законов и рекомендаций с другими структурами и коллективами позволяет создавать органическое взаимодействие и дополнять друг друга в вопросе развития культуры и искусства народа.

Знания:
1. Художественный руководитель должен учитывать опыт и методические рекомендации других руководителей народного театра и искусства (в том числе Дворцов культуры и центры творчества);
2. Он должен следить за изменениями в законах и уголовных нормах, соответствующих области своей деятельности.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Пунктуальность
Гибкость мышления
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Управление изменениями

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

4

Культорганизатор

4

Ассистент хормейстра

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      1 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 48
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Культорганизатор"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Культорганизатор" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Культорганизатор.

      5. Код профессионального стандарта: R90020067.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      90 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.0 Деятельность в области творчества, искусства и развлечений;

      90.02 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий;

      90.02.0 Деятельность, способствующая проведению культурно-зрелищных мероприятий.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Обеспечивать выявление творческих инициатив в культурнодосуговой деятельности и способствовать их внедрению в практику организации культурно-досуговой деятельности и организовывать формирование в установленном порядке электронных баз данных, содержащих сведения о культурно-досуговой деятельности учреждения. Осуществлять работу по текущему и перспективному методическому, материально-техническому, финансовому и творческому обеспечению деятельности культурно-досугового учреждения

      8. Перечень карточек профессий:

      Культорганизатор – 4 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Культорганизатор":

Код группы:

3440-0

Код наименования занятия:

3440-0-011

Наименование профессии:

Культорганизатор

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО (специалист среднего звена)

Специальность:
-Социально-культурная деятельность (по видам)

Квалификация:
- Организатор культурно-массовых мероприятий, преподаватель

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

3440-0-003 Артист, ведущий концерт
2371-9-001 Культорганизатор детских внешкольных организаций
2371-7-001 Методист по профессиональным программам
3332-0-006 Организатор мероприятий

Основная цель деятельности:

Культорганизатор в учреждении культуры подразумевает его участие в разработке и оформлении сценариев, организации тематических мероприятий, коллективных игровых действий. Ответственен за художественное оформление и подборку музыкального сопровождения к мероприятию. Обеспечение реализации действий, направленных на удовлетворение потребностей населения в культурных благах и массовом досуге.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Разработка и организация программ
2. Привлечение аудитории

Дополнительные трудовые функции:

1. Управление персоналом

Трудовая функция 1:
Разработка и организация программ



Навык 1:
Навыки деятельности организаций

Умения:
1. Анализ потребностей аудитории и составление плана мероприятий;
2. Подбор и контроль исполнителей для проведения программ;
3. Организация концертов, выставок, спектаклей и других культурных мероприятий;
4. Приглашение гостей, специалистов и звезд для участия в программах.

Знания:
1. Законодательные и иные нормативно-правовые акты РК, регламентирующие деятельность культурно-досуговых учреждений в Казахстане;
2. Структура культурно-досуговой организации;
3. Формы и методы организации массового досуга населения.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Организационные навыки и общения с разными людьми.

Умения:
1. Разрабатывать самостоятельно сценарные планы народных гуляний, массовых представлений, театрализованных праздников, развлекательных программ; спортивных соревнований, иных показательных выступлений, используя в своей работе инновационные формы и современные методы досуга населения;
2. Пользоваться вычислительной и иной вспомогательной техникой, информационными продуктами, технологиями, средствами связи и коммуникаций;
3. Формировать трудовую мотивацию, инициативу и активность работников;
4. Организовывать подготовку отчетной документации, готовить смету расходов и бизнес-план на проведение культурно-массовых мероприятий.

Знания:
1. Основы современного менеджмента, экономики, управления, конъюнктуру рынка досуговых услуг населению в культурно-досуговой сфере;
2. Формы и методы ведения рекламных кампаний;
3. Сценарно-режиссерские и организационные основы проведения культурно-досуговых мероприятий и занятий в культурно-досуговом учреждении;
4. Социологические, психологические, педагогические основы изучения интересов и запросов посетителей культурно-досуговых учреждений.

Навык 3:
Навык проведения основных форм социально-культурных мероприятий

Умения:

1. Подготовка и проведение различных форм культурно – досуговой деятельности;
организации мероприятий в выходные дни;
2. Организация мероприятий в повседневные дни;
3. Организация и проведение государственных праздников;
4. Выступление на сцене в роли ведущего;
5.Осуществлять подбор игрового материала к различным мероприятиям;
6.Составлять постановочный план;
7. Проводить репетиции культурно досугового мероприятия,работать с разновозрастной аудиторией;
7. Владеть
приемами активизации аудитории.

Знания:

1. Работа специалиста социально – культурного учреждения по организации досуга для различных групп населения;
2. Классификация клубной аудитории;
3. Классификация, методика организации и проведения различных по характеру и содержанию форм культурно – досуговой деятельности;
4. Формы культурно – досуговой деятельности для различных групп населения;
5. Методика подготовки и проведения обрядов;
6. Методика подготовки праздников;
7. Приемы и принципы работы режиссера – постановщика;
8. Элементы актерского мастерства;
9.Техника речи;
10. Пластика и культура поведения на сцене;
11. Приемы гримирования;
12. Методика проведения игр;
13. Этапы активизации аудитории.

Навык 4:
Постановка развлекательно-игровых и художественно-документальных программ

Умения:

1. Использовать художественный и документальный материал;
2. Разрабатывать сценарный план;
3.Технология проведения развлекательно – игровых программ различного вида;
4. Драматургизировать материал

Знания:

1. Виды и жанры развлекательно – игровых и художествено – документальных программа
2. Приемы активизации аудитории, манки;
3. Особенности участников игрового действия

Навык 5:
Осуществление постановки современных зрелищных мероприятий

Умения:

1. Работать над созданием зрелищности;
2. Владеть принципами работы с выразительными средствами
3. Создавать атмосферу зрелищности

Знания:

1. Понятие "зрелище", "зрелищность";
2. Создание атмосферы представления

Навык 6:
Организация этно-фольклорных программ и мероприятий фольклорной направленности

Умения:

1. Работать с документальным материалом;
2.Работать с фольклорным материалом, сохраняя его самобытность;
3.Организовывать и проводить народные праздники;
4.Адаптировать обряды, с учетом требований современности;
5.Использовать народные игры в праздниках.

Знания:

1. Жанры фольклора и народной культуры;
2. Особенности народных праздников и обрядов;
3. Методика подготовки и проведения народных праздников;
4.Фольклорно – игровые традиции народов и этносов Казахстана;
5. Традиции и обычаи народов, проживающих на территории Казахстана

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Привлечение аудитории



Навык 1:
Организационные навыки и умение работать в команде

Умения:
1. Разработка и реализация маркетинговых стратегий для привлечения посетителей;
2. Проведение рекламных кампаний для распространения информации о мероприятиях;
3. Сотрудничество с СМИ и организация пресс-конференций для привлечения внимания общественности;
4. Организация работы кассы и продажи билетов на мероприятия.

Знания:
1. Порядок организации методической и творческой экспертизы проводимых культурно-досуговых мероприятий и занятий;
2.Требования, предъявляемые к этике и педагогике культурно - досуговой деятельности при взаимодействии с посетителями культурно-досугового учреждения;
3. Порядок заключения договоров в области творческой, хозяйственной и финансовой деятельности культурно-досугового учреждения;
4. Порядок оформления и ведения планово-отчетной документации по профилю деятельности организации;

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Коммуникабельность и умение общаться с людьми разного возраста

Умения:
1. Осуществлять работу по текущему и перспективному методическому, материально-техническому, финансовому и творческому обеспечению деятельности культурно-досугового учреждения;
2. Осуществлять руководство всеми видами работ, связанными с текущей организацией и проведением культурно-досуговых мероприятий, культурно-досуговых занятий посетителей учреждения;
3. Обеспечивать своевременное составление, утверждение, представление отчетной документации о результатах деятельности организации;
4. Контролировать соблюдение работниками производственной и трудовой дисциплины, правил по охране труда и пожарной безопасности;
5. Осуществлять контроль над рациональным использованием ресурсов, качеством и эффективностью выполняемых работ.

Знания:
1. Порядок заключения договоров в области творческой, хозяйственной и финансовой деятельности культурно-досугового учреждения;
2. Порядок оформления и ведения планово-отчетной документации по профилю деятельности организации;
3. Квалификационные требования к работникам культурно-досуговых учреждений;
4. Правила обеспечения сохранности документации и материальнотехнических средств деятельности организации;
5. Этика делового общения и правила ведения переговоров.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Осуществляет творческую деятельность в сфере искусства

Навык 1:
Применять теоретические и исторические знания в области искусства в профессиональной деятельности

Умения:

1. Осуществлять поиск и систематизацию информации в сети Интернет;
2. Владеть навыками применения современных возможностей использования компьютерной техники в режиссерско-постановочной деятельности.

Знания:

1. Принципы работы современных информационных технологий;
2.Особенности поиска информации в области искусства.

Навык 2:
Применять
принципы работы современных информационных технологий и использовать их для решения задач профессиональной деятельности

Умения:

1. Осуществлять поиск и систематизацию информации в сети Интернет;
2. Владеть навыками применения современных возможностей использования компьютерной техники в режиссерско-постановочной деятельности.

Знания:

1. Принцы работы современных информационных технологий.
2. Особенности поиска информации в области искусства.

Дополнительная трудовая функция 1:
Управление персоналом




Умения:
1. Найм и обучение сотрудников, работающих на мероприятиях;
2. Организация графика работы и контроль выполнения обязанностей;
3. Распределение задач между сотрудниками для эффективной организации программ;
4. Проведение оценки работы персонала и поддержка их профессионального развития.

Знания:
1. Культорганизатор обязан вести отчеты о проведенных мероприятиях, чтобы оценить их эффективность и результативность;
2. Культорганизатор должен заключать договоры и соглашения с внешними исполнителями и партнерами СДК, такими как артисты, спикеры, организаторы мероприятий.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Знание основ культурологии, искусства и мероприятий развлекательного характера

Умения:
1. Умение адаптировать мероприятия под индивидуальные потребности посетителей;
2. Умение эффективно планировать и организовывать свою работу;
3 Коммуникабельность и умение работать с разными людьми;
5. Умение работать в команде и координировать деятельность коллектива;
6. Творческий подход и умение находить нестандартные решения.

Знания:
1 Аналитические способности и умение анализировать потребности аудитории;
2. Культурная грамотность и широкие познания в области искусства и культуры;
3. Понимание работы звукового и светового оборудования;

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Выносливость и усердие
Способность к обучению и самообучению
Творчество и креативность
Логическое рассуждение

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Методист библиотеки, народного творчества, клубного учреждения, музея, центра (научно-метологического, народной культуры и др.)

6

Методист по направлениям деятельности

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 1 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Приложение 49
к приказу Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 17 апреля 2024 года № 151

Профессиональный стандарт: "Палеограф"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Палеограф" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" в целях обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, и применяется в сфере культуры.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) НРК – национальная рамка квалификаций;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) КС – квалификационный справочник;

      6) МСКО – международная стандартная классификация образования.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Палеограф.

      5. Код профессионального стандарта: R91020.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      91 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.0 Деятельность библиотек, архивов, музеев и прочая деятельность в области культуры;

      91.02 Деятельность музеев;

      91.02.0 Деятельность музеев.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Исследует эволюцию графических форм букв, письменных знаков, пропорции их составных элементов, виды и эволюцию шрифтов, систему сокращений и их графическое обозначение, материал и орудия письма. Установление подлинности, палеографических, языковых и иных особенностей документов.

      8. Перечень карточек профессий:

      Палеограф - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Палеограф":

Код группы:

2621-2

Код наименования занятия:

2621-2-003

Наименование профессии:

Палеограф

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:


Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:


Другие возможные наименования профессии:

Археолог
Этнограф
Антрополог

Основная цель деятельности:

Осуществление выявления, чтения, датировки, описание письменных исторических источников для документальных публикаций, учебных пособий, материалов информационного характера. Установление подлинности, палеографических, языковых и иных особенностей документов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выявление и отбор документов, описание внешних особенностей документов, экспертиза ценности документов, участие в палеографическом описании документа
2. Работа по комплектованию научной обработки документов, обеспечению их сохранности, оказание методической помощи по вопросам хранения и обработки документов

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выявление и отбор документов, описание внешних особенностей документов, экспертиза ценности документов, участие в палеографическом описании документа




Навык 1:
Приемы и методы чтения письменных исторических источников. Решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний по вспомогательным историческим дисциплинам.

Умения:
1. Умение и навыки расшифровки знаков письменности;
2. Умения и навыки осуществлять научно-исследовательскую и инновационную деятельность по развитию процедур интеграции знаний в архивной отрасли;
3. Уметь аннотировать документы, составлять научно-справочный аппарат;
4. Участие в палеографическом описании документа (внешние особенности, определение авторства, даты, места создания, выявление подделок);
5. Выявление документов по истории Казахстана, находящихся за рубежом.

Знания:
1. Нормативные правовые акты по архивному делу и управлению документацией;
2. Вспомогательные исторические дисциплины;
3. Системы хранения и классификации документов, состав и содержание документов и информационные - поисковые системы, справочно-информационный фонд архива.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Работа по комплектованию научной обработки документов, обеспечению их сохранности, оказание методической помощи по вопросам хранения и обработки документов




Навык 1:
Анализ и научная критика письменных исторических источников.

Умения:
1. Способность применять знания, умения и навыки в рамках компетенции;
2. Осуществление выявления, чтения, датировки, описание документов ранних исторических эпох для документальных публикаций, учебных пособий, материалов информационного характера;
3. Установление подлинности, палеографических, языковых и иных особенностей документов;
4. Консультирование по вопросам палеографии;
5. Оказание консультативной и организационно-методической помощи музейным, архивным и библиотечным организациям соответствующего профиля.

Знания:
Знать и соблюдать:
- Нормативно- правовые законодательные акты по музейной деятельности и иные нормативно-правовые акты Республики Казахстан;
- Инструкцию по учету, хранению, использованию и списанию музейных предметов музейного и архивного фонда Республики Казахстан;
- Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной безопасности.
Изучение:
- Методических и теоретических материалов по вопросам музейной и архивной деятельности;
- Основ истории и культуры государства.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

Системное мышление
Аккуратность
Концентрация и управление вниманием
Способность к обучению и самообучению

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Этнолог

6

Историки

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01,

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Филиал республиканского государственного казенного предприятия "Государственный музей "Центр сближения культур" "Научно-исследовательский центр Казахстана", г. Астана.

      Главный научный сотрудник Жумадилова Дарья Ертаевна, e-mail: daria_131_168@mail.ru. Номер телефона: +7 (705) 708 72 22.

      Эксперты-разработчики:

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:

      15 декабря 2023 года.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

Мәдениет саласындағы кәсіптік стандарттарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің м.а. 2024 жылғы 17 сәуірдегі № 151 бұйрығы

      Қазақстан Республикасының "Кәсіптік біліктілік туралы" Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

      1. Осы бұйрыққа мәдениет саласындағы мынадай кәсіптік стандарттар бекітілсін:

      1) 1-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-аудармашы";

      2) 2-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-полиграфист";

      3) 3-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-корректор";

      4) 4-қосышаға сәйкес "Кітапханашы-консерватор";

      5) 5-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-каталогизатор";

      6) 6-қосымшаға сәйкес "Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы";

      7) 7-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-қалпына келтіруші";

      8) 8-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы";

      9) 9-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-микробиолог";

      10) 10-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-әдіскер";

      11) 11-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-түптеуші";

      12) 12-қосымшаға сәйкес "Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы";

      13) 13-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-химик";

      14) 14-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-тифлопедагог";

      15) 15-қосымшаға сәйкес "Монументалды кескіндемені қалпына келтіруші-суретші";

      16) 16-қосымшаға сәйкес "Брайль нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы";

      17) 17-қосымшаға сәйкес "Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы";

      18) 18-қосышаға сәйкес "Кітапханашы-эколог";

      19) 19-қосымшаға сәйкес "Тифлоақпараттық технологиялар кітапханашысы";

      20) 20-қосымшаға сәйкес "Библиограф";

      21) 21-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-аудиоредактор";

      22) 22-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-диктор";

      23) 23-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-энтомолог";

      24) 24-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-архивист";

      25) 25-қосымшаға сәйкес "Кітапханашы-реабилитолог";

      26) 26-қосымшаға сәйкес "Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер";

      27) 27-қосымшаға сәйкес "Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері"

      28) 28-қосымшаға сәйкес "Археолог";

      29) 29-қосымшаға сәйкес "Антрополог";

      30) 30-қосымшаға сәйкес "Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер";

      31) 31-қосымшаға сәйкес "Этнограф";

      32) 32-қосымшаға сәйкес "Редактор (музей ісінде)";

      33) 33-қосымшаға сәйкес "Музей қараушысы";

      34) 34-қосымшаға сәйкес "Музейдің экскурсиялық қызметінің әдіскері";

      35) 35-қосымшаға сәйкес "Қор сақтаушы";

      36) 36-қосымшаға сәйкес "Музейтанушы";

      37) 37-қосымшаға сәйкес "Экскурсия жүргізуші";

      38) 38-қосымшаға сәйкес "Архивист (музей ісі бойынша)";

      39) 39-қосымшаға сәйкес "Әнші";

      40) 40-қосымшаға сәйкес "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап орындаушысы (түрлері бойынша)";

      41) 41-қосымшаға сәйкес "Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, мәдени және т.б.) әдіскері";

      42) 42-қосымшаға сәйкес "Қор жұмыстары қызметінің әдіскері";

      43) 43-қосымшаға сәйкес "Кинотеледраматург";

      44) 44-қосымшаға сәйкес "Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман";

      45) 45-қосымшаға сәйкес "Тасты құрылыстардың реставраторы";

      46) 46-қосымшаға сәйкес "Ағаш ұста-реставратор";

      47) 47-қосымшаға сәйкес "Халық шығармашылығы үйінің, клуб мекемесінің үйірме жетекшісі";

      48) 48-қосымшаға сәйкес "Мәдени ұйымдастырушы";

      49) 49-қосымшаға сәйкес "Палеограф".

      2. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Мәдениет комитеті:

      1) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат министрінің
міндетін атқарушы 		Қ. Ысқақов

      КЕЛІСІЛДІ
Қазақстан Республикасының
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрлігі
______________
"__" _________ 2024 жыл

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
1-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-аудармашы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-аудармашы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-аудармашы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012058.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі;

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ауызша, жазбаша, аудиовизуалды аударма саласында қызмет көрсету арқылы тіларалық мәдениетаралық байланысты қамтамасыз ету;

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-аудармашы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-аудармашы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-аудармашы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2643-2-001 Аудармашы (жазбаша)

Қызметтің негізгі мақсаты:

"Кітапханашы-аудармашы" кітапханашы-аудармашыға, оның кітапхана ісі саласындағы кәсіби қызметтегі дағдыларына, қабілеттеріне және құзыреттеріне қойылатын біліктілік талаптарын белгілейді. Осы кәсіби стандартта келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады: 1) Аудармашы – аудармамен, яғни басқа тілдегі (түпнұсқа тілдегі) жазбаша немесе ауызша мәтінге балама белгілі бір тілде (аударма тілі деп аталады) жазбаша немесе ауызша мәтін жасаумен айналысатын маман 4) Синхронды аударма – аудармашы аударманың ең күрделі түрлерінің бірі, аудармашы аудармашы тілде кідіріспен сөйлеген кезде, ілеспе аудармадан айырмашылығы, аудармашы аударма тілін бір мезгілде, бастапқы тілдегі сөйлеуді тыңдаумен қатар жүргізеді. бастапқы тіл.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Типтік ресми іс қағаздарының жазбаша аудармасы

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тіларалық ауызша аударманы жүзеге асыру

Еңбек функциясы 1:
Типтік ресми іс қағаздарының жазбаша аудармасы



Дағды 1:
1. Кәсіби мәселелерді шешуге, атап айтқанда, бастапқы мәтінді түсінуге және аударуға, анықтамалық әдебиеттерден, электронды деректер қорынан және Интернет іздеу жүйелерінде қажетті ақпаратты іздеу алгоритміне ие болыңыз

Машықтар:
1. Параллельді және прецедентті мәтіндерді (шаблондарды) іздеу, таңдау және салыстыру;
2. Жазбаша аударма әдістерін жетік меңгеру;
3. Кәсіби мәселелерді шешу үшін автоматтандырылған және автоматты аударма жүйелерін қолдану;
4. Мәтіндік редакторлар мен мәтінді автоматты түзету жүйелерін пайдалану;
5. Редакциядан кейінгі автоматтандырылған және автоматты аударма;
6. Бастапқы мәтіннің мағынасының дәл берілуін қамтамасыз ету;
7. Әдеби шеберлік.
8. Түпнұсқа мәтіннің коммуникативтік мақсаты мен стилін сақтау.

Білімдер:
1. С1 және С2 деңгейлеріндегі жұмыс тілдері;
2. Бастапқы және аударма тілдердің лингвистикалық мәдениеттерінің ерекшеліктері;
3. Аударма этикасының негіздері;
4. Аударма теориясы.
Кітапхана терминологиясын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тіларалық ауызша аударманы жүзеге асыру



Дағды 1:
1. Бір тілден екінші тілге жылдам ауысу.

Машықтар:
1. Мағынаны жеткізе отырып, ауызша сөйлеуді дәл және қысқаша аудара білу;
2. Құлақ арқылы қабылдап, дәл ақпаратты дұрыс қайта шығару;
4. Ауызша дәйекті аударма техникасын меңгеру: ретті және ілеспе аударма;
5. Бастапқы және аударма тілдердегі функционалдық сөйлеу стильдерін меңгеру;
6. Көпшілік алдында сөйлеу кезіндегі өзіндік дауыс, дикция және сөйлеу;
7. Оңтайлы қарым-қатынас жасау үшін спикермен және тыңдаушылармен өзара әрекеттесу.

Білімдер:
1. С1 және С2 деңгейлеріндегі жұмыс тілдері;
2. Бастапқы және аударма тілдердің лингвистикалық мәдениеттерінің ерекшеліктері;
3. Аударма этикасының негіздері;
4. Аударма теориясы.
5. Кітапхана терминологиясын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік;
Күйзеліске тұрақтылық;
Тез шешім қабылдай білу;
Командада жұмыс істей білу;
Сыпайылық;
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Аудармашы (жазбаша)

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
2-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-полиграфист"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-полиграфист" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-полиграфист.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012075.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Полиграфиялық өндірістің негізгі кезеңдерінің өндірістік операциялары мен процестерін технологиялық қамтамасыз ету.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-полиграфист - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-полиграфист":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-полиграфист

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-002 Кітапханашы-корректор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Баспа бұйымдарының сапасы мен тұтастығын дайындау, Бақылау. Өндіріс технологиясының негіздері, көркем эстетика, сертификаттау және полиграфиялық өнімдерді қабылдау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Баспа өнімдерін дайындау
2. Сапа мен өнімнің тұтастығын бақылау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Өндіріс технологиясының негіздері, көркем эстетика, сертификаттау және полиграфиялық өнімдерді қабылдау

Еңбек функциясы 1:
Баспа өнімдерін дайындау



Дағды 1:
1. Баспа өнімдерін дайындау технологиясын меңгеру: негізгі түрлері және негізгі түрлерінің сорттары.

Машықтар:
1. Өндірістік құралдар мен жабдықтарды пайдалану технологиясы мен ережелерін меңгеру.
2. Басып шығарылған кескіндердегі ақауларды анықтау технологияларын меңгеру керек: түсіру, зефир, түс вариациясы, жартылай тонды нүктелердің деформациясы, муар, жолақ.
3. Тігу жұмыстарының технологияларын меңгеру: серіппеде тігу, алынбалы қапсырмалармен тігу, ыстық балқымамен тігу, сыртынан тігу, көктеп тігу.
4. Кітапты түптеу технологияларын меңгеру: бүктеу, блоктарды алу, блоктарды өңдеу.
5. Өндірістік ортада технологиялық және ұйымдастырушылық сипаттағы шешімдерді табу.
6. Жеке және топпен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Жалпы басып шығару процестерін білу.
2. Қазіргі өндірістегі басып шығару принциптері мен ережелерін білу.
3. Полиграфиялық процестерде қолданылатын материалдардың қасиеттері мен сипаттамаларын.
Құрамы әртүрлі бояулар мен желімдердің қасиеттері және оларды қолдану тәсілдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Сапа мен өнімнің тұтастығын бақылау



Дағды 1:
1. Баспа өнімдеріндегі ақауларды тез анықтап, жоя білу.

Машықтар:
1. Әртүрлі лезде қосылатын материалдармен (желім, серіппелер, қапсырмалар) жұмыс істей білу.
2. Өнімдердің қайталанатын ақауларының алдын алу үшін шешімдерді таба білу.

Білімдер:
1. Ауыспалы және ұқсас материалдардың қасиеттері.
2. Қағаз және түптеу материалдарының қасиеттері.
3. Мөлдір баспа материалдарының қасиеттері.
4. Құрамы әртүрлі бояулар мен желімдердің қасиеттері.
Басып шығару және басып шығарудан кейінгі процестер кезіндегі қауіпсіздік шараларының ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Өндіріс технологиясының негіздері, көркем эстетика, сертификаттау және полиграфиялық өнімдерді қабылдау



Дағды 1:
1. Қойылған міндеттер шеңберінде талдау, жоспарлар, жобалар, жағдайлар, ықтимал тәуекелдер мен нәтижелер.

Машықтар:
1. Полиграфиялық өнімді дайындаудың толық технологиялық циклін ескере отырып, жұмысты орындау.
2. Баспа басылымдарын қолмен және полиграфиялық жабдықта көркемдік безендіру жөніндегі операцияларды орындау.
3. Мекенжай папкаларын, ақ бұйымдарды, оның ішінде көркемдік және жоғары көркемдік бұйымдарды жасау бойынша операцияларды орындау.

Білімдер:
1. Кітапхана шығаратын өнімнің номенклатурасы, орындалатын жұмыстар мен қызметтердің түрлері, полиграфиядағы шығармашылық және көркемдік жетістіктер.
2. Кітапхананың полиграфия саласы мен өндірістік қызметінің ерекшелігі.
3. Түптеу жұмыстарына қойылатын техникалық талаптар, түптеу жұмыстарының түрлері мен әдістері.
4. Жалпы полиграфия негіздері.
5. Жұмыс кезінде қолданылатын желімдердің қасиеттері.
6. Материалтану негіздері: полиграфиялық өндірістің негізгі байланыстырушы материалдарының түрлері, қасиеттері және мақсаты.
7. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері.
8. Ішкі тәртіп ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Мақсаткерлік
Тәртіптілік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Баспа өнімдерінің кітапханашы дизайнері

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
3-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-корректор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-корректор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-корректор

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012081

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапханашы-корректор мәтінді оқи отырып қателерді бастапқы түзетумен айналысады, орфографиялық, лексикалық және пунктуациялық қателерді түзетеді; мәтінді пішіндеумен жұмыс істейді (мысалы, күндердің, өлшем бірліктерінің, сандар мен тізімдердің пішімін түзету, шегіністерді дұрыс қою және т.б.); мәтінді абзацтарға бөледі; дәйексөздердің, сілтемелердің, библиографиялардың, мазмұндық кестелердің ресімделуінің дұрыстығын тексереді; корректорлық түзету таңбалары деп аталатын қателер мен қателердің белгілерін қояды.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы - корректор - 6 СБШ-нің деңгейі

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы - корректор ":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы - корректор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-005 Библиотехнолог
2622-1-003 Кітапханашы-архивист

Қызметтің негізгі мақсаты:

Баспа материалдарын шығаруға дайындық процесін ұйымдастыру және бақылау, мәтінді түзету, грамматиканы қалыпқа келтіру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мәтінді түзету, грамматиканы қалыпқа келтіру (орфографиялық, тыныс белгілерін, стилистикалық қателерді түзету)
2. Баспа өнімдерін басып шығаруға дайындық процесін ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мәтінді түзету, грамматиканы қалыпқа келтіру (орфографиялық, тыныс белгілерін, стилистикалық қателерді түзету)



Дағды 1:
1. Мәтіндерді басылымда жариялау алдында түзету, құрылымы мен мазмұнын тексеру, түпнұсқамен салыстыру.

Машықтар:
1. Терминдердің, шартты қысқартулардың (аббревиатуралар) мен белгілеулердің (өлшем бірліктерін қоса алғанда), таңбалардың (графикалық белгілердің) дұрыс жазылуын қадағалау.
2. Түсініксіз жазылған жеке әріптер мен белгілерді жою, мәтінді абзацтарға дұрыс бөлмеу, кестелердің, иллюстрациялардың, анықтамалық қосымшалардың, түсіндірмелердің, сілтемелердің, дәйексөздердің дұрыс безендірілуін тексеру.
3. Анықталған қателерді редактормен келісу, түпнұсқада олар байқамаған барлық қателерді редакторға және авторға ескерту.
4. Түпнұсқа мәтіндегі өзгерістерді түпнұсқа мәтіннің авторымен келісу.
Жазбаша және ауызша сауатты сөйлеу.

Білімдер:
1. Редакциялық-баспа процесінің технологиясын білу.
2. Жұмыс кезінде заманауи техникалық байланыс құралдарын пайдалану.
Мәтінді пішімдеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Баспа өнімдерін басып шығаруға дайындық процесін ұйымдастыру



Дағды 1:
1. Түзетілген мәтіндерді және басқа материалдарды макетке көшіру.

Машықтар:
1. Жасалған түпнұсқа макетті бақылау оқуға беру.
2. Құжаттарды пішімдеу үшін компьютерлік бағдарламаларды пайдалану.
3. Орналастыру, төсеу процестері.
4. Түзету ережелері және стандартты түзету белгілері.
5. Ағымдағы шартты аббревиатуралар.
6. Кәсіби терминологияны қолдану.

Білімдер:
1. Редакциялық-баспа процесінің технологиясын білу.
2. Жұмыс кезінде заманауи техникалық байланыс құралдарын пайдалану.
Мәтінді пішімдеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы -аудармашы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Ұйым: "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
4-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-консерватор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-консерватор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-консерватор.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012082.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: құжаттардың сақталуын кешенді тексеру бойынша тәжірибелік жұмыстарды жүзеге асыру; тұрақтандыру шараларын жүргізу; құжаттарды сақтауға арналған қоймаларының микрофлорасын тексеру; кітапхана қорларына микологиялық, микробиологиялық, химиялық, энтомологиялық, экологиялық сараптама және талдау жүргізу әдістерін білу; жұмысты орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын заттар мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми әзірлемелерді білу; талданатын аспаптарда жұмыс істей білу; баспа және қолжазба құжаттармен консервациялау және қалпына келтіру процестерін жүргізу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-консерватор - 6 СБШ-нің деңгейі

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-консерватор":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-консерватор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-005 Библиотехнолог
2622-1-003 Кітапханашы-архивист

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана құжаттарын сақтау және ғылыми консервациялау туралы

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорын ғылыми консервациялау, реставрациялау және сақтау
2. Құжаттарды консервациялау, реставрациялау және сақтау саласындағы практикалық және ғылыми-зерттеу жұмыстары кешенін ұйымдастыру және жүзеге асыру. Облыстағы кітапхана қызметкерлеріне оқыту семинарлары мен шеберлік сабақтарын өткізу. Мәдени құжаттық мұраны сақтау жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Өңір кітапханаларының қызметкерлері үшін оқыту семинарлары мен шеберлік сыныптарын өткізу. Мәдени деректі мұраны сақтау жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорын ғылыми консервациялау, реставрациялау және сақтау



Дағды 1:
1. Кітапхана құжаттарына (қорларға) консервациялау-қалпына келтіру жұмыстарын ұйымдастыру және жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Талданатын құрылғыларда жұмыс істей білу.
2. Құжаттарды тазалаудың, кітап блоктарын ыдыратудың әртүрлі әдістерін білу және орындау.
3. Құжаттың рН анықтау.
4. Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандыру.
5. Парақтардың және құжаттардың ауыр металл иондарын блоктауды жүргізу.
6. Құжаттар мен былғары түптерді жұмсарту, майлау, тұрақтандыру.
7. Технологиялық карталарға процестерді жазу, олардың жұмысы бойынша есептерді құрастыру.
8. Бағдарламалық жасақтаманың және деректер қорының әрбір құрамдас бөлігін, сондай-ақ тестілеу процедуралары мен оларды тестілеуге арналған деректер жиынтығын әзірлеу (кодтау) және құжаттау мүмкіндігі.

Білімдер:
1. Консервациялау мен қалпына келтірудің, сондай-ақ мәдени құндылықтарды сақтау мен көрсетудің әдістері мен технологияларын білу және қолдану.
2. СИБИД жүйесінің ГОСТ-тарын, басқа материалдарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құжаттарды консервациялау, реставрациялау және сақтау саласындағы практикалық және ғылыми-зерттеу жұмыстары кешенін ұйымдастыру және жүзеге асыру. Облыстағы кітапхана қызметкерлеріне оқыту семинарлары мен шеберлік сабақтарын өткізу. Мәдени құжаттық мұраны сақтау жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.



Дағды 1:
1. Құжаттарды ұзақ сақтау үшін консервациялау және қалпына келтіру шараларын жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Мәдени құжаттық мұраны сақтау және көрсету үшін консервациялау әдістері мен технологияларын қолдану.
2. Құжаттарды консервациялау және қалпына келтірудің негізгі әдістері мен технологияларын, соның ішінде материалдар мен құжаттарды жөндеу, тазалау, нығайту және қалпына келтіруді орындай білу.
3. Әртүрлі материалдармен жұмыс істей білу, соның ішінде пергамент, қағаз, былғары, мата, металл және т.б.
4. Құжаттарды ұзақ сақтау және пайдалану бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу.
5. Сала бойынша шеберлік сабақтары мен семинарлар өткізу;
6. Халықаралық форумдар мен конференцияларға қатысу.
7. Әдістемелік нұсқаулар мен нұсқаулықтарды жазу.
8. Оқырмандармен жұмыс жасау, кітаптар мен басқа да құжаттарды сақтау және күту бойынша кеңестер беру.
9. Кәсіби құзыреттілік.

Білімдер:
1. Құжаттарды консервациялау, қалпына келтіру және сақтаудың негізгі принциптерін білу.
2. Заманауи аспаптық базаға ие болу.
3. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының ережелері мен нормаларын, өндірістік санитарияны, өртке қарсы қорғауды, қауіпті заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптарын және қауіпсіздік ережелерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Өңір кітапханаларының қызметкерлері үшін оқыту семинарлары мен шеберлік сыныптарын өткізу. Мәдени деректі мұраны сақтау жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.



Дағды 1:
1. Құжаттарды ұзақ мерзімді сақтау және пайдалану бойынша зерттеу жұмыстарын жүргізу.

Машықтар:
1. Пән бойынша шеберлік сыныптары мен семинарлар өткізу;
2. Халықаралық форумдар мен конференцияларда сөз сөйлеу.
3. Әдістемелік ұсыныстар мен нұсқаулықтар жазу.
4. Оқырмандармен жұмыс, кітаптар мен басқа да құжаттарды сақтау және күту бойынша кеңес беру.

Білімдер:
1. Пән бойынша отандық және шетелдік озық тәжірибені білу.
2. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария қағидалары.
3. Ғылыми консервациялау бойынша оқыту бағдарламаларын құруды және өткізуді ұйымдастыру принциптерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-қалпына келтіруші

6

Кітапханашы-түптеуші

6

Кітапханашы-микробиолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
5-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-каталогизатор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-каталогизатор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-каталогизатор.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012084.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапхана пайдаланушыларының ақпараттық, кәсіптік, білім беру және мәдени қажеттіліктерін қанағаттандыру және қалыптастыру, кітапханалық-ақпараттық қызмет арқылы мәдениетті, ғылымды және білім беруді дамытуға жәрдемдесу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-каталогизатор - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-каталогизатор":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-004

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-каталогизатор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Библиографиялық сипаттама жасау, индекстеу, аннотациялау үшін баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық синтетикалық өңдеудің цифрлық технологияларының жұмысын ұйымдастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу. Библиографиялық сипаттама жасау, индекстеу, аннотациялау үшін баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық синтетикалық өңдеудің әдістемесі мен цифрлық технологиясын қолдану.
2. Электрондық/дәстүрлі каталогтар мен дерекқорларды ұйымдастыру және жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Ақпараттық ресурстарды іріктеу, кітапхана қорларын жинақтаудың тақырыптық жоспарын жоспарлау

Еңбек функциясы 1:
Құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу. Библиографиялық сипаттама жасау, индекстеу, аннотациялау үшін баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық синтетикалық өңдеудің әдістемесі мен цифрлық технологиясын қолдану.



Дағды 1:
Библиографиялық сипаттама жасау, индекстеу, аңдатпа жасау үшін баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеудің әдістемелері мен цифрлық технологияларын пайдалану.

Машықтар:
1. Электрондық/машина оқитын каталогтау жазбасының форматтарын баспа және электрондық құжаттарға пайдалану.
2. Кітапханалық-библиографиялық жіктеу жүйелерімен, рубрикаторлармен, ақпараттық-іздеу тезаурустарымен жұмыс істеу.
3. Баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу үдерістерінде мәтіндерді ақпараттық талдау әдістерін қолдану.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиографиятану, құжаттану, информатика негіздері, құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеудің теориялық негіздері.
2. Кітапханалық-ақпараттық қызмет, ақпараттық қауіпсіздік және зияткерлік меншікті қорғау жөніндегі нормативтік- құқықтық актілер.
3. Баспа және электрондық құжаттарды библиографиялық сипаттау, индекстеу, аңдатпа жасау, рефераттау, дерекқор құру стандарттары.
4. Баспа және электрондық құжаттарды библиографиялық сипаттаудың түрлері мен әдістемелері, оны жасау тәртібі мен ережелері.
5. Құжаттарды индекстеу әдістері, технологиялары мен кезеңдері: пәндеу, жүйелеу.
6. Кітапханалық-ақпараттық қызметтің лингвистикалық құралдары.
Кәсіби кітапханалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Электрондық/дәстүрлі каталогтар мен дерекқорларды ұйымдастыру және жүргізу



Дағды 1:
Каталогтың автоматтандырылған жұмыс орнының техникалық құралдарын пайдалану.

Машықтар:
1. Библиографиялық жазбаларды (түпнұсқа, алыс-беріс) жасау әдістері мен технологияларын қолдану.
2. Кітапханалық-ақпараттық қызметтің лингвистикалық құралдарын пайдалану.
3. Электрондық каталогты, дерекқорды, анықтамалық аппараттар мен жіктемелерді ұйымдастыру, жүргізу және редакциялау әдістемелері мен технологияларын қолдану.
4. Орталықтандырылған және корпоративтік каталогтау, жиынтық электрондық каталогтарды құру және жүргізу режимдерінде жұмыс істеу технологияларын пайдалану.
5. Дәстүрлі каталогтар мен картотекаларды жүргізу және редакциялау әдістерін қолдану.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиографиятану, құжаттану, информатика, каталогтану негіздері.
2. Кітапханалық-ақпараттық қызмет, ақпараттық қауіпсіздік және зияткерлік меншікті қорғау жөніндегі нормативтік құқықтық актілер.
3. Баспа және электрондық құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу стандарттары мен ережелері.
4. Кітапхана каталогтарының формалары мен түрлері.
5. Машина оқитын каталогтаудың технологиялық үдерістері.
6. Электрондық/машина оқитын каталогтау жазбасының форматтары.
7. Кітапханалық-ақпараттық қызметтің лингвистикалық құралдары.
8. Жиынтықты қоса алғанда, электрондық каталогтарды жүргізу технологиялары мен әдістемесі.
9. Каталогты ретроконверсиялау және түрлендіру технологиялары мен әдістері.
Кәсіби кітапханалық этика нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Ақпараттық ресурстарды іріктеу, кітапхана қорларын жинақтаудың тақырыптық жоспарын жоспарлау



Дағды 1:
1. Кітап шығару және кітап сату туралы ақпаратты қарау.

Машықтар:
1. Жинақтаудың сапалық және сандық параметрлерін анықтау.
2. Сатып алынатын құжаттардың тақырыптық және түрлік бейінін талдау, бақылау және үйлестіру.
3. Жинақтаудың барлық түрлері үшін критерийлердің бірлігін қамтамасыз ету – ағымдағы жинақтау, ретроспективті жинақтау, жинақтау, сондай-ақ құжаттарды алу.
4. Тапсырыстар Дерекқоры үшін баспа, библиографиялық дереккөздер бойынша Қорға құжаттарды іріктеу, электрондық кітапхана жүйелері мен ақпараттық дерекқорларды таңдау үшін негіз.
5. Құжаттық қорды жинақтау процесін басқарудың нәтижелілігін арттыру.

Білімдер:
1. Кітапхана қорының құрамы мен қолданылуын білу.
2. Кітапхана қорын жүйелеу үшін халықаралық жіктемелерді білу.
3. Қордың көлемі, құрамы, қозғалысы, оның құны туралы нақты мәліметтер алуды қамтамасыз ететін операциялар кешенін білу.
4. Қор туралы қаржылық есептілікті білу.
5. Кітапхана қорының сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі шаралар кешенін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қолжазбалар бойынша кітапханашы-редактор

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      12. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
6-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012088.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапханалық ақпараттық жүйелерге арналған дерекқорлардың архитектурасын, мәліметтер құрылымын, сөздіктер мен терминдерді жобалау және әзірлеу; дерекқорды басқару жүйелерін жобалау, құру, өзгерту, интеграциялау, енгізу және сынау; қауіпсіздік жоспарларын, деректерді басқару саясатын, құжаттаманы және стандарттарды әзірлеу және жүзеге асыру; компьютерлік желілерді және олармен байланысты есептеу орталарын қолдау және басқару; күрделі жүйелер мен олардың архитектурасы сипаттамаларын, деректер модельдері мен диаграммаларын талдау, әзірлеу, түсіндіру және бағалау; компьютерлік жүйелерді конфигурациялау және интеграциялау.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Дерекқорлар және желілер бойынша кітапханашы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Библиограф
2622-1-004 Ктапханашы-каталогтаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Деректер базасын басқару, деректердің сақтық көшірмесін жасау және қалпына келтіру. Кітапхананың жергілікті желісін және серверлік жабдықтарын жинақтау, монтаждау, баптау және қызмет көрсету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дерекқорды басқару, деректердің сақтық көшірмесін жасау және қалпына келтіру
2. Кітапхананың жергілікті желісін және серверлік жабдықтарын жинақтау, монтаждау, баптау және қызмет көрсету.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Компьютерлік және серверлік жабдықтардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету. Орталықтандырылған антивирустық қорғаныс жүйесін орналастыру, серверлер мен жұмыс станцияларының бағдарламалық жасақтамасының осалдығын жою.

Еңбек функциясы 1:
Дерекқорды басқару, деректердің сақтық көшірмесін жасау және қалпына келтіру



Дағды 1:
Кітапханада ақпараттық жүйелердің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін дерекқордың тиімді жұмысын қамтамасыз ету.

Машықтар:
1. Деректерді резервтеу бойынша регламенттік рәсімдерді орындай білу.
2. Қалпына келтірілген деректердің дұрыстығын қалпына келтіру және тексеру бойынша регламенттік рәсімдерді орындай білу.
3. Пайдаланушылардың қол жеткізу құқықтарын басқарудың арнайы рәсімдерін қолдана білу.
4. ДҚ бар пайдаланушылардың жұмысын қолдау үшін бағдарламалық жасақтаманы орнатудың арнайы процедураларын қолдана білу.
Ақпаратты сақтау және өңдеу жүйелерімен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. ДҚ резервтік көшірмелерін жасау бойынша тәжірибелік міндеттерді шешудің жалпы негіздерін қолдану.
2. ДҚ қалпына келтіру және олардың дұрыстығын тексеру бойынша тәжірибелік мәселелерді шешудің жалпы негіздерін қолдану.
3. Белгіленген ДҚ-мен жұмыс істеу бойынша арнайы білім.
4. Пайдаланушының есептік жазбаларын басқару негіздері.
5. ДҚ күйін және ондағы қателерді көрсететін техникалық терминологияны білу.
Ақпаратты сақтау және өңдеу жүйелерінің архитектурасын және олардың ДҚ-мен өзара әрекеттесу мүмкіндіктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Кітапхананың жергілікті желісін және серверлік жабдықтарын жинақтау, монтаждау, баптау және қызмет көрсету.



Дағды 1:
Желілік және компьютерлік жабдықты орнату, қосу және конфигурациялау.

Машықтар:
1. Кітапхананың АЖО профилактикалық жұмыстарын жүргізу.
2. Кітапхананың серверлік және компьютерлік жабдықтарын, перифериялық құрылғыларын ұсақ жөндеуді жүзеге асыру.
3. Келіп түскен серверлік жабдықтың техникалық жай-күйін бақылауды жүзеге асыру.
4. Жаңа АЖО тасымалдау және орнату.
5. Деректерді уақтылы көшіруді, мұрағаттауды және резервтеуді қамтамасыз ету.
6. Пайдаланушылар мен бағдарламалық жасақтаманың қателіктерін анықтау, оларды түзету бойынша шаралар қабылдау.
7. Желілік жабдықты жаңарту және сатып алу бойынша ұсыныстар дайындау.
8. Жергілікті және ғаламдық желілерге қол жеткізуді ұйымдастыру.
9. Желілердің (жергілікті есептеу желілері, жұмыс станциялары, БҚ, компьютерлік және серверлік жабдықтар) үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастыру және қамтамасыз ету.
Wi-Fi сымсыз компьютерлік желілерінің жабдықтарын орнату және конфигурациялау.

Білімдер:
Білім:
1. Ақпараттық жүйе мен желілік жабдықтың негіздерін білу.
2. Қолданбалы (жүйелік) бағдарламалық қамтамасыз етуді білу.
3. Компьютерлік, серверлік жабдықтар мен перифериялық құрылғылардың техникалық-пайдалану сипаттамаларын, конструктивтік ерекшеліктерін, мақсаттары мен жұмыс режимдерін, оны техникалық пайдалану ережелерін білу.
4. Компьютерлік жабдықты пайдалану және жөндеу мәселелері бойынша әдістемелік материалдардың болуы.
5. Дербес компьютерлер мен перифериялық құрылғылардың түрлі компоненттеріне қызмет көрсету және жөндеу тәртібін білу.
6. Перифериялық құрылғыларды орнату ерекшеліктерін білу.
7. Компьютерлік жабдықтың перифериялық құрылғыларын бөлшектеу ережелерін білу.
8. Wi-Fi желілерін құруды білу.
9. Құрылымдық кабельдік жүйенің құрылғысын білу.
Жергілікті желінің аппараттық және бағдарламалық жасақтамасын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Компьютерлік және серверлік жабдықтардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету. Орталықтандырылған антивирустық қорғаныс жүйесін орналастыру, серверлер мен жұмыс станцияларының бағдарламалық жасақтамасының осалдығын жою.



Дағды 1:
1. Компьютерлік желілерді және олармен байланысты есептеу орталарын қолдау және басқару.

Машықтар:
1. Компьютерлік жүйелерді конфигурациялау және біріктіру.
2. Серверлік жабдыққа (темірге) техникалық қызмет көрсету.
3. Серверлік бағдарламалық жасақтамаға қызмет көрсету.
4. Қуат көздерін, қатты дискілерді, аналық платаларды және т. б. жөндей немесе ауыстыра білу.
Желінің киберқауіпсіздігін қамтамасыз ету, жергілікті және жаһандық шабуылдардан қорғау

Білімдер:
1. ДК құрылғысын, серверлік жабдықты, жергілікті желіні білу.
2. Бағдарламалау тілдері.
3. Желілік хаттама.
4. Серверлік жабдыққа арналған әртүрлі бағдарламалық жасақтама.
5. БҚ және оның функционалдық мүмкіндіктері.
6. Қолданбалы, жүйелік, сервистік бағдарламалық қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Культорганизатор

6

Желілік, жүйелік әкімшілер және сервер әкімшілері

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
7-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-қалпына келтіруші"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: Кітапханашы-қалпына келтіруші кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-қалпына келтіруші.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012036.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапхана құжаттарын қалпына келтіру және сақтау бойынша практикалық жұмыстарды жүзеге асыру; жұмыстарды және талдауларды жүргізу әдістерін білу; қалпына келтіру жұмыстарын орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын әдістер мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми әзірлемелерді білу; құралдармен, құрылғылармен, арнайы қалпына келтіру жабдықтарында жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-қалпына келтіруші - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-002

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-қалпына келтіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана құжаттарын қалпына келтіру және түптеу

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорын профилактикалық қалпына келтіру және түптеу, кітапхана құжаттарын қалпына келтіру және түптеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Әртүрлі тасымалдағыштағы құжаттардың түптерін қалпына келтіру және жөндеу.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорын профилактикалық қалпына келтіру және түптеу, кітапхана құжаттарын қалпына келтіру және түптеу жұмыстарын жүргізу.



Дағды 1:
Зақымдалған, құрылымы бұзылған және құрылымдық өзгерістерсіз қағаз және картон негізіндегі кітапхана құжаттарына қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу дағдыларын меңгеру.

Машықтар:
1. Парақтарды және құжаттарды жуу.
2. Мұрағат қорының міндетті құжаттары, карталар, газеттер және басқа да құжаттардың түптеу жұмыстарын жүргізу.
3. Құжаттарды тазарту, былғары түптемелерді жұмсарту, майлау.
4. Құжаттардың түпнұсқалық белгілерін барынша сақтай отырып, оларды пайдалануда қиындықтар туғызбай, зақымдану сипаты мен дәрежесін, кейінгі пайдалану шарттарын ескере отырып, құжаттардың түптерін қалпына келтіруді жүзеге асыру.
5. Фазалық сақтауды орындау.
6. Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандыру.
7..Құжаттарды тазалау және тұрақтандыру процестерін орындау.
8. Технологиялық карталардағы процестерді жүргізу және олардың жұмысы бойынша есеп беру.

Білімдер:
1. Арнайы кәсіптік білімі болуы, кітапхана қорының құжаттарын қалпына келтіру әдістерін білу.
2. СИБИД жүйесінің ГОСТ-тарын, құжаттарды түптеу және қалпына келтіру саласындағы басқа да материалдарды білу.
3 Кітапхана құжаттарының қағаз, былғары, пергамент және басқа да материалдарын сақтау әдістерін білу және оларды кітап сақтау бөлмелеріндегі төтенше жағдайлардан кейін пайдалана білу.
Біліктілігін арттыру, тұлғалық өсумен жүйелі түрде айналысу, сала бойынша арнайы әдебиеттерді оқу, кәсіби біліктілігін арттыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Әртүрлі тасымалдағыштағы құжаттардың түптерін қалпына келтіру және жөндеу.



Дағды 1:
Кәсіби орындаушылық дағдылардың жиынтығы білуі тиіс: басып шығарылған және қолжазба құжаттарын қалпына келтіру, әртүрлі күрделіліктегі, әртүрлі түптеулерді қалпына келтіру және жөндеу.

Машықтар:
1. Құжаттармен қарапайым тұрақтандыру процестерін жүргізу.
2. Біліктілігін арттыру.
3. Өндірістік қажет болған жағдайда, келмейтін мамандарды алмастыра алатын біліктілігіне сәйкес тапсырыстарды орындау.

Білімдер:
1. Кәсіби білімі мен құзыреттілігі болуы.
2. Баспа және қолжазба құжаттарын қалпына келтіру және түптеу саласындағы білімді кеңейту үшін интернет ресурстарын пайдалану.
3. Заманауи қалпына келтіру және кітап түптеу материалдарының нарығын зерттеу.
4. Заманауи құрал-жабдықтар базасын білу.
5. Жаңадан келген қызметкерлерге ғылыми реставрация және түптеу негіздеріне үйрету арқылы ұлттық реставраторлар мектебінің дамуына ықпал ету.
6. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелері мен нормаларын, өндірістік санитарияны, өртке қарсы қорғауды, зиянды заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптарын және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережелерін білу.
Өз бетінше білім алу және біліктілігін арттыру, тұлғалық өсумен жүйелі түрде айналысу, сала бойынша арнайы әдебиеттерді оқу, кәсіби біліктілігін арттыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Шыдамдылық
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Құрылымдық мәселелерді шешу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-химик

6

Кітапханашы-микробиолог

6

Кітапханашы- энтомолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
8-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012045.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапханаларда мәдени-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-002

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Библиотекарь архивист
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапханалардағы мәдени іс-шараларды ұйымдастыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана іс-шараларын ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тақырыптық бағыттар бойынша безендірілген кітап көрмелері мен экспозициялар ұйымдастыру

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана іс-шараларын ұйымдастыру



Дағды 1:
Кітапхана қызметін ескере отырып, күнтізбелік жоспарды, іс-шаралардың жобасын және тұжырымдамасын құрастыру.

Машықтар:
1. Тәрбиелік, мәдени, тәрбиелік іс-шараларды дайындау және өткізу әдістерін қолдана білу.
2. Мемлекеттік органдарды, әлеуметтік желілерді, БАҚ-ты мәдени-көпшілік іс-шаралардың жоспары мен өткізілуі туралы ақпараттандыру жұмыстарын ұйымдастыру.
3. Кітапхана іс-шарасының тақырыбын, форматын, қатысушылары мен серіктестерінің құрамын анықтау, оның тақырыбы бойынша ақпаратты таңдау.
4. Мәдени, білім беру, ғылыми, қоғамдық ұйымдармен және БАҚ-пен келіссөздер жүргізу және әлеуметтік серіктестік технологияларын қолдану.
5. Кітапхана іс-шараларын ұйымдастыру және өткізу кезінде ақпараттық-коммуникациялық, оның ішінде мультимедиялық, технологиялар мен техникалық құралдарды пайдалану.
6. Қанағаттану деңгейін арттыру мақсатында кітапханалық іс-шараларға қатысушылардың пікірлерін зерделеу.
7. Кітапханадағы мәдени-ағарту, тәрбиелік және іс-шаралардың статистикалық көрсеткіштерінің есебін жүргізу, жоспарлық-есептік құжаттаманы дайындау.
8. Отандық және шетелдік көркем әдебиетті, қоғамдық, гуманитарлық, нақты және жаратылыстану ғылымдары мен өнер негіздерін оқу.
9. Іскерлік хат алмасуды жүргізу;
10. Көпшілік алдында тиімді сөйлеу және презентациялау әдістерін білу;
Шара барысында кітапханашының этикалық кодексін, оның ішінде аудиториямен қарым-қатынас этикасын сақтау.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиография, құжаттану, информатика, әлеуметтік коммуникациялар, әлеуметтік-мәдени қызмет, мәдениет, ғылым және білім саласындағы мемлекеттік саясат негіздері.
2. Кітапхана, ақпараттық және әлеуметтік-мәдени қызмет, зияткерлік меншікті және дербес деректерді қорғау мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер.
3. Түрлі форматтағы, мақсатты және оқырмандық мәдени-ағартушылық, танымдық және іс-шараларды ұйымдастырудың әдістері мен технологиялары.
4. Ақпараттық кеңістіктің медиа ресурстары, оларды кітапханалық мәдени-танымдық, танымдық және іс-шараларда пайдалану.
5. Жоспарларды жасау және кітапханалық есепке алу және есеп беру құжаттамасын жүргізу тәртібі мен талаптары.
6. Бағдарлама, сценарий, пресс-релиз, ақпараттық хаттар, іс-шараға қатысуға шақырулар дайындау.
Кәсіби кітапханалық этика және корпоративтік мәдениет стандарттары, іскерлік хат алмасу және келіссөздер жүргізу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тақырыптық бағыттар бойынша безендірілген кітап көрмелері мен экспозициялар ұйымдастыру



Дағды 1:
Безендірілген кітап көрмелері мен экспозициялардың мақсаттарын, міндеттері мен тақырыптарын анықтау.

Машықтар:
1. Безендірілген кітап көрмесі мен экспозиция тұжырымдамасын әзірлеу.
2. Ақпаратты іздеу үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, соның ішінде автоматтандырылған кітапханалық ақпараттық жүйелерді пайдалану.
3. Көрме қызметін жүргізу үшін маңызды оқиғаларды/күндерді анықтау.
4. Конференциялар, конгрестер мен көрмелер, соның ішінде қатысушыларды тарта отырып, көшпелі көрмелер өткізуге жәрдемдесу;
5. Аудиториямен жұмыс.

Білімдер:
1. Безендірілген кітап көрмесі мен экспозицияны безендіру.
2. Безендірілген кітап көрмесі мен экспозицияның маркетингі.
3. Безендірілген кітап көрмесі мен экспозицияның тиімділігін талдау.
4. Мәдениет және өнер саласындағы әдеби, ғылыми, техникалық жетістіктер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-әдіскер

6

Кітапханашы-аудармашы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
9-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-микробиолог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-микробиолог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-микробиолог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012055.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Құжаттарды биологиялық тұрақтандыру бойынша практикалық жұмыстарды орындау; құжаттарды кітап сақтау қоймаларының микрофлорасын тексеру; кітапхана қорлары мен құжаттарды микробиологиялық тексеру, талдау жүргізу кезінде әдістемелерді білу; жұмыстарды орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын заттар мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми-зерттеу әзірлемелерін білу; талданатын аспаптарда жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-микробиолог - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-микробиолог":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-микробиолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана қорын ғылыми консервациялау және сақтау жөніндегі іс-шаралар, осы бағыттағы аналитикалық, микробиологиялық жұмыстар, консервацияда қолданылатын заттар мен ерітінділердің тиімділігін анықтауға арналған ғылыми әзірлемелер.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорларының ғылыми консервациясы және сақталуы. Құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру саласында аналитикалық және микробиологиялық жұмыстарды жүргізу
2. Консервацияда қолданылатын заттар мен ерітінділердің тиімділігін анықтау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кітап материалдарын сақтау және микроорганизмдер болған кездегі зиян туралы білім саласындағы кітапхана қызметкерлері мен басқа да мамандар үшін оқу іс-шараларын және біліктілігін арттыруды ұйымдастыру және өткізу

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорларының ғылыми консервациясы және сақталуы. Құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру саласында аналитикалық және микробиологиялық жұмыстарды жүргізу



Дағды 1:
Кітапхана қорын микологиялық және микробиологиялық қадағалау.

Машықтар:
1. Алынған нәтижелерді талдай білу.
2. Микробиологиялық талдау жүргізу, ортаны дайындау және талданатын құралдарды басқару.
3. Құрылымдық бұзушылықтарсыз, сондай-ақ құжаттың ресімделуін бұза отырып, айтарлықтай және аса биологиялық зақымдануы бар әртүрлі негіздегі кітапхана құжаттарын ғылыми консервациялау және тұрақтандыруды жүзеге асыру дағдылары болуы.
4. Құжаттардың түпнұсқалық белгілерін мүмкіндігінше сақтай отырып, пайдалануда қиындық тудырмай, зақымдану сипаты мен дәрежесін, кейінгі пайдалану шарттарын ескере отырып, құжаттарды қалпына келтіруді жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Пән бойынша кәсіптік білім, іргелі және практикалық қолдануды білу.
2. СИБИД жүйесінің ГОСТ стандарттарын, құжаттарды ғылыми консервациялау және реставрациялау саласындағы басқа да материалдарды, құжаттарды профилактикалық және ғылыми консервациялау әдістері мен технологияларын, құжаттарды сақтау және консервациялау мәселелері бойынша ғылыми және әдістемелік әдебиеттерді білу.
3. Құжаттарды, аспаптар мен жабдықтарды зерттеудің микробиологиялық әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Консервацияда қолданылатын заттар мен ерітінділердің тиімділігін анықтау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Құжаттарды биологиялық тазалауды жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Парақтарды және құжаттарды шаю.
2. Кітап блоктарын цементтеуді жүргізу.
3. Құжаттардың рН мәнін анықтау.
4. Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандыру.
5. Қолданылатын заттар мен ерітінділердің тиімділігін анықтау үшін зерттеулер мен тәжірибелерді жүргізу.

Білімдер:
1. Кітап сақтау орындарындағы төтенше жағдайлардың салдарын жою кезінде кітапхана құжаттарының қағазды, былғары, пергамент және басқа да материалдарын сақтау әдістерін білу.
2. Микроорганизмдерді жинау, жіктеу, сақтау және экспонаттау әдістері мен технологияларын қолданудағы білім.
3. Біліктілікті арттырумен, тұлғалық өсумен, тақырып бойынша арнаулы әдебиеттерді оқумен жүйелі түрде айналысу, кәсіби біліктілігін арттыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Кітап материалдарын сақтау және микроорганизмдер болған кездегі зиян туралы білім саласындағы кітапхана қызметкерлері мен басқа да мамандар үшін оқу іс-шараларын және біліктілігін арттыруды ұйымдастыру және өткізу



Дағды 1:
Жұмысқа қабылданған материалдардың фотоқұжаттарын жүргізу.

Машықтар:
1. Технологиялық карталарға процестерді жазып, өз жұмысы бойынша есептер құрастыру.
2. Кітапханадағы микроорганизмдер коллекцияларын жинау, жіктеу және сақтау жұмыстарын ұйымдастыру және жүзеге асыру.
3. Кітапхана қызметкерлеріне және басқа да мамандарға кітап материалдарын сақтау және микроорганизмдер болған кездегі зиянын білу бойынша оқу іс-шараларын ұйымдастыру және өткізу.

Білімдер:
1. Тақырып бойынша үздік отандық және шетелдік тәжірибені білу.
2. Консервация және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу әдістері.
3. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-қалпына келтіруші

6

Кітапханашы-түптеуші

6

Кітапханашы-химик

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
10-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-әдіскер"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-әдіскер" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-әдіскер.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012059.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: "Кітапханашы-әдіскер" кәсіптік стандарты кітапханашы-әдіскерге қойылатын біліктілік талаптарын, оның кітапхана ісі саласындағы кәсіби қызметінің дағдыларын, қабілеттері мен құзыреттерін белгілейді.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-әдіскер - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-әдіскер":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-002

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-әдіскер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапханалардың, кітапханалық желілер мен жүйелердің қызмет етуінің әртүрлі салаларын, ғылыми-әдістемелік жұмыстарды ұйымдастыруды, кітапхана кеңістігінде жүргізілетін зерттеулерді, кітапханашылардың біліктілігін арттыру жүйесін енгізуді қамтитын процестердің жиынтығы.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ғылыми-әдістемелік жұмыстарды ұйымдастыру
2. Кітапханалық зерттеу жұмыстары

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кітапханашылардың біліктілігін арттыру жүйесін ұйымдастыру және енгізу

Еңбек функциясы 1:
Ғылыми-әдістемелік жұмыстарды ұйымдастыру



Дағды 1:
Кітапхана-ақпараттық қызметтің мониторингі мен диагностикасының нәтижелері бойынша аналитикалық және статистикалық материалдарды дайындау.

Машықтар:
1. Кітапханалардың жай-күйі мен қызметінің негізгі бағытын талдай білу.
2. Кітапханалардың ағымдағы қызметін бақылау және диагностикалауды жүзеге асыру.
3. Кітапханалардың қызметін бақылау және диагностикалау нәтижелері бойынша аналитикалық материалдарды пайдалана білу.
4. Кітапхана/кітапхана жұмысын есепке алу үшін сандық және сапалық көрсеткіштер жүйесін, көрсеткіштерді есептеу әдістерін құрастыра білу.
5. Кітапхана-ақпараттық қызметтің әртүрлі бағыттары бойынша кеңес беру әдістемелік көмек көрсете білу.
6. Кітапхана қызметінің статистикалық есебін жүргізу;
7. Түрлі бағыттағы кітапханалардың қызметі туралы жиынтық есеп шығара білу.
8. Кітапхана қызметкерлерінің кәсіби дайындық деңгейлерін ескере отырып оқу бағдарламаларын ұйымдастыра білу: оқытудың тақырыптары мен міндеттерін анықтау, оқытудың әдістерін, формалары мен технологияларын таңдау.
9. Кітапхана қызметін бақылау және диагностикалау, оның нәтижелерін ұсыну.
10. Кітапхана және ақпараттық қызмет туралы алғашқы ақпаратты жинау, өңдеу және талдау.
Кітапхана-ақпараттық қызметті бақылау мен диагностикасының нәтижелері бойынша аналитикалық және статистикалық материалдарды дайындай білу.

Білімдер:
1. Кітапхана-ақпараттық қызметтің қазіргі жағдайы мен дамуының негізгі бағыттары туралы ақпаратты талдап, қорыту.
2. Нормативтік, ұйымдастырушылық, технологиялық, әдістемелік құжаттамаларды меңгеру.
3. Кітапханалардың озық (озық, инновациялық) тәжірибелерін анықтау, талдау, бағалау және қорытындылау, оны енгізуді ұйымдастыру.
Кәсіби тапсырмаларды орындау үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Кітапханалық зерттеу жұмыстары



Дағды 1:
Кітапхана зерттеулерінің жоспарын/есебін жасау және мақсаттарды тұжырымдай білу.

Машықтар:
1. Ғылыми-қолданбалы кітапханалық зерттеулердің нәтижелерін, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып жүргізу және өңдеу әдістерін қолдану.
2. Кітапхана қызметі мен әлеуметтік-мәдени саланың даму бағыттары туралы ақпаратты талдау және жинақтау;
3. Кітапхана зерттеуінің нәтижелері бойынша аналитикалық материалдарды құрастыра білу.
Кітапхана қызметін дамыту бойынша ұсыныстарды әзірлеу мақсатында кітапханалық зерттеулердің нәтижелерін әзірлеу және ұсына білу.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиография, құжаттану, информатика, ақпараттық мәдениет негіздерін білу.
2. Мәдениет саласындағы мемлекеттік саясаттың негіздерін, кітапхана-ақпараттық қызмет, ақпараттық қауіпсіздік, цифрлық ортада авторлық құқықты қорғау, зияткерлік меншік мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді білу.
3. Кітапханатану, библиография, кітаптану, библиометрия, әлеуметтану, дамыту педагогикасы және қолданбалы психология саласындағы ғылыми-зерттеу қызметінің теориясы мен әдістемесінің негіздерін меңгеру.
4. Әлеуметтану, маркетинг, кітапханатану және кітаптану зерттеулерін жүргізудің әдіснамасы мен технологиясын жетік білу.
5. Кәсіби кітапханалық этика және корпоративтік мәдениет нормаларын меңгеру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Кітапханашылардың біліктілігін арттыру жүйесін ұйымдастыру және енгізу



Дағды 1:
Біліктілікті арттыру жүйесін жүргізу әдістемесі мен технологиясын білу.

Машықтар:
1. Ұйымдастырушылық қабілеттерге ие болу.
2. Аудиторияны және шешендік өнерді меңгеру.
3. Инновациялық кітапхана тәжірибесін анықтау және бағалау.
4. Кітапхана-ақпараттық қызметтің әртүрлі бағыттары бойынша консультациялық-әдістемелік көмек көрсете білу.
5. Кітапхана жұмысының тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлей білу.
6. Кәсіби кітапханалық этика және корпоративтік мәдениет стандарттарын білу.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиография, құжаттану, информатика, ақпараттық мәдениет, психология негіздерін білу.
2. Мәдениет саласындағы мемлекеттік саясаттың негіздерін, кітапхана-ақпараттық қызмет мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді білу.
3. Кітапхана-ақпараттық қызметтің қазіргі жағдайы мен дамуының негізгі бағыттары туралы ақпаратты анықтау, талдау және жинақтау, оның орындалуын ұйымдастыру.
4. Кәсіби тапсырмаларды орындау үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Шығармашылық және шығармашылық
Сыни ойлау
Көп мәселелік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-мәдени ұйымдастырушы

6

Кітапханашы-аудармашы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
11-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-түптеуші"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-түптеуші" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-түптеуші.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012061.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапхана құжаттарының түптемелерін қалпына келтіру бойынша практикалық жұмыстарды жүзеге асыру; кітапты түптеу мен талдауды жүргізу әдістемесін білу; қалпына келтіру және түптеу жұмыстарын орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын әдістер мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми әзірлемелерді білу; құралдармен, құрылғылармен, арнайы қалпына келтіру және байлау жабдықтарында жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-түптеуші - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-түптеуші":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-түптеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана құжаттарын реставрациялау және түптеу жұмыстарын жүргізу, түптеу мұқабаларын, түптеу қағаздарын, өңірбетті нығайту, былғарыдан жасалған түптерді, пергаменттік сирек кітаптар мен қолжазбаларды қалпына келтіру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана құжаттарын реставрациялау және түптеу жұмыстарын жүргізу (сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалар, баспа басылымдары)
2. Түптеу мұқабаларын, түпкі қағаздарын, тікенектерін қалпына келтіру, жаңарту және нығайту. Сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалардың былғары және пергаменттік түптерін қалпына келтіру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Жазбаша құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру ұлттық мектебінде ғылыми реставрация және түптеу негіздеріне оқыту. Фазалық консервацияны орындау.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана құжаттарын реставрациялау және түптеу жұмыстарын жүргізу (сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалар, баспа басылымдары)



Дағды 1:
Басылған және қолжазба құжаттардың түптерін қалпына келтіру және жөндеуді білу.

Машықтар:
1. Кітапхана құжаттарын қағазға және картонға аздап бүлінген, құрылымдық бұзылыстары бар және құрылымдық өзгерістерсіз реставрациялау және түптеу жұмыстарын жүргізу.
2. Құжатты кірден тазарта білу.
3. Әр түрлі құжаттардың түптеу: қолжазбалар, баспа басылымдары, карталар, газеттер, музыкалық басылымдар және кітапхана қорындағы басқа да құжаттар.
4. Құжаттарды тазалау, былғары байламдарын жұмсарту, майлау.

Білімдер:
1. Кітаптар мен кітапхана қорының басқа құжаттарының құрамдас бөліктерін білу.
2. SIBID жүйесінің ГОСТ стандарттарын және құжаттарды түптеу және қалпына келтіру саласындағы басқа да материалдарды білу.
3. Құжаттарды толтыру және орындау ережелерін білу;
4. Түптелетін кітаптар мен құжаттар дайындалатын материалдардың қасиеттерін білу;
5. Қалпына келтіру кітапшасын түптеу кезінде қолданылатын желімдердің қасиеттерін, олардың жасалуы мен дайындалуын білу. Күрделі кітапты түптеу және қалпына келтіру жұмыстарын орындаған жағдайда, ол оларды орындау ережелері мен тәсілдерін білуі және шеберлігі болуы керек.
6. Қағаз, былғары, пергамент және басқа да кітапханалық құжат материалдарын сақтау әдістерін білу және оларды кітап сақтау орындарында төтенше жағдайлардың салдарын жоюда қолдана білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Түптеу мұқабаларын, түпкі қағаздарын, тікенектерін қалпына келтіру, жаңарту және нығайту. Сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалардың былғары және пергаменттік түптерін қалпына келтіру.



Дағды 1:
Құжаттармен қарапайым тұрақтандыру процестерін жүргізу.

Машықтар:
1. Әр түрлі түптеу қағаздарды өндіру (жіпті, желімделген, тігілген);
2. Әртүрлі әдіс-тәсілдерді қолданып, кітап блоктарын тігу;
3. Мрамор қағазын жасау;
4. Былғарыдан тігілген кітаптарды қалпына келтіру (былғары байлауларын жұмсарту үшін майлау майын дайындау; жиектерді жасау (матаны өру); жекелеген түптеу элементтерін алу және қалпына келтіру;
5. Біліктілігіне сәйкес тапсырмаларды орындау, өндірістік қажет болған жағдайда жоқ мамандарды алмастыра білу.

Білімдер:
Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария, өрттен қорғау ережелері мен нормаларын, қауіпті заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптарын және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережелерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Жазбаша құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру ұлттық мектебінде ғылыми реставрация және түптеу негіздеріне оқыту. Фазалық консервацияны орындау.



Дағды 1:
Құжаттардың түпнұсқалық белгілерін мүмкіндігінше сақтай отырып, оларды пайдалануда қиындықтар туғызбай, зақымдану сипаты мен дәрежесін, кейіннен пайдалану шарттарын ескере отырып, құжаттардың түптерін қалпына келтіруді жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Құжаттарды тазалау және тұрақтандыру процестерін орындау.
2. Технологиялық карталарға процестерді жазып, өз жұмысы бойынша есеп беру.

Білімдер:
1. Кәсіби құзыреттілік.
2. Өзін-өзі тәрбиелеу, біліктілігін арттыру, осы тақырып бойынша кәсіби әдебиеттерді оқу, баспа және қолжазба құжаттардың түптерін қалпына келтіру және жөндеу саласындағы дағдыларды жетілдіру.
3. Заманауи реставрация және кітап түптеу материалдары нарығын зерделеу.
4. Реставрациялық және кітап түптеу жабдықтарына меншік құқығы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-қалпына келтіруші

6

Кітапханашы-энтомолог

6

Кітапханашы-микробиолог

6

Кітапханашы-консерватор

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес:

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
12-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012062.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Бағдарламалау, жөндеу, тестілеу, бағдарламалық жасақтаманы өзгерту, интеграция.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Бағдарламалық қамтамасыз етуді тестілеу, web және мультимедиялық қосымшалар жөніндегі кітапханашы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

IT мамандарының қызметі, библиографиялық, аналитикалық, толық мәтінді, мультимедиялық кітапханалық ақпараттық өнімдермен жұмыс жасау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Библиографиялық, аналитикалық, толық мәтінді, мультимедиялық кітапханалық ақпараттық өнімдерді құру, өзгерту және тестілеу
2. Кітапханалық сайттарды/порталдарды, желілік әлеуметтік сервистерді жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Мәліметтер мен жабдықтарды қорғауға бағытталған ұйымдастыру-техникалық шаралар кешенін құру.

Еңбек функциясы 1:
Библиографиялық, аналитикалық, толық мәтінді, мультимедиялық кітапханалық ақпараттық өнімдерді құру, өзгерту және тестілеу



Дағды 1:
Бағдарламалық жасақтаманың әр компоненті үшін сипаттамаларды анықтау (функционалдылық, сыртқы интерфейстер, сенімділік пен қауіпсіздік сипаттамалары, эргономикалық талаптар, қолданылатын деректерге қойылатын талаптар, орнату және қабылдау талаптары, пайдаланушы құжаттамасына қойылатын талаптар, пайдалану және қолдау талаптары).

Машықтар:
1. Ақпаратты тұжырымдай және құрылымдай білу.
2. Бағдарламалық жасақтама компоненттерін және олардың арасындағы интерфейстерді кейінірек кодтау және тестілеу үшін сипаттай білу.
3. Бағдарламалық жасақтама мен дерекқорлардың әр компонентін, сондай-ақ оларды тестілеуге арналған тестілік процедуралар мен мәліметтер жиынтығын жобалай (кодтай) және құжаттай білу.

Білімдер:
1. Библиографиялық тізімдерді құруды білу.
2. Тестілеудің негіздерін білу. Тестілеудің жіктелуі, әдістері мен құралдары, сынақ сценарийлерін құру.
3. Бағдарламалау негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Кітапханалық сайттарды/порталдарды, желілік әлеуметтік сервистерді жүргізу



Дағды 1:
Кітапхана сайттарын / порталдарын және әлеуметтік желілерді пайдаланушылардың қажеттіліктерін зерделеу және мониторинг жүргізу әдістемелерін қолдану.

Машықтар:
1. Кітапхананың желілік әлеуметтік қызметтерін құру және пайдалану тұжырымдамасы мен стратегиясын әзірлеу.
2. Пайдаланушылардың қажеттіліктерін, кітапхананы дамыту стратегияларын, әлеуметтік тапсырысты және мемлекеттік тапсырманы ескере отырып конкент жасау
3. Медиаконтент жасау, редакциялау, жариялау.
4. Пайдаланушыларға порталдың кітапханалық сайтының мүмкіндіктері туралы хабардар ету және кеңес беру.
Кітапхана сайты құрылымының, контенті мен навигациясының пайдаланушылар сұранысына сәйкестігін үшін әдістеме және веб-сараптама құралдарын пайдалану.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиографиятану, ақпараттық-аналитикалық қызмет, құжаттану, информатика, әлеуметтік коммуникациялар теориясы, ақпараттық мәдениет негіздерін білу.
2. Кітапханалық-ақпараттық қызмет, ақпараттық қауіпсіздік, цифрлық ортада авторлық құқықты қорғау, зияткерлік меншік, дербес деректер бойынша нормативтік-құқықтық актілерді білу.
3. Ақпараттық менеджмент және маркетинг негіздерін, соның ішінде кітапхана пайдаланушыларының ақпараттық қажеттіліктерін зерделеудің интернет-технологияларын білу.
4. Кітапханалардың цифрлық контентпен жұмыс істеу технологияларын, әлеуметтік желілерде сайттарды, аккаунттар мен топтарды жүргізу алгоритмдерін білу.
5. Кітапхана сайттары /порталдары мен әлеуметтік медиа үшін ақпараттық контент құру және редакциялау әдістерін білу.
Кәсіби кітапханалық этика мен корпоративтік мәдениеттің нормаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Мәліметтер мен жабдықтарды қорғауға бағытталған ұйымдастыру-техникалық шаралар кешенін құру.



Дағды 1:
Рұқсат етілмеген немесе қалаусыз жария етуді болдырмау үшін бизнес-процестердің әртүрлі кезеңдерінде деректердің, активтер мен ақпараттың жеткілікті қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тиімді бақылауды орнату және қолдау.

Машықтар:
1. Жеке деректердің құпиялылығын қолдау.
2. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Кітапхананың инфрақұрылымын және ақпаратты сыртқы теріс әсерлерден қорғау жолдарын білу.
2. Ақпараттық қауіпсіздік шаралары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Бағдарламалық қамтамасыз етуді жобалаушы

6

Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеушілер және тестілеу мамандары

6

Web және мобильді қосымшаларды әзірлеушілер мен тестілеу мамандары

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
13-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-химик"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-химик" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-химик.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012063.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Құжаттарды физикалық-химиялық тұрақтандыру бойынша практикалық жұмыстарды орындау; құжаттарды сақтауға арналған бөлмелерде ауаның сапасын тексеру; химиялық, кітапхана қорын сараптау және талдау жүргізу әдістерін білу; жұмысты орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын заттар мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми әзірлемелерді білу; талданатын аспаптарда жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-химик - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-химик":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-химик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана қорын ғылыми консервациялау және сақтау, кітап сақтау бөлмелеріндегі құжаттарды сақтау жағдайын (ауасын) сараптау, қағаз бен бояу құрамына микрохимиялық талдаулар.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорларының ғылыми консервациясы және сақталуы. Құжаттарды ғылыми консервациялау технологиялары. Құжаттарды физикалық және химиялық тұрақтандыруды жүргізу
2. Құжаттарды зерттеу, кітап сақтау бөлмелеріндегі құжаттарды сақтау жағдайын (ауасын) сараптау. Қағаз және сия құрамының микрохимиялық талдаулары. Құжаттарды ғылыми консервациялау және реставрациялау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Елеулі және аса химиялық және биологиялық зақымдануы бар әртүрлі кітапханалық құжаттарға консервациялау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу. Ескіру кезінде қағазда болатын химиялық процестерді зерттеу. Әртүрлі ерітінділер мен қоспаларды, сондай-ақ майлау және гельдерді дайындау мүмкіндігі.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорларының ғылыми консервациясы және сақталуы. Құжаттарды ғылыми консервациялау технологиялары. Құжаттарды физикалық және химиялық тұрақтандыруды жүргізу



Дағды 1:
Кітапханашы-химик қағаздың, бояулардың, кітапты түптеу және басқа материалдардың тотығу процестерінен химиялық бұзылуын зерттейді.

Машықтар:
1. Кітапхана құжаттарын қағаз, картон және басқа негіздерде құрылымдық зақымданусыз, сондай-ақ құрылымдық зақымдануларсыз айтарлықтай және аса химиялық емес зақымданулармен ғылыми консервациялау және реставрациялауды жүзеге асыру дағдылары бар.
2. Талданатын құралдармен жұмыс істей білу.
3. Кітап блоктарын децементтеуді орындайды;
4. Құжаттардың рН-ын анықтайды.

Білімдер:
1. СИБИД жүйесінің ГОСТ стандарттарын, құжаттарды ғылыми консервациялау және реставрациялау саласындағы басқа да материалдарды, құжаттарды консервациялау әдістері мен технологияларын, құжаттарды сақтау және ғылыми консервациялау мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік әдебиеттерді білу.
2. Кітап сақтау қоймасындағы төтенше жағдайлардың салдарын жою кезінде қағаз, былғары, пергамент және басқа да кітапханалық құжат материалдарын сақтау әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құжаттарды зерттеу, кітап сақтау бөлмелеріндегі құжаттарды сақтау жағдайын (ауасын) сараптау. Қағаз және сия құрамының микрохимиялық талдаулары. Құжаттарды ғылыми консервациялау және реставрациялау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары.



Дағды 1:
Талданатын құрылғыларда жұмыс істей білу.

Машықтар:
1. Құжаттарды биологиялық және химиялық тазалауды орындау.
2. Зақымдалған кітап блоктарын ашу.
3. Құжаттардың рН мәнін анықтау.
4. Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандыру.
5. Парақтар мен құжаттардың ауыр металл иондарын блоктауды білу және жүргізуді білу.
6. Құжаттарды химиялық тазалау, майлау, жұмсарту және тұрақтандыру жұмыстарын орындау.
7. Қызмет бағыты бойынша әдістемелік, талдау және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру.
8. Құжаттарға сараптама жүргізу. Кәсіби құзыреттілік.

Білімдер:
1. Қағаз парағының негізгі талшықты құрамдас бөлігі – целлюлозаның гидролиздік және тотықсыздану процестерін білу.
2. Зерттеулер мен эксперименттерге арналған арнайы құралдар туралы негізгі білімге ие болу.
3. Мақалаларды, оқу-әдістемелік құралдарды жазып, презентация жасай білу.
4. Шеберлік сабақтар мен семинарлар өткізу.
5. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелері мен нормаларын, өндірістік санитарияны, өртке қарсы қорғауды, қауіпті заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптарын және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережелерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Елеулі және аса химиялық және биологиялық зақымдануы бар әртүрлі кітапханалық құжаттарға консервациялау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу. Ескіру кезінде қағазда болатын химиялық процестерді зерттеу. Әртүрлі ерітінділер мен қоспаларды, сондай-ақ майлау және гельдерді дайындау мүмкіндігі.



Дағды 1:
Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандырады және ондағы сілтілі қорды жасау.

Машықтар:
1. Парақтар мен құжаттардан ауыр металл иондарын блоктау.
2. Құжаттарды химиялық тазалауды, құжаттарды жұмсарту мен майлауды, пластиктенуді және тұрақтандыруды орындау.
3. Белгілі бір концентрациядағы жағармайлар мен ерітінділерді дайындау.
4. Технологиялық карталардағы процестерді бекітеді, өз жұмысы бойынша есептерді құрастыру.
5. Ғылыми конференциялар мен форумдарға қатысу;
6. Әдістемелік ұсыныстар жасау.

Білімдер:
1. Құжаттарды ғылыми консервациялау мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік әдебиеттерді білу.
2. Қағаз, былғары, пергамент және басқа материалдарды сақтау әдістерін білу.
3. Табиғатты қорғау жұмыстарының толық циклін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дәлдік
Компьютерлік сауаттылық
Логикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-эколог

6

Кітапханашы-консерватор

6

Кітапханашы-энтомолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz.

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
14-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Нүктелі–бедерлі қарпінің кітапханашы-корректоры"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Нүктелі–бедерлі Брайль қарпінің кітапханашы-корректоры" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Нүктелі–бедерлі Брайль қарпінің кітапханашы-корректоры.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012052.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнаулы кітапханалардың кәсіби топтарында штат кестесіне сәйкес нүктелі-бедерлі қарпімен жарияланған материалдарды түзету.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-корректоры - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-корректоры":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-корректоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, магистратура)

Мамандық:
Кітапханашы;
дефектолог-тифлопедагог және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-001 Библиограф
2622-1-005 Кітапханашы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнаулы кітапханалардың кәсіби топтарында штат кестесіне сәйкес нүктелі-бедерлі қарпімен жарияланатын материалдарды түзету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Нүктелі-бедерлі қарпімен жарияланатын материалдарды түзету.
2. Емле мен тыныс белгілерін тексеру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кәсіби дағдыларды жетілдіру.

Еңбек функциясы 1:
Нүктелі-бедерлі қарпімен шығарылған материалдарды түзету.



Дағды 1:
Брайль жүйесінде оқу

Машықтар:
Басылымның барлық түрлерін шығару үшін нормативтік-анықтамалық құжаттарды басшылыққа ала отырып, түзетудің дұрыстығын тексере білу.

Білімдер:
Компьютерлік сауаттылық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Брайль дисплейімен жұмыс жасап білу.

Машықтар:
Бастапқы дереккөздерді пайдалана отырып, тырнақшалардың және цифрлық деректердің дұрыс жазылуын тексеру мүмкіндігі.

Білімдер:
Басылымның анықтамалық аппаратын ресімдеу, келтірілген белгілердің стандарттарда белгіленген немесе ғылыми және нормативтік әдебиеттерде қабылданған белгілерге сәйкестігі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Емле мен тыныс белгілерін тексеру.



Дағды 1:
Брайль принтерімен жұмыс жасап білу.

Машықтар:
Бастапқы дереккөздерді пайдаланып, тырнақшалар мен сандық деректердің дұрыс жазылуын тексеру.

Білімдер:
Брайль беттерінің параметрлерін орнату жолын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мәтіндерді түзету кезінде оперативті жұмыс істеу дағдысы.

Машықтар:
Сөздіктермен жұмыс істей білу.

Білімдер:
Баспа технологиясының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Кәсіби дағдыларды арттыру.



Дағды 1:
Брайль мәтіндерін өңдеу саласындағы заманауи технологияларды қабылдау дағдысы.

Машықтар:
Брайль мәтінін түзету саласында жаңа өнімдер туралы ақпаратты іздеу мүмкіндігі.

Білімдер:
Қазіргі ақпараттық технологиялардың жұмыс істеу принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Брайль мәтіндерін өңдеу саласында заманауи технологияларды енгізу дағдысы.

Машықтар:
Нүктелі-бедерлі қарпімен жазылған материалдарды түзету саласындағы білімдерін тәжірибеде қолдана білу.

Білімдер:
Қазақстан Республикасының "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" заңдарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара қарым-қатынастық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Мейірімділік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы



4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музей" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2026 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
15-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-тифлопедагог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-тифлопедагог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-тифлопедагог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012053.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Тифлопедагог-көру қабілеті шектеулі адамдарды оқыту және тәрбиелеу әдістерін зерттейтін және дамытатын тифлопедагогика саласында жұмыс істейтін маман. Тифлопедагогтар осындай шектеулері бар адамдарға тәуелсіз және толыққанды өмір сүру үшін қажетті білімді және дағдыларды дамытуға қол жеткізуге көмектеседі. Олар арнайы әдістер мен тәсілдерді, сондай-ақ бейімделген оқу материалдары мен құралдарын пайдалана отырып, балалармен және ересектермен жұмыс істейтін маман.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-тифлопедагог - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-тифлопедагог":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-тифлопедагог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Дефектолог және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-002- Кітапханашы- оңалту маманы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Көру қабілеті бұзылған адамдарды саналы өмірге дайындау білім беру, әлеуметтік ортаға бейімдеу, өз әлеуетін іске асыруға және жеке дамуға көмектесу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Аудиокітаптарды, электрондық басылымдарды және адаптивті технологияның басқа түрлерін қоса алғанда, көру қабілеті шектеулі адамдар үшін ақпараттық ресурстарға қол жеткізуді ұйымдастыру
2. Тактильді сезімталдық, есту қабілеті, сөйлеу, есте сақтау мен бағдарлау саласын дамыту, қозғалыстарды үйлестіру бойынша жеке және топтық сабақтар өткізу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тифлопсихолог, тифлопедагог, әлеуметтік қызметкерлер, денсаулық сақтау мамандары және басқа мамандармен ынтымақтастықта болу.

Еңбек функциясы 1:
Аудиокітаптарды, электрондық басылымдарды және адаптивті технологияның басқа түрлерін қоса алғанда, көру қабілеті шектеулі адамдар үшін ақпараттық ресурстарға қол жеткізуді ұйымдастыру



Дағды 1:
Аудиокітаптарды, электрондық басылымдарды және басқа да нысандарды пайдалана отырып, көру қабілеті шектеулі адамдар үшін ақпараттық ресурстарға қолжетімділікті ұйымдастыру, бейімделгіш материалдарды іздеу және іріктеу, оларға қолжетімділікті ұйымдастыру, көру қабілеті шектеулі адамдарды осы технологияларды пайдалануға үйрету қабілеті.

Қабілеттер:
1. Аудиокітаптарды оқу, экраннан оқу құралы және ақпаратқа қол жеткізуді жеңілдететін басқа технологиялар сияқты бейімді технологиялармен жұмыс істеу қабілеті.
2. Кітапханадан қажетті ақпараттық ресурстарды таба білу, материалдарды сұрыптау және оларға қол жетімділікті тиянақты ұйымдастыру.
3. Ақпаратпен жұмыс істеуге байланысты этика мен заңнаманың негізгі аспектілерін түсіну.

Білімдер:
1. Көру қабілеті шектеулі адамдар үшін ақпараттың түрлі форматтары мен қол жетімді адаптивті технологияларын білу.
2. Көру қабілеті шектеулі адамдармен жұмыс істеу кезінде қолданылатын арнайы педагогиканың теориясы мен практикасын және оның әдістерін білу
3. Жеке ақпаратпен жұмыс істеуге байланысты этика мен заңнаманы білу және құпиялылық нормаларын сақтау
4. Жинауды, сақтауды, каталогтауды және ақпаратқа қол жеткізуді қоса алғанда, кітапхана саласындағы басқару мен ұйымдастырудың негізгі принциптерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кітаптардың аудио және электрондық нұсқаларымен, интернетпен, Брайль дисплейімен, javs, nvida, Talkback экрандық қол жеткізу бағдарламаларымен, оқу машиналарымен және т. б. жұмыс істеу қабілеті.

Қабілеттер:
1. Брайль дисплейін теңшеу және ақпаратпен жұмыс істеу үшін басқа құралдарды пайдалану қабілеті.
2. Оқыту және кеңес беру қабілеті, адамдарға ақпаратқа қол жеткізудің әртүрлі технологиялары мен бағдарламаларын қалай пайдалану керектігін түсіндіре білу.
3. Jaws, NVDA, TalkBack және т.б. сияқты экранды оқу құралдарымен жұмыс істеу қабілеті.
4 Брайль дисплейлерімен және оқу машиналарымен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Бейімделген кітап пішімдерін, кітаптардың аудио және электрондық нұсқаларының қалай жұмыс істейтінін, оларды қалай өңдеу керектігін және оларды қандай құралдар мен бағдарламаларда көруге немесе тыңдауға болатынын білу.
2. Брайль жүйесі бойынша оқу және жазу техникасын білу.
3. Ақпараттың қол жетімділігін қамтамасыз ету стандарттарын білу, оның ішінде схемалық кескін, суреттердің сипаттамасы, дыбыстау және аудиовизуалды өнімнің мазмұнын сипаттау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Тактильді сезімталдық, есту қабілеті, сөйлеу, есте сақтау мен бағдарлау саласын дамыту, қозғалыстарды үйлестіру бойынша жеке және топтық сабақтар өткізу.



Дағды 1:
Жеке және топтық сабақтарды, кездесулерді, семинарларды, тренингтерді, конференцияларды ұйымдастыру және өткізу қабілеті.

Қабілеттер:
1. Кесте құра білу, іс-шараның мақсаттары мен міндеттерін белгілеу, қажетті ресурстарды анықтау және ұйымның барлық кезеңдерін үйлестіру.
2. Көру мүмкіндігі түрлі деңгейлі қатысушыларға арналған аудио және Брайль форматтарын, сондай - ақ қол жетімді техникалық шешімдерді қолдану, ақпарат пен материалдарды бейімдеу мүмкіндігі.
3. Оқу материалын жобалау, интерактивті және қолжетімді білім беру ортасын құру, оқыту әдістемелерін әзірлеу және оқытудың әртүрлі әдістерін қолдану қабілеті.
4. Уақытты басқару, ресурстарды ұйымдастыру, қатысушыларды үйлестіру және іс-шаралардың практикалық бөлшектерін ұйымдастыру қабілеті.
5. Іс-шаралардың тиімділігі мен нәтижелерін бағалай білу.

Білімдер:
1. Оқыту әдістемелерін білу: оқытудың түрлі әдістемелерін және ақпаратты беру тәсілдерін түсіну.
2. Бейімделген форматтарды білу: аудио, Брайль және электронды нұсқалар сияқты қол жетімді бейімделген ақпарат форматтары туралы хабардар болу және олармен жұмыс істей білу.
3. Ұйымдастырушылық процестерді білу: іс-шараларды жоспарлау және ұйымдастыру процесін түсіну, соның ішінде бағдарламаны құру, орынды таңдау, уақыт пен ресурстарды басқару.
4. Заңнаманы білу: көру қабілеті шектеулі адамдар үшін қол жетімділік пен тең мүмкіндіктерге қатысты өзекті заңдар мен ережелер туралы хабардар болу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Әртүрлі жастағы және әлеуметтік топтармен жұмыс істеудегі оқыту дағдысы.

Қабілеттер:
1. Педагогиканың негізгі принциптерін меңгеру және көру қабілеті шектеулі адамдар үшін оқыту сабақтарын құру және өткізу қабілеті.
2 Топта жұмыс істеу қабілеті және эмпатия, шыдамдылық, шығармашылық ойлау, жауапкершілік сияқты жеке қасиеттер.

Білімдер:
1. Әр түрлі жас топтарындағы (балалар, жасөспірімдер, ересектер, қарттар) дамудың түрлі кезеңдері мен оқу ерекшеліктерін білу
2. Брайль қарпін білу.
3. Тактильді сезімталдықты, есту қабілетін, сөйлеуді, бағдарлау саласын дамыту, қозғалыстар мен есте сақтауды үйлестіру бойынша сабақтар өткізу әдістемелерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тифлопсихолог, тифлопедагог, әлеуметтік қызметкерлер, денсаулық сақтау мамандары және басқа мамандармен ынтымақтастықта болу.



Дағды 1:
Қарым-қатынас дағдылары

Қабілеттер:
1. Басқа мамандармен тығыз қарым-қатынаста болу
2. Өз жұмысын кең аудитория алдында көрсете білу.
3. Өз ойларын анық және сенімді түрде жеткізе білу, сондай-ақ басқа мамандардың ұстанымын тыңдауға дайын болу.

Білімдер:
Қол жетімді адаптивті технологиялар, адаптивті дизайн әдістері, арнайы оқу, тыңдау құрылғылары және кітаптардың аудио және электрондық нұсқаларымен жұмыс істеу ерекшеліктері туралы білім.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кеңес беру дағдылары

Қабілеттер:
Кеңес бере білу және басқа мамандарға көмектесу.

Білімдер:
1. ҚР Әлеуметтік Кодексін білу.
2. Әлеуметтік қорғау бағдарламаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Эмоциялық парасат
Сыпайылық
Мейірімділік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Инклюзия бөлімінің басшысы/басшысы

6

Кітапханашы-оңалту маманы

6

Ақпараттық технология бойынша кітапханашы-маман

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музей"РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
16-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Брайль нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012054.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапханалардың кәсіби ұжымдарында штат кестесіне сәйкес нүктелі-бедерлі қаріппен басып шығарылатын материалдарды редакциялауды жүзеге асыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-002

Кәсіптің атауы:

Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-редакторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, магистратура маман дәрежесі)

Мамандық:
Кітапханашы;
дефектолог-тифлопедагог және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-004 Библиограф
2622-1-001 Библиотехнолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапханалардың кәсіби ұжымдарында штат кестесіне сәйкес нүктелі-бедерлі қаріппен басып шығарылатын материалдарды редакциялауды жүзеге асыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Нүктелі-бедерлі қарпімен жарияланатын материалдарды өңдеу
2. Кәсіби дағдысын арттыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Редакция және баспа қызметі

Еңбек функциясы 1:
Нүктелі-бедерлі қарпімен жарияланған материалдарды өңдеу



Дағды 1:
Microsoft Word редакцияланған мәтінін "Duxbury Braille Translator (DBT)" бағдарламасына жібере білу (кеңейтумен .docx*).

Машықтар:
1. Өңдеудің дұрыстығын тексере білу.
2. Түзетілген Брайль беттерін басып шығара білу.

Білімдер:
Компьютерлік сауаттылықты білу және брайльша оқи білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Берілген дәйексөздер мен сандық деректердің дұрыс жазылуын бастапқы көздерден тексеру.

Машықтар:
Атауларды, ғылыми-техникалық терминдерді және өлшем бірліктерін қолдану және жазу.

Білімдер:
Басылымның анықтамалық аппаратын ресімдеу, келтірілген белгілердің стандарттарда белгіленген немесе ғылыми және нормативтік әдебиеттерде қабылданған белгілерге сәйкестігі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Кәсіби дағдысын арттыру.



Дағды 1:
Қажетті ақпаратты зағип пайдаланушылар үшін қол жетімді форматқа бейімдеу.

Машықтар:
1. Кәсіби аттестаттауға дайын болу.
2.Төзімділікті, күшті, еңбекқорлықты дамыту.
3. Тапсырылған тапсырмаларды біліктілікке сәйкес орындау.

Білімдер:
1. Нүктелі-бедерлі қарпіндегі алты нүктенің орналасу негіздерін білу.
2. Брайль беттерінің параметрлерінің орналасуын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кәсіби дағдыларды жетілдіру. Сертификаттауды жоғарылату немесе санатты растау мерзіміне жеткенде тапсыру.

Машықтар:
Тапсырылған тапсырмаларды біліктілікке сәйкес орындау.

Білімдер:
Қазақстан Республикасының заңдарын білу:
1. Еңбек заңнамасының негіздерін білу.
2. Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі ережелері мен нормалары.
3. "Мәдениет туралы", "Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы" және "Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенция"

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Редакция және баспа қызметі



Дағды 1:
Төзімділікті, еңбекқорлықты дамыту.

Машықтар:
Басылымдардың жоғары ғылыми және әдеби деңгейін қамтамасыз ету мақсатында шығарылатын ғылыми және әдістемелік әдебиеттің, ақпараттық және нормативтік материалдардың редакциялық-баспа бөлімін редакциялауды жүзеге асыра білу.

Білімдер:
1. Заманауи ақпараттық технологиялардың жұмыс принциптері.
2. Заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер.
3. Полиграфиялық өндіріс технологиясының негіздері.
4. Тілдің грамматикасы мен стилистикасы, авторлық құқық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Сыпайылық
Мейірімділік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Нүктелі-бедерлі қарпінің кітапханашы-корректоры

6


4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музей" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
17-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012056.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Брайль шрифті бойынша құжаттардың кітапханалық-библиографиялық сипаттамасын (арнайы басылым түрлеріне арналған жүйелі оқырмандар каталогтары үшін (RTSh, RGP, CD), құжаттардың барлық түрлеріне арналған өлкетану каталогтары үшін, баспа карталары үшін (кітапхана-библиографиялық 12х18) редакциялау бойынша жайпақ басыпа қарпіндегі сипаттамалар) Брайль принтерінде, Брайль шрифті бойынша карталарды өңдеу бойынша іс-шараларды өткізу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

Кітапханашы

Кәсіптің атауы:

Брайль бойынша каталогтардың кітапханашы-редакторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6-деңгейі

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6-деңгейі

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

91.01.2

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат,магистратура) біліктілікті арттыру бағдарламалары, кәсіби қайта даярлау бағдарламалары.

Мамандық:
Кітапхана ісі

Біліктілік:
Кітапханашы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Қосымша кәсіптік білім

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Библиограф, кітапханашы, кітапханашы каталогшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Брайль шрифті бойынша құжаттардың кітапханалық-библиографиялық сипаттамасын (арнайы басылым түрлеріне арналған жүйелі оқырмандар каталогтары үшін (RTSh, RGP, CD), құжаттардың барлық түрлеріне арналған өлкетану каталогтары үшін, баспа карталары үшін (кітапхана-библиографиялық 12х18) редакциялау бойынша жайпақ баспа қаріптегі сипаттамалар) Брайль принтерінде, Брайль шрифті бойынша карталарды өңдеу бойынша іс-шараларды өткізу, басылымдардың арнайы түрлерінің жаңа құжаттары үшін Нүктелі бедерлі қаріппен электронды каталог құру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Брайль индексінің карталарын дайындау және басып шығару.
2. Құжаттарды жинау кезінде Брайль индексінің карталарын алып тастау.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Дәстүрлі жүйелі оқырман каталогтарында (құжаттардың арнайы түрлері үшін), өлкетану каталогтарында (құжаттардың барлық түрлері) екі шрифтпен дайындалған карточкаларды орналастыру.

Еңбек функциясы 1:
Брайль индексінің карталарын дайындау және басып шығару.



Дағды 1:
Дәстүрлі каталогтарда орналастыру үшін карта (12х18 см, екі шрифт) жасау.

Машықтар:
1. Брайль мәтінін өңдеу.
2. Брайль дисплейімен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Кітапхана-библиографиялық классификацияларды білу.
2. ӘОЖ.
3. ББK.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Дағды 2:
Брайль шрифтіндегі карталарды өңдеу.

Машықтар:
1. Карточкаларды басып шығару.
2. Мәліметтер қорымен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Кітапхана-библиографиялық классификацияларды білу.
2. Библиографиялық сипаттама.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Құжаттарды жинау кезінде Брайль индексінің карталарын алып тастау.



Дағды 1:
Брайл шрифтіндегі құжаттардың кітапханалық-библиографиялық сипаттамасымен жұмыс (арнайы басылым түрлеріне арналған жүйелі оқырмандар каталогтары үшін (RTSh, RGP, CD).

Машықтар:
1. Каталогтармен жұмыс істей білу.
2. Брайль қарпін оқи білу.

Білімдер:
1. Мемлекеттік тілді жетік білу.
2. Орыс тілін жетік білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Дағды 2:
Құжаттардың барлық түрлері үшін өлкетану каталогтарымен жұмыс істеу.

Машықтар:
1. Мемлекеттік тілді, оның ішінде қазақ тіліндегі Нүктелі бедерлі Брайль қарпін жетік меңгерген.
2. Орыс тілін, оның ішінде Нүктелі бедерлі Брайль қарпін білу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы;
2. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі;
3. "Мәдениет туралы" Қазақстан Республикасының заңдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Қосымша еңбек функциясы 1:
Дәстүрлі жүйелі оқырман каталогтарында (құжаттардың арнайы түрлері үшін), өлкетану каталогтарында (құжаттардың барлық түрлері) екі шрифтпен дайындалған карточкаларды орналастыру.



Дағды 1:
Карточкаларды басып шығару (кітапханалық-библиографиялық сипаттамасы бар 12х18 жайпақ баспа қаріпінде және Брайль шрифттерімен).

Машықтар:
1. Жүйелі каталогпен жұмыс істей білу.
2. Мәтіндік Брайль редакторларымен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің нормативтік құжаттары.
2. Кітапхана ісі бойынша нормативтік құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Дағды 2:
Кітапхана-библиографиялық сипаттамасы бар карточканы мәтіндік редактордың көмегімен Брайль қарпіне аудару.

Машықтар:
1. Өлкетану каталогымен жұмыс істей білу.
2. Брайль принтерімен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Көзі көрмейтін және нашар көретіндерге арналған компьютерлік технологиялар саласындағы соңғы жетістіктерді білу.
2. Жұмысқа берілген материалдарды талдау

Дағдыны тану мүмкіндігі:

ұсынылады/ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Толерантность
Командада жұмыс істей білу
Шығармашылық және шығармашылық
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

Техникалық реттеуге жатпайды

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Нүктелі бедерлі Брайль редакторы

6

Библиогрф

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музей"РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
18-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-эколог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-эколог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-эколог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012064.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапхана құжаттарын экология, консервациялау және қалпына келтіру бойынша тәжірибелік жұмыстарды жүзеге асыру; қоршаған ортаны қорғау жұмыстарының және эксперименттердің талдауын жүргізу әдістерін білу; жұмысты орындаудың технологиялық процестерін білу; пайдаланылған материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми әзірлемелерді білу; құралдармен, құрылғылармен және арнайы жабдықта жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-эколог - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-эколог":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-эколог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-003 Кітапханашы мұрағатшы
2622-1-001 Библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана қорын экологиялық тексеру, құжаттарды сақтаудың температуралық, ылғалдылық, жарықтық, санитарлық-гигиеналық жағдайлардың сақталуын бақылау, құжаттардың дұрыс сақталуы үшін қолданылатын әдістердің тиімділігін анықтау мақсатында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорын ғылыми консервациялау және сақтау, құжаттарды сақтау кезінде температура мен ылғалдылық, жарық, санитарлық-гигиеналық режимдердің сақталуын бақылау.
2. 1. Кітапхана қорына экологиялық зерттеу жүргізу. 2. Құжаттарды консервациялау үшін қолданылатын әдістердің тиімділігін анықтау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Ұзақ мерзімді және ағымдағы жұмыс жоспарларын әзірлеуді және жүзеге асыруды, қажетті есеп беруді қамтамасыз ету. Қызмет бағыты бойынша әдістемелік, талдау және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорын ғылыми консервациялау және сақтау, құжаттарды сақтау кезінде температура мен ылғалдылық, жарық, санитарлық-гигиеналық режимдердің сақталуын бақылау.



Дағды 1:
Кітаптардың және кітапхана қорының басқа құжаттарының құрамдас бөліктерін білу.

Машықтар:
1. СИБИД жүйесінің ГОСТ-тарын, құжаттарды түптеу және қалпына келтіру саласындағы басқа да материалдарды білу.
2. Кітапхана құжаттарының қағаз, былғары, пергамент және басқа да материалдарын сақтау әдістерін білу және оларды кітап сақтау бөлмелеріндегі төтенше жағдайлардан кейін пайдалана білу.
3. Құжаттардың, зақымдану сипаты мен дәрежесін, кейінгі пайдалану шарттарын ескере отырып, құжаттардың түпнұсқалық белгілерін барынша сақтай отырып, пайдалануға қиындық туғызбай, консервациялау жұмыстарын жүргізе білу.
4. Жұмысқа түсетін материалдар мен құжаттарды фотоқұжаттауды жүргізу.
5. Фазалық сақтауды орындау.
6. Былғары түптемелерді және басқа құжаттарды тазалау, жұмсарту, майлау, тұрақтандыру.
7. Технологиялық карталардағы процестерді тіркеу, олардың жұмысы бойынша есептерді беру.
8. Технологиялық карталарға процестерді тіркеу, олардың жұмысы бойынша есептерді беру.

Білімдер:
1. Сала бойынша кәсіби білімі болуы, кітаптың құрылымын және кітапхана қорының басқа да құжаттарын білу.
2. СИБИД жүйесінің ГОСТ-тарын, құжаттарды консервациялау және реставрациялау саласындағы басқа да материалдарды білу.
3.Құжаттарды сақтауға арналған бөлмелерінде төтенше жағдайлардан кейін кітапхана құжаттарының қағаз, былғары, пергамент және басқа да материалдарын сақтау әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
1. Кітапхана қорына экологиялық зерттеу жүргізу. 2. Құжаттарды консервациялау үшін қолданылатын әдістердің тиімділігін анықтау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу.



Дағды 1:
Талдауды жүргізу, талдау жүргізетін құрылғыларда жұмыс істей білу.

Машықтар:
1. Құжаттардың түпнұсқалық белгілерін барынша сақтай отырып, пайдалануда қиындық тудырмай, зақымдану сипаты мен дәрежесін, кейінгі пайдалану шарттарын ескере отырып, құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу.
2. Құжаттарды тазалауды орындау, құжаттардың рН деңгейін анықтау, құжаттарды нығайту, құжаттарды қалпына келтіру және тұрақтандыру ережелерін сақтау.
3. Кітап блоктарын ашу жұмыстарын және материалдарды фотоқұжаттауды жүргізу.
4. Технологиялық карталарға процестерді тіркеу, олардың жұмысы бойынша есептерді беру.
5. Төтенше жағдайлардың зардаптарын жою жөніндегі іс-шараларға қатысу.
6. Ұжымның шығармашылық бастамасының дамуына ықпал ету.
7. Консервациялау жұмыстарына құжаттарды қабылдау кезінде сараптама жүргізу.
8. Республика және облыс кітапханалары үшін оқыту семинарларының жұмысына қатысу.
9. Бұйрықтарды біліктілікке сәйкес орындау.
10. Өндірістік қажеттілік туындаған жағдайда, жоқ мамандарды алмастыра алады.

Білімдер:
1. Кәсіби құзыреттілік.
2. Экологиялық принциптер мен заңдылықтарды білу.
3. Құжаттардың экологиялық сараптамасының әдістерін білу.
4. Заманауи аспаптық базаға ие болу.
Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының ережелері мен нормаларын, өндірістік санитарияны, өртке қарсы қорғауды, зиянды заттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талаптарын және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережелерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Ұзақ мерзімді және ағымдағы жұмыс жоспарларын әзірлеуді және жүзеге асыруды, қажетті есеп беруді қамтамасыз ету. Қызмет бағыты бойынша әдістемелік, талдау және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру.



Дағды 1:
Экологиялық сипаттағы практикалық жұмыстардың барлық кешенін меңгеру.

Машықтар:
1. Жазба құжаттарды консервациялау және қалпына келтіру мектебінде кәсіби тәжірибе алмасу мүмкіндігі.
2. Өз саласы бойынша оқу жоспарын құру және дәріс материалын дайындау.
3. Анықтамалар мен есептерді дайындау кезінде жабдықтың мақсатты пайдаланылуы мен қауіпсіздігіне, басшылыққа берілетін ақпараттың дұрыстығына жауапты болу.
Өз саласы бойынша басқа кітапханалармен және ұйымдармен іскерлік қарым-қатынасты жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Экология бойынша теориялық және практикалық мәселелер, жазба құжаттарды ғылыми консервациялау және қалпына келтіру және т.б.
2. Тиісті мамандық бойынша сертификаттардың және басқа да құжаттардың болуы.
3. Құжаттармен дезинфекциялау және тұрақтандыру бойынша күрделі процестерді жүргізу.
4. Экология бойынша теориялық және практикалық мәселелер, жазба құжаттарды ғылыми консервациялау және қалпына келтіру және т.б.
5. Тиісті мамандық бойынша сертификаттардың және басқа да құжаттардың болуы.
Құжаттармен дезинфекциялау және тұрақтандыру бойынша күрделі процестерді жүргізу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-қалпына келтіруші

6

Кітапханашы-консерватор

6

Кітапханашы- энтомолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
19-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Тифлоақпараттық технологиялар кітапханашысы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Тифлоақпараттық технологиялар кітапханашысы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Тифлоақпараттық технологиялар кітапханашысы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012065.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: ОӘҒК-да арнайы кітапханалар мен арнайы бөлімдердің зағип пайдаланушылары үшін компьютерде және сенсорлық құрылғыларда жұмыс істеудің негізгі дағдыларына оқытуды өткізу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Жоғары кәсіптік білім

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Тифлоақпараттық технологиялар кітапханашысы – бұл жаңа мамандық және оны бірде-бір бар мамандық алмастыра алмайды.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Тифлоақпараттық технологиялар бойынша кітапханашының қызметі.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Зағип пайдаланушыларды компьютер және сенсорлық құрылғылармен жұмыс істеудің қарапайым дағдыларына үйрету.
2. Электрондық ресурстар және цифрлық технологиялар саласындағы оқырмандарға кеңес беру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тифлоақпараттық технологиялар саласындағы жаңа өнімдер бойынша кітапхана қызметкерлерінің біліктілігін арттыруды жүргізу.

Еңбек функциясы 1:
Зағип пайдаланушыларды компьютердің қарапайым дағдыларына үйрету.



Дағды 1:
Жабдықты пайдалану ережелерін қолжетімді тілде түсіндіре білу.

Қабілет:
1. Цифрлық құрылғылармен жұмыс істеудің нюанстарын қолжетімді тілде түсіндіре білу;
2. Компьютерде жұмыс істей білу;
3. Сенсорлы құрылғыларда жұмыс істеу мүмкіндігі;
4. Экранға қол жеткізу бағдарламаларымен жұмыс істей білу.

Білім:
1. Көру қабілеті бұзылған адамдарға арналған білім беру бағдарламаларын құрастыру және енгізу негіздерін білу;
2. ӘОЖ жұмысының негіздерін білу;
3. Қазақстан Республикасының Конституциясын білу;
4. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін білу.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Дағды 2:
Тифложабдықпен жұмыс істеу дағдысы және оның ерекшеліктерін білу.

Қабілет:
1. Интернетті қолдана алу.
2. Брайль мәтіндік редакторларымен және рельефтік графиканы басып шығару бағдарламаларымен жұмыс істей алу.
3. Брайль дисплейімен және жоғары нүктелі шрифтпен басып шығаруға арналған принтермен жұмыс істеу мүмкіндігі.
4. Басқа да тифложабдықтармен жұмыс істей білу.

Білім:
1. Брайльде алтынүктені орналастыру негіздерін білу.
2. Брайль беті параметрлерінің орнын білу.
3. Қазақстан Республикасының "Мәдениет туралы" Заңын білу.
4. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің нормативтік құжаттарын білу.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Еңбек функциясы 2:
Электрондық ресурстар және цифрлық технологиялар саласындағы оқырмандарға кеңес беру



Дағды 1:
Оқырмандарға нұсқау беру шеберлігі

Қабілет:
1. Жабдықты пайдалану ережелерін қолжетімді тілде түсіндіре білу;
2. Оқу машиналарын пайдалану ережелері;
3. Сенсорлық құрылғылар және флеш ойнатқыштарды пайдалану ережелері;
4. Басқа тифлотехникалық құралдарды қолдану ережелері.

Білім:
1.Зағип және нашар көретін адамдарды ақпаратпен қамтамасыз етудің заманауи құралдарын білу;
2. Ақпараттық қоғамдық ортаға зағип және нашар көретін адамдардың қол жеткізу мәселелерін жеңу үшін қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды қолданудың әдістемелік негіздерін білу;
3. Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың оңалту мүмкіндіктерін білу;
4. Мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияны білу.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Дағды 2:
Зағиптармен жұмыс істеуде тифлоақпараттық технологияларының соңғы жетістіктерін енгізу дағдысысы.

Қабілет:
1. Интернетте жұмыс істей алу.
2. Ақпаратты іздеу қабілеті.
3. Ақпаратты өңдеу мүмкіндігі.
4. Ақпаратты зағип қолданушыларға қолжетімді формада ұсыну мүмкіндігі.

Білім:
1. Қосалқы тифлотехника саласындағы жетістіктерді білу;
2. Соңғы мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз етудегі жетістіктерді білу;
3. Цифрлық құрылғыларды пайдалану қағидалары мен ережелерін білу;
4. "Қазақстан Республикасының Әлеуметтік Кодексін" білу.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тифлоақпараттық технологиялар саласындағы жаңа өнімдер бойынша кітапхана қызметкерлерінің біліктілігін арттыруды жүргізу.



Дағды 1:
Заманауи технологияларға тұрақты қызығушылық таныту.

Қабілет:
1. Ақпаратты қолжетімді формада ұсыну мүмкіндігі;
2. Интернетте жұмыс істей алу;
3. Тифлотехникалық құралдармен жұмыс істеуді өз бетінше меңгеру;
4. Арнайы программалық бағдарламалармен жұмыс істеуді өз бетінше меңгеру.

Білім:
1. Зағип қолданушылардың қажеттіліктері үшін заманауи цифрлық құрылғылардың бейімделу мүмкіндіктерін білу;
2. Тифлоақпараттық технологиялар саласындағы ақпаратты іздеудің ерекшеліктерін білу;
3. Ақпаратты тарату әдістерін білу;
4. Ақпаратты өңдеудің техникалық тәсілдерін, құралдарын және ерекшеліктерін білу.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Дағды 2:
Зағип кітапхана пайдаланушылары үшін IT-технологиялар саласындағы жаңа өнімдердің өзектілігі мен жарамдылығын талдау мүмкіндігі.

Машықтар:
1. Ақпаратты іздеу қабілеті
2. Ақпаратты талдау қабілеті
3. Ақпаратты өңдеу мүмкіндігі.
4. Ақпаратты сақтау қабілеті.

Білімдер:
1. Кітапхана ісі бойынша нормативтік құжаттар;
2. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік ережелері;
3. Өрт қауіпсіздігі ережелері;
4. Төтенше жағдайларда өзін-өзі ұстау ережелері.

Біліктілікті тану мүмкіндігі

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Дербестік және креативтілік
Эмоционалды күйзелістерге төзімділік
Шыдамдылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

Техникалық реттеу объектісі болып табылмайды

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы, тифлопедагог, реабилитолог, кітапханашы-тифлопедагог



4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 29 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
20-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Библиограф"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Библиограф" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Библиограф.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012074.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Библиография - бұл пайдаланылған ақпарат көздерінің тізімі, әдетте құжаттың соңында көрсетіледі. Бұл оқырманға мақала, кітап, зерттеу немесе басқа құжат жазу кезінде автор пайдаланған дереккөздерді оңай табуға мүмкіндік береді. Библиография көптеген ғылыми және академиялық жұмыстардың ажырамас бөлігі болып табылады және оның болуы ұсынылған ақпараттың беделі мен сенімділігін растау ретінде қызмет етеді.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-библиограф - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-библиограф":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-библиограф

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2622-1-002 Кітапханашы
2622-1-004 Кітапханашы--каталогизатор
1349-0-001 Бас библиограф

Қызметтің негізгі мақсаты:

Библиографтардың басты мақсаты - оқырмандарды өз еліне, кіші Отанына, оның тарихына деген құрметке тәрбиелеп, мәдени мұрамен таныстыру. Кәсіптік қызмет саласында, қызметкерлердің мазмұнына, сапасына, еңбек жағдайларына, біліктілігі мен құзыретіне қойылатын талаптарды белгілеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Библиографиялық процестерді қамтамасыз етудегі жұмыстарды орындайды.
2. Библиография және кітаптану саласындағы ғылыми зерттеулерге қатысады, зерттеу нәтижелерін іске асыруға қатысады.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кітапхана пайдаланушысының сұранысы бойынша библиографиялық анықтамаларды стационарлық және қашықтықтан орындау.

Еңбек функциясы 1:
Библиографиялық процестерді қамтамасыз етудегі жұмыстарды орындайды.



Дағды 1:
Кәсіби құзыреттілік

Машықтар:
1. Жүйелі ойлау;
2. Қажетті ақпаратты таңдай білу;
3. Уақыт тапшылығы мен ақпарат жеткіліксіз болған кезде тез шешім қабылдау мүмкіндігі;
4. Әр түрлі деңгейдегі сұраныстардың біркелкі түспеуі жағдайында іскерлік белсенділікті сақтау, эмоционалды тұрақтылық.

Білімдер:
1. Мәдениет пен кітапхана ісінің дамуын айқындайтын ҚР заңдары мен өзге де нормативтік құқықтық актілері;
2. Кітапхана құрылымы;
3. Кітапхана жарғысы;
4. Кітапханалық және ақпараттық істің теориясы мен практикасы, олардың даму тенденциялары;
5. Кітапхана области саласындағы отандық және шетелдік жетістіктер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жергілікті және қашықтан қол жеткізу режимдерінде пайдаланушыларға ақпараттық және библиографиялық қызмет көрсетуге қатысты жұмысты қамтамасыз етеді.

Машықтар:
1. Ұтқырлық (бір тақырыптан екіншісіне жылдам ауысу мүмкіндігі;
2. Сыртқы алыстағы құбылыстардың ассоциативті байланыстарын орнатуға мүмкіндік беретін эвристикалық ойлау жүйесі;
3. Дамыған түйсігі. Оқырманның қажеттілігін түсінуге, қателіктердің сипатын болжауға мүмкіндік береді. Сұраудағы дәлсіздіктер;
4. Оқырманмен қарым-қатынаста мінсіз әдептілік;
5. Іздеудің оң нәтижесіне қол жеткізудегі табандылық.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері;
2. Ішкі еңбек тәртібінің ережелері;
3. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрттен қорғау ережелері мен нормалары.
4. Заманауи технологияларды қолдана отырып ақпаратты өңдеудің теориялық және практикалық әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Библиография және кітаптану саласындағы ғылыми зерттеулерге қатысады, зерттеу нәтижелерін іске асыруға қатысады.



Дағды 1:
Анықтамалық-библиографиялық қызмет көрсетудің стационарлық және қашықтықтан режимдерінде библиографиялық және фактографиялық ақпаратты іздеуге сұраныстарды қабылдау және өңдеу.

Машықтар:
1. Кітапхананың анықтамалық-библиографиялық аппаратымен жұмыс істеу дағдылары;
2. ГОСТ және сипаттама форматтарын білу;
3. Оқырмандар / пайдаланушылар үшін консультациялық қызметтер көрсету әдістемелерін білу;
4. Сыни тұрғыдан ойлау.

Білімдер:
1. Кітапхана мен мұрағатт ісіндегі, ақпараттық жұмыс салаларындағы дамуды айқындайтын ҚР заңдары мен өзге де нормативтік құқықтық актілері;
2. Кітапхана, библиография негіздері;
3. Кітапханалық технологиялық процестер;
4. Каталогтау және жүйелеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кітапхананың анықтамалық-іздеу аппаратын, кітапханалардың жиынтық/корпоративтік каталогтарын, электрондық кітапханаларды пайдалана отырып, кітапхана пайдаланушысының сұранысы бойынша ақпараттық ресурстарды іздеу.

Машықтар:
1. Ақпараттық-аналитикалық іздеу әдістерін білу;
2. Ақпаратты аналитикалық-синтетикалық өңдеу бойынша бейіндік дағдылар;
3. Интеграцияланған ақпараттық-кітапханалық жүйелермен жұмыс істеу дағдылары мен сабақтары.

Білімдер:
1. Оқырмандармен жеке жұмыс формалары, әдістері;
2. Библиография және информатика саласындағы әдістемелік құжаттар;
3. Кітапхананың кітап қоры және анықтамалық-библиографиялық аппараты;
4. Отандық және шетелдік кітапханалардың библиографиялық және ақпараттық жұмыстарының жетістіктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Кітапхана пайдаланушысының сұранысы бойынша библиографиялық анықтамаларды стационарлық және қашықтықтан орындау.



Дағды 1:
Орындалған анықтамалар қорын ұйымдастыру, жүргізу және есепке алу.

Машықтар:
1. Кітапхана пайдаланушыларына стационарлық және қашықтықтан анықтамалық-библиографиялық қызмет көрсету үдерістерінде кеңес беру;
2. Әртүрлі мақсатты және оқырмандық мақсаттағы библиографиялық құралдарды құрастыру;
3. Мерзімді басылымдардың (газет, журнал мақалаларының) библиографиялық сипаттамасын жасау.

Білімдер:
1. Еңбек заңнамасының негіздері;
2. Кітапхана жарғысы;
3. Академияның ішкі еңбек тәртібі ережелері;
4. Қызметкердің негізгі қызметіне қатысты кітапхананың жергілікті нормативтік және ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттары;
5. Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қауіпсіздік жөніндегі қағидалар мен нұсқаулықтар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Стратегиялық ойлау
Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-мұрағатшы

6

Кітапханашы-полиграфист

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@msm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Ұлттық академиялық кітапханасы" РММ, Астана қаласы.

      Жоба жетекшісі: Әлия Момбайқызы Қожабекова, Ұлттық академиялық кітапханасы" РММ директорының орынбасары, тел. нөмірі: +701 999 18 56. akozhabekova@gmail.com

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
21-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-аудиоредактор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-аудиоредактор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-аудиоредактор.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012079.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Жұмысшылардың кәсіби қызметі, мазмұны, сапасы, еңбек жағдайлары, біліктілігі мен құзыреті саласындағы талаптарды белгілеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-аудиоредактор - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-аудиоредактор":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-аудиоредактор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, магистратура)

Мамандық:
Дыбыс режисҰры, дыбыс инженері және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Аудиоредакторлар дыбысты өңдеуге, оны танылмастай өзгертуге немесе жазбадағы жағымсыз сәттерді өңдеуге мүмкіндік беретін құралдар болып табылады. Аудио өңдегіштер бір немесе бірнеше аудио форматты қолдай алады және әртүрлі дыбыстық эфектілермен қамтиды. Аудио өңдеу бағдарламаларының негізгі міндеті - аудио файлдармен жұмыс істеуге және бірегей аудио жазбаны жасауға көмектесу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дыбыстандырылған материалдарды өңдеу, сонымен қатар цифрлық форматқа көшіру.
2. Аудиоматериалдарды цифрлық форматқа түрлендіру.

Қосымша еңбек функциялары:

Кәсіби шеберлікті арттыру

Еңбек функциясы 1:
Дыбыстандырылған материалдарды өңдеу, сонымен қатар цифрлық форматқа көшіру.



Дағды 1:
Компьютерлік техникамен жұмыс істеу дағдысы

Машықтар:
1. Аудио мұрағаттармен жұмыс істей білу;
2. Өзгерістерге дайын болу керек және жаңа жағдайлар мен технологияларға бейімделу керек;
3. Қазіргі ақпараттық қоғамдағы кітапханалар алдында тұрған қиындықтарды сәтті шешу үшін жаңа идеялар мен тәсілдерге икемді және ашық болуды үйрену.

Білімдер:
1. Архиватор бағдарламаларын білу;
2. Барлық процестердің сандық аудиоматериалдарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Аудиофайлдарды өңдеу

Машықтар:
1. Кітапхананың оқырмандары мен тыңдаушылары үшін аудиоматериалдардың сапалы дыбысталуын редакциялаудың дұрыстығын тексере білу;
2. Тапсырмаларға басымдық бере білу, жұмысыңызды жоспарлау және кестедегі немесе басымдықтардағы күтпеген өзгерістерге дайын болу;
3 Топты ұйымдастыруға және басқаруға, тапсырмаларды тапсыруға және әріптестерін ортақ мақсаттарға жетуге ынталандыруға қабілетті болуы керек.

Білімдер:
1. Аудио материалдарды өңдеу ерекшеліктерін және оларды пайдалануды білу;

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Аудиоматериалдарды сандық форматқа түрлендіру.



Дағды 1:
Аудиоредакторлармен жұмыс тәжірибесі

Машықтар:
1. Қажетті аудио материалды зағип пайдаланушылар үшін қолжетімді цифрлық форматқа бейімдей білу;
2. Мұрағаттық аудио материалдармен жұмыс істеу дағдысы;
3. Ақпаратты анық және түсінікті түрде түсіндіре білу, келушілерге қажетті материалдарды табуға көмектесу және олардың сұрақтарына жауап беру.

Білімдер:
1. Аудио материалдарды түзетуді, өңдеуді және түрлендіруді білу;
2. Шығармашылық кітапханашылар ақпарат берудің жаңа тәсілдерін ойлап таба алады, қызықты және ерекше бағдарламалар мен іс-шаралар жасай алады, тартымды және бірегей кітапхана қызметтерін жасай алады;
3. Инновациялық кітапханашылар жұмысты ұйымдастырудың жаңа тәсілдерін іздей алады, жаңа технологиялар мен құралдарды енгізе алады, пайдаланушылардың өзгеретін қажеттіліктеріне бейімделе алады.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мұрағаттық аудиоматериалдармен жұмыс істеу тәжірибесі.

Машықтар:
1. Кітапханада көшбасшылық позицияларды иеленуі мүмкін және көшбасшылық дағдыларға ие болуы керек;
2. Сапаны минималды жоғалтудан аудионы цифрлық форматқа көшіру мүмкіндігі;
3. Кітапханашы-аудиоредактор ең пайдалы ақпаратты беру үшін нақты сұрақтар қойып, белсенді тыңдай білуі керек;
4. Кітапханашы-аудиоредактор келушілер оны оңай түсінуі үшін өз ойлары мен идеяларын анық жеткізе білуі керек. Ол күрделі терминдер мен техникалық терминдерден аулақ бола отырып, қарапайым тілді қолдануы керек;

Білімдер:
1. Кітапханашы-аудиоредактор әр тапсырманы орындауға кететін уақытты бағалауды және нақты мерзімдерді белгілеуді білуі керек;
2. Үзілістер мен алаңдаушылықтарды басқаруды, өнімсіз әрекеттерге уақыт жоғалтпауды білу керек;

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Ұжымның әлеуетін жетілдіруге жұмыс істеу



Дағды 1:
Заманауи аудиокітап жазу технологияларын қабылдау дағдысы.

Машықтар:
1. Аудио-редакциялау саласындағы жаңалықтар туралы ақпаратты іздей білу.
2. Өзгерістерге дайын болуы және жаңа жағдайлар мен технологияларға бейімделуі керек.
3. Олар қазіргі ақпараттық қоғамдағы кітапханалар алдында тұрған қиындықтарды сәтті шешу үшін жаңа идеялар мен тәсілдерге икемді және ашық болуы керек;
4. Байланыс дағдылары кітапханашы үшін маңызды болып табылады. Оларға келушілермен, әріптестермен және басқа да мүдделі тараптармен тиімді қарым-қатынас жасау мүмкіндігі кіреді.

Білімдер:
1. Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың жұмыс істеу принциптерін білуі тиіс;
2. Өз саласы бойынша өзгерістерді білуі және жаңа жағдайлар мен технологияларға бейімделуі тиіс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Заманауи аудиокітап жазу технологияларын енгізу дағдысы.

Машықтар:
1. Аудиоматериалдарды редакциялау және цифрландыру саласындағы білімді іс жүзінде қолдана білу.
2. Кітапханашы-аудиоредактор әртүрлі тапсырмалар арасында жылдам ауыса білуі, әртүрлі жұмыс стильдеріне бейімделе білуі және жоспарлар мен басымдықтардағы күтпеген өзгерістерге дайын болуы керек;
3. Мотивация мен жұмысқа қанағаттануды арттыру, өйткені командада жұмыс істеу қызықты әрі ынталандырушы болуы мүмкін.

Білімдер:
1. "Авторлық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын білу;

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бизнесті түсіну
Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-аудио редактор

6


4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
22-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-диктор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-диктор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-диктор.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012092.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Мәтінді сауатты және анық оқуды орындау, жылдам оқу техникасын меңгеру, дауысты, жақсы дикцияны меңгеру, мәнерлеп оқу және әрекет ету дағдыларына ие болу, сөйлеуде логикалық екпіндерді, үзілістерді қою.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-диктор - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-диктор":

Топтың коды:

2622-1

Сабақ атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-диктор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, магистратура)

Мамандық:
Журналистика, актер және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Кітапханашы-диктор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Оның негізгі мақсаты – зағип және нашар көретін жандармен жұмыс істеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мәтіндерді дыбыстандыру, материалды дайындау және зерттеу.
2. Кәсіби шеберлікті арттыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Заманауи аудиокітап жазу технологияларын қабылдау дағдысы.

Еңбек функциясы 1:
Мәтіндерді дыбыстау, материалды дайындау және зерттеу.



Дағды 1:
Мәнерлеп оқу дағдысы, дауыстық қабілеттерін сақтау.

Машықтар:
1. Дайындалған мәтіндер мен материалдарды, хабарландыруларды, көркем әдебиеттерді, жаңалықтар репортаждарын, мақалаларды анық және мәнерлеп оқи білу;
2. Кітап оқу беделін, оның әлеуметтік-мәдени маңызын, кітап оқу мәдениетінің дәстүрлерін дамыту, кітапхана беделін және үздік оқырмандардың беделін арттыруға қолдау көрсету;

Білімдер:
1. Журналистика негіздерін, тіл ережелерін білу;
2. Айтылу нормалары мен ережелерді білуі тиіс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Шығармашылық және инновациялық ой-өріс

Машықтар:
→ 1. Мәтіннің мағыналық мазмұнын қолданушыға жеткізе білу;
→ 2. Жаңа технологияларды енгізу, кітапхана оқырмандарын ақпаратпен,қамтамасыз ету
→
→
→ 5. Көру қабілеті бұзылған оқырмандардың интеллектуалдық, әлеуметтік және рухани дамуына үлес қосу, ақпараттық ортаны қалыптастыру.

Білімдер:
1.Тіл ережелерін білуі керек

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы2
Құрылымдық мәтіндерді дыбыстандыру



Дағды 1:
Диограммалар мен кестелерді сауатты сипаттау

Машықтар:
1. Мәтінді жылдам әрі түсінікті оқу;

Білімдер:
1. Сөйлеу мәдениетінің айтылу нормалары мен ережелері;
2. Мерзімді баспасөздің, оның ішінде республикалық және жергілікті мақалалардың қысқаша шолуын жасау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мұрағаттық аудиоматериалдармен жұмыс істеу тәжірибесі.

Машықтар:
1. Оқу кезінде дұрыс тыныс алу;
2. Заманауи дыбысжазу қосымшаларымен жұмыс жасау

Білімдер:
1. Артикуляциялық аппараттың құрылымын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Заманауи аудиокітап жазу технологияларын қабылдау дағдысы.



Дағды 1:
Қазіргі заманғы аудиокітаптарды жазу технологиялары.

Машықтар:
1. Дыбыстау бағдарламаларымен және құрал-жабдықтарымен жұмыс істей білу;.

Білімдер:
1. Қазіргі ақпараттық технологиялардың принциптерімен жұмыс істей білу;.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дикторлық шеберлікті жетілдіру.

Машықтар:
1. Заманауи дыбыс жазу қосымшаларымен жұмыс істей білу;

Білімдер:
1. "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" Қазақстан Республикасының заңын білу;.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық
Тез шешім қабылдай білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


Кітапханашылармен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы

6


4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Басшы:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 11 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
23-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-энтомолог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-энтомолог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-энтомолог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012099.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Құжаттарды физикалық-химиялық тұрақтандыру бойынша практикалық жұмыстарды орындау; құжаттарды сақтау үй-жайларындағы ауа сапасын газдар мен ұсақ дисперсті заттардың бар-жоғын тексеру; кітапхана қорларын химиялық тексеру және талдау жүргізу кезінде әдістемелерді білу; жұмыстарды орындаудың технологиялық процестерін білу; қолданылатын заттар мен материалдардың тиімділігі бойынша ғылыми-зерттеу әзірлемелерін білу; талданатын аспаптарда жұмыс істей білу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-энтомолог - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-энтомолог":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-энтомолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Библиограф
Кітапханашы-каталогизатор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапхана қорының ғылыми сақталуын және сақталуын бақылау және ұйымдастыру. Кітапхана құжаттары қоймаларының энтомологиясы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу. Кітапхана сақтау орындарында тұратын жәндіктер мен басқа омыртқасыздарды жинау, жіктеу, сақтау және көрсету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхана қорын ғылыми консервациялауу және сақтау.
2. Кітапхана құжаттары қоймаларының энтомологиясы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу. Кітапхана сақтау орындарында тұратын жәндіктер мен басқа омыртқасыздарды жинау, жіктеу, сақтау және көрсету.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Кітапханадағы библиографиялық және ақпараттық-талдау қызметі

Еңбек функциясы 1:
Кітапхана қорын ғылыми консервациялауу және сақтау.



Дағды 1:
Конструктивті бұзылуларсыз, сондай-ақ конструкцияның бұзылуынсыз елеулі және өте биологиялық және химиялық зақымданулары бар кітапхана құжаттарын ғылыми консервациялау мен реставрациялауды әртүрлі негіздерде жүргізу дағдыларына ие болу.

Машықтар:
1. Талданатын аспаптарда жұмыс істей білу;
3. Кітапханаларда кездесетін жәндіктер мен кеміргіштердің каталогын жасау;
4. Құжаттарды биологиялық және химиялық тұрақтандыруды орындау;
5. Парақтар мен құжаттарды шаю;
6. Кітап блоктарын цементтеуді орындау;
7. Бірқатар құжаттарды анықтау;
8. Парақтар мен құжаттардың қышқылдығын бейтараптандыруды жүргізу;
9. Құжаттарды тазарту және тұрақтандыру процестерін орындау;
10.Технологиялық карталардағы процестерді белгілеңіз, өз жұмысыңыз туралы есептер жасау.

Білімдер:
1. Құжаттарды зерттеудің энтомологиялық әдістерін, аспаптар мен жабдықтарды білу;
2. "Кітапхана ісі" мамандығы бойынша жоғары білім.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Кітапхана құжаттары қоймаларының энтомологиясы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу. Кітапхана сақтау орындарында тұратын жәндіктер мен басқа омыртқасыздарды жинау, жіктеу, сақтау және көрсету.



Дағды 1:
Қолданылатын әдістердің тиімділігін анықтау бойынша ғылыми-зерттеу әзірлемелерін жүргізу

Машықтар:
1. Құжаттарды сақтаудың температуралық-ылғалдылық, Жарық, санитарлық-гигиеналық режимдерінің сақталуын бақылауды жүзеге асыру;
2. Құжаттарды сақтау үй-жайларында ауаның сапасын, микрофлораны және жәндіктердің болуын тексеру;
3. Түрлі материалдармен, соның ішінде жәндіктермен, өрмекшілермен, қоңыздармен және т. б. жұмыс істей білу.;
4. Кітапхана құжаттарын көзбен шолып қарау;
5. Консервациялық жұмыстарға құжаттарды қабылдау кезінде сараптаманы жүзеге асыру;
6. Талдау жүргізу, талданатын құрылғыларда жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. Кәсіби құзыреттілік;
2. Қазіргі заманғы аспаптар базасына иелік ету;
3. Еңбек заңнамасының негіздерін, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария, өрттен қорғау ережелері мен нормаларын, зиянды заттармен жұмыс істеу қауіпсіздігінің талаптарын және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Кітапханадағы библиографиялық және ақпараттық-талдау қызметі



Дағды 1:
Кітапхананың құрылымдық бөлімшесінің жұмысын жоспарлау.

Машықтар:
1. Төтенше жағдайлардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларға қатысу;
2. Қауіпсіздік техникасы, еңбекті қорғау, өндірістік санитария және өрттен қорғау жөніндегі ережелерді сақтау;
3. Өз бағыты бойынша басқа кітапханалармен және ұйымдармен іскерлік байланыстарды жүзеге асыру;
4. Кітапхананың басқа бөлімдерінің қызметкерлеріне кітапхана қорларының сақталуын қамтамасыз етудің алдын алу шаралары бойынша, кітапхана сақтаушыларына және мұражайлар мен мұрағаттар өкілдеріне құжаттарды сақтаудың әдістемелік мәселелері бойынша кеңес беру;
5. Кітапхана қызметкерлері үшін оқу іс-шараларын өткізу және т. б.

Білімдер:
1. Кітапханатану, библиографтану, құжаттану, информатика, мәдениет, ғылым саласындағы мемлекеттік саясат негіздері және білім беру;
2. Кітапханалық-ақпараттық қызмет, зияткерлік меншікті, дербес деректерді қорғау жөніндегі нормативтік құқықтық актілер мен әдістемелік нұсқаулық құжаттар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Парасаттылық
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Өнім туралы білім

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы-қалпына келтіруші

6

Кітапханашы-консерватор

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
24-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-архивист"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-архивист" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-архивист.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012100.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапхананың архивтік құжаттарын сақтауды және пайдалануды ұйымдастыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапханашы-архивист - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапханашы-архивист":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1-003

Кәсіптің атауы:

Кітапханашы-архивист

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Журналистика және ақпарат

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Библиограф
Кітапханашы-каталогизатор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кітапханашы-мұрағатшы қызметінің мақсатына құжаттаманы, мұрағаттық деректерді оның кез келген форматында, қағаз тасығыштарда, аудио немесе бейнекуәліктерде жүйелеу және сақтау жұмыстарын жүргізу кіреді. Кітапханашы-мұрағатшы құжаттарды қабылдайды, тіркейді, белгілі бір сақтау мерзімдеріне қояды, осы құжаттардың сақталуына және олардың қауіпсіздігіне жауап береді.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дәстүрлі және цифрлық форматта кітапхана қорын және басқа да ақпараттық ресурстарды ашатын көрмелер ұйымдастыру.
2. Архивтік сақтау үшін құжаттарды өңдеу, архив құжаттары мен сұраныстар бойынша анықтамалар беру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Баспа құжаттарын электрондық форматқа көшіру және құжаттарды электрондық жеткізу технологияларын пайдалану.

Еңбек функциясы 1:
Дәстүрлі және цифрлық форматта кітапхана қорын және басқа да ақпараттық ресурстарды ашатын көрмелер ұйымдастыру.



Дағды 1:
Пайдаланушыларға кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету

Машықтар:
1. Кітапханада баспа материалдарын аналитикалық-синтетикалық өңдеуді жүзеге асыру,
электрондық және желілік электрондық құжаттар;
2. Кітапхана қызметі процесінде қалыптасқан тұрақты, уақытша сақтау мерзімі мен жеке құрам бойынша құжаттарды айқындау;
3. Құрылымдық бөлімшелерден сақтауға келіп түскен, іс жүргізумен аяқталған құжаттарды қабылдау;
4. Құжаттарды мұрағатқа тапсырған кезде олардың дұрыс қалыптасуы мен ресімделуін тексеру;
5. Құжаттарды мемлекеттік сақтауға, сақтау мерзімі өткен материалдарды есептен шығаруға және жоюға беру үшін актілер жасау.

Білімдер:
1. Іс жүргізу және мұрағат ісінің негіздері, Нормативтік құқықтық актілер, ережелер, нұсқаулықтар, мұрағат ісін жүргізу жөніндегі басқа да басшылық материалдар мен құжаттар;
2. Мұрағатқа құжаттарды қабылдау және тапсыру тәртібі, оларды сақтау және пайдалану6
3. Кітапханатану, библиографтану, құжаттану, информатика, мәдениет, ғылым саласындағы мемлекеттік саясат негіздері және
білім беру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Архивтік сақтау үшін құжаттарды өңдеу, архив құжаттары мен сұраныстар бойынша анықтамалар беру.



Дағды 1:
Мұрағатты сақтау үшін құжаттарды өңдеу, мұрағаттық құжаттар мен сұрау салулар бойынша анықтамалар беру.

Машықтар:
1. Мұрағатқа беру үшін құжаттарды өңдеу (микробағдарлама);
2. Құжаттардың тізімдемесін жасау;
3. Парақтардың толық нөмірленуін қойыңыз;
4. Байламдар қалыптастыру;
5. Құжаттардың құндылықтарына сараптама жүргізу.

Білімдер:
1. Кітапханалық-ақпараттық қызмет, зияткерлік меншікті, дербес деректерді қорғау жөніндегі нормативтік құқықтық актілер және әдістемелік нұсқаулық құжаттар;
2. Кітапхана пайдаланушыларына стационарлық және қашықтықтан (қашықтықтан)кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетуді ұйымдастыру әдістемесі
режимдері;
3. Баспа, электрондық және желілік электрондық құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мұрағаттық құжаттар мен сұрау салулар бойынша анықтамалар беру.

Машықтар:
1. Кітапхана қызметкерлерінің сұранысымен мұрағаттық істерді уақытша пайдалануға беру және табу және оларды мұрағат қоймасына қайтаруды бақылау;
2. Мұрағат құжаттарында бар мәліметтер негізінде жеке тұлғалардан келіп түскен сұрауларға байланысты мұрағаттық анықтамалар жасау.

Білімдер:
1. Істер номенклатурасы, құжаттарды мұрағатқа қабылдау және тапсыру тәртібі, оларды сақтау және пайдалану;
2. Мұрағат ісінің принциптері, әдістері мен рәсімдері;
3. Кітапхана қорында, электрондық ресурстарда, кітапхананың анықтамалық-іздеу аппаратында құжаттарды іздеуді, іріктеуді, бағалауды жүзеге асыру және кітапхана пайдаланушыларының ақпараттық сұраныстарын қанағаттандыру мақсатында ""Интернет " ақпараттық-телекоммуникациялық желісі стационарлық және қашықтықтан (қашықтан) режимдерде.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Баспа құжаттарын электрондық форматқа көшіру және құжаттарды электрондық жеткізу технологияларын пайдалану.



Дағды 1:
Құрылымдық бөлімшелерден сақтауға келіп түскен іс қағаздарын жүргізумен аяқталған құжаттарды қабылдау және тіркеу.

Машықтар:
1. Кітапханалық кітап көрмелерін ұйымдастыру технологияларын пайдалану және тақырыптық экспозициялар, соның ішінде виртуалды, әртүрлі және оқу мақсаты;
2. Мұрағатқа беру үшін құжаттарды өңдеу (микробағдарлама);
3. Құжаттардың құндылықтарына сараптама жүргізу.

Білімдер:
1. Құжаттардың сипаттамаларын тұрақты және уақытша сақтау және құжаттарды жою туралы актілерді жасау тәртібі;
2. Істерді ресімдеу және оларды сақтауға және пайдалануға дайындау тәртібі, құжаттарды өңдеу технологиясы;
3. Кітапханашының этика кодексін сақтау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Істер номенклатурасын әзірлеуге қатысады, мұрағатқа беру кезінде олардың дұрыс қалыптасуы мен ресімделуін тексереді.

Машықтар:
1. Істер номенклатурасын жасау;
2. Құжаттау және құжаттаманы басқару ережелерін пайдалану;
5. Кітапхана қызметкерлерінің сұранысы бойынша Мұрағаттық істерді уақытша пайдалануға беру және табу және оларды мұрағат қоймасына қайтаруды бақылау;
6. Көптеген құжаттармен жұмыс жасау.

Білімдер:
1. Мұрағат ісінің негіздері, Нормативтік құқықтық актілер, ережелер, нұсқаулықтар, мұрағат ісін жүргізу жөніндегі басқа да басшылық материалдар мен құжаттар;
2. Құжаттау және құжаттаманы басқару ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Архивист

6

Библиотекарь-архивист

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ

      Жоба басшысы: Искалиева Нурия Амангалиевна, "Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы" РММ директорының ақпараттық технологиялар және инновациялар жөніндегі орынбасары. Тел.: +7(727)267-28-80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
25-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапханашы-реабилитолог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапханашы-реабилитолог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапханашы-реабилитолог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91012.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.2 Оқырмандар залын, лекторийлер, көрсету залдарының қызметін қоса алғанда кітапхана қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кітапханашы-реабилитолог мүмкіндігі шектеулі жандарға әдеби және ақпараттық ресурстарға қол жетімділікті қамтамасыз ету арқылы оңалтумен айналысатын арнайы кітапхана қызметкері. Ол мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған кітапханада ақпарат пен материалдарға кедергісіз еркін қол жетімділікті құру бойынша жұмыс істейді.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Библиотекари - 6 СБШ-нің деңгейі

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Библиотекари":

Топтың коды:

2622-1

Қызмет атауының коды:

2622-1

Кәсіптің атауы:

Библиотекари

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Кітапханашы- тифлопедагог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін ақпараттық ресурстардың тең мүмкіндіктері мен қолжетімділігін қамтамасыз ету және әлеуметтік-оңалту іс-шараларын жүргізу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кітапхананың барлық пайдаланушыларына, соның ішінде мүмкіндігі шектеулі адамдарға қол жетімділікті қамтамасыз ету.
2. Мүмкіндігі шектеулі кітапхана пайдаланушыларымен жекеше жұмысты қамтамасыз ету
3. Мүмкіндігі шектеулі келушілер үшін түрлі мәдени және ақпараттық ресурстарға қолжетімділікті қамтамасыз етуге бағытталған әлеуметтік-оңалту және мәдени іс-шараларды ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Әлеуметтік қызметкерлер, денсаулық сақтау мамандары, тифлопсихолог, тифлопедагог сияқты басқа да мамандармен серіктестік ынтымақтастық орнату
2. Кітапхана қызметкерлерін оқыту бағдарламасына қатысу, осы салада семинарлар мен конференциялар ұйымдастыру.

Еңбек функциясы 1:
Кітапхананың барлық пайдаланушыларына, соның ішінде мүмкіндігі шектеулі адамдарға қол жетімділікті қамтамасыз ету.




Дағды 1:
1.Түрлі санаттағы мүмкіндігі шектеулері адамдармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қарым-қатынас жасау және арнайы технологиялар мен жабдықтарды пайдалану
2. Өзін дұрыс ұстай білуге және ақпаратты кітапхана пайдаланушыларына анық жеткізуге мүмкіндік беретін коммуникативтік дағдылар

Қабілеттер:
1. Мүмкіндігі шектеулі жандарға кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетуде цифрлық технологиялар мен арнайы техникалық құрылғыларды пайдалану оның ішінде бедерлі баспа мәтінін рельефті-нүктелі қаріпке түрлендіру бағдарламалары;
2. Кітапханада визуалды өнімге тифлокомментарийлер жасау, бедерлі баспа материалдарын дыбыстау әдістемесі мен технологиясын қолдану басылымдар, рельефтік-графикалық кескіндер жасау;
3. Мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған мамандандырылған кітапхана қорын қалыптастыру, өңдеу және ұйымдастыру, электрондық, оның ішінде аудиовизуалды, мультимедиялық құжаттарды, бедерлі-нүктелі қаріппен жазылған құжаттарды қоса алғанда;
4. Кітапханада қолжетімді форматтағы құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеуді жүзеге асыру және анықтамалық-іздестіру аппаратын жүргізу мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған мамандандырылған құжаттар қоры;
5. Интеграцияланған / инклюзивті кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетуді ұйымдастыру әдістемелері мен технологияларын пайдалану.

Білімдер:
1. Кітапханатану негіздері, оның ішінде тифлобиблиотекатану, библиографтану, құжаттану, информатика, теория және практика мүмкіндігі шектеулі адамдарға кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету;
2. Мүгедектерді әлеуметтік қорғау және оңалту саласындағы кітапханалық-ақпараттық қызмет жөніндегі нормативтік құқықтық актілер және мүмкіндігі шектеулі жандар, зияткерлік меншікті және дербес деректерді қорғау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Арнайы әдістер мен технологияларды пайдалана отырып, кітапхана пайдаланушыларының сұранысымен қолжетімді форматтағы құжаттарды кітапханада дыбыстау.

Қабілеттер:
1. Кітапханада мүмкіндіктері шектеулі адамдарға интеграцияланған/инклюзивті кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету жағдайларын жасау және ұйымдастыру;
2. Іс-шара барысында оқиғалардың барысын тиімді басқара білу, әртүрлі тапсырмалардың уақытылы орындалуын қамтамасыз ету және бағдарламаның барлық элементтерінің жақсы үйлесімділігіне көз жеткізу.
3. Іс-шаралардың тиімділігі мен қызығушылығын арттыру үшін жаңа идеяларды ойлап табу және іске асыру, сондай-ақ әлеуметтік оңалтудың инновациялық тәсілдерін жасау мүмкіндігі.
4. Іс-шаралардың нәтижелерін талдау, кері байланыс жинау және өз жұмысын одан әрі жақсарту және дамыту үшін бағдарламаның тиімділігін бағалау мүмкіндігі.

Білімдер:
1. Кітапхана жұмысының ерекшелігін білу және мүмкіндігі шектеулі адамдармен жұмысты ұйымдастыру дағдылары, соның ішінде кітап қорларын, ақпараттық ресурстарды және басқа материалдарды қажетті форматта дайындау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Мүмкіндігі шектеулі кітапхана пайдаланушыларымен жекеше жұмысты қамтамасыз ету




Дағды 1:
Мүмкіндігі шектеулі пайдаланушыларды қолдау және ақпаратпен қамтамасыз ету, оларға қажетті білім алуды ұйымдастыру қабілеті

Қабілеттер:
1. Өз жұмысына ұқсас жұмыстармен айналысатын басқа кітапхана мамандарымен және ұйымдармен өзара әрекеттесу және жұмысты үйлестіру қабілеті.
2. Мүмкіндігі шектеулі пайдаланушының ақпаратқа қол жеткізу қажеттіліктерін бағалау, ерекшеліктерін түсіну және оның тиімді жұмыс істеуіне көмектесетін тиісті технологиялар мен ресурстарды пайдалану.
3. Мүмкіндігі шектеулі пайдаланушылармен олардың ерекшеліктері мен қажеттіліктеріне сәйкес ортақ тіл таба білу, сондай-ақ қол жетімді және түсінікті лексиканы қолдана отырып, күрделі ұғымдар мен тақырыптарды түсіндіру қабілеті.
4. Брайль қарпінде оқу мен жазуға үйрету қабілеті

Білімдер:
1. Тиісті технологиялар мен процедураларды білу: оқырман бағдарламалары, көрнекі дисплейлер және адаптивті технологияның басқа түрлері сияқты әртүрлі технологиялар, бағдарламалармен жұмыс істеу үшін арнайы білім мен дағдылардың болуы. Осылайша, кітапхана мамандары аталған технологияларды қолданатын пайдаланушыларды оқыта алады және оларға қолдау көрсете алады, сонымен қатар ең қолайлы техникалық шешімді таңдаған кезде пайдаланушыларға ұсыныстар бере алады.
2. Арнайы психология және дефектология саласындағы білім.
3. Брайль жүйесінде жазу мен оқуды және жазуға арналған грифель мен құралды пайдалана білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Байланыс және қарым-қатынас: мүмкіндігі шектеулі пайдаланушылармен байланыс орнатып, жақсы қарым-қатынаста болу

Қабілеттер:
1. Мүмкіндігі шектеулі оқушылардың қажеттіліктері мен эмоцияларын тыңдай және түсіне білу.
2. Оқушыларға түсінікті болу үшін күрделі терминдер мен қысқартуларды қолданбай, түсінікті тілді, дұрыс түсініктемелерді қолдану, анық және түсінікті сөйлей білу қабілеті қажет.
3. Оқушылардың қажеттіліктері мен тілектерін толық түсіну мақсатында оларға нақтылайтын және қолдайтын сұрақтар қою, жақсы тыңдаушы бола білу қабілеті
4. Оқушылардың дербестігіне, сондай-ақ, эмоционалды қолдау орнатуға жәрдемдесе отырып, оларға қолайлы, сенімді орта құру мүмкіндігі.

Білімдер:
1. Тифлопедагогика негіздерін білу.
2. Қарым-қатынас әдебін білу.
3. Мемлекеттік және ұлтаралық қарым-қатынас тілін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

 
Қосымша еңбек функциясы 1:
Әлеуметтік қызметкерлер, денсаулық сақтау мамандары, тифлопсихология, тифлопедагогтар сияқты басқа мамандармен ынтымақтастық.




Дағды 1:
Кітапханашы-реабилитологтың қарым-қатынас дағдылары
Басқа мамандармен өзара жақсы қарым-қатынаста болу үшін және жұмысын көпшілік алдында таныстыра алу үшін керемет дағдыларға ие болуы керек.

Қабілеттер:
1. Басқа мамандармен сәтті қарым-қатынас жасау үшін қатынас дағдылары.
2. Өз жұмысын кең аудитория (көпшілік) алдында көрсете білу.
3. Өз ойын анық және сенімді түрде жеткізе білу, сондай-ақ басқа мамандардың ұстанымын тыңдауға дайын болу.

Білімдер:
1. Түрлі маман иелерінің жұмыстарын білу (әлеуметтік қызметкерлер, медицина қызметкерлері, тифлопсихологтар, тифлопедагогтар т.б.)
2. Мүмкіндігі шектеулі адамдардың нақты қажеттіліктерін, сондай-ақ оларға қол жетімді ресурстар мен қызметтерді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кітапханашы-реабилитологтың кеңес беру дағдылары - көру мүмкіндігі шектеулі адамдардың мәселелерін шешуде және оларды қоғамға біріктіруде басқа мамандарға кеңес беріп, көмектесе алу дағдысы

Қабілеттер:
1. Кеңес беру және басқа мамандарға көмектесу қабілеті.
2. Қоғамда көру мүмкіндігі шектеулі адамдардың әлеуметтік белсенділігін арттыруға бағытталған курстар мен бағдарламаларды әзірлей білу.
3. Көру қабілеті шектеулі адамдарды қоғамға біріктіру және олардың әлеуметтік мүмкіндіктерге қолжетімділігі туралы хабардарлығын (мәліметтерін) арттыру мәселелеріне назар аудару үшін жергілікті медиамен жұмыс істей білу.

Білімдер:
1. ҚР Әлеуметтік Кодексін білу.
2. Әлеуметтік қорғау бағдарламаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Мүмкіндігі шектеулі келушілер үшін әртүрлі мәдени және ақпараттық ресурстарға қолжетімділікті қамтамасыз етуге бағытталған әлеуметтік-оңалту және мәдени іс-шараларды ұйымдастыру.

Қабілеттер:
1.Көрмелерді, дәрістерді, семинарларды, кездесулерді және т. б. қоса алғандағы әртүрлі іс-шараларды жоспарлау және өткізу үшін қажетті ұйымдастыру дағдылары;
2. Әртүррлі келуші топтармен, соның ішінде мектеп оқушыларымен, студенттермен және қызметкерлермен жұмыс істеу;
3. Мультимедиялық технологиялар мен интерактивті форматтарды қолдануды қоса алғанда, кітапхана қызметі саласындағы инновация үрдістерін білу және жұмыс тәжірибесі;
4. Кітапханаға келушілердің сенімі мен құрмет атмосферасын құру үшін эмпатия мен түсіністік қажет;
5. Іс-шаралардың егжей-тегжейлі жоспарларын әзірлеу, оларды іске асыру үшін қажетті мақсаттарды, міндеттерді және ресурстарды анықтау;
6. Еріктілерді, мамандарды және басқа да мүдделі тараптарды қоса алғанда іс-шараның әртүрлі қатысушыларымен тиімді қарым-қатынас орнату және қолдау

Білімдер:
1. Кітапхананың мақсатты аудиториясының ерекшеліктерін және олардың ақпарат пен қызмет түрлеріне қажеттіліктерін білу;
2. Кітапхананың мақсатты аудиториясына қатысы бар мамандандырылған әдебиеттер мен ақпараттық ресурстарды білу;
3. Әлеуметтік оңалтудың мақсаттары мен принциптері;
4. Әлеуметтік оңалту әдістері мен тәсілдері;
5. Мақсатты аудиторияны білу және олардың қажеттіліктерін ескеру;
6. Дыбыс, жарық және байланыс жабдықтары секілді техникалық аспектілер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Жүйелі ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Ұжымда жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапханашы -тифлопедагог

6


4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Жоба жетекшісі:

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Бас ғылыми қызметкер Жумадилова Дарья Ертаевна E-mail: daria_131_168@mail.ru. Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 14 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
26-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020070.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Цифрландыру саласындағы IT-менеджер ұйымның қызмет аясы шеңберінде жаңа цифрлық қосымшаларды, бағдарламаларды енгізуге және оқытуға жауапты.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер":

Топтың коды:

2511-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Цифрландыру саласындағы ІТ-менеджер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2511-1-005 IT-дизайнер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұражайда цифрлық стратегияны әзірлеу және енгізу бойынша; цифрландыру жобаларын басқару, цифрлық шешімдерді, бюджет пен ресурстарды талдау және таңдау бойынша; ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Цифрлық стратегияны әзірлеу және іске асыру, цифрландыру жобаларын басқару, цифрлық шешімдерді талдау және таңдау
2. Цифрландыру жобаларын басқару, цифрлық шешімдерді талдау және таңдау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Бюджетті және ресурстарды басқару, сондай-ақ әртүрлі бөлімдермен ынтымақтастық және цифрлық технологияларды енгізу нәтижелерінің мониторингі, ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Еңбек функциясы 1:
Цифрлық стратегияны әзірлеу және іске асыру, цифрландыру жобаларын басқару, цифрлық шешімдерді талдау және таңдау



Дағды 1:
Музейде цифрландыруды басқару дағдыларын меңгеруі керек.

Машықтар:
1. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар арқылы пайдаланушылардың музей экспонаттарына еркін қол жеткізуін қамтамасыз ету дағдылары мен тәсілдерін меңгеру.
2. Музейдің қажеттіліктері мен талаптарын анықтай білу және оларды нақты цифрлық шешімдерге аудару.
3. Жасанды интеллект, деректерді талдау, бұлттық есептеу және т. б. сияқты цифрлық дағдылар.
4. Музейде цифрландыру саласында мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді пайдалану дағдылары.

Білімдер:
1. Ұйымдарда процестерді цифрландыру және тиімділікті арттыру үшін қолданылатын әртүрлі цифрлық технологиялар туралы білу.
2. Цифрландыру саласында қолданылатын әртүрлі басқару жүйелерін білу. Бұған мазмұнды басқару жүйелері, тұтынушылармен қарым-қатынасты басқару жүйелері, жобаларды басқару жүйелері, дерекқорды басқару жүйелері және т.б. кіруі мүмкін.
3. Ақпараттық жүйе архитектурасының негіздерін білу және цифрлық жүйелерді жобалау мен орналастырудың озық тәжірибелері мен принциптерін түсіну.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Цифрландыру жобаларын басқару, цифрлық шешімдерді талдау және таңдау



Дағды 1:
Музейде цифрландыруды басқару дағдыларын меңгеруі керек

Машықтар:
1. Музей заттарының коллекцияларын цифрландыру.
2. Жетілдірілген (AR)технологияларды қолдану дағдылары.
3. Виртуалды (VR) шындықты пайдалану дағдылары.
4. Цифрланған мәліметтер базасын пайдалану дағдылары.
5. Виртуалды тур жүйесін пайдалану дағдылары.
6. Музейге келушілермен өзара әрекеттесуге бағытталған цифрлық музей өнімдері мен қызметтерін жасау.

Білімдер:
1. Музейлерде қолданылатын әртүрлі цифрлық технологиялар туралы.
2. Контентті басқару жүйелері.
3. Цифрландыру жобаларын басқару жүйелері.
4. Дерекқорды цифрландыруды басқару жүйелері.
5. Ақпараттық жүйелерқұрылысының негіздері.
6. Цифрлық жүйелерді жобалау мен орналастырудың ең жақсы тәжірибелері мен принциптері туралы түсінік.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Бюджетті және ресурстарды басқару, сондай-ақ әртүрлі бөлімдермен ынтымақтастық және цифрлық технологияларды енгізу нәтижелерінің мониторингі, ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету



Дағды 1:
Техникалық құжаттаманы оқи, түсіне және жасай білуі керек.

Машықтар:
1. Деректер мен ақпаратты талдай білу, цифрлық жобалардың тиімділігіне бағалау жүргізу және алынған нәтижелер негізінде негізделген шешімдер қабылдау керек.
2. Командада тиімді жұмыс істей білу және ұйымдағы әртүрлі бөлімдер мен деңгейлердің өкілдерімен жұмыс істей білу.
3. Ақпараттық жүйелерді пайдалану жөніндегі талаптарды, цифрландыру саласындағы технологиялық және құрылыстық шешімдерді сараптай білу, олардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды қалыптастыру.

Білімдер:
1. Жобаларды басқару әдістемелерімен және құралдарымен, сондай-ақ IT-сервистерді басқару әдістемелерімен таныс болуы тиіс.
2. Деректерді өңдеуге, құпиялылықты қорғауға және цифрлық саланың басқа аспектілеріне қатысты заңнамалық және реттеуші талаптар туралы білу.
3. Цифрлық технологиялар саласындағы өзекті стандарттар мен ұсыныстарды білу.
4. Өз бетінше талдау, ақпарат іздеу принциптерін қолдану.
5. Ақпараттық қауіпсіздік туралы білу және маңызды қауіптер мен деректерді қорғау әдістерінен хабардар болу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Мотивация
Жобалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Ғылыми қызметкер (информатика және есептеу техникасы саласындағы)

6

АКТ жобасының менеджері

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22.

      Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес:

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
27-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020076.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Музейлік-білім беру қызметінің әдістемелерін әзірлеу, музейлік-білім беру қызметі бойынша әдістемелік құжаттарды басып шығаруға дайындау, білім беру ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасау.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері":

Топтың коды:

2371-9

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Музей педагогикасы және балалар шығармашылығы бөлімінің әдіскері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-2-006 Музей заттарының кураторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музейдің оқу-тәрбие жұмысын әдістемелік ұйымдастыру және үйлестіру жөніндегі іс-шаралар, музейдің ғылыми қызметінің бағыттары мен жинақтары негізінде музейлік тәрбие жұмысының әдістемесін әзірлеу. Қоғамдық іс-шараларды ұйымдастыру, мүмкіндігі шектеулі жандар үшін қолжетімді музейлік ортаны құру жұмыстарын жүргізу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музейлік-білім беру қызметін ұйымдастыру және үйлестіру. Балалар мен жасөспірімдерде патриоттық мәдениетті, әлемді эстетикалық қабылдау дағдыларын, тарихи ойлауды, эмоционалды қабылдауды қалыптастыруға, балалар мен жастардың әртүрлі жас топтарына бағытталған балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталған музейлік-білім беру іс-шараларын өткізу.
2. Қор коллекциялары мен музейдің ғылыми қызметінің бағыттары негізінде музейлік-білім беру қызметінің әдістемесін әзірлеу. Әр түрлі форматтағы сабақтарды (музейлік сабақтар, үйірмелер, ертеңгіліктер, квест сабақтар, музей мерекелері, көрмелер және т. б.) әзірлеу және өткізу

Қосымша еңбек функциялары:

1. Көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу. Мүмкіндігі шектеулі жандар үшін музейде қолжетімді орта қалыптастыру бойынша жұмысты ұйымдастыру.

Еңбек функциясы 1:
Музейлік-білім беру қызметін ұйымдастыру және үйлестіру. Балалар мен жасөспірімдерде патриоттық мәдениетті, әлемді эстетикалық қабылдау дағдыларын, тарихи ойлауды, эмоционалды қабылдауды қалыптастыруға, балалар мен жастардың әртүрлі жас топтарына бағытталған балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталған музейлік-білім беру іс-шараларын өткізу.



Дағды 1:
Музей педагогикасы саласында арнайы теориялық, ғылыми және практикалық білімді қолдану.

Машықтар:
1. Музейтану және музей педагогикасы мәселелерінде консультациялық көмек көрсете білу.
2. Мәдени-білім беру процесінде музей педагогикасының әдістері мен формаларын қолдана алу.
3. Әр түрлі жас топтарына арналған бағдарламалық қамтамасыз етумен әр түрлі бағыттағы балалар шығармашылығы қорын және балалар шығармашылығының уақытша көрмелерін құра алу.
4. Музейді, оның экспозициялары мен көрмелерін насихаттау мақсатында келушілерді тарту дағдысына ие болу; дәріс жұмысын жүргізе алу.
5. Жоспарлы үйірме жұмысын ұйымдастыра алу.
6. Музейдың білім беру қызметі бөлігінде келушілерге әлеуметтік сауалнама жүргізе алу.
7. Музей білім беру қызметі бойынша әдістемелік құжаттарды әзірлей алу.

Білімдер:
1. Мәдениеттің, музей қызметінің дамуын, музей педагогикасының негіздерін айқындайтын Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілері.
2. Музейлік-білім беру қызметі мәселелері бойынша әдістемелік материалдар.
3. Еліміздегі музейлік-білім беру қызметін дамытудың перспективалары мен бағыттары.
4. Еңбек заңнамасының негіздерін, ішкі еңбек тәртібінің ережелерін білу.
5. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі жөніндегі ережелерді білу.
6. Музей заттары мен музей коллекцияларын есепке алу, сақтау, зерделеу, жариялау, олардың сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруды білу.
7. Кәсіби этиканы білу және сақтау.
8. Музей коллекцияларын, қорларда сақталған музей заттарын зерттеу.
9. Залдарда қойылған музей экспонаттарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қор коллекциялары мен музейдің ғылыми қызметінің бағыттары негізінде музейлік-білім беру қызметінің әдістемесін әзірлеу. Әр түрлі форматтағы сабақтарды (музейлік сабақтар, үйірмелер, ертеңгіліктер, квест сабақтар, музей мерекелері, көрмелер және т. б.) әзірлеу және өткізу



Дағды 1:
Музей тәжірибесі негізінде балалардың ересектермен бірлескен іс-әрекетін қалыптастыру.

Машықтар:
1. Музей келушілерінің әлеуметтік-психологиялық және жас ерекшеліктерін ескере отырып, музейлік-білім беру жобаларын, музей сабақтарының бағдарламаларын әзірлей алу.
2. Музейлік-білім беру қызметінің әдістемесін әзірлеу бойынша арнайы теориялық және практикалық білімді қолдану.
3. Әдістемелік-тәрбие жұмысының жағдайына талдау жасай алу.
4. Музейдің музейлік-білім беру қызметі бөлігінде келушілердің әлеуметтік сауалнамаларын ұйымдастыра алу.
5. Музейлік-білім беру бағдарламаларының балалар мен жасөспірімдер аудиториясына әсер етуінің кейінге қалдырылған нәтижелерін мониторингтеу дағдыларына ие болу.
6. Музейлік-білім беру қызметі бойынша әдістемелік құжаттарды басып шығаруға дайын болу.
7. Музейлік-педагогикалық әсердің тиімділігін тексере алу.

Білімдер:
1. Балалардың әлеуметтік-психологиялық ерекшеліктерін білу.
2. Жас ерекшелік педагогикасы мен психологиясын білу.
3. Музейлік-білім беру жобаларын ұйымдастыру және дайындау әдістемесін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Көпшілік іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу. Мүмкіндігі шектеулі жандар үшін музейде қолжетімді орта қалыптастыру бойынша жұмысты ұйымдастыру.



Дағды 1:
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін оларды әлеуметтік-мәдени оңалтуға жәрдемдесуге, арнайы білім беруді қажет ететін балалар үшін мәдениет және спорт объектілері мен олардың қызметтерінің қолжетімділігі мен ақылға қонымды бейімделуіне бағытталған қолжетімді музей ортасын құру жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыра және өткізе білу.

Машықтар:
1. Мүмкіндігі шектеулі келушілерді қауіпсіз алып жүру үшін арнайы теориялық және практикалық білімді қолдану.
2. Музейтану және музей педагогикасы мәселелерінде консультациялық көмек көрсете білу.
3. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар мен ересектерге арналған іс-шараларды,экскурсияларды өткізе алу.
4. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың шығармашылық қорын және балалар шығармашылығының уақытша көрмелерін құра алу.
5. Балалар шығармашылығын дамыту үшін демеушілік көмек тарта алу.
6. Музей ортасының қолжетімділігі мен музейлік-білім беру қызметі бойынша әдістемелік құжаттарды әзірлей алу.

Білімдер:
1. Мәдениеттің, музей қызметінің дамуын, музей педагогикасының негіздерін айқындайтын Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілері.
2. Нормативтік құқықтық актілерді білу:
- Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы қабылдаған, Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 20 ақпандағы № 288-V ҚРЗ Заңымен ратификацияланған Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенция.
- "Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 13 сәуірдегі № 39 Заңы.
3. Қазақстан Республикасында мүгедек адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және тұрмыс сапасын жақсарту жөніндегі 2025 жылға дейінгі ұлттық жоспар.
4. Музейлік-білім беру қызметі мәселелері бойынша әдістемелік материалдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ойлау икемділігі
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Музей коллекцияларын есепке алу жөніндегі маман

6

Мұражай және көрме коллекцияларын сатып алу бойынша сарапшы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
28-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Археолог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Археолог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Археолог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020086.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: тарих, археология және этнология саласындағы іргелі және қолданбалы білім; музей заттары саласындағы тарихи-мәдени сараптама; кеңес беру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Археолог - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Археолог":

Топтың коды:

2632-3

Қызмет атауының коды:

2632-3-001

Кәсіптің атауы:

Археолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2632-3-002 Археология саласындағы ғылыми қызметкер
2632-3-003 Этноархеолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Тарихи-мәдени мұра саласындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарын; далалық ғылыми зерттеулерді; сараптамалық-талдау жұмыстарын жүргізу (мұражай құндылықтарын есепке алу мен сақтауды қоса алғанда) бойынша қызмет. Өзінің бақылауындағы қордағы жәдігерлермен, сондай-ақ осы қордың тікелей сақтаушысымен жұмыс.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Археология саласындағы іргелі және арнайы дайындыққа сәйкес ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру. Өзінің ғылыми әлеуетін көтеру мақсатында далалық ғылыми зерттеу жұмыстарына шығу.
2. Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті жүзеге асыру (оның ішінде мұражай құндылықтарын есепке алу және сақтау). Музей залдарында өзіне жүктелген міндетке сәйкес қор жұмысымен тығыз байланыста жұмыс жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Өзіне жүктелген міндеттерге сәйкес музей жәдігерлері тауралы ақпаратпен толық танысу. Өзіне қарасты қордағы жәдігерлермен және сол қорды сақтаушымен тікелей жұмыс жасау.

Еңбек функциясы 1:
Археология саласындағы іргелі және арнайы дайындыққа сәйкес ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру. Өзінің ғылыми әлеуетін көтеру мақсатында далалық ғылыми зерттеу жұмыстарына шығу.



Дағды 1:
Тарих, археология және этнологиядағы басым бағыттар туралы ақпаратты жинау, өңдеу, талдау және қорыту дағдыларын меңгеру.

Машықтар:
1. Практикалық, зерттеу немесе педагогикалық міндеттерді шешу үшін тарихи және этнологиялық ресурстарды пайдалануды жоспарлау және ұйымдастыру.
2. Далада, архивтерде, мұражайлар мен кітапханаларда этнологиялық, археологиялық және антропологиялық ақпаратты жинаудың практикалық кәсіби дағдылары.
3. Ғылыми зерттеу бағдарламаларын қалыптастыру, археологиялық және этнографиялық ақпаратты жинау, түсіну, сыни тұрғыдан талдау және пайдалану қабілеті.

Білімдер:
1. Негізгі тарихи ұғымдарды білу.
2. Тарих, археология және этнология саласындағы ұғымдық аппаратты білу.
3. Ғылыми-зерттеу қызметінің негіздерін білу.
4. Қазіргі тарих, антропология, археология және этнологияның теориясы мен әдіснамасын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті жүзеге асыру (оның ішінде мұражай құндылықтарын есепке алу және сақтау). Музей залдарында өзіне жүктелген міндетке сәйкес қор жұмысымен тығыз байланыста жұмыс жүргізу.



Дағды 1:
Тарихи-мәдени сараптама әдістерін меңгеру.

Машықтар:
1. Сараптамалық және талдамалық жұмыстарды жүзеге асыру кезінде алған білімдерін пайдалана алу, оларды пайдалануға дайын және қабілетті болу.
2. Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті, оның ішінде музей заттарының әртүрлі санаттарының атрибуциясы мен сараптамасын жүзеге асыруға қабілетті болу.
3. Кәсіби мәселелерді шешуде пәнаралық байланыстарды пайдалану негіздерін; ғылыми талқылау тәсілдерін, антропологтар мен этнографтардың тұжырымдамаларын көпшілік алдында ұсыну әдістерін меңгеру.

Білімдер:
1. Тарихи оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді олардың әлеуметтік, саяси, экономикалық, мәдени өлшемдерінде, сондай-ақ динамикасы мен өзара байланысын зерттеудің және талдаудың негізгі түрлерін білу.
2. Әр түрлі дереккөздерден алынған тарихи ақпаратты сыни талдау, сақтау және өңдеу әдістерін білу.
3. Тарихи-мәдени және этнологиялық сараптаманың әдістері мен ерекшеліктерін білу.
4. Тарихи-мәдени археологиялық ескерткіштерге сараптама талдау жасай білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Өзіне жүктелген міндеттерге сәйкес музей жәдігерлері тауралы ақпаратпен толық танысу. Өзіне қарасты қордағы жәдігерлермен және сол қорды сақтаушымен тікелей жұмыс жасау.



Дағды 1:
Тарих, археология және этнология бойынша жарияланымдарда ғылыми аппарат құру және рәсімдей алу.

Машықтар:
1. Өзінің тақырыбына сәйкес музей жәдігерлерін ғылыми айналымға енгізу мақсатында ғылыми журналдарға ғылыми мақала жариялау.
2. Өзінің далалық ғылыми зерттеу жұмыстарында жүргізген жұмыстар нәтижесінің ғылыми әлеуетін көрсету тұрғысында отандық ғылыми – тәжірибелік конференцияға ғылыим мақала жариялау және конференцияларға қатысу.
3. Өзінің маман ретінде ғылыми әлеуетін көтеру және біліктілігін арттыру мақсатында арнайы курстардан өту.

Білімдер:
1. Тарихи дамудың тұрақты үрдісін анықтау және әлеуметтік үдерістерді модельдеу.
2. Тарихи білімді, музей заттары мен коллекцияларын, тарихи орындарды, археологиялық ескерткіштер, ғимараттар мен құрылыстарды танымал ету.
3. Мәдениет ұйымдары мен мекемелері, оның ішінде музейлер, кітапханалар, мұрағаттар, археологиялық ұйымдар қызметінің тарихи-мәдени және тарихи-өлкетану аспектілерін ақпараттық қамтамасыз ету.
4. Ғылыми жарияланымдардың ережелері мен талаптарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ойлау икемділігі
Командада жұмыс істей білу
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Этнолог

6

Тарихшы

6

Этнограф

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
29-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Антрополог"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Антрополог" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Антрополог.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020087.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Іргелі және қолданбалы антропологиялық және этнологиялық ғылыми білім; этнологиялық және антропологиялық мұрағаттану және музейтану; кеңес беру, этносаралық және конфессияаралық процестерді реттеуге бағытталған саясатты жоспарлау және жүзеге асыру саласындағы сараптамалық қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Антрополог - 6 СБШ-нің деңгейі;

      2) Антрополог - 7 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Антрополог ":

Топтың коды:

2632-2

Қызмет атауының коды:

2632-2-001

Кәсіптің атауы:

Антрополог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2632-2-007 Этнограф
2633-1-004 Тарихшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғылыми жұмыстарға, далалық зерттеулерге және ғылыми-білім беру міндеттеріне байланысты қызмет.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ғылыми жұмыс, далалық зерттеу, әдебиеттерді талдау.
2. Ғылыми және білім беру мәселелерін шешу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Ғылыми жұмыс, далалық зерттеу, әдебиеттерді талдау.



Дағды 1:
Ғылыми зерттеудің мақсаты мен міндеттерін, оны жүзеге асырудың негізгі кезеңдерін белгілеу.

Машықтар:
1. Антропологтың ғылыми жұмысының әдіснамасы мен әдістерін, соның ішінде далалық зерттеу әдістерін, дереккөздер мен әдебиеттерді талдауды қолдану.
2. Алға қойылған мақсаттарға жету үшін қажетті ақпаратты зерттеу, жинау және аналитикалық өңдеу үшін ақпараттық-ресурстық базаны қалыптастыру – дала жұмыстарында, кітапханаларда, мұрағаттарда және желілік ресурстарда.
3. Орындалған жұмыстың нәтижелерін (жазбаша және ауызша), оның ішінде ағылшын (немесе басқа шет) тілінде түсінікті және анық кәсіби баяндау.
4. Жүргізіліп жатқан зерттеу тақырыптары бойынша аналитикалық шолулар, аннотациялар және рефераттар дайындау.

Білімдер:
1. Ақпаратты іздестіру, сыни тұрғыдан талдау және синтездеу, берілген есептерді шешуде жүйелі әдісті қолдана білу;
2. Әлеуметтік-тарихи, этикалық және философиялық контексте қоғамның мәдениетаралық әртүрлілігін қабылдай алады;
3. Тарихи, антропологиялық, археологиялық және этнологиялық ғылымдар бойынша білімдерін практикалық және (немесе) зерттеу міндеттерін шешу кезінде базалық деңгейде қолдана алады;
4. Далалық антропологиялық және этнографиялық жұмыстарды ұйымдастыру;
5. Мемлекеттік органдарға, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, ғылым және мәдениет саласындағы мекемелер мен ұйымдарға, бұқаралық ақпарат құралдарына аналитикалық ақпаратты жинау және өңдеу;
6. Мұражай заттары мен коллекцияларын қабылдау, есепке алу, түгендеу, сақтау және зерттеу.
7. Өзінің болашақ мамандығының әлеуметтік маңыздылығын сезінуге және кәсіби қызметті орындауға жоғары ынтасын көрсетуге қабілетті.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми және білім беру мәселелерін шешу



Дағды 1:
Заманауи ғылыми-библиографиялық талаптарға сай ғылыми мәтіндерді құру және ресімдеу.

Машықтар:
1. Жоғары оқу орындарының білім беру ұйымдарындағы, мамандандырылған академиялық институттардағы және басқа да ғылыми-зерттеу институттарындағы; мұрағаттар, музейлердегі; басқа ұйымдар мен мәдениет мекемелері; сараптамалық-талдау орталықтарында, ақпараттық-талдамалық бейіндегі қоғамдық және мемлекеттік ұйымдарындағы кәсіби міндеттерді шешу;
2. "Жоғары білім деңгейін арттыру және жоғары білікті кадрларды даярлау" бағдарламасын меңгерген маманның кәсіби қызметінің объектілері мыналар болып табылады: тарихи процестер мен құбылыстар олардың әлеуметтік-мәдени, саяси, экономикалық өлшемдерінде және олардың тарихи дереккөздердегі көрінісі.
3. "Жоғары білім деңгейін арттыру және жоғары білікті кадрлар даярлау" бағдарламасын игерген мамандар даярланатын кәсіптік қызмет түрлері: тарих және сабақтас қоғамдық-гуманитарлық ғылымдар саласындағы ғылыми-зерттеу қызметі; тарих ғылымдары саласындағы педагогикалық қызмет.
4. "Жоғары білім деңгейін арттыру және жоғары білікті кадрларды даярлау" бағдарламасы маман даярлайтын кәсіби қызметтің барлық түрлерін меңгеруге бағытталған.

Білімдер:
1. Заманауи зерттеу әдістері мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, тиісті кәсіптік салада ғылыми-зерттеу қызметін өз бетінше жүзеге асыру қабілеті.
2. Ғылыми-зерттеу және практикалық мәселелерді шешу кезінде, оның ішінде пәнаралық салаларда қазіргі заманғы ғылыми жетістіктерді сыни талдау және бағалау, жаңа идеяларды тудыру қабілеті.
3. Ғылым тарихы мен философиясы саласындағы білімді пайдалана отырып, тұтас жүйелі ғылыми дүниетанымға негізделген кешенді зерттеулерді, оның ішінде пәнаралық зерттеулерді жобалау және жүргізу қабілеті.
4. Ғылыми және ғылыми-білім беру мәселелерін шешу үшін қазақстандық және халықаралық зерттеу ұжымдарының жұмысына қатысуға дайын болу.
5. Мемлекеттік және шет тілдерінде ғылыми коммуникацияның заманауи әдістері мен технологияларын пайдалануға дайын болу.
6. Өзінің кәсіби және тұлғалық даму мәселелерін жоспарлау және шешу қабілеті.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Компьютерлік сауаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Археолог

6

Этнолог

6

Музей және көрме қорын жинақтау жөніндегі сарапшы

10. Кәсіптің карточкасы "Антрополог":

Топтың коды:

2632-2

Қызмет атауының коды:

2632-2-001

Кәсіптің атауы:

Антрополог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

1349-0-003 Қорлардың бас сақтаушысы
1349-0-008 Мұрағат менеджері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Есепке алу, сақтау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу, қорларды сақтау жүйесін бақылау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Есепке алу, сақтау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу
2. Қорларды сақтау жүйесін басқару және бақылау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Есепке алу, сақтау және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Ғылыми ұйымдар мен мұражайлардағы құрылымдық бөлімшелердің нормативтік құқықтық актілерінің жобаларын және құрылымдық бөлімшелер қызметкерлерінің қызметін бағалау критерийлерін әзірлеу.

Машықтар:
1. Ғылыми жоспарларды құру; есепке алу, сақтау және қалпына келтіру жұмыстары.
2. Ұйымдардағы бөлімдердің ағымдағы қызметін жоспарлау және ұйымдастыру.
3. Бөлімнің (сектордың) жұмысын жоспарлы және жедел тексеруді ұйымдастыруды және бақылауды және олардың нәтижелері бойынша тиісті құжаттарды дайындауды қамтамасыз ету.
4. Ғылыми жұмыстар бойынша қажетті бұйрықтар шығару және олардың орындалуын қадағалау.
5. Басқа құрылымдық бөлімшелермен өзара әрекеттесу.
6. Акцияларды сатып алу комиссиясының қызметін басқару және үйлестіру.

Білімдер:
1. Іс-әрекетті жоспарлау және басқару дағдыларын қолдану
2. Өнімділікті бақылау әдістерін қолдану
3. Есепке алу және сақтау дағдыларын қолдану
4. Кәсіби мақсатта мәтіндерді құру және өңдеу
5. Ғылыми анықтамалық материалдарды пайдалану
6. Зерттеу мәселелерін шешу үшін арнайы білімді қолдану
7. Мемлекеттік тілде жазбаша және ауызша іскерлік және іс жүргізу ережелерін меңгеру
8. Мекеменің құрылымдық бөлімшелерімен іскерлік қарым-қатынас және өзара әрекеттесу дағдыларын меңгеру

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қорларды сақтау жүйесін басқару және бақылау



Дағды 1:
Музей және музей филиалдарында сақтау жүйесінің жұмыс істеуін бақылау

Машықтар:
1. Басқа қызметкерлердің бухгалтерлік құжаттарды ішкі пайдалану процесін ұйымдастыру, басқару және бақылау
2. Музей заттары мен музей коллекцияларын есепке алу мен сақтау саласында ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру.
3. Электрондық автоматтандырылған есепке алу жүйелерін пайдалануды ұйымдастыру және бақылау және электрондық есеп құжаттарын жүргізу
4. Есептік құжаттаманы уақтылы дайындауды, бекітуді және ұсынуды қамтамасыз ету
5. Музей заттарын есепке алу, сақтау, зерделеу және пайдалану жөніндегі ішкі музей нұсқаулары мен ережелерін жасау

Білімдер:
1. Музей заттарын есепке алу, сақтау, зерделеу және пайдалану жөніндегі ішкі музей нұсқаулары мен ережелерін жасау
2. Компьютерлік және басқа да көмекші кеңсе техникасын, байланыс және байланыс құралдарын пайдалану
3. Құжат айналымының теориясы мен практикасының негіздері
4. Ұйымның өндірістік, шаруашылық және қаржылық шаруашылық қызметін реттейтін және реттейтін құқықтық актілер
5. Қазақстан Республикасының еңбек және әкімшілік заңнамасы
6. Басқару және персоналды басқару негіздері
7. Белгіленген есептілікті жасау тәртібі
8. Келіссөздерді жүргізу ережелері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық
Төзімділік пен еңбексүйгіштік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Тарих

7

Археология және этнология

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      11. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      12. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      14. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      15. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      16. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      17. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
30-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020071.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Кәсіби ұжымдарда, тарих және мәдениет музейлерінде, тарихи-өлкетану музейлерінде, өнер музейлерінде, көркем галереяларда штаттық кестеге сәйкес тұрақты экспозициялар мен уақытша көрмелерді рәсімдеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер":

Топтың коды:

2621-2

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Экспозиция және көрме ұйымдастыру бойынша суретші-экспозиционер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-2-006 Музей заттарының кураторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Көрмені жобалау, тұрақты көрмелер мен уақытша көрмелерді орнату және демонтаждау, реэкспозицияны өткізу, көрменің жай-күйін бақылау, ағымдағы көрме құжаттамасын жүргізумен байланысты іс-шаралар. Экспозициялар мен көрмелердің көркемдік безендірілуі, көрме кеңістігін жарықтандыру бойынша ұсыныстар жасау. Көмекші көрме материалдарын жасауды және орналастыруды жүзеге асыру: этикеткалар, аннотациялар, ақпараттық стендтер.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Көмекші мұражай жабдықтарын жасау (подиумдар, тұғырлар)
2. Уақытша және тұрақты экспозициялардағы экспонаттардың сақталуын бақылауды жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Уақытша және тұрақты көрмелерді рәсімдеу процесінде монтаждау жұмыстарын жүргізу
2. Көрмелер мен экспозицияларды көркемдік безендіру

Еңбек функциясы 1:
Көмекші мұражай жабдықтарын жасау (подиумдар, тұғырлар)



Дағды 1:
ПВХ, МДФ, акрил, оргшыныдан бұйымдар жасау технологиясын меңгерген болу керек.

Машықтар:
1. Әртүрлі материалдармен (былғары, металл, пластик, мата) жұмыс істей білу, аралас материалдарды пайдалану технологияларын меңгерген болуы керек.
2. Әр түрлі құрылыс, бояу, байланыстырушы материалдармен жұмыс істей білу.
3. Металлмен, пластикпен жұмыс істеуге арналған құралдармен жұмыс істей білу.
4. Темір тіректерді дәнекерлей білу керек, металдарды дәнекерлеу тәсілдерін меңгерген болу керек.
5. Подиумдар мен стендтерді желімдеу технологиясын меңгерген болу керек.
6. Көркемдік және кескіндемелік бояу технологияларын меңгерген болу керек.
7. Эскиздермен жұмыс істей білу кеерк, берілген нысандарды, элементтерді эскиз өлшемдеріне сәйкес жасай білу.
8. Өндіріс жағдайында технологиялық және ұйымдастырушылық сипаттағы шешімдерді таба білу.
9. Жеке және кескіндеме-декорация цехының (учаскесінің, шеберханасының) командасында жұмыс істей білу керек, көркемдік және технологиялық саясатты түсіну, өзінің экспозициялық шеберлігін жетілдіру керек.
10. Өндірістік құралдар мен жабдықтарды пайдалану технологиясы мен ережелерін меңгерген болу керек.

Білімдер:
1. Сызу, графикалық технологиялар негіздері.
2. Қазіргі заманғы музей өндірісі жағдайында көмекші музей жабдықтарын құрудың технологиялық әдістері.
3. Материалдардың қасиеттері мен сипаттамалары.
4. Құрамы әр түрлі бояулардың қасиеттері және оларды дайындау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Уақытша және тұрақты экспозициялардағы экспонаттардың сақталуын бақылауды жүзеге асыру



Дағды 1:
Экспонаттардың сақталуын бақылау үшін кәсіби орындау дағдылары.

Машықтар:
1. Артынан заттарды реставрациялауға беру мақсатында музей экспонаттарының зақымдануын (коррозия, үгілу, ісіну және т.б.) уақтылы анықтай білу керек.
2. Зақымдалған жәдігерлерді тиісті құрылымдық бөлімшелерге беру үшін көмекші құжаттарды (дефект актілері, мұражайдың ішкі қабылдау актілері) дайындау қажет
3. Музейдың басқа құрылымдық бөлімшелерінің қызметкерлерімен бірге санитарлық күндерге қатысу.

Білімдер:
1. Әртүрлі экспонаттардың үшін температура мен ылғалдылық режимінің қалыптасқан талаптарын білу.
2. Санитарлық нормаларды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Уақытша және тұрақты көрмелерді рәсімдеу процесінде монтаждау жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Музейдің аспалы жабдықтарымен жұмыс істей білу керек.

Машықтар:
1. Музей витриналарымен жұмыс істей білу керек.
2. Монтаждау және құрылыс құралдарын пайдалана білу керек.

Білімдер:
Музей залдарында монтаждау, жөндеу және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Көрмелер мен экспозицияларды көркемдік безендіру



Дағды 1:
Қосымша экспозициялық материал жасай білу керек (витриналардың артқы фоны, графикалық схемалар және т. б.).

Машықтар:
1. Қосымша ақпараттық материал жасай білу (этикетаж, аннотация және т.б.).
2. Музей залдарындағы жарықтармен жұмыс істей білу.
3. Негізгі компьютерлік бағдарламалармен жұмыс істей білу (Word, Excell және т.б.).
4. Көрмелердің ғылыми тұжырымдамаларын құра білу, тақырыптың мазмұнын, демонстрациялық құралдардың логикасын аша білу.
5. Экспозицияны ғылыми, көркемдік, техникалық жобалауды білу.

Білімдер:
1. ТЭЖ құру үшін археология, этнография, тарих саласындағы білім.
2. Өнертану, музейтану саласындағы білім
3. Экспозицияны қалыптастырудың заманауи технологиялары туралы білім

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Шыдамдылық
Өзгерістерді басқару
Дәлдік
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Музей коллекцияларын есепке алу жөніндегі маман

6

Қор сақтаушы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
31-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Этнограф"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Этнограф" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Этнограф.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020072.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Тарих, археология және этнография саласындағы іргелі және қолданбалы білім; музей заттары саласындағы тарихи-мәдени сараптама; кеңес беру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Этнограф - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Этнограф":

Топтың коды:

2632-2

Қызмет атауының коды:

2632-2-007

Кәсіптің атауы:

Этнограф

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2632-3-002 Археология ғылымының қызметкері
2632-3-003 Этноархеолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мұражай заттары саласындағы тарихи-мәдени сараптама бойынша ғылыми-зерттеу қызметі, тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдау қызметі.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Этнография саласындағы іргелі және арнайы дайындыққа сәйкес ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру.
2. Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті жүзеге асыру (оның ішінде музей құндылықтарын есепке алу және сақтау)

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Этнография саласындағы іргелі және арнайы дайындыққа сәйкес ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру.



Дағды 1:
Этнографиядағы басым бағыттар туралы ақпаратты жинау, өңдеу, талдау және қорыту; этностың шаруашылық қызметі мен әлеуметтік құрылымын зерттеу дағдыларын меңгеру. Жұмыс бағдарламасын ұйымдастыру және құрастыру, басқа ұйымдармен бірлесіп орындау кезінде бірлескен орындаушылардың қызметін үйлестіру, алынған нәтижелерді қорытындылау.

Машықтар:
1. Практикалық, зерттеу немесе педагогикалық міндеттерді шешу үшін тарихи және этнографиялық ресурстарды пайдалануды жоспарлауды және ұйымдастыруды білу.
2. Далалық жағдайларда, мұрағаттарда, музейлер мен кітапханаларда этнографиялық ақпаратты жинаудың практикалық кәсіби дағдыларын меңгеру; халық өмірін бақылау (стационарлық және экспедициялық зерттеулер, коллекциялар жинау және т.б.).
3. Ғылыми-зерттеу бағдарламаларын қалыптастыруға, этнографиялық ақпаратты жинауға, түсінуге, сыни тұрғыдан талдауға және пайдалануға, оның ішінде халықтың этникалық келбетін қалыптастыратын күнделікті (тұрмыстық) дәстүрлерінің ерекшеліктерін зерттеуге қабілетті.
4. Тарих және этнография бойынша басылымдарда ғылыми аппарат құра және рәсімдей алу.
5. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінде және шет тілдерінде ауызша және жазбаша түрде іскерлік қарым-қатынасты жүзеге асыруға қабілетті.
6. Ақпаратты іздестіру, сыни тұрғыдан талдау және синтездеу, берілген есептерді шешуде жүйелі тәсілді қолдана білу.
7. Әртүрлі ақпарат көздерін олардың қайшылықтарын анықтау және сенімді пайымдауларды іздеу мақсатында салыстырады. Ақпаратты талдайды және олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалай отырып, берілген мәселенің ықтимал шешімдерін ұсынады.
8. Тарихи-мәдени мұра, оның ішінде әртүрлі санаттағы мұражай объектілеріне атрибуциялау және сараптама жүргізу, этнография саласында сараптамалық-талдау қызметін жүзеге асыруға қабілетті.
9. Мұражай коллекцияларының объектілеріне, тарихи-мәдени мұра объектілеріне атрибуциялау әдістерін қолдана біледі.

Білімдер:
1. Негізгі тарихи ұғымдарды білу.
2.Тарих, археология және этнология саласындағы ұғымдық аппаратты меңгеру.
3. Ғылыми-зерттеу қызметінің негіздерін білу.
4. Қазіргі тарих, антропология, археология және этнология теориясы мен әдіснамасын білу.
5. Ғылыми жарияланымдардың ережелері мен талаптарын білу.
6. Этнографиялық карталарды жасау негіздерін (этнос пен табиғи ортаның өзара әрекеттесуін, қоныстану түрлерін зерттеу), этностың тілін, рухани қоймасын және діни көзқарастарын зерделеуді білу.
7. Алғашқы қауымдық жүйені зерттеу тұжырымдамаларын білу (оның қазіргі халықтар арасындағы қалдықтары бойынша).
8. Кәсіби қызметке қатысты ақпараттық ресурстарды, антропология және этнология бойынша іздеу жүйелерін және ақпараттық ресурстарды құру және өңдеу әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті жүзеге асыру (оның ішінде музей құндылықтарын есепке алу және сақтау)



Дағды 1:
Тарихи-мәдени сараптама әдістерін меңгеру.

Машықтар:
1. Сараптамалық және талдамалық жұмыстарды жүзеге асыру кезінде алған білімдерін пайдалана алу, оларды пайдалануға дайын және қабілетті болу.
2. Тарихи-мәдени мұра саласындағы сараптамалық-талдамалық қызметті, оның ішінде музей заттарының әртүрлі санаттарының атрибуциясы мен сараптамасын жүзеге асыруға қабілеті болу.
3. Кәсіби міндеттерді шешуде пәнаралық байланыстар негіздерін пайдалана білу; ғылыми талқылау тәсілдерін, антропологтар мен этнографтардың тұжырымдамаларын көпшілік алдында ұсыну әдістерін меңгеру.
4. Тарихи дамудың тұрақты үрдісін анықтау және әлеуметтік үдерістерді модельдеу.
5. Тарихи білімді, музей заттары мен коллекцияларын, тарихи орындарды насихаттау.
6. Мәдениет ұйымдары мен мекемелері, оның ішінде музейлер, кітапханалар, мұрағаттар қызметінің тарихи-мәдени және тарихи-өлкетану аспектілерін ақпараттық қамтамасыз ету.
7. Антропология, этнология және археология бойынша басылымдарда ғылыми аппаратты құрастырып, жүйелей алады.
8. Тарихи, антропологиялық және этнологиялық ғылымдар бойынша білімдерін практикалық, зерттеу немесе педагогикалық мәселелерді шешу кезінде базалық деңгейде қолдана алады.
9. Қазіргі ақпараттық технологиялардың жұмыс істеу принциптерін түсініп, кәсіби мәселелерді шешуде қолдана алады.

Білімдер:
1. Тарихи оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді, олардың әлеуметтік, саяси, экономикалық, мәдени өлшемдерін, сондай-ақ динамикасы мен өзара байланысын зерттеудің және талдаудың негізгі түрлерін білу.
2. Әр түрлі дереккөздерден алынған тарихи ақпаратты сыни талдау, сақтау және өңдеу әдістерін білу.
3. Тарихи-мәдени және этнографиялық сараптаманың әдістері мен ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тарихшы

6

Археолог

6

Этнолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
32-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Редактор (музей ісінде)"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Редактор (музей ісінде)" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Редактор (музей ісінде).

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020073.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Мәтіндік материалдарды редакциялау және дайындау, сонымен қоса бұқаралық ақпарат құралдарында (БАҚ) жариялау.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Редактор (музей ісінде) - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Редактор (музей ісінде)":

Топтың коды:

2642-2

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Редактор (музей ісінде)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2642-2-003 Редактор (жалпы профиль)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музейдің мәтіндік материалдарын, оның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарияланымдарды редакциялау және дайындау бойынша қызмет; мәтіннің эстетикалық берілуін, стильдік безендіру сапасын, сөйлеу мәнерлілігін бағалау; баспаханаға жіберуге материал дайындау, мәтінді оқуға ыңғайлы етіп өңдеу. Авторлар ұсынған материалдардың күшті және әлсіз жақтарын, оларды толықтыруды қажет ететін ақпарат сипатын анықтау; кемшіліктерді түзету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музей ісі саласындағы ғылыми журналға арналған мәтінді редакциялау
2. Ғылыми мәтіннің формат пен талаптарға сәйкестігін талдау; ғылыми мәтінді техникалық тексеру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Музей ісі саласындағы ғылыми журналға арналған мәтінді редакциялау



Дағды 1:
Мәтінді эстетикалық және техникалық жағынан жетілдіре отырып түзету.

Машықтар:
1. Авторлар ұсынған материалдармен танысу.
2. Басылымға қабылданған қолжазбаларды редакциялау, авторларға қажетті көмек көрсету және ұсынылған өзгерістерді келісу.
3. Материалдардың құрылымы мен мазмұнын, түзетуді қажет ететін қателер мен кемшіліктерді талдау.

Білімдер:
1. БАҚ-тың ақпараттық саясаты.
2. Журналистік жарияланымдарды құрудың міндеттері мен әдістері, технологиясы мен техникасы, олардың мазмұны мен құрылымдық-композициялық ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми мәтіннің формат пен талаптарға сәйкестігін талдау; ғылыми мәтінді техникалық тексеру



Дағды 1:
Авторлардың біліктілік дәрежесін, ұсынылатын материалдардың сапасын, олардың осы БАҚ талаптарына және форматына сәйкестігін және оларды жариялаудың орындылығын бағалау. Авторлардың рецензенттердің ескертулерін және қолжазбаларды пысықтау кезінде қойылатын талаптарды орындауын, ұсынылған материалдың толықтығын, қолжазба бөлімдерінің атауларының олардың мазмұнына сәйкестігін тексеру

Машықтар:
1. Авторлар ұсынған ақпараттың өзектілігі мен сенімділігін тексеру.
2. Материалдарды жариялау, қабылдамау немесе оларды бұқаралық ақпарат құралының келесі сандарында орналастыру мүмкіндігі туралы шешім қабылдау.
3. Ұсынылған түзетулерді авторлық келісім бойынша жұмыс істейтін авторлармен келісу.
4. Авторлар ұсынған материалдардың жақсы және әлсіз тұстарын, оларды толықтыруға қажетті ақпарат сипатын анықтау; кемшіліктерді түзету.
5. Мәтіннің мәнмәтінімен, емлесі мен стилімен жұмыс.
6. Фото, бейне, аудио ақпаратпен жұмыс.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының авторлық құқық туралы заңнамасы.
2. Іскерлік қарым-қатынас этикасы.
3. Кәсіби журналистік этика.
4. Қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің қазіргі заманғы әдеби және қоғамдық-іскерлік стилінің ережелері.
5. Ғылыми журналдарда мақалаларды ресімдеуге қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Аналитикалық ойлау
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Музей заттарын тіркеу жөніндегі маман

6

Музей және көрме коллекцияларын сатып алу бойынша сарапшы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
33-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Музей қараушысы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Музей қараушысы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Музей қараушысы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020077.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Музейдің экспозициялық залдарындағы экспонаттардың сақталуын қамтамасыз ету. Экскурсиялар жүргізу кезінде тәртіпті қамтамасыз ету, экспонаттардың сақталуын қадағалау, келушілерге тұрақты экспозицияның, уақытша көрмелердің мазмұны бойынша кеңес беру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Музей қараушысы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Музей қараушысы":

Топтың коды:

9622-9

Қызмет атауының коды:

9622-9-008

Кәсіптің атауы:

Музей қараушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Көркем еңбек

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-2-006 Музей заттарының кураторы
2371-9-003 Музей педагогикасының әдіскері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Экскурсиялар кезінде тәртіпті қамтамасыз ету, мұражайдың көрме залдарындағы экспонаттардың, уақытша және тұрақты көрмелерде орналасқан экспонаттардың сақталуын қадағалау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музейдің экспозициялық залдарында экспонаттардың сақталуын қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Уақытша және тұрақты көрмелерде орналасқан экспонаттардың сақталуын қадағалау

Еңбек функциясы 1:
Музейдің экспозициялық залдарында экспонаттардың сақталуын қамтамасыз ету.



Дағды 1:
Музей залдарында тәртіптің сақталуын бақылау.

Машықтар:
1. Музей экспонаттарының тұтастығын, сондай-ақ экспонаттардың олардың топографиялық тізімдемесіне сәйкестігін қадағалау.
2. Музей экспонаттарының сақталуын қадағалау.
3. Музейдің көрме залдарындағы температура мен ылғалдылық деңгейі.
4. Таңертеңгілік және кешкі көрмелерді тексеру, витриналарды тазалау, этикеткалардың болуын тексеру.
5. Келушілердің бақылау билеттерімен өтуі, бейнетүсірілімге рұқсатты бақылау.
6. Музей экспозициясының сақталуын қамтамасыз ету, музей заттарының бүлінуінің, жоғалуының және ұрлануының алдын алу;
7. Келушілерге көрменің құрамы мен мазмұны бойынша кеңестер беру;
8. Үш тілде (қазақ, орыс, ағылшын) түсініктеме бере білу.
9. Төтенше жағдай туындаған кезде (келушілердің жөнсіз мінез-құлқы, экспонаттардың болмауы, өрт және т.б.) әкімшілік пен тиісті қызмет өкілдерін шақыру.
10. Келушілерге қызмет көрсету кезінде ресми этикетті сақтай білу.
11. Экскурсиялар кезінде тәртіп пен тыныштықты қамтамасыз етіңіз.
12. Музейге келушілерге өз құзыреті шегінде көмек көрсету.
13. Ішкі іс жүргізу ережесінде талап етілетін құжаттарды толтыру.
14. Музей әкімшілігі өткізетін қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқаулықтарға қатысу.
15. Музейдің ішкі тәртібін сақтау.

Білімдер:
1. Экспонаттардың әртүрлі түрлеріне стандартталған температура мен ылғалдылық талаптарын білу.
2. Санитарлық нормаларды білу.
3. Музейдің ішкі тәртібін білу.
4. Келушілер ұмытып кеткен заттар туралы мұражай басшылығын хабардар ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Уақытша және тұрақты көрмелерде орналасқан экспонаттардың сақталуын қадағалау



Дағды 1:
Анықталған кемшіліктерді жою мақсатында өндірістік персоналға және шаруашылық қызметтерге жедел хабарлай білу.

Машықтар:
1. Төтенше жағдайда дүрбелең түймесін қолдану және пайдалану;
2. Өрт сөндіргіш заттармен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру;
3. Мұражай жабдықтарымен жұмыс.

Білімдер:
1. Төтенше жағдайда дүрбелең түймесін пайдалана білу.
2. Өрт сөндіргіш заттармен жұмыс істей білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Күйзеліске тұрақтылық
Логикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
34-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Музейдің экскурсиялық қызметінің әдіскері"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Музейдің экскурсиялық қызметінің әдіскері" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Музейдің экскурсиялық қызметінің әдіскері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020085.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Музейде экскурсиялық бағдарламаларды әзірлеу және өткізу, экскурсия ұйымдастыру мен жүргізу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Музейдің экскурсиялық қызмет әдіскері - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Музейдің экскурсиялық қызмет әдіскері":

Топтың коды:

5113-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Музейдің экскурсиялық қызмет әдіскері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

5113-1-001 Гид (мұражай, өнер галереясы, саяхат)
3433-2-001 Кітапхана, халық шығармашылығы үйі, клуб мекемесі, мұражай, Орталық (ғылыми-әдістемелік, халықтық мәдениет және т. б.) әдіскері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Экскурсиялық бағдарламаларды әзірлеу, әртүрлі әдістер мен форматтарды қолдана отырып экскурсиялар өткізу, жаңа гидтерді дайындау бойынша жұмыс.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музей коллекцияларының ерекшеліктерін және келушілердің әртүрлі топтарының қажеттіліктерін ескеретін экскурсиялық бағдарламаларды әзірлеу; әртүрлі әдістер мен форматтарды пайдалана отырып экскурсиялар өткізу; экскурсиялық қызметтің тиімділігін талдау және бағалау.
2. Жаңа экскурсоводтарды дайындау бойынша жұмысты ұйымдастыру, оларға қажетті ғылыми-әдістемелік көмек көрсету.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Музей коллекцияларының ерекшеліктерін және келушілердің әртүрлі топтарының қажеттіліктерін ескеретін экскурсиялық бағдарламаларды әзірлеу; әртүрлі әдістер мен форматтарды пайдалана отырып экскурсиялар өткізу; экскурсиялық қызметтің тиімділігін талдау және бағалау.



Дағды 1:
Әдістемелік жұмысты жүзеге асыра білу және ғылыми-ағарту жұмысының мазмұнына жауапты болу.

Машықтар:
1. Музейдің әзірлемелері негізінде мұражайға келушілердің әртүрлі топтарына және әртүрлі уақыт ұзақтығына арналған экскурсиялардың мәтіндерін жасау.
2. Экскурсияларды жоғары ғылыми және танымдық деңгейде өткізу, келушілерге қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін қамтамасыз ету.
3. Көпшілік алдында сөйлеу және экскурсия жүргізу дағдыларын меңгеру, зейінді сақтау және аудиторияны тарту.
4. Мультимедиялық технологияларды еркін қолдану.
5. Мүгедектігі бар адамдармен жұмыс істеу алу.
6. Экскурсиялық жұмыстың тиімділігін бағалауға және жақсарту бойынша ұсыныстар жасауға арналған аналитикалық дағдылар.

Білімдер:
1. ҚР Конституциясы.
2. Қазақстан Республикасының заңдары:
- "Мәдениет туралы";
- "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы";
- "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы".
3. Қазақстан Республикасының мәдениетінің дамуын, музей қызметін, музейтану негіздерін, музей заттары мен музей коллекцияларының сақталуын, есепке алынуын, зерттелуін, басып шығарылуын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруды айқындайтын нормативтік құқықтық актілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Жаңа экскурсоводтарды дайындау бойынша жұмысты ұйымдастыру, оларға қажетті ғылыми-әдістемелік көмек көрсету.



Дағды 1:
Әдістемелік құжаттаманы (егжей-тегжейлі жоспарлар, әдістемелік әзірлемелер, ғылыми-анықтамалық материалдар және т. б.) дұрыс рәсімдей алу.

Машықтар:
Экскурсиялық жұмыс мәселелері бойынша әдістемелік құжаттаманы және басқа да материалдарды (баяндамалар, оқу жоспарлары, экскурсоводтарды даярлау және біліктілігін арттыру бағдарламалары) жүйелеп, сақтай алу.

Білімдер:
1. ҚР Конституциясы.
2. Еңбек кодексі.
3. Қазақстан Республикасының заңдары:
- "Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы";
- "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы".
4. Педагогика негіздерін, әлеуметтану негіздерін, балалар және әлеуметтік психология негіздерін, шешендік өнерді, дидактиканы, заманауи коммуникациялық технологияларды, көрмелерді ұйымдастыру әдістерін айқындайтын Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Командада жұмыс істей білу
Келіссөз жүргізу шеберлігі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тарихшы

6

Этнограф

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
35-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Қор сақтаушы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Қор сақтаушы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Қор сақтаушы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020057.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Материалдық мәдени құндылықтарды толықтыру, есепке алу және сақтау бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Қор сақтаушы - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Қор сақтаушы":

Топтың коды:

2621-2

Қызмет атауының коды:

2621-2-007

Кәсіптің атауы:

Қор сақтаушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-2-006 Музей заттарының кураторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музей ісі, мұражай қорларын есепке алу және сақтау, мұражай заттарын ғылыми түгендеумен байланысты қызмет.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музей қорын жинақтауды ұйымдастыру
2. Мұражай қорының есебін жүргізу, есеп құжаттамасын ұйымдастыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музей қорын сақтау, алынған музей заттарын ғылыми түгендеу, объектілерді сақтау шарттарын бақылау және сақтау

Еңбек функциясы 1:
Музей қорын жинақтауды ұйымдастыру



Дағды 1:
Музей қорын жинақтау мен жүйелеуді қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Музейлік мәні бар заттарға іріктеу жүргізе білу;
2. Заттарды атрибуциялай білу, музейлік мәні бар заттарды сипаттай білу;
3. Заттарды қабылдау-тапсыру актілерін жасау;
4. Заттарды таңбалауды жүргізе білу;
5. Автоматтандырылған жүйелерде жұмыс істей білу; заттар туралы деректерді "АС Музей" жүйесіне енгізу;
6. Заттарды фотоға түсіру, келіп түскен заттарды алғашқы зарарсыздандырудан өткізуді жүзеге асыру.

Білімдер:
Музей ісі саласындағы арнайы теориялық, ғылыми және тәжірибелік білімдерді қолдану;
Музей ісін ұйымдастырудың ерекшеліктерін білу:
- құжаттамалармен жұмыс;
- музей қорларын, тарихи-мәдени мұра ескерткіштерін есепке алу және сақтау.
Білу және ұстану:
Қазақстан Республикасының музей қызметі бойынша нормативтік-құқықтық заңнамалық актілерін және басқа да нормативтік-құқықтық актілерді;
Қазақстан Республикасы музей қорының музейлік заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару нұсқаулығын;
Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өртке қарсы қауіпсіздік ережелері мен нормаларын.
Зерделеу:
Музей қызметі мәселелері бойынша методикалық және теориялық материалдарды;
Мемлекет тарихы мен мәдениетінің негіздерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Мұражай қорының есебін жүргізу, есеп құжаттамасын ұйымдастыру



Дағды 1:
Музейлік маңызы бар объектілерді атрибуциялау және сипаттау қабілеті.

Машықтар:
1. Заттарды қабылдау-тапсыру актілерін жасау дағдысы;
2. Заттарды таңбалауды жүргізу;
3. Заттардың бар-жоғына тексеру жүргізу;
4. Автоматтандырылған жүйелерде жұмыс істей білу; заттар туралы деректерді "АС Музей" жүйесіне енгізу;
5. Заттарды фотоға түсіру.

Білімдер:
Музей ісі саласындағы теориялық, ғылыми және тәжірибелік арнайы білімдерді қолдану;
Музей ісін ұйымдастырудың ерекшеліктерін білу:
- құжаттамалармен жұмыс;
- музей қорларын, тарихи-мәдени мұралар ескерткіштерін есепке алу және сақтау.
Білу және ұстану:
Қазақстан Республикасының музей қызметі бойынша нормативтік-құқықтық заңнамалық актілерін және басқа да нормативтік-құқықтық актілерді;

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Музей қорын сақтау, алынған музей заттарын ғылыми түгендеу, объектілерді сақтау шарттарын бақылау және сақтау



Дағды 1:
Қабылдау актісі бойынша материалдық жауапты сақтауға қабылдау мүмкіндігі.

Машықтар:
1. Жинақ классификаторы бойынша элементтерді таңдау және бөлу;
2. Түгендеу журналына кейіннен енгізе отырып, түгендеу карточкаларын жасау;
3. Түгендеу және заттаңбаларды жасау;
4. Музей заттарының сақталу жағдайына жүйелі мониторинг жүргізу және реставрациялық тексерулерге қатысу;
5. Фотографиялық жазбалар жасау;
6. Заттардың бар-жоғын тексеру;
7. Объектілерді зарарсыздандыра алу;
8. Заттарды дұрыс тасымалдау үшін қаптаманы жасай алу;
9. Музей қорлары мен көрмелердегі сақтау режимін қадағалайтын құрал-жабдықтармен жұмыс істей білу.

Білімдер:
Музей ісі саласындағы арнайы теориялық, ғылыми және тәжірибелік білімдерді қолдану;
Музей ісін ұйымдастырудың ерекшеліктерін білу:
- құжаттамалармен жұмыс;
- музей қорларын, тарихи-мәдени мұра ескерткіштерін есепке алу және сақтау.
Білу және ұстану:
Қазақстан Республикасының музей қызметі бойынша нормативтік-құқықтық заңнамалық актілерін және басқа да нормативтік-құқықтық актілерді;
Қазақстан Республикасы музей қорының музейлік заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару нұсқаулығын;
Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өртке қарсы қауіпсіздік ережелері мен нормаларын.
Зерделеу:
Музей қызметі мәселелері бойынша методикалық және теориялық материалдарды;
Мемлекет тарихы мен мәдениетінің негіздерін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Өзгерістерді басқару
Ақпаратты іздеу және талдау
Жұмыс процестерін бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тарихшы

6

Этнология

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru, ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
36-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Музейтанушы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Музейтанушы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі;

      7) ЭҚСК – Эксперттік қор–сатып алу комиссиясы.

2-тарау. Кәсіптік стандарт паспорты

      4. Кәсіби стандарттың атауы: Музейтанушы.

      5. Кәсіби стандарт коды: R91020060.

      6. ЭҚТЖЖ бойынша бөлімнің, бөлімнің, топтың, сыныптың және кіші сыныптың көрсетілуі: R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, мұрағаттардың, музейлердің қызметі және басқа да мәдени шаралар;

      91.0 Кітапханалардың, мұрағаттардың, музейлердің қызметі және басқа да мәдени шаралар;

      91.02 Музей қызметі;

      91.02.0 Музей қызметі.

      7. Кәсіби стандарттың қысқаша сипаттамасы: тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау, сондай-ақ отандық және шетелдік музейтану саласындағы ғылыми-зерттеу, оқу-әдістемелік, консервациялық-реставрациялық, ағартушылық қызметті жүзеге асыру.

      8. Мамандық карталарының тізімі:

      1) Музейтанушы - 6 деңгей СБШ;

      2) Музейтанушы - 7 деңгей СБШ;

      3) Музейтанушы - 8 деңгей СБШ.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Музейтанушы" мамандығының картасы:

Топ коды:

Сынып атауының коды:

2621-2-007, 2633-1-003, 2621-2-001

Мамандық атауы:

Музейтанушы

СБШ біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа стандартты біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман)

Мамандығы:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Бейресми және қосымша білім берумен байланысы:


Басқа ықтимал мамандық атаулары:

2621-2-004 Музей заттарын тіркеу жөніндегі маман
2621-2-006 Музей заттарының сақтаушысы
2621-2-007 Қор сақтаушы
2621-2-008 Экспонаттар сақтаушысы
2621-3-005 Сақтаушы (өнер туындылары)
2633-1-003 Тарих саласының зерттеушісі
2633-1-008 Тарих саласының ғылыми қызметкері
2621-2-001 Көрме кураторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музейтану саласындағы ғылыми-зерттеу, қор іріктеу, оқытушылық жұмыс, редакциялық-баспа ісі, мәдениет мекемелеріндегі, оқу және ғылыми мекемелердегі сараптамалық-практикалық қызмет.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Зерттеу процесін ұйымдастыру және жүзеге асыру
2. Ғылыми қор мен көрме қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру
3. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру
4. Ұйымдастыру-басқару жұмыстарын жүзеге асыру

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музейде ғылыми-ағартушылық, оқу-ағарту жұмыстарын жүргізу
2. Экскурсиялық іс-шараларды өткізу
3. Ғылыми-зерттеу институттарында, музей бөлімдерінде және басқа да мәдениет және өнер мекемелерінде лаборант болып жұмыс істеу. Ғылыми және ұйымдастырушылық қызметті жүзеге асыру
4. Редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру және жүзеге асыру

Еңбек функциясы 1:
Зерттеу процесін ұйымдастыру және жүзеге асыру



Дағды 1:
Музей ісі саласында өз бетінше іздену дағдыларын меңгеру.

Дағдылар:
1. Зерттеу тобының құрамында жұмыс істеу дағдыларына ие болу.
2. Ғылыми-практикалық жұмыс дағдыларын меңгеру.

Білім:
1. Музей ісінің теориялық негіздері.
2. Музейлердің типологиялары.
3. Өз мамандығыңның ерекшелігін ескере отырып, ғылыми зерттеулерді жүргізу әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми қор мен көрме қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру



Дағды 1:
Ғылыми қор және көрме қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру.

Дағдылар:
1. Құжаттамалық дағдыларды меңгеру. Мұрағат материалдарымен және дереккөздермен жұмыс істеу дағдысы болуы
2. Атрибуциялау техникасын білу (каталогтау, реставрация алдындағы зерттеу, музей объектісін жүйелеу және түсіндіру).
3. Көркем, мәдени, ғылыми немесе тарихи маңызы бар объектілердің коллекцияларын ұйымдастыру, толықтыру және жүргізуді білу
4. Музейлер мен көркем галереялар коллекцияларының классификациялары мен каталогтарын құрастыра білу, сондай-ақ көрмелер ұйымдастыру
5. Музей көрмесін жоспарлау және ұйымдастыра білу.

Білім:
1. Музейтану саласындағы ғылыми зерттеулердің әдістемелері.
2. Қазіргі музей қызметінің қызмет ету және ұйымдастыру ерекшеліктері.
3. Музей процестерін реттейтін нормативтік құжаттарды білу (музей заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару жөніндегі нұсқаулықтар және т.б.)
4. Музей және мұрағат ісі бойынша арнайы терминологияны білу.
5. Музей көрмесін құрастыру ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Педагогикалық қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Педагогикалық дағдыларды меңгеру.

Дағдылар:
1. Оқу іс-әрекетінің дағдыларын меңгеру.
2. Қосымша білім беру, оның ішінде инклюзивті білім беру саласында ұйымдастырушылық қабілеттерге ие болу.

Білім:
1. Әртүрлі жас топтарының психофизиологиялық ерекшеліктерін білу.
2. Қазіргі музейтану ғылымының өзекті мәселелерін білу.
3. Қазіргі музей қызметінің қызмет ету ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Ұйымдастыру және асқару жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Мемлекеттік және облыстық мәдениет басқармаларында, өнер музейлерінде және басқа да қоғамдық ұйымдарда ұйымдастырушылық және басқарушылық қабілетіне ие болу.

Дағдылар:
1. Байланысты жүзеге асыру, баспасөзбен, басқа да бұқаралық ақпарат құралдарымен және басқа мәдениет мекемелерімен байланыс.
2. Музей коммуникациясының теориясын білу.
3. Экспонаттармен және көркем шығармалардың авторларымен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.
4. Баспалар мен БАҚ-та редакциялық жұмысты жүргізу дағдыларын меңгеру.
5. Кәсіби мәтіндерді жазу және өңдеу дағдыларын меңгеру.

Білім:
1. Музей қызметінің бағытының ерекшеліктерін білу (өлкетану, бейнелеу өнері және т.б.).
2. Музей ұйымдарының қызметін реттейтін заңнамалық құжаттар.
3. Музей ұйымының нормативтік құжаттарын білу.
4. Мемлекеттік және шет тілдерін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Музейде ғылыми-танымдық, оқу-ағарту жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Ғылым, мәдениет және білім саласындағы ғылыми, білім беру, оқу және тәрбиелік қызметтегі дағдылар

Дағдылар:
1. Құжаттармен, мұрағаттармен және ғылыми дереккөздермен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру
2. Көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын меңгеру
3. Кәсіби мәтіндерді жазу және өңдеу дағдыларын меңгеру
4. Әртүрлі жастағы және ортадағы келушілермен қарым-қатынас

Білім:
1. Өнер тарихы мен теориясын, материалдық мәдениет тарихын және музейлер тарихын білу.
2. Музейдің (ұйымның) жұмыс бағытына байланысты іс-шаралардың пәндік саласын білу (сәйкестігі)
3. Оқыту әдістемесінің және дамыту психологиясының негіздері
4. Бейнелеу өнері, сәндік-қолданбалы өнері мен сәулет өнері, әр дәуірдегі стильдер мен қозғалыстардың тарихи-көркемдік сынының әдістемесі.
5. Қазіргі өнер индустриясының қызмет ету ерекшеліктерін, заманауи өнердің формаларын, тәжірибесін, процестерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Экскурсиялық іс-шараларды жүргізу



Дағды 1:
Экскурсиялық жұмысты жүргізу дағдыларын меңгеру

Дағдылар:
1. Құжаттармен, мұрағаттармен және ғылыми дереккөздермен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру
2. Көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын меңгеру.
3. Әртүрлі жастағы және ортадағы келушілермен қарым-қатынас

Білім:
1. Музейдің бағытына байланысты экскурсия өткізілетін пәндік саланы білу.
2. Мемлекеттік және басқа тілдерді білу
3. Бейнелеу өнері, сәндік-қолданбалы өнері және сәулет өнері, әр дәуірдегі стильдер мен қозғалыстардың тарихи-көркемдік сынының әдістемесі.
4. Теориялық және көрнекі ақпаратты қабылдаудың жас және психоэмоционалдық ерекшеліктері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 3:
Ғылыми-зерттеу институттарында, музей бөлімдерінде және басқа да мәдениет және өнер мекемелерінде лаборант болып еңбек ету. Ғылыми және ұйымдастырушылық қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Музей құрылымдарында ғылыми-зерттеу құжаттамасын жүргізу және іс жүргізу

Дағдылар:
1. Қажетті іс-қағаздарын жүргізе білу
2. Меншікті қажетті құрал-жабдықтар – орг.техника және т.б. қолдана білу

Білім:
1. Музей жұмысының бағытына байланысты пәндік жұмыс саласын білу
2. Мемлекеттік және басқа тілдерді білу
3. Жұмысты реттейтін нормативтік құқықтық актілер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 4:
Редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру және жүзеге асыру



Дағды 1:
Практикалық редакторлық дағдыларға ие болу.

Дағдылар:
1. Баспалар мен БАҚ-та редакциялық жұмысты жүргізу дағдыларын меңгеру.
2. Кәсіби мәтіндерді жазу және өңдеу дағдыларын меңгеру
3. Практикалық редакторлық дағдыларға ие болу

Білім:
1. Редакциялық-баспа жұмысының және баспа өнімінің негізгі принциптері.
2. Мемлекеттік және шет тілдерін білу
3. Құқық негіздері, авторлық құқық және т.б.
4. Мемлекеттік және шет тілдерін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәуелсіз және жауапкершілік
Жылдам шешім қабылдау қабілеті
Эмоциялық интеллект
Коммуникативті дағдылар (топта жұмыс істей білу)
Бастамашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:


СБШ ішіндегі басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

6

Өнертанушы

6

Археолог

10. "Музейтанушы" мамандығының карточкасы:

Топ коды:

2621-2

Сынып атауының коды:

2621-2-006, 2621-2-009, 2633-1-003, 2621-2-001

Мамандық атауы:

Музейтанушы

СБШ біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа стандартты біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орннан кейінгі білім (магистратура)

Мамандығы:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Бейресми және қосымша білім берумен байланысы:


Басқа ықтимал мамандық атаулары:

2621-2-004 Музей заттарын тіркеу жөніндегі маман
2621-2-006 Музей заттарының сақтаушысы
2621-2-007 Қор сақтаушы
2621-2-008 Экспонаттар сақтаушысы
2621-2-009 Музей және көрме қорын жинақтау сарапшысы
2621-3-005 Сақтаушы (өнер туындылары)
2633-1-003 Тарих саласының зерттеушісі
2633-1-008 Тарих саласының ғылыми қызметкері
2621-2-001 Көрме кураторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музей ісі саласындағы ғылыми-зерттеу, қор іріктеу, оқу-әдістемелік жұмыс, редакциялық-баспа ісі, мәдениет мекемелеріндегі, оқу орындарындағы сараптамалық және тәжірибелік қызмет

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарындағы, ғылыми және мәдени ұйымдардағы педагогикалық және ғылыми-зерттеу қызметі.
2. Сараптамалық және тәжірибелік іс-әрекет.
Қор таңдау қызметі

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музейде ғылыми-ағартушылық, оқу-ағарту жұмыстарын жүргізу
2. Экскурсиялық іс-шараларды өткізу
3. Редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру және жүзеге асыру

Еңбек функциясы 1:
Музей ісі саласындағы ғылыми-педагогикалық қызметті жүзеге асыру


Дағдылар:

Дағды 1.
Ғылыми-педагогикалық қызметті жүзеге асыру

1. Қазіргі ақпараттық технологияларды меңгеру, ғылыми ақпаратты алу, өңдеу және сақтау әдістерін жетік білу.
2. Қазіргі ғылыми-педагогикалық мәселелерді тұжырымдау және шешу.
3. Таңдалған тақырып бойынша зерттеу жұмысын жоспарлау және жүргізу.
4. Жоғары оқу орындарында заманауи әдістерді, технологияларды және практикалық оқыту дағдыларын меңгеру

Білім:
1. Музейтану пәндерін оқытудың жаңа әдістері мен технологияларын білу.
2. Отандық және шетелдік ғылымның соңғы теориялық, әдістемелік және технологиялық жетістіктерін, музейтану саласындағы заманауи зерттеу әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2
Сараптамалық және практикалық қызметті жүзеге асыру


Дағдылар:

Дағды 1:
Музей саласында сараптама жұмыстарын жүргізу және сараптамаларды дайындау

1.Сараптамалық құжаттаманы жүргізу (сараптама қорытындысы, жұмыстардың жағдайы, сапасы және көркемдік құндылығы туралы музей заттарының анықтамасы және т.б.)
2. Музей ісі саласындағы кәсіби сыни қызметтің заманауи әдістерін жетік білу.
3. Мүдделі тұлғалар мен ұйымдарға сараптамалық кеңес беру қызметін жүзеге асыру.

Білім:
1. Пәндік классификаторларды, тарихи-мәдени ерекшеліктерін және музей заттарының типологиясын білу.
2. Сараптамалық қор-сатып алу комиссиясының құжаттарымен (актілер, негіздеме карточкалары, шарттар) жұмыс жасауды білу.
3. Сараптамалық қор сатып алу комиссиясының заттарының типологиясын білу.
4. Қорды қалыптастыру мақсатында сараптаманың негізгі түрлерін (көрнекі, технологиялық және кешенді) білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Қор таңдау іс-шараларын жүзеге асыру



Дағды 1:
Музей қорларын іріктеу, сақтау және есепке алу процестерін ұйымдастыру

Дағдылар:
1. Есепке алу және сақтау қызметінің әдістемелік, ұйымдастырушылық және ғылыми-практикалық мәселелерін шеше білу
2. Музей қорын қалыптастыру бойынша зерттеу материалымен жұмыс істей білу.

Білім:
1. Музей қорларын жасақтау түсінігін білу.
2. Қор жұмысының бағыттары мен құрылымдық қызметін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Музейдегі оқу-ағарту, тәрбиелік іс-шараларды жүзеге асыру



Дағды 1:
Музейдің ақпараттық-тәрбиелік функцияларын ұйымдастыру дағдылары

Дағдылар:
1. Ғылым мен білім саласындағы қоғамдық іс-шараларды өткізу дағдыларына ие болу
2. Құжаттармен, мұрағаттармен және ғылыми дереккөздермен жұмыс істеу дағдыларына ие болу
3. Көпшілік алдында шешендік өнерге ие болу
4. Кәсіби мәтіндерді жазу және өңдеу дағдыларын меңгеру.
5. Әртүрлі жастағы және ортадағы келушілермен қарым-қатынас

Білім:
1. Өнер тарихы мен теориясын, материалдық мәдениет тарихын және музейлер тарихын білу.
2. Музейдің (ұйымның) жұмыс бағытына байланысты іс-шаралардың пәндік саласын (сәйкестігі) білу
3. Оқыту әдістемесінің және дамыту психологиясының негіздері
4. Бейнелеу өнері, сәндік-қолданбалы өнері мен сәулет өнері, әр дәуірдегі стильдер мен қозғалыстардың тарихи-көркемдік сараптамасының әдістемесі.
5. Қазіргі өнер индустриясының қызмет ету ерекшеліктерін, заманауи өнердің формаларын, тәжірибесін, процестерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Экскурсиялық іс-шараларды жүзеге асыру



Дағды 1:
Экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу дағдыларын меңгеру

Дағдылар:
1. Экскурсиялық тақырыптарды әзірлеу, экскурсияның әртүрлі түрлерін (экскурсияларды өткізу технологиялары) жүргізу дағдыларын меңгеру.
2. Әртүрлі жастағы және ортадағы келушілермен қарым-қатынас
3. Көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын меңгеру.

Білім:
1. Музейдің бағытына байланысты экскурсия өткізілетін пәндік саланы білу.
2. Мемлекеттік және басқа тілдерді білу
3. Бейнелеу өнері, сәндік-қолданбалы өнері және сәулет өнері, әр дәуірдегі стильдер мен қозғалыстардың тарихи-көркемдік бағытының әдістемесі.
Теориялық және көрнекі ақпаратты қабылдаудың жас және психоэмоционалдық ерекшеліктері

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 3:
Редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру және жүзеге асыру


 
Дағдылар:

Дағды 1:
Редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру

1. Редакторлық дағдыларды меңгеру
2. Кәсіби мәтіндерді жазу және өңдеу дағдыларын меңгеру
3. Баспалар мен БАҚ-та редакциялық жұмысты жүргізу дағдыларын меңгеру

Білім:
1. Редакциялық-баспа жұмысының және баспа өнімінің негізгі принциптері.
2. Мемлекеттік және шет тілдерін білу
3. Құқық негіздері, авторлық құқық және т.б.
4. Мемлекеттік және шет тілдерін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәуелсіздік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара әрекеттесу
Топта жұмыс істеу дағдысы
Тәртіп
Бастамашылық
Қарым-қатынас дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:


СБШ ішіндегі басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

7

Өнертанушы

7

Тарихшы

11. "Музейтанушы" мамандығының карточкасы:

Топ коды:

1349-0

Сынып атауының коды:

1349-0-006

Мамандық атауы:

Музейтанушы

СБШ біліктілік деңгейі:

8

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:


БТБА, БА және басқа стандартты біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (PhD докторантура, PhD докторы дәрежесі, осы саладағы PhD докторы дәрежесі, ғылым кандидаты, ғылым докторы)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Бейресми және қосымша білім берумен байланысы:


Басқа ықтимал мамандық атаулары:

2621-2-007 Қор сақтаушы
2621-3-005 Сақтаушы (өнер туындылары)
2633-1-003 Тарих саласындағы зерттеуші
2633-1-008 Тарих саласындағы ғылыми қызметкер
2621-2-001 Көрме кураторы
2379 - Білім беру жөніндегі кеңесші
2379 – Кәсіби қызмет бойынша кеңесші
2621-2-009 – Музей және көрме қорларын жинақтау жөніндегі сарапшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музейтану (музей ісі тарихы, теориясы, тәжірибесі) саласында ғылыми-зерттеу қызметін, ғылыми-педагогикалық қызметті жүзеге асыру. Мәдениет ұйымдарындағы сарапшылық, кеңес беру және басқару қызметі, шығармашылық және ұйымдастырушылық қызмет.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мәдениет және өнер бөлімдері мен ұйымдарына әкімшілік және ғылыми басшылықты қамтамасыз етеді.
2. Ғылыми-зерттеу және ғылыми-педагогикалық қызметті жүзеге асырады және басқарады
3. Сапалы кәсіби консультациялық және сараптамалық қызметті жүзеге асыру
4. Шығармашылық жұмысты ұйымдастыру және басқару

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Мәдениет және өнер бөлімдері мен ұйымдарына әкімшілік және ғылыми басшылықты қамтамасыз етеді.



Дағды 1:
Мәдениет және өнер саласындағы әкімшілік, ғылыми, оқу-әдістемелік, шығармашылық процестерді басқаруды қамтамасыз ету

Дағдылар:
1. Мәдениет және өнер саласындағы ұйымдардың қызметін әкімшілік және ғылыми басқару және жоспарлау әдістерін білу.
2. Мәдениет бөлімдері мен ұйымдарының ғылыми, оқу, әдістемелік және шығармашылық процестерін ұйымдастыру, жоспарлау, басқару және адам және материалдық ресурстарды үйлестіру әдістемесін меңгеру.

Білім:
1. Мәдениет және өнер ұйымдарының жобаларын/үдерістерін басқарудың теориялық және әдістемелік принциптерін біледі
2. Музей заттарын қорғауды, сақтауды, сақтандыруды реттейтін заңнамалық құжаттарды, сондай-ақ жәдігерлерді музейлік ұстау жөніндегі нормативтік құжаттарды және нұсқаулықтарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мәдениет ұйымының қызметіне жалпы басшылықты қамтамасыз ету

Дағдылар:
1. Жаңашыл шығармашылық ұсыныстарды енгізу және өзекті моральдық мәселелерді шешу мақсатында мәдениет ұйымының немесе жобаның миссиясын, тұжырымдамасын және саясатын қалыптастыру.
2. Мәдениет ұйымының шығармашылық, халықаралық, маркетингтік, инвестициялық және қаржылық қызметін стратегиялық және орта мерзімді жоспарлау дағдыларын меңгеру.

Білім:
1. Стратегиялық және орта мерзімді жоспарлау негіздерін біледі.
2. Мәдениет және өнер саласындағы халықаралық ынтымақтастық принциптерін біледі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Музей ісі саласындағы мамандарды даярлау/қайта даярлау/біліктілігін арттыру процестерін басқару

Дағдылар:
1. Музейтану мамандарының құзыреттілік (дағды) деңгейін бағалау.
2. Музей ісі саласына заманауи технологияларды енгізу әдістемесін білу.

Білім:
Музейтанудағы жобалау технологияларының ғылыми негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми-зерттеу және ғылыми-педагогикалық қызметті жүзеге асырады және басқарады



Дағды 1:
Музейтану саласындағы ғылыми зерттеулердің әдістемесін меңгеру.

Дағдылар:
1. Ғылыми зерттеу нәтижелерін кәсіби және педагогикалық қызметте пайдалану
2. Музейлік маңызы бар заттарды талдау (негіздеу) әдістемесін білу.

Білім:
1. Музей ісін дамытудың заманауи ғылыми мәселелері мен тенденцияларын білу және түсіну.
2. Мәдениет және өнер саласындағы білім беру қызметіне философиялық және ғылыми көзқарастардың бірлігін тану.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Кәсіби кеңсе беру және сараптамалық қызметті жүзеге асыру



Дағды 1:
Кәсіби сараптама жүргізу технологияларын меңгеру.

Дағдылар:
1. Сараптамалық құжаттаманы жүргізу (сараптама қорытындысы, жұмыстардың жағдайы, сапасы және көркемдік құндылығы туралы музей заттарының анықтамасы және т.б.)
2. Музей ісі саласындағы кәсіби сыншылық қызметтің заманауи әдістерін жетік білу.
3. Мүдделі тұлғалар мен ұйымдарға сараптамалық кеңес беру қызметін жүзеге асыру.

Білім:
1. ЭҚСК өткізудің теориялық, әдістемелік, технологиялық негіздерін білу.
2. Қазақстан Республикасының лицензиялау, сараптама және авторлық құқық саласындағы заңнамасын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Шығармашылық жұмысты ұйымдастыру және басқару



Дағды 1:
Музейтану саласындағы іс-шаралар мен жобаларды басқару және ұйымдастыру.

Дағдылар:
1. Көрме экспозициясын жасау дағдылары, жобаға (көрмеге және т.б.) материалды таңдап, жүйелей білу.
2. Көрмені әртүрлі орындарда көрсете білу
3. Шаралардың ұйымдастыру құжаттарымен және мәтіндерімен жұмыс істеу дағдысы

Білім:
1. Музейлердің даму тарихы.
2. Қазіргі музей процесінің өзекті мәселелері.
3. Құқық негіздері (авторлық құқық және басқа да байланысты салалар).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Стратегиялық ойлау
Стресске төзімділік
Топта жұмыс істеу дағдысы
Тәлімгерлік (менторинг, коучинг)
Жобалық ойлау
Көпмәдениеттілік және ашықтық
Көшбасшылық
Көп тапсырма орындаушылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:


СБШ ішіндегі басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

8

Реставратор

8

Өнертанушы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      12. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      13. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Қазақ ұлттық өнер университеті" РММ:

      өнер кандидаты, ҚазҰӨУ профессоры – Юсупова А.К.,

      эл. адрес: ardak.yussupova@gmail.com, тел.:+77019995606

      өнертану магистрі, аға оқытушы - Каргабекова Р.И. +77022150257

      өнертану магистрі, аға оқытушы Жекибаева Ж.Ж.+77029115436

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Жетекші:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон номері: +7 (705) 708 72 22

      14. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      15. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      16. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      17. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      18. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
37-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Экскурсия жүргізуші"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Экскурсия жүргізуші" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Экскурсия жүргізуші.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020095.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Музейде экскурсиялық бағдарламаларды әзірлеу және өткізу, экскурсияларды ұйымдастыру, экскурсанттарды көрмеге қойылған заттармен таныстыру, соңғы зерттеулер негізінде ғылыми және оқу-ағарту жұмыстарын жүзеге асыру, музейдегі жұмысты жақсарту үшін отандық және шетелдік музейлердің тәжірибесін зерделеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Экскурсия жүргізуші - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Экскурсия жүргізуші":

Топтың коды:

5113-1

Қызмет атауының коды:

5113-1-003

Кәсіптің атауы:

Экскурсия жүргізуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Гид (музей, көркемөнер галереясы, саяхат)
Б.т.к. басқа гидтер және экскурсоводтар (мысалы, музей гидтері немесе мәдени-тарихи жерлер бойынша гид)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу, экскурсияларды жоғары ғылыми-білім беру деңгейінде өткізу, музейге келушілерге жоғары мәдени қызмет көрсету, экспозициялар, көрмелер бойынша дәрістер оқу, жаңа экскурсиялық және лекция тақырыптарын әзірлеу, соңғы зерттеулер негізінде ғылыми-ағарту жұмыстарын жүргізу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музейде экскурсиялық бағдарламаларды дайындау және өткізу
2. Соңғы зерттеулер негізінде ғылыми-ағарту жұмыстарын жүргізу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Музейде экскурсиялық бағдарламаларды дайындау және өткізу



Дағды 1:
Музейге келушілердің әртүрлі топтарына және әртүрлі уақыт ұзақтығына арналған экскурсия мәтіндерін құрастыра білу.

Машықтар:
1. Ақпараттық материал мен әдістерді әртүрлі топтарға арнап бейімдеу.
2. Мультимедиялық технологияларды еркін қолдану.
3. Музейге келушілермен жұмыс жасауда педагогикалық және коммуникативтік әдістерді түсіну және қолдану.
4. Экскурсияға қатысушылардың қауіпсіздігіне жауапты болу және туындаған жағдайларда жылдам әрекет ете білу.
5. Мүмкіндігі шектеулі адамдармен жұмыс жасай алу.
6. Экскурсияға қатысушылардың қызығушылығын сақтау мақсатында анық және дәлелді сөйлеу.
7. Музейге келушілерге қызмет көрсетудің жоғары деңгейін қамтамасыз ету.
8. Жаңа экскурсиялық және лекциялық тақырыптарды әзірлеу.
9. Жаңа материалдарға сәйкес экскурсиялар мен дәрістерге толықтырулар мен өзгертулер енгізу.
10. Экскурсиялар мен лекцияларды өткізу әдістемесін жетілдіру бойынша жұмыс.
11. Түрлі тілдер білімдерін жетілдіру.

Білімдер:
1. ҚР Конституциясы.
2. Еңбек кодексі.
3. Қазақстан Республикасының "Мәдениет туралы" заңы.
4. Тұлғааралық қарым-қатынас этикасы мен мәдениеті.
5. Алғашқы көмек көрсету және қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережесі, төтенше жағдайларда іс- әрекет тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Соңғы зерттеулер негізінде ғылыми-ағарту жұмыстарын жүргізу



Дағды 1:
Мұрағат материалдарымен, баспа басылымдарымен және басқа ақпарат көздерімен жұмыс.

Машықтар:
1. Мұражай қорымен жұмыс.
2. Мәдени мұраны насихаттау мақсатында мақалалар жазып, бұқаралық ақпарат құралдарына сұхбат беру.
3. Жаңа экскурсиялар мен лекциялардың тақырыптарын әзірлеу.
4. Отандық және шетелдік мұражайлардың тәжірибесін зерттеу.
5. Сөйлеу мәдениетін дамыту.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының "Тарихи-мәдени мұра нысандарын қорғау және пайдалану туралы" заңы.
2. Өз мамандығының ерекшелігін ескере отырып тарих, мәдениет, этнография және археологияны білу.
3. Ғылыми және оқу жұмысының мәселелері бойынша соңғы ғылыми-әдістемелік әдебиеттер.
4. Отандық және шетелдік мұражайлардағы экскурсиялар мен дәрістердегі озық тәжірибелер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Шыдамдылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Тарихшы

6

Археолог

6

Этнолог

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Бас ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
38-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Архивист (музей ісі бойынша)"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Архивист (музей ісі бойынша)" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Архивист (музей ісі бойынша).

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020097.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Музей саласындағы мұрағаттармен жұмыс істеудің әртүрлі әдістері мен ұсыныстарын әзірлеу, қор жұмыстары бойынша мұрағаттық материалды жүйелеу, есепке алу және сақтау, құжаттарды сақтау шарттарын бақылау және сақтау, құжаттаманы іздеу бойынша анықтамалық аппаратты қалыптастыру бойынша іс-шаралар.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Архивист (музей ісі бойынша) - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Архивист (музей ісі бойынша)":

Топтың коды:

2621-2

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Мұрағатшы (музей ісі бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Архив реставраторы
Архивист (архив ісі жөніндегі әдіскер)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қор жұмысы бойынша мұрағаттық материалды жүйелеу және сақтау, музей қорына келіп түскен құжаттарды ғылыми жүйелеу, құжаттаманы есепке алу және ұйымдастыру, құжаттаманы іздестіру жөніндегі анықтамалық аппаратты қалыптастыру және музей қорындағы құжаттардың сақталуы жағдайын бақылау жөніндегі іс-шаралар.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қор жұмысы бойынша мұрағаттық материалды ұйымдастыру және оны сақтау, келіп түскен құжаттарды ғылыми жүйелеу, құжаттарды сақтау шарттарын бақылау
2. Музей қорының мұрағаттық құжаттарын қабылдау және тапсыру, құжаттамалық есеп жасау, іздеу үшін анықтамалық аппаратты қалыптастыру

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қор жұмысы бойынша мұрағаттық материалды ұйымдастыру және оны сақтау, келіп түскен құжаттарды ғылыми жүйелеу, құжаттарды сақтау шарттарын бақылау



Дағды 1:
Мұрағаттық сақтауға арналған құжаттарды жинақтау мен жүйелеуді қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Құжаттың фотографиялық жазбаларын жасау, қабылданған құжаттарды бастапқы дезинфекциялау.
2. Тақырып бойынша іздеу карточкаларын құрастыру.
3. Электрондық құжат айналымын пайдалану.
4. Істер номенклатурасын әзірлеуге қатысу.
5. Мазмұны мен контенті бойынша құжаттарды іріктеу және талдауды жүзеге асыру.
6. Құжаттардың сақталу жағдайына жүйелі мониторинг жүргізу.
7. Құжаттардың бар-жоғын тексеру.
8. Сақтау жағдайын бақылайтын құрал-жабдықтармен жұмыс істеу.

Білімдер:
1. Құжаттамамен жұмыс істеу ережелері.
2. Құжаттаманы есепке алу және сақтау.
3. Музей қызметі және мұрағат ісі жөніндегі нормативтік құқықтық актілер және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері.
4. Қазақстан Республикасының музей қорының музей заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару жөніндегі нұсқаулық.
5. "Ұлттық мұрағаттар қоры және мұрағаттар туралы" Заңы.
6. Еңбекті қорғау, техника қауіпсіздігі, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Музей қорының мұрағаттық құжаттарын қабылдау және тапсыру, құжаттамалық есеп жасау, іздеу үшін анықтамалық аппаратты қалыптастыру



Дағды 1:
Музей қорына түсетін материалдарды қабылдау және тіркеу.

Машықтар:
1. Жаңа келген материалдарды тіркеу.
2. Құжаттарды мұрағатқа сақтауға қабылдау және тапсыру актілерін жасау.
3. Тақырып бойынша іздеу карточкаларын құрастыру.
4. Құжаттардың фотографиялық жазбаларын жасау.

Білімдер:
1. Музей және мұрағат ісі саласында арнайы теориялық, ғылыми және практикалық білімдері.
2. Музей қызметі туралы нормативтік құқықтық актілер және басқа да құқықтық актілер.
3. Музей қызметі бойынша әдістемелік және теориялық материалдар.
4. Мемлекет тарихы мен мәдениетінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Уақытты басқару

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қор сақтаушы

6

Музеограф

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
39-қосымша

Кәсіптік стандарт: " Әнші"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Әнші" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

      7) ТжКБ – техникалық және кәсіптік білім беру;

      8) БММ – балалар музыка мектебі;

      9) БӨМ – балалар өнер мектебі;

      10) БШҮ – балалар шығармашылық үйі;

      11) ШҮ – шығармашылық үйі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Әнші.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R90012089.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.01 Әртістік қызмет;

      90.01.2 Концерт қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Исполнительская деятельность: исполнение сольных, ансамблевых и вокальных партий (в музыкальном театре/ на концертных площадках,)/исполнение сольных программ(вокальных/эстрадных/народных) под руководством дирижера и режиссера.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Әнші (академиялық ән айту) - 4 СБШ-нің деңгейі

      2) Әнші (эстрадалық ән) - 4 СБШ-нің деңгейі

      3) Әнші (дәстүрлі ән айту) - 4 СБШ-нің деңгейі

      4) Әнші (түрлері бойынша) - 6 СБШ-нің деңгейі

      5) Әнші - 7 СБШ-нің деңгейі

      6) Әнші - 8 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Әнші (академиялық ән айту)":

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (академиялық ән айту)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Музыкалық білім беру

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2655-0-006 Музыкалық театр әртісі
2652-5-001 Ақын-импровизатор
2652-5-005 Дәстүрлі әнші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Операда, опереттада, капеллада, академиялық хорда ән айту. Дауысты күшейту немесе түзету үшін техникалық құралдарды пайдаланбай акустикалық залдарда өнер көрсетеді.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Классикалық вокалдық шығармаларды орындау
2. Спектакльдерде, опералар мен оперетталарда, партия (рөлдер) театрының стационарлық қойылымдарда, гастрольдерде және сапарларда орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Классикалық вокалдық шығармаларды орындау



Дағды 1:
Фортепианоның сүйемелдеуімен, симфониялық оркестрмен, халық оркестрімен, сондай-ақ камералық вокалдық музыка жанрында романстар, халық әндерін орындау

Машықтар:
1.Тыныс алуды, нақты дикцияны және артикуляцияны меңгеру.
2. Негізгі ән техникасын меңгеру.
3.Әр түрлі кәсіби әдістерді дұрыс қолданыңыз.
4. Дауыспен жұмыс істеудің өзгеше ерекшеліктерін ескере отырып, дауыс аппаратының гигиенасын сақтау.
5. Вокалдық музыкалық шығармаға талдау жасау.
6. Музыкалық және тарихи дәуірлерді, стильдер мен жанрларды ажырату.
7. Фортепианода ойнау негіздерін меңгеру.

Білімдер:
1. Музыкалық өнердің тарихы мен дамуы туралы білім.
2. Вокалдық орындаудың даму тарихы туралы білім.
3. Дауыс аппаратының гигиенасы және дауыспен жұмыс істеудің ерекшеліктері туралы білім.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Әр түрлі вокалдық дуэттерде, триода, квартеттерде және хорда ән айту.

Машықтар:
1. Парақтан оқиды және хорда сандық түрде ән айтады.
2. Серіктестермен бірігу, ансамбльдегі барлық партияларды тыңдау дағдыларын меңгереді.
3. Дирижерлік қимылды түсінеді

Білімдер:
1. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтары туралы білім.
2. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың тарихы мен дамуы туралы білім.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Спектакльдерде, опералар мен оперетталарда, партия (рөлдер) театрының стационарлық қойылымдарда, гастрольдерде және сапарларда орындау.



Дағды 1:
Сенімді вокалдық-сахналық бейнелер жасау

Машықтар:
1. Орындалатын шығармада сөйлеудің функционалды стильдерін, әдеби айтылу нормаларын қолдану.
2. Әр түрлі бағыттар мен стильдердегі билердің негіздерін меңгеру.
3.Сахналық тапсырмаларды орындау үшін қажетті актерлік техника мен сахналық қозғалыс элементтерін меңгеру.

Білімдер:
1. Сахналық сөйлеу, сахналық қозғалыс және хореография негіздері.
2. Жаттығу әдістері және партия (рөлін) бойынша өзіндік жұмыс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Сыпайылық
Парасаттылық
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Эстрада орындаушысы

4

Музыка жетекшісі

10. Кәсіптің карточкасы "Әнші (эстрадалық ән)":

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (эстрадалық ән)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Музыкалық білім беру

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-5-006 Хор әртісі
2655-0-006 Музыкалық театр әртісі
2652-5-005 Дәстүрлі әнші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Барлық санаттағы және жастағы көрермендерге арналған эстрадалық жанрға бағытталған музыкалық композициялар мен әндерді орындау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Көпшілік алдында және танымал әндерді орындау
2. Қазақ дәстүрлі театрының спектакльдерінде, қойылымдарында рөлдер орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Көпшілік алдында және танымал әндерді орындау



Дағды 1:
Эстрадалық жанрдағы әндерді үйрену және орындау

Машықтар:
1. Тыныс алуды, нақты дикцияны және артикуляцияны меңгеру.
2. Негізгі ән техникасын меңгеру.
3. Әр түрлі кәсіби әдістерді дұрыс қолдану.
4. Дауыспен жұмыс істеудің ерекше ерекшеліктерін ескере отырып, дауыс аппаратының гигиенасын сақтау.
5. Джаз туралы ақпарат техникасын меңгеру.
6. Джаз стандарттарын орындау.
7. Вокалды музыкалық шығармаға талдау жасау.
8. Фортепиано негіздерін меңгеру.

Білімдер:
1. Музыкалық өнердің тарихы мен дамуы туралы білім.
2. Дауыс аппаратының гигиенасы және дауыспен жұмыс істеудің ерекшеліктері туралы білім.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қазақ дәстүрлі театрының спектакльдерінде, қойылымдарында рөлдер орындау.



Дағды 1:
Дәстүрлі қазақ спектакльдерінде вокалдық-сахналық бейнелерді жасауда музыкалаудың заманауи түрлері мен жанрларын меңгеру

Машықтар:
1. Орындалатын шығармада сөйлеудің функционалдық стильдерін, әдеби айтылу нормаларын қолдану.
2. Халық эпостарынан, жыр, терме, айтыстардан және басқалардан үзінділер орындау.
3.Сахналық тапсырмаларды орындау үшін қажетті актерлік техника мен сахналық қозғалыс элементтерін меңгеру.
4. Жырау өнерін меңгеру дағдыларын көрсету.

Білімдер:
1. Сахналық сөйлеу, сахналық қозғалыс негіздері.
2. Ауызша дәстүрдің халықтық-кәсіби композиторларының, кәсіби әнші-орындаушылардың шығармашылығы.
3. Жырау мен ақындардың поэзиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Тәртіптілік
Ауызекі сөйлеу дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Оқытушы-музыкатанушы, колледж

4

Камералық/аспаптық/вокалдық ансамбль әртісі

11. Кәсіптің карточкасы "Әнші (дәстүрлі ән айту)":

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (дәстүрлі ән айту)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Музыкалық білім беру

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-5-022 Эстрада орындаушысы
2652-5-009 Музыкалық комедия мен эстраданың вокалисі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Халықтық және этникалық әндерді көпшілік және студиялық орындау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Халықтық және этникалық әндерді орындау.
2. Қазақ дәстүрлі театрының спектакльдерінде, қойылымдарында рөлдер орындау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Халықтық және этникалық әндерді орындау.



Дағды 1:
Дәстүрлі халық музыкасы шығармаларынан бағдарламаның жеке бағдарламасын дайындау және орындау.

Машықтар:
1. Тыныс алуды, нақты дикцияны және артикуляцияны меңгеру.
2. Белгілі бір кәсіби дәстүрлі ән мектебінің негізгі орындаушылық техникасын меңгеру.
3. Домбырамен (сырнаймен) сүйемелдеу.
4. Дауыспен жұмыс істеудің өзгеше ерекшеліктерін ескере отырып, дауыс аппаратының гигиенасын сақтау.
5. Өзі өкілі болған дәстүрлі мектептің белгілі бір репетуарын кигеру.
6. Ауызша дәстүр мектептерін музыкалық-стиль бағыттары, ерекше орындау тәсілдері бойынша ажырату.
7. Әр түрлі аймақтық мектептердің шығармаларын орындау.
8. Ансамбльдің сүйемелдеуімен жеке ән салу.

Білімдер:
1. Қазақ халық шығармашылығының тарихы мен дамуы туралы білім
2. Дәстүрлі вокалды орындаудың даму тарихы туралы білім.
3. Дауыс аппаратының гигиенасы және дауыспен жұмыс істеудің ерекшеліктері туралы білім.
4. Ауызша дәстүрдің халықтық-кәсіби композиторларының, кәсіби әнші-орындаушылардың шығармашылығы

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Қазақ дәстүрлі театрының спектакльдерінде, қойылымдарында рөлдер орындау.



Дағды 1:
Дәстүрлі қазақ спектакльдерінде вокалдық-сахналық бейнелерді жасауда музыкалаудың заманауи түрлері мен жанрларын меңгеру

Машықтар:
1. Орындалатын шығармада сөйлеудің функционалдық стильдерін, әдеби айтылу нормаларын қолдану.
2. Халық эпостарынан, жыр, терме, айтыстардан және басқалардан үзінділер орындау.
3.Сахналық тапсырмаларды орындау үшін қажетті актерлік техника мен сахналық қозғалыс элементтерін меңгеру.
4. Жырау өнерін меңгеру дағдыларын көрсету.

Білімдер:
1. Сахналық сөйлеу, сахналық қозғалыс негіздері.
2. Ауызша дәстүрдің халықтық-кәсіби композиторларының, кәсіби әнші-орындаушылардың шығармашылығы.
3. Жырау мен ақындардың поэзиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Шыдамдылық
Тез шешім қабылдай білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Музыкалық театр артисі

4

Хор әртісі

12. Кәсіптің карточкасы "Әнші (түрлері бойынша)":

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (түрлері бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Артист-Конферансье;
Хор артисі;
Театрдың (концерттік ұйымның) қосалқы құрамының артисі;
Театр артисі-солист (вокалист) (опера және балет, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық);
Бағдарламаларды қалыптастыру бойынша әдіскер;
Мәдени ұйымдастырушы;
Ұжым (үйірме) басшысы.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер
1. Вокалдық өнер
2. Эстрада өнері
3. Дәстүрлі музыкалық өнер (халық әні)

Біліктілік:
1. Опера / камералық әнші, оқытушы
2. Эстрада солисі-вокалист, Эстрадалық вокал оқытушысы
3. Концерттік орындаушы, әнші, оқытушы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2655-0-006 Музыкалық театр артисі
2652-5-001 Ақын-импровизатор
2652-5-003 Ән және би ансамблінің артисі
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-5-005 Дәстүрлі әнші
2652-5-006 Хор артисі
2652-5-007 Вокал артисі (опералық және камералық)
2652-5-008 Театр (опера және балет, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық) вокал артисі (солист)
2652-5-009 Музыкалық комедия және эстрада вокалист артисі
2652-5-010 Солист артисі
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Опера әншісі
2652-5-013 Әнші
2652-5-014 Әнші (виола)
2652-5-015 Әнші (баритон)
2652-5-016 Әнші (бас)
2652-5-017 Әнші (контральто)
2652-5-018 Әнші (сопрано)
2652-5-019 Әнші (тенор)
2652-5-020 Джаз әншісі
2652-5-021 Эстрада әншісі
2652-5-022 Эстрада орындаушысы
2652-5-023 Әнщі (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концерттік-камералық әнші
2655-0-010 Музыкалық театр актері
2314-0-009 Дауысты дамыту бойынша оқытушысы, доценті, профессоры ЖОО
2334-0-018 Домбырамен ән айту оқытушысы, колледж
2334-0-019 Ән оқытушысы, колледж
2334-0-020 Дауысты дамыту бойынша ән оқытушысы, колледж
2334-0-053 Эстрадалық вокал оқытушысы, колледж
2379-9-004 Ғылыми қызметкер (білім беру саласында)
2652-9-001 Музыкалық жетекші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Орындаушылық қызмет: Дирижер мен режиссердің жетекшілігімен музыкалық-театрлық қойылымдарды, опералық/музыкалық/музыкалық-драмалық спектакльдерді/концерттік бағдарламаны/жобаларды жүзеге асыру.
Партияны (рөлді) дайындау және орындау (опера, музыкалық спектакль, мюзикл және т. б.), концерттік ұйымдарда (филармония, мәдениетті ұйымдастыру және т. б.) жеке концерттік қызметті жүзеге асыру.
Педагогикалық қызмет: Музыкалық педагогика (ҚР мамандандырылған музыка мектептерінде, типіндегі және қосымша білім беру мекемелерінде (БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т.б.) арнайы пәндерді оқыту).
Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Әр түрлі жанрдағы спектакльдердегі рөлді/партияны (опера, оперетта, мюзикл және т. б.), әншіні даярлау бейіні бойынша әр түрлі жанрдағы концерттік бағдарламаны орындау
2. Концерттік бағдарламаны дайындау
3. Режиссермен, дирижермен, концертмейстермен, серіктестермен және қойылымдар/жобалар/концерттердегі қойылым тобының басқа мүшелерімен жұмыс
4. Мамандандырылған музыкалық мектептерде, ҚР қосымша білім беру мекемелерінде (БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студия және т. б.) арнайы пәндерді оқыту.
5. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы ұйымдық/ құрылымдық бөлімшені басқару.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Әр түрлі жанрдағы спектакльдердегі рөлді/партияны (опера, оперетта, мюзикл және т. б.), әншіні даярлау бейіні бойынша әр түрлі жанрдағы концерттік бағдарламаны орындау



Дағды 1:
Партияларды / дауыс түрінің рөлдері (опера, оперетта, мюзикл, кантата/ жеке бағдарлама / концерт / дауыс түріндегі жоба (классикалық өнер, эстрадалық-джаз өнері, дәстүрлі-музыкалық өнер) орындау

Машықтар:
1. Әншіні даярлау бейіні бойынша вокалдық өнер техникасын меңгеру.
2. Әр түрлі стильдер мен жанрлардың вокалдық шығармаларын орындау (әншіні даярлау бейіні бойынша)
3. Дайындық процесін өз бетінше және концертмейстермен (әншіні даярлау бейіні бойынша) жоспарлау
4. Театр қойылымдарында, концерттік жобаларда/бағдарламаларда дирижермен / режиссермен жұмыс істей білу
5. Партия-рөл/ концерттік бағдарлама бойынша өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.

Білімдер:
1. Вокалдық техникамен жұмыс істеу әдістерін білу.
2. Музыкалық-теориялық және музыкалық-тарихи пәндер бойынша білімдерін меңгеру .
3. Сахналық сөйлеу, сахналық қозғалыс, актерлік шеберлік, хореография негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Әр түрлі жанрдағы спектакльдерде (опера, оперетта, мюзикл және т. б.) сахналық тапсырмаларды орындау)

Машықтар:
1. Ән айтудың, сахналық қозғалыстың, хореографияның, актерлік шеберліктің мәнерлі құралдарын біріктіру
2. Музыкалық және көркем образ жасау қабілетін көрсету
3. Сахналық қозғалыс, хореография және актерлік шеберлік негіздерін меңгеру.

Білімдер:
1. Әншіні даярлау бейіні бойынша музыкалық театрдың, әлемдік және қазақ вокалдық музыкасының тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Ансамбль құрамында орындау дағдыларын иелену

Машықтар:
1. Парақтан ән айту, әуендерді ауыстыру.
2. Ансамбльдік орындаудың вокалдық, ырғақтық-интонациялық ерекшеліктерін меңгеру.
3. Әр түрлі жанрдағы, стильдегі және формадағы шығармаларды орындау.

Білімдер:
1. Шығармашылық қызмет түрі ретінде вокалдық ансамбльдік орындаудың ерекшелігін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Концерттік бағдарламаны дайындау



Дағды 1:
Көркемдік жасау әдістерін меңгеру сурет

Машықтар:
1. Қойылымда рөл орындауда қойылымдық топпен өзара байланыс орнату.
2. Қойылымдық рөл / концерттік бағдарлама құра білу.

Білімдер:
1. Музыкалық және көркем образ жасау бойынша жұмыс әдістерін білу.
2. Концертмейстермен жұмыс істеу ерекшелігін білу
3. Қоюшы-режиссермен, қойылым тобының қатысушыларымен жұмыстың принциптері мен ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Вокалдық өнер кәсібінің дағдыларымен иелену

Машықтар:
11. Әншілік дауысты меңгеру шеберлігін көрсету.
2. Музыкалық-сахналық / көркем образға айнала білу.
3. Авторлық (редакторлық) ноталық мәтінді терең оқу және жеткізу үшін музыкалық текстологияның негіздерін меңгеру.
4. Стильдік ерекшеліктерін есепке ала отырып, ұлттық мектепке жататын әр түрлі орындаушылардың түсіндірмелерін талдай білу. 1. Әншілік дауысты меңгеру шеберлігін көрсету.
2. Музыкалық-сахналық / көркем образға айнала білу.
3. Авторлық (редакторлық) ноталық мәтінді терең оқу және жеткізу үшін музыкалық текстологияның негіздерін меңгеру.
4. Стильдік ерекшеліктерін есепке ала отырып, ұлттық мектепке жататын әр түрлі орындаушылардың түсіндірмелерін талдай білу.

Білімдер:
1. Партия-рөл /концерттік бағдарлама бойынша өзіндік жұмыс әдістерін білу
2. Вокалдық партия-рөлді, әншінің репертуарындағы музыкалық шығармаларды орындаушылық талдау әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Режиссермен, дирижермен, концертмейстермен, серіктестермен және қойылымдар/жобалар/концерттердегі қойылым тобының басқа мүшелерімен жұмыс



Дағды 1:
Бірыңғай көркемдік идея аясында шығармашылық ұжымда жұмыс істеу қабілеті

Машықтар:
1. Музыкалық сахна жасау/
қоюшылардың (режиссердің, дирижердің) ниеті негізінде вокалдық және актерлік құралдармен көркем образ.
2. Кәсіби орындаушылық қызмет жағдайында психологиялық механизмдерді (музыкалық есте сақтау, есту өзін-өзі бақылау, эмоциялар, ерік, зейін, қиял) қолдану
3. Тікелей қатысқан қойылым/концерттік қойылымның идеясын сыни тұрғыдан бағалай білу

Білімдер:
1. Шығармалардың музыкалық және поэтикалық мәтінімен жұмыс істеудің негізгі принциптерін білу
2. Әр түрлі музыкалық жанрлар мен стильдер шығармаларының орындаушылық ерекшеліктерін ажырату.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Мамандандырылған музыкалық мектептерде, ҚР ТжКБ және қосымша білім беру мекемелерінде (колледждер, /БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т. б.) арнайы пәндерді оқыту



Дағды 1:
Арнайы пәндерді оқыту қабілеті

Машықтар:
1. Педагогикалық қызметте жеке және ансамбльдік орындаудың практикалық білімдерін қолдану.
2. Білім алушыларға жеке көзқарас қолдану.

Білімдер:
1. Әншіні даярлау бейіні бойынша арнайы пәндерді оқыту әдістемесін білу.
2. Вокалдық орындаушылық өнердің тарихы мен теориясын білу.
3. Мамандандырылған музыкалық мектептердің, қосымша білім беру типтері мен мекемелерінің педагогикалық репертуарын білу.
4. Мамандандырылған музыкалық мектептерде, ТжКБ және қосымша білім беру мекемелерінде білім алушылардың физиологиялық, психологиялық-педагогикалық және жас ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Еңбекқорлық,
Жұмыс қабілеттілігі,
Физикалық төзімділік,
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу және қалау
Шығармашылық
Жауапкершілік
Эмоционалды күйзелістерге төзімділік
Жігер
Төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Театр артисі-вокалист (солист) (опералар мен балеттер, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық)

6

Музыкалық комедия мен эстраданың вокалист артисі

6

Опера / камералық әнші

6

Музыкалық театр артисі

6

Дәстүрлі ән артисі

6

Хор/халық ұжымының артисі (солисті)
(хор капелласының, фольклорлық ансамбльдің артисі (солисті))

6

Бағдарламаларды қалыптастыру бойынша әдіскер

6

Мәдени ұйымдастырушы

6

Үйірме жетекшісі

6

Шығармашылық ұжымның жетекшісі

6

Мәдениет ұйымының құрылымдық бөлімшесінің клуб / басқару / студия / бөлім / бөлім / бөлім / цех / түсірілім / труппа / топ (оркестр, ансамбль, хор, балет). солистер) басшысы / меңгерушісі

13. Кәсіптің карточкасы "Әнші" (түрлері бойынша):

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (түрлері бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Артист-Конферансье;
Хор артисі;
Театрдың (концерттік ұйымның)қосалқы құрамының артисі);
Театр артисі-солист (вокалист) (опера және балет, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық);
Әдіскер;
Бағдарламаларды қалыптастыру бойынша әдіскер;
Мәдени ұйымдастырушы;
Ұжым (үйірме)басшысы;
Клуб меңгерушісі;
Бас әкімші (спектакльдерді, концерттерді, цирк қойылымдарын ұйымдастыру жөніндегі менеджер);
Әдеби-драмалық бөлімнің меңгерушісі (жетекшісі) ;
Музыкалық бөлімнің меңгерушісі (жетекшісі);
Труппа меңгерушісі (басшысы);
Көркемдік-қойылым бөлімінің меңгерушісі (басшысы);
Өндірістік шеберхананың меңгерушісі (басшысы);
Топ (оркестр, ансамбль), театр-ойын-сауық ұйымдары (театрлар, концерттік ұйымдар, цирктер) бөлімінің басшысы.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өнер
1. Вокалдық өнер
2. Эстрада өнері
3. Дәстүрлі музыкалық өнер (халық әні)

Біліктілік:
1. Өнер магистрі (бейіндік бағыт),
2. Өнертану ғылымдарының магистрі (ғылыми-педагогикалық бағыт)

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2655-0-006 Музыкалық театр артисі
2652-5-001 Ақын-импровизатор
2652-5-003 Ән және би ансамблінің артисі
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-5-005 Дәстүрлі әнші
2652-5-006 Хор артисі
2652-5-007 Вокал артисі (опералық және камералық)
2652-5-008 Театр (опера және балет, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық) вокал артисі (солист)
2652-5-009 Музыкалық комедия және эстрада артисі-вокалист
2652-5-010 Солист
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Опера әншісі
2652-5-013 Әнші
2652-5-014 Әнші (Виола)
2652-5-015 Әнші (баритон)
2652-5-016 Әнші (бас)
2652-5-017 Әнші (контральто)
2652-5-018 Әнші (сопрано)
2652-5-019 Әнші (тенор)
2652-5-020 Джаз әншісі
2652-5-021 Эстрада әншісі
2652-5-022 Эстрада орындаушысы
2652-5-023 Әнщі (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концерттік-камералық әнші
2655-0-010 Музыкалық театр актері
2314-0-009 Дауысты дамыту бойынша оқытушысы, доценті, профессоры ЖОО
2334-0-018 Домбырамен ән айту оқытушысы, колледж
2334-0-019 Ән оқытушысы, колледж
2334-0-020 Дауысты дамыту бойынша ән оқытушысы, колледж
2334-0-053 Эстрадалық вокал оқытушысы, колледж
2379-9-004 Ғылыми қызметкер (білім беру саласында)
2652-9-001 Музыкалық жетекші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Орындаушылық қызмет, Педагогикалық қызмет, Ғылыми-зерттеу қызметі

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Вокалдық өнер саласындағы кәсіби міндеттерді шешу үшін ғылыми-теориялық және практикалық білімді қолдану (әншіні даярлау бейіні бойынша).
2. Педагогикалық міндеттерді шешу үшін ғылыми-әдістемелік білім мен практикалық тәжірибені қолдану.
3. Ән өнері мен актерлік шеберлікті жетілдіру (әншіні даярлау бейіні бойынша).
4. Әр түрлі жанрдағы спектакльдердегі рөлді/партияны (опера, оперетта, мюзикл және т. б.), әншіні даярлау бейіні бойынша әр түрлі жанрдағы концерттік бағдарламаны орындау.
5. Концерттік бағдарламаны дайындау.
6. Әншілердің (дайындық бейіні бойынша) және вокал типіндегі, БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студия оқытушыларының біліктілігін арттыру жөніндегі қызмет.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/ құрылымдық бөлімшені басқару.

Еңбек функциясы 1:
Вокалдық өнер саласындағы кәсіби міндеттерді шешу үшін ғылыми-теориялық және практикалық білімді қолдану (классикалық өнер, эстрадалық-джаз, дәстүрлі-музыкалық өнер)



Дағды 1:
Ғылыми жобаны әзірлеу үшін іргелі зерттеулерді пайдалану

Машықтар:
1.Әлеуметтік-мәдени модельдеу және болжау әдістерін, тұлғааралық және мәдениетаралық қарым-қатынас дағдыларын меңгеру.
2.Зерттеу саласындағы ғылыми тұжырымдамаларды зерттей және бағалай білу.

Білімдер:
1. Зерттелетін саладағы теориялық және тарихи контекстті білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Вокалдық өнер және музыка ғылымы саласындағы заманауи процестерді түсіндіре, талдай білу

Машықтар:
1. Вокалдық өнер саласындағы практика, формалар, материалдар, технологиялар мен техникалар туралы терең және жан-жақты білімді көрсету.

Білімдер:
1.Ғылыми зерттеудің әдіснамасы мен әдістемесін, музыкалық өнер саласындағы идеяларды, тұжырымдамалар мен процестерді әзірлеу мен бағалаудың тәсілдері мен әдістерін білу.
2. Вокалдық өнер саласындағы практика, формалар, материалдар, технологиялар мен техникалар туралы терең және жан-жақты білімді көрсету (әншіні даярлау бейіні бойынша)

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Орындаушылық және актерлік шеберлікті жетілдіру (классикалық өнер, эстрадалық-джаз, дәстүрлі-музыкалық өнер)



Дағды 1:
Өзінің көркемдік тұжырымдамалары мен интерпретациясын білдіре отырып, жоғары кәсіби деңгейде вокалдық музыканы іске асыру, шығару

Машықтар:
1. Күрделі және ауқымды опералық партияларды, түрлі жанрлар мен стильдердің концерттік бағдарламаларын түсіндіру кезінде жоғары орындаушылық және көркемдік деңгейін (әншіні даярлау бейіні бойынша) көрсету.
2. Заманауи ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби емес және кәсіби ортада орындалатын туынды туралы ақпаратты жеткізе білу.

Білімдер:
1. Орындалатын шығармаларды жасау мен түсіндірудің тарихи және теориялық контекстін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Педагогикалық міндеттерді шешу үшін ғылыми-әдістемелік білім мен тәжірибені қолдану



Дағды 1:
Классикалық (вокалдық), эстрадалық-джаз өнері, дәстүрлі-музыкалық орындаушылық

Машықтар:
Музыкалық педагогиканың ғылыми-әдістемелік білімдері мен тұжырымдамаларын практикалық қолдану (классикалық (вокалдық), эстрадалық-джаз өнері, дәстүрлі-музыкалық орындаушылық)

Білімдер:
Музыкалық стильдердің, формалардың, жанрлардың және орындаушылық дәстүрлердің ғылыми-философиялық тұжырымдамаларын білу (әншіні даярлау бейіні бойынша)

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Еңбекқорлық
Жұмыс қабілеттілігі
Физикалық төзімділік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу және қалау
Шығармашылық
Жауапкершілік
Эмоционалды күйзелістерге төзімділік
Жігер,
Төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Эстрада жанрының артисі

7

Мәдени ұйымдастырушы

14. Кәсіптің карточкасы "Әнші (түрлері бойынша)":

Топтың коды:

2652-5

Қызмет атауының коды:

2652-5-013

Кәсіптің атауы:

Әнші (түрлері бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

8

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Ұжым (үйірме) басшысы;
Клуб меңгерушісі;
Бас әкімші (спектакльдерді, концерттерді, цирк қойылымдарын ұйымдастыру жөніндегі менеджер);
Музыкалық бөлімнің меңгерушісі (жетекшісі) ;
Труппа меңгерушісі (басшысы);
Көркемдік-қойылым бөлімінің меңгерушісі (басшысы);
Өндірістік шеберхананың меңгерушісі (басшысы);
Топ (оркестр, ансамбль), театр-ойын-сауық ұйымдары (театрлар, концерттік ұйымдар, цирктер) бөлімінің басшысы.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (PhD докторантура, PhD дәрежесі, осы саладағы PhD дәрежесі, ғылым кандидаты, ғылым докторы)

Мамандық:
Өнер
1. Вокалдық өнер
2. Эстрада Өнері
3. Дәстүрлі музыкалық орындау (халық әні)
4. Өнертану

Біліктілік:
мамандық шифрына сәйкес келетін философия докторы (PhD).

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2655-0-006 Музыкалық театр артисі
2652-5-001 Ақын-импровизатор
2652-5-003 Ән және би ансамблінің артисі
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-5-005 Дәстүрлі әнші
2652-5-006 Хор артисі
2652-5-007 Вокал артисі (опералық және камералық)
2652-5-008 Театр (опера және балет, музыкалық комедия, музыкалық-драмалық) вокал артисі (солист)
2652-5-009 Музыкалық комедия және эстрада вокал артисі
2652-5-010 Солист артис
2652-5-011 Вокалист
2652-5-012 Опера әншісі
2652-5-013 Әнші
2652-5-014 Әнші (Виола)
2652-5-015 Әнші (баритон)
2652-5-016 Әнші (бас)
2652-5-017 Әнші (контральто)
2652-5-018 Әнші (сопрано)
2652-5-019 Әнші (тенор)
2652-5-020 Джаз әншісі
2652-5-021 Эстрада әншісі
2652-5-022 Эстрада орындаушысы
2652-5-023 Әнщі (меццо-сопрано)
2652-5-024 Концерттік-камералық әнші
2655-0-010 Музыкалық театр актері
2314-0-009 Дауысты дамыту бойынша оқытушысы, доценті, профессоры ЖОО
2334-0-018 Домбырамен ән айту оқытушысы, колледж
2334-0-019 Ән оқытушысы, колледж
2334-0-020 Дауысты дамыту бойынша ән оқытушысы, колледж
2334-0-053 Эстрадалық вокал оқытушысы, колледж
2379-9-004 Ғылыми қызметкер (білім беру саласында)
2652-9-001 Музыкалық жетекші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Күрделі әкімшілік, ғылыми, оқу-әдістемелік және шығармашылық процестерге, мәдениет және өнер саласындағы салаға жалпы басшылық жасау

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1.Өнер саласындағы ғылыми-зерттеу қызметі, ғылыми және шығармашылық жобаларды әзірлеу және іске асыру
2.Мәдениет және өнер саласындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарын/жобаларды басқару.
3.Музыкалық-педагогикалық міндеттерді шешу үшін ғылыми-әдістемелік білім мен практикалық тәжірибені қолдану
4. Әр түрлі жанрдағы спектакльдердегі рөлді/партияны (опера, оперетта, мюзикл және т. б.), әншіні даярлау бейіні бойынша әр түрлі жанрдағы концерттік бағдарламаны орындау
5. Концерттік бағдарламаны дайындау
6. Әншілердің (дайындық бейіні бойынша) және вокал типіндегі, БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студия оқытушыларының біліктілігін арттыру жөніндегі қызмет

Қосымша еңбек функциялары:

Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/ құрылымдық бөлімшені басқару.

Еңбек функциясы 1:
Мәдениет және өнер саласындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарын/жобаларды басқару.



Дағды 1:
Ғылыми жобаны іске асырудың мақсаттарын, міндеттерін, стратегиясын қалыптастыру

Машықтар:
1. Мәдениет және өнер саласындағы ғылыми-зерттеу қызметін жобалау
2. Мәдениет өнер саласында шығармашылық және ғылыми жобаларды әзірлеу
3. Жүргізілген ғылыми зерттеудің ғылыми-практикалық маңыздылығын бағалау

Білімдер:
1. Мәдениет және өнер саласындағы негізгі ғылыми мәселелер
2. Өнертану саласындағы ғылыми зерттеулердің әдіснамалары

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Өнер саласындағы ғылыми-зерттеу қызметті, ғылыми және шығармашылық жобаларды әзірлеу және іске асыру



Дағды 1:
Мәдениет және өнер саласын дамыту мәселелері мен келешегі бойынша зерттеулер жүргізу

Машықтар:
1. Өнертану саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру әдіснамасын меңгеру.
2. Инновациялық-креативті ұсыныстарды енгізу, мәдениет пен өнер саласындағы өзекті мәселелерді шешу мақсатында кәсіпорын немесе жобалар үшін миссияны, стратегияларды, саясат пен бағдарламаларды қалыптастыру.
3. Әдіснаманы меңгеру:
- жобалау-технологиялық;
- көркем және шығармашылық;
- ұйымдастырушылық-басқарушылық;
- маркетингтік, оның ішінде қоғаммен байланыс және жарнама;
- коммерциялық және қаржылық-экономикалық;
- құқықтық қызмет.

Білімдер:
1. Тарихтың, философияның, өнертану мен педагогиканың өзекті мәселелерін, ғылыми қызметтің принциптері мен әдістерін, мәдениет пен өнер саласындағы ғылымның даму құрылымын білу.
2. Өнертану саласындағы ең озық тәжірибеде жаңа инновациялық идеяларды сыни талдауды, бағалауды және синтездеуді жүзеге асыру үшін арнайы теориялық және практикалық білімді меңгеру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Еңбекқорлық
Жұмыс қабілеттілігі
Физикалық төзімділік
Шыдамдылық
Командада жұмыс істей білу және қалау
Шығармашылық
Жауапкершілік
Эмоционалды күйзелістерге төзімділік
Жігер,
Төзімділік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

8

Өнертанушы-зерттеуші

8

Мәдениет және өнер ұйымдарының басшысы

8

Өнер саласындағы жобалардың жетекшісі

8

Ғылыми-зерттеу орталығының жетекшісі

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      15. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      16. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Жоба жетекшісі:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Сарапшы әзірлеушілер:

      1) "Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы" РММ

      Жетекші:

      Әбдірахман Гульнар Бахытовна, оқу және оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректор

      E-mail: gulnarabd@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 674 07 43

      Юсупова Адалят Ахметовна, "Вокалдық өнер" кафедрасының доценті

      E-mail: adalyat809@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (707) 794 92 63

      2) "П. И. Чайковский атындағы Алматы музыкалық колледжі" РМҚК

      Балпанова Гульсара Сайдгалиевна, директордың оқу және оқу-әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасары

      E-mail: gulsarakobis@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (771) 850 6763

      Мукушева Гульмира Курабаевна, "П. И. Чайковский атындағы Алматы музыкалық колледжі" РМҚК оқу-әдістемелік бірлестік директорының орынбасары

      E-mail: gulmira_mukushev@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 711 36 45

      3) "Темірбек Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясы" РММ

      Гизатова Гульнара Бисенгалиевна, академия профессоры, оқу-әдістемелік қызметінің жетекшісі

      E-mail: gbisen@list.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 494 95 56.

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 12 қаңтар.

      18. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      19. "Атамекен" ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      20. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1 , 2024 жыл.

      21. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
40-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (түрлері бойынша)"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (түрлері бойынша)" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері

      3) ЭҚТЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктемесі;

      7) ТжКБ – техникалық және кәсіптік білім беру;

      8) СҒЗЖ – студенттің ғылыми-зерттеу жұмысы;

      9) ЖЖОКБҰ – жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді ұйымдастыру;

      10) ҒЗИ – ғылыми-зерттеу институты;

      11) КҒҚ – кіші ғылыми қызметкер;

      12) ҒҚ – ғылыми қызметкер;

      13) АҒҚ – аға ғылыми қызметкер;

      14) ЖҒҚ – жетекші ғылыми қызметкер;

      15) БҒҚ – бас ғылыми қызметкер;

      16) БММ – балалар музыка мектебі;

      17) БӨМ – балалар өнер мектебі;

      18) БШҮ – балалар шығармашылық үйі;

      19) ШҮ – Шығармашылық үйі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап орындаушысы (түрлері бойынша).

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R90012091.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.01 Әртістік қызмет;

      90.01.2 Концерт қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Орындаушылық қызмет: Орындаушылық қызмет: аспапта жеке/ансамбльдік бағдарламаларды, ансамбльдік және оркестрлік партияларды орындау (түрлері бойынша). Концертмейстерлік қызмет. Педагогикалық қызмет. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (фортепиано) - 4 СБШ-нің деңгейі

      2) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (ішекті, үрмелі және ұрмалы аспаптар) - 4 СБШ-нің деңгейі

      3) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы ( халық аспаптары) - 4 СБШ-нің деңгейі

      4) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (эстрадалық аспаптар) - 4 СБШ-нің деңгейі

      5) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы - 6 СБШ-нің деңгейі

      6) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы - 7 СБШ-нің деңгейі

      7) Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап орындаушысы - 8 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (фортепиано)":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (фортепиано)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концертмейстер (артист-солисттер (вокалистер), хор, балет)
Сүйемелдеуші-концертмейстер
Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (вокалист, аспапта орындаушы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Эстрадалық оркестр (ансамбль) артисі
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Аспаптық орындаушылық (түрлері бойынша)

Біліктілік:
Концертмейстер, Балалар музыка мектебінің оқытушысы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалды біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр мен ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-020 Органшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестрдің концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хор концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық сыныптың концертмейстері
2652-3-009 Музыкалық өңдеуші
2652-5-003 Артист ансамбля песни и танца Ән және би ансамблінің артисі?
2652-5-004 Вокалды-аспаптық ансамбль артисі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Фортепианода музыкалық шығармаларды орындау. Жеке немесе ансамбль/оркестр құрамында өнер көрсету, сондай-ақ басқа музыканттарға сүйемелдеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Фортепианода музыкалық шығармаларды орындау.
2. Басқа музыканттарға, хорға, балет әртістеріне фортепианода сүйемелдеу

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Фортепианода музыкалық шығармаларды орындау.



Дағды 1:
Фортепианода әртүрлі стильдер мен жанрлар туындыларын орындау.

Машықтар:
1. Орындаушылық және қозғалыс-техникалық дағдыларды меңгеру.
2. Аспапта дыбысты мәнерлеп ойнауды көрсету.
3. Жеке бағдарламаны дайындап, орындай білу.
4. Музыкалық шығарманы талдай білу.
5. Музыкалық және тарихи дәуірлерді, стильдер мен жанрларды ажырата білу.

Білімдер:
1. Фортепиано орындаушылық өнерінің даму тарихын білу.
2. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Басқа музыканттарға, хорға, балет әртістеріне сүйемелдеу.



Дағды 1:
Концертмейстердің музыкалық-орындаушылық дағдыларын меңгеру.

Машықтар:
1. Парақтан нота мәтінін ойнай білу және фортепиано бөлігін транспозициялау.
2. Вокалистерге фортепианода сүйемелдей білу.
3. Аспапшыларға фортепианода сүйемелдей білу.
4. Хорды фортепианомен сүйемелдеуді білу.
5. Балет артистеріне фортепианода сүйемелдей білу.

Білімдер:
1. Музыкалық шығармалардың құрылымын формасы мен мазмұнының бірлігін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ансамбль/оркестр құрамында ойнау.

Машықтар:
1. Ансамбльдегі барлық партияларды тыңдай отырып, серіктестермен бірлікте болу дағдыларын меңгеру.
2. Фортепиано ансамблінде ойнау шеберлігін көрсету.
3. Ансамбльде/оркестрде ойнау шеберлігін көрсету.

Білімдер:
1. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтарын білу.
2. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық
Стресске төзімділік
Ынтымақтастық және өзара әрекеттесу
Топта жұмыс істей білу
Мақсатқа талпынушылық
Әдептілік
Ізгі ниеттілік
Төзімділік пен еңбекқорлық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Артист-солист- аспапшы

4

Сахна практикасының жетекшісі

10. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (ішекті, үрмелі және ұрмалы аспаптар)":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (ішекті, үрмелі және ұрмалы аспаптар)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (вокалист, аспапта орындаушы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Үрмелі аспаптар оркестрінің артисі
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Аспаптық орындаушылық (түрлері бойынша)

Біліктілік:
Оркестр артисі (дирижер), балалар музыка мектебінің оқытушысы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-001 Альтшы
2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр және ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-жеке аспапта орындаушы
2652-1-009 Арфашы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-011 Валторнашы
2652-1-012 Виолончельші
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-014 Гобойшы
2652-1-016 Кларнетші
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-023 Скрипкашы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-1-026 Тубашы
2652-1-027 Фаготшы
2652-1-028 Флейташы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-004 Оркестр концертмейстері
2652-3-009 Музыкалық безендіруші
2652-4-001 Дирижер ассистенті
2652-5-002 Артист
2652-4-003 Дирижер
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Белгілі бір аспапта классикалық музыкалық шығармаларды орындау. Жеке өнер көрсету, ансамбль, симфониялық, камералық, үрмелі, эстрадалық-симфониялық оркестр құрамында ойнау.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жеке бағдарламаны ішекті/үрмелі аспапта немесе ұрмалы аспапта орындаңыз.
2. 2.Ансамбль мен оркестр құрамында ойнау (үрмелі аспаптар, симфониялық, камералық, эстрадалық-симфониялық).

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Жеке бағдарламаны ішекті/үрмелі аспапта немесе ұрмалы аспапта орындаңыз.



Дағды 1:
Белгілі бір аспапта халық музыкасының әртүрлі жанрларының, қазіргі отандық және шетелдік композиторлардың шығармаларын орындау.

Машықтар:
1. Орындаушылық және (қозғалыс-техникалық ) , дағдыларды меңгеру.
2. Аспапта дыбысты мәнерлеп ойнауды көрсету.
3. Жеке бағдарламаны дайындап, орындай білу.

Білімдер:
1. Ішекті/ Үрмелі және ұрмалы аспаптарда орындаушылық өнердің тарихын білу.
2. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтарын білу.
3. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ансамбль/оркестр құрамында ойнау.



Дағды 1:
Симфониялық, камералық, үрмелі, эстрадалық-симфониялық оркестр құрамында; әр түрлі ансамбльдердің құрамында ойнау;

Машықтар:
1. Ансамбльдік орындау, серіктестермен бірігу, ансамбльдегі барлық партияларды тыңдау дағдыларын меңгеру.
2. Оркестр ойынының дағдыларын көрсету.
3. Оркестрлік репертуарды және парақтан оқу дағдыларын меңгеру.
4. Фольклорлық аспапта ойнаудың негізгі әдістерін меңгеру.
5. Дирижерлік қимылды түсіну.

Білімдер:
1. Халық оркестрінің музыкалық аспаптарының құрылымы мен тембрлік ерекшеліктерін білу.
2. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтарын білу.
3. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық
Стресске төзімділік
Ынтымақтастық және өзара әрекеттесу
Топта жұмыс істей білу
Мақсатқа талпынушылық
Әдептілік
Ізгі ниеттілік
Төзімділік пен еңбекқорлық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Үйірме жетекшісі

4

Музыкалық жетекші

11. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (халық аспаптары)":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (халық аспаптары)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (вокалист, аспапта орындаушы)
Халық аспаптары оркестрінің (ансамблінің) артисі
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Аспаптық орындаушылық (түрлері бойынша)

Білім:
Халық аспаптар оркестрінің артисі (дирижер), балалар музыка мектебінің оқытушысы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр және ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-жеке аспапта орындаушы
2652-1-015 Домбырашы
2652-1-017 Қобызшы
2652-1-019 Қылқобызшы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестр концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хордың концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық кластағы концертмейстер
2652-3-009 Музыкалық безендіруші
2652-4-001 Дирижер ассистенті
2652-4-003 Дирижер
2652-5-001 Акын-импровизатор
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-***Аккордеоншы
2652-1-*** Баяншы
2652-1-*** Шертерші
2652-1-*** Прима-домбырашы
2652-1-*** Бас-домбырыша
2652-1-*** Сазсырнайшы
2652-1-*** Сыбызғышы
2652-1-*** Жетыгенші
2652-1-*** Альт-кобызшы
2652-1-*** Бас-кобызшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Халықтық, классикалық музыкалық шығармаларды халықтық музыкалық аспапта орындау. Халық оркестрі мен ансамбль құрамындағы ойын.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Халық музыкалық аспабында жеке бағдарламаны орындау.
2. Халық оркестрі мен ансамблінің құрамында ойнау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Халық музыкалық аспабында жеке бағдарламаны орындау.



Дағды 1:
халық музыкасының әртүрлі жанрларының, қазіргі отандық және шетелдік композиторлардың шығармаларын орындау.

Машықтар:
1 Орындаушылық және қозғалыс-техникалық дағдыларын меңгеру.
2. Аспапта дыбысты мәнерлеп ойнауды көрсету.
3. Жеке бағдарламаны дайындап, орындай білу.
4. Халық стилінде интонация дағдыларын меңгеру.
5. Этноырғақты меңгеру дағдыларын көрсету.

Білімдер:
1. Дәстүрлі музыкалық өнердің даму тарихын білу.
2. Дәстүрлі музыкалық шығармалардың құрылымын формасы мен мазмұнының бірлігін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ансамбль мен оркестрдің (үрмелі аспаптар оркестрі, симфониялық оркестр) құрамында ойнау.



Дағды 1:
Халық, фольклорлық-этнографиялық оркестр/ансамбль құрамында ойнау,ансамбльдердің құрамында ойнау

Машықтар:

1.Ансамбльдік орындау, серіктестермен бірігу, ансамбльдегі барлық партияларды тыңдау дағдыларын меңгеру.
2. Оркестр ойынының дағдыларын көрсету.
3. Оркестрлік репертуарды және парақтан оқу дағдыларын меңгеру.
4. Фольклорлық аспапта ойнаудың негізгі әдістерін меңгеру.
5. Дирижерлік қимылды түсіну.


Білімдер:
1. Халық оркестрінің музыкалық аспаптарының құрылымы мен тембрлік ерекшеліктерін білу.
2. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтарын білу.
3. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.


Дағдыны тану мүмкіндігі:


Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық
Стресске төзімділік
Ынтымақтастық және өзара әрекеттесу
Топта жұмыс істей білу
Мақсатқа талпынушылық
Әдептілік
Ізгі ниеттілік
Төзімділік пен еңбекқорлық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Мәдени ұйымдастырушы

4

Үйірме жетекшісі

12. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (эстардалық аспаптар)":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (эстрадалық аспаптар)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (вокалист, аспапта орындаушы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Эстрадалық оркестр (ансамбль) артисі
Үрмелі аспаптар оркестрінің артисі
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Аспаптық орындаушылық (түрлері бойынша)

Біліктілік:
Эстрадалық аспаптар оркестрінің артисі (дирижер), балалар музыка мектебінің оқытушысы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр және ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-жеке аспапта орындаушы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-004 Оркестр концертмейстері
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестр концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хордың концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық кластағы концертмейстер
2652-3-009 Музыкалық безендіруші
2652-4-001 Дирижер ассистенті
2652-4-003 Дирижер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музыкалық аспапта эстрадалық және джаздық музыкалық шығармаларды орындау. Эстрада/джаз оркестрі/ансамбль құрамындағы ойын.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Эстрадалық музыкалық аспапта жеке бағдарламаны орындау.
2. Эстрадалық / джаз оркестрінің / ансамбльдің құрамында ойнау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Эстрадалық музыкалық аспапта жеке бағдарламаны орындау.

Дағды 1:
Эстрадалық және джаз музыкасының әртүрлі жанрларының шығармаларын белгілі бір аспапта орындау.

Машықтар:
1 Орындаушылық және қозғалыс-техникалық дағдыларын меңгеру.
2. Аспапта дыбысты мәнерлеп ойнауды көрсету.
3. Жеке бағдарламаны дайындап, орындай білу.


Білімдер:
1. Эстрадалық орындаушылық өнедің даму тарихын білу.
2. Музыкалық шығармалардың құрылымын формасы мен мазмұнының бірлігінде білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Эстрадалық/джаз оркестрі/ансамбль құрамында ойнау.

Дағды 1:
Эстрадалық/джаз оркестрі/ансамбль құрамында эстрадалық-джаз композицияларын ойнау.

Машықтар:


1. Ансамбльдік орындау, серіктестермен бірігу, ансамбльдегі барлық партияларды тыңдау дағдыларын меңгеру.
2. Оркестр ойынының дағдыларын көрсету.
3. Оркестрлік репертуарды және парақтан оқу дағдыларын меңгеру.
4. Джаз импровизациясын джаз стандарттарында қолдану білу.
5. Дирижерлік қимылды түсіну.

Білімдер:
1. Эстрадалық оркестрдің музыкалық аспаптарының құрылымы мен тембрлік ерекшеліктерін білу.
2. Тональды үйлесімділіктің жалпы заңдылықтарын білу.
3. Музыкалық-тарихи дәуірлердің, стильдер мен жанрлардың даму тарихын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Жауапкершілік
Ұқыптылық
Стресске төзімділік
Ынтымақтастық және өзара әрекеттесу
Топта жұмыс істей білу
Мақсатқа талпынушылық
Әдептілік
Ізгі ниеттілік
Төзімділік пен еңбекқорлық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

4

Мәдени ұйымдастырушы

4

Үйірме жетекшісі

13. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (түрлері бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концертмейстер (артист-солистер (вокалистер), хор, балет)
Сүйемелдеуші-концертмейстер
Режиссердің ассистенті (дирижер, балетмейстер, хормейстер)
Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (вокалист, аспапта орындаушы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Халық аспаптары оркестрінің (ансамблінің) артисі
Эстрадалық оркестр (ансамбль) артисі
Үрмелі аспаптар оркестрінің артисі
Концерттік және театр-ойын-сауық ұйымдарының (театр, концерттік ұйым, цирк) арт-менеджері
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Театр-ойын-сауық ұйымының (театрдың, концерттік ұйымның, цирктің) әкімшісі
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Музыкалық дыбыс режиссері – әрлеуші (әрлеуші), композитор-әрлеуші
(әрлеуші), эстрада композиторы - әрлеуші (әрлеуші)
Артист-Конферансье
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы
Қалпына келтіру шеберханасының меңгерушісі
Редактор
Мәдени-демалыс ұйымының құрылымдық бөлімшесінің (орталығының, қызметінің, секторының, бөлімінің, тобының) (клубтар, мәдениет және демалыс саябақтары, мәдениет үйлері мен сарайлары, халық шығармашылығы орталықтарының (үйлері) және басқалары) меңгерушісі (басшысы)
Клуб меңгерушісі
Мәдени-демалыс ұйымының (өнерпаздар ұжымының) режиссері, дирижері, хормейстер, балетмейстер, концертмейстер, көркемдік жетекшісі
Әдіскер
Мәдени ұйымдастырушы
Бағдарламаларды жасау жөніндегі әдіскер
Сүйемелдеуші
Ұжым (үйірме) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер
1. Аспаптық орындаушылық
2. Эстрада өнері
3. Дәстүрлі музыка өнері

Біліктілік:
Солист, концерттік орындаушы, оркестр артисі, ансамбль солисі, концертмейстер, оқытушы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-001 Альтшы
2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр мен ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артисі-солист-аспапшы
2652-1-009 Арфистшы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-011 Валторнашы
2652-1-012 Виолончельші
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-014 Гобойшы
2652-1-015 Домбырашы
2652-1-016 Кларнетші
2652-1-017 Қобызшы
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-019 Қылқобызшы
2652-1-020 Органшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-023 Скрипкашы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-1-026 Тубашы
2652-1-027 Фаготшы
2652-1-028 Флейташы
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестрдің концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хор концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық сыныптың концертмейстері
2652-3-009 Музыкалық өңдеуші
2652-4-001 Дирижер көмекшісі
2652-4-003 Дирижер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Вокалды-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-***Аккордеоншы
2652-1-*** Баяншы
2652-1-*** Шертерші
2652-1-*** Прима-домбырашы
2652-1-*** Бас-домбырыша
2652-1-*** Сазсырнайшы
2652-1-*** Сыбызғышы
2652-1-*** Жетыгенші
2652-1-*** Альт-кобызшы
2652-1-*** Бас-кобызшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музыкалық өнер саласындағы орындаушылық және педагогикалық қызмет.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындық процесіне және концерттік бағдарламаны дайындауға қатысу және ұйымдастыру.
2. Оркестрлерде/аспаптық ансамбльдерде партияны орындау немесе әр түрлі жанрдағы жеке концерттік бағдарламаны дайындау.
3. Концертмейстерлік қызмет
4. Арнайы пәндерді оқыту, ТжКБ, БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т. б.
5. Ұйымның өндірістік қызметіне қатысу (театр, филармония, концерттік ұйымдар және т.б.).

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музыкалық кәсіптік білім беру саласындағы біліктілікті арттыру жөніндегі қызмет (ТжКБ, БММ, БӨМ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т.б.)
2. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/ құрылымдық бөлімшені басқару.

Еңбек функциясы 1:
Әр түрлі жанрлар мен стильдердің концерттік бағдарламасын дайындаудың дайындық процесіне қатысу және ұйымдастыру.



Дағды 1:
Қойылымның /концерттің/ қойылымның шығармашылық ниетін іздеуге қатысу.

Машықтар:
1. Әр түрлі жанрлар мен стильдердің оркестрлік, жеке партияларын/концерттік репертуарын үйрену дағдыларына ие болу.
2. Бірлескен кәсіби қызметтегі міндеттерді шешу үшін тиімді қарым-қатынасты көрсете білу.
3. Ансамбльдік орындаудағы Көркемдік-орындаушылық міндеттерді аша білу.

Білімдер:
1. Негізгі концерттік-орындаушылық репертуарды білу (түрлері бойынша аспаптар).
2. Музыкалық шығарма жасалған және ұсынылған теориялық және тарихи контекстті білу/түсіну, оның ішінде музыкалық стильдер мен соған байланысты композиция мен орындау дәстүрлері туралы білім.
3. Заманауи ақпараттық технологиялардың жұмыс принциптерін білу.
4. Мәдениет және өнер саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді, құжаттарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Орындалатын шығармаларды талдау және анализ жасау.

Машықтар:
1. Партияның/шығарманың көркемдік ниетін талдай білу.
2. Музыкалық өнер туындыларының жанрлық және стильдік ерекшелігін, олардың идеялық тұжырымдамасын анықтай білу.
3. Музыкалық өнердің мәнерлі құралдарын талдау әдістемесін меңгеру.
4. Әртүрлі орындаушылардың интерпретацияларын, стильдер мен ұлттық мектептердің ерекшеліктерін талдай білу.

Білімдер:
1. Аспаптық өнердің тарихы мен теориясын білу.
2. Аспаптық өнер бойынша негізгі музыкалық-теориялық терминдер мен ұғымдарды білу.
3. Аспаптық жанрлардың теориялық және әдістемелік негіздерін білу.
4. Жеке және оркестрлік партияларды/шығармаларды орындау жанрлары мен стильдерінің негізгі айырмашылықтарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Аспаптық ансамбльдерде/ оркестрлерде партияны орындау және / немесе жеке концерттік бағдарламаны дайындау.



Дағды 1:
Аспап партияларын орындау (түрлер бойынша) (симфониялық, үрмелі, камералық, эстрадалық-симфониялық оркестр, биг-бэнд, қазақ халық аспаптар оркестрі, фольклорлық-этнографиялық оркестр, аспаптық ансамбльдер (түрлері бойынша).

Машықтар:
1. Шығарманың ноталық материалын сауатты орындай білу, әртүрлі стильдер мен жанрлардың туындыларын орындау техникасын меңгеру, парақтан ноталық мәтінді оқу техникасын меңгеру.
2. Кәсіби орындау жағдайында психологиялық механизмдерді (музыкалық есте сақтау, есту өзін-өзі бақылау, эмоциялар, ерік, зейін, қиял) қолдану.
3. Бірлескен орындау дағдыларын қолдана білу.

Білімдер:
1. Шығармалардың музыкалық мәтінімен жұмыс істеудің негізгі принциптері мен әдістерін білу.
2. Орындаушылық техникамен жұмыс істеу әдістерін білу.
3. Авторлық мәтінді сенімді түсіндіруге қол жеткізу үшін құралдың ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Жеке концерттік бағдарламаны дайындау және орындау.

Машықтар:
1. Музыкалық шығармамен өз бетінше жұмыс істей білу және әртүрлі стильдегі, жанрдағы шығармаларды концерттік орындауда жоғары көркемдік түсіндірмелер жасай білу; орындалатын шығармадағы техникалық қиындықтарды өз бетінше еңсеру.
2. Композитордың ниетіне сәйкес музыкалық шығарманың көркем бейнесін жасай білу.
3. Музыкалық шығарманың орындаушылық жоспарын, музыкалық шығарманың өзіндік жеке тұжырымдамасын жасай білу.
4. Жеке концерттік бағдарламаны көпшілік алдында орындау дағдыларына ие болу.

Білімдер:
1. Жеке концерттік репертуарды және оның көркемдік мазмұнын білу.
2. Орындаушылық бейініне сәйкес әр түрлі стильдер мен жанрлардағы аспаптық музыканың орындалу ерекшеліктерін білу.
3. Шығармалардың музыкалық мәтінімен жұмыс істеудің негізгі принциптері мен әдістерін білу.
4. Орындаушылық техникамен жұмыс істеу әдістерін білу.
5. Авторлық мәтінді сенімді түсіндіруге қол жеткізу үшін аспаптың ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Орындалатын шығармаларды талдау және анализ жасау.

Машықтар:
1. Партияның/шығарманың көркемдік ниетін талдай білу.
2. Музыкалық өнер туындыларының жанрлық-стиль ерекшеліктерін, олардың идеялық тұжырымдамасын анықтай білу.
3. Музыкалық өнер туындыларының экспрессивті құралдарын талдау әдістемесін меңгеру.
4. Әр түрлі орындаушылардың түсіндірмелерін, стильдер мен ұлттық мектептердің ерекшеліктерін талдай білу.

Білімдер:
1. Аспаптық орындау тарихы мен теориясын білу.
2. Аспаптық өнер бойынша негізгі музыкалық-теориялық терминдер мен ұғымдарды білу.
3. Аспаптық жанрлардың теориялық және әдістемелік негіздерін білу.
4. Жеке, ансамбльдік және оркестрлік партияларды/шығармаларды орындау жанрлары мен стильдерінің негізгі айырмашылықтарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Концертмейстерлік қызмет.



Дағды 1:
Вокалист, аспапшы, хор, балет әртісі партияларын үйрену және сүйемелдеу.

Машықтар:
1. Вокалды-хор, аспаптық және балет музыкасын орындау кезінде концертмейстерлік жұмыстың практикалық дағдыларын қолдану.
2. Солистпен бірге ансамбльде көркем біртұтас туынды жасау.
3. Парақтан нота мәтінін еркін оқу.
4. Музыканы транспозициялаудың кәсіби дағдыларына ие болыңыз.
5. Музыкалық шығарманы аспаптық, вокалдық-аспаптық, хореографиялық ансамбльде орындау кезінде бірлесіп құру дағдыларын меңгеру.
6. Вокалистермен, аспапшылармен, хормен, балет әртістерімен репетициялық жұмыс дағдыларын меңгеру.

Білімдер:
1. Орындалатын шығарма контекстіндегі аспаптардың ерекшелігін білу.
2. Концертмейстерлік қызметтің теориясы мен әдістемесін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Арнайы пәндерді оқыту.



Дағды 1:
Орындаушылық бейініне сәйкес арнайы пәндер бойынша сабақтар өткізу қабілеті.

Машықтар:
1. Орындаушылық бейініне сәйкес бастауыш және орта музыкалық-білім беру деңгейіндегі білім алушыларды оқытудың және орындаушылық шеберлігінің негіздерін берудің практикалық дағдыларын меңгеру.
2. Жеке және ансамбльдік орындау саласында практикалық білімді қолдану.
3. Білім алушыларға жеке көзқарасты жүзеге асыра білу.

Білімдер:
1. Педагогикалық репертуар шығармаларының музыкалық және көркем мәтінімен жұмыс істеудің негізгі принциптерін білу.
2. Орындаушылық бейініне сәйкес арнайы пәндерді оқыту әдістемесін білу.
3. Орындаушылық бейініне сәйкес педагогикалық репертуарды білу.
4. Білім алушылардың физиологиялық, психологиялық-педагогикалық және жас ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 5:
Ұйымның өндірістік қызметіне қатысу (театр, филармония, концерттік ұйымдар және т.б.).



Дағды 1:
Ағымдағы репертуарды жоспарлау

Машықтар:
1. Репертуарлық жоспарлар құра білу, шығармашылық жобаларды жеке және шығармашылық ұжым құрамында іске асыра білу.
2. Командада жұмыс істеу дағдыларын меңгеру, жаңа шығармашылық ұжымға тез бейімделе білу.
3. Қысқа мерзімде және үлкен көлемде жаңа репертуарды игере білу.

Білімдер:
1. Концерттік ұйымның ағымдағы репертуарын, орындалуы жоспарланған көркем шығармалардың мазмұнын, құрылымын білу.
2. Заманауи ақпараттық технологиялардың жұмыс принциптерін білу.
3. Мәдениет және өнер саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді, құжаттарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Еңбекқорлық
Жұмысқа қабілеттілік
Физикалық төзімділік
Шыдамдылық,
Топта жұмыс істеу қабілеті мен ұмтылысы
Креативтілік
Жауапкершілік
Эмоционалды күйзелістерге төзімділік
Жігерлілік
Төзімділік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Бейімділік
Ұқыптылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Оркестр артисі түрлері бойынша

6

Камералық/аспаптық/вокалдық артисі

6

Артист-Конферансье

6

Сүйемелдеуші

6

Бағдарламаларды қалыптастыру бойынша әдіскер

6

Мәдени ұйымдастырушы

6

Үйірме жетекшісі

6

Техникалық және кәсіптік орта білімнен кейінгі және орта білім беру ұйымдарында арнайы пәндер оқытушысы

6

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, орта білім беру ұйымдарының оқытушы-ұйымдастырушысы

6

Қосымша білім беру оқытушысы (білім беру ұйымдары жанындағы секциялар мен үйірмелердің оқытушысы)

6

Білім беру ұйымдарының музыкалық жетекшісі

6

Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту ұйымының музыкалық жетекшісі

6

ҚР ҰК 01-2017
2652-1-001 Альтшы
2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр мен ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-солист-инструменталист
2652-1-009 Арфашы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-011 Валторнашы
2652-1-012 Виолончелистші
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-014 Гобойшы
2652-1-015 Домбырашы
2652-1-016 Кларнетші
2652-1-017 Қобызшы
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-019 Қылқобызшы
2652-1-020 Органшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-023 Скрипкашы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-1-026 Тубашы
2652-1-027 Фаготшы
2652-1-028 Флейташы
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестрдің концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хор концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық сыныптың концертмейстері
2652-3-009 Музыкалық өңдеуші
2652-4-001 Дирижер көмекшісі
2652-4-003 Дирижер
2652-5-004 Вокалды-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-***Аккордеоншы
2652-1-*** Баяншы
2652-1-*** Шертерші
2652-1-*** Прима-домбырашы
2652-1-*** Бас-домбырыша
2652-1-*** Сазсырнайшы
2652-1-*** Сыбызғышы
2652-1-*** Жетыгенші
2652-1-*** Альт-кобызшы
2652-1-*** Бас-кобызшы

14. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы" (түрлері бойынша):

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап оқытушысы (түрлері бойынша)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концертмейстер (артист-солисттер (вокалистер), хор, балет)
Сүйемелдеуші-концертмейстер
Режиссер (дирижер) ассистенті
Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (аспапта орындаушысы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Халық аспаптары оркестрінің (ансамблінің) артисі
Эстрадалық оркестр (ансамбль) артисі
Үрмелі аспаптар оркестрінің артисі
Концерттік және театр-ойын-сауық ұйымдарының (театр, концерттік ұйым, цирк) арт-менеджері
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Театр-ойын-сауық ұйымының (театрдың, концерттік ұйымның, цирктің) әкімшісі
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Музыкалық дыбыс режиссері – әрлеуші
(әрлеуші), композитор-әрлеуші (әрлеуші),
эстрада композиторы – әрлеуші (әрлеуші)
Артист-Конферансье
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура)

Мамандық:
Өнер
1. Аспаптық орындаушылық
2. Эстрада өнері
3. Дәстүрлі музыка өнері

Біліктілік:
1. Өнер магистрі (бейіндік бағыт),
2. Өнертану ғылымдарының магистрі (ғылыми-педагогикалық бағыт)

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2652-1-001 Альтшы
2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр және ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-жеке аспапта орындаушы
2652-1-009 Арфашы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-011 Валторнашы
2652-1-012 Виолончельші
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-014 Гобойшы
2652-1-015 Домбырашы
2652-1-016 Кларнетші
2652-1-017 Қобызшы
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-019 Қылқобызшы
2652-1-020 Органшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-023 Скрипкашы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-1-026 Тубашы
2652-1-027 Фаготшы
2652-1-028 Флейташы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестр концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хордың концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық кластағы концертмейстер
2652-3-009 Музыкалық безендіруші
2652-4-001 Дирижер ассистенті
2652-4-002 Хормейстер ассистенті
2652-4-003 Дирижер
2652-4-004 Хормейстер
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-***Аккордеоншы
2652-1-*** Баяншы
2652-1-*** Шертерші
2652-1-*** Прима-домбырашы
2652-1-*** Бас-домбырыша
2652-1-*** Сазсырнайшы
2652-1-*** Сыбызғышы
2652-1-*** Жетыгенші
2652-1-*** Альт-кобызшы
2652-1-*** Бас-кобызшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Музыка өнері саласындағы концерттік-орындаушылық және ғылыми-педагогикалық қызмет.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Концерттік-филармониялық мекемелерде, театрларда, ансамбльдерде, оркестрлерде концерттік-орындаушылық қызмет.
2. Білім алушыларды кәсіптік және ғылыми даярлау бойынша ғылыми-педагогикалық қызмет.
3. Гранттық ғылыми жобаларды іске асыруға қатысу, даярлық бейіні бойынша бөлімдерді орындау.
4. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музыкалық кәсіптік білім беру саласындағы біліктілікті арттыру жөніндегі қызмет (ЖООкББ, ТжКБ, БММ, БМИ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т.б.)
2. Мәдениет және өнер саласындағы ҒЗИ-дегі ғылыми қызмет (КҒҚ, ҒҚ лауазымдарында).

Еңбек функциясы 1:
Концерттік-филармониялық мекемелерде, театрларда, ансамбльдерде, оркестрлерде концерттік-орындаушылық қызмет.



Дағды 1:
Өзінің көркемдік тұжырымдамалары мен интерпретацияларын қоса отырып, жоғары кәсіби деңгейде аспаптық орындаушылықты іске асыру, өнімдендіру

Машықтар:
1. Жеке және/немесе ансамбльде/оркестрде жоғары көркемдік деңгейде орындаушылық тәсілдер мен техникаларды меңгеру, қажет болған жағдайда әртүрлі стильдегі, жанрдағы туындыларды концерттік орындауда жоғары көркемдік интерпретациялар жасау және импровизациялау.
2. Орындалатын туындыларды зерттей және талдай білу, шығарманың көркемдік тұжырымдамасын жасаудағы орындаушылық (интерпретаторлық, импровизациялық) міндеттерді бағалай білу.
3. Халықтың әртүрлі санаттары үшін көпмәдениетті және этно-көркемдік аспаптық репертуарды пайдалана отырып, жеке музыкалық-ағартушылық бағдарламалар әзірлеу және іске асыру.

1. Орындалатын шығармалардың теориялық, практикалық және тарихи мәнмәтінін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Білім алушыларды кәсіптік және ғылыми даярлау жөніндегі ғылыми-педагогикалық қызмет



Дағды 1:
Дайындық бейіні бойынша аспаптық музыка саласындағы музыкалық педагогиканың ғылыми-әдістемелік білімдерін, ресурстары мен тұжырымдамаларын іске асыру.

Машықтар:
1. Арнайы пәндерді оқытуда, дәріс оқуда жалпы ғылыми және арнайы әдістерді қолдана білу.
2. Студентке бағыт-бағдар бере білу және ғылыми жұмыстың орындалу үдерісін бақылау (СҒЗЖ, дипломдық жоба/жұмыс).

Білімдер:
1. Орындалатын шығармаларды жасау мен түсіндірудің тарихи және теориялық контекстін білу
2. Музыкалық стильдердің, формалардың, жанрлардың және орындаушылық дәстүрлердің ғылыми-философиялық тұжырымдамаларын білу.
3. Оқытудың заманауи инновациялық әдістерін білу.
4. Ғылыми жұмыстарды жазудың негізгі принциптерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Даярлық бейіні бойынша гранттық және мақсатты ғылыми жобаларды іске асыруға қатысу.



Дағды 1:
Мақсатты ғылыми жобалар шеңберінде ғылыми зерттеулер жүргізу

Машықтар:
1. Ғылыми жұмысты жоспарлай және құра білу.
2. Ғылыми жоба шеңберінде ғылыми зерттеулер жүргізе білу.
3. Жоба бойынша материалды талдау және жүйелеу.

Білімдер:
1. Дайындық бейіні бойынша аспаптық орындаушылық саласындағы зерттеу жұмысының әдіснамасы мен әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.



Дағды 1:
Кәсіби ұжымды басқаруды жүзеге асыру, оның жұмысын барынша тиімді нәтижелерге қол жеткізу мақсатында ұйымдастыра білу.

Машықтар:
1. Жұмысты стратегиялық жоспарлай білу
2. Кемшіліктерді талдау, анықтау, оларды еңсеру жолдарын жоспарлау.
3. Қызметкерлер арасында міндеттерді өзара бөлуді білу.

Білімдер:
1. Мәдениет және өнер саласындағы мемлекеттік нормативтік құжаттарды білу.
2. Менеджмент және ұйымдастыру жұмысының негіздерін білу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Логикалық ойлау
Ақыл-ой арқылы талдау қабілеті
Жауапкершілік
Стресске төзімділік
Креативтілік
Инновациялық ойлау
Келіссөздер жүргізу дағдылары
Тәуекелдерді бағалау және шешім қабылдау қабілеті
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Шығармашылық және шығармашылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Эстрадалық жанр артисі

7

Мәдени ұйымдастырушы

7

Арт-менеджер

7

Көркемдік жетекші

15. Кәсіптің карточкасы "Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап орындаушысы":

Топтың коды:

2652-1

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Аспаптық орындаушы, музыкалық аспап орындаушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

8

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Концертмейстер (артист-солисттер (вокалистер), хор, балет)
Сүйемелдеуші-концертмейстер
Режиссер (дирижер) ассистенті
Концерттік ұйымның (музыкалық ұжымның) артист-солисі (аспапта орындаушысы)
Симфониялық (камералық) оркестр (ансамбль) артисі
Халық аспаптары оркестрінің (ансамблінің) артисі
Эстрадалық оркестр (ансамбль) артисі
Үрмелі аспаптар оркестрінің артисі
Концерттік және театр-ойын-сауық ұйымдарының (театр, концерттік ұйым, цирк) арт-менеджері
Шығармашылық ұжымның (оркестр, балет, хор, режиссерлік басқарма) инспекторы
Театр-ойын-сауық ұйымының (театрдың, концерттік ұйымның, цирктің) әкімшісі
Музыкалық жетекші (редактор)
Музыкалық безендіруші
Музыкалық дыбыс режиссері – әрлеуші
(әрлеуші), композитор-әрлеуші (әрлеуші),
эстрада композиторы – әрлеуші (әрлеуші)
Артист-Конферансье
Мұражайдың (мұражай-қорықтың) құрылымдық бөлімшесінің (орталықтың, қызметтің, сектордың, бөлімнің, топтың) басшысы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (PhD докторантура, PhD дәрежесі, осы саладағы PhD дәрежесі, ғылым кандидаты, ғылым докторы)

Мамандық:
Өнер
1. Аспаптық орындаушылық
2. Эстрада өнері
3. Дәстүрлі музыка өнері

Біліктілік:
1. Өнер магистрі (бейіндік бағыт),
2. Өнертану ғылымдарының магистрі (ғылыми-педагогикалық бағыт)

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

ҚР ҰК 01-2017
2652-1-001 Альтшы
2652-1-002 Камералық-аспаптық және вокалдық ансамбль артисі
2652-1-003 Оркестр артисі
2652-1-004 Халық аспаптар оркестрінің артисі
2652-1-005 Симфониялық (камералық, үрмелі) оркестр артисі
2652-1-006 Эстрадалық оркестр және ансамбль артисі
2652-1-007 Эстрадалық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-008 Артист-жеке аспапта орындаушы
2652-1-009 Арфашы
2652-1-010 Барабаншы
2652-1-011 Валторнашы
2652-1-012 Виолончельші
2652-1-013 Гитарашы
2652-1-014 Гобойшы
2652-1-015 Домбырашы
2652-1-016 Кларнетші
2652-1-017 Қобызшы
2652-1-018 Контрабасшы
2652-1-019 Қылқобызшы
2652-1-020 Органшы
2652-1-021 Пианиношы
2652-1-022 Саксофоншы
2652-1-023 Скрипкашы
2652-1-024 Тромбоншы
2652-1-025 Трубашы
2652-1-026 Тубашы
2652-1-027 Фаготшы
2652-1-028 Флейташы
2652-2-001 Кинокомпозитор
2652-2-002 Композитор
2652-2-003 Оркестратор
2652-3-001 Аккомпаниатор
2652-3-002 Аккомпаниатор-концертмейстер
2652-3-003 Концертмейстер
2652-3-004 Оркестра концертмейстері
2652-3-005 Балет сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-006 Вокал сыныбы бойынша концертмейстер
2652-3-007 Хордың концертмейстері
2652-3-008 Хореографиялық кластағы концертмейстер
2652-3-009 Музыкалық безендіруші
2652-5-002 Артист
2652-5-004 Вокалдық-аспаптық ансамбль артисі
2652-1-***Аккордеоншы
2652-1-*** Баяншы
2652-1-*** Шертерші
2652-1-*** Прима-домбырашы
2652-1-*** Бас-домбырыша
2652-1-*** Сазсырнайшы
2652-1-*** Сыбызғышы
2652-1-*** Жетыгенші
2652-1-*** Альт-кобызшы
2652-1-*** Бас-кобызшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мәдениет және өнер саласындағы күрделі әкімшілік, ғылыми, оқу-әдістемелік және шығармашылық процестерді, саланы жалпы басқару.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ғылыми-зерттеу қызметі - өнер саласындағы ғылыми және шығармашылық жобаларды әзірлеу, басшылық ету және іске асыру.
2. Дайындық бейіні бойынша ғылыми-педагогикалық қызмет.
3. Концерттік-филармониялық мекемелерде, театрларда, ансамбльдерде, оркестрлерде концерттік-орындаушылық қызмет.
4. Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Мәдениет және өнер саласындағы ҒЗИ-дегі (АҒҚ, ЖҒҚ, АҒҚ лауазымдарында) ғылыми қызмет.
2. . Музыкалық кәсіптік білім беру саласындағы (ЖООкББ, ТжКБ, БММ, БМИ, БШҮ, ШҮ, студиялар және т.б.) біліктілікті арттыру жөніндегі қызмет.

Еңбек функциясы 1:
Ғылыми-зерттеу қызметі - өнер саласындағы ғылыми және шығармашылық жобаларды әзірлеу, басшылық ету және іске асыру.



Дағды 1:
Ғылыми зерттеулер жүргізу мәдениет пен өнер саласын дамытудың проблемалары мен перспективаларына, нәтижелерді ғылыми және педагогикалық қызмет процестерінде пайдалану.

Машықтар:
1. Ғылыми жұмысты жоспарлай білу, қойылған ғылыми проблематиканы белгілеу және ұстану, зерттеу процесін талдау, жүргізілген ғылыми зерттеудің нәтижелері мен ғылыми-практикалық маңыздылығын бағалау.
2. Ғылыми жобаны ұйымдастыру үшін белгілі бір алгоритм бойынша стратегиялық ойлай білу.
3. Өнертану саласында ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру әдіснамасын меңгеру:
- жобалау-технологиялық;
- көркем-шығармашылық;
- ұйымдастыру-басқару;
- маркетингтік, оның ішінде жұртшылықпен байланыс және жарнама;
- коммерциялық және қаржы-экономикалық;
- заң қызметінде.
4. Инновациялық-креативті ұсыныстарды енгізу, мәдениет пен өнер саласындағы өзекті мәселелерді шешу мақсатында кәсіпорын немесе жобалар үшін миссияны, стратегияны, саясатты және бағдарламаларды қалыптастыру.

Білімдер:
1. Ғылыми мәселелерді өз бетінше шешудің әдістемесі мен құралдарын білу.
2. Ғылыми ұжыммен жұмыс істеу дағдыларын және олардың жұмысын ұйымдастыру әдістерін білу.
3. Өнертану саласындағы ең озық тәжірибеде жаңа инновациялық идеяларды сыни талдауды, бағалауды және синтездеуді жүзеге асыру үшін арнайы теориялық және практикалық білімді меңгеру.
4. Тарих, философия, өнертану және педагогиканың өзекті мәселелерін, ғылыми қызметтің принциптері мен әдістерін, мәдениет пен өнер саласындағы ғылымның даму құрылымын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ғылыми жобаның мақсаттарын, міндеттерін, іске асыру стратегиясын қалыптастыру.

Машықтар:
1. Мәдениет және өнер саласындағы ғылыми-зерттеу қызметін жобалау.
2. Өнер мәдениеті саласында шығармашылық және ғылыми жобаларды әзірлеу.
3. Жүргізілген ғылыми зерттеудің ғылыми-практикалық маңыздылығын бағалау.

Білімдер:
1, Мәдениет және өнер саласындағы негізгі ғылыми проблемаларды білу.
2. Өнертану саласындағы ғылыми зерттеулердің әдіснамасын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дайындық бейіні бойынша ғылыми-педагогикалық қызмет.



Дағды 1:
Білім алушылардың музыкалық өнер және орындаушылық саласындағы ғылыми жұмыс құзыреттілігін қалыптастыру

Машықтар:
1. Ғылыми-педагогикалық қызметтің өзіндік тұжырымдамасын құра білу.
2. Оқытуда инновациялық және ақпараттық технологияларды, нысандарды пайдалана білу.

Білімдер:
1. Тұтас оқу-тәрбие процесінің негізгі заңдылықтары мен ғылыми-әдістемелік принциптерін білу.
2. Жалпы мәдени даярлықтың жоғары деңгейіне ие болу

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
ЖОО кейінгі білім беру ұйымдарында магистратура және докторантура деңгейінде даярлау бейіні бойынша ғылыми жетекшілік

Машықтар:
1. Білім алушылардың қызметін берілген ғылыми мақсатқа жетуге бағыттай білу.
2. Ғылыми жұмысты жазудың барлық кезеңдерін ұйымдастыра білу.
3. Білім алушыларда академиялық адалдық қағидаттарын түсінуді қалыптастыру, басқа зерттеушілердің жұмыстарын талдау және ғылыми пікірталастарға қатысу.
4. Білім алушыда зерттеу мәдениетін, аспаптық орындау саласындағы ғылыми дәстүрлердің сабақтастығын (дайындық бейіні бойынша) тәрбиелей білу.

Білімдер:
1. Өнертану саласында ғылыми зерттеулер жүргізу әдіснамасын білу.
2. Ғылыми жұмыстарды ресімдеуге қойылатын талаптарды, дәйектеу ережелерін және диссертациялық жұмыстарды қорғау рәсімдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Концерттік-филармониялық мекемелерде, театрларда, ансамбльдерде, оркестрлерде концерттік-орындаушылық қызмет.



Дағды 1:
Жоғары кәсіби талаптар - орындаушылық шеберліктің техникалық және көркемдік деңгейі, кең көлемді концерттік жеке және ансамбльдік репертуар қалыптастыру.

Машықтар:
1. Жоғары кәсіби музыкалық-орындаушылық шеберлікке ие болу.
2. Композитордың көркемдік ойын жүзеге асыра отырып, шығарманың тұжырымдамасы мен музыкалық драматургиясын құрастыра білу.
3. Сөйлеудің өзіндік талдау дағдыларына ие болу, оның сапасын объективті бағалай білу.

Білімдер:
1. Әртүрлі жанрдағы және стильдегі музыкалық шығармаларды орындаушылық талдау әдістерін білу.
2. Музыкалық орындаудың теориялық тұжырымдамаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Біліктілік талаптарына сәйкес білім беру, мәдениет және өнер саласындағы кәсіпорынды/ұйымды/құрылымдық бөлімшені басқару.



Дағды 1:
Ұйымның мақсаттарын тұжырымдау, ұзақ мерзімді стратегиялық жоспарлар әзірлеу, ұйымды жаңалықтарға бейімдеу.

Машықтар:
1. Басқарылатын ұйымның қызметін үйлестіре білу, бөлімшелер мен қызметкерлердің қызметін бақылауды жүзеге асыру, олардың сыртқы өзара іс-қимылын ұйымдастыру.
2, Басқарушылық және коммуникативтік құзыреттілікті меңгеру.
3, Стратегиялық ойлау, басқарушылық шешімдер қабылдау, жаһандық процестерді зерделеу және талдау дағдыларын меңгеру.

Білімдер:
1. Іскерлік құзыреттілік негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Логикалық ойлау
Талдау
Жауапкершілік
Стресске төзімділік
Инновациялық ойлау
Келіссөздер дағдысы
Тәуекелдерді бағалау және шешім қабылдау қабілеті
Топта жұмыс істей білу
Ауызша қарым-қатынас дағдылары
Жобалық ойлау
Шығармашылық және креативтілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

8

Өнертанушы-зерттеуші

8

Мәдениет және өнер ұйымдарының басшысы

8

Өнер саласындағы жобалардың жетекшісі

8

Ғылыми-зерттеу орталығының жетекшісі

8

Өнертанушы-зерттеуші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      16. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нұрбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      17. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музей" РММҚ филиалы

      Жоба жетекшісі:

      Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Сарапшы әзірлеушілер:

      1) "Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы" РММ

      Жетекші:

      Әбдірахман Гульнар Бахытовна, оқу және оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректор

      E-mail: gulnarabd@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 674 07 43

      Иванова Марина Викторовна, ансамбль өнері кафедрасының аға оқытушысы

      E-mail: marinaivanova5@inbox.ru

      Телефон нөмірі: +7 (777) 227 11 98

      Рауандина Шолпан Задановна, қобыз және баян кафедрасының профессоры (акад.)

      E-mail: sholpan.rauandina@mai.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 731 23 38

      2) "П. И. Чайковский атындағы Алматы музыкалық колледжі" РМҚК

      Балпанова Гульсара Сайдгалиевна, директордың оқу және оқу-әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасары

      E-mail: gulsarakobis@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (771) 850 6763

      Мукушева Гульмира Курабаевна, "П. И. Чайковский атындағы Алматы музыкалық колледж" РМҚК оқу-әдістемелік бірлестік директорының орынбасары

      E-mail: gulmira_mukushev@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (701) 711 36 45

      3) "Темірбек Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясы" РММ

      Касимова Зульфия Маликовна, "Музыкалық өнер" факультетінің деканы

      E-mail: kzm07@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (707) 272 01 27

      Абельтаева Жанель Ертаевна, "Эстрадалық оркестр аспаптары" кафедрасының меңгерушісі

      E-mail: janel_1983@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 999 05 07

      18. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2024 жылғы 12 қаңтар.

      19. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      20. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      21. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1 , 2024 жыл.

      22. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
41-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, мәдени және т.б.) әдіскері"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, мәдени және т.б.) әдіскері" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, ұлттық мәдени және т.б.) әдіскері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R90020068.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.02 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет;

      90.02.0 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Оқытуды ұйымдастыру мен өткізуге, танымдық және шығармашылық сипаттағы білім, білік және дағдыларды дамытуға, адамдарды қызығушылықтары бойынша біріктіруге бағытталған шаралар кешені.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, мәдени және т.б.) әдіскері - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, мәдени және т.б.) әдіскері":

Топтың коды:

3433-2

Қызмет атауының коды:

3433-2-001

Кәсіптің атауы:

Кітапхана, халық шығармашылығы үйінің, клубтық ұйым, музей, орталық (ғылыми-әдістемелік, ұлттық мәдени және т.б.) әдіскері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2371-9-002 Әдіскер (жалпы профиль)
2371-6-002 Білім беру мекемесінің, әдістемелік, оқу-әдістемелік кабинеттің (орталықтың), фильмотеканың әдіскері

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мәдениет және халық шығармашылығы саласындағы еңбек процесін ұйымдастыру. Мәдени-бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру, мәдени мекемелер мен адамдардың шығармашылық техниканы оқытудағы қажеттіліктерін анықтауға жауапты сценарий жасаушы.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бекітілген бағдарламалар бойынша сабақтарды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу
2. Ведомстволық бағынысты ұйымдардың қызметі туралы материалдарды жүйелейді, олардың жұмысын жақсарту бойынша ұсыныстар дайындайды

Қосымша еңбек функциялары:

1. Мәдениет ұйымдарындағы әдістемелік қызметті ұйымдастыру-әдістемелік қамтамасыз ету және үйлестіру

Еңбек функциясы 1:
Бекітілген бағдарламалар бойынша сабақтарды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу



Дағды 1:
Бекітілген бағдарламалар бойынша сабақтардың міндеттері мен мазмұнын анықтау

Машықтар:
1. Мәдени-демалыс қызметінің теориясы мен практикасының негіздері;
2. Педагогика және психология негіздері;
3. Әртістердің, музыканттардың, театр ұжымдарының және басқа да іс-шараларға қатысушылардың қойылымдарын іздеу және ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Топтың жасын, дайындығын, жеке ерекшеліктерін ескере отырып, сабақты жоспарлау дағдыларын меңгеру;
2. Сабақ кестесін құру дағдыларына ие болу;
3. Сабақтарды өз бетінше өткізу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мәдениет саласындағы бекітілген бағдарламалар бойынша әртүрлі жас топтарын сабаққа тарту

Машықтар:
1. Іс-шараларды келушілердің жеке қажеттіліктеріне бейімдеу мүмкіндігі;
2. Өз жұмысын тиімді жоспарлау және ұйымдастыру қабілеті;
3. Жұмыс процесінде халыққа қызмет көрсету жөніндегі жұмысты жақсарту мақсатында өткізілетін іс-шараларға шығармашылық қызметкерлерді тарту үшін шығармашылық одақтармен және қоғамдық ұйымдармен байланыстарды қолдайды.

Білімдер:
1. Білім алушылармен және өзге де мүдделі тұлғалармен коммуникациялар жүргізу;
2. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен байланыс құралдарын пайдалану;
3. Мәдениеттану, өнер және ойын-сауық іс-шараларының негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Мәдениет ұйымдарындағы әдістемелік қызметті ұйымдастыру-әдістемелік қамтамасыз ету және үйлестіру

Машықтар:
1. Мәдениет ұйымдарында іріктеу жүргізудің әдістемелік құжаттамасын әзірлеу;
2. Әдістемелік құжаттаманы әзірлеу /фестиваль, конкурс, семинар т.б./;
3. Қазақстан Республикасының мәдениет саласындағы заңнамасының негіздері;
4. Мәдениет саласындағы дамудың басым бағыттары;
5. Педагогика және даму психологиясының негіздері;
6. Клуб құжаттамасын әзірлеудің принциптері мен тәртібі.

Білімдер:
1. Мәдениет ұйымдарындағы қызметті үйлестіру;
2. Клуб құжаттарын әдістемелік қамтамасыз етуді дайындау;
3. Белгіленген үлгі бойынша құжаттаманы ресімдеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ведомстволық бағынысты ұйымдардың қызметі туралы материалдарды жүйелейді, олардың жұмысын жақсарту бойынша ұсыныстар дайындайды



Дағды 1:
Мәдениет ұйымдарының тәжірибесін зерделеп қорытады, оны насихаттауды және тәжірибеге енгізуді ұйымдастырады

Машықтар:
1. Өзіндік жұмыс бағытын жүргізеді, облыстағы библиографиялық қызметтің жай-күйін талдайды, оны жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлейді, ғылыми-зерттеу жұмыстарына, ағымдағы және перспективалық жоспарларды, нормативтік және басқа құжаттамаларды әзірлеуге және іске асыруға қатысады; халық шығармашылығы орталығының қызметін реттейді;
2. Мүдделі бөлімдермен үйлестіру жұмыстарын жүргізеді;
3. Потенциалды пайдаланушылардың библиографиялық қызметке қажеттілігін анықтайды және маркетингтік зерттеулер жүргізеді;
4. "Халықтық", "Үлгілі" атағын беру үшін шығармашылық топтарды анықтайды;
5. Мәдени-ағарту мекемелері мен ұйымдарының сценарийлерін дайындауға қатысады;
6. Мәдени-ағарту мекемелері мен ұйымдарының іс-тәжірибесін қорытындылайды, оның өндірістік тәжірибеге енгізілуін қамтамасыз етеді;
7. Жұмыс процесінде халыққа қызмет көрсету жұмысын жақсарту мақсатында өткізілетін іс-шараларға шығармашылық қызметкерлерді тарту үшін шығармашылық одақтармен және қоғамдық ұйымдармен байланыс орнатады.

Білімдер:
1. Мәдени-ағарту жұмыс мәселелері бойынша жоғары мәдениет органдарының жетекші құжаттары;
2. Отандық және шетелдік мәдени-ағарту мекемелері мен ұйымдарының озық тәжірибесі;
3. Экономика, еңбекті ұйымдастыру және басқару негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кәсіби қабілеттерді сақтау және дамыту

Машықтар:
1. Жоспарлар жасау, дидактикалық материалдар мен тақырыптық бағдарламалар дайындау;
2. Барлық мүдделі ведомстволармен үйлестіру жұмыстарын жүзеге асыру;
3. Өзінің әдістемелік әзірлемелерін бекіту;
4. Мәдени-ағартушылық бағыттағы отандық және шетелдік мекемелердің озық тәжірибесін енгізу;
5. Мерекелік сценарийлерді, концерттік бағдарламаларды дайындау және олар өткізілген жағдайда оларға қатысу.

Білімдер:
1. Өзінің кәсіби деңгейін арттыруға ұмтылу;
2. Қауіпсіздік ережелерін білу және іс-шараларда қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Мәдениет ұйымдарындағы әдістемелік қызметті ұйымдастыру-әдістемелік қамтамасыз ету және үйлестіру



Дағды 1:
Мәдениет ұйымдарындағы мамандардың қызметін әдістемелік сүйемелдеу

Машықтар:
1. Оқытушылық қызмет теориясы мен практикасының негіздері;
2. Педагогика және психология негіздері;
3. Мәдениет саласындағы қызметті ұйымдастыру негіздері;
4. Мәдениет мекемелерінде білім беру процестерін ұйымдастырудың теориялық негіздері;
5. Мәдениет мекемелерінде оқу-білім беру іс-шараларын өткізу әдістемелері.

Білімдер:
1. Топтың жасын, дайындығын, жеке және психофизикалық ерекшеліктерін ескере отырып, сабақтарды жоспарлау дағдыларына ие болу;
2. Сабақтарды өз бетінше өткізу оның ішінде бекітілген сабақтар шеңберінде оқыту;
3. Сыртқы және ішкі факторлардың қауіптілігі мен қауіптілік дәрежесін уақтылы анықтау
4. Мәдениет саласындағы оқу-білім беру іс-шарасының бағдарламасын әзірлеу;
5. Халықпен, қатысушылармен және мүдделі тұлғалармен коммуникациялар жүргізу;
6. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды байланыс құралдарын пайдалану;
7. Бекітілген нысан бойынша есепті құжаттаманы жүргізу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Тез шешім қабылдай білу
Өзгерістерді басқару

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Музей педагогикасының әдіскері

6

Мектепке дейінгі тәрбие жөніндегі әдіскер

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz.

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22.

      80, +7(707)796-34-96 iskalievanuria@mail.ru.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 27 қараша.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
42-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Қор жұмыстары қызметінің әдіскері"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Қор жұмыстары қызметінің әдіскері" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Қор жұмыстары қызметінің әдіскері.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020096.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Қорды есепке алу және сақтау, қор қызметі саласындағы түрлі әдістемелер мен ұсыныстар әзірлеу бойынша қызмет.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Қор жұмыстары қызметінің әдіскері - 6 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Қор жұмыстары қызметінің әдіскері":

Топтың коды:

2621-2

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Қор жұмыстары қызметінің әдіскері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Музец педагогикасы әдіскері
Музей сақтаушы
Мұражай қараушысы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Қор жұмыстары қызметінің әдіскері ұйымдағы ғылыми жұмыстары мен негiзгi пәнiне бағытталған музейлiк әдiстемелерін әзiрлейдi.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Музей қорын баспа және электронды құжаттармен, желілік ресурстармен толықтыру.
2. Мұражайда социологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу, білім беру бағдарламаларын іске асыру нәтижелерін талдау және мониторингілеу.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Музейлік мәдени-танымдық, танымдық және іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу

Еңбек функциясы 1:
Музей қорын баспа және электронды құжаттармен, желілік ресурстармен толықтыру.



Дағды 1:
Қор қызметі бойынша ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды қарастыру.

Машықтар:
1. Қор қызметінің бағыттары бойынша әдістемелік жұмысты ұйымдастыра білу;
2. Мұражай қорларының есебі мен сақталуын ұйымдастыру әдістемесін әзірлеу;
3. Қор қызметін жүйелеу бойынша ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды, әдістемелік құралдар мен ережелерді әзірлеу;
4. Мұражай заттары мен мұражай коллекцияларын есепке алу, сақтау, зерттеу, басып шығару, сақталуын қамтамасыз ету, педагогика негіздері, әлеуметтану негіздері, балалар және әлеуметтік психология негіздері, шешендік өнер, дидактика, заманауи коммуникациялық технологиялар, ұйымдастыру әдістері бойынша жұмыстарды ұйымдастыру. көрмелер.

Білімдер:
1. Мұражайдың құрылымы;
2. Мұражай заттары мен мұражай коллекцияларын есепке алу, сақтау, зерделеу, басып шығару, сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру тәртібі;
3. Мұражай коллекцияларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша нормативтік-әдістемелік құжаттар;
4. Еңбек заңнамасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Мұражайда социологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу, білім беру бағдарламаларын іске асыру нәтижелерін талдау және мониторингілеу.



Дағды 1:
Қор қызметі бойынша ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды қарастыру.

Машықтар:
1. Мұражай коллекциялары мен ғылыми қызмет бағыттарын негізге ала отырып, музейлік оқу қызметінің әдістемесін әзірлейді;
2. Мұражайдың білім беру қызметіне келушілерді әлеуметтік зерттеуді ұйымдастырады.

Білімдер:
1. Ғылыми, әдістемелік, оқу және бағдарламалық құжаттаманы әзірлеу қағидалары мен тәртібін білу;
2. Ішкі еңбек тәртібі;
3. Музей қызметі, жалпы мәдениет мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілер;
4. Қазақстан Республикасының музей қорының мұражайлық заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару жөніндегі нұсқаулық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Музейлік мәдени-танымдық, танымдық және іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу



Дағды 1:
Мұражай іс-шарасының тақырыбын, форматын, қатысушылардың құрамын анықтау, оның тақырыбы бойынша ақпаратты таңдау.

Машықтар:
1. Балалар мен жасөспірімдерге арналған мұражайлық және оқу-ағарту жұмыстарын бақылайды;
2. Мұражай және білім беру қызметі бойынша әдістемелік құжаттарды баспаға дайындайды;
3. Ғылыми-әдістемелік жұмыстың жағдайын талдайды және оның тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлейді.

Білімдер:
1. Мемлекет пен қазақ халқының тарихы мен мәдениетінің негіздері;
2. Мұражай қызметі, жалпы мәдениет мәселелері бойынша нормативтік-құқықтық заңнамалық актілер;
3. Қазақстан Республикасының мұражай қорының мұражайлық заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару жөніндегі нұсқаулық;
4. Білім беру бағдарламаларын құру, жобалармен жұмыс істеу принциптерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Стратегиялық ойлау
Командада жұмыс істей білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Қор сақтаушы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mkigov.kz.

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес:

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 12 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
43-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Кинотеледраматург"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Кинотеледраматург" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіби стандарттың паспорты

      4. Кәсіби стандарттың атауы: Кинотеледраматург.

      5. Кәсіби стандарттың коды:

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет

      90.02 Мәдени-ойын-сауық іс-шараларын өткізуге ықпал ететін қызмет

      90.02.0 Мәдени-ойын-сауық іс-шараларын өткізуге ықпал ететін қызмет

      90.03 Көркем және әдеби шығармашылық

      90.03.0 Көркем және әдеби шығармашылық

      59 Кино-бейнефильмдер мен телевизиялық бағдарламалар шығару, дыбыс жазу және музыкалық туындылар шығару саласындағы қызмет

      59.11 Кино-бейнефильмдер мен телевизиялық бағдарламалар шығару саласындағы қызмет

      59.11.0 Кино-бейнефильмдер мен телевизиялық бағдарламалар шығару саласындағы қызмет

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және мәдениет саласындағы өзге де қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және мәдениет саласындағы өзге де қызметтер;

      91.01 Кітапхана және мұрағаттар қызметі;

      91.01.1 Фильм және фонотека қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: кинодраматургия, драматургия және әдеби шығармашылықтың басқа да салаларында практикалық жұмыстың әдістері мен дағдыларын меңгерген білікті маманды дайындау. Театрда, кино мен теледидарда, редакцияларда, қоғаммен байланыс бөлімдерінде немесе ғылым мен білім саласында жұмыс істеу.

      8. Мамандық карточкаларының тізімі:

      1) Кинотеледраматург - 6 СБШ деңгейі;

      2) Кинотеледраматург - 7 СБШ деңгейі;

      3) Кинотеледраматург - 8 СБШ деңгейі.

3-тарау. Мамандық карточкалары

9. "Кинотеледраматург" мамандығының карточкасы:

Топтың коды:

2641

Қызмет атауының коды:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Кәсіптің атауы:

Кинотеледраматург

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, магистратура, докторантура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

"Кинотеледраматургия" ББ бойынша жоғары білім, өнертану бакалавры

Формалды емес және ақпараттық біліммен байланыс:


Мамандықтың басқа ықтимал атаулары:

Кинотеледраматург-педагог
Кинотеледраматург-редактор
Өнертанушы
2641-1-001 Биограф
2641-2-001 Сценарий авторы
2641-2-002 Сценарист
2641-5-003 Әдеби сыншы
2641-5-004 Әдеби редактор
2641-5-008 Көркемдік редактор
2641-9-001 Әдеби қызметкер
2642-1-001 Радио және телебағдарлама мәтіндерінің авторы
2642-1-009 Баспа, газет және журнал редакциясының корреспонденті
2642-1-014 Шолушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Білім алушыларға мамандықтың ерекшелігі мен күрделілігін сездіру, түсіндіру. Жазудың қиындығы мен қуанышы, жұбанышы мен қасіретін айыра білу әрі тереңірек зерделеуді адам жанының түпкіріне еніп, ұғынуды үйретіп, қалыптастыру. Әдебиет пен кино өнері, тарих сынды салалардан алғашқы білімнің болу маңызы.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Кинотеледраматург қызметі.
2. Ғылыми-педагогикалық бағыт.
3. Редакторлық.

Қосымша еңбек функциялары:

Редактор.

Еңбек функциясы 1:
Кинотеледраматург қызметі



Дағды 1:
Кинодраматургия саласы бойынша кәсіби дағдыларға негізделген материалдармен жұмыс істеу; қоғамдағы өзекті мәселелерді қозғайтын көркем туынды жазу; көркем шығарманың деңгейін көтеру мақсатында іздену.

Машықтар:
1. Фильмдер сценарийін жазу технологиясын, аппаратты, кинодраматургия заңдарын, оларды жүзеге асыру логикасын, кинодраматургияның экрандық бейнені жасаудағы орнын меңгеру.
2. Әлемдік, отандық әдебиетке, экранизацияларға дәлелді, көркемдік талдау жасай алу.
3. Шығармашылық идеяларды ойлай, талдай және сыни бағалай білу.
4. Әдебиет саласындағы кәсіби дағдыларды меңгеру, заманауи өнер саласынан хабардар болу.
5. Өзекті тақырыптарды саралай білу және өзекті мәселелерді көтере білу дағдысын меңгеру.

Білім:
1. Әдебиет, соның ішінде кинодраматургия саласын концептуалды зерттей алады;
2. Дүниежүзілік және қазақстандық көркем, әдебиет пен кино саласындағы фильмдер тарихының ерекшеліктерін, әдеби туындылардың жазылу ерекшеліктерін және әлемдік , отандық жазушылар мен драматургтердің шығармашылығын біледі.
3. Дүниежүзілік әдебиет тарихының әртүрлі бағыттары, стильдері бойынша бейінді және соған байланысты салалардағы әдебиет жанрларын меңгерген.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Заманауи әдебиетке анализ жасай білу

Машықтар:
1. Шығармашылықпен белсенді айналысу, кәсіби және қоғамдық оқиғаларды ғылыми зерттеулерді, теориялық және тәжірибе тұрғысынан қарастыра білу.
2. Әдебиеттің барлық кезеңдеріндегі мамандардың функцияларын іс жүзінде қолдану.
3. Көркем туындыны, көркем фильмдерді, анимациялық фильмдерді сценарий тұрғысынан кәсіби талдап, түсіндіре білу.
4. Кинодағы режиссер, сценарист оператор жұмысының ерекшеліктерін түсіне білу, талдай білу.
5. Кәсіби бағыттағы мәтіндерді құру, өңдеу және басып шығару процедурасын меңгеру.

Білім:
1. Кинодраматургияны, жалпы кино өнерінің сапасын арттыруға ықпал ететін шығармашылық қызмет ретінде тани алады.
2. Режиссер мен сценарситтің түсіру процесіндегі орнын, олардың жұмыс істеу әдістерін және фильмдегі көркемдік деңгейді анықтай алады.
3. Өнердегі теория, тарих және сынның байланысын түсініп, олардың бір-біріне деген ықпалын көрсете алады.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Ұлттық кино өндірісі жағдайында кинодраматургияның дамуын зерттеу және болжау

Машықтар:
1. Теориялық алған білімін практикада қолдана алады.
2. Шығармашылық, практикалық тұрғыдан мәселелерді шешу арқылы өз қызметінің нәтижелеріне кәсіби дағдыларды сіңіре алады.

Білім:
1. Заманауи кино мен әдебиет саласындағы тенденциялар
2. Тарихи және теориялық мәселелер

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми-педагогикалық бағыт

Дағды 1:
Ғылыми

Машықтар:

1. Мамандық бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізе алу.
2. Сценаридің, көркем шығарманың мазмұнына, формасына, идеясы мен тақырыбына анализ жасай алу.
3. Академиялық тренинг өткізу.
4. Академиялық хат жаза білу.

Білім:

1. Ғылыми зерттеудің мақсаты мен міндеттерін, өзектілігін, теориялық және практикалық маңыздылығын анықтай алады.
2. Портфолио бойынша әдістеме
3. Бейіні бойынша ғылыми тәжірибе өткізу.


Дағды 2:
Педагогикалық жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру

Машықтар:
1. Педагогикалық процесті ұйымдастыру мен басқарудың өзіндік әдістері, тәсілдері, құралдары.
2. Педагогикалық және тәрбиелік іс-әрекетті жүргізу дағдысы
3. Қарым-қатынас дағдылары – әртүрлі жас топтарындағы аудиториямен қарым-қатынас жасау.
Білім:
1. Дәріс және практикалық курстар тақырыбын терең білу.
2. Педагогикалық, оқу-әдістемелік қызметтің принциптері мен формалары
3. Жас ерекшелігін, психологиялық ерекшеліктерін білу (соның ішінде инклюзивті білім беру)


Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Редакторлық



Дағды 1:
Редакциялау және оның негіздері

Машықтар:
1. Мәдениет және өнер салалары бойынша баспалар мен мерзімді басылымдарда, сондай-ақ мәдениет және өнер бөлімдерінде әртүрлі бейіндегі басылымдардағы редакциялық жұмыс.
2. Кәсіби мәтіндерді жазу және редакторлау.
3. Кәсіби аударма ісін меңгеру

Білімдер:
1. Кинематография ұйымдарында, әдебиет саласында перспективалық және ағымдағы бағдарламаларын әзірлеуде консультативтік және референттік функцияларды орындау;
2. Әдебиет пен театрға қатысты МАМ мемлекеттік бағдарламаларын әзірлеуде консультациялық қызмет көрсету.
3. Күрделілігі әртүрлі деңгейдегі көркем мәтінді редакторлау және аудару

Қосымша еңбек функциясы 1:
Редактор


Машықтар:



Дағды 1:
Бұқаралық ақпарат құралдарында кино, әдебиет, сценарий туралы авторлық бағдарламалар жасау, кездесулер мен дөңгелек үстелдер ұйымдастыру.

1. Осы міндеттемеге сәйкес сценарий жазу.
2. Редакторлық негізі
3. Көпшілікпен жұмыс
4. Қазақстанда әдеби конкурстарды
ұйымдастыруды және оған қатысу (тұжырымдамаларды дамыту, іріктеу функцисы, жас сценарист, жазушы, драматургтерді іздеу, конкурстар ).
6. Халықтың әртүрлі санаттары арасында мәдени белсенділікті қамтамасыз ету бойынша жұмысты ұйымдастырудың жаңа үлгілері мен әдістерін құру және шығармашылық ұжымдардың жұмысын жаңғырту.

Білім:
1. Кәсіби құзыреттілік.
2. Қызықтыру қабілеті.
3. Шешендік өнер.

Дағды 2:
Кинодраматургияны насихаттау

Машықтар:
1. Кәсіптік және орта білім алушылар, мектеп оқушылары мен көпсалалы ЖОО студенттері арасында дөңгелек үстелдер, әдеби клубтар отырысын жасау.
2. Кәсіби көрсетілімдік семинар
3. Әдеби шығарманы, киноны талдау.
Білім:
1. Психология, соның ішінде өнер психологиясы
2. Жұмыс әдістемесінің өзектілігі
3. Өнердегі менеджмент.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Нәтижеге және тиімділікке бағдарлану, тұлғааралық құзыреттілік, басқарушылық құзыреттер, когнитивтік құзыреттіліктер, өзін-өзі реттеу және жеке тиімділік, абстрактілі ойлау қабілеттілігі, soft skills.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандықтың атауы:

6

Өнертанушы

6

Театртанушы

6

Кинотеледраматург

6

Кинематографист (бағыты бойынша)

6

Редактор

6

Киносыншы/Арт-сыншы

6

Архив қызметкері, архивист

6

Диктор/жүргізуші

6

Журналист/репортер

6

Ғылыми қызметкер

6

Режиссердің ассистенті

6

Сценарий/бағдарлама авторы

10. "Кинотеледраматург" мамандығының карточкасы:

Топтың коды:

2641

Қызмет атауының коды:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Кәсіптің атауы:

Кинотеледраматург

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

7

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Кәсіби білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, докторантура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

"Кинотеледраматургия" ББ бойынша жоғары білім, өнертану магистрі

Формалды емес және ақпараттық біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2641-1-001 Биограф
2641-2-001 Сценарий авторы
2641-2-002 Сценарист
2641-5-003 Әдеби сыншы
2641-5-004 Әдеби редактор
2641-5-008 Көркемдік редактор
2641-9-001 Әдеби қызметкер
2642-1-001 Радио және телебағдарлама мәтіндерінің авторы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кинодраматургия, драматургия және әдеби шығармашылықтың басқа да салаларында практикалық жұмыстың әдістері мен дағдыларын меңгерген білікті маманды дайындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ғылыми-зерттеу қызметі.
2. Консультативтік.
3. Басқарушылық.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Ғылыми-зерттеу қызметі



Дағды 1:
Ғылыми-зерттеу процесін ұйымдастыру және жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кино өнерінің тарихы мен теориясы саласында өзіндік зерттеу жұмысының дағдыларын меңгеру.
2. Зерттеу тобының құрамында жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.
3. Мұрағат құжаттарымен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.
4. БАҚ материалдарымен, бейнематериалдармен, кинематографиялық дереккөздермен жұмыс істеу дағдыларын меңгеру.
5. Бейін бойынша ғылыми эксперимент жүргізу дағдыларын меңгеру.
6. Өзінің ғылыми қызметінің қорытындысында эстетикалық идеалдарды жобалай білу.

Білім:
1. Отандық және әлемдік кино өнерінің тарихы.
2. Отандық және әлемдік театр, әдебиет, музыка, бейнелеу және кино өнерінің тарихы.
2. Ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Консультативтік



Дағды 1:
БАҚ-пен байланыс

Машықтар:
1. Камерамен жұмыс.
2. Әдебиет пен кино өнерінің концептуалды мазмұныны игеру.
3. Театр мен теледидар тарихын, жанрлар мен олардың драмалық ерекшеліктерін, драмалық шығарма жасау бағдарламасының ерекшеліктерін зерттеу.
5. Журналистика негізі
6. Баспасөз хабарламаларын және ақпараттық хабарламалардың барлық түрлерін жаза білу.
7. Сұхбат алу және сұхбат беру дағдысы
8. Диктант мәтінін қатесіз жазуға дағдыландыру.

Білім:
1. Әдебиет пен театрдың концептуалды зерттеулері;
2. Шығармашылық идеяларды жүзеге асыруда өнер түрлерінің даму заңдылықтарын, көркемдік бағыттардың ерекшеліктерін білу
3. Шығармашылық, кәсіби және әлеуметтік қызмет үшін ғылыми зерттеулердің теориясы мен тәжірибесінде құзыретті болу.
4. Журналисттік зерттеудің алуан түрлерінің ерекшеліктері: сұхбат, мақала, репортаж, шолу, тәуелсіз зерттеу және т.б. радиода, теледидарда және мерзімді басылымдарда.

Дағды 2:
Театр мен кино алаңындағы процесске қатысу

Машықтар:
1. Болашақта кәсіби әрі білікті маман болу үшін түсірілім алаңында өзін жақсы қырынан көрсетіп, жұмысты ынтамен атқару.
2. Кинодраматург функцияларын кино өндірісінің барлық кезеңдерінде іс жүзінде қолдану.
3. Фильмді өндірістің барлық кезеңдерінде талдай білу.
4. Театр ұжымымен шығармашылық байланыс орнату
5. Спектакльдың дайындығы мен премьерасына қатысу.
6. Әдеби сценарийді, режиссерлік сценарийді өңдеу.

Білім:
1. Редакторлық білім негіздері
2. Спектакльдың дайындық барысында қателік кеткен жерлерін түзету, бағыт-бағдар беру
3. Өнер мен шынайы өмірдің, қоғамның байланысын түсініп, өзара байланысын көрсете алады.
4. Шығарманы сыни ойлау
5. Киноның жанрлары, әдебиет саласының қыр сыры, жазушылардың шығармашылық портреттері, кинематография ағымдары, фильмография.
6. Аяқталмаған материалмен жұмыс.

Дағды 3:
Өнер және кино саласындағы әдістемелік құралдарды, әдістемелік нұсқауларды және басқа құжаттарды әзірлеу (киностудиялар, теледидарлар, мәдениет бөлімі, МАМ)

Машықтар:
1. Алған теориялық білімін практикада қолдана алу.
2. Аналитикалық және практикалық.
Білім:
1. Заманауи драматургиядағы тенденциялар.
2. Әдебиетке тарихи және теориялық түрде баға беру.
3. Әдебиет бөлімдері.
4. Профиль бойынша әдістемелік.

Еңбек функциясы 3:
Басқарушылық



Дағды 1:
Басқару және ұйымдастыру

Машықтар:
1. Ұжым жұмысына деген жеке жауапкершілік
2. Жобаларды, мәдени іс-шараларды ұйымдастыра алу қабілеті.
3. Жоспарлау және нәтижелі ойлау қабілеті.

Білім:
1. ҚР Заң жүйесін білу.
2. Авторлық құқықты білу.
3. Кураторлық жұмыс
4. Кинодраматургияның даму сатысы.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Нәтижеге және тиімділікке бағдарлану, тұлғааралық құзыреттілік, басқарушылық құзыреттер, когнитивтік құзыреттіліктер, өзін-өзі реттеу және жеке тиімділік, абстрактілі ойлау қабілеттілігі, soft skills.
Тәлімгерлік (менторинг, коучинг)
Жобалық ойлау жүйесі

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандықтың атауы:

6

Өнертанушы

6

Театртанушы

6

Кинотеледраматург

6

Мәдениеттанушы

6

Кинематографист (бағыты бойынша)

6

Редактор

6

Киносыншы/Арт-сыншы

6

Архив қызметкері, архивист

6

Журналист/Репортер

6

Ғылыми қызметкер

6

Режиссердің ассистенті

6

Сценарий/бағдарлама авторы

7

Арт-менеджер

7

Продюсер

7

Аға ғылыми қызметкер

7

Мәдениет/білім/ғылым/мәдени-демалыс ұйымы басшысының орынбасары

11. "Кинотеледраматург" мамандығының карточкасы:

Топтың коды:

2641

Қызмет атауының коды:

2641-2-001, 2641-2-002, 2641-1-002

Кәсіптің атауы:

Кинотеледраматург

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

8

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшыларының, мамандарының және басқа да қызметкерлерінің лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы (Нормативтік-құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуіндегі тізбесінде № 15495 болып тіркелген)

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (PhD докторантура, PhD дәрежесі, осы саладағы PhD дәрежесі, ғылым кандидаты, ғылым докторы)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

"Кинотеледраматургия" ББ бойынша жоғары білім, PhD докторы

Формалды емес және ақпараттық біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2641-1-008 Публицист
2641-2-001 Сценарий авторы
2641-2-002 Сценарист
Өнертанушы
Сценарист
Жазушы
Әдебиетші
Арт-сыншы
Өнер саласындағы журналист
Кинодраматургия саласы бойынша кеңесші
2314-0-002 Оқытушы, доцент, профессор - өнертанушы, ЖОО

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кинодраматургия, драматургия және әдеби шығармашылықтың басқа да салаларында практикалық жұмыстың әдістері мен дағдыларын меңгерген білікті маманды дайындау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ғылыми-зерттеу қызметі
2. Ғылыми-педагогикалық қызмет

Қосымша еңбек функциялары:

Мәдениет және өнер ұйымдарын басқарады

Еңбек функциясы 1:
Ғылыми-зерттеу қызметі



Дағды 1:
Кинодраматургия саласының даму тенденцияларын бақылау

Машықтар:
1. Сценарий саласындағы ғылыми зерттеу әдістемесін меңгеру
2. Ғылыми зерттеу нәтижелерін кәсіптік, педагогикалық, белсенділік
3. Көркемдік құндылықты талдау (негіздеу) әдіснамасын меңгеру

Білім:

1. Кинодраматургия саласындағы ғылыми зерттеулердің әдістемесі
2. Педагогикалық практиканың негіздері.
3. Психология, оның ішінде өнер психологиясы.

Дағды 2:
Сала бойынша фестивальдер мен байқаулардың іріктеу комиссиясында және қазылар алқасында жұмыс істеу

Машықтар:
1. Жазудың барлық кезеңдерінде сценарийді талдай білу
2. Дипломатиялық сипаттағы жазбаша және ауызша қарым-қатынас дағдылары
3. Дискурс пен конструктивті дәлелді жүргізу, өз ұстанымын сауатты және беделді түрде жеткізу
4. Жұмысты сыни бағалау әдістемесін әзірлеу/жетілдіру.
5. Шығармаларды кино түрлері, жанрлары, бағыттары бойынша жіктеу, киногерлердің шығармашылық портреттерін, кинематографиядағы, кинодраматургиядағы бағыттарды анықтау.
Білім:
1. Фестиваль және конкурстың ерекшеліктерін меңгерген.
2. Режиссер мен сценаристтің, редактордың шығармашылық жұмысының кәсіби дәрежесін анықтай алады.
3. Өнер мен шынайы өмірдің, қоғамның байланысын түсініп, олардың ерекшеліктерін көрсете алады.
4. Жұмысты сыни тұрғыдан бағалау.

Еңбек функциясы 2:
Ғылыми-педагогикалық қызмет

Дағды 1:
Жобаларға жетекшілік ету

Машықтар:

1. Білім алушының жобасын бағалай білу.
2. Бейін бойынша жобаны құрастыру дағдыларын меңгеру.

Білім:

1. Жоба тақырыбының мақсаты мен міндеттерін, өзектілігін, теориялық және практикалық негіздемесін айқындау әдістемесі.

Дағды 2:
Оқу үрдісін ұйымдастыру

Машықтар:

1. Мамандығы бойынша жұмыс бағдарламаларын, силлабустарды, әдістемелік құралдарды жасау.
2. Бейін бойынша педагогикалық дағдыларға ие болу.
3. Академиялық және кәсіби оқытуды жүргізе білу.
4. Фильмнің мәнін, оның мазмұнын, формасын, тақырыбы мен идеясын жеткізе білу.

Білім:

1. Бейін бойынша оқыту және педагогикалық тәрбие әдістемесі.
1. Педагогикалық практиканы өткізу негіздері.
Психология, оның ішінде, өнер психологиясы.

Қосымша еңбек функциясы:
Мәдениет және өнер ұйымдарын басқарады

Дағды 1:
Кинематографияның жетекші мекемелерінде: жоғары оқу орындарында, кино орталығында, киностудияларда жұмыс істеу

Машықтар:

1. ҚР МАМ кинематография мәселелері бойынша жұмыс топтарына қатысу және басшылық ету.
2. Бейін бойынша жаңа әдістер мен білімді меңгеру.
3. Кинематография, қазіргі заманғы кино процесі бойынша терең білімге ие болу.
4. Мәселенің тақырыбын, өзектілігін, маңыздылығын анықтай білу және бұл сұрақтарға толық жауап беру.
5. Өнер және кино саласындағы әдістемелік құралдарды, нұсқаулықтарды және басқа құжаттарды (киностудиялар, ТВ, мәдениет басқармасы, МАМ) әзірлеуге жетекшілік ете білу.
6. Кино өнері саласындағы жобаларды ғылыми сараптау әдістемесін меңгеру.
7. Әр түрлі инновацияларды енгізу мақсатында кино жобаларының тұжырымдамасы мен саясатын қалыптастыру.

Білім:

1. Кинематографтың тұжырымдамалық зерттеулерінің нәтижесі.
2. Әлемдік және қазақ көркемсуретті, деректі және анимациялық кино тарихының ерекшеліктері, кино өндірісінің, әлемдік және отандық кинематографистердің жұмысының ерекшеліктері.
3. Жоба бейінін ұйымдастыру шеңберінде жоспарлау, қаржыландыру, саясатты қалыптастыру негіздері.
4. Менеджмент негіздері.

1. Ұжымдық жұмыс үшін жеке басының жауапкершілігін сезіну.
2. Ғылыми жобаларды ұйымдастыру және басқара білу.
3. Стратегиялық жоспарлау дағдыларын меңгеру.
4. Кино өнері саласындағы мамандардың құзыреттілік (шеберлік) деңгейін бағалай алу.
5. Кино өндірісі тәжірибесінде заманауи технологияларды енгізу әдістемесін меңгеру.
6. Мәдениет және өнер саласындағы ұйымдардың қызметіне ғылыми жетекшілік ету және жоспарлау әдістерін меңгеру.
7. Мәдениет бөлімшелері мен ұйымдарының ғылыми, оқу-әдістемелік және шығармашылық процестерінің адами және материалдық ресурстарын ұйымдастыру, жоспарлау, басқару және үйлестіру әдістемесін меңгеру.

Білім:
1. ҚР құқық негіздері.
2. Авторлық құқықтың қыр-сыры.
3. Кураторлық жұмыс әдістемесі.
4. Киноиндустрия мен көрермен сұранысының даму тенденциялары.
5. Мәдениет және өнер саласындағы халықаралық ынтымақтастық ұстанымдары.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Нәтижеге және тиімділікке бағдарлану, тұлғааралық құзыреттілік, басқарушылық құзыреттер, когнитивтік құзыреттіліктер, өзін-өзі реттеу және жеке тиімділік, абстрактілі ойлау қабілеттілігі, soft skills.
Тайм-менеджмент

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандықтың атауы:

7

Арт-менеджер

7

Продюсер

7

Жетекші ғылыми қызметкер

7

Аға оқытушы

7

Доцент

7

Профессор

7

Мәдениет/білім/ғылым/мәдени-демалыс ұйымы басшысының орынбасары

8

Мәдениет/білім/ғылым/мәдени-демалыс ұйымының басшысы

8

Өнертанушы-зерттеуші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      12. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      Орындаушы:

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      13. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Ұйым: "Қазақ Ұлттық өнер университеті" РММ

      Жоба жетекшісі: Алмагүл Амантайқызы Сметова, "Қазақ ұлттық өнер университеті" РМУ "Вокал-хор, эстрадалық өнер және музыкалық білім" факультетінің деканы.

      Орындаушылар: Ұ.Нұрғалым, А.Жұмашкенова.

      14. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12 января 2024 года.

      15. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 27 ноября 2023 года.

      16. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": 15 февраля 2024 года.

      17. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2024 год.

      18. Дата ориентировочного пересмотра: 2027 год.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
44-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91030078.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.03 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер

      91.03.0 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми реставрациялау, консервациялау, қалпына келтіру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман":

Топтың коды:

2621-3

Қызмет атауының коды:

2621-3-004

Кәсіптің атауы:

Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (бакалавриат, маман дәрежесі)

Мамандық:
Дизайн, азаматтық ғимараттарды жобалау, қалпына келтіру, қайта құру

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-3-003 Өнер туындылары мен тарихи ескерткіштерді қалпына келтіруші
2621-3-002 Өнер туындылары мен тарихи ескерткіштерді сақтаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми реставрациялау, консервациялау, қалпына келтіру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша өндірістік алаңда немесе объектіде кешенді шараларды орындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындауды ұйымдастыру
2. Сәулетші-реставратормен, инженерлермен және өндірістік топтың басқа қызметкерлерімен өндірістік өзара іс-қимыл

Еңбек функциясы 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманың жекелеген бөлімдері үшін сызбаларды, суреттерді, графиктерді, кестелерді және мәтіндік жиынтықтарды орындай білу.

Машықтар:
1. Ғылыми-жобалық құжаттаманы шығару үшін қажетті деректерді жинау, өңдеу және талдау бойынша жұмыс нәтижелерін жинақтау және ресімдеу
2. Ұқсас тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру, консервациялау, бейімдеу және пайдалану тәжірибесін зерттеу мен талдауды орындай білу.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-жобалық құжаттаманы іске асыру үшін өндірістің дайындық жұмыстарын орындай білу.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманың сәулеттік және реставрациялық бөлімдерін іске асыра білу.
5. Ғылыми реставрациялау, жекелеген архитектуралық-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін консервациялау жөніндегі жұмыстарды орындау көлемі мен мерзімдерін айқындау.
6. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау үшін күрделі архитектуралық-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін іске асыру.
7. Ғылыми-жобалық құжаттаманы іске асыру үшін ғылыми-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерінің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін есептеуді жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Техникалық регламенттерді, стандарттар мен қағидалар жинақтарын, санитариялық қағидаларды қоса алғанда, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, ғылыми-реставрациялау, сәулет-құрылыс, конструкторлық және технологиялық жобалау жөніндегі нормативтік-техникалық және әдістемелік құжаттардың талаптары.
2. Ғылыми-реставрациялау, сәулет-құрылыс, конструкторлық және технологиялық жобалау жөніндегі халықаралық нормативтік-техникалық құжаттардың талаптары, оларды қолдану ерекшеліктері.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау, консервациялау жұмыстарын жүргізу тәртібіне әдістемелік құжаттардың талаптары.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштерін қалпына келтіруді қоса алғанда, сақтау, консервациялау, реставрациялау және бейімдеу мақсатында кешенді ғылыми зерттеулердің авторлық әдістемелері.
5. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау теориясы мен әдістемесі.
6. Архитектуралық стильдердің тарихы мен ерекшеліктері, декор элементтері мен сәндік-қолданбалы өнер объектілерін архитектуралық-көркемдік өңдеу ерекшеліктері.
7. Тарих және мәдениет ескерткіштерін, көлемдік-кеңістіктік, конструктивтік, инженерлік шешімдер мен пайдалану қасиеттерін сақтауға қойылатын талаптардың өзара байланысы.
8. Негізгі қалпына келтіру, құрылыс материалдары, бұйымдар мен конструкциялар, олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
9. Құрылыс-монтаждау жұмыстарының реставрациялық технологиялары мен әдістерінің негіздері.
12. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, нормативтік-техникалық және әдістемелік құжаттардың тарих және мәдениет ескерткіштерін пайдалануға беру тәртібіне қойылатын талаптары.
13. Тарихнамалық және мәдениеттанулық жұмыстарды қоса алғанда, ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізудің түрлері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша өндірістік алаңда немесе объектіде кешенді шараларды орындау



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманың құрамында алдын ала жұмыстарды бөлу үшін деректерді анықтау, жинау және жүйелеу.

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің сызбаларын жасай отырып, барлық түрдегі заттай зерттеулер мен өлшем жұмыстарын жүргізе білу.
2. Ескерткішті сақтау мақсатында тарих және мәдениет ескерткіштерінде өндірістік жұмыстарды жүргізу кезінде анықталған фактілердің нәтижелері бойынша жобалық шешімнің өзгеруіне ықпал ете білу.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің тарихи-мәдени, архитектуралық-көркемдік ерекшеліктері туралы деректерді, оның аумағын қоса алғанда, ғылыми-реставрациялау, консервациялау жұмыстарын жүргізу үшін қажетті өзге де мәліметтерді жинауды, өңдеуді және талдауды жүзеге асыру.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің негізгі проекцияларын, түйіндері мен бөлшектерін өлшеу үшін техникалық және бағдарламалық құралдарды пайдалану.
5. Сәулет-көркемдік шешімі, функционалдық мақсаты, орналасқан жері және қалпына келтіру шарттары бойынша ұқсас объектілер туралы деректерді іздеуді, өңдеуді және талдауды жүзеге асыру.
6. Ғылыми-реставрациялық, функционалдық, көлемдік-кеңістіктік, жоспарлау, көркемдік-сәндік, стильдік және басқа да шешімдерді іске асыру.
7. Тарих және мәдениет ескерткішінің бөлшектерін және/немесе тұтас ескерткішін ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау.
8. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру процесінде пайдалану үшін материалдарды таңдай білу.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі жұмыстарға қойылатын негізгі талаптар.
2. Техникалық регламенттерді, стандарттар мен қағидалар жинақтарын, санитариялық қағидаларды қоса алғанда, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, ғылыми-реставрациялау, сәулет-құрылыс, конструкторлық және технологиялық өндіріс жөніндегі нормативтік-техникалық және әдістемелік құжаттардың талаптары.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру және сақтау теориясы мен әдіснамасының принциптері.
4. Ғылыми-реставрациялау және сәулет-құрылыс жұмыстарының құралдары мен әдістері.
5. Архитектуралық композицияның негіздері және сәулет объектісін визуалды қабылдау заңдылықтары.
6. Архитектуралық стильдердің тарихы мен ерекшеліктері, декор элементтері мен сәндік-қолданбалы өнер объектілерін архитектуралық-көркемдік өңдеу ерекшеліктері.
7. Материалтану негіздері, тарих және мәдениет ескерткіштерінің бұйымдары мен конструкциялары, олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
8. Құрылыс, ғылыми-реставрациялау және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындауды ұйымдастыру



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі жобаның мақсаттары мен міндеттерін, оның негізгі ғылыми-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау параметрлерін және оны іске асыру стратегиясын Қазақстан Республикасының тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау саласындағы нормативтік құқықтық актілерінің талаптарымен және барлық түрдегі тарих және мәдениет ескерткіштерін қазіргі заманғы пайдалану

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялық жобаны және инженерлік ізденістерді орындауды, тарих және мәдениет ескерткіштері туралы бастапқы деректердің толықтығын тексеруді және сапасын бағалауды, олардың тарих және мәдениет ескерткіштерін мемлекеттік қорғау органының тапсырмасына сәйкестігін жүзеге асыру.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманы іске асыру үшін қажетті пайдаланылатын материалдардың көзін айқындау.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша жұмыстарды жүргізу әдістерін сақтау және ғылыми-жобалық құжаттама құрамында күрделі сәулет және көлемдік-жоспарлау шешімдерін таңдау.
4. Техникалық тапсырмаларды орындау және ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарының нәтижелерін тапсыруды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Техникалық регламенттерді, стандарттар мен қағидалар жинақтарын, санитариялық қағидаларды қоса алғанда, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, ғылыми-реставрациялау, сәулет-құрылыс, конструкторлық және технологиялық өндіріс жөніндегі нормативтік-техникалық және әдістемелік құжаттардың талаптары.
2. Архитектуралық стильдердің тарихы мен ерекшеліктері, декор элементтері мен сәндік-қолданбалы өнер объектілерін архитектуралық-көркемдік өңдеу ерекшеліктері.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің көлемдік-кеңістіктік, конструктивтік, инженерлік шешімдері мен пайдалану қасиеттерінің өзара байланысы.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру, консервациялау және жөндеу технологиясының негіздері.
5. Архитектуралық пішінді, сәндік пластиканы және кеңістікті визуалды бейнелеу және модельдеу әдістері.
6. Реставрация және құрылыс технологиялары, материалдар, бұйымдар мен конструкциялар, жабдықтар, машиналар мен механизмдер нарығының ұсыныстары.
7. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
8. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша орындалған ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарын келісу және тапсыру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Сәулетші-реставратормен, инженерлермен және өндірістік топтың басқа қызметкерлерімен өндірістік өзара іс-қимыл



Дағды 1:
Қолданылатын қалпына келтіру және құрылыс материалдарын қоса алғанда, жүргізілген жұмыстардың көлемі мен сапасын растай отырып, тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі жұмыстарды жүргізу кезінде ғылыми-жобалау құжаттамасының жобалық шешімдерін орындау.

Машықтар:
1. Ғылыми-жобалық құжаттаманы орындау тәртібін талқылауға қатысу.
2. Реставрациялық және өзге де жұмыстар көлемін уақтылы және сапалы орындау.
3. Өндіріс процесінде қолданылатын материалдардың ғылыми-жобалау құжаттамасының талаптарына сәйкестігін келісу.
4. Жоғары техника мен білімді үйлестіре білу.
5. Ескерткішті сақтау, белгілі бір учаскені қалпына келтіру бойынша өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын игеру.
6. Ғылыми-реставрациялау, консервациялау жұмыстарын жүргізу нәтижелері бойынша есепті құжаттаманы ресімдеу.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
2.Ғылыми-реставрациялау, құрылыс және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.
3. Негізгі қалпына келтіру және құрылыс материалдары, бұйымдар, конструкциялар және олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
4. Ғылыми-реставрациялау және құрылыс жұмыстарының сапасын бақылаудың негізгі әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Дәлдік
Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Зейінді шоғырландыру және бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Сәулетші-реставратор

6

Жобаның бас инженері

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК.

      Мақсат Ажиханов, "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК экономисті

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
45-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Тасты құрылыстардың реставраторы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Тасты құрылыстардың реставраторы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Тасты құрылыстардың реставраторы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91030080.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.03 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер;

      91.03.0 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми реставрациялау, консервациялау, қалпына келтіру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Тасты құрылыстардың реставраторы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Тасты құрылыстардың реставраторы":

Топтың коды:

2651-1

Қызмет атауының коды:

2651-1-001

Кәсіптің атауы:

Тасты құрылыстардың реставраторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дизайн, азаматтық ғимараттарды жобалау, қалпына келтіру, қайта құру

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2621-3-003 Өнер туындылары мен тарихи ескерткіштерді реставратор
2651-9-002 Көркем бұйымдар мен сәндік заттарды қалпына келтіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Кәсіби қызмет саласында, еңбек жағдайларының мазмұнына, сапасына, қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптарды белгілеу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау
2. Күрделі қабырғалар мен тас құрылымдарды қалау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тасты құрылыстардың элементтерін орнату
2. Тасты құрылыстарды нығайту және ғылыми-қалпына келтіру

Еңбек функциясы 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-жобалық құжаттаманы іске асыру үшін өндірістің дайындық жұмыстарын орындай білу.

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманың сәулеттік және реставрациялық бөлімдерін іске асыра білу.
2. Жекелеген архитектуралық-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін қалпына келтіру, консервациялау жөніндегі жұмыстарды орындау көлемі мен мерзімдерін айқындау.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау үшін күрделі архитектуралық-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін іске асыру.
4. Еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, тас конструкцияларын қалпына келтірушінің жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес жұмыс орнының жай-күйін сақтау.
5. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау кезінде жабдықтарды, аспаптар мен құрылғыларды пайдалану.
6. Жұмыста қолданылатын материалдардың сапасын анықтау.

Білімдер:
1. Тасты құрылыстарды реставрациялаушының жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар.
2. Қызметкерге әсер ететін негізгі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау, консервациялау жұмыстарын жүргізу тәртібіне әдістемелік құжаттардың талаптары.
4. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану ережелері.
5. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау теориясы мен әдістері.
6. Архитектуралық стильдердің тарихы мен ерекшеліктері, декор элементтері мен сәндік-қолданбалы өнер объектілерін архитектуралық-көркемдік өңдеу ерекшеліктері.
7. Зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету әдістері.
8. Қысқы жағдайларда ғылыми-реставрациялау жұмыстарының ерекшеліктері және оларды орындау кезінде еңбекті қорғау талаптары.
9. Қабырғаларды сылақтың астына немесе қалау барысында тігістерді кестелеу тәсілдері мен ережелері.
10. Ғылыми-реставрациялық технологиялар мен құрылыс-монтаждау жұмыстарының әдістерінің негіздері.
11. Құралдарды, механизмдерді және құрылғыларды пайдалану ережелері.
12. Тарихнамалық және мәдениеттанулық жұмыстарды қоса алғанда, ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізудің түрлері мен әдістері.
13. Құрылыс материалдарын қоршаған ортаның қолайсыз факторларынан сақтау және қорғау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Күрделі қабырғалар мен тас құрылымдарды қалау



Дағды 1:
Сәулеттік-реставрациялық, функционалдық, көлемдік-кеңістіктік, жоспарлау, көркемдік-сәндік, стильдік және басқа да шешімдерді іске асыру.

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткішінің бөлшектерін және/немесе тұтас ескерткішін ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-қалпына келтіру процесінде пайдалану үшін материалдарды таңдай білу.
3. Пышақ линтельдерін төсеу және тігістерді тігу үшін құрал мен құрылғыларды қолдану.
4. Берілген үлгіге сәйкес сәндік түсті кірпішпен бір уақытта төсеу арқылы кірпішті өру.
5. Айнымалы қималы ұңғымаларды және дөңгелек және шатырлы қималы коллекторларды қалауға арналған құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалану.
6. Стандартты емес шығыңқы сызықтар мен саңылауларды біріктіру.
7. Тікбұрышты қиманың карниздері мен бағандарын қалауға арналған құрал мен құрылғыларды қолдану.
8. Табиғи тасты қалауға арналған құрал мен құрылғыларды қолдану.
9. Кесілген тасты қалауға арналған құрал мен құрылғыларды қолдану.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі жұмыстарға қойылатын негізгі талаптар.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін қалпына келтіру және сақтау-ғылыми теориясы мен әдістерінің принциптері.
3. Ғылыми-реставрациялау және сәулет-құрылыс жұмыстарының құралдары мен әдістері.
4. Материалтану негіздері, тарих және мәдениет ескерткіштерінің бұйымдары мен конструкциялары, олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
5. Құрылыс, реставрациялау және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.
6. Күрделі қабырғаларды қалау барысында сылақтың астына және тігістерді кестелеу әдістері мен ережелері.
7. Бір уақытта орташа күрделі және күрделі жылуоқшаулаумен және қаптаумен бірге қабырғаларды төсеу әдістері мен ережелері.
8. Берілген үлгіге сәйкес сәндік түсті кірпішпен бір уақытта қапталған қабырғаларды қалау әдістері мен ережелері.
9. Айнымалы қималы ұңғымаларды және дөңгелек және шатырлы қималы коллекторларды қалау, карниздерді қалау, тікбұрышты қималы бағандарды қалау тәсілдері мен ережелері.
10. Аркалы көпірлердің, құбырлардың, науалар мен бастардың су үсті құрылыстарының табиғи тастан қалау тәсілдері мен ережелері.
11. Тік сызықты көпір тіректерінің сыртқы тік қатарларын кесілген тастан қалау әдістері мен ережелері.
12. Жер сілкінісіне төзімді ғимараттардың кірпіш қалауында темірбетонды армокаркастарды, ойықтар мен төсемдердің жақтауларын салу тәсілдері мен ережелері
13. Құралдарды, станоктарды және басқа механизмдерді пайдалану ережелері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Тасты құрылыстардың элементтерін орнату



Дағды 1:
Барлық түрдегі кірпіш құрылыстар мен аркаларды қалауға арналған құралды қолдану.

Машықтар:
1.Кірпіштердің арасын тігу үшін және тігістерді тығыздау кезінде құрал-саймандар мен құрылғыларды қолдану.
2. Терезе тақталарын және баспалдақтардың жекелеген сатыларын бөлшектеуге және монтаждауға арналған жабдықты, құрал-саймандарды және құрылғыларды пайдалану.
3. Темірбетон арқалықтарды, еден және жабын плиталарын, қалқаларды, баспалдақ марштарын, алаңдарды, балкон плиталарын, баспалдақтарды, терезе және есік балкон қораптары мен блоктарын, терезе тақталары мен плиталарын монтаждау кезінде жабдықты, құрал-саймандарды және құрылғыларды пайдалану.
4. Жабындардың, қабырғалар мен қалқалардың, желдету блоктарының, асбест-цемент құбырларының анкерлік құрылғыларын орнату кезінде құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалану.
5. Барлық түрдегі өрілімдерін білу.
6. Шыны блоктардың конструкцияларын төсеу және шыны профильді саңылауларды толтыру.
7. Саусақтардағы және тартылатын өзектердегі блокты, пакеттік тіректерді орнату, бөлшектеу, қайта орнату.
8. Ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау барысында күрделі жұмыс және құрастыру сызбаларын оқу

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін реставрациялау, консервациялау және қалпына келтіру технологиясының негіздері.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
3. Барлық түрдегі кірпіш өрілімдерін бөлшектеуге арналған құралдар мен құрылғылардың түрлері мен мақсаты.
4. Барлық түрдегі кірпіш өрілімдерін бөлшектеу әдістері мен ережелері.
5. Құрама темірбетон конструкцияларында, жабындарда және жабындарда тігістерді тығыздау тәсілдері мен ережелері.
6. Тас ғимараттар мен құрылыстарды салу кезінде қолданылатын құрама құрылымдардың негізгі түрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Тасты құрылыстарды нығайту және ғылыми-қалпына келтіру



Дағды 1:
Ғылыми-реставрациялық және өзге де жұмыстар көлемін уақтылы және сапалы орындау.

Машықтар:
1. Ескерткішті сақтау, белгілі бір учаскені қалпына келтіру бойынша өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын игеру.
2. Қабырғаларды, аркалар мен күмбездерді қалпына келтіру және қалау үшін құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалану.
3. Дөңгелек және ауыспалы қимадағы бағандар мен жеке тұрған құбырларды қалауға арналған құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдалану.
4. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің табиғи кесілген тастан қалауды тас таңдаумен орындау.
5. Кесілген тасты қалауға арналған құрал мен құрылғыларды қолдану.
6. Өкшетірек тастарын қалауды орындау.
7. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес типтік емес бөлшектердің жекелеген элементтерін, тарих және мәдениет ескерткішінің күрделі геометриялық нысандарын пішу және дайындау.
8. Жұмыс сызбаларына сәйкес әр түрлі конструкциялардың күрделі, типтік емес конструкция түйіндерін қаптау.
9. Тиісті құрылымдар үшін қажетті материалдар санын есептеу.
10. Тарих және мәдениет ескерткішінің тас элементтерінің барлық түрлерін нүктелік қалпына келтіру.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
2.Ғылыми-реставрациялау, құрылыс және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.
3. Негізгі қалпына келтіру және құрылыс материалдары, бұйымдар, конструкциялар және олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
4. Кез-келген күрделіліктегі жұмыс және құрастыру сызбаларын оқу ережелері.
5. Күрделі тас бөліктері мен конструкцияларын ғылыми қалпына келтіру бойынша жұмыстарды жүргізу тәртібі мен тәсілдері.
6. Тарих және мәдениет ескерткіштеріне реставрациялық жөндеу, қалау және қаптау тәсілдері мен ережелері
7. Тарих және мәдениет ескерткішіне элементтерді, күрделі геометриялық пішіндерді және күрделі конструкцияларды пішу және дайындау ережесі.
8. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес материалдар мен бөлшектерді іріктеу және жинақтау ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Күйзеліске тұрақтылық
Шыдамдылық
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман

4

Ағаш-қалпына келтіруші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК.

      Мақсат Ажиханов, "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК экономисті

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      14. "Атамекен" ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
46-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Ағаш ұста – реставратор"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Ағаш ұста – реставратор" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Ағаш ұста-реставратор.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91030083.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.03 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер

      91.03.0 Тарихи орындар мен ғимараттар және ұқсас туристік көрікті жерлер.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми реставрациялау, консервациялау, қалпына келтіру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Көркемөнер туындылары мен тарихи ескерткіштердің реставраторы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Көркемөнер туындылары мен тарихи ескерткіштердің реставраторы":

Топтың коды:

7115-1

Қызмет атауының коды:

7115-1-004

Кәсіптің атауы:

Көркемөнер туындылары мен тарихи ескерткіштердің реставраторы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
ТжКБ (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Дизайн, азаматтық ғимараттарды жобалау, қалпына келтіру, қайта құру

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

7315-1-011 Ағаш сәулет ескерткіштерін қалпына келтіруші
7315-1-012 Ағаш бұйымдарын қалпына келтіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ғылыми-конструкторлық құжаттамаға сәйкес ағаштан жасалған тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми реставрациялау, консервациялау, реставрациялау жөніндегі іс-шараларды жүргізу.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау
2. Ағаштан жасалған күрделілігі орташа тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау

Қосымша еңбек функциялары:

1. Ағаштан жасалған ірі габаритті материалдармен тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау
2. Күрделі конфигурациядағы ірі габаритті құрылыс материалдарымен және ағаштан орнатудың күрделі тәсілдерімен тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау

Еңбек функциясы 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми-реставрациялау және консервациялау жұмыстарына дайындау кезінде техникалық жұмыстарды орындау



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-жобалық құжаттаманы іске асыру үшін өндірістің дайындық жұмыстарын орындай білу.

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі ғылыми-жобалық құжаттаманың сәулеттік және реставрациялық бөлімдерін іске асыра білу.
2. Ғылыми реставрациялау, жекелеген ғылыми-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін консервациялау жөніндегі жұмыстарды орындау көлемі мен мерзімдерін айқындау.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау үшін күрделі ғылыми-реставрациялық және көлемдік-жоспарлау шешімдерін іске асыру.
4. Жұмыс орнының жай-күйін еңбекті қорғау, өрт, өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздік талаптарына, ағаш ұста-реставраторының жұмыс орнын ұйымдастыру ережелеріне сәйкес ұстау.
5. Ағаш материалдарын қолмен көлденең аралау, жону және кесу кезінде қол құралын пайдалану.
6. Жұмыс нұсқаулығына сәйкес ағаш конструкциялар мен бөлшектерге антисептикалық және отқа төзімді қосылыстарды щеткамен біркелкі жағу.
7. Жұмыста қолданылатын материалдардың сапасын анықтау.

Білімдер:
1. Ағаш ұста-реставраторының жұмыс орнын жоспарлауға және жабдықтауға қойылатын талаптар.
2. Қызметкерге әсер ететін негізгі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар.
3. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау, консервациялау жұмыстарын жүргізу тәртібіне әдістемелік құжаттардың талаптары.
4. Жеке қорғаныс құралдарын қолдану ережелері.
5. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау теориясы мен әдістері.
6. Зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету әдістері.
7. Қысқы жағдайдағы ағаш ұстасы жұмысының ерекшеліктері және оларды орындау кезінде еңбекті қорғау талаптары.
8. Ағаш өңдеу өндірісінде және ағаш ұсталарында қолданылатын ағаш түрлері.
9. Ғылыми-реставрациялық технологиялар мен құрылыс-монтаждау жұмыстарының әдістерінің негіздері.
10. Құралдарды, механизмдерді және құрылғыларды пайдалану ережелері.
11. Тарихнамалық және мәдениеттанулық жұмыстарды қоса алғанда, ғылыми-реставрациялау жұмыстарын жүргізудің түрлері мен әдістері.
12. Құрылыс материалдарын қоршаған ортаның қолайсыз факторларынан сақтау және қорғау ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ағаштан жасалған күрделілігі орташа тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау



Дағды 1:
Ғылыми-реставрациялық, функционалдық, көлемдік-кеңістіктік, жоспарлау, көркемдік-сәндік, стильдік және басқа да шешімдерді іске асыру.

Машықтар:
1. Тарих және мәдениет ескерткішінің бөлшектерін және/немесе тұтас ескерткішін ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру процесінде пайдалану үшін материалдарды таңдау мүмкіндігі.
3. Еңбекті қорғау талаптарына сәйкес құрылғыларды, құралдарды және ағаш өңдеу станоктарын қолданыңыз.
4. Қолдану объектісіне байланысты құрылымдық элементтердің конструкция түрін таңдау (жанасу беттерін тоқтату (кесу) немесе механикалық байланыстардағы байланыс).
5. Күрделі геометриялық пішінді шатырлардың зақымдалған жерлерінде шатыр парақтары мен плиткаларды ауыстыруды орындау.
6. Жақтау қабырғаларының, едендердің және тақтай шатырларының зақымдалған жерлерін ауыстыру.
7. Орнату талаптарына сәйкес бөлімдерді, терезе мен есік жақтауларын, блоктар мен терезе тақталарын орнату кезінде дыбыс өткізбейтін жұмыстарды орындау.
8. Сылақтың астында тақтаймен жабылған төбелерді тігуді орындау.
9. Құрылыстың нық болуы үшін тіректерді, ағаштарды және эстакадаларды тексеруді орындау.
10. Антисептикалық және гидрооқшаулағыш таңғыштарды дайындау және оларды тіректерге бекіту бойынша жұмыстарды орындау.
11. Қоршаудың іргетасын, қоршау тіректері мен қабырғаларын, сондай-ақ олардың арасындағы байламды жасау бойынша жұмыстарды орындау.
12. Ғылыми-жобалық құжаттаманың талаптарына сәйкес құрылымдық элементтерден блоктық тіректерді монтаждау бойынша жұмыстарды орындау.
13. Қабырғалар мен төбелерді әрлеу үшін әр түрлі қабырғаларға материалдарды кесу және бекіту бойынша жұмыстарды орындау.
14. Ағаш тіректердің негізгі элементтерін - тіректерді, префикстерді, беткейлерді біріктіру бойынша жұмыстарды орындау.
15. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес жекелеген тақталардан үстіңгі тақтай жабындарын (таза едендерді) орнату, қайта араластыру және біріктіру бойынша жұмыстарды орындау.
16. Терезелер мен есіктерді орнату.
17. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тарих және мәдениет ескерткіші ағашының элементтерін қалпына келтіру.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау жөніндегі жұмыстарға қойылатын негізгі талаптар.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерін ғылыми қалпына келтіру және сақтау теориясы мен әдістерінің принциптері.
3. Ғылыми-реставрациялау және сәулет-құрылыс жұмыстарының құралдары мен әдістері.
4. Архитектуралық стильдердің тарихы мен ерекшеліктері, декор элементтері мен сәндік-қолданбалы өнер объектілерін архитектуралық-көркемдік өңдеу ерекшеліктері.
5. Материалтану негіздері, тарих және мәдениет ескерткіштерінің бұйымдары мен конструкциялары, олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
6. Құрылыс, реставрациялау және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.
7. Қоршаулардың түрлері және оларды әртүрлі материалдардан жасау әдістері.
8. Әйнектелген байланыстырғыштардың түрлері.
9. Шыны жұмыстарының мақсаты мен түрлері.
10. Ағаш негіздердің мақсаты, дайындау принципі және құрастыру және бөлшектеу тәртібі.
11. Терезелер мен есіктерді орнату кезіндегі негізгі талаптар, нормалар және рұқсат етілген шекті ауытқулар.
12. Бүйірлік панельдерден, желімделген қалқандардан, ағаш-талшықты және ағаш-жоңқа тақталарынан және білеулерден элементтерді өңдеу ерекшеліктері мен бекіту тәсілдері.
13. Құралдарды, станоктарды және басқа механизмдерді пайдалану ережелері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Ағаштан жасалған ірі габаритті материалдармен тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау



Дағды 1:
Тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша жұмыстарды жүргізу әдістерін және ғылыми-жобалық құжаттама құрамында күрделі сәулет және көлемдік-жоспарлау шешімдерін таңдауды сақтау.

Машықтар:
1. Бөрене үйінің бір бөлігін ауыстырусыз, зақымдалған аймақты кесу әдісімен ауыстыру және жаңа элементтерді негізгі құрылыммен біріктіру бойынша жұмыстарды орындау.
2. Ғимараттың сыртқы қабырғаларына тірелген рафтерлер мен рафтер фермаларын құрастыру және орнату жұмыстарын жүргізу.
3. Жүкшығырлар мен полиспасттарды қолдана отырып, тоғайды арқандап байлау және оны стапельдер арқылы түсіру, орнына дейін жылжыту және құрылыстың жармасына орнату бойынша жұмыстарды орындау.
4. Құрылымдық элементтерді түсіру, сұрыптау және төсеу арқылы тіректерді ұзарту арқылы ағаштар мен эстакадаларды бөлшектеу.
5. Аяқтарды аяғымен, қабаттасуымен немесе табанымен жұптастыру.
6. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес құрылыстың тұғырына мойын орнатуды орындау.
7. Ғылыми-жобалық құжаттаманың талаптарына сәйкес тарих және мәдениет ескерткішін бөренелерден, білеулерден және қалқандардан құрастыруды жүргізу.
8. Құрылымдардың элементтерін жинау, ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес тіректерді құра отырып, ағаштар мен эстакадаларды орнату және бекіту.
9. Ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау барысында күрделі жұмыс және құрастыру сызбаларын оқу

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерін қалпына келтіру, консервациялау және жөндеу технологиясының негіздері.
2. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
3. Күрделілігі жоғары ағаш ұстасының жалпы құрылыс жұмыстарының сапасын бақылау әдістері.
4. Бөрене үйінің ауыстырылатын элементтерін аралау және артикуляциялау ережелері.
5. Күрделі жұмыс және құрастыру сызбаларын оқу ережелері.
6. Компрессорлық қондырғылардың көмегімен ағаш конструкциялар мен бөлшектерге антисептикалық және отқа төзімді қоспаларды сіңдіру тәсілдері.
7. Күрделі ағаш конструкцияларды, қосылыстар мен кесінділерді белгілеу және дайындау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 2:
Күрделі конфигурациядағы ірі габаритті құрылыс материалдарымен және ағаштан орнатудың күрделі тәсілдерімен тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау бойынша ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау



Дағды 1:
Ғылыми-реставрациялық және өзге де жұмыстар көлемін уақтылы және сапалы орындау.

Машықтар:
1. Ескерткішті сақтау, белгілі бір учаскені қалпына келтіру бойынша өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын игеру.
2. Күрделі ағаш бөлшектері мен конструкцияларын жөндеу жұмыстарын орындау.
3. Дыбыс және жылу оқшаулағыш материалдарды төсеу арқылы растрлық және тірек аспалы төбелерді орнату.
4. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес қисық және сынған пішіндердің төбелерін орнату.
5. Сәндік материалдарды таңдау және декор элементтерін қолдана отырып құрылымдарды қаптау.
6. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес типтік емес бөлшектердің жекелеген элементтерін, тарих және мәдениет ескерткішінің күрделі геометриялық нысандарын пішу және дайындау.
7. Жұмыс сызбаларына сәйкес әр түрлі конструкциялардың күрделі, типтік емес конструкция түйіндерін қаптау.
8. Құрылымдардың қисық және сынған формаларына шаблондар жасау.
9. Тиісті құрылымдар үшін қажетті материалдар санын есептеу.
10. Күрделі геометриялық пішіндердің қаңқалық-қаптамалық конструкцияларының жекелеген элементтерінің шаблондарын жасау.
11. Тарих және мәдениет ескерткішінің ағаш элементтерінің барлық түрлерін нүктелік қалпына келтіру.

Білімдер:
1. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің архитектуралық стильдері мен көркемдік безендірілуінің тарихы мен ерекшеліктері.
2.Ғылыми-реставрациялау, Құрылыс және монтаждау жұмыстарын жүргізудің негізгі технологиялары.
3. Негізгі қалпына келтіру және құрылыс материалдары, бұйымдар, конструкциялар және олардың техникалық, технологиялық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары.
4. Кез-келген күрделіліктегі жұмыс және құрастыру сызбаларын оқу ережелері.
5. Күрделі ағаш бөлшектері мен конструкцияларын жөндеу бойынша жұмыстарды жүргізу тәртібі мен тәсілдері.
6. Күрделі геометриялық пішіндердің конструкцияларының шаблондарын жасаудың мақсаты мен тәсілдері.
7. Күрделі геометриялық пішіндер мен күрделі конструкциялар конструкцияларының қаңқаларының элементтерін пішу және дайындау ережесі.
8. Ғылыми-жобалық құжаттамаға сәйкес материалдар мен бөлшектерді іріктеу және жинақтау ережесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Шыдамдылық
Дәлдік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Ескерткіштерді реставрациялау және консервациялау жөніндегі маман

4

Тас құрылыстарды қалпына келтіруші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      Әзірлеуші-сарапшы:

      Ұйым: "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК.

      Мақсат Ажиханов, "Қазқайтажаңарту" ШЖҚ РМК экономисті.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 5 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
47-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Халық шығармашылығы үйінің, клуб мекемесінің үйірме жетекшісі"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Халық шығармашылығы үйінің, клуб мекемесінің үйірме жетекшісі" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Халық шығармашылығы үйінің, клуб мекемесінің үйірме жетекшісі.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R90020066.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.02 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет;

      90.02.0 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет;

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Оқытуды ұйымдастыру мен өткізуге, танымдық және шығармашылық сипаттағы білім, білік және дағдыларды дамытуға, адамдарды қызығушылықтары бойынша біріктіруге бағытталған шаралар кешені.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Кітапхана, халық шығармашылығы үйі, клуб мекемесі, мұражай, Орталық (ғылыми-әдістемелік, халықтық мәдениет және т. б.) үйірме жетекшісі - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Халық шығармашылығы үйінің, клуб мекемесінің үйірме жетекшісі":

Топтың коды:

3433-2

Қызмет атауының коды:

-

Кәсіптің атауы:

Кітапхана, халық шығармашылығы үйі, клуб мекемесі, мұражай, Орталық (ғылыми-әдістемелік, халықтық мәдениет және т. б.) үйірме жетекшісі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

 
"Мемлекеттік мәдениет ұйымдары басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2017 жылғы 17 шілдедегі № 209 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 17 тамызда № 15495 болып тіркелді.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Өнер

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3433-2-001 Кітапхана, халық шығармашылығы үйі, клуб мекемесі, мұражай, орталық (ғылыми-әдістемелік, халықтық мәдениет және т. б.) әдіскері
2652-3-003 Концертмейстер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Студия, ұжым қызметіне басшылықты жүзеге асырады. Жұмыс жоспарын жасауға қатысады. Сабаққа арналған материалдарды таңдайды, орындаушыларды іріктеу, топтық және жеке сабақтарды, репетициялық, оқу және жаттығу жұмыстарын жүргізеді. Қойылымдық міндеттерді шешу үшін қажетті әдеби, музыкалық, иконографиялық және басқа материалдарды іріктеуді жүзеге асырады. Бұқаралық көріністер мен қойылымдарды, тақырыптық кештерді, театрландырылған мерекелерді, карнавалдарды, халықтық мерекелерді және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу бойынша әдістемелік кабинеттің жұмысына қатысады.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Театр (музыкалық, хор, хореографиялық) үйірмесінің жұмысын басқарады.
2. Ұжымның шығармашылық қызметіне басшылық жасау

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Театр (музыкалық, хор, хореографиялық) үйірмесінің жұмысын басқарады.



Дағды 1:
Көпшілік қойылымдарды, тақырыптық кештерді, театрландырылған мерекелерді, карнавалдарды, халықтық мерекелерді ұйымдастыру және өткізу жөніндегі әдістемелік кабинеттің жұмысына қатысады.

Машықтар:
1. Үйірменің перспективалық және ағымдағы жұмыс жоспарларын әзірлеуге, ұйымдастырушылық-шығармашылық іс-шараларды өткізуге қатысады.
2. Актерлік шеберлік, сөйлеу техникасы, көркем сөз, дауыс қою, вокалдық партияларды үйрену бойынша топтық және жеке сабақтар, сондай-ақ тақырыптық бағдарлама бойынша жұмыс жүргізеді.
3. Музыкалық аспаптарда ойнауды үйретеді, партияларды үйрену бойынша оркестрлік сабақтар өткізеді.

Білімдер:
1. Мәдени-демалыс үлгісіндегі ұйымдардың қызметіне, мәдени-демалыс ұйымының құрылымына, халықтың жаппай бос уақытын ұйымдастырудың нысандары мен әдістеріне, мәдениет және өнер саласындағы ғылыми, техникалық жетістіктерге қатысты Қазақстан Республикасының заңдары мен өзге де нормативтік құқықтық актілері;
2. Менеджмент негіздері, көркем немесе техникалық шығармашылықтың тиісті түрінің теориясы мен практикасы, тиісті өнер түрінің теориясы;
3. Репертуарды қалыптастыру;
4. Психология және педагогика негіздері, еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі ережелері, еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Басымдықтарды белгілеу және практикалық жұмысты ұйымдастыру дағдылары

Машықтар:
1. Бейнелеу өнерінің тарихын, кескіндеме техникасы мен технологиясын зерделеу, көркем-безендіру өнері, цирк өнерін, кинофотоөнер тарихын зерделеу, операторлық шеберлік, әуесқой фильмдер мен фотосуреттерді талдау және талқылау, фотокөрмелерді ұйымдастыру әдістемесі, техниканың осы түрінің тарихы мен дамуын зерделеу, техникалық шығармашылық көрмелерін ұйымдастыру бойынша сабақтар өткізеді.
2. Бұқаралық көріністер мен қойылымдарды, тақырыптық кештерді, театрландырылған мерекелерді, карнавалдарды, халықтық мерекелерді және басқа да бұқаралық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу бойынша әдістемелік кабинеттің жұмысына қатысады.

Білімдер:
1. Көшбасшы мәдениет саласында базалық білімге ие болуы, іс-шараларды жоспарлай және ұйымдастыра білуі, көшбасшылық қасиеттерін көрсете білуі және әріптестерімен және серіктестерімен ынтымақтаса білуі тиіс;
2. Көркемдік жетекшінің лауазымдық міндеттерін жүзеге асыру заңдармен және Мәдениет үйі мен халық шығармашылығының ұйымдастырушылық құжаттарымен реттеледі.
3. Мәдени-демалыс мекемесінде қолданылатын ережелер мен стандарттарға сәйкес өз міндеттерін адал орындау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Ұжымның шығармашылық қызметіне басшылық жасау



Дағды 1:
Күнделікті лауазымдық міндеттерді тиімді орындау үшін өз ұжымымен жұмыс істеу құзыреті қажет.

Машықтар:
1. Шығармашылық қызметті ұйымдастырудың маңызды аспектісі әлеуметтік серіктестер мен халықтың пікірін ескеру болып табылады;
2. Мәдениет үйі қызметкерлерінің тілектері мен шығармашылық сұраныстарын ескеру;
3. Іс-шаралардың әлеуметтік маңыздылығы мен көрнекілігін ескеру, осылайша өз қызметкерлерінің шығармашылық тәсілдерін дамытуға жағдай жасау;
4. Көркемдік жетекші ұжымдардың шығармашылық жетістіктерінің өсуіне ықпал етуге және іс-шаралар бағдарламаларына мәдениет саласындағы шығармашылық жобалар мен ғылыми зерттеулерді енгізуге міндетті. Сондай-ақ, ұжымдардың органикалық дамуын қадағалап, мәдениет ұйымдарының басшыларын заңнамада белгіленген ережелерге сәйкес оқытуы керек;
5. Көшбасшы өнердің барлық жанрлары мен бағыттарын ескеріп, бағдарламаны таңдау кезінде авторлар мен қатысушыларға еркіндік беруі керек. Фестивальдар мен байқаулардың ұжымдар мен жеке адамдардың шығармашылық жетістіктерін ескеруі және дамытуы да маңызды.
6. Өткізілетін іс-шаралар туралы уақытылы хабардар етуді және хабарлауды қамтамасыз ету

Білімдер:
1. Көркем шығармашылық саласындағы білім мен құзыреттілік;
2. Ынталандырудың әртүрлі формалары, мысалы, тұрақты ғылыми пікірталастар, көрмелер, фестивальдар мен байқауларға қатысу, мақсатты келісімшарттар және жұмысты бағалаудың рейтингтік жүйесі;
3. Басшы өз мекемесінің ерекшеліктерін ескеруі керек: мәдени-демалыс қызметінің түрі, келушілер саны, өткізілетін іс-шаралардың әртүрлілігі, ұйымдастыру шарттары, заңнама мен базалық нормаларды есепке алу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Әр түрлі аймақтардың халықтық дәстүрлері мен мәдениетінің барлық ерекшеліктерін ескеру қажет.

Машықтар:
1. Шығармашылық идеяның үлгісі, халықтық дәстүрлер мен мәдениет элементтерін құрметтеу;
2. Халық шығармашылығын дамыту және өңірлік және ұлттық конкурстар мен фестивальдерді ұйымдастыру маңызды міндет болып табылады;
3. Құжаттарды, заңдар мен ұсыныстарды басқа құрылымдармен және ұжымдармен талқылау халықтың мәдениеті мен өнерін дамыту мәселесінде органикалық өзара іс-қимыл жасауға және бір-бірін толықтыруға мүмкіндік береді.

Білімдер:
1. Көркемдік жетекші халық театры мен өнерінің (оның ішінде мәдениет сарайлары мен шығармашылық орталықтары)басқа басшыларының тәжірибесі мен әдістемелік ұсыныстарын ескеруі тиіс;
2. Ол өз қызметінің саласына сәйкес келетін заңдар мен қылмыстық нормалардағы өзгерістерді қадағалап отыруы керек.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Ұқыптылық
Ойлау икемділігі
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Өзгерістерді басқару

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 1 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
48-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Мәдени ұйымдастырушы"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Мәдени ұйымдастырушы" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Мәдени ұйымдастырушы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R90020067.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      90 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.0 Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет;

      90.02 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет;

      90.02.0 Мәдени-ойын-сауықтық іс-шараларды өткізуге мүмкіндік беретін қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Мәдени-демалыс қызметіндегі шығармашылық бастамаларды анықтауды қамтамасыз ету және оларды мәдени-демалыс қызметін ұйымдастыру практикасына енгізуге ықпал ету және мекеменің мәдени-демалыс қызметі туралы мәліметтерді қамтитын белгіленген тәртіппен электрондық деректер базасын қалыптастыруды ұйымдастыру. Мәдени-демалыс мекемесінің қызметін ағымдағы және перспективалық әдістемелік, материалдық-техникалық, қаржылық және шығармашылық қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты жүзеге асыру

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Мәдени ұйымдастырушы - 4 СБШ-нің деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

Топтың коды:

3440-0

Қызмет атауының коды:

3440-0-011

Кәсіптің атауы:

Мәдени ұйымдастырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім
ТжКБ (орта буын маманы)

Мамандық:
- Әлеуметтік-мәдени қызмет
(түрлері бойынша)

Біліктілік:
- Мәдени-көпшілік шараларды ұйымдастырушы, оқытушы

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3440-0-003 Концерт жүргізетін әртіс
3440-0-005 Дискотека жүргізушісі
2371-7-001 Кәсіби бағдарламалар әдіскері
3332-0-006 Іс-шараларды ұйымдастырушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мәдениет мекемесіндегі мәдени ұйымдастырушы сценарийлерді әзірлеуге және ресімдеуге, тақырыптық іс-шараларды, ұжымдық ойын әрекеттерін ұйымдастыруға қатысады. Іс-шараның көркемдік дизайны мен музыкалық сүйемелдеуін таңдауға жауапты. Халықтың мәдени игіліктерге және жаппай бос уақытқа деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған іс-қимылдарды іске асыруды қамтамасыз етеді.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бағдарламаларды әзірлеу және ұйымдастыру
2. Аудиторияны тарту

Қосымша еңбек функциялары:

1. Персоналды басқару

Еңбек функциясы 1:
Бағдарламаларды әзірлеу және ұйымдастыру



Дағды 1:
Ұйымдар қызметінің дағдылары

Машықтар:
1. Аудиторияның қажеттіліктерін талдау және іс-шаралар жоспарын құру;
2. Бағдарламаларды өткізу үшін орындаушыларды іріктеу және бақылау;
3. Концерттер, көрмелер, спектакльдер және басқа да мәдени іс-шараларды ұйымдастыру;
4. Бағдарламаларға қатысу үшін қонақтарды, мамандарды және жұлдыздарды шақыру.

Білімдер:
1. Қазақстандағы мәдени-демалыс мекемелерінің қызметін реттейтін ҚР заңнамалық және өзге де нормативтік-құқықтық актілері;
2. Мәдени-демалыс ұйымының құрылымы;
3. Халықтың жаппай бос уақытын ұйымдастырудың нысандары мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ұйымдастырушылық дағдылар және әртүрлі адамдармен қарым-қатынас.

Машықтар:
1. Халықтық мерекелердің, бұқаралық қойылымдардың, театрландырылған мерекелердің, ойын-сауық бағдарламаларының; спорттық жарыстардың, өзге де көрсетілімдік қойылымдардың сценарийлік жоспарларын өз жұмысында халықтың бос уақытын өткізудің инновациялық нысандары мен заманауи әдістерін пайдалана отырып, дербес әзірлеу;
2. Есептеу және өзге де көмекші техниканы, ақпараттық өнімдерді, технологияларды, байланыс және коммуникация құралдарын пайдалану;
3. Қызметкерлердің еңбек уәждемесін, бастамасы мен белсенділігін қалыптастыру;
4. Есептік құжаттаманы дайындауды ұйымдастыру, мәдени-бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған шығыстар сметасын және бизнес-жоспарды дайындау.

Білімдер:
1. Қазіргі заманғы менеджмент, Экономика, басқару негіздері, мәдени-демалыс саласындағы халыққа демалыс қызметтері нарығының конъюнктурасы;
2. Жарнамалық науқанның формалары мен әдістері;
3. Мәдени-демалыс мекемесінде мәдени-демалыс іс-шаралары мен сабақтарын өткізудің сценарий-режиссерлік және ұйымдастырушылық негіздері;
4. Мәдени-демалыс мекемелеріне келушілердің қызығушылықтары мен сұраныстарын зерттеудің социологиялық, психологиялық, педагогикалық негіздері.

Дағды 3:
Әлеуметтік-мәдени іс-шаралардың негізгі нысандарын өткізу дағдысы

Машықтар:

1. Мәдени-демалыс қызметінің әртүрлі нысандарын дайындау және өткізу; демалыс күндері іс-шараларды ұйымдастыру;
2. Күнделікті күндерде іс-шараларды ұйымдастыру;
3. Мемлекеттік мерекелерді ұйымдастыру және өткізу;
4. Сахнада жүргізуші ретінде өнер көрсету;
5. Әр түрлі іс-шараларға ойын материалын таңдау;
6. Қойылым жоспарын құрастыру;
7. Мәдени демалыс іс-шарасына дайындық жүргізу, әр түрлі жастағы аудиториямен жұмыс істеу;
8. Аудиторияны жандандыру тәсілдерін меңгеру.

Білімдер:

1. Әлеуметтік – мәдени мекеме маманының халықтың түрлі топтары үшін бос уақытын ұйымдастыру жөніндегі жұмысы;
2. Клуб аудиториясының жіктелуі;
3. Мәдени – демалыс іс-әрекетінің сипаты мен мазмұны бойынша әр түрлі нысандарды ұйымдастыру және өткізу әдістемесі, жіктелуі;
4. Халықтың әртүрлі топтары үшін мәдени - демалыс қызметінің нысандары;
5. Рәсімдерді дайындау және өткізу әдістемесі;
6. Мерекелерді дайындау әдістемесі;
7. Қоюшы-режиссер жұмысының тәсілдері мен принциптері;
8. Актерлік шеберлігі элементтері;
9. Сөйлеу техникасы;
10. Сахнадағы пластика және мінез-құлық мәдениеті;
11. Гримдеу әдістері;
12. Ойындарды өткізу әдістемесі;
13. Аудиторияны белсендіру кезеңдері.

Дағды 4:
Ойын-сауық және көркем-деректі бағдарламаларды қою

Машықтар:

1. Көркем және деректі материалды қолданыңыз;
2. Сценарий жоспарын жасаңыз;
3. Ойын – сауық ойындарын өткізудің әртүрлі бағдарламалар технологиясы;
4. Материалды драматургиялау.

Білімдер:

1. Ойын – сауық және көркем – деректі бағдарламалардың түрлері мен жанрлары;
2. Аудиторияны жандандыру тәсілдері;
3. Ойын әрекетіне қатысушылардың ерекшеліктері.

Дағды 5:
Заманауи ойын-сауық іс-шараларын қоюды жүзеге асыру.

Машықтар:

1. Спектакль жасау үшін жұмыс жасаңыз;
2. Маңызды құралдармен жұмыс істеу принциптерін меңгеру;
3. Көңіл көтеру атмосферасын жасаңыз.

Білімдер:

1. "Көрініс", "ойын-сауық" ұғымдары;
2. Тұсаукесер атмосферасын құру.

Дағды 6:
Этно-фольклорлық бағдарламалар мен фольклорлық бағыттағы іс-шараларды ұйымдастыру.

Машықтар:

1. Деректі материалмен жұмыс істеу;
2. Фольклорлық материалмен жұмыс істеу, оның өзіндік ерекшелігін сақтау;
3. Халықтық мерекелерді ұйымдастыру және өткізу;
4. Қазіргі заманның талаптарын ескере отырып, рәсімдерді бейімдеу;
5. Мерекелерде халықтық ойындарды қолдану.

Білімдер:

1. Фольклор және халықтық мәдениет жанрлары;
2. Халықтық мерекелер мен рәсімдердің ерекшеліктері;
3. Халықтық мерекелерді дайындау және өткізу әдістемесі;
4. Қазақстан халықтары мен этностарының фольклорлық-ойын дәстүрлері;
5. Қазақстан аумағында тұратын халықтардың салт-дәстүрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Аудиторияны тарту



Дағды 1:
Ұйымдастырушылық дағдылар және командада жұмыс істеу қабілеті

Машықтар:
1. Келушілерді тарту үшін маркетингтік стратегияларды әзірлеу және іске асыру;
2. Іс-шаралар туралы ақпарат тарату үшін жарнамалық науқандар өткізу;
3. Жұртшылықтың назарын аудару үшін БАҚ-пен ынтымақтастық және баспасөз конференцияларын ұйымдастыру;
4. Касса жұмысын ұйымдастыру және іс-шараларға билеттерді сату.

Білімдер:
1. Өткізілетін мәдени-демалыс іс-шаралары мен сабақтарының әдістемелік және шығармашылық сараптамасын ұйымдастыру тәртібі;
2. Мәдени-демалыс мекемесіне келушілермен өзара іс-қимыл жасау кезінде мәдени-демалыс қызметінің этикасы мен педагогикасына қойылатын талаптар;
3. Мәдени-демалыс мекемесінің шығармашылық, шаруашылық және қаржылық қызметі саласында шарттар жасасу тәртібі;
4. Ұйым қызметінің бейіні бойынша жоспарлы-есептік құжаттаманы ресімдеу және жүргізу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Қарым-қатынас және әртүрлі жастағы адамдармен қарым-қатынас жасау мүмкіндігі

Машықтар:
1. Мәдени-демалыс мекемесінің қызметін ағымдағы және перспективалық әдістемелік, материалдық-техникалық, қаржылық және шығармашылық қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты жүзеге асыру;
2. Мекемеге келушілердің мәдени-демалыс іс-шараларын, мәдени-демалыс сабақтарын ағымдағы ұйымдастырумен және өткізумен байланысты жұмыстардың барлық түрлеріне басшылықты жүзеге асыру;
3. Ұйым қызметінің нәтижелері туралы есепті құжаттаманы уақтылы жасауды, бекітуді, ұсынуды қамтамасыз ету;
4. Қызметкерлердің өндірістік және еңбек тәртібін, еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауын бақылау;
5. Орындалатын жұмыстардың сапасы мен тиімділігін, ресурстарды ұтымды пайдалануды бақылауды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Мәдени-демалыс мекемесінің Шығармашылық, шаруашылық және қаржылық қызметі саласында шарттар жасасу тәртібі;
2. Ұйым қызметінің бейіні бойынша жоспарлы-есептік құжаттаманы ресімдеу және жүргізу тәртібі;
3. Мәдени-демалыс мекемелерінің қызметкерлеріне қойылатын біліктілік талаптары;
4. Ұйым қызметінің құжаттамасы мен материалдық техникалық құралдарының сақталуын қамтамасыз ету қағидалары;
5. Іскерлік қарым-қатынас этикасы және келіссөздер жүргізу ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек қызметі 3:
Өнер саласында шығармашылық қызметті жүзеге асырады.

Дағды 1:
Өнер саласындағы теориялық және тарихи білімді кәсіби қызметте қолдану.

Машықтар:

1. Интернет желісінде ақпаратты іздеуді және жүйелеуді жүзеге асыру;
2. Режиссерлік-сахналау қызметінде компьютерлік техниканы пайдаланудың заманауи мүмкіндіктерін қолдану дағдыларын меңгеру.

Білімдер:

1. Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың жұмыс принциптері;
2. Өнер саласындағы ақпаратты іздеу ерекшеліктері.

Дағды 2:
Заманауи ақпараттық технологиялардың жұмыс принциптерін және олардың кәсіби қызметтің міндеттерін шешу үшін қолдана білу.

Машықтар:

1. Интернет желісінде ақпаратты іздеуді және жүйелеуді жүзеге асыру;
2. Режиссерлік-сахналау қызметінде компьютерлік техниканы пайдаланудың заманауи мүмкіндіктерін қолдану дағдыларын меңгеру.

Білімдер:

1. Заманауи ақпараттық технологиялардың жұмыс принципі.
2. Өнер саласындағы ақпаратты іздеу ерекшеліктері.

Қосымша еңбек функциясы 1:
Персоналды басқару



Дағды 1:
Креативтілік және іс-шараларды өткізудің жаңа нысандарын дамыту қабілеті

Машықтар:
1. Іс-шараларда жұмыс істейтін қызметкерлерді жалдау және оқыту;
2. Жұмыс кестесін ұйымдастыру және міндеттердің орындалуын бақылау;
3. Бағдарламаларды тиімді ұйымдастыру үшін қызметкерлер арасында міндеттерді бөлу;
4. Персоналдың жұмысын бағалау және олардың кәсіби дамуын қолдау.

Білімдер:
1. Мәдени ұйымдастырушы олардың тиімділігі мен тиімділігін бағалау үшін өткізілген іс-шаралар туралы есептер жүргізуге міндетті;
2. Мәдени ұйымдастырушы әртістер, спикерлер, іс-шараларды ұйымдастырушылар сияқты ҚДК сыртқы орындаушыларымен және серіктестерімен шарттар мен келісімдер жасасуға тиіс.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мәдениеттану, өнер және ойын-сауық іс-шараларының негіздерін білу

Машықтар:
1. іс-шараларды жоспарлауды, үйлестіруді және бақылауды білу.
2. Қарым-қатынас және әртүрлі адамдармен жұмыс істеу қабілеті;
3. Командада жұмыс істей білу және ұжымның қызметін үйлестіру;
4. Шығармашылық және стандартты емес шешімдерді таба білу.

Білімдер:
1. Аналитикалық қабілеттер және аудиторияның қажеттіліктерін талдай білу;
2. Мәдени сауаттылық және өнер мен мәдениет саласындағы терең білім;
3. Дыбыстық және жарық жабдықтарының жұмысын түсіну.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Төзімділік пен еңбексүйгіштік
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті
Шығармашылық және шығармашылық
Логикалық ойлау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Кітапхана, халық шығармашылығы, клуб мекемесі, узей, Орталық (ғылыми-метологиялық, халықтық мәдениет және т. б.) әдіскері

6

Қызмет бағыттары әдіскері

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РМҚК филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі.

      Ғылыми қызметкер: Жумадилова Дарья Ертаевна, E-mail: daria_131_168@mail.ru, Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 1 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің
2024 жылғы 17 сәуірдегі
№ 151 бұйрығына
49-қосымша

Кәсіптік стандарт: "Палеограф"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Палеограф" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес және кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдарда және ұйымдарда персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешу мақсатында әзірленіп, мәдениет саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік тапсырманы толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен дағдыларды қолдану қабілеті;

      3) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растайтын құжатты берумен сүйемелденбейтін білім беру түрі;

      4) машық – кәсіптік міндет шенберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл оймен орындау қабілеті.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызметтің жалпы жүктеуіші;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) БА – біліктілік анықтамалығы;

      6) БХСЖ – білім берудің халықаралық стандартты жіктелуі.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Палеограф.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R91020.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс;

      91 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.0 Кітапханалардың, архивтердің, музейлердің және өзге де мәдениет саласындағы қызметтер;

      91.02 Мұражайлар қызметі;

      91.02.0 Мұражайлар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Палеограф - әріптердің графикалық формаларының эволюциясын, жазба белгілерін, олардың құрамдас элементтерінің пропорцияларын, қаріптердің түрлері мен эволюциясын, аббревиатуралар жүйесін және олардың графикалық белгіленуін, материалдар мен жазу құралдарын зерттейді. Палеографияның арнайы бөлімі құпия жазу жүйелерінің графикасын (криптография) зерттейді. Құжаттардың түпнұсқалығын, палеографиялық, тілдік және өзге де ерекшеліктерін белгілеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      Палеограф - 6 СБШ-нің деңгейі

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Палеограф":

Топтың коды:

2621-2

Қызмет атауының коды:

2621-2-003

Кәсіптің атауы:

Палеограф

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:


Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Археолог
Этнограф
Антрополог

Қызметтің негізгі мақсаты:

Әріптердің графикалық формаларының эволюциясын, жазба белгілерін, олардың құрамдас элементтерінің пропорцияларын, қаріптердің түрлері мен эволюциясын, аббревиатуралар жүйесін және олардың графикалық белгіленуін, материалдар мен жазу құралдарын зерттеу. Құжаттардың түпнұсқалығын, палеографиялық, тілдік және басқа да белгілерін анықтайды.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Құжаттарды анықтау және іріктеу, құжаттардың сыртқы белгілерін сипаттау, құжаттардың құндылығын сараптау, құжаттың палеографиялық сипаттамасына қатысу
2. Құжаттарды ғылыми өңдеуді жүргізу, олардың сақталуын қамтамасыз ету, құжаттарды сақтау және өңдеу мәселелері бойынша әдістемелік көмек көрсету бойынша жұмыс

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Құжаттарды анықтау және іріктеу, құжаттардың сыртқы белгілерін сипаттау, құжаттардың құндылығын сараптау, құжаттың палеографиялық сипаттамасына қатысу




Дағды 1:
Жазбаша тарихи дереккөздерді оқудың техникасы мен әдістері. Көмекші тарихи пәндер бойынша теориялық және практикалық білімді пайдалана отырып, кәсіби мәселелерді шешу.

Машықтар:
1. Жазба деректерді ажырата білу және дағдыландыру;
2. Мұрағат ісі саласындағы білімді интеграциялау процедураларын әзірлеу бойынша ғылыми-зерттеу және инновациялық қызметті жүзеге асыру мүмкіндігі;
3. Құжаттарды аннотациялау және ғылыми анықтамалық құжаттарды құрастыра білу;
4. Құжаттың палеографиялық сипаттамасына қатысу (сыртқы белгілері, авторлығын, күнін, жазылған жерін анықтау, жалғандықтарды анықтау);
5. Шетелде орналасқан Қазақстан тарихы бойынша құжаттарды анықтау.

Білімдер:
1. Мұрағат ісі және құжаттаманы басқару бойынша нормативтік құқықтық актілер;
2. Көмекші тарихқа қатысы бар пәндер;
3. Құжаттарды сақтау және жіктеу жүйелері, құжаттар мен ақпараттың құрамы мен мазмұны – іздеу жүйелері, анықтамалық-ақпараттық мұрағат.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Құжаттарды ғылыми өңдеуді жүргізу, олардың сақталуын қамтамасыз ету, құжаттарды сақтау және өңдеу мәселелері бойынша әдістемелік көмек көрсету бойынша жұмыс




Дағды 1:
Жазба тарихи дереккөздерді талдау және ғылыми сын.

Машықтар:
1. Құзыреттілік шегінде білім, білік, дағдыны қолдана білу;
2. Деректі басылымдар, оқу құралдары және ақпараттық материалдар үшін ерте тарихи дәуірдегі құжаттарды анықтау, оқу, мерзімін белгілеу, сипаттау;
3. Құжаттардың шынайылығын, палеографиялық, тілдік және басқа да белгілерін белгілеу.
4. Палеография мәселелері бойынша кеңес беру;
5. Тиісті бейіндегі музей, мұрағат және кітапхана ұйымдарына консультативтік, ұйымдастырушылық және әдістемелік көмек көрсету.

Білімдер:
- Музей қызметі туралы нормативтік құқықтық актілер және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері;
- Қазақстан Республикасының меузей мұрағат қорының музейлік заттарын есепке алу, сақтау, пайдалану және есептен шығару жөніндегі нұсқаулықтар;
- Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары.
Зерттеу:
- Музей және мұрағат қызметі мәселелері бойынша әдістемелік және теориялық материалдар;
- Мемлекет тарихы мен мәдениетінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жүйелі ойлау
Дәлдік
Зейінді шоғырландыру және бақылау
Оқу және өзін-өзі оқыту қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:


СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Этнолог

6

Тарихшылар

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазакстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Борамбаев Нурбек Медерович, +7 (705) 160 57 01, n.borambaev@mki.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      "Мәдениеттерді жақындастыру орталығы" мемлекеттік музейі" РММҚ филиалының ғылыми-әдістемелік бөлімі

      Ғылыми қызметкер Жумадилова Дарья Ертаевна

      E-mail: daria_131_168@mail.ru

      Телефон нөмірі: +7 (705) 708 72 22.

      Әзірлеуші-эксперттер:

      Ұйым: ҚР Ұлттық музейі

      Жоба жетекшісі: Батеш Рахметжановна Акпасова, ҚР Ұлттық музейі қор жұмыстары қызметінің басшысы (Бас қор ақтаушы). Bates-62@mail.ru6 ulttyk_muzei@mail.ru, тел. +775-732-8206.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 12 қаңтар.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 15 желтоқсан.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2024 жылғы 15 ақпан.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2024 жыл.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жыл.