Об утверждении Инструкции по производству дел об административных правонарушениях органами строительства и архитектурно-строительного контроля Республики Казахстан

Приказ Председателя Комитета по делам строительства Министерства экономики и торговли Республики Казахстан от 14 августа 2001 г. N 170. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 23 октября 2001 г. N 1658. Утратил силу приказом Председателя Комитета по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства Министерства индустрии и торговли РК от 2 августа 2006 года N 300

Сноска. Приказ Председателя Комитета по делам строительства Министерства экономики и торговли РК от 14 августа 2001 г. N 170 утратил силу приказом Председателя Комитета по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства Министерства индустрии и торговли РК от 2 августа 2006 года N 300 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В целях реализации Кодекса Республики Казахстан K010155_ "Об административных правонарушениях" приказываю:
1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по производству дел об административных правонарушениях органами строительства и архитектурно-строительного контроля Республики Казахстан.
2. Настоящий Приказ вступает в силу с момента государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Председатель

Утверждена

Приказом Председателя

Комитета по делам строительства

Министерства экономики и

торговли Республики Казахстан

от 14 августа 2001 г. N 170

Инструкция
по производству дел об административных
правонарушениях органами строительства и
архитектурно-строительного контроля
Республики Казахстан

1. Общие положения

1. Инструкция по производству дел об административных правонарушениях органами строительства и архитектурно-строительного контроля Республики Казахстан (далее - Инструкция) разработана в соответствии с Кодексом Республики Казахстан K010155_ "Об административных правонарушениях" (далее - Кодекс) и регламентирует деятельность органов строительства, архитектурно-строительного контроля и их должностных лиц по выявлению, рассмотрению и организации производства дел об административных правонарушениях, сроки их рассмотрения, исполнения, обжалования, а также организацию делопроизводства и контроля за обоснованностью принятого решения.
2. Задачами органов строительства и архитектурно-строительного контроля по делам об административных правонарушениях в области строительства являются своевременное, всестороннее, полное и объективное выяснение обстоятельств каждого дела, разрешение его в соответствии с Кодексом, обеспечение исполнения вынесенного постановления, а также предупреждение и пресечение административных правонарушений, выявление причин и условий, способствующих их совершению и направленных на усиление государственного архитектурно-строительного контроля за качеством строительства, обеспечение эксплуатационной надежности.
3. Органами государственного архитектурно-строительного контроля выявляются административные правонарушения, предусмотренные статьями 231 (часть вторая), 232, 233, 235 (часть вторая), 237, 278 (часть первая), 494, 502 Кодекса.
4. Органами строительства и архитектурно-строительного контроля рассматриваются административные правонарушения, предусмотренные статьями 130, 230, 231 (частью первой), 234, 235 (частью первой), 236, 238, 239, 278 (частью второй), 291, 387, 499 Кодекса.
5. При осуществлении административного производства, органами строительства и архитектурно-строительного контроля и их должностными лицами ссылки в документации по административному производству должны производиться только на нормы Кодекса.
Примечание.
Должностными лицами в настоящем Кодексе признаются лица, постоянно, временно или по специальному полномочию осуществляющие функции представителя власти (то есть наделенные в установленном порядке в отношении лиц, не находящихся от них в служебной зависимости, правом издавать от имени государства или его органов юридически значимые акты или распорядительными полномочиями) либо выполняющие организационно-распорядительные или административно-хозяйственные функции в государственных органах, органах местного самоуправления.

2. Административные правонарушения и
административная ответственность

6. Административным правонарушением признается противоправное, виновное (умышленное или неосторожное) действие или бездействие физического лица или противоправное действие или бездействие юридического лица.
Под административным правонарушением в области строительства понимается несоблюдение обязательных требований государственных стандартов, технических условий, строительных норм и правил, проектов, других нормативных актов при градостроительном освоении территории, проектировании, строительстве, реконструкции, реставрации, модернизации, капитальном ремонте и благоустройстве объектов и комплексов, влекущее снижение и потерю прочности, устойчивости, надежности зданий, строений, сооружений, их частей или отдельных конструктивных элементов, ухудшение эксплуатационных качеств, возводимых объектов, отрицательное влияние на окружающую среду, а также действия, нарушающие установленный организационно-правовой порядок строительства объектов и приемки их в эксплуатацию.
7. Административная ответственность за правонарушения, перечисленные в пункте 4 настоящей Инструкции, наступает, если эти правонарушения по своему характеру не влекут за собой в соответствии с законодательством уголовную ответственность.
8. Административной ответственности подлежат:
1) физическое вменяемое лицо, достигшее ко времени совершения административного правонарушения шестнадцатилетнего возраста;
2) юридическое лицо.
9. Должностное лицо привлекается к административной ответственности при условии совершения административного правонарушения в связи с неисполнением или ненадлежащим исполнением им служебных обязанностей. При отсутствии этого обстоятельства должностное лицо, виновное в совершении административного правонарушения, подлежит ответственности на общих основаниях, предусмотренных статьей 34 Кодекса.
Гражданин, занимающийся предпринимательской деятельностью без образования юридического лица (далее - индивидуальный предприниматель), а равно руководители, другие работники, выполняющие управленческие функции, не являющихся государственными органами или органами местного самоуправления организаций, совершившие административные правонарушения в связи с выполнением организационно-распорядительных или административно-хозяйственных обязанностей, несут административную ответственность как должностные лица.
10. Не подлежат административной ответственности лица за совершение административных правонарушений при обстоятельствах, предусмотренных статьями 38-43 Кодекса, исключающих административную ответственность.

3. Административное взыскание и меры
административно-правового воздействия

11. Административное взыскание является мерой государственного принуждения, применяемой уполномоченными на то законом органами (должностными лицами) за совершение административного правонарушения, и заключается в предусмотренном настоящим Кодексом лишении или ограничении прав лица, совершившего такое нарушение.
12. За совершение административного правонарушения в области строительства к физическому лицу могут применяться следующие административные взыскания:
1) предупреждение;
2) административный штраф;
3) приостановление действий лицензии в сфере архитектурно-строительной деятельности;
4)принудительный снос самовольно возводимого или возведенного строения.
К юридическим лицам за совершение административных правонарушений могут применяться административные взыскания, указанные в подпункте 1)-4), а также приостановление или запрещение деятельности юридического лица в сфере архитектурно-градостроительной деятельности.
13. Предупреждение, административный штраф могут применяться только в качестве основных административных взысканий.
Предупреждение состоит в официальной даче органом (должностным лицом) строительства и архитектурно-строительного контроля, уполномоченным налагать административное взыскание, отрицательной оценки совершенного правонарушения и предостережение физического или юридического лица о недопустимости противоправного поведения.
Предупреждение выносится в письменной форме.
14. Административный штраф (далее - штраф) есть денежное взыскание, налагаемое за административное правонарушение в области строительства в случаях и пределах, предусмотренных статьями особенной части, в размере, соответствующем определенному количеству месячного расчетного показателя, устанавливаемого в соответствии с законодательным актом, действующим на момент наложения административного взыскания.
15. Штраф взыскивается в доход государственного бюджета в установленном законодательством порядке.
При совершении одним лицом двух или более административных правонарушений административное взыскание налагается за каждое правонарушение в отдельности.
Если лицо совершило несколько административных правонарушений, которые рассматриваются одним и тем же судьей, органом (должностным лицом) строительства и архитектурно-строительного контроля, то в случае наложения на это лицо взысканий одного и того же вида, окончательный размер взыскания не может превышать трехкратного максимального предела, установленного Кодексом для данного вида взыскания.
16. Лицо, на которое наложено административное взыскание за административное правонарушение, считается подвергнутым данному взысканию в течение года со дня окончания исполнения постановления о наложении административного взыскания.
При длящемся административном правонарушении лицо не подлежит привлечению к административной ответственности по истечении двух месяцев со дня обнаружения административного правонарушения.
Течение срока наложения взыскания за административное правонарушение прерывается, если до истечения сроков, указанных в частях первой и третьей статьи 69 Кодекса, лицо совершит новое административное правонарушение.
Исчисление срока в этих случаях начинается с момента обнаружения нового административного правонарушения.

4. Полномочия органов строительства и
архитектурно-строительного контроля

17. Производство по делам об административных правонарушениях перечисленных настоящей Инструкцией рассматривается органами строительства и архитектурно-строительного контроля в порядке и условиях, установленных главами 33-35 Кодекса.
18. Органы строительства и архитектурно-строительного контроля согласно статей 538, 568 Кодекса, рассматривают и налагают административные взыскания за следующие административные правонарушения:
1) производство проектных, изыскательных, строительных, мелиоративных, дорожных и других видов работ, которые могут создать угрозу для существования памятников истории и культуры, без согласования с соответствующими государственными органами по охране и использованию историко-культурного наследия и без осуществления предварительных мероприятий, проводимых по указанию этих органов по выявлению паспортизации и сохранности памятников; производство земельных, строительных и других работ в зонах охраны памятников, а также хозяйственная деятельность в этих зонах без разрешения соответствующих государственных органов охраны памятников, невыполнение предписаний соответствующих органов, осуществляющих государственный контроль за охраной и использованием памятников истории и культуры, об устранении нарушений правил по охране памятников;
2) раскопка без соответствующего разрешения дворов, улиц и площадей, загромождение их строительными материалами, непринятие мер к приведению в порядок мест раскопок, а также строительных площадок после окончания строительства и ремонта;
3) выполнение предпроектных, изыскательских, проектных, строительно-монтажных работ, применение строительных материалов, деталей и конструкций с нарушениями требований законодательства и государственных нормативов в сфере архитектурно-строительной деятельности;
4) нарушение правил оформления исполнительной технической документации, предусмотренной нормативными документами, при производстве строительно-монтажных ремонтно-восстановительных работ по возведению и реконструкции объектов, изготовлению строительных материалов, изделий и конструкции;
5) строительство, реконструкция и капитальный ремонт объектов, не прошедших в установленном законодательством порядке государственную экспертизу, или без разрешения на право производства строительных работ;
6) нарушение установленного порядка ввода объектов и комплексов в эксплуатацию требованиям государственных нормативов в сфере архитектурно-градостроительной деятельности;
7) самовольное переоборудование и перепланировка жилых и нежилых помещений в жилом доме без архитектурно-строительного проекта и разрешения уполномоченного органа по архитектуре и градостроительству;
8) эксплуатация (проживание, оказание услуг, производство продукции с целью получения доходов) законченных строительством, но не введенных в установленном порядке в эксплуатацию объектов, комплексов или отдельных частей;
9) самовольное бурение скважин на воду и строительство водозаборов подземных вод;
10) строительство и эксплуатация объектов, приведших к вредному воздействию на состояние и воспроизводство лесов;
11) нарушение правил благоустройства территорий городов и населенных пунктов, а также разрушение объектов городской инфраструктуры;
12) строительство или эксплуатация сооружений связи без получения специального разрешения.
19. По делам об административных правонарушениях, предусмотренными статьями 231 (часть вторая), 232, 233, 235 (часть вторая), 237, 278 (часть первая), 494, 502 Кодекса, рассматриваемыми судами, протоколы об административных правонарушениях имеют право составлять должностные лица:
1) государственные строительные инспекторы Республики Казахстан;
2) государственные строительные инспекторы областей и городов республиканского значения.
20. Рассматривать дела об административных правонарушениях и налагать административные взыскания вправе руководители органов государственного архитектурно-строительного контроля и их заместители, руководители территориальных подразделений, а при проведении проверок на местах - инспекторы (специалисты) этих органов.
21. Дело об административном правонарушении рассматривается по месту его совершения.
22. Должностное лицо при подготовке к рассмотрению дела об административном правонарушении выясняет следующие вопросы:
1) относится ли к его компетенции рассмотрение данного дела;
2) имеются ли обстоятельства, исключающие возможность рассмотрения данного дела должностным лицом;
3) правильно ли составлен протокол об административном правонарушении и другие протоколы, предусмотренные Кодексом, а также оформление иных материалов дела;
4) имеются ли обстоятельства, исключающие ответственность по делу, а также обстоятельства, позволяющие не привлекать лицо к административной ответственности;
5) имеются ли ходатайства и отводы;
6) извещены ли о месте и времени рассмотрения дела лица, указанные в статьях 584-588 Кодекса.
23. Должностное лицо, на рассмотрение которого передано дело об административном правонарушении не может рассматривать данное дело в случаях, если это лицо:
1) является родственником лица, привлекаемого к ответственности, или потерпевшего, их законных представителей, защитника или представителя;
2) лично, прямо или косвенно заинтересовано в разрешении дела.
При наличии обстоятельств, предусмотренных данным пунктом настоящей Инструкции, должностное лицо обязано заявить о самоотводе в соответствии с действующим законодательством. (Прим.РЦПИ: см. K010155_ (ст.645)
При наличии обстоятельств, предусмотренных данным пунктом настоящей Инструкции, лицо, в отношении которого ведется производство по делу, защитник и представитель, прокурор вправе заявить отвод должностному лицу.
Заявление о самоотводе, отводе подается вышестоящему должностному лицу, который рассматривает его в течение суток со дня поступления, и по результатам рассмотрения выносит определение об удовлетворении заявления либо об отказе в его удовлетворении.
24. Должностное лицо при подготовке к рассмотрению дела об административном правонарушении принимает следующие решения:
1) о назначении времени и места рассмотрения дела;
2) о вызове лиц, истребовании необходимых дополнительных материалов по делу. В случае необходимости должностное лицо также вправе назначить экспертизу;
3) об отложении рассмотрения дела;
4) о возвращении протокола об административном правонарушении и других материалов дела в орган, составивший протокол, в случаях составления протокола и оформления других материалов дела неправомочными лицами, неправильного составления протокола и оформления других материалов дела либо неполноты представленных материалов, которая не может быть восполнена при рассмотрении дела;
5) о передаче протокола об административном правонарушении и других материалов дела на рассмотрение по подведомственности, если рассмотрение данного дела не относится к его компетенции либо вынесено определение об отводе должностного лица;
6) о передаче дела для рассмотрения по существу в соответствии со статьей 642 Кодекса;
7) о прекращении производства при наличии обстоятельств, предусмотренных статьями 580-581 Кодекса.
Решения, предусмотренные подпунктами 1)-6) настоящего пункта данной Инструкции, выносятся в виде определения.
Решение, предусмотренное подпунктом 7) настоящего пункта данной Инструкции, выносится в виде постановления.
25. Дела об административных правонарушениях рассматриваются в пятнадцатидневный срок со дня получения органом (должностным лицом), правомочным рассматривать дело, протокола об административном правонарушении и других материалов дела.
В случае поступления ходатайств от участников производства по делу об административном правонарушении либо при необходимости дополнительного выяснения обстоятельств дела срок рассмотрения дела может быть продлен Органом (должностным лицом), рассматривающим дело, но не более чем на один месяц.
26. Должностное лицо осуществляет рассмотрение дел об административном правонарушении в порядке статьи 648 административного Кодекса Республики Казахстан в пределах своих полномочий.
27. Рассмотрев дело об административном правонарушении, Должностное лицо выносит одно из следующих постановлений:
1) о наложении административного взыскания;
2) о прекращении производства по делу;
3) о передаче дела должностному лицу, правомочному налагать за данное административное правонарушение взыскание иного вида или размера.
28. В постановлении по делу об административном правонарушении должны быть указаны:
1) должность, фамилия и инициалы должностного лица, вынесшего постановление;
2) дата и место рассмотрения дела;
3) сведения о лице, в отношении которого рассмотрено дело;
4) статья Кодекса, предусматривающая ответственность за административное правонарушение;
5) обстоятельства, установленные при рассмотрении дела;
6) решение по делу;
7) порядок и сроки обжалования постановления.
Постановление по делу об административном правонарушении должно быть мотивированным.
Постановление по делу об административном правонарушении подписывается должностным лицом, вынесшим постановление.
29. Постановление по делу об административном правонарушении объявляется немедленно по окончанию рассмотрения дела.
Копия постановления немедленно вручается физическому лицу или законному представителю юридического лица, в отношении которых оно вынесено, а также потерпевшему, законному представителю физического лица по их просьбе. В случае отсутствия указанных лиц копия постановления высылается в течение трех дней со дня его вынесения.
30. Должностное лицо, рассматривающее дело при установлении причин и условий, способствующих совершению административного правонарушения, вносит в соответствующую организацию и должностным лицам представление о принятии мер по их устранению.
Постановление по делу об административном правонарушении может быть обжаловано заинтересованными лицами, а также опротестовано прокурором, в порядке и сроки, установленные Кодексом.

5. Возбуждение дел об
административных правонарушениях

31. Поводами для возбуждения дела об административном правонарушении в области строительства являются:
1) непосредственное обнаружение уполномоченным должностным лицом факта совершения административного правонарушения;
2) материалы, поступившие из правоохранительных органов, а также других государственных органов, органов местного самоуправления;
3) сообщения или заявления физических и юридических лиц, а также сообщения в средствах массовой информации.
Основанием для возбуждения дела об административном правонарушении является наличие достаточных данных, указывающих на признаки административного правонарушения в области строительства.
Дело об административном правонарушении считается возбужденным с момента составления протокола о совершении административного правонарушения или вынесения прокурором постановления о возбуждении дела об административном правонарушении.
32. В протоколе об административном правонарушении указываются дата и место его составления, должность, фамилия и инициалы лица, составившего протокол; сведения о лице, в отношении которого возбуждено дело; место, время совершения и существо административного правонарушения; статья особенной части Кодекса, предусматривающая административную ответственность за данное правонарушение; фамилии, имена, отчества, адреса свидетелей, если они имеются; объяснение физического лица либо законного представителя юридического лица, в отношении которого возбуждено дело; название, регистрационный номер юридического лица, филиала, представительства и иные сведения, необходимые для разрешения дела.
При составлении протокола об административном правонарушении физическому лицу или законному представителю юридического лица, в отношении которых возбуждено дело, а также другим участникам производства по делу разъясняются их права и обязанности, предусмотренные Кодексом, о чем делается отметка в протоколе.
Протокол подписывается лицом, его составившим, и лицом, совершившим административное правонарушение, или представителем юридического лица, филиала, представительства. При наличии свидетелей, а также в случаях участия понятых, протокол подписывается также этими лицами.
Физическому лицу или законному представителю юридического лица, в отношении которых возбуждено дело, должна быть предоставлена возможность ознакомления с протоколом об административном правонарушении. Указанные лица вправе представлять объяснения и замечания по содержанию протокола, а также изложить мотивы своего отказа от его подписания, которые прилагаются к этому протоколу. В случае отказа этих лиц от подписания протокола об административном правонарушении в нем производится соответствующая запись.
Физическому лицу, законному представителю юридического лица, в отношении которых возбуждено дело, копия протокола об административном правонарушении вручается под расписку немедленно после его составления.
33. При совершении административного правонарушения, влекущего наложение административного взыскания в виде предупреждения или штрафа, не превышающего размера одного месячного расчетного показателя, протокол об административном правонарушении не составляется, а предупреждение оформляется или штраф налагается и взимается уполномоченным на то должностным лицом на месте совершения административного правонарушения. При взимании штрафа нарушителю выдается квитанция установленного образца, являющаяся документом строгой финансовой отчетности.
Если лицо оспаривает взыскание, налагаемое на него в порядке, установленном в пункте 33, составляется протокол об административном правонарушении в соответствии со статьей 635 Кодекса.
34. Протокол об административном правонарушении составляется немедленно после выявления факта совершения административного правонарушения.
В случаях, когда требуется дополнительное выяснение обстоятельств административного правонарушения, личности физического лица или сведений о юридическом лице и личности законного представителя юридического лица, в отношении которых возбуждается дело, протокол об административном правонарушении составляется в течение трех суток с момента выявления правонарушения.
35. Протокол об административном правонарушении в течение суток направляется для рассмотрения судье, органу (должностному лицу), уполномоченному рассматривать дело об административном правонарушении.
36. В случаях, когда протокол составлен неправомочным лицом, при неправильном составлении протокола и оформлении других материалов дела, а также в иных случаях, предусмотренных подпунктом 4) статьи 646 Кодекса, недостатки протокола и других материалов устраняются в срок не более трех суток со дня их получения от судьи, органа (должностного лица), рассматривающего дело об административном правонарушении. Исправленный протокол и другие материалы дела с внесенными в них изменениями повторно направляются судье, органу (должностному лицу), рассматривающему дело об административном правонарушении, в течение суток со дня устранения недостатков.

6. Исполнение постановлений о наложении
административных взысканий

37. Постановление по делу об административном правонарушении вступает в законную силу:
1) после истечения срока, установленного для обжалования срока (десяти дней) постановления по делу об административном правонарушении, если оно не было обжаловано или опротестовано;
2) немедленно после вынесения определения по жалобе, протесту, а также вынесения постановления в случае, предусмотренном статьей 664 Кодекса.
Постановление о наложении административного взыскания подлежит исполнению с момента вступления его в законную силу.
38. Обращение постановления о наложении административного взыскания к исполнению возлагается на должностное лицо, вынесшее постановление.
Постановление направляется органу (должностному лицу), уполномоченному приводить его в исполнение в течение суток со дня вступления его в законную силу.
39. Постановление о наложении административного взыскания приводится в исполнение уполномоченными на то органами в порядке, установленном Кодексом.
40. Постановление о наложении административного взыскания в виде предупреждения исполняется должностным лицом, вынесшим постановление, путем вручения или направления копии постановления в соответствии со статьей 652 Кодекса.
41. Штраф должен быть уплачен лицом, привлеченным к административной ответственности не позднее тридцати суток со дня вступления постановления о наложении административного штрафа в законную силу либо со дня истечения отсрочки, предусмотренной статьей 701 Кодекса.
Штраф, наложенный за совершение административного правонарушения, вносится физическим лицом или перечисляется юридическим лицом в государственный бюджет в установленном законодательством порядке.
Принудительное исполнение постановления о наложении штрафа на физических и юридических лиц, производится в порядке, установленном статьями 708, 709 Кодекса.
Постановление о наложении штрафа, по которому взыскание штрафа произведено полностью, с отметкой об исполнении возвращается органу (должностному лицу), вынесшему постановление.

7. Ведение делопроизводства по делам об
административных правонарушениях

42. Протоколы об административных правонарушениях составляются с учетом требований статьи 635 Кодекса.
43. Руководители территориальных органов строительства и архитектурно-строительного контроля на местах обязаны обеспечить своевременное изготовление и получение бланков, а также осуществлять контроль за их хранением и использованием по назначению.
44. Журналы учета предписаний, протоколов, актов, составленных на правонарушителей, привлекаемых к административной ответственности, должны храниться у ответственного лица, определенного приказом руководителя органов архитектурно-строительного контроля и его территориального органа, и должны быть прошнурованы, пронумерованы и скреплены печатью того же органа.
45. Ответственность за состояние делопроизводства и учета возлагается на руководителя соответствующего органа архитектурно-строительного контроля.
46. Контроль за состоянием делопроизводства и учета осуществляется курирующими заместителями руководителей органов строительства и архитектурно-строительного контроля.
47. Уполномоченный государственный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства осуществляет плановые проверки своих территориальных органов по делам об административных правонарушениях.
48. В ходе проверок подлежат изучению следующие вопросы:
1) правильность составления протоколов, справок о результатах проверок и других документов;
2) состояние хранения, учета и выдачи бланков документов строгой отчетности;
3) состояние работы с жалобами и заявлениями.
49. В случае выявления упущений и недостатков в работе, принимаются меры по их устранению.

8. Ответственность органов строительства и
архитектурно-строительного контроля

50. В случае, если ненадлежащим исполнением своих обязанностей в части применения административного взыскания органами строительства и архитектурно-строительного контроля причинен имущественный ущерб гражданину или организации, оно вправе обратиться в суд с иском к соответствующему органу строительства и архитектурно-строительного контроля о возмещении имущественного ущерба.
Возмещение имущественного ущерба по делам об административных правонарушениях, рассматриваемых иными органами (должностными лицами), решается в установленном законодательством порядке.

Қазақстан Республикасы құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді жүргізу жөніндегі нұсқаулығын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экономика және сауда министрлігінің Құрылыс істері жөніндегі комитеті төрағасының 2001 жылғы 14 тамыздағы N 170 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2001 жылғы 23 қазанда тіркелді. Тіркеу N 1658. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Индустрия және сауда министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті төрағасының 2006 жылғы»2 тамыздағы N 300 бұйрығымен.

Ескерту: Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Индустрия және сауда министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті төрағасының 2006 жылғы»2 тамыздағы N 300 бұйрығымен .

Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" K010155_ Кодексін іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН :
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді жүргізу жөніндегі нұсқаулығы бекітілсін.
2. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күшіне енеді.

Төраға

Қазақстан Республикасы Экономика
және сауда министрлігінің Құрылыс
істері жөніндегі комитетінің
2001 жылғы 14 тамыздағы
N 170 бұйрығымен
бекітілген

Қазақстан Республикасы құрылыс және сәулет-құрылыс
бақылау органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы
істерді жүргізу жөніндегі
НҰСҚАУЛЫҒЫ

1. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасы құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді жүргізу жөніндегі нұсқаулығы (бұдан әрі - Нұсқаулық) Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" K010155_ Кодексіне (бұдан әрі - Кодекс) сәйкес әзірленген және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді анықтау, қарау мен ұйымдастыру жөніндегі құрылыс, сәулет-құрылыс бақылау органдары мен олардың лауазымды адамдарының қызметін, оларды қарау, орындау, шағымдану мерзімдерін, сондай-ақ қабылданған шешімге негізделген іс жүргізу мен бақылау ұйымдастыруды реттейді.
2. Құрылыс саласындағы әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер жөніндегі құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының міндеттеріне әрбір істің мән-жайын уақытында, жан-жақты, толық және нақты анықтау, Кодекске сәйкес оның шешілуі, енгізілген қаулының орындалуын қамтамасыз ету, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылықты ескерту мен тоқтату, құрылыстың сапасына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жетілдіруге әсер ететін және күшейтуге бағытталған себептер мен шарттарды анықтау және Қазақстан Республикасының аумағындағы объектілер мен кешендердің пайдалану сенімділігін қамтамасыз ету жатады.
3. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органымен Кодекстің 231 (екінші бөлім), 232, 233, 235 (екінші бөлім), 237, 278 (бірінші бөлім), 494, 502-баптарында көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар анықталады.
4. Құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарымен Кодекстің 130, 230, 231 (бірінші бөлім), 234, 235 (бірінші бөлім), 236, 238, 239, 278 (екінші бөлім), 291, 389, 499-баптарында көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар анықталады.
5. Құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарымен және олардың лауазымды адамдармен әкімшілік іс жүргізуді жүзеге асыру кезінде әкімшілік іс жүргізу жөніндегі құжаттамалардағы сілтеме тек Кодекстің нормаларымен жүргізілуге тиіс.
Ескертулер.
Осы Кодексте тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік бойынша билік өкілінің функцияларын жүзеге асыратын (яғни оларға қызмет жағынан тәуелді емес адамдарға қатысты заңда белгіленген тәртіппен мемлекет атынан немесе оның органдарының атынан заңдық маңызы бар актілер шығару құқығы немесе билік ету өкілеттігі берілген) не мемлекеттік органдарда, жергілікті атқару органдарында ұйымдық-билік ету немесе әкімшілік-шаруашылық функцияларды орындайтын адамдар лауазымды адамдар деп танылады.

2. Әкімшілік құқық бұзушылық және әкімшілік жауаптылық

6. Жеке адамның құқыққа қарсы, кінәлі (қасақана немесе абайсызда жасалған) іс-әрекеті не әрекетсіздігі заңды тұлғаның құқыққа қарсы іс-әрекеті не әрекетсіздігі әкімшілік құқық бұзушылық деп танылады.
Ғимараттардың, құрылғылардың, құрылыстардың, олардың бөліктерінің немесе жекелеген құрастырма элементтері беріктігінің, орнықтылығының, сенімділігінің кеміп кетуіне және жойылуына, тұрғызылатын объектілердің пайдалану сапасының нашарлауына, қоршаған ортаға кері әсер етуіне әкеп соғатын аумақтағы қала құрылысын салу кезінде аумақтарды игеру, объектілерді және кешендерді жобалау, салу, қайта жаңғырту, қалпына келтіру, жетілдіру, күрделі жөндеу мен көркейту кезінде мемлекеттік стандарттардың, техникалық шарттардың, құрылыс нормалары мен ережелерінің, жобалардың, басқа да нормативтік актілердің міндетті талаптарының сақталмауы, сондай-ақ объектілер құрылысының және оларды пайдалануға қабылдаудың белгіленген ұйымдастыру-құқықтық тәртібін бұзатын іс-әрекеттер құрылыс саласындағы әкімшілік құқық бұзушылық деп ұғынылады.
7. Осы Нұсқаулықтың 4-тармағында көзделген құқық бұзушылықтар үшін, егер бұл құқық бұзушылықтар өзінің сипаты бойынша қолданылып жүрген заңдарға сәйкес қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпаса, әкімшілік жауаптылық туындайды.
8. Әкімшілік жауаптылықта болуға тиіс тұлғалар:
1) ақыл-есі дұрыс, әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде он алты жасқа толған жеке адам;
2) заңды тұлға.
9. Лауазымды адам қызметтік міндеттерін орындамауына немесе тиісті дәрежеде орындамауына байланысты әкімшілік жауаптылыққа тартылады. Мұндай мән-жайлар болмаған кезде әкімшілік құқық бұзушылықтың жасалуына кінәлі лауазымды адам жалпы негіздерде жауаптылықта болуға тиіс.
Ұйымдық-билік ету немесе әкімшілік-шаруашылық міндеттерді орындауға байланысты әкімшілік құқық бұзушылық жасаған, заңды тұлға құрмай кәсіпкерлік қызметпен айналысатын азамат (бұдан әрі - жеке кәсіпкер), сондай-ақ мемлекеттік органдар немесе өзін-өзі басқару органдары болып табылмайтын ұйымдардың басшылары, басқару функцияларын орындайтын басқа да қызметкерлері лауазымды адамдар ретінде әкімшілік жауаптылықта болады.
10. Кодекстің K010155_ 38-43-баптарында көзделген жағдайларда, әкімшілік жауаптылығы жоқ кезде әкімшілік құқық бұзушылық үшін тұлғалар әкімшілік жауаптылыққа тартылмайды.

3. Әкімшілік жаза және әкімшілік-құқықтық
ықпал ету шаралары

11. Әкімшілік жаза, осыған заңмен уәкілеттік берілген органдар (лауазымды тұлғалар) әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін қолданатын мемлекеттік мәжбүрлеу шарасы болып табылады және осындай құқық бұзушылық жасаған адамның осы Кодексте көзделген құқықтары мен бостандықтарынан айыруға немесе оларды шектеуге саяды.
12. Құрылыс саласында әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін жеке адамдарға мынадай әкімшілік жазалары қолданылуы мүмкін:
1) ескерту жасау;
2) әкімшілік айыппұл салу;
3) сәулет-құрылыс қызметі саласында лицензияның қолданылуын тоқтата тұру;
4) өз бетімен салынып жатқан немесе салынған құрылысты мәжбүрлеп бұзып тастау.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін заңды тұлғаларға 1)-4)-тармақшаларында аталған әкімшілік жазалар, сондай-ақ сәулет-қала құрылысы қызметі саласында заңды тұлғаның қызметін тоқтата тұру немесе оған тыйым салу қолданылуы мүмкін.
13. Ескерту, әкімшілік айыппұл салу тек негізгі әкімшілік жазалар ретінде ғана қолданылуы мүмкін.
Ескерту әкімшілік жаза қолдануға уәкілетті құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының (лауазымды адамның) жасалған құқық бұзушылыққа ресми түрде теріс баға беруінен және жеке немесе заңды тұлғаны құқыққа қарсы мінез-құлыққа жол беруге болмайтындығы туралы сақтандырудан тұрады.
Ескерту жазбаша түрде жасалады.
14. Әкімшілік айыппұл (бұдан әрі - айыппұл) - құрылыс саласында әкімшілік құқық бұзушылық үшін ерекше бөлімнің баптарында көзделген жағдайларда және шекте, әкімшілік жаза қолдану кезінде қолданылып жүрген заңдарға сәйкес белгіленген айлық есептік көрсеткіштің белгілі бір мөлшеріне сай келетін дәрежеде салынатын ақшалай жаза.
15. Айыппұл заңдарда белгіленген тәртіппен мемлекеттік бюджет кірісіне өндіріп алынады.
Бір адам екі және одан да көп әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде әрбір құқық бұзушылыққа жеке-жеке әкімшілік жаза қолданылады.
Егер адам бірнеше әкімшілік құқық бұзушылық жасап, ол істерді бір судья, құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдары (лауазымды адам) қараса, бұл адамға белгілі бір түрдегі жазалар қолданылған жағдайда, жазаның түпкілікті бір мөлшерін жазаның осы түрі үшін осы Кодексте белгіленген үш еселенген ең жоғарғы шегінен асыруға болмайды.
16. Әкімшілік құқық бұзушылық үшін әкімшілік жаза қолданылған адам әкімшілік жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап бір жылдың ішінде осы жазаға ұшырады деп есептеледі.
Созылып кеткен әкімшілік құқық бұзушылық кезінде адам әкімшілік құқық бұзушылық анықталған күннен бастап екі ай өткеннен кейін әкімшілік жауаптылыққа тартылуға тиіс.
Егер Кодекстің 69-бабының бірінші және үшінші бөліктерінде аталған мерзімдер аяқталғанға дейін адам жаңадан әкімшілік құқық бұзушылық жасаса, әкімшілік құқық бұзушылық үшін жаза қолдану мерзімінің өтуіне үзіліс жасалады.
Мұндай жағдайларда мерзімдерді есептеу жаңа әкімшілік құқық бұзушылық анықталған кезден басталады.

4. Құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау
органдарының өкілеттігі

17. Осы Нұсқаулықта тізілген әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі жүргізуді Кодекстің 33-35-тарауларында белгіленген тәртіппен және шартта құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдары қарайды.
18. Кодекстің 538, 568-баптарына сәйкес мынадай әкімшілік құқық бұзушылықтарды құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдары қарайды және әкімшілік жаза қолданады:
1) тарихи-мәдени мұраларды қорғау мен пайдалану жөніндегі тиісті мемлекеттік органдардың келісімінсіз және осы органдардың нұсқауы бойынша ескерткіштердің паспорттандырылуы мен сақталуын анықтау жөніндегі алдын ала шараларды жүзеге асырмай, тарих пен мәдениет ескерткіштерінің сақталуына қатер төндіретін жобалау, іздену, құрылыс, мелиорация, жол жұмыстарын және басқа да жұмыс түрлерін жүргізу; ескерткіштерді қорғау өңірлерінде жер, құрылыс және басқа да жұмыстарды жүргізу, сондай-ақ тиісті мемлекеттік ескерткіштерді қорғау органдарының рұқсатынсыз бұл өңірде шаруашылық қызметпен айналысу, тарих пен мәдениет ескерткіштерін қорғау мен пайдалануды мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын тиісті органдардың ескерткіштерді қорғау жөніндегі ережелердің бұзылуын жою туралы нұсқамаларын орындамау;
2) тиісті рұқсатсыз аулаларды, көшелер мен алаңдарды қазу, оларға құрылыс материалдарын үйіп тастау, қазылған жерді, сондай-ақ құрылыс алаңдарын құрылыс пен жөндеу аяқталғаннан кейін тәртіпке келтіруге шаралар қолданбау;
3) сәулет-құрылыс қызметі саласында заңдар мен мемлекеттік нормативтердің талаптарын бұза отырып, жобалау алдындағы, іздену, жобалау, құрылыс-монтаж жұмыстарын орындау, құрылыс материалдарын, бөлшектері мен құрастырмаларын қолдану;
4) объектілерді тұрғызу және қайта жаңғырту, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларын дайындау бойынша құрылыс-монтаж, жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу кезінде нормативтік құжаттармен көзделген атқарушы техникалық құжаттамаларды ресімдеу ережелерін бұзу;
5) заңдармен белгіленген тәртіпте мемлекеттік сараптамадан өткізілмеген немесе құрылыс жұмыстарын жүргізу құқығына рұқсатсыз объектілер салу, қайта жаңғырту және күрделі жөндеу;
6) сәулет-құрылыс қызметі саласындағы мемлекеттік нормативтер талаптарын бұза отырып, объектілер мен кешендерді пайдалануға берудің белгіленген тәртібін бұзу;
7) тұрғын үйдегі адам тұратын және тұрмайтын үй-жайларды сәулет-құрылыс жобасынсыз, сәулет және қала құрылысы жөніндегі уәкілетті органның рұқсатынсыз өз бетімен қайта жабдықтау және қайта жоспарлау;
8) құрылысы аяқталған, бірақ белгіленген тәртіпте пайдалануға енгізілмеген объектілерді, кешендерді немесе олардың жекелеген бөліктерін пайдалану (тұру, қызмет көрсету, кірістер алу мақсатында өнімдер өндіру);
9) өз бетінше суға арналған құдық қазу және жер асты суларының су құбырын салу;
10) орманның жай-күйіне және оны ұдайы молайтуға зиянды ықпал етуге әкеп соғатын объектілерді салу және пайдалану;
11) қалалар мен елді мекендердің аумақтарын абаттандыру ережесін бұзу, сондай-ақ қалалық инфрақұрылым объектілерін қирату;
12) арнаулы рұқсатсыз ғимараттарды салу немесе пайдалану.
19. Кодекстің (231 (екінші бөлігі), 232, 233, 235 (екінші бөлігі), 237, 278 (бірінші бөлігі), 494, 502-баптары) баптарында көзделген соттар қарайтын әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер жөніндегі әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы мынадай лауазымды адамдардың жасауға құқығы бар:
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылыс инспекторлары;
2) облыстардың және республикалық маңызы бар қалалардың мемлекеттік құрылыс инспекторлары.
20. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органы басшысының және оның орынбасарларының, аумақтық бөлімше басшыларының, ал жергілікті жерде тексеру жүргізген кезде - осы органдар инспекторларының (мамандарының) әкімшілік құқық бұзушылық үшін істі қарау және әкімшілік жаза қолдануға құқығы бар.
21. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс оның жасалған жері бойынша қаралады.
22. Лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарауға әзірлену кезінде мына мәселелерді:
1) бұл істі қарау өзінің құзыретіне жататынын;
2) бұл істі лауазымды адамның қарау мүмкіндігін болдырмайтын мән-жайлардың болуын;
3) осы Кодексте көзделген әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама мен басқа да хаттамалардың дұрыс жасалғанын, сондай-ақ істің өзге де материалдарының дұрыс ресімделгенін;
4) іс жүргізуді болдырмайтын мән-жайлардың, сондай-ақ адамды әкімшілік жауапқа тартпауға мүмкіндік беретін мән-жайлардың болуын;
5) өтініштердің және бас тартудың болуын;
6) осы Кодекстің 584-588-баптарында аталған адамдарға іс қаралатын орын мен уақыт туралы хабарланғанын анықтайды.
23. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қарауға берілген лауазымды адам, егер ол адам:
1) жауапқа тартылып отырған адамның немесе жәбірленушінің, олардың заңды өкілдерінің, қорғаушысының немесе өкілінің туысы болса;
2) істің шешілуіне жеке басы, тікелей немесе жанама түрде мүдделі болса, бұл істі қарай алмайды.
Осы Нұсқаулықтың осы тармағында көзделген мән-жайлар болған кезде лауазымды адам өзінің бас тартатыны туралы мәлімдеуге міндетті.
(РҚАО-ның сілтемесі: K010155_ (645-бап))
Өздігінен бас тарту, олардан бас тарту туралы мәлімдемені жоғары тұрған лауазымды адам ол түскен күннен бастап бір тәулік ішінде қарайды және қарау нәтижелері бойынша мәлімдемені қанағаттандыру туралы не оны қанағаттандырудан бас тарту туралы ұйғарым шығарылады.
24. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қарауға әзірлену кезінде лауазымды адам мынадай шешім қабылдайды:
1) істі қарайтын уақыт пен орын тағайындау туралы;
2) іс бойынша адамдарды шақыру, қажетті қосымша материалдарды сұрап алдыру туралы. Қажет болған жағдайда лауазымды адам сараптама тағайындауға да құқылы;
3) істі қарауды кейінге қалдыру туралы;
4) құқығы жоқ адамдар хаттама жасаған және істің басқа материалдарын ресімдеген, хаттама дұрыс жасалмаған және істің басқа материалдары дұрыс ресімделмеген не тапсырылған материалдар толық болмаған, істі қарау кезінде оны толықтыру мүмкін емес жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы және істің басқа материалдарын хаттама жасаған органға кері қайтару туралы;
5) егер бұл істі қарау өзінің құзыретіне жатпаса не лауазымды адамнан бас тарту туралы ұйғарым шығарылса, әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы және істің басқа материалдарын ведомстволық бағыныстылық бойынша қарауға беру туралы;
6) Кодекстің 642-бабына сәйкес істі мәні бойынша қарауға беру туралы;
7) Кодекстің 580-581-баптарында көзделген мән-жайлар болған кезде іс жүргізуді қысқарту туралы.
Берілген Нұсқаулықтың осы тармағының 7) тармақшасында көзделген шешім анықтама түрінде шығарылады.
Берілген Нұсқаулықтың осы тармағының 1)-6) тармақшаларында көзделген шешім қаулы түрінде шығарылады.
25. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер істі қарауға құқықты лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы және істің басқа материалдарын алған күннен бастап он бес күн мерзімде қаралады.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуге қатысушылардан өтініштер түскен жағдайда не істің мән-жайын қосымша анықтау қажет болған кезде істің қаралу мерзімін істі қараушы орган (лауазымды адам) ұзартуы мүмкін, бірақ ол бір айдан аспайды.
26. Лауазымды тұлға өзінің өкілеттігі шегінде Қазақстан Республикасының әкімшілік кодексі 648-бабының тәртібімен әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді қарауды жүзеге асырады.
27. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарап, лауазымды адам мына қаулылардың бірін шығарады:
1) әкімшілік жаза қолдану туралы;
2) іс жүргізуді қысқарту туралы;
3) істі осы әкімшілік құқық бұзушылық үшін өзге де түрде немесе мөлшерде жаза қолдануға құқылы лауазымды адамның қарауына беру туралы.
28. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулыда:
1) қаулыны шығарған лауазымды адамның лауазымы, аты-жөні;
2) істің қаралған күні мен орны;
3) өзіне қатысты іс қаралған адам туралы мәліметтер;
4) Кодекстің әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылық көзделетін бабы;
5) істі қарау кезінде анықталған мән-жайлар;
6) іс бойынша шешім;
7) қаулыға шағым беру тәртібі мен мерзімі көрсетілуге тиіс.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулы дәлелді болуы тиіс.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулыға қаулы шығарған лауазымды адам қол қояды.
29. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жөніндегі қаулы іс қаралып біткен соң дереу хабарланады.
Қаулының көшірмесі өзі арнап шығарған жеке адамға немесе заңды тұлғаның заңды өкіліне, сондай-ақ олардың сұрауы бойынша жәбірленушіге, жеке адамның заңды өкіліне дереу тапсырылады. Аталған адамдар болмаған жағдайда қаулының көшірмесі ол шығарылған күннен бастап үш күн ішінде жіберіледі.
30. Істі қараушы лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтаған кезде тиісті ұйымға және лауазымды адамдарға оларды жою жөніндегі шаралар қолдану туралы ұсыныс енгізеді.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулыға мүдделі адамдар шағым бере алады, сондай-ақ Кодексте белгілеген тәртіпте және мерзімде прокурор наразылық келтіре алады.

5. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғау

31. Құрылыс саласында әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғауға:
1) уәкілетті лауазымды адамның әкімшілік құқық бұзушылық жасау фактісін тікелей анықтауы;
2) құқық қорғау органдарынан, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдардан, жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан түскен материалдар;
3) жеке және заңды тұлғалардың хабарламалары немесе мәлімдемелері, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарындағы хабарламалар себеп болады.
Құрылыс саласында әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін көрсететін жеткілікті деректердің болуы әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғау үшін негіздеме болады.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасалғаны туралы хаттама жасалған немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғау туралы прокурор қаулы шығарған кезден бастап әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалған болып саналады.
32. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамада оның жасалған күні мен орны, хаттаманы жасаған адамның лауазымы, аты-жөні, іс қозғалған адам туралы мәліметтер, әкімшілік құқық бұзушылықтың жасалған орны, уақыты мен мәні; Кодекстің ерекше бөлімінің аталған құқық бұзушылық үшін әкімшілік жауаптылық көзделетін бабы; егер олар бар болса, куәлардың және жәбірленушілердің аты-жөні, мекен-жайы; өзіне қатысты іс қозғалған жеке адамның не заңды тұлғаның заңды өкілінің түсініктемесі; істі шешу үшін қажетті заңды тұлғаның, филиалдың, өкілдіктің тіркеу нөмірі және өзге де мәліметтер көрсетіледі.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасаған кезде өздеріне қатысты іс қозғалған жеке адамның немесе заңды тұлғаның заңды өкіліне, сондай-ақ іс жүргізудің басқа да қатысушыларына құқықтары мен міндеттері түсіндіріліп, бұл туралы хаттамада белгі жасалады.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамаға оны жасаған адам және әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адам немесе заңды тұлғаның, филиалдың, өкілдіктің өкілі қол қояды. Куәлар болған кезде, сондай-ақ куәгерлер қатысқан жағдайда хаттамаға сол адамдар да қол қояды.
Өздеріне қатысты іс қозғалған жеке адамға немесе заңды тұлғаның заңды өкіліне әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамамен танысуға мүмкіндік берілуге тиіс. Аталған адамдар хаттаманың мазмұны бойынша түсініктеме беруге және ескерту жасауға, сондай-ақ оған қол қоюдан өзінің бас тарту себебін баяндауға құқылы, олар осы хаттамаға қоса тіркеледі. Бұл адамдар әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамаға қол қоюдан бас тартқан жағдайда хаттамаға тиісті жазба жасалады.
Өздеріне қатысты іс қозғалған жеке адамға, заңды тұлғаның заңды өкіліне, сондай-ақ жәбірленушіге оның өтініші бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалғаннан кейін оның көшірмесі алған қолы қойылып, дереу тапсырылады.
33. Ескерту немесе бір айлық есептік көрсеткіштен аспайтын мөлшерде айыппұл салу түрінде әкімшілік жаза қолдануға әкеп соғатын әкімшілік құқық бұзушылық жасалған жағдайда, әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалмайды, қайта осыған уәкілдік берілген лауазымды адам әкімшілік құқық бұзушылық жасалған жерде ескертуді ресімдейді немесе айыппұл салады. Айыппұл алынған жағдайда бұзушыға қатаң қаржылық есеп-қисап құжаты болып табылатын белгіленген үлгідегі түбіртек беріледі.
Егер тұлға 33-ші тармақтағы тәртіппен белгіленген шарамен келіспеген жағдайда, Кодекстің 635 бабына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалады K010155_ .
34. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама әкімшілік құқық бұзушылық фактісі анықталғаннан кейін дереу жасалады.
Әкімшілік құқық бұзушылықтың мән-жайларын, өзіне қатысты іс қозғалған жеке адамның өз басын немесе заңды тұлға туралы мәліметтерді жеке және заңды тұлғаның заңды өкілінің жеке басын қосымша анықтау талап етілген жағдайларда әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама құқық бұзушылық анықталған кезден бастап үш тәулік ішінде жасалады.
35. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама қарау үшін әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға уәкілдік берілген судьяға, органға (лауазымды адамға) бір тәулік ішінде жіберіледі.
36. Хаттаманы құқығы жоқ адам жасаған, хаттама дұрыс жасалмаған және істің басқа материалдары дұрыс ресімделмеген жағдайларда, сондай-ақ Кодекстің 646-бабының 4) тармақшасында көзделген өзге де жағдайларда хаттаманың және басқа да материалдардың кемшіліктері оларды әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қараушы судья, орган (лауазымды адам) алған күннен бастап үш тәуліктен аспайтын мерзімде жойылады. Түзетілген хаттама және істің басқа материалдары оларға енгізілген өзгерістермен қоса әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қараушы судьяға, органға (лауазымды адамға) кемшіліктері жойылған күннен бастап бір тәулік ішінде қайта жіберіледі.

6. Әкімшілік жаза қолдану туралы қаулылардың орындалуы

37. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулы:
1) әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулы, егер оған шағым берілмесе немесе наразылық келтірілмесе, шағым беру үшін белгіленген мерзім (он күн) біткеннен кейін;
2) шағым, наразылық бойынша ұйғарым шығарылғаннан кейін дереу, сондай-ақ Кодекстің 664-бабында көзделген жағдайда қаулы шығарылғаннан кейін заңды күшіне енеді.
Әкімшілік жаза қолдану туралы қаулы ол заңды күшіне енген сәттен бастап орындалуға жатады.
38. Әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыны орындауға жолдау қаулыны шығарған органға (лауазымды адамға) жүктеледі.
Қаулы оны орындайтын органға (лауазымды адамға) ол заңды күшіне енген күннен бастап бір тәулік ішінде жіберіледі.
39. Әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыны Кодексте белгіленген тәртіппен уәкілетті органдар орындайды.
40. Ескерту түріндегі әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыны Кодекстің 652-бабына сәйкес қаулының көшірмесін тапсыру немесе жіберу жолымен қаулыны шығарған лауазымды адам орындайды.
41. Әкімшілік жауапқа тартылған адам айыппұлды әкімшілік айыппұл салу туралы қаулының заңды күшіне енген күнінен не Кодекстің 701-бабында көзделген кейінге қалдыру мерзімі өткен күннен бастап отыз тәуліктен кешіктірмей төлеуге тиіс.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін салынған айыппұлды мемлекеттік бюджетке белгіленген тәртіппен жеке адам енгізеді немесе заңды тұлға аударады.
Жеке адамға және заңды тұлғаға айыппұл салу туралы қаулыны мәжбүрлеп орындау Кодекстің 708, 709-баптарында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
Айыппұл салу туралы айыппұл жазасы толық жүргізілген қаулы оның орындалғаны туралы белгі қойылып, қаулыны шығарған Алқалы органға (лауазымды адамға) қайтарылады.

7. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер
жөнінде іс жүргізу

42. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамалар Кодексінің 635-бабының талаптарына сәйкес жасалады.
43. Құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарының басшылары жергілікті жерде бланкілерді уақытында дайындауды және алуды қамтамасыз етуге, сондай-ақ оларды сақтау және мақсат бойынша пайдалану үшін бақылауды жүзеге асыруға міндетті.
44. Әкімшілік жауапқа тартылатын құқық бұзушыларға жасалған нұсқаманың, хаттаманың, актінің журналдары сәулет-құрылыс бақылау органдары мен оның аумақтық органдары басшыларының бұйрығымен белгіленген жауапты адамдарда сақталуға тиіс және бау өткізілуге, нөмірленуге және сол органның мөрімен бекітілуге тиіс.
45. Іс жүргізу мен есеп жүргізудің жай-күйі үшін жауапкершілік тиісті сәулет-құрылыс бақылау органының басшыларына жүктеледі.
46. Іс жүргізу мен есеп жүргізудің жай-күйіне бақылауды құрылыс пен сәулет-құрылыс бақылау органдары басшыларының бақылау жасаушы орынбасарлары жүзеге асырады.
47. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган мен оның аумақтық бөлімшелері әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер жөніндегі өзінің аумақтық органдарына жоспарлы тексеруді жүзеге асырады.
48. Тексеру барысында мынадай мәселелер қаралуы тиіс:
1) тексеру нәтижелері туралы хаттамалардың, анықтамалардың және басқа да құжаттардың дұрыс жасалуы;
2) қатаң есептегі құжаттардың бланкілерін сақтаудың, есептеу мен берудің жай-күйі;
3) өтініштермен және шағымдармен жұмыстың жай-күйі.
49. Жұмыстағы қателіктер мен кемшіліктер анықталған жағдайда оларды жою жөнінде шаралар қабылданады.

8. Құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау
органдарының жауапкершілігі

50. Егер құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдары әкімшілік жаза қолдану бөлімінде өзінің міндеттерін тиімді орындамаған жағдайда азаматқа немесе ұйымға құқықтық залал келтірсе, олар мүліктік залалды өтеу туралы талаппен тиісті құрылыс және сәулет-құрылыс бақылау органдарын сотқа беруге құқылы.
Өзге органдар (лауазымды адамдар) қарайтын әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша мүліктік залалды өтеу заңнамалық тәртіппен белгіленген тәртіпте шешіледі.