Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета операций с пенсионными активами, осуществляемых накопительными пенсионными фондами Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 октября 2006 года N 107. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 ноября 2006 года N 4458. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 ноября 2008 года N 99

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 28.11.2008 N 99 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

В целях совершенствования бухгалтерского учета операций с пенсионными активами, осуществляемых накопительными пенсионными фондами Республики Казахстан, Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по ведению бухгалтерского учета операций с пенсионными активами, осуществляемых накопительными пенсионными фондами Республики Казахстан.

2. Настоящее постановление вводится в действие с 1 января 2007 года.

3. Департаменту бухгалтерского учета (Шалгимбаева Н.Т.):
1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления довести его до сведения Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций, накопительных пенсионных фондов и Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана".

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Айманбетову Г.З.

Председатель
Национального Банка

Утверждена
постановлением Правления
Национального Банка Республики Казахстан
от 27 октября 2006 года N 107

Инструкция по ведению бухгалтерского учета операций
с пенсионными активами, осуществляемых накопительными
пенсионными фондами Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция разработана в соответствии с Законами Республики Казахстан " О Национальном Банке Республики Казахстан", " О бухгалтерском учете и финансовой отчетности", " О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан", постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 сентября 2003 года N 324 "Об утверждении Типового плана счетов бухгалтерского учета для отдельных субъектов финансового рынка Республики Казахстан" (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 2509), международными стандартами финансовой отчетности и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Настоящая Инструкция детализирует ведение бухгалтерского учета операций с пенсионными активами, осуществляемых накопительными пенсионными фондами Республики Казахстан (далее - Фонд).

3. Допускается совершение дополнительных бухгалтерских записей, не противоречащих требованиям настоящей Инструкции.

4. Для отражения в бухгалтерском учете операций с пенсионными активами используется рыночный курс обмена валют, который определяется в соответствии с приказом Министра финансов Республики Казахстан от 23 декабря 2002 года N 629 и постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 декабря 2002 года N 512 "Об установлении порядка определения рыночного курса обмена валют", зарегистрированными в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 2106 (далее - учетный курс).

5. Бухгалтерский учет пенсионных активов осуществляется в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и настоящей Инструкцией.

Глава 2. Бухгалтерский учет операций по получению
пенсионных взносов и выплате пенсионных накоплений

6. Фонд на основании платежных документов и списков физических лиц, в чью пользу перечисляются обязательные пенсионные взносы и пени, полученных от Республиканского государственного казенного предприятия "Государственный центр по выплате пенсий", за предыдущий рабочий день осуществляет следующие бухгалтерские записи по дебету (далее - Дт) и кредиту (далее - Кт) соответствующих счетов на сумму пенсионных взносов; принятых переводов пенсионных накоплений из других Фондов; пени:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 687 61 "Пенсионные накопления на индивидуальных
пенсионных счетах".

7. На сумму ошибочно зачисленных пенсионных взносов и иных поступлений осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 671 64 "Обязательства по возврату ошибочно зачисленных
сумм пенсионных активов".

8. При возврате отправителю денег, ошибочно зачисленных пенсионных взносов и иных поступлений, Фондом осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 671 64 "Обязательства по возврату ошибочно зачисленных
сумм пенсионных активов"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".

9. При выплатах и переводах пенсионных накоплений в другие Фонды и страховые организации, Фондом осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму перевода с инвестиционного счета на счет выплат:
Дт 441 62 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(счет выплат) в национальной валюте",
431 62 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(счет выплат) в иностранной валюте"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте",
431 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в иностранной валюте";
на сумму обязательств перед вкладчиком (получателем):
Дт 687 61 "Пенсионные накопления на индивидуальных
пенсионных счетах"
Кт 671 61 "Обязательства по выплате пенсионных накоплений",
671 62 "Обязательства по переводу пенсионных накоплений
в другие накопительные пенсионные фонды",
671 63 "Обязательства по переводу пенсионных накоплений
в страховые организации"; при фактической выплате:
Дт 671 61 "Обязательства по выплате пенсионных накоплений",
671 62 "Обязательства по переводу пенсионных накоплений
в другие накопительные пенсионные фонды",
671 63 "Обязательства по переводу пенсионных накоплений
в страховые организации"
Кт 441 62 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(счет выплат) в национальной валюте",
431 62 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(счет выплат) в иностранной валюте",
639 "Прочие налоги, сборы и обязательные платежи в
бюджет".

Глава 3. Бухгалтерский учет операций
по размещению пенсионных активов в ценные бумаги

§ 1. Бухгалтерский учет операций с долговыми
ценными бумагами, предназначенными для торговли и
имеющимися в наличии для продажи

10. При покупке облигаций, классифицированных в категории "ценные бумаги, предназначенные для торговли" и "ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи", Фондом (на покупную стоимость, включающей затраты по сделке) осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на чистую стоимость приобретенных ценных бумаг (на сумму, не превышающую их номинальную стоимость):
Дт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте";
на сумму премии, а также на сумму затрат по сделке:
Дт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам"
Кт 44161 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте";
на сумму дисконта:
Дт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
Кт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам";
на сумму вознаграждения, начисленного предыдущим держателем:
Дт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
Сноска. Пункт 10 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

11. При начислении Фондом вознаграждения по объявленной ставке вознаграждения с применением временной базы, установленной условиями выпуска, по приобретенным ценным бумагам, предназначенным для торговли и имеющимся в наличии для продажи, и на сумму начисленного вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам"
Кт 724 01 "Доходы, связанные с получением вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам".

12. При проведении Фондом амортизации премии или дисконта по приобретенным ценным бумагам, предназначенным для торговли и имеющимся в наличии для продажи, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
на сумму амортизации премии:
Дт 831 01 "Расходы, связанные с амортизацией премии по
приобретенным ценным бумагам"
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам";
на сумму амортизации дисконта:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
Кт 724 05 "Доходы, связанные с амортизацией дисконта по
приобретенным ценным бумагам".

13. После начисления объявленного вознаграждения и амортизации премии или дисконта согласно пунктам 11 и 12 настоящей Инструкции, Фонд производит переоценку приобретенных ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи по справедливой стоимости, и осуществляет следующие бухгалтерские записи:
если справедливая стоимость ценных бумаг выше их учетной стоимости:
Дт 402 07 "Положительная корректировка справедливой стоимости
ценных бумаг"
Кт 727 03 "Нереализованные доходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли";
если учетная стоимость ценных бумаг выше их справедливой стоимости:
Дт 845 03 "Нереализованные расходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли"
Кт 402 08 "Отрицательная корректировка справедливой стоимости
ценных бумаг";
на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости ценных бумаг:
Дт 402 08 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 402 07 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг".

14. При переоценке ценных бумаг, стоимость которых выражена в иностранной валюте по учетному курсу, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
при увеличении учетного курса, на сумму положительной курсовой разницы:
Дт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи",
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями",
402 07 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 725 01 "Нереализованные доходы от переоценки иностранной
валюты",
402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам",
402 08 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг";
при уменьшении учетного курса, на сумму отрицательной курсовой разницы:
Дт 844 01 "Нереализованные расходы от переоценки
иностранной валюты",
402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам",
402 07 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи",
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями",
402 08 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг".

15. После начисления объявленного вознаграждения, согласно пункту 11 настоящей Инструкции, при погашении эмитентом начисленного вознаграждения по приобретенным ценным бумагам, предназначенным для торговли и имеющимся в наличии для продажи, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями".

16. При продаже приобретенных ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи, после проведения начисления объявленного вознаграждения, амортизации премии или дисконта и переоценки приобретенных ценных бумаг по справедливой стоимости, согласно пунктам 11, 12 и 13 настоящей Инструкции, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму несамортизированной премии ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи:
Дт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
Кт 402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам";
на сумму несамортизированного дисконта ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
Кт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи";
на сумму накопленной положительной переоценки по справедливой стоимости ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи:
Дт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
Кт 402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
402 07 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг";
на сумму накопленной отрицательной переоценки по справедливой стоимости ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи:
Дт 402 08 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи";
на сумму заключенной сделки по продаже ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи",
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями";
в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи, над их учетной стоимостью, на сумму разницы:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 723 "Доход от выбытия инвестиций, финансовых
инвестиций";
в случае превышения учетной стоимости ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:
Дт 843 "Расходы по выбытию инвестиций, финансовых
инвестиций"
Кт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи".

17. При погашении эмитентом ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи и предназначенных для торговли, после проведения начисления объявленного вознаграждения, амортизации премии или дисконта и переоценки приобретенных ценных бумаг по справедливой стоимости, согласно пунктам 11, 12 и 13 настоящей Инструкции, осуществляется следующая бухгалтерская запись на сумму денег, поступивших от эмитента:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 402 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи",
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями".

18. Балансовая (учетная) стоимость ценных бумаг, предназначенных для торговли и имеющихся в наличии для продажи, отражается в финансовой отчетности как номинальная стоимость ценных бумаг, скорректированная на сумму накопленной переоценки по справедливой стоимости, несамортизированной премии или дисконта, а также начисленного и приобретенного вознаграждения.

§ 2. Бухгалтерский учет операций с долевыми ценными бумагами,
предназначенными для торговли и имеющимися в наличии для продажи

19. При покупке простых акций, классифицированных в категории "ценные бумаги, предназначенные для торговли" и "ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи" на сумму приобретения акции с учетом затрат по сделке, Фондом осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 401 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
Сноска. Пункт 19 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

20. После принятия решения о выплате дивидендов по простым акциям на общем собрании акционеров акционерного общества (акции которого приобретены) на сумму причитающихся дивидендов осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам"
Кт 724 01 "Доходы, связанные с получением вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам".

21. При переоценке приобретенных акций по справедливой стоимости, и по учетному курсу валют тех акций, стоимость которых выражена в иностранной валюте, Фондом осуществляются следующие бухгалтерские записи:
если справедливая стоимость акций выше их учетной стоимости, на сумму положительной корректировки, и по акциям, стоимость которых выражена в иностранной валюте, при увеличении учетного курса, на сумму положительной курсовой разницы:
Дт 401 05 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 727 03 "Нереализованные доходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли";
если учетная стоимость акций выше их справедливой стоимости, на сумму отрицательной корректировки, и по акциям, стоимость которых выражена в иностранной валюте, при уменьшении учетного курса, на сумму отрицательной курсовой разницы:
Дт 845 03 "Нереализованные расходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли"
Кт 401 06 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг";
на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости акций:
Дт 401 06 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 401 05 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг".

22. После начисления дивидендов, согласно пункту 20 настоящей Инструкции, при выплате эмитентом дивидендов, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам".

23. При продаже приобретенных простых акции осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму накопленной положительной переоценки по справедливой стоимости:
Дт 401 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
Кт 401 05 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг";
на сумму накопленной отрицательной переоценки по справедливой стоимости:
Дт 401 06 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 401 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи";
на сумму заключенной сделки по продаже акций:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 401 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи";
в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже акций, над их учетной стоимостью, на сумму разницы:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 723 "Доход от выбытия инвестиций, финансовых
инвестиций";
в случае превышения учетной стоимости акции над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:
Дт 843 "Расходы по выбытию инвестиций, финансовых
инвестиций"
Кт 401 01 "Ценные бумаги, предназначенные для торговли",
401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи".

§ 3. Бухгалтерский учет операций с ценными
бумагами, удерживаемыми до погашения

24. При покупке ценных бумаг, классифицированных в категорию "ценные бумаги, удерживаемые до погашения". Фондом (на покупную стоимость, включающей затраты по сделке) осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на чистую стоимость приобретенных ценных бумаг, удерживаемых до погашения (на сумму, не превышающую их номинальную стоимость):
Дт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте";
на сумму премии, а также на сумму затрат по сделке:
Дт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте";
на сумму дисконта:
Дт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения"
Кт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам";
на сумму вознаграждения, начисленного предыдущим держателем:
Дт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
Сноска. Пункт 24 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

25. При начислении вознаграждения по объявленной ставке вознаграждения с применением временной базы, установленной условиями выпуска, по приобретенным ценным бумагам, удерживаемым до погашения, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам"
Кт 724 01 "Доходы, связанные с получением вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам".

26. При проведении Фондом амортизации премии или дисконта по приобретенным ценным бумагам, удерживаемым до погашения, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму амортизации премии:
Дт 831 01 "Расходы, связанные с амортизацией премии по
приобретенным ценным бумагам"
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам";
на сумму амортизации дисконта:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
Кт 724 05 "Доходы, связанные с амортизацией дисконта по
приобретенным ценным бумагам".

27. При переоценке ценных бумаг, стоимость которых выражена в
иностранной валюте по учетному курсу, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
при увеличении учетного курса, на сумму положительной курсовой разницы:
Дт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения",
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями"
Кт 725 01 "Нереализованные доходы от переоценки иностранной
валюты",
402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам";
при уменьшении учетного курса, на сумму отрицательной курсовой разницы:
Дт 844 01 "Нереализованные расходы от переоценки
иностранной валюты",
402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
Кт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения",
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями".

28. При погашении эмитентом начисленного вознаграждения по ценным бумагам, удерживаемым до погашения, после начисления объявленного вознаграждения, согласно пункту 25 настоящей Инструкции, на сумму полученного вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями".

29. При продаже ценных бумаг, удерживаемых до погашения, осуществляемой при условии выполнения требований международных стандартов финансовой отчетности, после начисления объявленного вознаграждения и амортизации премии или дисконта, согласно пунктам 25 и 26 настоящей Инструкции, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму несамортизированной премии:
Дт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения"
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам";
на сумму несамортизированного дисконта:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
Кт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения";
на сумму заключенной сделки по продаже ценных бумаг, удерживаемых до погашения:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения",
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам,
начисленное предыдущими держателями";
в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже ценных бумаг, удерживаемых до погашения, над их учетной стоимостью, на сумму разницы:
Дт 441 02 "Деньги на текущих счетах в национальной валюте"
Кт 723 "Доход от выбытия инвестиций, финансовых
инвестиций";
в случае превышения учетной стоимости ценных бумаг, удерживаемых до погашения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:
Дт 843 "Расходы по выбытию инвестиций, финансовых
инвестиций"
Кт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения".
Сноска. Пункт 29 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

30. При погашении эмитентом ценных бумаг, удерживаемых до погашения, после проведения начисления объявленного вознаграждения и амортизации премии и дисконта, согласно пунктам 25 и 26 настоящей Инструкции, осуществляются следующие бухгалтерские записи, на сумму денег, поступивших от эмитента ценных бумаг:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения",
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам",
402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями".

31. Балансовая (учетная) стоимость ценных бумаг, удерживаемых до погашения, отражается в финансовой отчетности как номинальная стоимость ценных бумаг, скорректированная на сумму несамортизированной премии или дисконта, а также начисленного и приобретенного вознаграждения.

§ 4. Бухгалтерский учет при обесценении ценных бумаг,
имеющихся в наличии для продажи и удерживаемых до погашения

Сноска. Глава 3 дополнена параграфом 4 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

31-1. На каждую отчетную дату Фонд проводит тест на обесценение ценных бумаг в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой. При наличии признаков, указывающих на возможное обесценение ценных бумаг, Фондом производится расчет убытка от обесценения.
При создании провизии на покрытие убытков от обесценения по ценным бумагам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 821 16 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по ценным бумагам"
Кт 311 23 "Резервы (провизии) на покрытие убытков
по ценным бумагам".

31-2. При сторнировании сформированных в том же отчетном периоде провизии на покрытие убытков от обесценения по ценным бумагам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 23 "Резервы (провизии) на покрытие убытков
по ценным бумагам"
Кт 821 16 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по ценным бумагам".

31-3. При сторнировании сформированных в прошлых отчетных периодах провизии на покрытие убытков от обесценения по ценным бумагам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 23 "Резервы (провизии) на покрытие убытков
по ценным бумагам"
Кт 727 09 "Прочие доходы".

31-4. При списании обесцененных ценных бумаг за счет сформированных провизии осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 23 "Резервы (провизии) на покрытие убытков
по ценным бумагам"
Кт 401 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения".

31-5. При возмещении эмитентом стоимости ценных бумаг, списанных за счет провизии, созданных в текущем отчетном периоде, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 821 16 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по ценным бумагам".

31-6. При возмещении эмитентом стоимости ценных бумаг, списанных за счет провизии, созданных в предыдущих отчетных периодах, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 727 09 "Прочие доходы".

31-7. В случае принятия решения о возмещении Фондом убытков от обесценения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность"
Кт 821 16 "Расходы по формированию резервов
(провизии) по ценным бумагам".

31-8. При возмещении Фондом убытков от обесценения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность".

31-9. На каждую отчетную дату Фонд проводит тест на обесценение дебиторской задолженности по возмещению убытков от обесценения ценных бумаг в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой.

Глава 4. Бухгалтерский учет операций
по размещению пенсионных активов во вклады

32. При размещении пенсионных активов во вклады Фондом осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 403 03 "Краткосрочные вклады",
403 04 "Долгосрочные вклады",
403 05 "Условные вклады"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
На сумму затрат по сделке осуществляются следующие бухгалтерские записи:
Дт 403 03 "Краткосрочные вклады" (отдельный субсчет
для учета выплаченной комиссии)
403 04 "Долгосрочные вклады" (отдельный субсчет для
учета выплаченной комиссии)
403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет для учета
выплаченной комиссии)
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
В случае размещения пенсионных активов во вклад с условием получения причитающегося вознаграждения в день его размещения, Фондом осуществляется следующая бухгалтерская запись на сумму разницы между основной суммой вклада и получаемым вознаграждением:
Дт 403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет - на полную
для учета основной суммы вклада) сумму вклада
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет - на сумму
для учета полученного дисконта в виде полученного
вознаграждения) вознаграждения
Сноска. Пункт 32 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

33. При начислении вознаграждения по объявленной ставке вознаграждения с применением временной базы, установленной по размещенным вкладам, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 332 23 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
срочным вкладам, размещенным в банках",
332 24 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
условным вкладам, размещенным в банках"
Кт 724 23 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по срочным вкладам",
724 24 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по условным вкладам".

33-1. При проведении Фондом амортизации затрат по сделке осуществляются следующие бухгалтерские записи:
Дт 724 23 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по срочным вкладам"
724 24 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по условным вкладам"
Кт 403 03 "Краткосрочные вклады" (отдельный субсчет для
учета выплаченной комиссии)
403 04 "Долгосрочные вклады" (отдельный субсчет для
учета выплаченной комиссии)
403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет для учета
выплаченной комиссии).
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 33-1 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

34. При амортизации дисконта в виде ранее полученного вознаграждения, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет для учета
полученного дисконта в виде вознаграждения)
Кт 724 24 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по условным вкладам".

35. Вклады, стоимость которых выражена в иностранной валюте, переоцениваются по учетному курсу и осуществляются следующие бухгалтерские записи:
при увеличении учетного курса, на сумму положительной курсовой разницы:
Дт 332 23 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
срочным вкладам, размещенным в банках",
332 24 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
условным вкладам, размещенным в банках",
403 03 "Краткосрочные вклады",
403 04 "Долгосрочные вклады",
403 05 "Условные вклады"
Кт 725 01 "Нереализованные доходы от переоценки иностранной
валюты",
403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет для учета
полученного дисконта в виде вознаграждения);
при уменьшении учетного курса, на сумму отрицательной курсовой разницы:
Дт 844 01 "Нереализованные расходы от переоценки
иностранной валюты",
403 05 "Условные вклады" (отдельный субсчет для учета
полученного дисконта в виде вознаграждения)
Кт 332 23 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
срочным вкладам, размещенным в банках",
332 24 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
условным вкладам, размещенным в банках",
403 03 "Краткосрочные вклады",
403 04 "Долгосрочные вклады",
403 05 "Условные вклады".

36. При получении ранее начисленного вознаграждения согласно пункту 33 настоящей Инструкции, Фондом осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 332 23 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
срочным вкладам, размещенным в банках",
332 24 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
условным вкладам, размещенным в банках".

37. При погашении основной суммы вклада, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 403 03 "Краткосрочные вклады",
403 04 "Долгосрочные вклады",
403 05 "Условные вклады".

37-1. На каждую отчетную дату Фонд проводит тест на обесценение размещенных вкладов в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой. При наличии признаков, указывающих на возможное обесценение размещенных вкладов, Фондом производится расчет убытка от обесценения.
При создании провизии на покрытие убытков от обесценения по размещенным вкладам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 821 17 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по размещенным вкладам"
Кт 311 24 "Резервы (провизии) по вкладам размещенным".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-1 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-2. При сторнировании сформированных в том же отчетном периоде провизии на покрытие убытков от обесценения по размещенным вкладам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 24 "Резервы (провизии) по вкладам размещенным"
Кт 821 17 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по размещенным вкладам".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-2 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-3. При сторнировании сформированных в прошлых отчетных периодах провизии на покрытие убытков от обесценения по размещенным вкладам осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 24 "Резервы (провизии) по вкладам размещенным"
Кт 727 09 "Прочие доходы".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-3 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-4. При списании размещенных вкладов за счет сформированных провизии осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 311 24 "Резервы (провизии) по вкладам размещенным"
Кт 403 03 "Краткосрочные вклады"
403 04 "Долгосрочные вклады"
403 05 "Условные вклады".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-4 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-5. При возмещении стоимости вкладов, списанных за счет провизии, созданных в текущем отчетном периоде, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 821 17 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по размещенным вкладам".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-5 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-6. При возмещении стоимости вкладов, списанных за счет провизии, созданных в предыдущих отчетных периодах, осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 727 09 "Прочие доходы".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-6 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-7. В случае принятия решения о возмещении Фондом убытков от обесценения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность"
Кт 821 17 "Расходы по формированию резервов (провизии)
по размещенным вкладам".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-7 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-8. При возмещении Фондом убытков от обесценения осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность".
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-8 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

37-9. На каждую отчетную дату Фонд проводит тест на обесценение дебиторской задолженности по возмещению убытков от обесценения в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности и учетной политикой.
Сноска. Глава 4 дополнена пунктом 37-9 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

Глава 5. Реклассификация ценных бумаг по категориям

38. При реклассификации ценных бумаг, дальнейший порядок и принципы учета реклассифицированной ценной бумаги определяются требованиями категории, в которую переведены ценные бумаги.

39. При переводе ценных бумаг из категории "имеющиеся в наличии для продажи" в категорию "удерживаемые до погашения" после проведения амортизации премии или дисконта, начисления вознаграждения, переоценки по справедливой стоимости реклассифицируемых ценных бумаг, а также перерасчета эффективной ставки вознаграждения, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на номинальную стоимость ценных бумаг:
Дт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения"
Кт 402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи";
на сумму начисленного вознаграждения по ценным бумагам:
Дт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями" (лицевой счет ценных
бумаг, удерживаемых до погашения),
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам" (лицевой счет ценных
бумаг, удерживаемых до погашения)
Кт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями" (лицевой счет ценных
бумаг, имеющихся в наличии для продажи),
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам" (лицевой счет ценных
бумаг, имеющихся в наличии для продажи);
на сумму несамортизированной премии:
Дт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам" (лицевой
счет ценных бумаг, удерживаемых до погашения)
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам" (лицевой
счет ценных бумаг, имеющихся в наличии для
продажи);
на сумму несамортизированного дисконта:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
(лицевой счет ценных бумаг, имеющихся в наличии
для продажи)
Кт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
(лицевой счет ценных бумаг, удерживаемых до
погашения);
на сумму положительной переоценки ценных бумаг по справедливой стоимости:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам",
402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам"
Кт 402 07 "Положительная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг";
на сумму отрицательной переоценки ценных бумаг по справедливой стоимости:
Дт 402 08 "Отрицательная корректировка справедливой
стоимости ценных бумаг"
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам",
402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам".

40. Классификация ценных бумаг из категории "удерживаемые до погашения" в категорию "имеющиеся в наличии для продажи" осуществляется в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности.

41. При переводе ценных бумаг из категории "удерживаемые до погашения" в категорию "имеющиеся в наличии для продажи" после проведения амортизации премии или дисконта, начисления вознаграждения по реклассифицируемым ценным бумагам, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на номинальную стоимость ценных бумаг:
Дт 402 02 "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи"
Кт 402 03 "Ценные бумаги, удерживаемые до погашения";
на сумму начисленного вознаграждения по ценным бумагам:
Дт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями" (лицевой счет ценных
бумаг, имеющихся в наличии для продажи),
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам (лицевой счет ценных
бумаг, имеющихся в наличии для продажи)
Кт 402 06 "Вознаграждение по ценным бумагам, начисленное
предыдущими держателями" (лицевой счет ценных
бумаг, удерживаемых до погашения),
332 01 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
приобретенным ценным бумагам" (лицевой счет
ценных бумаг, удерживаемых до погашения);
на сумму несамортизированной премии:
Дт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам" (лицевой
счет ценных бумаг, имеющихся в наличии для
продажи)
Кт 402 05 "Премия по приобретенным ценным бумагам" (лицевой
счет ценных бумаг, удерживаемых до погашения);
на сумму несамортизированного дисконта:
Дт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
(лицевой счет ценных бумаг, удерживаемых до
погашения)
Кт 402 04 "Дисконт по приобретенным ценным бумагам"
(лицевой счет ценных бумаг, имеющихся в наличии
для продажи).

Глава 6. Бухгалтерский учет операций по размещению
пенсионных активов в аффинированные драгоценные металлы

42. При размещении пенсионных активов в аффинированные драгоценные металлы осуществляется следующая бухгалтерская запись по текущему фиксингу:
Дт 403 06 "Прочие вклады"
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
На сумму затрат по сделке осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 403 06 "Прочие вклады" (отдельный субсчет для учета
выплаченной комиссии)
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте".
Сноска. Пункт 42 с изменениями, внесенными постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

43. При переоценке приобретенных аффинированных драгоценных металлов по справедливой стоимости, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
если справедливая стоимость аффинированных драгоценных металлов выше их учетной стоимости:
Дт 403 06 "Прочие вклады"
Кт 727 04 "Нереализованные доходы от переоценки драгоценных
металлов";
если учетная стоимость аффинированных драгоценных металлов выше их справедливой стоимости:
Дт 845 04 "Нереализованные расходы от переоценки
драгоценных металлов"
Кт 403 06 "Прочие вклады".

44. При продаже приобретенных аффинированных драгоценных металлов, после проведения переоценки аффинированных драгоценных металлов по справедливой стоимости, согласно пункту 43 настоящей Инструкции, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму заключенной сделки по продаже аффинированных драгоценных металлов:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 403 06 "Прочие вклады";
в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже аффинированных драгоценных металлов, над их учетной стоимостью, на сумму разницы:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 727 01 "Доход от покупки-продажи драгоценных металлов";
в случае превышения учетной стоимости аффинированных драгоценных металлов над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:
Дт 845 01 "Расходы по покупке-продаже драгоценных металлов"
Кт 403 06 "Прочие вклады" (отдельный субсчет для учета
стоимости аффинированных драгоценных металлов).

Глава 7. Бухгалтерский учет операций обратного РЕПО

45. Фонд при совершении операции обратного РЕПО с пенсионными активами (при предоставлении денег в обмен на ценные бумаги) осуществляет следующие бухгалтерские записи на сумму сделки:
Дт 401 07 "Операции "обратное РЕПО" с ценными бумагами"
(акции),
402 09 "Операции "обратное РЕПО" с ценными бумагами"
(облигации)
Кт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте";
одновременно,
Приход 1137 "Счет "депо" (с открытием отдельного субсчета
для учета номинальной стоимости ценных бумаг,
приобретенных за счет пенсионных активов Фонда,
полученных по операции обратного РЕПО).

46. При начислении вознаграждения на протяжении срока операции обратного РЕПО осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 332 02 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
операциям "обратное РЕПО" с ценными бумагами"
Кт 724 03 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по операциям "обратное РЕПО" с ценными бумагами".

47. При передаче ранее полученных ценных бумаг по операции обратного РЕПО на сумму начисленного вознаграждения по сделке обратного РЕПО и сумму закрытия сделки обратного РЕПО (стоимость закрытия сделки, установленная на момент заключения данной сделки) осуществляются следующие бухгалтерские записи:
Дт 441 61 "Деньги (пенсионные активы) на текущем счете
(инвестиционный счет) в национальной валюте"
Кт 332 02 "Начисленные доходы в виде вознаграждения по
операциям "обратное РЕПО" с ценными бумагами",
401 07 "Операции "обратное РЕПО" с ценными бумагами"
(акции),
402 09 "Операции "обратное РЕПО" с ценными бумагами"
(облигации);
и одновременно,
Расход 1137 "Счет депо" (с открытием отдельного субсчета для
учета номинальной стоимости ценных бумаг,
приобретенных за счет пенсионных активов Фонда,
полученных по операции обратного РЕПО).

Глава 8. Бухгалтерский учет операций
по формированию инвестиционного дохода

48. На сумму причитающегося Фонду комиссионного вознаграждения от пенсионных активов осуществляется следующая бухгалтерская запись:
Дт 845 09 "Прочие расходы"
Кт 684 62 "Начисленные комиссионные вознаграждения от
пенсионных активов".

49. При начислении причитающегося Фонду комиссионного вознаграждения от инвестиционного дохода осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму в пределах ранее начисленного отрицательного значения комиссионного вознаграждения:
Дт 845 09 "Прочие расходы"
Кт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность"
на сумму, превышающую ранее начисленное отрицательное значение комиссионного вознаграждения:
Дт 845 09 "Прочие расходы"
Кт 684 61 "Начисленные комиссионные вознаграждения
от инвестиционного дохода".
Сноска. Пункт 49 в редакции постановления Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

49-1. В случае возникновения отрицательного значения инвестиционного дохода, приведшего к отрицательному значению комиссионного вознаграждения, причитающегося за период Фонду, осуществляются следующие бухгалтерские записи:
на сумму в пределах ранее начисленного, но не оплаченного комиссионного вознаграждения:
Дт 684 61 "Начисленные комиссионные вознаграждения
от инвестиционного дохода"
Кт 845 09 "Прочие расходы",
на сумму, превышающую ранее начисленное, но не оплаченное комиссионное вознаграждение:
Дт 334 11 "Прочая дебиторская задолженность"
Кт 845 09 "Прочие расходы".
Сноска. Глава 8 дополнена пунктом 49-1 в соответствии с постановлением Правления Нац. Банка РК от 27 августа 2007 г. N 96 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации).

50. Фонд осуществляет следующие бухгалтерские записи по формированию инвестиционного дохода:
на сумму имеющихся доходов:
Дт 723 "Доход от выбытия инвестиций, финансовых
инвестиций",
724 01 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по приобретенным ценным бумагам",
724 03 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по операциям "обратное РЕПО" с ценными бумагами",
724 05 "Доходы, связанные с амортизацией дисконта по
приобретенным ценным бумагам",
724 23 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по срочным вкладам",
724 24 "Доходы, связанные с получением вознаграждения
по условным вкладам",
724 28 "Прочие доходы, связанные с получением
вознаграждения",
725 01 "Нереализованные доходы от переоценки иностранной
валюты".
727 01 "Доход от покупки-продажи драгоценных металлов",
727 03 "Нереализованные доходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли",
727 04 "Нереализованные доходы от переоценки драгоценных
металлов"
Кт 571 "Итоговый доход (убыток)";
на сумму имеющихся расходов:
Дт 571 "Итоговый доход (убыток)"
Кт 831 01 "Расходы, связанные с амортизацией премии по
приобретенным ценным бумагам",
843 "Расходы по выбытию инвестиций, финансовых
инвестиций",
844 01 "Нереализованные расходы от переоценки
иностранной валюты";
845 01 "Расходы по покупке-продаже драгоценных
металлов",
845 03 "Нереализованные расходы от изменения стоимости
ценных бумаг, предназначенных для торговли",
845 04 "Нереализованные расходы от переоценки
драгоценных металлов".
845 09 "Прочие расходы".

51. При зачислении чистого инвестиционного дохода на индивидуальные пенсионные счета вкладчиков (получателей) осуществляются следующие бухгалтерские записи:
при наличии кредитового остатка по счету 571 "Итоговый (доход) убыток":
Дт 571 "Итоговый доход (убыток)"
Кт 687 61 "Пенсионные накопления на индивидуальных
пенсионных счетах";
при наличии дебетового остатка по счету 571 "Итоговый (доход) убыток":
Дт 687 61 "Пенсионные накопления на индивидуальных
пенсионных счетах"
Кт 571 "Итоговый доход (убыток)".

Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2006 жылғы 27 қазандағы 107 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 17 қарашадағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 4458 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2008 жылғы 28 қарашадағы N 99 Қаулысымен.

Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2008.11.28 N 99 Қаулысымен.

--------------------- Бұйрықтан үзінді -------------------

Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есебін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. ...
2. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.
3. Осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап:
1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" 2006 жылғы 27 қазандағы N 107 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 4458 тіркелген);
2) ...
4. ...
5. ...

Ұлттық Банк
Төрағасы Ә. Сәйденов

Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары Зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есебін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.
2. Осы қаулы 2007 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
3. Бухгалтерлік есеп департаменті (Шалғымбаева Н.Т.):
1) Заң департаментімен (Шәріпов С.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қабылдасын;
2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он күндік мерзімде оны Қазақстан Республикасы Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау агенттігіне, жинақтаушы зейнетақы қорларына және "Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы" заңды тұлғалардың бірлестігіне жіберсін.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Г.З.Айманбетоваға жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2006 жылғы 27 қазандағы
N 107 қаулысымен бекітілген

Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы
қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын
операциялардың бухгалтерлік есебін жүргізу
жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Нұсқаулық "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы", " Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы", "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы қаржы рыногының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" 2006 жылғы 1 қыркүйектегі N 324 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2509 тіркелген), халықаралық қаржылық есептілігінің стандарттарына және Қазақстан Республикасының өзге нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді.

2. Осы Нұсқаулық Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операциялардың бухгалтерлік есеп жүргізуін нақтылайды.

3. Осы Нұсқаулықтың талаптарына қайшы келмейтін қосымша бухгалтерлік жазбаларды жасауға рұқсат етіледі.

4. Зейнетақы активтерімен жүзеге асыратын операцияларды бухгалтерлік есепте көрсету үшін Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2106 тіркелген Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2002 жылғы 23 желтоқсандағы N 629 бұйрығына және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Валюта айырбастаудың нарықтық бағамын айқындау тәртібін белгілеу туралы" 2002 жылғы 23 желтоқсандағы N 512 қаулысына сәйкес айқындалатын валюта айырбастаудың нарықтық бағамы (бұдан әрі - есепке алу бағамы).

5. Зейнетақы активтерінің бухгалтерлік есебі халықаралық қаржылық есептілігінің стандарттарына және осы Нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.

2-тарау. Зейнетақы жарналарын алу және зейнетақы
төлемдерін төлеу бойынша операциялардың
бухгалтерлік есебі

6. Қордың алынған төлем құжаттары және пайдасына міндетті зейнетақы жарналары және өсімпұлдар аударылатын жеке тұлғалардың "Мемлекеттік зейнетақы төлеу орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорнынан алдыңғы жұмыс күні бойынша алынған тізімдері негізінде Қор тиісті шоттардың дебеті (бұдан әрі - Дт) және кредиті (бұдан әрі - Кт) бойынша зейнетақы жарналарының; басқа Қорлардан қабылданған жинақталған зейнетақы қаражатының аударымдары; өсімпұлдар сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	687 61	"Жеке зейнетақы шоттарындағы жинақталған зейнетақы қаражаты".

7. Қате есептелген зейнетақы жарналарының және өзге түсімдердің сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	671 64	"Қате есептелген зейнетақы сомаларын қайтару жөніндегі міндеттемелер".

8. Ақшаны, қате есептелген зейнетақы жарналарын және өзге түсімдерді жіберушіге қайтару кезінде Қор мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	671 64	"Қате есептелген зейнетақы сомаларын қайтару жөніндегі міндеттемелер"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

9. Басқа Қорларға және сақтандыру ұйымдарына жинақталған зейнетақы қаражатын төлеу және аудару кезінде Қор мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:
инвестициялық шоттан төлемдер шотына аудару сомасына:

Дт	441 62	"Ағымдағы шоттағы (төлемдер шоты) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)",
	431 62	"Ағымдағы шоттағы (төлемдер шоты) шетел валютасындағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)",
	431 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) шетел валютасындағы ақша (зейнетақы активтері)";

салымшылар (алушы) алдындағы міндеттемелер сомасына:

Дт	687 61	"Жеке зейнетақы шоттарындағы жинақталған зейнетақы қаражаты"
Кт	671 61	"Жинақталған зейнетақы қаражатын төлеу жөніндегі міндеттемелер",
	671 62	"Жинақталған зейнетақы қаражатын басқа жинақтаушы зейнетақы қорларына аудару жөніндегі міндеттемелер",
	671 63	"Жинақталған зейнетақы қаражатын сақтандыру ұйымдарына аудару жөніндегі міндеттемелер";

нақты төлеу кезінде:

Дт	671 61	"Жинақталған зейнетақы қаражатын төлеу жөніндегі міндеттемелер",
	671 62	"Жинақталған зейнетақы қаражатын басқа жинақтаушы зейнетақы қорларына аудару жөніндегі міндеттемелер",
	671 63	"Жинақталған зейнетақы қаражатын сақтандыру ұйымдарына аудару жөніндегі міндеттемелер"
Кт	441 62	"Ағымдағы шоттағы (төлемдер шоты) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)",
	431 62	"Ағымдағы шоттағы (төлемдер шоты) шетел валютасындағы ақша (зейнетақы активтері)",
	639	"Басқа да салықтар, алымдар және бюджетке төленетін міндетті төлемдер".

3-тарау. Зейнетақы активтерін бағалы қағаздарға
орналастыру бойынша операциялардың бухгалтерлік есебі

1. Саудаға арналған және сату үшін қолда бар
борыштық бағалы қағаздармен операциялардың
бухгалтерлік есебі

10. "Саудаға арналған бағалы қағаздар" және "Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар" санаттарында жіктелген облигацияларды сатып алу кезінде Қор (мәміле бойынша шығындар кіретін сатып алу құнына) мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:
сатып алынған бағалы қағаздардың таза құнына (олардың номиналдық құнынан аспайтын сомаға):

Дт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)";

сыйлықақы сомасына, сондай-ақ мәміле бойынша шығындар сомасына:

Дт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)";

дисконт сомасына:

Дт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт";

алдыңғы ұстаушы есептеген сыйақы сомасына:

Дт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Ескерту. 10-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

11. Қор шығару талаптарында белгіленген уақытша базаны қолданумен жарияланған сыйақы ставкасы бойынша сатып алынған саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздар бойынша есептеу кезінде және есептелген сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
Кт	724 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

12. Қор саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздар бойынша сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын жүргізу кезінде, мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

сыйлықақы амортизациясының сомасына:

Дт	831 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақының амортизациясына байланысты шығыстар"
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы";

дисконт амортизациясының сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"
Кт	724 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконттың амортизациясына байланысты кірістер".

13. Осы Нұсқаулықтың 11 және 12-тармақтарына сәйкес жарияланған сыйақыны және сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен кейін Қор саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды әділ құны бойынша қайта бағалайды және мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:
егер бағалы қағаздардың әділ құны олардың есепке алу құнынан жоғары болса:

Дт	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету"
Кт	727 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздар құнының өзгеруінен іске асырылмаған кірістер";

егер бағалы қағаздардың есепке алу құны олардың әділ құнынан жоғары болса:

Дт	845 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздар құнының өзгеруінен іске асырылмаған шығыстар"
Кт	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету";

бағалы қағаздардың әділ құнын есепке алынған оң немесе теріс түзету сомасына:

Дт	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету"
Кт	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету";

14. Құны есепке алу бағамы бойынша шетел валютасымен көрсетілген бағалы қағаздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
есепке алу бағамы ұлғайған кезде оң бағамдық айырма сомасына:

Дт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар",
	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",
	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету"
Кт	725 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер",
	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт",
	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету";

есепке алу бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:

Дт	844 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар",
	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт",
	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету"
Кт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар",
	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",
	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету".

15. Осы Нұсқаулықтың 11-тармағына сәйкес жарияланған сыйақыны есептеу кезінде, эмитент саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақыны өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы".

16. Саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды сату кезінде, жарияланған сыйақыны, сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен және әділ құны бойынша сатып алынған бағалы қағаздарды қайта бағалағаннан кейін осы Нұсқаулықтың 11, 12 және 13-тармақтарына сәйкес мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың амортизацияланбаған сыйлықақысының сомасына:

Дт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың амортизацияланбаған дисконтының сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"
Кт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды әділ құны бойынша жинақталған оң қайта бағалау сомасына:

Дт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды әділ құны бойынша жинақталған теріс қайта бағалау сомасына:

Дт	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету"
Кт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміленің сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар",
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміленің сомасы олардың есепке алу құнынан асқан жағдайда, айырма сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	723	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан кірістер";

саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың есепке алу құнының оларды сату бойынша жасалған мәміленің сомасынан олардың асқан жағдайда, айырма сомасына:

Дт	843	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан шығыстар"
Кт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар".

17. Эмитент саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздарды өтеу кезінде, жарияланған сыйақыны, сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен және әділ құны бойынша сатып алынған бағалы қағаздарды қайта бағалағаннан кейін осы Нұсқаулықтың 11, 12 және 13-тармақтарына сәйкес, эмитенттен түскен ақша сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	402 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар",
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы".

18. Саудаға арналған және сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың баланстық (есепке алу) құны қаржылық есептілікте бағалы қағаздың әділ құн, амортизацияланбаған сыйлықақы немесе дисконт, сондай-ақ есептелген және сатып алынған сыйақы бойынша жинақталған қайта бағалау сомасына түзетілген номиналдық құны ретінде көрсетіледі.

2. Саудаға арналған және сату үшін қолда бар үлестік
бағалы қағаздармен операциялардың бухгалтерлік есебі

19. "Саудаға арналған бағалы қағаздар" және мәміле бойынша шығындарды ескере отырып, акциялар сатып алу сомасына "Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар" санатында жіктелген жай акцияларды сатып алу кезінде Қор мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырады:

Дт	401 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	401 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Ескерту. 19-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

20. Акционерлік қоғамның (акциялары сатып алынатын) акционерлерінің жалпы жиналысында жай акциялар бойынша дивидендтер төлеу туралы шешім қабылданған кезде тиесілі дивидендтер сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
Кт	724 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

21. Сатып алынған акцияларды әділ құны бойынша және құны шетел валютасымен көрсетілген акцияларды валюталардың есепке алу бағамы бойынша қайта бағалау кезінде Қор мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:
егер акциялардың құны олардың есепке алу құнынан жоғары болса, оң түзету сомасына және құны шетел валютасымен көрсетілген акциялар бойынша есептік бағамы ұлғайған кезде оң айырма бағамының сомасына:

Дт	401 05	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету"
Кт	727 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздар құнының өзгеруінен іске асырылмаған кірістер";

егер акциялардың есепке алу құны олардың әділ құнынан жоғары болса, теріс түзету сомасына және құны шетел валютасымен көрсетілген акциялар бойынша есептік бағамы азайған кезде теріс айырма бағамының сомасына:

Дт	845 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздар құнының өзгеруінен іске асырылмаған шығыстар"
Кт	401 06	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету";

акциялардың әділ құнын есепке алынған оң немесе теріс түзету сомасына:

Дт	401 06	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету"
Кт	401 05	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету".

22. Дивидендтерді есептеу кезінде, осы Нұсқаулықтың 20-тармағына сәйкес эмитентке дивидендтер төлеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер".

23. Сатып алынған жай акцияларды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
әділ құны бойынша жинақталған оң бағалау сомасына:

Дт	401 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	401 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	401 05	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету";

әділ құны бойынша жинақталған теріс бағалау сомасына:

Дт	401 06	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету"
Кт	401 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	401 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар";

акцияларды сату бойынша жасалған мәміленің сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	401 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	401 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар";

акцияларды сату бойынша жасалған мәміле сомасының олардың есепке алу құнынан асқан жағдайда, айырма сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	723	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан кірістер";

акциялардың есепке алу құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асқан жағдайда, айырма сомасына:

Дт	843	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан шығыстар"
Кт	401 01	"Саудаға арналған бағалы қағаздар",
	401 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар".

3. Өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздармен
операциялардың бухгалтерлік есебі

24. "Өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздар" санатында жіктелетін бағалы қағаздарды сатып алу кезінде Қор (мәміле бойынша шығындар кіретін сатып алу құнына) мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
өтеуге дейін ұсталынатын, сатып алынған бағалы қағаздардың таза құнына (олардың номиналдық құнынан аспайтын сомаға)

Дт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)";

сыйлықақы сомасына, сондай-ақ мәміле бойынша шығындар сомасына:

Дт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)";

дисконт сомасына:

Дт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
Кт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт";

алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы сомасына:

Дт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Ескерту. 24-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

25. Өтеуге дейін ұсталынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша шығару шарттарымен белгіленген уақытша базаны қолдана отырып жарияланған сыйақы ставкасы бойынша сыйақы есептеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
Кт	724 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

26. Қор өтеуге дейін ұсталынатын, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақыға немесе дисконтқа амортизация жүргізген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	831 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақыны амортизациялауға байланысты шығыстар"
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы";

дисконт амортизациясының сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"
Кт	724 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконттың амортизациясына байланысты кірістер".

27. Құны есепке алу бағамы бойынша шетел валютасымен көрсетілген бағалы қағаздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

есепке алу бағамы ұлғайған кезде оң бағамдық айырма сомасына:

Дт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар",
	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",
Кт	725 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер",
	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт",

есепке алу бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:

Дт	844 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар",
	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт",
Кт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",

28. Эмитент өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақыны өтеу кезінде осы Нұсқаулықтың 25-тармағына сәйкес жарияланған сыйақы есептелгеннен кейін алынған сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",

29. Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарын орындаған жағдайда жүзеге асырылатын өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздарды сату кезінде осы Нұсқаулықтың 25 және 26 тармақтарына сәйкес жарияланған сыйақыны есептегеннен кейін және сыйлықақыны немесе дисконтты амортизациялағаннан кейін мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:

Дт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы",

амортизацияланбаған дисконт сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"
Кт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар";

өтеуге дейін ұсталынатын, сатып алынған бағалы қағаздарды сату бойынша жасалынған мәміле сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",

өтеуге дейін ұсталынатын, сатып алынған бағалы қағаздарды сату бойынша жасалынған мәміле сомасы олардың есептік құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	441 02	"Ағымдағы шоттағы ұлттық валютадағы ақша"
Кт	723	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан кірістер";

өтеуге дейін ұсталынатын, бағалы қағаздардың есептік құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	843	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан шығыстар"
Кт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"

Ескерту. 29-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

30. Эмитент өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздарды өтеу кезінде, жарияланған сыйақыны, сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен кейін осы Нұсқаулықтың 25 және 26-тармақтарына сәйкес бағалы қағаздар эмитентінен түскен ақша сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар",
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы",

31. Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың баланстық (есепке алу) құны қаржылық есептілікте бағалы қағаздардың амортизацияланбаған сыйлықақы немесе дисконт, сондай-ақ есептелген және сатып алынған сыйақы сомасына түзетілген номиналдық құны ретінде көрсетіледі.

4. Сату үшін қолда бар және өтеуге дейін ұсталынатын бағалы
қағаздардың құнсыздану кезіндегі бухгалтерлік есеп

Ескерту. 3-тарау 4-параграфпен толықтырылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

31-1. Қор әрбір есепті күнге халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына және есеп саясатына сәйкес бағалы қағаздардың құнсыздануына арналған тест өткізеді. Бағалы қағаздардың ықтимал құнсыздануын көрсететін белгілер болған кезде Қор құнсызданудан болған зиянды есептейді.
Бағалы қағаздар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизиялар құру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 821 16 "Бағалы қағаздар бойынша резервтерді (провизияларды)
қалыптастыру бойынша шығыстар"
Кт 31123 "Бағалы қағаздар бойынша шығындарды жабуға арналған
резервтер (провизиялар)".
31-2. Сол есепті кезеңде қалыптастырылған бағалы қағаздар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизияларды қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 311 23 "Бағалы қағаздар бойынша шығындарды жабуға арналған
резервтер (провизиялар)"
Кт 821 16 "Бағалы қағаздар бойынша резервтерді (провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".
31-3. Өткен есепті кезеңдерде қалыптастырылған бағалы қағаздар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизияларды қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 311 23 "Бағалы қағаздар бойынша шығындарды жабуға арналған резервтер (провизиялар)"
Кт 727 09 "Басқа да кірістер".
31-4. Қалыптастырылған провизиялар есебінен құнсыздалған бағалы қағаздарды есептен шығарған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 311 23 "Бағалы қағаздар бойынша шығындарды жабуға арналған резервтер (провизиялар)"
Кт 401 02 "Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
402 02 "Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
402 03 "Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар".
31-5. Эмитент ағымдағы есепті кезеңде құрылған провизиялар есебінен есептен шығарылған, бағалы қағаздардың құнын өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 821 16 "Бағалы қағаздар бойынша резервтерді
(провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".
31-6. Эмитент, өткен есепті кезеңдерде құрылған провизиялар есебінен есептен шығарылған бағалы қағаздардың құнын өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 727 09 "Басқа да кірістер".
31-7. Қор құнсызданудан болған зияндарды өтеу туралы шешім қабылдаған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек"
Кт 821 16 "Бағалы қағаздар бойынша резервтерді (провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".
31-8. Қор құнсызданудан болған зияндарды өтеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:
Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек".
31-9. Қор әрбір есепті күнге халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына және есеп саясатына сәйкес бағалы қағаздардың құнсыздануынан болған зияндарды өтеу бойынша дебиторлық берешектің құнсыздануына арналған тест өткізеді.

4-тарау. Зейнетақы активтерін салымдарға орналастыру
бойынша операциялардың бухгалтерлік есебі

32. Қор зейнетақы активтерін салымдарға орналастыру кезінде мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	403 03	"Қысқа мерзімді салымдар",
	403 04	"Ұзақ мерзімді салымдар",
	403 05	"Шартты салымдар"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Мәміле бойынша шығындар сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
Дт 403 03 "Қысқа мерзімді салымдар" (төленген комиссияны
есептеуге арналған жекелеген қосалқы шот)
403 04 "Ұзақ мерзімді салымдар" (төленген комиссияны
есептеуге арналған жекелеген қосалқы шот)
403 05 "Шартты салымдар" (төленген комиссияны есептеуге
арналған жекелеген қосалқы шот)
Кт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".
Зейнетақы активтерін орналастыру күнгі тиесілі сыйақыны алу шарттарымен оларды салымдарға орналастырған жағдайда Қор салымның негізгі сомасы және алынатын сыйақы арасындағы айырма сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	403 05	"Шартты салымдар" (жекелеген - салымның негізгі сомасын есепке алуға арналған қосалқы шоттың толық сомасына)
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".
	403 05	"Шартты салымдар" (жекелеген - салымның негізгі сомасын есепке алуға арналған қосалқы шоттың толық сомасына)

Ескерту. 32-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

33. Орналастырылған салымдар бойынша белгіленген уақытша базаны қолдана отырып, жарияланған сыйақы ставкасы бойынша сыйақы есептеген кезде:

Дт	332 23	"Банктерде орналастырылған мерзімді салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	332 24	"Банктерде орналастырылған шартты салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
Кт	724 23	"Мерзімді салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер",
	724 24	"Шартты салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

33-1. Қор мәміле бойынша шығындарды амортизациялаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
Дт 724 23 Мерзімді салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты
кірістер
724 24 "Шартты салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты
кірістер"
Кт 403 03 "Қысқа мерзімді салымдар" (төленген комиссияны
есептеуге арналған жекелеген қосалқы шот)
403 04 "Ұзақ мерзімді салымдар" (төленген комиссияны
есептеуге арналған жекелеген қосалқы шот)
403 05 "Шартты салымдар" (төленген комиссияны есептеуге
арналған жекелеген қосалқы шот).
Ескерту. 33-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

34. Дисконтты бұрын алынған сыйақы түрінде амортизациялау кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	403 05	"Шартты салымдар" (сыйақы түрінде алынған дисконтты есепке алуға арналған жекелеген қосалқы шот)
Кт	724 24	"Шартты салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

35. Құны шетел валютасымен көрсетілген салымдар есепке алу бағамы бойынша қайта бағаланады және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
есепке алу бағамы ұлғайған кезде оң бағамдық айырма сомасына:

Дт	332 23	"Банктерде орналастырылған мерзімді салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	332 24	"Банктерде орналастырылған шартты салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
	403 03	"Қысқа мерзімді салымдар",
	403 04	"Ұзақ мерзімді салымдар",
	403 05	"Шартты салымдар"
Кт	725 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер",
	403 05	"Шартты салымдар" (сыйақы түрінде алынған дисконтты есепке алуға арналған жекелеген қосалқы шот)

есепке алу бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:

Дт	844 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар",
	403 05	"Шартты салымдар" (сыйақы түрінде алынған дисконтты есепке алуға арналған жекелеген қосалқы шот)
Кт	332 23	"Банктерде орналастырылған мерзімді салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	332 24	"Банктерде орналастырылған шартты салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
	403 03	"Қысқа мерзімді салымдар",
	403 04	"Ұзақ мерзімді салымдар",
	403 05	"Шартты салымдар"

36. Осы Нұсқаулықтың 33-тармағына сәйкес бұрын есептелген сыйақы сомасын алған кезде Қор мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".
Кт	332 23	"Банктерде орналастырылған мерзімді салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер",
	332 24	"Банктерде орналастырылған шартты салымдар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"

37. Негізгі салым сомасын өтеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".
Кт	403 03	"Қысқа мерзімді салымдар",
	403 04	"Ұзақ мерзімді салымдар",
	403 05	"Шартты салымдар"

37-1. Қор әрбір есепті күнге халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына және есеп саясатына сәйкес орналастырылған салымдардың құнсыздануына арналған тест өткізеді. Орналастырылған салымдардың ықтимал құнсыздануын көрсететін белгілер болған кезде Қор құнсызданудан болған зиянды есептейді.
Орналастырылған салымдар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизиялар құру кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 821 17 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтерді
(провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар"
Кт 311 24 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтер
(провизиялар)"

37-2. Сол есепті кезеңде қалыптастырылған орналастырылған салымдар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизияларды қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 311 24 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтер
(провизиялар)"
Кт 821 17 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтерді
(провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".

37-3. Өткен есепті кезеңдерде қалыптастырылған орналастырылған салымдар бойынша құнсызданудан болған зияндарды жабуға арналған провизияларды қайтару кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 311 24 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтер
(провизиялар)"
Кт 727 09 "Басқа да кірістер".

Қалыптастырылған провизиялар есебінен орналастырылған салымдарды есептен шығарған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 311 24 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтер
(провизиялар)"
Кт 403 03 "Қысқа мерзімді салымдар"
403 04 "Ұзақ мерзімді салымдар"
403 05 "Шартты салымдар".

37-5. Ағымдағы есепті кезеңде құрылған провизиялар есебінен есептен шығарылған салымдар құнын өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 821 17 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтерді
(провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".

37-6. Өткен есепті кезеңдерде құрылған провизиялар есебінен есептен шығарылған салымдар құнын өтеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 727 09 "Басқа да кірістер".

37-7. Қор құнсызданудан болған зияндарды өтеу туралы шешім қабылдаған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек"
Кт 821 17 "Орналастырылған салымдар бойынша резервтерді
(провизияларды) қалыптастыру бойынша шығыстар".

37-8. Қор құнсызданудан болған зияндарды өтеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)"
Кт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек".

37-9. Қор әрбір есепті күнге халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына және есеп саясатына сәйкес құнсызданудан болған зияндарды өтеу бойынша дебиторлық берешектің құнсыздануына арналған тест өткізеді.
Ескерту. 4-тарау 37-1 - 37-9-тармақтармен толықтырылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

5-тарау. Бағалы қағаздарды санаттар бойынша
қайта жіктеу

38. Бағалы қағаздарды қайта жіктеу кезінде қайта жіктелген бағалы қағаздарды есепке алудың одан кейінгі тәртібі және қағидаттары бағалы қағаздар көшірілген санаттардың талаптарымен айқындалады.

39. Бағалы қағаздарды "сату үшін қолда бар бағалы қағаздар" санатынан "өтеуге дейін ұсталынатын" санатына аудару кезінде сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен, сыйақы есептегеннен, әділ құны бойынша қайта жіктелетін бағалы қағаздарды қайта бағалағаннан кейін, сондай-ақ тиімді сыйақы ставкасын қайта есептегеннен кейін мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
бағалы қағаздардың номиналдық құнына:

Дт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"
Кт	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"

бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы сомасына:

Дт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты)
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты)
Кт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты)
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер";

амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:

Дт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты)
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты);

амортизацияланбаған дисконт сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты)
Кт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты);

әділ құны бойынша бағалы қағаздарды оң қайта бағалау сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"
	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы"
Кт	402 07	"Бағалы қағаздардың әділ құнын оң түзету";

әділ құны бойынша бағалы қағаздарды теріс қайта бағалау сомасына:

Дт	402 08	"Бағалы қағаздардың әділ құнын теріс түзету";
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы";
	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт"

40. Бағалы қағаздарды "өтеуге дейін ұсталынатын" санаттан "сату үшін қолда бар бағалы қағаздар" санатқа жіктеу халықаралық қаржы есептілігінің стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

41. Бағалы қағаздарды "өтеуге дейін ұсталынатын" санатынан "сату үшін қолда бар бағалы қағаздар" санатына аудару кезінде сыйлықақының немесе дисконттың амортизациясын есептегеннен кейін, сыйақы есептегеннен, жіктелетін бағалы қағаздар бойынша сыйақы есептелгеннен кейін мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
бағалы қағаздардың номиналды құнына:

Дт	402 02	"Сату үшін қолда бар бағалы қағаздар"
Кт	402 03	"Өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздар"

бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақы сомасына:

Дт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты),
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты);
Кт	402 06	"Бағалы қағаздар бойынша алдыңғы ұстаушылар есептеген сыйақы" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты),
	332 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты);

амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:

Дт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты),
Кт	402 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақы" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты);

амортизацияланбаған дисконт сомасына:

Дт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт" (өтеуге дейін ұсталынатын бағалы қағаздардың жеке шоты),
Кт	402 04	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконт" (сату үшін қолда бар бағалы қағаздардың жеке шоты);

6-тарау. Зейнетақы активтерін тазартылған қымбат
металдарға орналастыру бойынша операциялардың
бухгалтерлік есебі

42. Зейнетақы активтерін тазартылған қымбат металдарға орналастыру кезінде ағымдағы фиксинг бойынша мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	403 06	"Басқа салымдар"
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Мәміле бойынша шығындар сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт 403 06 "Басқа да салымдар" (төленген комиссияны есептеуге
арналған жекелеген қосалқы шот)
Кт 441 61 "Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық
валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

Ескерту. 42-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

43. Сатып алынған тазартылған қымбат металдарды әділ құны бойынша қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
егер тазартылған қымбат металдардың әділ құны олардың есептік құнынан жоғары болса:

Дт	403 06	"Басқа салымдар"
Кт	727 04	"Қымбат металдарды қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер";

егер тазартылған қымбат металдардың есептік құны олардың әділ құнынан жоғары болса:

Дт	845 04	"Қымбат металдарды қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар";
Кт	403 06	"Басқа салымдар".

44. Осы Нұсқаулықтың 43-тармағына сәйкес сатып алынған тазартылған қымбат металдарды әділ құны бойынша қайта бағалау жүргізілгеннен кейін сатып алынған тазартылған қымбат металдарды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
тазартылған қымбат металдарды сату бойынша жасалған мәміле сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".
Кт	403 06	"Басқа салымдар";

тазартылған қымбат металдарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы олардың есептік құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)",
Кт	727 01	"Қымбат металдарды сатып алудан-сатудан кірістер";

тазартылған қымбат металдардың есептік құны олардың сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:

Дт	845 01	"Қымбат металдарды сатып алудан-сатудан шығыстар";
Кт	403 06	"Басқа салымдар" (тазартылған қымбат металдардың құнын есепке алуға арналған жекелеген қосалқы шот).

7-тарау. Кері РЕПО операцияларының бухгалтерлік есебі

45. Қор зейнетақы активтерімен Кері РЕПО операцияларын жасау кезінде (бағалы қағаздарды айырбастауға ақша ұсынған кезде) мәмілелер сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:

Дт	401 07	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары" (акциялар),
	402 09	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары" (облигациялар)
Кт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)".

сонымен бір мезгілде:

Кіріс

1137

"Депо" шоты" (Қордың зейнетақы активтерінің қаражаты есебінен сатып алынған, "кері РЕПО" операциялары бойынша алынған бағалы қағаздардың номиналды құнын есепке алу үшін жекелеген қосалқы шот ашумен)

46. Кері РЕПО операциясының мерзімі бойынша сыйақы есептеген кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	332 02	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
Кт	724 03	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".

47. Кері РЕПО операциялары бойынша бұрын алынған бағалы қағаздарды өткізу кезінде кері РЕПО мәмілесі бойынша есептелген сыйақы сомасына және кері РЕПО мәмілесін жабу сомасына (осы мәміле жасалған кезде белгіленген мәмілелерді жабу құнына) мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:

Дт	441 61	"Ағымдағы шоттағы (инвестициялық шот) ұлттық валютадағы ақша (зейнетақы активтері)",
Кт	332 02	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы түрінде есептелген кірістер"
	401 07	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары" (акциялар),
	402 09	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары" (облигациялар)

сонымен бір мезгілде:

Шығыс

1137

"Депо" шоты" (Қордың зейнетақы активтерінің қаражаты есебінен сатып алынған, "кері РЕПО" операциялары бойынша алынған бағалы қағаздардың номиналды құнын есепке алу үшін жекелеген қосалқы шот ашумен)

8-тарау. Инвестициялық кірісті қалыптастыру бойынша
операциялардың бухгалтерлік есебі

48. Зейнетақы активтерінен Қорға тиесілі комиссиялық сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

Дт	845 09	"Басқа да шығыстар"
Кт	684 62	"Зейнетақы активтерінен есептелген комиссиялық сыйақы".

49. Инвестициялық кірістен Қорға тиесілі комиссиялық сыйақыны есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
комиссиялық сыйақының бұрын есептелген теріс мәні шегіндегі сомаға:

Дт 845 09 "Басқа да шығыстар"
Кт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек"

комиссиялық сыйақының бұрын есептелген теріс мәнінен асатын сомаға:

Дт 845 09 "Басқа да шығыстар"
Кт 684 61 "Инвестициялық кірістен есептелген комиссиялық
сыйақылар".
Ескерту. 49-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

49-1. Кезең үшін Қорға тиесілі комиссиялық сыйақының теріс мәніне әкелген инвестициялық кірістің теріс мәні туындаған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
бұрын есептелген, бірақ төленбеген комиссиялық сыйақы шегіндегі сомаға:

Дт 684 61 "Инвестициялық кірістен есептелген комиссиялық
сыйақылар"
Кт 845 09 "Басқа да шығыстар",

бұрын есептелген, бірақ төленбеген комиссиялық сыйақыдан асатын сомаға:

Дт 334 11 "Басқа дебиторлық берешек"
Кт 845 09 "Басқа да шығыстар".
Ескерту. 49-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007.08.27. N 96 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) Қаулысымен.

50. Қор инвестициялық кірісті қалыптастыру бойынша мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асырады:
қолдағы бар кірістер сомасына:

Дт	723	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан кірістер";
	724 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алумен байланысты кірістер",
	724 03	"Бағалы қағаздармен "кері РЕПО" операциялары бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер",
	724 05	"Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша дисконттың амортизациясына байланысты кірістер",
	724 23	"Мерзімді салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер",
	724 24	"Шартты салымдар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер".
	724 28	"Сыйақы алумен байланысты басқа да кірістер",
	725 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер",
	727 01	"Қымбат металдарды сатып алудан-сатудан кірістер";
	727 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздардың құнын өзгертуден болған іске асырылмаған кірістер",
	727 04	"Қымбат металдарды қайта бағалаудан іске асырылмаған кірістер";
Кт	571	"Жиынтық кіріс (зиян)";

қолдағы бар шығыстар сомасына:

Дт	571	"Жиынтық кіріс (зиян)";
Кт	831 01	"Сатып алынған бағалы қағаздар сыйлықақыны амортизациялауға байланысты шығыстар".
	843	"Инвестицияларды, қаржы инвестицияларын шығынға жазудан шығыстар"
	844 01	"Шетел валютасын қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар",
	845 01	"Қымбат металдарды сатып алудан-сатудан шығыстар";
	845 03	"Саудаға арналған бағалы қағаздардың құнын өзгертуден болған іске асырылмаған шығыстар",
	845 04	"Қымбат металдарды қайта бағалаудан іске асырылмаған шығыстар";
	845 09	"Басқа да шығыстар"

51. Таза инвестициялық кірісті салымшылардың (алушылардың) жеке зейнетақы шоттарына есептеу кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:
"Жиынтық кіріс (зиян)" 571 шоты бойынша кредиттік қалдық сомасы болған кезде:

Дт	571	"Жиынтық кіріс (зиян)";
Кт	687 61	"Жеке зейнетақы шоттарына жинақталған зейнетақы қаражаты".

"Жиынтық кіріс (зиян)" 571 шоты бойынша дебеттік қалдық сомасы болған кезде:

Дт	687 61	"Жеке зейнетақы шоттарына жинақталған зейнетақы қаражаты"
Кт	571	"Жиынтық кіріс (зиян)".