Об утверждении Инструкции расчета себестоимости летного часа при выполнении полетов на субсидируемых маршрутах

Приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 18 марта 2011 года № 159. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 марта 2011 года № 6856.

      В соответствии с подпунктом 24) пункта 1 статьи 14 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства и деятельности авиации Республики Казахстан" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию расчета себестоимости летного часа при выполнении полетов на субсидируемых маршрутах.

      2. Комитету гражданской авиации Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Адимолда Р.О.) в установленном порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан А.Г. Бектурова.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Кусаинов


  Утверждена
приказом Министра транспорта
и коммуникаций Республики Казахстан
от 18 марта 2011 года № 159

Инструкция расчета себестоимости летного часа
при выполнении полетов на субсидируемых маршрутах
1. Общие положения

      1. Настоящая Инструкция расчета себестоимости летного часа при выполнении полетов на субсидируемых маршрутах (далее – Инструкция) разработана в целях применения на маршрутах, субсидируемых из республиканского (местного) бюджета, осуществляемых на основании решений Правительства Республики Казахстан или уполномоченного им государственного органа, а также на основании решений местных исполнительных органов, не обеспечивающих уровень дохода, необходимый для эффективного функционирования маршрута.

      2. Инструкция определяет единый порядок формирования затрат, включаемых в структуру себестоимости летного часа.

      3. Понятия, используемые в настоящей Инструкции:

      1) лизинговые платежи – сумма арендных платежей по договору финансового и операционного лизинга за отчетный период.

      Операционный лизинг применяется при субсидировании приоритетных международных авиамаршрутов.

      2) вознаграждение по кредиту – вознаграждение по займу на приобретение по типу воздушных судов, задействованных в выполнении субсидируемых авиамаршрутов;

      3) летный час – общее время с момента начала движения самолета со стоянки с целью взлета, и до момента его остановки после посадки на стоянке по окончании полета;

      4) себестоимость летного часа – основной показатель, применяемый для оценки целесообразности использования воздушных судов, который наряду с переменными расходами, является составной частью при расчете стоимости рейсов. В себестоимости летного часа как синтетическом показателе отражаются все стороны производственной и финансово-хозяйственной деятельности: степень использования материальных, трудовых и финансовых ресурсов.

      Сноска. Пункт 3 в редакции приказа и.о. Министра по инвестициям и развитию РК от 25.10.2016 № 743 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 12.06.2019 № 389 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Расчет себестоимости летного часа и структура расходов

      4. При расчете себестоимости летного часа учитываются нижеследующие положения.

      5. Затраты в структуре расчетов предоставляются по статьям, себестоимость которых приводится в виде необходимых отчислений на один час налета.

      6. Значение себестоимости летного часа на тип воздушного судна определяется как отношение суммы фактических затрат, входящих в расчет себестоимости, которые понесла компания в расчетном периоде для обеспечения налета на данный тип воздушного судна, к налету на данном типе воздушного судна и расчет ведется с нарастающим итогом с начала года.

      7. В себестоимость летного часа включаются следующие расходы:

      1) расходы на техническое обслуживание – данные расходы включают в себя расходы на капитальный ремонт и текущий ремонт воздушных судов, двигателей и запасных частей и комплектующих, а также стоимость процедур по выполнению всех видов ремонта по воздушному судну;

      2) постоянные расходы – данные расходы включают в себя все затраты связанные с производственным процессом, арендные платежи по договору финансового и операционного лизинга воздушных судов и запчастей для воздушных судов и двигателя, выплаты вознаграждения по кредиту, расходы на страхование воздушных судов, двигателей и запасных частей от всех рисков по воздушному судну, расходы на обеспечение общего фонда запчастей и компонентов для воздушных судов и модификацию воздушных судов, расходы на технические инспекции по воздушному судну, амортизационные отчисления воздушного судна и его компонентов, а также расходы на таможенные пошлины и на таможенную чистку, услуги хранения по вышеперечисленным услугам;

      3) производственные и накладные расходы – данные расходы включают затраты компании на содержание производственных служб (летного персонала, бортпроводников и инженерно-технического персонала), обеспечивающих бесперебойное поддержание производственной деятельности авиакомпании, а также расходы на содержание и эксплуатацию производственных зданий, сооружений и технических комплексов авиакомпаний. Данные расходы также включают в себя: амортизационные отчисления, расходы автотранспорта на производственные нужды, по наземному оборудованию и технике, расходы по оргтехнике, расходы на коммуникационные услуги, расходы на оплату за сертификаты летной годности, сертификаты регистрации воздушных судов, плата за эмиссию в окружающую среду и обучение авиационного персонала;

      4) расходы периода – данные расходы включают затраты компании не связанные с производственной деятельностью:

      общие и административные – затраты, учитывающие управленческие и хозяйственные расходы, не связанные с производственным процессом;

      расходы по реализации продукции и оказании услуг (за исключением комиссионных процентов агентам) – затраты, связанные с реализацией продукции и оказанием услуг.

      Производственные и накладные расходы, расходы периода принимаются в размере соответствующему объему налету часов субсидируемых рейсов в общем налете часов всех рейсов, осуществляемые авиакомпанией, которые рассчитываются следующим образом:

      V=(R2/R1)*100 %

      V – объем субсидирования (%)

      R1 – общий налет часов всех рейсов

      R2 – налет часов субсидируемых рейсов.

      Сноска. Пункт 7 - в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 31.03.2022 № 168 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. При расчете себестоимости летного часа не учитываются нижеследующие расходы:

      на сверхнормативные технические и коммерческие потери, порчу и недостачи товарно-материальных ценностей и запасы на складах, другие непроизводительные расходы и потери;

      амортизационные отчисления основных средств, не используемых при осуществлении производственной деятельности;

      судебные издержки;

      долги;

      штрафы, пени, неустойки и другие виды санкций за нарушение условий хозяйственных договоров;

      штрафы и пени за сокрытие (занижение) дохода;

      убытки;

      по содержанию обслуживающих производств и хозяйств (бесплатное предоставление помещений, оплата стоимости коммунальных услуг организациям общественного питания и т.д.);

      на содержание объектов здравоохранения, детских дошкольных учреждений, учебных заведений, профессионально-технических училищ, кроме технологически необходимых, согласованных с компетентным органом;

      на содержание оздоровительных лагерей, объектов культуры и спорта, жилого фонда;

      на проведение культурно-просветительных, оздоровительных и спортивных мероприятий (проведение вечеров отдыха, спектаклей, концертов);

      на погашение ссуд (включая беспроцентные), выданных работникам предприятий на улучшение жилищных условий, приобретение садовых домиков и обзаведение домашним хозяйством;

      по благоустройству садовых товариществ (в том числе, строительство дорог, энерго- и водоснабжение, осуществление других расходов общего характера);

      на проведение и организацию лекций, выставок, диспутов, встреч с деятелями науки и искусства, научно-технических конференций;

      по рекламе в средствах массовой информации, по изданию рекламной, плакатной и типографской продукции;

      на приобретение, аренду и содержание квартир, жилых зданий и сооружений, мест в общежитиях и гостиницах для персонала;

      на выполнение работ по благоустройству города, оказанию помощи сельскому хозяйству и другие подобного рода работы;

      на оплату отпусков работникам, обучающихся в организации образования;

      на премирование и другие формы вознаграждения по итогам работы;

      по оплате путевок работникам и их детям на лечение, отдых, экскурсии за счет авиакомпании, кроме затрат, связанных с реабилитационным лечением профзаболеваний;

      страховые платежи (взносы, уплачиваемые предприятиями по договорам личного и имущественного страхования, заключенных предприятиями в пользу своих работников) за исключением обязательных;

      по оплате дополнительно предоставленных (сверх предусмотренного законодательством) отпусков работникам, в том числе женщинам, воспитывающим детей, оплата проезда членов семьи работника к месту использования отпуска и обратно, а также компенсация за неиспользованный отпуск;

      на оказание всех видов спонсорской помощи;

      льготы работникам (предоставление питания работникам бесплатно или по сниженным ценам, оплата абонементов в группы здоровья, занятий в секциях, клубах, протезирование и другие), кроме предусмотренных законодательством;

      на приобретение подарков на юбилейные даты или выдаваемые в виде поощрения работникам (включая автомашины, квартиры, предметы длительного пользования, а также увеличение процентных ставок лицевых счетов работников);

      на компенсацию стоимости питания детям, находящимся в дошкольных учреждениях, санаториях и оздоровительных лагерях;

      отчисления профсоюзам на цели, определенные коллективным договором;

      связанные с проведением опытно-экспериментальных работ, изготовлением и испытанием моделей и образцов по изобретениям и рационализаторским предложениям (за исключением работ, применяющихся в представлении регулируемых услуг (товаров, работ), организацией выставок, смотров, конкурсов и других мероприятий по изобретательству и рационализации, выплаты авторских вознаграждений и другие;

      консультационные расходы;

      расходы, непосредственно не относящиеся к осуществлению производственной деятельностью.

      Сноска. Инструкция дополнена пунктом 8 в соответствии с приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 10.12.2013 № 991 (вводится действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 31.03.2022 № 168 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Субсидияланатын маршруттарда ұшуды орындаған кезде ұшу сағатының өзiндiк құны есебiнiң нұсқаулығын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникацмия министрінің 2011 жылғы 18 наурыздағы N 159 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылы 31 наурызда N 6856 тіркелді.

      "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 14-бабы 1-тармағының 24) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Субсидияланатын маршруттарда ұшуды орындаған кезде ұшу сағатының өзiндiк құны есебiнiң нұсқаулығы бекiтiлсiн.

      2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Р.Ө. Әдимолда) белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі А.Ғ. Бектұровқа жүктелсiн.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр Ә. Құсайынов

  Қазақстан Республикасы
Көлiк және коммуникация
министрiнiң
2011 жылғы 18 наурыздағы
№ 159 бұйрығымен
бекiтiлген

Субсидияланатын маршруттарда ұшуды орындаған кезде ұшу сағатының өзiндiк құны есебiнiң нұсқаулығы

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Субсидияланатын маршруттарда ұшуды орындаған кезде ұшу сағатының өзiндiк құны есебiнiң нұсқаулығы (бұдан әрі - Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе ол уәкілеттік берген мемлекеттік органның шешімдері негізінде, сондай-ақ маршруттың тиімді жұмыс істеуіне қажетті кіріс деңгейін қамтамасыз етпейтін жергілікті атқарушы органдардың шешімдері негізінде жүзеге асырылатын республикалық (жергілікті) бюджеттен субсидияланатын маршруттарда қолдану мақсатында әзірленді.

      2. Нұсқаулық өзіндік құн құрылымына кіретін шығындардың қалыптасуының бірыңғай тәртібін белгілейді.

      3. Осы Нұсқаулықта пайдаланылатын ұғымдар:

      1) лизингтік төлемдер – есептік кезеңдегі қаржылық және операциялық лизинг шарты бойынша жалдау ақысының сомасы.

      Операциялық лизинг басым халықаралық авиамаршруттарды субсидиялау кезінде қолданылады

      2) кредит бойынша сыйақы – субсидияланатын авиамаршруттарды орындауға жұмылдырылған әуе кемелерінің үлгілерін сатып алуға заем бойынша сыйақы;

      3) ұшу сағаты – ұшақтың ұшып көтерілу мақсатында қозғалу сәтінен бастап оның ұшу аяқталғаннан кейін тоқтаған сәтіне дейінгі жалпы уақыт;

      4) ұшу сағатының өзіндік құны – рейстер құнын есептеу кезінде құрамдас бөлігі болып табылатын ауыспалы шығыстармен қатар әуе кемелерін пайдаланудың орындылығын бағалау үшін қолданылатын негізгі көрсеткіш. Синтетикалық көрсеткіштегі сияқты ұшу сағатының өзіндік құнында өндірістік және қаржы-шаруашылық қызметінің барлық жақтары көрсетіледі: материалдық, еңбек және қаржы ресурстарын пайдалану дәрежесі.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 25.10.2016 № 743 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 12.06.2019 № 389 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Ұшу сағатының өзіндік құнын есептеу тәртібі және құрылымы

      4. Ұшу сағатының өзіндік құнын есептеген кезде төмендегі ережелер көзделеді.

      5. Есептеу құрылымындағы шығындар өзіндік құны бір ұшу сағатына қажетті аударымдар түрінде көрсетілетін баптар бойынша ұсынылады.

      6. Әуе кемесінің үлгісіне ұшу сағатының өзіндік құнының мәні компания есептік кезеңде әуе кемесінің осы үлгісімен ұшуды қамтамасыз ету үшін өзіндік құн есебіне кіретін нақты шығындар сомасының осы әуе кемесінің үлгісімен ұшуға қатынасы ретінде анықталады және есеп жыл басынан үдемелі қорытындымен жүргізіледі.

      7. Ұшу сағатының өзіндік құнына мынадай шығыстар кіреді:

      1) техникалық қызмет көрсету шығыстары – осы шығыстарға әуе кемелерін, қозғалтқыштар мен қосалқы және жинақтаушы бөлшектерді күрделі жөндеу мен ағымдағы жөндеуге кеткен шығыстар, сондай-ақ әуе кемесі бойынша барлық жөндеу түрлерін орындау жөніндегі рәсімдер құны;

      2) тұрақты шығыстар – осы шығыстарға өндірістік процеске байланысты барлық шығындар, әуе кемелері және әуе кемелері мен қозғалтқыштар үшін қосалқы бөлшектер қаржылық және операциялық лизинг шарты бойынша жалдау төлемдері, кредит бойынша сыйақы төлемдері, әуе кемесі бойынша барлық тәуекелдерден әуе кемелерін, қозғалтқыштар мен қосалқы бөлшектерді сақтандыру шығыстары, әуе кемелері үшін қосалқы бөлшектер мен компоненттердің жалпы қорын қамтамасыз ету және әуе кемелерін модификациялау шығыстары, әуе кемесі бойынша техникалық инспекциялау, әуе кемесінің және оның компоненттерінің амортизациялық аударымдары, сондай-ақ жоғарыда көрсетілген қызметтер бойынша кедендік баждар мен кедендік тазалау және сақтау қызметтерінің шығыстары;

      3) өндірістік және үстеме шығыстар – осы шығыстарға авиакомпанияның өндірістік қызметін үздіксіз қамтамасыз етуші өндірістік қызметтерді (ұшу персоналы, бортсеріктер мен инженерлік-техникалық персонал) ұстауға арналған, сондай-ақ авиакомпанияның өндірістік ғимараттар, құрылыстар мен техникалық кешендерді ұстауға және пайдалануға арналған шығыстар. Аталған шығыстар мыналарды да қамтиды: амортизациялық аударымдар, өндірістік мұқтаждықтар үшін автокөлік, жердегі жабдық пен техника шығыстары, ұйымдастыру техникасы бойынша шығыстар, коммуникациялық қызметтерге арналған шығыстар; ұшу жарамдылығы сертификаттары, әуе кемелерін тіркеу сертификаттары үшін төлемдер бойынша шығыстар, қоршаған ортаға эмиссия және авиация персоналын оқыту үшін төлем;

      4) кезеңдегі шығыстар – осы шығыстарға өндірістік қызметпен байланысты емес компанияның шығындары кіреді:

      жалпы және әкімшілік шығыстар – өндірістік үдеріспен байланысты емес басқару және шаруашылық шығыстарын ескеретін шығындар.

      өнімді іске асыру және қызметтер көрсету бойынша шығыстар (агенттерге комиссиялық пайыздарды қоспағанда) – өнімді іске асыру және қызметтер көрсетумен байланысты шығындар.

      Өндірістік және үстеме шығыстар, кезеңдегі шығыстар авиакомпаниялар жүзеге асыратын барлық рейстердің жалпы ұшу сағатындағы субсидияланған рейстердің тиісті ұшу көлемінің сағаты мөлшерінде қабылданады, олар келесідей есептеледі:

      V=(R2/R1)*100%

      V – субсидиялау көлемі (%)

      R1 – барлық рейстердің жалпы ұшу сағаты

      R2 – субсидияланатын рейстердің ұшу сағаты.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 31.03.2022 № 168 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      8. Ұшу сағатының өзіндік құнын есептеу кезінде төмендегі мынадай шығыстар есептелмейді:

      нормативтен тыс техникалық және коммерциялық ысыраптарға, тауарлық-материалдық құндылықтардың және қоймалардағы қорлардың бүлінуі мен жетіспеушілігіне басқа өндірістік емес шығыстар мен ысыраптар;

      өндірістік қызметті жүзеге асыру кезінде пайдаланылмайтын негізгі құралдардың амортизациялық аударымдары;

      сот шығындары;

      қарыздар;

      шаруашылық шарттардың талаптарын бұзғаны үшін айыппұлдар, өсімақылар, тұрақсыз төлемдер мен санкциялардың басқа түрлері;

      табысты жасырғаны (төмендеткені) үшін айыппұлдар мен өсімпұлдар;

      залалдар;

      қызмет көрсетуші өндірістер мен шаруашылықтарды (үй-жайларды тегін беру, қоғамдық тамақтандыру ұйымдарына коммуналдық қызметтер құнын төлеу) ұстау бойынша шығыстар;

      құзыретті органмен келісілген технологиялық қажеттіліктен басқа денсаулық сақтау, мектепке дейінгі балалар мекемелері, оқу орындарына, кәсіптік-техникалық училищелер объектілерін ұстауға шығыстар;

      сауықтыру лагерлерін, мәдени және спорт объектілерін, тұрғын-үй қорын ұстауға шығыстар;

      мәдени-ағарту, сауықтыру және спорт іс-шараларын (демалыс кештерін, спектакльдер мен концерттер өткізу) өткізуге шығыстар;

      кәсіпорындардың қызметкерлеріне тұрғын-үй жағдайларын жақсартуға, бақша үйлерін сатып алуға және үй шаруашылығын жүргізуге берілген несиелерді (пайызсыздарын қоса алғанда) өтеуге шығыстар;

      бақшалық серіктестіктерді абаттандыру (оның ішінде жол салу, энергиямен және сумен жабдықтау, жалпы сипаттағы басқа шығыстарды жүзеге асыру) жөніндегі шығыстар;

      дәрістер, көрмелер, пікірсайыстар, ғылым және өнер қайраткерлерімен кездесулер, ғылыми-техникалық конференциялар өткізуге және ұйымдастыруға шығыстар;

      бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарнамалар бойынша, жарнамалық, плакаттық және баспаханалық өнімдер шығару бойынша шығыстар;

      персонал үшін пәтерлерді, тұрғын ғимараттарды және құрылыстарды, жатақханалар мен қонақ үйлердегі орындарды сатып алуға, жалдауға және ұстауға арналған шығыстар;

      қаланы абаттандыру, ауыл шаруашылығына көмек көрсету жөніндегі жұмыстарды және осы тәріздес басқа да жұмыстарды орындауға шығыстар;

      білім беру ұйымдарында оқитын қызметкерлердің еңбек демалыстарына ақы төлеуге шығыстар;

      жұмыс қорытындылары бойынша сыйлықақы беруге және сыйақының басқа да нысандарына шығыстар;

      кәсіби ауруларды оңалту еміне байланысты шығындардан басқа, авиакомпания қаражаттарының есебінен қызметкерлерге және олардың балаларына емделуге, демалуға, саяхатқа шығуға жолдамаларға ақы төлеу жөніндегі шығыстар;

      міндетті төлемдерді қоспағанда, сақтандыру төлемдері (кәсіпорындармен өз қызметкерлерінің пайдасына жасалған жеке және мүліктік сақтандыру шарттары бойынша кәсіпорындар төленетін жарналар);

      қызметкерлерге, оның ішінде балалар тәрбиелейтін әйелдерге қосымша берілетін демалыстарға (еңбек заңнамасында көзделгеннен тыс) ақы төлеуге, қызметкердің отбасы мүшелеріне демалысты өткізетін жеріне және қайтар жолына жалақы төлеуге, сондай-ақ пайдаланылмаған демалысы үшін өтемақы төлеуге шығыстар;

      демеушілік көмектің барлық түрлерін көрсетуге шығыстар;

      еңбек заңнамасында көзделгеннен басқа қызметкерлерге (қызметкерлерге тамақты тегін немесе төмендетілген бағамен беру, сауықтыру топтарына, секцияларда, клубтарда шұғылдануға арналған абонементтерге, протез салуға ақы төлеу) жеңілдіктер;

      мерейтойлық күндерге немесе қызметкерлерге ынталандыру түрінде берілетін (автокөлік, пәтерлер, ұзақ уақыт пайдаланылатын заттар, сондай-ақ қызметкерлердің жеке есептерінің пайыздық мөлшерлемелерін арттыру) сыйлықтарды сатып алуға шығыстар;

      мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі, шипажайлардағы және сауықтыру лагерлеріндегі балалар тамақтарының құнын өтеуге шығыстар;

      ұжымдық шартта айқындалған мақсаттар үшін кәсіподақтарға аударым жасау шығыстары;

      тәжірибелік-эксперименттік жұмыстарды жүргізуге, өнертапқыштық пен рационализаторлық ұсыныстар бойынша модельдер мен үлгілерді жасауға және сынауға (реттеліп көрсетілетін қызметтерді (тауарларды, жұмыстарды) ұсынған кезде қолданылатын жұмыстарды қоспағанда), көрмелер, байқаулар, конкурстар мен басқа да іс-шаралар ұйымдастыруға, авторлық сыйақылар төлеуге және т.б. байланысты шығыстар;

      консультациялық шығыстар;

      өндірістік қызметті жүзеге асыруға тікелей қатысы жоқ шығыстар.

      Ескерту. Нұсқаулық 8-тармақпен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а 10.12.2013 № 991 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 31.03.2022 № 168 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.