Об утверждении профессиональных стандартов по педагогическим специальностям технического и профессионального образования

Приказ и.о. Министра образования и науки Республики Казахстан от 13 сентября 2013 года № 373. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 16 октября 2013 года № 8819. Утратил силу приказом и.о. Министра просвещения Республики Казахстан от 15 декабря 2022 года № 500.

      Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра просвещения РК от 15.12.2022 № 500 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с пунктом 4 статьи 138-5 Трудового Кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить:

      1) профессиональный стандарт технического и профессионального образования по специальности "Начальное образование" согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      2) профессиональный стандарт технического и профессионального образования по специальности "Дошкольное воспитание и обучение" согласно приложению 2 к настоящему приказу;

      3) профессиональный стандарт технического и профессионального образования по специальности "Физическая культура и спорт" согласно приложению 3 к настоящему приказу;

      4) профессиональный стандарт технического и профессионального образования приказу по специальности "Основное среднее образование" согласно приложению 4 к настоящему;

      5) профессиональный стандарт технического и профессионального образования по специальности "Профессиональное обучение (по отраслям)" согласно приложению 5 к настоящему приказу.

      2. Департаменту технического и профессионального образования (Борибеков К.К.):

      1) обеспечить в установленном порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) после прохождения государственной регистрации опубликовать настоящий приказ в средствах массовой информации.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра образования и науки Абенова М.А.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

И.о. Министра

М. Орунханов

"СОГЛАСОВАНО"


Министра труда и социальной


защиты населения


Республики Казахстан


________ Т. Дуйсенова


от "__"

2013 года


  Утвержден
приказом и.о. Министра
образования и науки
Республики Казахстан
от 13 сентября 2013 года № 373

Профессиональный стандарт технического и профессионального
образования по специальности "Начальное образование"
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:

      1) выпускники организаций образования;

      2) руководители организаций образования, районного и городского отделов образования, областного управления образования, центров повышения квалификации;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе профессиональных стандартов разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, профессиограммы, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций в сфере образования.

      4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

      11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

      12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

      13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

      14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

      5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

      ПД – профессиональная деятельность;

      ВД – вид деятельности;

      ПС – профессиональный стандарт;

      НРК – национальная рамка квалификаций;

      ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК;

      ГКЗ РК 01-2005-Государственный классификатор РК.

      ТКХ – Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц;

      ОУППК-Оценка уровня подготовленности и присвоения квалификации;

      З - задачи;

      Ф – функции.

2. Паспорт профессионального стандарта

      6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Начальное образование.

      7. Основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной деятельности): создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала человека.

      Профессиональный стандарт устанавливает в области профессиональной деятельности "Начальное образование" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям педагогических работников системы образования.

      8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни представлены в Приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

      Наименование профессии: учитель

      9. Квалификационный уровень по НРК - 5

      10. Возможные наименования должностей: учитель начального образования, учитель информатики начального образования, учитель иностранного языка начального образования, учитель самопознания.

      11. Профессия учитель основного среднего образования обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Учитель создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, УМК, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио ученика и учителя, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы учителя приведены в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      13. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      14. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые учителем, приведена в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Требования к компетенциям учителя указаны в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
Начальное образование

      1. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида деятельности

Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда

Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005

Квалификационный уровень НРК

1.

Педагогическая деятельность

Учитель без категории (5.5)

Учитель (математика, русский язык и литература и другие предметы)

5

2.

Учитель второй категории (5.4)

5

3.

Учитель первой категории (5.3)

5

4.

Учитель высшей категории (5.2)

5

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
Начальное образование

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

3310 Педагогический персонал начального образования

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный

уровень НРК

Категории

5

высшая

первая

вторая

без категории


      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений образования независимо от их форм собственности (начальные школы, средние школы, лицеи, гимназии).

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1, 5 ставки.

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома учителя начального образования и сертификата ОУППК, медицинской книжки).

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

5

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

-

5

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 3 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 4 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала учащихся.

Ф 2

Построение модели формирования личности.

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий.

Ф 4

Построение модели учебной деятельности учащихся.

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности.

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения.


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства (эмоции), интересы. Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие учащегося.

Анкеты, тесты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала учащегося.

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала учащегося.

З 1.3 Реализация результатов диагностики.

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности.

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда.

Модель формирования личности.

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

З 2.2 Формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса.

З 2.3 Приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям.

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда.

Учебно-методическое обеспечение. Технические средства обучения. Оборудованные мультимедийные кабинеты, лаборатории, спортивный зал. Библиотека, электронный читальный зал.

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья учащихся и педагогов.

З 3.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса.

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления.

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации педагогической деятельности.

Содержание педагогической деятельности. Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса. План деятельности учащихся и учителей. Модель организации педагогической деятельности.

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности. Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование уроков, внеклассных мероприятий ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация учащихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Ф 5

Раскрытие личностно- профессионального потенциала (качества) учащегося.

Информационно -обучающая среда. Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения. Интерактивное взаимодействие.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды.

З 5.2 Модулирование учебной информации.

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля.

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности. Пробуждение, личная мотивация, перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутренную.

Режим совместного поиска, средства для решения проблем. Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии. Корректировка деятельности.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению.

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности.

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность.

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения. Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия. Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы. Портфолио обучающегося.

З 7.1 Готовность учителя к проведению мониторинга.

З 7.2 Определение критериев и показателей.

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности.

З 7.4 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, педагога глазами учащихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям учителя 5.5

Шифр задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая самостоятельное планирование и ответственность за проведение диагностики для изучения личностных качеств учащихся под руководством.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств учащихся. Изучение уровня воспитанности, психологических особенностей учащихся.

Личностные качества учащихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные и индивидуальные особенности учащихся. Методы и формы проведения исследований. Психологические особенности учащихся: особенности памяти, мышления, внимания, воображения детей младшего школьного возраста.

З 2.1

Управленческая деятельность в рамках организации воспитательного процесса, предусматривающая создание условий для адаптации, формирования ученического коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

Демонстрирует педагогический такт, соблюдает педагогический этикет во взаимоотношениях со всеми субъектами учебно-воспитательного процесса. Составление социальной карты обучающихся. Создание ученического коллектива и атмосферы доверия в общении друг с другом. Обеспечить эффективный индивидуальный подход к ученикам при обучении к полиязычию.

Теория и методика воспитательной работы. Психология детей младшего школьного возраста. Социальная карта ученика. Модель ученика: перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом. Культура поведения.

З 3.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая социальную защиту, адаптацию, сохранения здоровья учащихся и педагогов.

Материальная поддержка детей-сирот, детей из малообеспеченных семей. Организация медицинского обслуживания, питания учащихся. Соблюдение норм культуры здорового образа жизни, правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований к оформлению. Обучение учащихся к овладению основами личной гигиены и здорового образа жизни. Организация летнего оздоровления учащихся.

Особенности организации педагогического процесса. Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям. Нормативные документы. Здоровый образ жизни. Казахская традиция, культура.

З 4.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельное определение цели и задачи педагогической деятельности, ответственность за педагогическую деятельность и прогнозирование конечного результата.

Иметь представление о профессиональных обязанностях учителя.

Решение стандартных и простых однотипных практических задач по определению цели обучения и развития. Формулировка цели и задачи урока. Разработка календарно-тематических планов, поурочных планов, дидактических материалов, наглядных пособий. Демонстрировать те положительные ценности, ту позицию и то поведение, которые они ожидают от детей. Прогнозирование конечного результата. Определение ожидаемого результата педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебной деятельности. Структура, виды и способы организации деятельности в процессе обучения и развития и т.д. Структура календарно-тематического плана.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды.

Владение приемами прогнозирования учебной информации. Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся Владение способами работы в электронно-обучающей среде. Владение методикой обучения предметов обучаемых в начальной школе, способами накопления содержания портфолио учителя и ученика.

Структура, виды и способы организации педагогической деятельности. Особенности разных контингентов обучающихся Стимулирование положительной мотивации в процессе освоения. Педагогическое взаимодействие. Методика преподавания предметов начальных классов.

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное планирование своей деятельности, ответственность за самоанализом, осмыслением и переосмыслением своих предметно-социальных отношений с окружающим миром.

Владение приемами формирования способов деятельности. Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю. Оценивание вклада, который они внесли с помощью преподавания, в прогресс, сделанный всеми учащимися, и внести изменения, если необходимо, планированию уроков и методам работы в классе.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая уровень готовности учителя к проведению мониторинга.

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа.

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга.


      Требования к компетенциям учителя 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая проведение диагностики личностного потенциала учащегося.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся. Психические свойства личности: темперамент, характер.

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса.

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Организация и проведение воспитательных мероприятий.

Общечеловеческие ценности. Методика воспитательной работы. Организация воспитательных, внеклассных мероприятий.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, картотеки, дидактических, технических и других средств обучения профилю кабинета и требованиям стандарта образования. Создание условии для комфортной жизни, для развития индивидуальности ребенка в общем доме "школа и семья". Налаживание эффективного общения с детьми, коллегами, родителями.

Особенности организации учебно-воспитательного процесса. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность. Создание условий для развития индивидуальности ребенка.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

Владение приемами прогнозирования учебной информации Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся. Подготовка учащихся к овладению чтением, письмом, счетом, основными умениями и навыками учебной деятельности, культурой поведения и речи. Работа и представление информации в форме текста и иллюстраций, презентации, включая диаграммы, таблицы и графики. Использование форм и методов активного обучения.

Нормативные документы по организации учебно-воспитательного процесса. Конструирование и прогнозирование содержания учебно-воспитательной работы в начальной школе. Педагогическое взаимодействие ученика и учителя.

Содержание образования, педагогические средства, технологии. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая модулирование учебной информации.

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования и алгоритмизации учебной информации. Создание модулей, гипертекстов, разноуровневых заданий и тестов. Привлечение учащихся к восприятию и применению новых знаний, умений и понимания, способствующее приближению ими к целям и результатам обучения.

Психологическая сущность процесса обучения. Педагогические закономерности процесса обучения. Знание предметной области знаний. Научно-методические знаний в области изучаемого предмета.

З 6.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Обучение учащихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений ученика

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля учащихся. Проведение независимой оценки качества знаний. Использование методов оценки эффективности обучения, мониторинга прогресса учеников и повышения уровня их достижений.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля.


      Требования к компетенциям учителя 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая реализацию результатов диагностики.

Использование результатов диагностики при организации педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по использованию результатов диагностики.

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям.

Создание духовно-нравственной среды. Владение способами привития духовно-нравственных ценностей и норм поведения.

Нравственное воспитание. Этнопедагогика.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса.

Участие в методических мероприятиях. Проведение открытых уроков. Руководство работой творческих групп, методических объединений, обобщение передового опыта, самообразование. Использование на уроках современных технологий, учебно-методических комплексов по предметам начальных классов.

Организация методической работы. Разработка методических рекомендаций. Новые педагогические технологии. Методические требования к составлению и использованию учебно-методического комплекса. Принципы сотрудничества, работа в команде.

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование уроков, внеклассных мероприятий ориентированных на результат.

Составление, поурочных планов и конспектов по формированию компетентностей в соответствии с календарно-тематическим планом. Подготовка презентационных наглядных материалов к уроку. Моделирование и проведение уроков и внеклассных мероприятий с учетом компетентностного подхода в обучении. Ведение классных журналов, кружковой работы по предмету.

Современные требования к уроку. Виды и типы урока, структура урока. Классификация методов обучения. Инновационные технологии обучения. Методические приемы формирования умственных действий младших школьников.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая конструирование информационно - обучающего поля.

Владение способами поиска учебной информации, анализа и переработки учебной информации. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля, прогнозирования ожидаемого результата

Использование информационно-коммуникационных технологий, средств массовых информации, литературы в области предметных знаний.

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

З 6.3

Владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы.

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности.

Анализ и оценивание деятельности учащегося в процессе усвоения учебного материала. Анализ успеваемости школьников с использованием информационно-коммуникационных технологии. Ответственность за результат качества знаний обучающихся. Умение перейти от педагогического оценивания к самооценке.

Критерий и показатели оценки качества знаний. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения. Виды педагогической оценки, значение оценки и оценивания в педагогической деятельности.


      Требования к компетенциям учителя 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая использование результатов диагностики, самостоятельность и ответственность за построение индивидуальной траектории учащихся.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны.

Формирование критического мышления, развитие лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Школа лидерства. Развитие лидерских качеств. Духовно-нравственное воспитание. Патриотическое воспитание.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая развитие системы управления, соуправления и самоуправления.

Удовлетворение потребности обучающихся, родителей, согласование действий, достижение оптимальных результатов. Развития самоуправления и соуправления. Обеспечение регулярной, конструктивной обратной связи, касающуюся достижений и прогресса учащихся.

Основные социальные функции управления. Трудовая функция. Управленческая, организационная, социально-бытовая функция. Управление, соуправление, измерение, контроль и оценка результатов обучения.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельность и ответственность за мобилизацию учащихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных заданий, проектов, рефератов. Активизация работы учащихся. Регулирование деятельности и поведения обучающихся. Самостоятельная разработка методики преподавания предметов начальной школы.

Информационно-коммуникационные технологии. Организация проектной деятельности учащихся. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия, стремление к поиску новых форм творческого взаимодействия.

Владение способами дифференциации методов обучения, создания рисунка методических приемов, проектирования методов дистанционного взаимодействия, реализации функциональных возможностей информационно-коммуникационных технологии. Проектирование интерактивного взаимодействия. Использование форм и методов активного обучения.

Проектирование методов дистанционного взаимодействия. Методы педагогического воздействия на ученика. Интерес к интерактивному взаимодействию.

З 6.4

Контроль и оценка ситуации, внесение корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия.

Корректирование последующих действий.

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая анализирование результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Ориентация учебного заведения на спрос и потребности рынка, на запросы конкретных потребителей. Имидж, постоянное стремление к повышению качества обучения, хозяйственная самостоятельность, корректировка целей и программ в зависимости от спроса, выявление конечного результата деятельности.

Методы и формы функции педагогического менеджмента. Критерий определения имиджа организации образования, педагога. Рейтинговая карта.


4. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта
5. Разработчики профессионального стандарта Уральский гуманитарно-технический колледж

6. Лист согласования

Название организации

Дата согласования

Министерство образования и науки Республики Казахстан


Средняя общеобразовательная школа № 17 г. Уральска


Средняя общеобразовательная школа № 6 г. Уральска


Средняя общеобразовательная школа № 36 им. М.Б. Ихсанова г. Уральска


7. Экспертиза и регистрация профессионального стандарта

      Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован ___________

      _____________________________________________________________________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата __________________

  Утвержден
приказом и.о. Министра
образования и науки
Республики Казахстан
от 13 сентября 2013 года № 373

Профессиональный стандарт технического и профессионального
образования по специальности "Дошкольное воспитание и обучение"
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:

      1) выпускники организаций образования;

      2) руководители организаций образования, районного и городского отделов образования, областного управления образования, центров повышения квалификации;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе профессиональных стандартов разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, профессиограммы, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций в сфере образования.

      4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

      11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

      12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

      13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

      14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

      5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

      ПД – профессиональная деятельность;

      ВД – вид деятельности;

      ПС – профессиональный стандарт;

      НРК – национальная рамка квалификаций;

      ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК;

      ГКЗ РК 01-2005 - Государственный классификатор РК;

      ТКХ – Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц;

      ОУППК-Оценка уровня подготовленности и присвоения квалификации;

      З - задачи;

      Ф – функции.

2. Паспорт профессионального стандарта

      6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Дошкольное воспитание и обучение.

      7. Основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной): создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала человека.

      Профессиональный стандарт устанавливает в области профессиональной деятельности "Дошкольное воспитание и обучение" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям педагогических работников системы образования.

      8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в Приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту.

      Требования стандарта относятся к следующим профессиям в данной области: помощник воспитателя, воспитатель.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

      1) Наименование профессии: помощник воспитателя

      9. Квалификационный уровень по НРК – 3

      10. Возможные наименования должностей: помощник воспитателя, няня, гувернант.

      11. Профессии дошкольного воспитания и обучения обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для образования и развития личности.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы помощника воспитателя приведены в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      13. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      14. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые помощником воспитателя, приведена в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Требования к компетенциям помощника воспитателя указаны в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      2) Наименование профессии: воспитатель

      16. Квалификационный уровень по НРК – 4, 5

      17. Возможные наименования должностей: воспитатель, воспитатель детского сада (яслей-сада).

      13. Профессии дошкольного воспитания и обучения обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для образования и развития личности.

      Воспитатель создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, учебно-методические комплексы, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио воспитанника и воспитателя, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      14. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы помощника воспитателя приведены в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      16. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые воспитателем, приведена в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      17. Требования к компетенциям воспитателя указаны в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
Дошкольное воспитание и обучение

      Таблица 1. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида деятельности

Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда

Наименование профессии согласно ГК РК 01- 2005

Квалификационный уровень НРК

1.

Организационно-вспомогательная деятельность

Помощник воспитателя

Помощник воспитателя, няня, гувернант

3

2.

Педагогическая деятельность

Воспитатель без категории (4.1)

Воспитатель, воспитатель детского сада (яслей-сада)

4

3.

Воспитатель второй категории (5.4)

5

4.

Воспитатель первой категории (5.3)

5

5.

Воспитатель высшей категории (5.2)

5

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
Дошкольное воспитание и обучение

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ РК)

Базовая группа

5131 Работники по уходу за детьми

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень НРК

Категории

3




без категории


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений дошкольного образования независимо от их форм собственности (государственные, частные дошкольные учреждения, мини-центры)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома и сертификата помощника воспитателя, няни, гувернанта и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

3

Установленный уровень квалификации технического и профессионального образования

-


      Таблица 3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала детей дошкольного возраста

Ф 2

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 3

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) ребенка.

Ф 4

Внесение изменений в организационно-вспомогательную деятельность.


      Таблица 4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Направленность личности: мотивы, потребности, чувства(эмоции), интересы. Возможности: ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Стиль, психологические особенности поведения: характер, отношение к труду, любовь к детям Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие.

Анкеты, опрос, тестовые материалы. Рефлексия, проблемные ситуации, социологический опрос, тестирование

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала ребенка

З 1.2 Реализация результатов диагностики

З 1.3 Диагностика профессиональной готовности помощника воспитателя к педагогической деятельности

Ф 2

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда

Здоровьесберегающая, игровая, развивающая среда, детская мебель и оборудование, игрушки, методические пособия, пища для ребенка, прогулки на свежем воздухе, досуг, чистота и порядок в детской комнате, рекомендации педиатра, пожелания родителей. Музыкальное оборудование. Спортивный зал, спортивные сооружения.

З 2.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья ребенка и помощника воспитателя

З 2.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса. Удовлетворение профессиональных потребностей помощника воспитателя и детей.

Ф 3

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) ребенка. Воспитание и развитие ребенка на дому, во всех типах дошкольного образования.

Организационно- вспомогательная деятельность. Учебно-методическая документация, учебно-методический комплекс, технологические карты.

З 3.1 Создание оптимальных условий для развития способностей личности.

З 3.2 Мобилизация детей на выполнение заданий, упражнений

Ф 4

Анализ уровня педагогической деятельности, определение уровня освоения программы детьми

Результаты уровня развития и воспитанности, подготовки к школьному обучению.

З 4.1 Оценка результатов педагогической деятельности, внесение коррективы в свою деятельность и деятельность ребенка.

З 4.2 Определение уровня обучающей деятельности


      Требования к компетенциям помощника воспитателя

№ задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала ребенка, самостоятельное определение воспитательных задач, организацию и контроль процесса воспитания

Выполнение рекомендации воспитателя (родителей), направленных на сохранение и укрепление здоровья детей, стимулирование их психофизического развития. Наблюдение за ребенком, ведение записи при организации режимных моментов. Составление индивидуальной карты развития ребенка по итогам результатов диагностики.

Личностные качества ребенка. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные и индивидуальные особенности детей дошкольного возраста. Методы и формы проведения исследований

З 1.2

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая реализации результатов диагностики

Выбор индивидуального подхода к ребенку, правильного режима воспитания, прививает гигиенические, этические, эстетические нормы и правила. Готовит пищу для ребенка, кормление, организация прогулки на свежем воздухе, досуг, поддержка чистоты и порядок в детской комнате, соблюдение рекомендации педиатра, пожелания родителей.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития ребенка и помощника воспитателя. Стиль, психологические особенности поведения помощника воспитателя.

З 1.3

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая проведение диагностики профессиональной готовности помощника воспитателя к организационно-вспомогательной деятельности.

Выполнение под руководством воспитателя повседневной работы, обеспечивающую создание условий для их социально-психологической реабилитации, социальной и трудовой адаптации. Контроль за состоянием помещений и оборудования, соответствующее санитарно-гигиеническим нормам их содержания. Участие в планировании и организации жизнедеятельности воспитанников, в проведении непосредственно образовательной деятельности, организуемой воспитателем. Ответственность за жизнь и здоровье детей, нарушение их прав и свобод, сохранность одежды детей и имущества в группе.

Нормативные документы, Конвенция о правах ребенка, основы педагогики, психологии, возрастной физиологии, гигиены, доврачебной медицинской помощи, теория и методика воспитательной работы Структура, виды и способы организации деятельности в процессе воспитания и обучения. Моделирование педагогической деятельности

З 2.1

Исполнительско-управленческая деятельность по воспитанию культуры здорового образа жизни. Ответственность за результат при реализации организационных способностей.

Создание здоровьесберегающей среды. Обеспечение необходимых условий для безопасности жизни и здоровья детей. Выполнение санитарно-гигиенических норм, эстетических требований к оформлению. Взаимодействие с педагогическим и медицинским персоналом, родителями воспитанников по обеспечению воспитательно-образовательной и оздоровительной работы. Оказание первой доврачебной помощи.

Воспитание культуры здорового образа жизни. Санитарно-гигиенические правила. Взаимодействие с медицинским персоналом, родителями, воспитанниками и воспитателями. Оказание первой доврачебной помощи.

З 2.2

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации политики и традиций конкретного образовательного учреждения или семьи, где они работают, самостоятельность, ответственность за удовлетворение личностных и профессиональных потребностей.

Обеспечение образовательного процесса современной техникой, оборудованием, мебелью, удовлетворение личностных и профессиональных потребностей воспитателей и воспитанников. Создание условии для комфортной, радостной, счастливой жизни, для развития индивидуальности ребенка.

Санитарно-гигиенические нормы содержания помещений, оборудования, инвентаря, правила по охране труда и пожарной безопасности, правила внутреннего трудового распорядка образовательного учреждения. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность. Особенности разных контингентов детей. Создание условий для развития индивидуальности ребенка.

З 3.1

Исполнительско-управленческая деятельность по созданию оптимальных условий для развития профессиональных способностей личности.

Выбор индивидуального подхода к ребенку, правильного режима воспитания, привитие гигиенических, этических, эстетических норм и правил. Обеспечение соответствия санитарного состояния закрепленных помещений установленным санитарно-гигиеническим правилам. Обеспечение сохранности имеющегося в группе оборудования и инвентаря. Оказание помощи воспитателю в подготовке и проведении всех режимных моментов в работе с детьми, одевать и раздевать детей для прогулок.

Структура, виды и способы организации педагогической деятельности. Методики преподавания. Методика планирования учебного процесса. Основы планирования, виды планов и методы создания планов. Особенности разных контингентов детей. Санитарно-гигиенические нормы, эстетические требования. Воспитательно-образовательная и оздоровительная работа. Педагогическое взаимодействие.

З 3.2

Исполнительско-управленческая деятельность по мобилизации детей на выполнение заданий, упражнений и т.п. Ответственность за управление познавательной деятельностью детей

Обеспечение необходимых условий безопасности жизни и здоровья детей. Помогает поддерживать умственное, физическое развитие. Готовит ребенка к школе, обучает музыке. Владение современными методами развития речи, моторики, интеллекта ребенка, игровой деятельности, обучению трехязычия, музыке.

Информационно-коммуникационные технологии. Организация игровой деятельности детей. Обучение языкам. Музыкальная грамотность.

З 4.1

Исполнительско-управленческая деятельность по оценке результатов трудовой деятельности, рефлексивной культуры. Ответственность за внесение коррективы в свою деятельность и деятельность ребенка, коррекцию в процессе контроля.

Выбор контрольно-измерительных материалов. Корректировка результатов контроля, создание гибких механизмов управления деятельностью детей. Корректировка своей деятельности и деятельности детей. Выявление успехов в учении, пробелы и недостатки в умениях и навыках. Проведение корректировки содержания и организации режима работы с детьми на основе данных диагностики.

Уровень усвоения стандарта образования, развития общеучебных умений и навыков. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе усвоения. Типы рефлексии. Рефлексивная культура педагога.

З 4.2

Исполнительско-управленческая деятельность по определению уровня развития, обученности, воспитанности, личностного роста, рефлексивной деятельности.

Владение способами организации настольных, дидактических, компьютерных, интеллектуальных игр для детей разного возраста, развития их способности. Проведение различных форм контроля, итоговой диагностики и постановки новых целей и задач.

Учет индивидуальных особенностей, выбор способов действий. Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля.

  Приложение 3
к профессиональному стандарту
Дошкольное воспитание и обучение

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ РК)

Базовая группа

3320 Персонал дошкольного воспитания и обучения

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень НРК

Категории

4




без категории

5

высшая

первая

вторая



      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений дошкольного образования независимо от их форм собственности (государственные, частные дошкольные уреждения, мини-центры)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома специалиста дошкольного образования и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

4

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не требуется

5

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 4 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 6 лет


      Таблица 3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала детей дошкольного возраста

Ф 2

Построение модели формирования личности

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 4

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 5

Рефлексия и коррекция собственной деятельности

Ф 6

Проведение мониторинга качества развития


      Таблица 4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства(эмоции), интересы, Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности Характер, отношение к труду. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие ребенка.

Тестовые материалы, анкеты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала ребенка

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала ребенка

З 1.3 Реализация результатов диагностики

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда. Модель формирования личности

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

З 2.2 Формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса

З 2.3 Приобщение дошкольников к духовно-нравственным ценностям

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия Здоровьесберегающая среда

Учебно-методическое обеспечение. Технические средства обучения. Оборудованные мультимедийные кабинеты, спортивный зал. Игровые оборудования и дидактические материалы, аудиовизуальные средства. Библиотека, электронный читальный зал

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья детей и воспитателей

З 3.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации педагогической деятельности.

Содержание педагогической деятельности. Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса. План деятельности детей дошкольного возраста и воспитателя. Модель организации педагогической деятельности.

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности. Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование организованной учебной деятельности ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация детей на выполнение заданий, упражнений и т.п.

Ф 5

Рефлексия и коррекция собственной деятельности. Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю.

Режим совместного поиска, средства для решения проблем. Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии. Корректировка деятельности.

З 5.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

З 5.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности

З 5.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 5.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность

Ф 6

Проведение мониторинга качества развития. Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия. Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы. Портфолио ребенка. Результаты уровня развития и воспитанности, подготовки к школьному обучению.

З 6.1 Готовность воспитателя к проведению мониторинга

З 6.2 Определение критериев и показателей

З 6.3 Оценка и анализ педагогической деятельности


      Требования к компетенциям воспитателя 4.1

№ задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование, ответственность за изучение методов диагностики личностного потенциала ребенка, за результат при реализации трудовых функций

Изучение социального положения (семейные обстоятельства и жилищно-бытовые условия) детей. Составление социального портрета ребенка (ценности, мотивационные, операционные, коммуникативные, когнитивные ресурсы). Сбор данных об интересах, склонностях, мотивах детей дошкольного возраста в портфолио успешности ребенка.

Личностные качества детей дошкольного возраста. Возрастные и индивидуальные особенности детей. Психологические особенности детей дошкольного возраста. Методы и формы проведения исследований

З 2.1

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное применение разнообразных средств устной и письменной коммуникации для адаптации, формирования коллектива, ответственность за воспитание культуры поведения.

Выбор нормы деятельности и поведения, адекватные ситуации; применение специальных знаний и информационных ресурсов; создание атмосферы доверия, детского коллектива. Обучение этическим и эстетическим нормам поведения в обществе. Развитие у детей внимания, памяти, мышления, сообразительности, инициативности, навыков общения

Теория и методика создания коллектива, воспитательной работы. Общечеловеческие ценности. Организация воспитательных мероприятий. Модель воспитанника. Культура поведения

З 3.1

Исполнительско-управленческая деятельность, ответственность за результат при обеспечении социальной защиты, адаптации, сохранения здоровья детей и воспитателей

Создание благоприятных условий для развития наклонностей и способностей каждого воспитанника. Организация медицинского обслуживания, питания, сна детей. Ведение здорового образа жизни. Соблюдение санитарно-гигиенических условий, правил техники безпасности, эстетических требований к оформлению в соответствии с санитарными требованиями.

Особенности организации педагогического процесса. Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям. Нормативные документы.

З 4.1

Исполнительско-управленческая деятельность по постановке реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозирование конечного результата.

Формулировка цели и задачи организованной учебной деятельности. Прогнозирование конечного результата. Конкретизация педагогических задач, навыков по планированию организованной учебной, трудовой, игровой деятельности, работы с родителями, режимных моментов.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебной деятельности. Структура, виды и способы организации деятельности в процессе воспитания и обучения и т.д.

З 5.1

Исполнительско-управленческая деятельность по развитию способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению своих предметно-социальных отношений с окружающим миром.

Развитие способности ребенка к самоанализу, осмыслению и переосмыслению своих предметно-социальных отношений с окружающим миром. Соблюдение требований к гигиенической нагрузке на детей в организованных формах обучения. Развитие взаимодействия воспитателей с родителями, законными представителями

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития.

З 6.1

Исполнительско-управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая уровень готовности воспитателя к проведению мониторинга

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга


      Требования к компетенциям воспитателя 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках проведения диагностики личностного потенциала ребенка.

Проведение профессиональной диагностики (психологического, социального, медицинского) для планирования и реализации педагогической деятельности.

Составление индивидуальной траектории развития ребенка. Изучение индивидуальных способностей, интересов и склонностей, мотивы, сильные и слабые стороны детей и способствующие развитию личности каждого ребенка.

Личностные качества детей дошкольного возраста. Средства и методика проведения диагностики. Развитие познавательной сферы (внимания, памяти, мышления, речи) и сферы общения дошкольников. Особенности развития детей разновозрастных групп. Психологическая, социальная, медицинская диагностика. Гностические умения воспитателя

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса

Формирование коллектива, воспитание культуры основам межличностного общения. Обучение детей к овладению основами личной гигиены.

Общечеловеческие ценности. Теория и методика воспитательной работы.

Коммуникативные и социальные компетенции.

Основы личной гигиены.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

Обеспечение организационных, методических и технических условий.

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, картотеки, дидактических, технических и других средств обучения профилю кабинета и требованиям стандарта образования.

Материально-техническое, методическое обеспечение образовательного процесса.

Особенности организации учебно-воспитательного процесса. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм.

Противопожарная безопасность.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала

Владение приемами прогнозирования учебной информации

Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Выбор учебного материала. Владение способами анализа, логического структурирования учебной информации. Умение строить последовательность собственных действий и действий ребенка.

Организация времяпрепровождения детей: игры, ежедневную прогулку, другие мероприятия в соответствии с режимом дня.

Нормативные документы по организации учебно-воспитательного процесса.

Педагогическое взаимодействие ребенка и воспитателя.

Содержание образования, педагогические средства, технологии. Систематизация предметных и межпредметных знаний. Программное содержание по образовательным областям соответственно возрасту.

З 5.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Обучение ребенка к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений ребенка

З 6.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля ребенка. Определение уровня развития детей разного возраста. Проведение независимой оценки качества знаний.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития.

Формы контроля


      Требования к компетенциям воспитателя 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность в рамках реализации результатов диагностики

Анализ результатов диагностики педагогических действий по организации игровой, учебной, трудовой деятельности дошкольников.

Обследование детей разного возраста для определения речевых дефектов и ведения коррекционные работы, психолого-педагогической диагностики личности ребенка и детского коллектива.

Практико-

ориентированные, профессиональные знания по использованию результатов диагностики.

Развитие способности детей.

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая ответственность за формирования духовно-нравственных качеств личности

Создание духовно-нравственной среды.

Привитие нравственных качеств. Формирование духовно-нравственных ценностей. Владение способами привития норм поведения.

Общечеловеческие ценности.

Организация воспитательных мероприятий. Духовно-нравственное воспитание.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса

Посещение методических мероприятий, курсов повышения квалификации, активное участие в работе творческих групп, методических объединений, школ передового опыта в рамках образовательного учреждения.

Организация методической работы. Разработка методических рекомендаций.

Новые педагогические технологии.

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование организованной учебной деятельности ориентированных на результат.

Составление конспектов воспитательно–образовательной работы, сценариев, праздников, досуга по формированию компетентностей в соответствии с тематическим планом.

Подготовка наглядных материалов.

Моделирование и проведение организованной учебной деятельности, занятий по тренировке моторики, памяти, речи.

Современные требования к организованной учебной деятельности.

Классификация методов обучения.

Профессиональные качества организации режимных моментов, соответственно возрасту детей.

Инновационные технологии обучения.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы.

Прогнозирование личностного творческого роста, рефлексивной деятельности.

Содержание и пути развития рефлексии.

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 6.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности.

Анализ и оценивание деятельности детей в процессе усвоения материала. Анализ воспитанности и обученности детей. Оценка и самооценка. Внесение изменений в результаты оценивания.

Критерий и показатели оценки качества знаний.

Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.

Программа и методика проведения мониторинга качества обучения, развития.

Функции педагогической оценки.


      Требования к компетенциям воспитателя 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая использование результатов диагностики, самостоятельность и ответственность за построение индивидуальной траектории ребенка.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Проведение психологического, социального, медицинского мониторинга для планирования и реализации педагогической деятельности. Развитие дидактических, конструктивных, перцептивных, экспрессивных, коммуникативных и организаторских способностей детей.

Методика проведения диагностики.

Индивидуальная траектория развития ребенка.

Диагностическое обеспечение исследований активности детей.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны

Формирование критического мышления, развитие лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Развитие лидерских качеств.

Духовно-нравственное воспитание.

Патриотическое воспитание.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая развитие системы управления, соуправления и самоуправления

Удовлетворение потребности обучающихся, родителей, согласование действий, достижение оптимальных результатов.

Развития самоуправления и соуправления.

Основные социальные функции управления.

Трудовая функция.

Управленческая, организационная, социально-бытовая функция.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельность и ответственность за мобилизацию детей на выполнение творческих заданий, упражнений и т.п.

Выполнение активной деятельности по режиму дня, организация различных познавательных игр.

Активизация работы и регулирование поведения ребенка по областям:

здоровье, познание, социум, развитие, игра, трудовое обучение. Организация режима дня детей разного возраста, учебной деятельности по формированию элементарных математических представлений, развитию речи, ознакомлению с окружающим миром, изобразительному искусству.

Информационно-коммуникационные технологии.

Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

Особенности организации разных видов деятельности, соответственно возрасту и программе.

З 5.4

Контроль и оценка ситуации, внесение корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия.

Проведение и корректировка общетрудовых и профессиональных действий. Проведение корректировки содержания и организации режима работы с детьми на основе данных диагностики.

Проведение рефлексии в соответствии возрастным особенностям ребенка

З 6.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая анализирование результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Ориентация учебного заведения на спрос и потребности рынка, на запросы конкретных потребителей. Организация и проведение мероприятий, повышающих авторитет и имидж дошкольного образовательного учреждения у детей, родителей, общественности. Имидж, постоянное стремление к повышению качества обучения, хозяйственная самостоятельность, корректировка целей и программ в зависимости от спроса, выявление конечного результата деятельности.

Методы и формы функции педагогического менеджмента.

Критерий определения имиджа организации образования, воспитателя.

Рейтинговая карта.

Высокие результаты уровня подготовки к школьному обучению


5. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта
6. Разработчики профессионального стандарта

      Уральский гуманитарно-технический колледж

7. Лист согласования

Название организации

Дата согласования

Министерство образования и науки Республики Казахстан


Дошкольное учреждение № 6 "Шолпан" г. Уральска


Дошкольное учреждение № 10 "Балапан" г. Уральска


8. Экспертиза и регистрация профессионального
стандарта

      Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован ___________

      _____________________________________________________________________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ____________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________

  Утвержден
приказом и.о. Министра
образования и науки
Республики Казахстан
от 13 сентября 2013 года № 373

Профессиональный стандарт технического и профессионального
образования по специальности "Физическая культура и спорт"
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:

      1) выпускники организаций образования;

      2) руководители организаций образования, районного и городского отделов образования, областного управления образования, центров повышения квалификации;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе профессиональных стандартов разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, профессиограммы, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций в сфере образования.

      4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

      11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

      12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

      13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

      14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

      5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

      ПД – профессиональная деятельность;

      ВД – вид деятельности;

      ПС – профессиональный стандарт;

      НРК – национальная рамка квалификаций;

      ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК;

      ГКЗ РК 01-2005 -Государственный классификатор РК.

      ТКХ – Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц;

      ОУППК-Оценка уровня подготовленности и присвоения квалификации;

      З - задачи;

      Ф – функции.

2. Паспорт профессионального стандарта

      6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Физическая культура и спорт.

      7. Основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной деятельности): создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала человека.

      Профессиональный стандарт устанавливает в области профессиональной деятельности "Физическая культура и спорт" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям педагогических работников системы образования.

      8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни представлены в Приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту.

      Требования стандарта относятся следующим профессиям в данной области: инструктор, учитель, тренер.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

      1) Наименование профессии: инструктор

      9. Квалификационный уровень по НРК - 5

      10. Возможные наименования должностей: инструктор по плаванию, инструктор по физической культуре, инструктор по лечебной физкультуре, инструктор по организационно-массовой работе, инструктор тренажера, инструктор по туризму.

      11. Профессия инструктор обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Инструктор создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, УМК, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио ученика, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы инструктора приведены в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      13. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      14. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые инструктором, приведена в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Требования к компетенциям инструктора указаны в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      2) Наименование профессии: учитель

      16. Квалификационный уровень по НРК - 5

      17. Возможные наименования должностей: учитель физической культуры и спорта.

      18. Профессия учитель обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Учитель создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, УМК, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио ученика, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      19. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы учителя приведены в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      20. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      21. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые учителем, приведена в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      22. Требования к компетенциям учителя указаны в Приложении 3 к настоящему профессиональному стандарту.

      3) Наименование профессии: тренер

      23. Квалификационный уровень по НРК - 5

      24. Возможные наименования должностей: тренер-преподаватель по спорту.

      25. Профессия тренер обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Тренер создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, УМК, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио ученика, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 4 к настоящему профессиональному стандарту.

      26. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы тренера приведены в Приложении 4 к настоящему профессиональному стандарту.

      27. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 4 к настоящему профессиональному стандарту.

      28. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые тренером, приведена в Приложении 4 к настоящему профессиональному стандарту.

      29. Требования к компетенциям тренера указаны в Приложении 4 к настоящему профессиональному стандарту

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
Физическая культура и спорт

      Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида деятельности

Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда

Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005

Квалификационный уровень ОРК

1.

Педагогическая деятельность

Инструктор без категории (5.5)

Инструктор по плаванию, по физической культуре, инструктор по лечебной физкультуре, инструктор по организационно-массовой работе, инструктор тренажера, инструктор по туризму

5

2.

Инструктор второй категории (5.4)

5

3.

Инструктор первой категории (5.3)

5

4.

Инструктор высшей категории (5.2)

5

5.

Педагогическая деятельность

Учитель без категории (5.5)

Учитель физической культуры и спорта.

5

6.

Учитель второй категории (5.4)

5

7.

Учитель первой категории (5.4)

5

8.

Учитель высшей категории (5.2)

5

9.

Педагогическая деятельность

Тренер без категории (5.5)

Тренер-преподаватель по спорту.

5

10.

Тренер второй категории (5.4)

5

11.

Тренер первой категории (5.3)

5

12.

Тренер высшей категории (5.2)

5

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
Физическая культура и спорт

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

3475 Спортсмены, инструкторы, методисты

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень НРК

Категории

5

высшая

первая

вторая

без категории


      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений независимо от их форм собственности (дошкольные учреждения, начальные школы, средние школы, спортивные школы, фитнес-клубы, тренажерные залы)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома инструктора и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

5

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

-

5

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 3 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 4 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

№ трудовой функции

Наименование трудовой функции

Ф 1

Диагностика личностного потенциала обучающихся

Ф 2

Построение модели формирования личности

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 4

Построение модели учебно-тренировочного процесса

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства(эмоции), интересы, Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие обучающегося.

Анкеты, тесты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося.

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала обучающегося.

З 1.3 Реализация результатов диагностики.

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности.

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда

Модель формирования личности.

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию физической культуры личности.

З 2.2 Формирование национального сознания, гармоничного развития человека.

З 2.3 Приобщение обучающихся к духовно-нравственным ценностям

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, волевых качеств патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда

Учебно-методическое обеспечение.

Оборудованные кабинеты, спортивные залы, сооружения, спортивное оборудование, инвентарь.

Технические средства обучения.

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья обучающихся и инструкторов.

З 3.2 Материально-техническое обеспечение педагогического процесса.

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса.

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления.

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации учебно-тренировочной деятельности.

Содержание учебно-тренировочной деятельности.

Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса.

План деятельности обучающихся и тренеров.

Комплекс упражнений, спортивное оборудование и инвентарь.

Модель организации учебно-тренировочной деятельности

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности.

Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование учебно-тренировочных занятий, тренировок ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация обучающихся на выполнение комплекса физических упражнений, тренировок.

Ф 5

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) обучающегося.

Информационно - обучающая среда. Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения.

Интерактивное взаимодействие.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды.

З 5.2 Модулирование учебной информации.

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля.

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности.

Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю.

Режим совместного поиска.

Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии.

Корректировка деятельности.

Президентский и Национальный тест.

Контрольные нормативы, экспресс-тесты по выявлению уровня физической подготовленности обучающегося.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению.

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности.

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность.

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения.

Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия.

Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы.

Портфолио обучающегося. Дневник самоконтроля.

Итоги результатов спортивных соревнований.

З 7.1 Готовность инструктора к проведению мониторинга.

З 7.2 Определение критериев и показателей

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности

З 7.4 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, инструктора глазами обучающихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям инструктора 5.5

З 1.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств.

Изучение личностных качеств, особенностей физического и психического развития, максимального уровня технико-тактической, физической и психологической подготовленности обучающихся в виде спорта. Ведение личной карточки обучающегося.

Развитие разнообразных качеств.

Личностные качества обучающихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные, психофизические и индивидуальные особенности, физическая подготовленность обучающихся.

Технология создания личной карты обучающегося. Методы и формы проведения исследований.

З 2.1

Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию физической культуры личности.

Создание атмосферы доверия в общении с другим человеком.

Создание коллектива.

Демонстрация педагогического такта, соблюдение педагогического этикета во взаимоотношениях со всеми субъектами учебно-воспитательного процесса. Постоянное общение со своими учениками на тренировочных занятиях, сборах и соревнованиях.

Теория и методика воспитательной работы.

Педагогический такт, педагогический этикет.

Модель ученика: перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом.

З 3.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая социальную защиту, адаптацию, сохранения здоровья обучающихся и инструкторов

Ведение здорового образа жизни.

Обеспечение полной безопасности учебно-тренировочного процесса.

Формирование у воспитанников мотивации к занятиям спортом. Организация медицинского обслуживания.

Соблюдение правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований к оформлению спортивных сооружений.

Обеспечение полной безопасности обучающихся при проведении занятий по физкультуре и спортивных мероприятий.

Проведение профилактики различных нарушений, их коррекцию: нарушение осанки, зрения, координации движения и т.д.

Особенности организации педагогического процесса.

Пропаганда здорового образа жизни. Гигиена.

Валеология. Лечебная физкультура.

Профилактические упражнения.

Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям.

Нормативные документы.

З 4.1

Управленческая деятельность в рамках организации постановку реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозирование конечного результата

Формирование физической культуры, гармоничного развития человека.

Прогнозирование конечного результата.

Подготовка обучающихся к активной продуктивной жизни в социуме.

Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания.

Планирование и прогнозирование ожидаемого результата учебно-тренировочной деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности.

Планирование и организация учебно-тренировочной деятельности.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды

Владение способами работы в обучающей среде. Использование инновационных, Интернет технологий.

Обеспечение взаимопонимания, взаимодействия при организации совместной деятельности.

Обучение спортсменов технике и тактике спортивной деятельности.

Структура, виды и способы организации, методика планирования учебно-тренировочной деятельности.

Педагогическое взаимодействие.

Особенности разных контингентов обучающихся.

Классификация техники и тактики спортивной деятельности.

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

Владение приемами формирования способов деятельности.

Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая уровень готовности инструктора к проведению мониторинга.

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа.

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга.


      Требования к компетенциям инструктора 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая реализации результатов диагностики личностного потенциала обучающегося

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности.

Изучение обучающегося в условиях тренировочного и соревновательного процесса

Методика проведения диагностики.

Индивидуальная траектория развития обучающихся.

Диагностическое обеспечение исследований активности обучающихся.

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, гармоничного развития человека

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Организация и проведение различных спортивных соревнований.

Общечеловеческие ценности.

Организация спортивных мероприятий.

Методика воспитательной работы.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение педагогического процесса

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, дидактических, технических и других средств обучения, спортивного инвентаря и оборудования.

Контроль гигиенического состояния тренажерных, спортивных залов, катков, бассейнов, теннисные кортов, спортивных площадок, легкоатлетических манежей. Проведение инструктажа по технике безопасности.

Использование новых медико-биологических и фармакологических методов и тенденций развития отечественного и зарубежного вида спорта. Умение планировать приобретение и ремонт спортивного инвентаря.

Новые медико-биологические и фармакологические методы и тенденций развития отечественного и зарубежного вида спорта. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм.

Противопожарная безопасность.

Санитарные правила и нормы по эксплуатации спортивного оборудования и инвентаря.

Знакомство с протоколами техники безопасности, санитарными правилами и нормами по эксплуатации спортивного оборудования и инвентаря.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала

Выбор содержания учебно-методического компекса, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений, разработка комплекса упражнений.

Умение строить последовательность собственных действий и действий обучающихся.

Умение отбирать и строить композиционно учебный материал.

Владение приемами проектирования и конструирования урока и учебно-тренировочных занятий.

Нормативные документы.

Современные требования к уроку. Содержание образования, педагогические средства, технологии. Теория физического воспитания, занятий на спортивных сооружениях и снарядах.

Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая модулирование учебной информации

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования учебной информации. Выбор содержания учебно-методического компекса, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений. Создание индивидуального образовательного маршрута обучающихся и инструктора.

Психологическая сущность процесса обучения.

Педагогические закономерности процесса обучения. Теория физического воспитания, занятий на спортивных сооружениях и снарядах.

Индивидуальный образовательный маршрут инструктора.

З 6.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска.

Обучение обучающихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений обучающихся

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля учащихся.

Тестирование физической подготовленности обучающихся. Ведение дневника самоконтроля.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития.

Формы контроля.


      Требования к компетенциям инструктора 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность предусматривающая реализацию результатов диагностики

Применение результатов диагностики при реализации физического, психического, духовного, интеллектуального развития обучающегося

Практико-ориентированные, знания по использованию результатов диагностики.

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая приобщение обучающихся к духовно-нравственным ценностям

Создание духовно-нравственной, оздоровительной среды. Владение способами формирования духовно-нравственных ценностей, интеллекта, познавательной активности в общении с родителями, окружающим миром.

Подготовка к вступлению в контакт с широким кругом людей в учебно-тренировочном процессе.

Нравственное воспитание.

Этнопедагогика.

Культура общения.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса

Участие в методических мероприятиях. Руководство работой творческих групп, методических объединений, изучение и обобщение передового опыта. Разработка и апробация авторских программ, учебно-методических компексов. Использование достижении современной спортивной науки.

Этапы проведения методического мероприятия: разработка, подготовка, проведение, анализ. Методические требования к учебно-методическому компексу.

Инновационные технологии.

Достижения современной спортивной науки

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование учебно-тренировочных занятий, тренировок ориентированных на результат

Составление поурочных конспектов в соответствии с годовым, текущим планом подготовки. Умение планировать учебный материал при подготовке к занятиям, планировать систему собственных действий на тренировках, заранее предвидеть затруднения при обучении и предотвращать их. Составление индивидуального план-графика с учетом возрастных и индивидуальных особенностей обучающегося.

Подготовка оборудовании к уроку. Выбор содержания учебно-методического компекса, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений.

Проведение уроков и учебно-тренировочных занятий, спортивных мероприятий.

Современные требования к уроку и учебно-тренировочным занятиям.

Классификация методов обучения, технико-тактических приемов.

Инновационные технологий.

Теория физического воспитания, занятий на спортивных сооружениях и снарядах.

Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая конструирование информационно - обучающего поля

Владение способами поиска, анализа и переработки учебной информации. Конструирование комплекса упражнений, направленных на укрепление и профилактику здоровья обучающихся. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

Комплекс профилактических упражнений

З 6.3

Владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности

Анализ и оценивание деятельности обучающегося в процессе усвоения учебного материала. Ответственность за результат Президентского и Национального теста, контрольных нормативов, экспресс-тестов по выявлению уровня физической подготовленности обучающегося. Профессиональная реализация инструктора в разных видах деятельности: спортивной, творческой, социальной, коммуникативной.

Критерий и показатели оценки качества знаний.

Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.

Президентский и Национальный тест, контрольные нормативы.


      Требования к компетенциям инструктора 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая использование результатов диагностики к формированию модели личности

Использование результатов диагностики по определению уровня физической, морально-волевой, технической и спортивной подготовленности обучающихся.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Учет индивидуальных особенностей, выбор способов действий.

Индивидуальная траектория развития спортсмена и личный листок спортсмена.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных личностных качеств лидера, волевых качеств патриота своей страны

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Владение способами формирования личностных, нравственных, волевых качеств, интеллекта, познавательной активности спортсмена.

Духовно-нравственное воспитание. Патриотическое воспитание. Самопознание. Духовное наследие. Теория воспитательной работы.

Нравственно-волевые качества обучающихся.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельное создание системы управления, соуправления и самоуправления

Оказание помощи обучающимся в осознании своих достижений и недоработок. Оценивание своей деятельности, результатов работ обучающихся. Обеспечение регулярной, конструктивной обратной связи, касающуюся достижений и прогресса обучающихся. Изучение психологических особенностей спортсменов, их сильных и слабых сторон. Управление спортсменами во время соревнований.

Критерии и механизмы саморазвития.

Управление, соуправление, измерение, контроль и оценка результатов обучения.

Секундантская функция инструктора.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая мобилизацию обучающихся на выполнение комплекса физических упражнений и т.п.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных комплекса упражнений. Регулирование деятельности и поведения обучающихся. Выбор специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений. Дозировка нагрузки комплекса физических упражнений.

Разработка комплекса упражнений.

Классификация методов обучения, технико-тактических приемов

Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия

Выполнение педагогических действий.

Проектирование интерактивного взаимодействия.

Самостоятельная разработка методики преподавания предмета. Использование форм и методов интерактивного обучения. Организация группового взаимодействия на тренировках и соревнованиях

Современные информационные ресурсы.

Различные виды программных средств учебного назначения.

Методы сбора, анализа и систематизации информации. Групповое взаимодействие

З 6.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельной ответственности контроля и оценки ситуации, внесения корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия. Умение анализировать результаты проведенных исследований, внесение коррективы в методику физического развития обучающихся. Умение адекватно оценивать поведение и состояние спортсменов, находить причины ошибок в обучении спортсменов.

Корректирование последующих действий.

Профессиональный риск и гностические умения.

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельного анализа результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Умение делать анализ тренировочных занятий и выступлений спортсменов на соревнованиях.

Владение способами анализа педагогической ситуации и результатов своей детельности.

Проведение независимого опроса, анкет среди обучающихся, родителей. Владение способами контроля состояния видов самоконтроля и самооценки в учебно - тренировочной деятельности в начале и в конце года. Определение личностного творческого роста, рефлексивной деятельности.

Творческо - исследовательские умения инструктора.

Методы педагогического менеджмента. Современные методы и технические средства контроля знаний. Критерий определения имиджа организации образования, инструктора.

Рейтинговая карта.

  Приложение 3
к профессиональному стандарту
Физическая культура и спорт

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

2320 Учителя средней школы

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень НРК

Категории

5

высшая

первая

вторая

без категории


      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений независимо от их форм собственности (начальные школы, средние школы, лицеи, гимназии, спортивные школы, фитнес-клубы, тренажерные залы)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома учителя и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

5

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

-

5

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 3 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 4 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала учащихся

Ф 2

Построение модели формирования личности

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 4

Построение модели учебной деятельности учащихся.

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства (эмоции), интересы, Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие учащегося.

Анкеты, тесты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала учащегося

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала учащегося

З 1.3 Реализация результатов диагностики

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели.

Духовно-нравственная среда

Модель формирования личности

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива,приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию физической культуры личности.

З 2.2 Формирование национального сознания, гармоничного развития человека.

З 2.3 Приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, волевых качеств патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда

Учебно-методическое обеспечение.

Оборудованные кабинеты, спортивные залы, сооружения, спортивное оборудование, инвентарь.

Технические средства обучения.

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья учащихся и педагогов

З 3.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации учебно-тренировочной деятельности.

Содержание учебно-тренировочной деятельности.

Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса.

План деятельности учащихся и учителя физической культуры.

Комплекс упражнений, спортивное оборудование и инвентарь.

Модель организации учебно-тренировочной деятельности

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности.

Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование уроков, внеурочных форм занятий ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация учащихся на выполнение комплекса физических упражнений, проектов и т.п.

Ф 5

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) учащегося

Информационно - обучающая среда.

Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения.

Интерактивное взаимодействие.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды

З 5.2 Модулирование учебной информации

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности.

Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю.

Режим совместного поиска, средства для решения проблем.

Схема анализа и самоанализа.

Результаты рефлексии.

Корректировка деятельности.

Президентский и Национальный тест.

Контрольные нормативы, экспресс-тесты по выявлению уровня физической подготовленности учащегося.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения.

Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия.

Внутренний и внешний контроль

Электронные контролирующие программы.

Портфолио обучающегося. Дневник самоконтроля.

Итоги результатов спортивных соревнований.

З 7.1 Готовность учителя к проведению мониторинга

З 7.2 Определение критериев и показателей

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности

З 7.4 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, педагога глазами учащихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям учителя 5.5

№ задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала учащегося под руководством.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств. Изучение личностных качеств, особенностей физического и психического развития, уровень физической подготовленности учащихся. Ведение личной карточки учащегося. Развитие личностных и физических способностей.

Личностные качества учащихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные и индивидуальные особенности учащихся. Личная карточка обучающегося. Методы и формы проведения исследований.

З 2.1

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая создание условий для адаптации, формирования ученического коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

Создание атмосферы доверия в общении с другим человеком.

Создание коллектива.

Демонстрация педагогического такта, соблюдение педагогического этикета во взаимоотношениях со всеми субъектами учебно-воспитательного процесса.

Теория и методика воспитательной работы. Педагогический такт, педагогический этикет.

Модель ученика: перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом. Культура поведения

З 3.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая социальную защиту, адаптацию, сохранения здоровья учащихся и педагогов

Ведение здорового образа жизни.

Организация и проведение спортивных мероприятий.

Организация медицинского обслуживания, Соблюдение правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований к оформлению спортивных сооружений.

Особенности организации педагогического процесса.

Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям. Нормативные документы.

З 4.1

Управленческая деятельность в рамках организации постановка реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозирование конечного результата.

Формирование физической культуры, гармоничного развития человека.

Прогнозирование конечного результата.

Подготовка учащихся к активной продуктивной жизни в социуме. Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебно-тренировочной деятельности.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды

Владение способами работы в обучающей среде. Использование инновационных, Интернет технологий. Обеспечение взаимопонимания, взаимодействия при организации совместной деятельности. Создание модулей, гипертекстов, разноуровневых заданий и тестов.

Структура, виды и способы организации деятельности в процессе обучения и развития. Педагогическое взаимодействие. Методика преподавания. Особенности разных контингентов учащихся

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению.

Владение приемами формирования способов деятельности. Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая уровень готовности учителя к проведению мониторинга.

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа.

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга.


      Требования к компетенциям учителя 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая реализации результатов диагностики личностного потенциала учащегося.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся.

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, гармоничного развития человека

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Организация и проведение различных спортивных соревнований.

Общечеловеческие ценности. Организация спортивных мероприятий. Методика воспитательной работы.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, картотеки, дидактических, технических и других средств обучения требованиям стандарта образования и нормативных документов. Умение планировать приобретение и ремонт спортивного инвентаря.

Особенности организации учебно-воспитательного процесса. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала

Выбор содержания учебно-методического компекса, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений, разработка комплекса упражнений. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся. Проектирование деятельности учащихся, развитие организаторских умений. Умение отбирать и строить композиционно учебный материал.

Нормативные документы. Современные требования к уроку. Содержание образования, педагогические средства, технологии. Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая модулирование учебной информации

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования учебной информации.

Психологическая сущность процесса обучения. Педагогические закономерности процесса обучения. Знание предметной области знаний. Отбор источников учебной информации

З 6.2

Управленческая деятельность, предусматривающая выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую, восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Обучение учащихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений ученика

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля учащихся. Тестирование физической подготовленности учащихся

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля


      Требования к компетенциям учителя 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая реализацию результатов диагностики

Владение способами применения результатов диагностики при планировании урока, учебно-тренировочных занятий.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по использованию результатов диагностики. Методика организации уроков, учебно-тренировочных занятий

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям

Создание духовно-нравственной, оздоровительной среды. Владение способами формирования духовно-нравственных ценностей, интеллекта, познавательной активности в общении с родителями, окружающим миром.

Нравственное воспитание. Этнопедагогика.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса

Участие в методических мероприятиях

Руководство работой творческих групп, методических объединений, изучение и обобщение передового опыта. Разработка и апробация авторских программ, УМК. Обмен практическим опытом с коллегами.

Организация методической работы. Этапы проведения методического мероприятия: разработка, подготовка, проведение, анализ. Новые педагогические технологии. Методические требования к составлению и использованию авторских программ и учебно-методических компексов

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование уроков, внеурочных форм занятий ориентированных на результат

Составление, поурочных конспектов по формированию компетентностей в соответствии с календарно-тематическим, годовым, текущим планом и индивидуальным план-графиком. Подготовка оборудовании к уроку. Проведение уроков и внеклассных мероприятий. Дифференциация и применение методов и инновационных технологии обучения.

Современные требования к уроку. Виды и типы урока, структура урока. Классификация методов обучения. Инновационные технологий обучения.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая конструирование информационно - обучающего поля

Владение способами поиска учебной информации, анализа и переработки учебной информации. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля, прогнозирования ожидаемого результата

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

З 6.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая владения способами решения проблем, выявления и формулирования результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности

Анализ и оценивание деятельности учащегося в процессе усвоения учебного материала. Ответственность за результат Президентского и Национального теста, контрольных нормативов, экспресс-тестов по выявлению уровня физической подготовленности учащегося.

Критерий и показатели оценки качества знаний. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.


      Требования к компетенциям учителя 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая ответственность за использование результатов диагностики к формированию модели личности

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая ответственность и самостоятельное развитие личностных качеств лидера, патриотических чуств к своей стране.

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Общечеловеческие ценности. Методика воспитательной работы. Модель формирования личности. Духовно-нравственное воспитание. Патриотическое воспитание.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельное создание системы управления, соуправления и самоуправления.

Оказание помощи обучающимся в осознании своих достижений и недоработок. Оценивание своей деятельности, результатов работ обучающихся. Обеспечивать регулярную, конструктивную обратную связь, касающуюся достижений и прогресса учащихся.

Критерии и механизмы саморазвития. Управление, соуправление, измерение, контроль и оценка результатов обучения.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая мобилизацию учащихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных заданий, проектных, рефератов. Активизация работы учащихся. Регулирование деятельности и поведения обучающихся.

Информационно-коммуникационные технологии. Организация проектной деятельности учащихся.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия

Выполнение педагогических действий. Проектирование интерактивного взаимодействия. Самостоятельная разработка методики преподавания предмета. Использование форм и методов интерактивного обучения.

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

З 6.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельность и ответственность за контроль и оценку ситуации, внесения корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия. Умение анализировать результаты проведенных исследований, внесение коррективы в методику физического развития учащихся.

Корректирование последующих действий. Внесение коррективы в методику физического развития учащихся.

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельного анализа результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента.

Определение результативность учебной деятельности. Анализ педагогической ситуации и результатов своей детельности. Проведение независимого опроса, анкет среди учащихся, родителей

Методы и формы функции педагогического менеджмента. Критерий определения имиджа организации образования, педагога. Рейтинговая карта.

  Приложение 4
к профессиональному стандарту
Физическая культура и спорт

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

3475 Спортсмены, инструкторы, методисты

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций

Квалификационный уровень НРК

Категории

5

высшая

первая

вторая

без категории


      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Все типы учреждений независимо от их форм собственности (спортивные школы, фитнес-клубы, тренажерные залы)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома тренера и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

5

Специалист среднего уровня без категории

-

5

Тренер среднего уровня квалификации второй категории:

подготовить одного спортсмена участника чемпионата мира, Европы, Азии, Азиатских игр, этапов кубка мира, Всемирных юношеских игр, международных юношеских игр стран СНГ, Балтии и регионов России в индивидуальных или игровых видах спорта; передать четырех спортсменов для дальнейшего совершенствования в школы-интернаты для одаренных в спорте детей или колледж спорта;

подготовить трех спортсменов в сборную команду области, гг. Астаны и Алматы;

организационно-методическая работа в республиканском или областном уполномоченном органе по физической культуре и спорту не менее двух лет;

наличие спортивного звания не ниже "Мастер спорта Республики Казахстан".

не менее 2 года

5

Тренер среднего уровня квалификации первой категории: подготовить одного участника Олимпийских игр, Параолимпийских и Сурдолимпийских игр;

или подготовить одного спортсмена, занявшего 4-6 место на Азиатских играх, Азиатских Параолимпийских, Сурдолимпийских играх в индивидуальных, командных номерах программы по видам спорта или игровых видах спорта;

или подготовить одного спортсмена участника чемпионата мира, Азии, Европы, Всемирных Универсиад; или подготовить одного спортсмена, занявшего 6-9 место на комплексных международных юношеских играх в индивидуальных или игровых видах спорта; или подготовить двух спортсменов в сборную национальную команду республики;или подготовить трех спортсменов в сборную молодежную команду республики; или подготовить четырех спортсменов в сборную юношескую команду республики; или передать двух спортсменов для дальнейшего совершенствования в школы-интернаты для одаренных в спорте детей или колледж спорта;

или тренерско-преподавательская работа в качестве главного, государственного, старшего тренера сборной команды страны не менее одного года;

или организационно-методическая работа в республиканском или областном уполномоченном органе по физической культуре и спорту не менее двух лет.

не менее 6 лет

5.2

Тренер среднего уровня квалификации высшей категории:

подготовить одного спортсмена, занявшего 1-6 место на Олимпийских, Параолимпийских и Сурдолимпийских играх в индивидуальных, командных номерах программы по видам спорта или игровых видах спорта; или подготовить одного спортсмена, занявшего 1-3 место на Азиатских играх, подготовить пять спортсменов в сборную юношескую команду республики;

или работа в качестве государственного, старшего тренера сборной команды страны не менее трех лет;

или организационно-методическая работа в республиканском или областном уполномоченном органе по физической культуре и спорту не менее трех лет.

не менее 10 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

№ трудовой функции

Наименование трудовой функции

Ф 1

Диагностика личностного потенциала обучающихся

Ф 2

Построение модели формирования личности

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 4

Построение модели учебно-тренировочной деятельности обучающихся.

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

№ трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства(эмоции), интересы, Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие обучающегося.

Анкеты, тесты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала обучающегося

З 1.3 Реализация результатов диагностики

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда Модель формирования личности

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию физической культуры личности.

З 2.2 Формирование национального сознания, гармоничного развития человека.

З 2.3 Приобщение обучающихся к духовно-нравственным ценностям

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, волевых качеств патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда

Учебно-методическое обеспечение. Оборудованные кабинеты, спортивные залы, сооружения, спортивное оборудование, инвентарь. Технические средства обучения.

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья обучающихся и тренеров

З 3.2 Материально-техническое обеспечение педагогического процесса

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации учебно-тренировочной деятельности и т.д.

Содержание учебно-тренировочной деятельности. Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса. План деятельности обучающихся и тренеров. Комплекс упражнений, спортивное оборудование и инвентарь. Модель организации учебно-тренировочной деятельности

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности. Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование учебно-тренировочных занятий, тренировок ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация обучающихся на выполнение комплекса физических упражнений, тренировок и т.п.

Ф 5

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) обучающегося

Информационно - обучающая среда. Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения.

Интерактивное взаимодействие.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды

З 5.2 Модулирование учебной информации

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности. Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю.

Режим совместного поиска, средства для решения проблем. Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии. Корректировка деятельности. Президентский и Национальный тест. контрольные нормативы, экспресс-тесты по выявлению уровня физической подготовленности учащегося.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения. Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия. Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы. Портфолио обучающегося. Дневник самоконтроля. Итоги результатов спортивных соревнований.

З 7.1 Готовность тренера к проведению мониторинга

З 7.2 Определение критериев и показателей

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности

З 7.4 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, тренера глазами обучающихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям тренера 5.5

№ задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств. Изучение личностных качеств, особенностей физического и психического развития, максимального уровня технико-тактической, физической и психологической подготовленности обучающихся в виде спорта. Ведение личной карточки обучающегося. Развитие разнообразных качеств.

Личностные качества обучающихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные, психофизические и индивидуальные особенности, физическая подготовленность обучающихся. Технология создания личной карты обучающегося. Методы и формы проведения исследований.

З 2.1

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию физической культуры личности.

Создание атмосферы доверия в общении с другим человеком. Создание коллектива. Демонстрация педагогического такта, соблюдение педагогического этикета во взаимоотношениях со всеми субъектами учебно-воспитательного процесса. Постоянное общение со своими учениками на тренировочных занятиях, сборах и соревнованиях.

Теория и методика воспитательной работы. Педагогический такт, педагогический этикет. Модель ученика: перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом.

З 3.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая социальную защиту, адаптацию, сохранения здоровья обучающихся и тренеров.

Ведение здорового образа жизни. Обеспечение полной безопасности учебно-тренировочного процесса. Формирование у воспитанников мотивации к занятиям спортом. Организация медицинского обслуживания, Соблюдение правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований к оформлению спортивных сооружений.

Особенности организации педагогического процесса. Пропаганда здорового образа жизни. Гигиена. Валеология. Лечебная физкультура. Профилактические упражнения. Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям. Нормативные документы.

З 4.1

Управленческая деятельность в рамках организации постановку реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозирование конечного результата.

Формирование физической культуры, гармоничного развития человека. Прогнозирование конечного результата. Подготовка учащихся к активной продуктивной жизни в социуме. Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания. Планирование и прогнозирование ожидаемого результата учебно-тренировочной деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебно-тренировочной деятельности.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды

Владение способами работы в обучающей среде. Использование инновационных, Интернет технологий. Обеспечение взаимопонимания, взаимодействия при организации совместной деятельности. Обучение спортсменов технике и тактике спортивной деятельности.

Структура, виды и способы организации, методика планирования учебно-тренировочной деятельности. Педагогическое взаимодействие. Особенности разных контингентов обучающихся. Классификация техники и тактики спортивной деятельности.

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

Владение приемами формирования способов деятельности. Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая уровень готовности тренера к проведению мониторинга

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга


      Требования к компетенциям тренера 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая реализации результатов диагностики личностного потенциала обучающегося

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности. Изучение обучающегося в условиях тренировочного и соревновательного процесса

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития обучающихся. Диагностическое обеспечение исследований активности обучающихся.

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, гармоничного развития человека

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Организация и проведение различных спортивных соревнований.

Общечеловеческие ценности. Организация спортивных мероприятий. Методика воспитательной работы.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение педагогического процесса

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, дидактических, технических и других средств обучения, спортивного инвентаря и оборудования. Контроль гигиенического состояния тренажерных, спортивных залов, катков, бассейнов, теннисные кортов, спортивных площадок, легкоатлетических манежей и т.д.. Проведение инструктажа по технике безопасности. Использование новых медико-биологических и фармакологических методов и тенденций развития отечественного и зарубежного вида спорта. Умение планировать приобретение и ремонт спортивного инвентаря.

Новые медико-биологические и фармакологические методы и тенденций развития отечественного и зарубежного вида спорта. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность. Санитарные правила и нормы по эксплуатации спортивного оборудования и инвентаря. Знакомство с протоколами техники безопасности, санитарными правилами и нормами по эксплуатации спортивного оборудования и инвентаря. Хозяйственно-организаторские функции тренера.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала

Выбор содержания УМК, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений, разработка комплекса упражнений. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся. Умение отбирать и строить композиционно учебный материал.

Нормативные документы. Современные требования к уроку. Содержание образования, педагогические средства, технологии. Теория физического воспитания, занятий на спортивных сооружениях и снарядах. Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая модулирование учебной информации

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования учебной информации. Выбор содержания УМК, специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений.

Психологическая сущность процесса обучения. Педагогические закономерности процесса обучения. Теория физического воспитания, занятий на спортивных сооружениях и снарядах. Отбор источников учебной информации.

З 6.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Обучение учащихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений ученика

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля учащихся. Тестирование физической подготовленности учащихся. Ведение дневника самоконтроля.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля. Экспертно-консулътативные функции тренера.


      Требования к компетенциям тренера 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая реализацию результатов диагностики

Применение результатов диагностики при планировании учебно-тренировочных занятий.

Практико-ориентированные, знания по использованию результатов диагностики. Методика организации учебно-тренировочных занятий

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая приобщение обучающихся к духовно-нравственным ценностям

Создание духовно-нравственной, оздоровительной среды. Владение способами формирования духовно-нравственных ценностей, интеллекта, познавательной активности в общении с родителями, окружающим миром. Подготовка к вступлению в контакт с широким кругом людей в учебно-тренировочном и соревновательном процессе.

Нравственное воспитание. Этнопедагогика. Культура общения.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса

Участие в методических мероприятиях. Руководство работой творческих групп, методических объединений, изучение и обобщение передового опыта. Разработка и апробация авторских программ, учебно-методического компекса. Использование достижении современной спортивной науки.

Этапы проведения методического мероприятия: разработка, подготовка, проведение, анализ. Методические требования к учебно-методическому компексу. Инновационные технологии. Достижения современной спортивной науки

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование учебно-тренировочных занятий, тренировок ориентированных на результат

Составление поурочных конспектов в соответствии с годовым, текущим планом подготовки. Умение планировать учебный материал при подготовке к занятиям, планировать систему собственных действий на тренировках, заранее предвидеть затруднения при обучении и предотвращать их. Составление индивидуального план-графика с учетом возрастных и индивидуальных особенностей обучающегося. Подготовка оборудовании к уроку. Проведение уроков и учебно-тренировочных занятий, спортивных мероприятий.

Современные требования к учебно-тренировочным занятиям. Классификация методов обучения, технико-тактических приемов. Инновационные технологий. Структура годового, текущего плана, индивидуального план-графика подготовки. Конструктивные умения тренера.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая конструирование информационно - обучающего поля

Владение способами поиска, анализа и переработки учебной информации. Конструирование комплекса упражнений, направленных на укрепление и профилактику здоровья обучающихся. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации. Комплекс профилактических упражнений

З 6.3

Владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности

Анализ и оценивание деятельности учащегося в процессе усвоения учебного материала. Ответственность за результат Президентского и Национального теста, контрольных нормативов, экспресс-тестов по выявлению уровня физической подготовленности учащегося. Профессиональная реализация тренера в разных видах деятельности: спортивной, творческой, социальной, коммуникативной.

Критерий и показатели оценки качества знаний. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.


      Требования к компетенциям тренера 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-тренировочной деятельности, предусматривающая использование результатов диагностики к формированию модели личности

Использование результатов диагностики по определению уровня физической, морально-волевой, технической и спортивной подготовленности обучающихся.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Учет индивидуальных особенностей, выбор способов действий. Индивидуальная траектория развития спортсмена и личный листок спортсмена.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных личностных качеств лидера, волевых качеств патриота своей страны

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Владение способами формирования личностных, нравственных, волевых качеств, интеллекта, познавательной активности спортсмена.

Духовно-нравственное воспитание. Патриотическое воспитание. Самопознание. Духовное наследие. Теория воспитательной работы. Нравственно-волевые качества обучающихся.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельное создание системы управления, соуправления и самоуправления

Оказание помощи обучающимся в осознании своих достижений и недоработок. Оценивание своей деятельности, результатов работ обучающихся. Обеспечивать регулярную, конструктивную обратную связь, касающуюся достижений и прогресса учащихся. Изучение психологических особенностей спортсменов, их сильных и слабых сторон. Управление спортсменами во время соревнований.

Критерии и механизмы саморазвития. Управление, соуправление, измерение, контроль и оценка результатов обучения. Секундантская функция тренера.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая мобилизацию обучающихся на выполнение комплекса физических упражнений, тренировок и т.п.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных комплекса упражнений. Регулирование деятельности и поведения обучающихся. Выбор специальных упражнений, оборудования, спортивных сооружений. Дозировка нагрузки комплекса физических упражнений. Разработка комплекса упражнений.

Классификация методов обучения, технико-тактических приемов. Требования к составлению комплекса упражнений.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия

Выполнение педагогических действий. Проектирование интерактивного взаимодействия. Самостоятельная разработка методики преподавания предмета. Использование форм и методов интерактивного обучения. Организация группового взаимодействия на тренировках и соревнованиях

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации. Групповое взаимодействие

З 6.4

Контроль и оценка ситуации, внесение корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия. Умение анализировать результаты проведенных исследований, внесение корректировок в методику физического развития обучающихся. Умение адекватно оценивать поведение и состояние спортсменов, находить причины ошибок в обучении спортсменов.

Корректирование последующих действий. Профессиональный риск и гностические умения тренера.

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельного анализа результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Умение делать анализ тренировочных занятий и выступлений спортсменов на соревнованиях. Анализ педагогической ситуации и результатов своей детельности. Проведение независимого опроса, анкет среди учащихся, родителей. Контроль состояния видов самоконтроля и самооценки в учебно - тренировочной деятельности в начале и в конце года. Определение личностного творческого роста, рефлексивной деятельности.

Творческо -исследовательские умения тренера. Методы и формы функции педагогического менеджмента. Современные методы и технические средства контроля знаний. Критерий определения имиджа организации образования, тренера. Рейтинговая карта.


4. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта
5. Разработчики профессионального стандарта

      Уральский гуманитарно-технический колледж

6. Лист согласования

Название организации

Дата согласования

Министерство образования и науки Республики Казахстан


Детско-юношеская спортивная школа № 2


Специализированная детско-юношеская школа олимпийского резерва


Средняя общеобразовательная школа № 7 г. Уральска


7. Экспертиза и регистрация профессионального стандарта

      Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован ___________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ____________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________

  Утвержден
приказом и.о. Министра
образования и науки
Республики Казахстан
от 13 сентября 2013 года № 373

Профессиональный стандарт технического и профессионального
образования по специальности "Основное среднее образование"
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:

      1) выпускники организаций образования, работники;

      2) руководители организаций образования, районного и городского отделов образования, областного управления образования, центров повышения квалификации;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе профессиональных стандартов разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, профессиограммы, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций в сфере образования.

      4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

      11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

      12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

      13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

      14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

      5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

      ПД – профессиональная деятельность;

      ВД – вид деятельности;

      ПС – профессиональный стандарт;

      НРК – национальная рамка квалификаций;

      ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК;

      ГКЗ РК 01-2005 - Государственный классификатор РК.

      ТКХ – Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц;

      ОУППК-Оценка уровня подготовленности и присвоения квалификации;

      З - задачи;

      Ф – функции.

2. Паспорт профессионального стандарта

      6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Основное среднее образование.

      7. Основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной деятельности): создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала человека.

      Профессиональный стандарт устанавливает в области профессиональной деятельности "Основное среднее образование" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям педагогических работников системы образования.

      8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в Приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессий)

      Наименование профессии: учитель

      9. Квалификационный уровень по НРК - 5

      10. Возможные наименования должностей: учитель казахского языка и литературы, учитель русского языка и литературы, учитель уйгурского языка и литературы, учитель узбекского языка и литературы, учитель математики, учитель физики, учитель иностранного языка, учитель информатики, учитель самопознания, учитель технологии, учитель музыки, учитель изобразительного искусства и черчения.

      11. Профессия учитель основного среднего образования обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Учитель создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, УМК, наглядные пособия, оформляет школьные документации, портфолио ученика и учителя, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, формированию духовно-нравственных ценностей, воспитанию казахстанского патриотизма, вопросам повышения креативного мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы учителя приведены в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      13. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      14. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые учителем, приведена в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Требования к компетенциям учителя указаны в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
технического и профессионального
образования по специальности
Основное среднее образование

      1. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида деятельности

Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда

Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005

Квалификационный уровень НРК

1.

Педагогическая деятельность

Учитель без категории (5.5)

Учитель (математика, русский язык и литература и другие предметы)

5

2.

Учитель второй категории (5.4)

5

3.

Учитель первой категории (5.3)

5

4.

Учитель высшей категории (5.2)

5

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
технического и профессионального
образования по специальности
Основное среднее образование

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

2320 Учителя в средней школе

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень НРК

Категории

5

высшая

первая

вторая

без категории


      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии(предприятия,организации)

Все типы учреждений образования независимо от их форм собственности (основные средние школы, лицеи, гимназии, частные школы)

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный

рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома учителя и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

5

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

-

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 3 лет

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 4 лет

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала учащихся.

Ф 2

Построение модели формирования личности.

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий.

Ф 4

Построение модели учебной деятельности учащихся.

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности.

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения.


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Мотивы, потребности, чувства (эмоции), интересы. Ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие учащегося.

Анкеты, тесты, лист опроса.

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала учащегося.

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала учащегося.

З 1.3 Реализация результатов диагностики.

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности.

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда. Модель формирования личности.

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

З 2.2 Формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса.

З 2.3 Приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям.

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда.

Учебно-методическое обеспечение. Технические средства обучения. Оборудованные мультимедийные кабинеты, лаборатории, спортивный зал. Библиотека, электронный читальный зал

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья учащихся и педагогов.

З 3.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса.

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления.

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации педагогической деятельности.

Содержание педагогической деятельности. Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса. План деятельности учащихся и учителей. Модель организации педагогической деятельности.

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности. Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование уроков, внеклассных мероприятий ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация учащихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Ф 5

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) учащегося.

Информационно - обучающая среда. Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения. Интерактивное взаимодействие.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды.

З 5.2 Модулирование учебной информации.

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля.

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности. Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю.

Режим совместного поиска. Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии. Корректировка деятельности.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению.

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности.

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии.

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения. Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, совместная рефлексия. Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы. Портфолио обучающегося.

З 7.1 Готовность учителя к проведению мониторинга.

З 7.2 Определение критериев и показателей.

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности.

З 7.4 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, педагога глазами учащихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям учителя 5.5

Шифр задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала учащегося под руководством.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств учащихся.

Личностные качества учащихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные и индивидуальные особенности учащихся. Методы и формы проведения исследований.

З 2.1

Управленческая деятельность в рамках организации воспитательного процесса, предусматривающая создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

Создание атмосферы доверия в общении с другим человеком. Составление социальной карты обучающихся. Создание ученического коллектива. Обеспечить эффективный индивидуальный подход к ученикам при обучении к полиязычию.

Теория и методика воспитательной работы. Социальная карта обучающихся. Модель ученика: перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом. Культура поведения.

З 3.1

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая социальную защиту, адаптацию, сохранения здоровья учащихся и педагогов.

Материальная поддержка детей-сирот, детей из малообеспеченных семей. Организация медицинского обслуживания, питания учащихся. Ведение здорового образа жизни. Соблюдение санитарно-гигиенические условия работы, правил техники безопасности, эстетических требований к оформлению. Организация летнего оздоровления учащихся

Особенности организации педагогического процесса. Создание здоровьесберегающей среды. Санитарно-гигиенические требования к помещениям. Нормативные документы.

З 4.1

Управленческая деятельность в рамках организации постановка реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозирование конечного результата.

Решение стандартных и простых однотипных практических задач по определению цели обучения и развития. Формулировка цели и задачи. Прогнозирование конечного результата. Определение ожидаемого результата педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебной деятельности. Структура, виды и способы организации деятельности в процессе обучения и развития.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды.

Владение приемами прогнозирования учебной информации. Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся Владение способами работы в электронно-обучающей среде.

Структура, виды и способы организации педагогической деятельности. Особенности разных контингентов обучающихся. Стимулирование положительной мотивации в процессе освоения. Педагогическое взаимодействие. Методика преподавания предметов.

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению.

Владение приемами формирования способов деятельности. Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая уровень готовности учителя к проведению мониторинга.

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа.

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга.


      Требования к компетенциям учителя 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая проведение диагностики личностного потенциала учащегося

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся.

З 2.2

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса.

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Организация и проведение воспитательных мероприятий.

Общечеловеческие ценности.

Методика воспитательной работы. Организация воспитательных, внеклассных мероприятий.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

Наличие и соответствие учебно-методического комплекса, картотеки, дидактических, технических и других средств обучения профилю кабинета и требованиям стандарта образования.

Особенности организации учебно-воспитательного процесса. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность.

З 4.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

Владение приемами прогнозирования учебной информации Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Выбор учебного материала. Умение строить последовательность собственных действий и действий учащихся. Проектирование деятельности учащихся, развитие организаторских умений. Использование форм и методов активного обучения.

Нормативные документы по организации учебно-воспитательного процесса. Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Педагогическое взаимодействие ученика и учителя. Содержание образования, педагогические средства, технологии. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая модулирование учебной информации

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования и алгоритмизации учебной информации. Создание модулей, гипертекстов, разноуровневых заданий и тестов.

Психологическая сущность процесса обучения. Педагогические закономерности процесса обучения. Знание предметной области знаний. Научно-методические знаний в области изучаемого предмета.

З 6.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Обучение учащихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений ученика.

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля учащихся. Проведение независимой оценки качества знаний.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля


      Требования к компетенциям учителя 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая реализацию результатов диагностики

Использование результатов диагностики при организации педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по использованию результатов диагностики.

З 2.3

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая приобщение учащихся к духовно-нравственным ценностям

Создание духовно-нравственной среды. Владение способами привития духовно-нравственных ценностей и норм поведения.

Нравственное воспитание. Этнопедагогика.

З 3.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая методическое обеспечение педагогического процесса

Участие в методических мероприятиях. Проведение открытых уроков. Руководство работой творческих групп, методических объединений, обобщение передового опыта, самообразование. Использование на уроках современных технологий, учебно-методических комплексов.

Организация методической работы. Разработка методических рекомендаций. Новые педагогические технологии. Методические требования к составлению и использованию учебно-методического комплекса

З 4.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая моделирование уроков, внеклассных мероприятий ориентированных на результат

Составление, поурочных планов и конспектов по формированию компетентностей в соответствии с календарно-тематическим планом. Подготовка презентационных наглядных материалов к уроку. Моделирование и проведение уроков и внеклассных мероприятий с учетом компетентностного подхода в обучении. Дифференциация и применение методов и инновационных технологии обучения. Ведение классных журналов, кружковой работы по предмету.

Современные требования к уроку. Виды и типы урока, структура урока. Классификация методов обучения. Инновационные технологии обучения. Методические приемы формирования умственных действий школьников.

З 5.3

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая конструирование информационно - обучающего поля

Владение способами поиска учебной информации, анализа и переработки учебной информации. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля, прогнозирования ожидаемого результата

Современные информационные ресурсы. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

З 6.3

Владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности

Анализ и оценивание деятельности учащегося в процессе усвоения учебного материала. Анализ успеваемости школьников с использованием информационно-коммуникационных технологии. Ответственность за результат качества знаний обучающихся.

Критерий и показатели оценки качества знаний. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.


      Требования к компетенциям учителя 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках учебно-воспитательного процесса, предусматривающая использование результатов диагностики, самостоятельность и ответственность за построение индивидуальной траектории учащихся.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития учащихся. Диагностическое обеспечение исследований активности учащихся.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны

Формирование критического мышления, развитие лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Школа лидерства. Развитие лидерских качеств.

Духовно-нравственное воспитание.

Патриотическое воспитание.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая развитие системы управления, соуправления и самоуправления

Удовлетворение потребности обучающихся, родителей, согласование действий, достижение оптимальных результатов. Развития самоуправления и соуправления.

Основные социальные функции управления. Трудовая функция. Управленческая, организационная, социально-бытовая функция. Управления, соуправления, измерения результатов обучения, контроль и оценка.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельность и ответственность за мобилизацию учащихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных заданий, проектов, рефератов. Активизация работы учащихся. Регулирование деятельности и поведения обучающихся.

Информационно-коммуникационные технологии. Организация проектной деятельности учащихся. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия, стремление к поиску новых форм творческого взаимодействия.

Владение способами дифференциации методов обучения, создания рисунка методических приемов, проектирования методов дистанционного взаимодействия, реализации функциональных возможностей ИКТ.

Проектирование методов дистанционного взаимодействия.

Методы педагогического воздействия на ученика. Интерес к интерактивному взаимодействию.

З 6.4

Контроль и оценка ситуации, внесение корректировки в свои цели.

Внесение изменений в последующие действия

Корректирование последующих действий

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая анализирование результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Ориентация учебного заведения на спрос и потребности рынка, на запросы конкретных потребителей. Имидж, постоянное стремление к повышению качества обучения, самостоятельность, корректировка целей и программ в зависимости от спроса, выявление конечного результата деятельности.

Методы и формы функции педагогического менеджмента.

Критерий определения имиджа организации образования, педагога. Рейтинговая карта.


4. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта
5. Разработчики профессионального стандарта

      Уральский гуманитарно-технический колледж

6. Лист согласования

Название организации

Дата согласования

Министерство образования и науки Республики Казахстан


Городской отдел образования г. Уральска


Средняя общеобразовательная школа № 6 г. Уральска


Средняя общеобразовательная школа № 36 им. М.Б. Ихсанова г. Уральска


7. Экспертиза и регистрация профессионального стандарта

      Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован __________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ___________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата ___________

  Утвержден
приказом и.о. Министра
образования и науки
Республики Казахстан
от 13 сентября 2013 года № 373

Профессиональный стандарт технического и профессионального
образования по специальности "Профессиональное обучение
(по отраслям)"
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.

      2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:

      1) выпускники организаций образования;

      2) руководители организаций образования, районного и городского отделов образования, областного управления образования, центров повышения квалификации;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе профессиональных стандартов разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, профессиограммы, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций в сфере образования.

      4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, не стандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

      11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

      12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

      13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

      14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

      5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

      ПД – профессиональная деятельность;

      ВД – вид деятельности;

      ПС – профессиональный стандарт;

      НРК – национальная рамка квалификаций;

      ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК;

      ГКЗ РК 01-2005 - Государственный классификатор РК.

      ТКХ – Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц;

      ОУППК-Оценка уровня подготовленности и присвоения квалификации;

      З - задачи;

      Ф – функции.

2. Паспорт профессионального стандарта

      6. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Профессиональное обучение.

      7. Основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной деятельности): создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала человека.

      Профессиональный стандарт устанавливает в области профессиональной деятельности "Профессиональное обучение" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям педагогических работников системы образования.

      8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни представлены в Приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

      Наименование профессии: мастер производственного обучения.

      9. Квалификационный уровень по НРК – 4, 5

      10. Возможные наименования должностей: мастер производственного обучения

      11. Профессия мастер производственного обучения обязывает субъекта создавать условия для раскрытия духовных, интеллектуальных и физических возможностей, создания здоровьесберегающей, информационно-обучающей среды, благоприятных условий для самообразования и саморазвития компетентной личности.

      Мастер производственного обучения создает организационные, технические и методические условия учебно-воспитательного процесса: разрабатывает планирующие документации, учебно-методические комплексы, наглядные пособия, оформляет документации, портфолио обучающегося, применяет технические средства обучения и информационно-коммуникационные технологии и другие.

      Особое внимание уделяется организации взаимодействия с родителями, духовно-нравственного, патриотического воспитания с обучающимися, вопросам повышения креативнго мышления, методического, педагогического и управленческого профессионализма, формированию личностно-профессиональных компетенций.

      Связь с действующими нормативными документами указана в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы мастера производственного обучения приведены в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      13. Перечень единиц профессионального стандарта указан в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      14. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые мастером производственного обучения, приведена в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

      15. Требования к компетенциям мастера производственного обучения указаны в Приложении 2 к настоящему профессиональному стандарту.

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
Производственное обучение

      1. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида деятельности

Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда

Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005

Квалификационный уровень НРК

1.

Педагогическая деятельность

Мастер производственного обучения без категории (4.1)

Мастер производственного обучения

4

2.

Мастер производственного обучения второй категории (5.4)

5

3.

Мастер производственного обучения первой категории (5.3)

5

4.

Мастер производственного обучения высшей категории (5.2)

5

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
Производственное обучение

      1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

2359 Специалисты по обучению, не вошедшие в другие группы

Типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц (ТКХ)

Квалификационный уровень ОРК

Категории

4




без категории

5

высшая

первая

вторая



      2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Организации технического и профессионального образования, независимо от их форм собственности, учебно-производственные комбинаты, станции технического творчества, школьные мастерские и кабинеты труда, центры досуга и внешкольной работы, учебные центры, курсы профессионального обучения, предприятия промышленности, производство, организации различных отраслей, так или иначе связанные с эксплуатацией соответствующего оборудования

Вредные и опасные условия труда

Постоянный график работы, нормированный рабочий день ставка 18 часов, допускается 1,5 ставки

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством РК (наличие диплома мастера производственного обучения и сертификата ОУППК, медицинской книжки)

Квалификационный уровень НРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

4

Специалист среднего уровня квалификации без категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

-

5

Специалист среднего уровня квалификации второй категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 2 лет или производственный стаж не менее 1 года

5

Специалист среднего уровня квалификации первой категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 3 лет или производственный стаж не менее 2 лет

5

Специалист среднего уровня квалификации высшей категории: техническое и профессиональное образование (среднее специальное, среднее профессиональное)

не менее 5 лет или производственный стаж не менее 3 лет


      3. Перечень единиц профессионального стандарта (трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции

Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)

Ф 1

Диагностика личностного потенциала обучающихся

Ф 2

Построение модели формирования личности

Ф 3

Проектирование организационных, методических и технических условий

Ф 4

Построение модели учебной деятельности обучающихся.

Ф 5

Создание условий для раскрытия личностного и профессионального потенциала (качеств) обучающегося.

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения


      4. Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции

Предметы труда

Средства труда

Задачи (описание трудовых действий)

Ф 1

Деятельность управляемого субъекта. Мотивы, потребности, чувства(эмоции), интересы, ощущение, восприятие, память, мышление, речь, воля, способности. Характер. Физическое, психическое, духовное, интеллектуальное развитие обучающегося. Социальная активность

Анкеты, тесты, лист опроса. Развитие речи, памяти, внимания, умений действовать в стандартных и нестандартных ситуациях, развитие мотивации (интерес, стремление к познанию). Развитие способностей (познавательные, коммуникативные, творческие и другие).

З 1.1 Изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося

З 1.2 Проведение диагностики личностного потенциала обучающегося

З 1.3 Реализация результатов диагностики

З 1.4 Использование результатов диагностики к формированию модели личности

Ф 2

Развитие мобильности, гибкости, способности противостоять к негативным явлениям, к быстрой адаптации в условиях открытого информационного общества.

План работы по созданию модели. Духовно-нравственная среда. Модель формирования личности.

З 2.1 Создание условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

З 2.2 Формирование национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса.

З 2.3 Приобщение обучающихся к духовно-нравственным ценностям

З 2.4 Развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны.

Ф 3

Организационные, методические и технические условия. Здоровьесберегающая среда.

Учебно-методическое обеспечение. Оборудованные кабинеты, учебные мастерские, спортивные залы. Технические средства обучения. Педагогическое взаимодействие.

З 3.1 Социальная защита, адаптация, сохранение здоровья обучающихся и мастеров производственного обучения

З 3.2 Материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса.

З 3.3 Методическое обеспечение педагогического процесса.

З 3.4 Создание системы управления, соуправления и самоуправления

Ф 4

Знание содержания педагогического процесса, педагогических средств, технологий; знание о структуре, видах и способах организации учебно-производственной деятельности.

Содержание учебно-производственной деятельности. Методика прогнозирования хода и результатов педагогического процесса. План деятельности обучающихся и мастеров. Модель организации учебно-производственной деятельности.

З 4.1 Постановка реальных целей и задач педагогической деятельности. Прогнозирование конечного результата.

З 4.2 Прогнозирование содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

З 4.3 Моделирование практических занятий, учебно-производственных работ, внеаудиторных мероприятий ориентированных на результат

З 4.4 Мобилизация обучающихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов.

Ф 5

Раскрытие личностно-профессионального потенциала (качества) обучающегося

Информационно - обучающая среда. Учебная документация, электронные учебники, Электронные ресурсы, технические средства обучения. Интерактивное взаимодействие. Корпоративная локальная сеть, мультимедийные кабинеты со свободным доступом к INTERNET.

З 5.1 Создание информационно-обучающей среды

З 5.2 Модулирование учебной информации

З 5.3 Конструирование информационно - обучающего поля

З 5.4 Проектирование интерактивного взаимодействия

Ф 6

Рефлексия и коррекция собственной деятельности. Пробуждение, личная мотивация перевод проблемы из внешней по отношению к человеку плоскости, во внутреннюю. Активизация умственной деятельности.

Режим совместного поиска. Схема анализа и самоанализа. Результаты рефлексии. Корректировка деятельности.

З 6.1 Развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

З 6.2 Изучение эффективности, продуктивности рефлексируемой деятельности

З 6.3 Выявление и формулирование результатов рефлексии

З 6.4 Внесение изменений в педагогическую деятельность

Ф 7

Проведение мониторинга качества обучения. Контроль, оценка и анализ деятельности.

Анкетирование, интервьюирование, совместная рефлексия. Внутренний и внешний контроль. Электронные контролирующие программы. Портфолио обучающегося.

З 7.1 Готовность мастера к проведению мониторинга

З 7.2 Определение критериев и показателей

З 7.3 Оценка и анализ педагогической деятельности

З 7.3 Результативность выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента. Имидж организации образования, мастера производственного обучения глазами обучающихся, родителей, общественности.


      Требования к компетенциям мастера производственного обучения 4.1

№ задачи

Личностные и профессиональные компетенции

Умения и навыки

Знания

З 1.1

Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая изучение методов диагностики личностного потенциала обучающегося

Анкеты, тесты, лист опроса.

Выбор оптимальных методов диагностики для изучения личностных качеств. Ведение личной карточки обучающегося. Развитие разнообразных качеств.

Личностные качества обучающихся. Средства и методика проведения диагностики. Возрастные и индивидуальные, психологические особенности обучающихся. Методы и формы проведения исследований.

З 2.1

Исполнительско-управленческая деятельность по созданию условий для адаптации, формирования коллектива, приобщение к знанию и уважению государственного языка, к полиязычию, воспитанию культуры поведения.

Создание атмосферы доверия в общении. Составление социальной карты, правил поведения обучающихся. Создание коллектива. Обучение к полиязычию.

Воспитание культуры основам межличностного общения. Социальная карта обучающихся. Теория и методика воспитательной работы. Формирование коллектива. Культура поведения

З 3.1

Исполнительско-управленческая деятельность по созданию социальной защиты, адаптации, сохранения здоровья обучающихся и мастеров.

Организация медицинского обслуживания, питания обучающихся. Ведение здорового образа жизни, создание здоровьесберегающей среды. Соблюдение правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований.

Здоровьесберегающая среда, соблюдение правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм, эстетических требований. Нормативные документы.

З 4.1

Исполнительско-управленческая деятельность по постановке реальных целей и задач педагогической деятельности, прогнозированию конечного результата, обучению профессиональным обязанностях мастера производственного обучения

Решение стандартных и простых однотипных практических задач по определению цели обучения и развития. Формулировка цели и задачи. Проведение вводного инструктажа обучающихся по изучаемым приемам, операциям и видам работ в соответствии с современными требованиями к качеству обучения. Обучение рациональным приемам и способам выполнения работ по образцу. Определение ожидаемого результата педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Планирование и организация учебной деятельности. Структура, виды и способы организации деятельности в процессе обучения и развития.

З 5.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая создание информационно-обучающей среды

Владение приемами прогнозирования учебной информации. Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Умение строить последовательность собственных действий и действий обучающихся Владение способами работы в обучающей среде

Структура, виды и способы организации педагогической деятельности. Особенности разных контингентов обучающихся

Стимулирование положительной мотивации в процессе освоения. Педагогическое взаимодействие. Методика производственного обучения. Развитие личностных и профессиональных способностей.

З 6.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая развитие способности человека к самоанализу, осмыслению и переосмыслению

Проведение рефлексии настроения и эмоционального состояния. Проявление определенных качеств и способностей, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю, выяснения причин затруднения и отыскания способов их преодоления.

Этапы организации рефлексии. Рефлексия-процесс самопознания субъектом внутренних психических актов и состояний.

З 7.1

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая уровень готовности мастера к проведению мониторинга

Владение способами диагностики качества знаний, педагогического анализа

Теория и методика, технология педагогической диагностики, проведения мониторинга


      Требования к компетенциям мастера производственного обучения 5.4

З 1.2

Управленческая деятельность по проведению диагностики личностного потенциала обучающегося

Применение методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива. Развитие индивидуальной траектории обучающихся.

Реализация методики проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития обучающихся. Диагностическое обеспечение исследований активности обучающихся.

З 2.2

Управленческая деятельность по формированию национального сознания, развитие художественного вкуса и эстетического интереса

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности. Организация и проведение воспитательных мероприятий. Привлечение обучающихся к техническому творчеству.

Общечеловеческие ценности. Методика воспитательной работы. Организация воспитательных, внеклассных мероприятий.

З 3.2

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая материально-техническое обеспечение учебно-воспитательного процесса

Принятия мер по своевременному обеспечению учебных мастерских оборудованием и инструментами, материалами, запасными частями и средствами обучения. Совершенствования материальной базы мастерской, кабинета. Обеспечение оснащения рабочих мест обучающихся с учетом требований учебных программ, техники безопасности, производственной санитарии, научной организации труда и технической эстетики

Особенности организации учебно-производственного процесса. Материально-техническое развитие. Правила техники безопасности, санитарно-гигиенических норм. Противопожарная безопасность. Особенности разных контингентов обучающихся.

З 4.2

Управленческая деятельность по прогнозированию содержания учебной информации, конструирование и отбор содержания учебного материала.

Владение приемами прогнозирования учебной информации. Развитие мышления, отбор содержания учебной информации для достижения педагогических целей. Выбор учебного материала. Проектирование деятельности обучающихся, развитие организаторских умений. Формирование базисных умений обучающихся: чтение схемы, чертежа, написание резюме, рассчет по формуле; проектировочных умений: выполнение инструкции, планирование своей деятельности, прогнозирование результатов и другие.

Нормативные документы по организации учебно-производственного процесса. Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности. Педагогическое взаимодействие. Содержание образования, педагогические средства, технологии. Современные требования к уроку производственного обучения.

З 5.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая модулирование учебной информации

Отбор источников учебной информации. Владение способами анализа, логического структурирования и алгоритмизации учебной информации. Создание модулей, гипертекстов, разноуровневых заданий и тестов.

Психологическая сущность процесса обучения. Педагогические закономерности процесса обучения. Знание предметной области знаний. Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности.

З 6.2

Выбор оптимальных приемов деятельности, смены действий, переключение с мыслительной деятельности на физическую. Восстановление последовательности выполненных действий.

Организация режима совместного поиска. Осмысление способов и приемов работы с учебным материалом, поиска наиболее рациональных. Понимание разновариантности образовательных траекторий, обучение детей видеть и понимать эти различия, приводить обучающихся к "правильному", т.е. своему пониманию. Выявление и фиксация разных позиций.

Рефлексия - это осознание способов деятельности, выявление образовательных приращений обучающихся

З 7.2

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая определение критериев и показателей.

Проведение различных форм контроля: фронтального, группового, индивидуального, комбинированного и самоконтроля обучающихся. Проведение независимой оценки качества знаний.

Теория и методика педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, развития. Формы контроля


      Требования к компетенциям мастера производственного обучения 5.3

З 1.3

Управленческая деятельность по реализации результатов диагностики

Использование результатов диагностики при организации педагогической деятельности.

Практико-ориентированные, профессиональные знания по организации педагогической деятельности.

З 2.3

Управленческая деятельность по приобщению к духовно-нравственным ценностям.

Создание духовно-нравственной среды. Понимание и применение духовных ценностей и норм, основанных на идеалах личностных качеств. Владение способами понимания состояния человеческого самосознания, которое находит свое выражение в мыслях, словах и действиях.

Нравственное воспитание. Этнопедагогика.

З 3.3

Управленческая деятельность по методическому обеспечению педагогического процесса

Участие в методических мероприятиях. Руководство предметным объединением. Определение адреса педагогического опыта. Разработка и апробация авторских программ, учебно-методических комплексов.

Самообразование, повышение квалификации. Этапы проведения методического мероприятия: разработка, подготовка, проведение, анализ. Новые педагогические технологии.

З 4.3

Управленческая деятельность по моделированию уроков, внеклассных мероприятий ориентированных на результат.

Составление, поурочных планов и конспектов по формированию компетентностей в соответствии с календарно-тематическим планом. Проведение уроков и внеклассных мероприятий. Моделирование и проведение уроков и внеклассных мероприятий с учетом компетентностного подхода в обучении.

Современные требования к уроку. Виды и типы урока, структура урока. Классификация методов обучения. Методические приемы формирования умственных действий обучающихся.

З 5.3

Управленческая деятельность по конструированию информационно - обучающего поля.

Владение способами поиска учебной информации. Анализ и переработка учебной информации, систематизация информации. Наличие навыков конструирования информационно-обучающего поля, прогнозирования ожидаемого результата.

Современные информационные ресурсы. Конструирование информационно - обучающего поля. Различные виды программных средств учебного назначения. Методы сбора, анализа и систематизации информации.

З 6.3

Владение способами решения проблем, выявление и формулирование результатов рефлексии.

Формулирование получаемых результатов, определение цели дальнейшей работы

Результаты рефлексии, определение цели дальнейшей работы.

З 7.3

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая оценку и анализ педагогической деятельности

Анализ и оценивание деятельности обучающего в процессе усвоения учебного материала. Анализ успеваемости обучающихся с использованием информационно-коммуникационных технологии. Ответственность за результат качества знаний обучающихся.

Критерий и показатели оценки качества знаний. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.


      Требования к компетенциям мастера производственного обучения 5.2

З 1.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая использование результатов диагностики, самостоятельность и ответственность за построение индивидуальной траектории обучающихся.

Применение конкретной методики психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.

Методика проведения диагностики. Индивидуальная траектория развития обучающихся. Диагностическое обеспечение исследований активности обучающихся.

З 2.4

Управленческая деятельность в рамках воспитательного процесса, предусматривающая развитие личностных качеств лидера, патриота своей страны

Формирование критического мышления, лидерских качеств, коммуникабельности, толерантности, креативности, мобильности.

Школа лидерства. Развитие лидерских качеств. Духовно-нравственное воспитание. Патриотическое воспитание.

З 3.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая развитие системы управления, соуправления и самоуправления

Удовлетворение потребности обучающихся, родителей, согласование действий, достижение оптимальных результатов. Развития самоуправления и соуправления.

Основные социальные функции управления. Трудовая функция. Управленческая, организационная, социально-бытовая функция.

З 4.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая самостоятельность и ответственность за мобилизацию обучающихся на выполнение творческих заданий, упражнений, проектов и т.п.

Владение способами выполнения компетентно-ориентированных заданий, проектов, рефератов. Активизация работы обучающихся. Регулирование деятельности и поведения обучающихся.

Информационно-коммуникационные технологии. Организация проектной деятельности обучающихся. Отбор источников учебной информации, стимулирование положительной мотивации в процессе освоения.

З 5.4

Управленческая деятельность в рамках педагогического процесса, предусматривающая самостоятельное проектирование интерактивного взаимодействия, стремление к поиску новых форм творческого взаимодействия.

Владение способами дифференциации методов обучения, создания рисунка методических приемов, проектирования методов дистанционного взаимодействия, реализации функциональных возможностей информационно-коммуникационных технологии. Владение способами свободного устного и письменного общения на трех языках. Владение методикой обучения предметов, способами накопления содержания портфолио мастера и обучающихся.

Проектирование методов дистанционного взаимодействия. Методы педагогического воздействия на обучающихся. Интерес к интерактивному взаимодействию.

З 6.4

Контроль и оценка ситуации, внесение корректировки в свои цели.

Ведение обучаемого к осознанию эффективных способов деятельности, систематизации, обобщению, отказу от ошибочных приемов, развитию его как личности, оценке своей деятельности. Внесение изменений в последующие действия.

Корректирование последующих действий. Перевод из одного состояния своего развития к другому, более высокому, к саморазвитию, становлению и самосовершенствованию собственной личности.

З 7.4

Управленческая деятельность в рамках учебного процесса, предусматривающая анализирование результативности выбранных методов и форм функции педагогического менеджмента

Ориентация учебного заведения на спрос и потребности рынка, на запросы конкретных потребителей. Имидж, постоянное стремление к повышению качества обучения, хозяйственная самостоятельность, корректировка целей и программ в зависимости от спроса, выявление конечного результата деятельности.

Методы и формы функции педагогического менеджмента. Критерий определения имиджа организации образования, педагога. Рейтинговая карта.


4. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта
5. Разработчики профессионального стандарта

      Уральский гуманитарно-технический колледж

6. Лист согласования

Название организации

Дата согласования

Министерство образования и науки Республики Казахстан


Западно-Казахстанский государственный университет им. М. Утемисова


Уральский технологический колледж "Сервис"


Профессиональный колледж "Сервис"



7. Экспертиза и регистрация профессионального стандарта

      Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован ___________

      _____________________________________________________________________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ____________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________

Техникалық және кәсіптік білімнің педагогикалық мамандықтары бойынша кәсіби стандарттары бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің м.а. 2013 жылғы 13 қыркүйектегі № 373 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2013 жылы 16 қазанда № 8819 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің м.а. 2022 жылғы 15 желтоқсандағы № 500 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Оқу-ағарту министрінің м.а. 15.12.2022 № 500 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексінің 2007 жылғы 15 мамырдағы 138-5-бабының 4-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Мыналар:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес "Бастауыш білім беру" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білім беру кәсіптікстандарты;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білім беру кәсіптік білім беру стандарты;

      3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес "Дене тәрбиесі және спорт" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білім беру кәсіптік стандарты;

      4) осы бұйрыққа 4-қосымшаға сәйкес "Негізгі орта білім" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік беру кәсіптік стандарты;

      5) осы бұйрыққа 5-қосымшаға сәйкес "Кәсіптік білім беру" (салалар бойынша) мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік беру кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Техникалық және кәсіптік білім департаменті (Қ.Қ. Бөрібеков):

      1) осы бұйрықтың белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін;

      2) мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін осы бұйрықты бұқаралық ақпарат құралдарында жарияласын.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Білім және ғылым вице-министрі М.Ә. Әбеновке жүктелсін.

      4. осы бұйрықты алғаш рет ресми жарияланған күннен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министрдің


міндетін атқарушы

М. Орынханов


      "Келісілді"

      Қазақстан Республикасының

      Еңбек және халықты

      әлеуметтік қорғау министрі

      _____________ Т. Дүйсенова

      2013 жылғы "__"___________

  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі міндетін
атқарушының 2013 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 373 бұйрығымен бекітілді

"Бастауыш білім беру" мамандығы бойынша
техникалық және кәсіптік білім беру кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

      1. Кәсіби стандарт:

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге арналған.

      2. Кәсіби стандарт негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері;

      2) облыстық білім басқармасының, қалалық, аудандық білім бөлімдерінің, білім жетілдіру орталығы, білім мекемелерінің басшылары, мекеме персоналын басқару құрылымдарының басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлеуші мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. Кәсіби стандарттар негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулар, профессиограмма, білім саласындағы ұйымдардың корпоративтік стандарттары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары әзірленеді.

      4. Осы кәсіби стандартты төмендегі терминдер мен қысқартулар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек функцияларының стандартты еместігі, жауапкершілігі мен өзбетінділігі параметрлерімен жіктелетін жұмысшылардың құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиыны.

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) кәсіби стандарт – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – кәсіби стандарттың еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы дайындық нәтижесінде пайда болатын практикалық білік, жұмыс тәжірибесі кешенін меңгеруді қажет ететін еңбек қызметі түрі;

      11) құзыреттілік – білім, білік және тәжірибені еңбек қызметінде пайдалану қабілеті;

      12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушы-әкімшілік иерархия жүйесіндегі функционалды орын;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

      5. Бұл кәсіптік стандартта келесі қысқартулар қолданылады:

      КҚ – кәсіби қызмет;

      ҚТ – қызмет түрі;

      КС – кәсіби стандарт;

      ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      БТБА – ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік – біліктілік анықтағышы;

      ҚР МКЖ - 01-2005-Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші;

      ҮБС – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары;

      КДДБББ - кәсіптік даярлығының деңгейін бағалау және мамандығы бойынша біліктілікті беру;

      М - міндеттер;

      Қ – қызметтер.

2. Кәсіби стандарт паспорты

      6. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Бастауыш білім беру.

      7. Экономикалық қызметтің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: адамның тұлғалық және кәсіби әлеуетінің ашылуына жағдай жасау.

      Кәсіби стандарт "Бастауыш білім беру" кәсіби облысындағы білім беру жүйесінің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігі мен құзыреттілігі, еңбек шарты, сапасы, мазмұнына қойылатын талаптарды белгілейді.

      8. Еңбек қызметі, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандарттың 1-қосымшасында берілген.

3. Еңбек қызмет түрлерінің карточкалары(кәсіп)

      Кәсіп атауы: мұғалім.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -5.

      10. Лауазымның мүмкін атаулары: бастауыш білім беру мұғалімі, информатика пәнінен бастауыш білім беру мұғалімі, шетел тілінен бастауыш білім беру мұғалімі, өзін-өзі тану мұғалімі.

      11. Бастауыш білім берудің кәсіптері субъектілерді құзыретті тұлғаның рухани, интеллектуалдық және дене мүмкіндіктерін ашуға, денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеуге, өз білімін жетілдіруі мен өзін-өзі дамытуына қолайлы жағдай жасауға міндеттейді.

      Педагог жоспарлау құжаттарын, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар әзірлеу, мектеп, оқушы мен мұғалім құжаттарын рәсімдеу, техникалық оқыту құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану тағы басқалары оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын туғызады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасына,рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру, қазақстандық патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      12. Мұғалімінің еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен мұғалімнің орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      15. Мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

  Бастауыш білім беру
кәсіби стандартына
1-қосымша

      1. Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с

Қызмет түрі атауы

Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы

ҚР МЖ 01-2005 сай кәсіптер атауы

ҰБШ біліктілік деңгейі

1.

Педагогикалық қызмет

Санат жоқ мұғалім (5.5)

Мұғалім (математика, орыс тілі және әдебиеті, басқа пәндер)

5

2.

Екінші санатты мұғалім (5.4)

5

3.

Бірінші санатты мұғалім (5.3)

5

4.

Жоғарғы санатты мұғалім (5.2)

5

  Бастауыш білім беру
кәсіби стандартына
2-қосымша

      1. Қолданыстағы нормативтік құжаттар мен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

3310 Бастауыш білім берудің педагогикалық қызметкерлері

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

5

жоғарғы

бірінші

екінші

санаты жоқ


      2. Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Меншік нысандарына қарамастан білім беру мекемелерінің барлық түрлері (бастауыш мектептер, орта мектептер, лицейлер, гимназиялар).

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (бастауыш білім берудің мұғалімі дипломы, СТБ сертификаты және медициналық кітапшасының болуы).

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

5

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

5

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

4 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес


      3-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі (кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы

(кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Оқушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау.

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін әзірлеу.

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау.

Ф 4

Оқушылардың оқу қызметінің моделін әзірлеу.

Ф 5

Оқушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату.

Ф 6

Өзіндік іс–әрекетті түзету және рефлексиялау.

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингін жүргізу.


      4-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, түйсік, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез.Оқушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы.

М 1.1 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу.

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру.

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану.

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту.

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделуге жағдай жасау, ұжым қалыптастыру, білімге, мемлекеттік тілді құрметтеуге, көптілділікке тарту, қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелеу.

М 2.2 Ұлттық сана-сезім қалыптастыру, эстетикалық қызығушылығы мен көркемдік талғамын дамыту.

М 2.3 Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4 Көшбасшының, өз елінің патриоттарының тұлғалық сапаларын дамыту.

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар.

Денсаулық сақтау ортасы.

Оқу-әдістемелік қамту. Оқытудың техникалық құралдары.

Жабдықталған мультимедиялық кабинеттер, лабораториялар, спорт залдар.

Кітапхана, электронды оқу залы.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, оқушылар мен мұғалімдердің денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3. Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту.

М 3.4. Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу.

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдарды, технологияларды, педагогикалық қызметті ұйымдастырудың түрлері мен тәсілдерін білу.

Педагогикалық қызметтің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысын және нәтижесін болжау әдістемесі. Оқушы мен мұғалім қызметінің жоспары. Педагогикалық қызметті ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою.Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру.

М 4.3. Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды моделдеу.

М 4.3 Шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар, жобалар орындауға оқушыларды жұмылдыру.

Ф 5

Оқушының тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу.

Ақпараттық-оқыту ортасы. Оқу құжаттары, электрондық оқулықтар. Электрондық қорлар, Техникалық оқыту құралдары. Интерактивтік қарым-қатынас.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту алаңын әзірлеу

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу

М 5.3 Ақпараттық – оқыту ортасын құрастыру

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру.

Өзара бірлескен іздеу режимі. Талдау мен өзіндік талдау сызбасы. Рефлексия нәтижелері. Қызметті түзету.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электрондық бақылаушы бағдарламалар. рефлексия. Білім алушының портфолиосы.

М 7.1 Мұғалімнің мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 7.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау.

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Оқушылар, ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, мұғалімнің имиджі.


      5.5 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Оқушылардың тұлғалық сапаларын басшылықпен зерттеуге арналған диагностиканы өзбетімен жоспарлау және оны өткізуге жауапкершілікті қарастыратын оқу-тәрбие үрдісіндегі басқару қызметі.

Тұлғалық сапаларды зерттеуде диагностиканың тиімді әдістерін таңдау. Әр оқушының тәрбиелілік деңгейін,психологиялық ерекшеліктерін зерттеу.

Оқушылардың тұлғалық сапалары. Диагностиканы өткізу құралдары мен әдістемесі. Оқушылардың жас және жеке ерекшеліктері. Зерттеу өткізу әдістері мен формалары. Оқушылардың психологиялық ерекшеліктері: кіші мектеп жасындағы оқушылардың есі, ойлауы, зейіні, қиялдарының ерекшеліктері.

М 2.1

Бейімделуге, оқушылар ұжымын қалыптастыруға, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілділікке, мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге жағдай жасауды қарастыратын тәрбие үрдісіндегі басқару қызметі.

Оқу-тәрбие үрдісінің барлық субъектілерімен қарым-қатынаста педагогикалық этикетті сақтау, педагогикалық такт көрсету. Оқушылардың әлеуметтік картасын құрастыру.Оқушылар ұжымын құру және бір-бірімен қарым-қатынаста сенімділік атмосферасын орнату.

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. Кіші мектеп жасындағы балалардың психологиясы. Оқушылардың әлеуметтік картасы. Бастауыш мектеп түлегінің моделі. Мінез-құлық мәдениеті.

М 3.1

Әлеуметтік қорғауды, бейімделуді, оқушылар мен педагогтардың денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдістегі басқару қызметі.

Жетім, әлеуметтік деңгейі төмен отбасынан балаларды материалдық қорғау. Оқушыларды тамақтандыру, дәрігерлік көмекпен қамтамасыз ету. Салауатты өмір салты мәдениетінің нормаларын, техника қауіпсіздігі ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормаларды, безендіруге қойылатын эстетикалық талаптарды сақтау. Оқушыларды жеке басының гигиенасы және салауатты өмір салты негіздерін меңгеруіне үйрету.

Педагогикалық үрдісті ұйымдастырудың ерекшіліктері. Денсаулықты сақтау ортасын құрастыру. Санитарлық-гигиеналық талаптар. Нормативтік құжаттар. Қазақ салт-дәстүрі мен мәдениеті.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің мақсаты мен міндеттерін анықтау, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжауға жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Мұғалімнің кәсіби міндеттері туралы түсінігінің болуы. Оқыту мен дамудың мақсаттарын анықтау арқылы стандартты және қарапайым біртектес практикалық тапсырмаларды шешу. Мақсат пен міндеттерді тұжырымдау. Күнтізбелік-тақырыптық жоспарлар, сабақ жоспарлары, дидактикалық материалдар, көрнекі құралдар әзірлеу. Балалардан күтілетін ұнамды құндылықтарды, ұстанымды, тәртіптілікті көрсету. Педагогикалық қызметтің күтілетін нәтижесін болжау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша тәжірибелік-бағдарланған, кәсіби білім. Оқу қызметін жоспарлау және ұйымдастыру. Оқыту және дамыту және үрдісті ұйымдастыру түрлері, тәсілдері мен құрылымы. Күнтізбелік – тақырыптық жоспар құрылымы.

М 5.1

Ақпараттық – оқыту алаңын әзірлеуді қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпараты мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Өз әрекеті мен оқушы әрекетінің тізбектілігін құру білігі. Электрондық-оқыту ортасында жұмыс жасау тәсілдерін меңгеру. Бастауыш мектепте оқытылатын пәндерді оқыту әдістемесін, мұғалім мен оқушы портфолиосын жинақтау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру құрылымы, түрі, тәсілдері. Білім алушылардың әртүрлі контингентінің ерекшеліктері. Игеру үрдісіндегі оң мотивацияны ынталандыру. Педагогикалық қарым-қатынас. Бастауыш сынып пәндерін оқыту әдістемесі.

М 6.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, түсіну, түйсінуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Қызмет тәсілдерін қалыптастыруды меңгеру. Сыртқы мәселелерді ішкі мәселеге ауыстыру, нақты сапалар мен қабілеттерін айқындау. Барлық оқушылардың оқуға қосқан үлесін бағалау, қажет жағдайда сабақты, сыныптан тыс жұмыс әдістерін жоспарлауға өзгерістер енгізу.

Рефлексияны ұйымдастыру кезеңдері. Рефлексия-субъектінің ішкі психикалық актілері мен күйлерін сезіну үрдісі.

М 7.1

Мониторинг өткізуге мұғалімнің дайындық деңгейін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім сапасын диагностикалау, пелагогикалық талдау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық диагностика теориясы, әдістемесі мен технологиясы, мониторинг өткізу.


      5.4 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Ұжым мен тұлғаны психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Оқушының дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту. Тұлғаның психикалық қасиеттері: темперамент, мінез.

М 2.2

Ұлттық сана-сезімді қалыптастыру, көркем талғамы мен эстетикалық қызығушылығын дамытуды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Тәрбие шараларын ұйымдастыру мен өткізу тәсілдерін меңгеру.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысының әдістемесі. Тәрбие және сыныптан тыс шараларды ұйымдастыру.

М 3.2

Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамтуды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу-әдістемелік кешеннің, картотеканың, дидактикалық, оқытудың техникалық және басқа да құралдарының болуы мен білім стандартына, кабинеттің бейініне сәйкестігі."Мектеп және жанұя" ортақ үйінде баланың дербестігін дамыту, жайлы өмір сүруіне жағдай жасау. Баламен, әріптестерімен, ата-аналармен тиімді қарым-қатынас орнату.

Оқу – тәрбие үрдісін ұйымдастыру ерекшеліктері. Қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар. Өрт қауіпсіздігі. Баланың даралығын дамытуға жағдай жасау.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу мен құрастыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Оқушы әрекеті мен өз әрекетінің тізбектілігін құру білігі. Оқушыларды оқу, жазу, санау, оқу әрекеті, тәртіп пен сөйлеу мәдениетін меңгеруге дайындау. Ақпаратты кесте мен график, мәтін, иллюстрация, презентация түрінде беру және жұмыстану. Белсенді оқыту әдістері мен формаларын пайдалану.

Оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру бойынша нормативтік құжаттар. Бастауыш мектепте оқу-тәрбие үрдісінің мазмұнын болжау мен құрастыру. Оқушы мен мұғалімнің педагогикалық қарым-қатынасы. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Оқу ақпаратының көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпараты көздерін іріктеу. Оқу ақпаратын талдау, логикалық құрылымдау, алгоритмдеу тәсілдерін меңгеру. Модуль, гипермәтін, көпдеңгейлі тапсырма мен тест тапсырмаларын құру. Оқу мақсаты мен нәтижесіне жету үшін оқушыларды жаңа білім, білік пен түсіністіктерді қабылдау мен қолдануға тарту.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Пән бойынша білімі. Оқитын пәні бойынша ғылыми-әдістемелік білімі.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне ауысу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру мәселелерін қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Бірлескен ізденіс режимін ұйымдастыру. Оқушыларды мақсатын анықтау, мақсат қоя білу мен өз білімін жетілдіруге, жеке мотивацияға, оянуға үйрету.

Рефлексия – оқушының оқуының жетістіктерін анықтау, қызмет тәсілдерін сезіну.

М 7.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Әр түрлі формадағы тексерістер жүргізу: фронталдық, топтық, жеке, аралас және оқушылардың өзін-өзі қадағалау.Білім сапасының тәуелсіз бағалауын өткізу.Оқытудың тиімділігін бағалау әдісін қолдану, оқушылардың ілгерлеушілік мониторингісін және олардың жетістік деңгейін көтеру.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту сапасын мониторингі, дамуын жүргізу. Бақылау формалары.


      5.3 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

З 1.3

Диагностика нәтижесін жүзеге асыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыруда диагностика нәтижесін пайдалану.

Диагностика нәтижесін пайдалануда тәжірибеге бағытталған, кәсіби білім.

З 2.3

Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тартуды қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік орта құру.Рухани-адамгершілік құндылықтар мен тәртіп нормалары тәсілін игеру.

Рухани - адамгершілік құндылықтар мен тәртіп нормалары. Этнопедагогика.

З 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемемен қамсыздандыру мәселелерін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Әдістемелік шараларға қатысу. Ашық сабақтар өткізу. Әдістемелік бірлестік, шығармашылдық топтар жұмысын басқару, озық тәжірибе тарату, өз білімін жетілдіру.Сабақта жаңа технологияларды, бастауыш сынып пәндері бойынша оқу-әдістемелік кешенді қолдану.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру. Әістемелік ұсынымдар дайындау. Жаңа педагогикалық технологиялар. Оқу-әдістемелік кешен дайындауға және қолдануға қойылатын әдістемелік талаптар. Топпен жұмыс, өзара қатынас принципы.

З 4.3

Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды моделдеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес құзыреттіліктерге бағытталған сабақ жоспарлары мен конспектілер құрастыру. Сабаққа презентациялық көрнекілік құралдар дайындау. Оқытуда құзыреттілік тәсілімен сабақтар мен сыныптан тыс шаралар моделдеу, өткізу.Сыныптың журналын, пәндік үйірме жұмыстарын жүргізу.

Сабаққа қойылатын қазіргі талаптар. Сабақтың құрылымы, түрі және типі. Оқыту әдістерінің жіктеу. Оқытудың инновациялық технологиялары. Бастауыш сынып оқушыларының ой қызметін қалыптастырудағы әдістемелік тәсілдер.

З 5.3

Ақпараттық-оқыту ортаны құрастыруды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын іздеу, сараптау және өңдеу тәсілдерін игеру. Ақпараттық-оқыту ортаны құрастыру біліктілігі, күтілетін нәтижені болжау. Пәндік білім саласында ақпараттық-коммуникациялық технология, бұқаралық ақпарат құралдары, әдебиеттерді қолдану.

Қазіргі ақпараттық ресурстар. Оқуға арналған әр түрлі бағдарламалық құралдар. Ақпаратты жинақтау, сараптау және жүйелеу әдістері.

З 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеру

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

З 7.3

Педагогикалық қызметті бағалау мен сараптауды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу материалын меңгеру кезінде оқушылардың қызметін сараптау мен бағалау. Оқушылардың оқу үлгерімін ақпараттық-коммуникациялық технология арқылы сараптау.Білім алушылардың білім сапасы нәтижесіне жауапкершілігі. Өзін-өзі бағалаудан педагогикалық бағалауға көшу біліктілігі.

Білім сапасының критерийлері мен көрсеткіштері. Оқыту нәтижесіне берілетін педагогикалық сараптама технологиялары. Педагогикалық бағалау түрлері, педагогикалық қызметте баға мен бағалаудың маңызы.


      5.2 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Өзбетімен оқушылардың жеке траекториясын құрастыру және диагностика нәтижелерін пайдалануға жауапкершілігін қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Диагностика өткізу әдістемесі. Оқушы дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын, өз еліне патриоттық сезімдерін өзбетімен дамытуға жауапкершілікті қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты дамыту.

Көшбасшылық мектебі. Көшбасшылық сапаларды дамыту. Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Патриоттық тәрбие.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқаруды дамытуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушылар, ата-аналар қажеттіліктерін қанағаттандыру, іс-әрекетті үйлестіру, тиімді нәтижеге қол жеткізу. Өзін-өзі басқару мен бірлесе басқаруды дамыту. Оқушылардың жетістіктері мен ілгерушіліктеріне байланысты тұрақты, конструктивті кері байланысты қамтамасыз ету.

Басқарудың негізгі әлеуметтік функциясы. Еңбек функциясы. Басқару, ұйымдастырушылық, әлеуметтік-тұрмыстық функция. Басқару, біріге басқару, оқу нәтижелерін өлшеу, бақылау және бағалау.

М 4.4

Оқушыларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар мен жобаларды орындауға өзбетімен жұмылдыруға жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған тапсырмалар, жобалар, рефераттар әзірлеу тәсілдерін меңгеру. Оқушылардың жұмысын белсендіру. Білім алушылардың қызметі мен тәртібін реттеу. Бастауыш мектепте пәндерді оқыту әдістемелерін өзбетімен әзірлеу.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Оқушылардың жобалау жұмысын ұйымдастыру. Оқу ақпараты көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру.

М 5.4

Өзбетімен интерактивті қарым-қатынасты жобалау жауапкершілігін, шығармашылық қарым-қатынастың жаңа формаларына ұмтылысты қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқыту әдістерін дифференциациялау, әдістемелік тәсілдердің суретін құру, қашықтықтан қарым-қатынас тәсілдерін жобалау, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың функционалды мүмкіндіктерін жүзеге асыру тәсілдерін меңгеру. Интерактивті қарым-қатынасты жобалау. Белсенді оқыту формалары мен әдістерін пайдалану.

Интерактивті қарым-қатынас әдістерін жобалау. Оқушыға педагогикалық әсер ету әдістері. Интерактивті қарым-қатынасқа қызығушылық.

М 6.4

Жағдаятты бақылау және бағалау, өз мақсатына сәйкес түзетулер енгізу.

Келесі әрекеттерге өзгерістер енгізу.

Келесі әрекеттерді түзету.

М 7.4

Таңдалған педагогикалық менеджмент әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігін өзбетімен талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу орнының нарық сұранысы мен қажеттілігіне, нақты тұтынушының сұранысына бағытталуы. Имидж, үнемі оқу сапасын арттыру ұмтылу, өзбетілділік, сұранысқа сай мақсат пен бағдарламаларды түзету, қызметтің соңғы нәтижесін анықтау.

Педагогикалық пенеджмент әдістері, функциясы, формалары. Оқу орны, педагогтың имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы.


      5. Кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

      6. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

      Орал гуманитарлық-техникалық колледжі

      7. Келісім парағы

Мекеме атауы

Келісім уақытты

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі


Орал қаласының № 17 жалпы орта білім беретін мектебі


Орал қаласының № 6 жалпы орта білім беретін мектебі


М.Б. Ыхсанов атындағы № 36 орта жалпы білім беретін мектебі



      8. Кәсіби стандартты сараптау және тіркеу

      Кәсіби стандарт тіркелді ______________________________________

      _______________________________________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ______________

      Хат (хаттама) № __________________ Мерзімі ____________________

  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі міндетін
атқарушының 2013 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 373 бұйрығымен бекітілді

"Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша
техникалық және кәсіптік білім беру кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

      1. Кәсіби стандарт:

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге арналған.

      2. Кәсіби стандарт негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері;

      2) облыстық білім басқармасының, қалалық, аудандық білім бөлімдерінің, білім жетілдіру орталығы, білім мекемелерінің басшылары, мекеме персоналын басқару құрылымдарының басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлеуші мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. Кәсіби стандарттар негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулар, профессиограмма, білім саласындағы ұйымдардың корпоративтік стандарттары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары әзірленеді.

      4. Осы кәсіби стандартты төмендегі терминдер мен қысқартулар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек функцияларының стандартты еместігі, жауапкершілігі мен өзбетінділігі параметрлерімен жіктелетін жұмысшылардың құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиыны;

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) кәсіби стандарт – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – кәсіби стандарттың еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы дайындық нәтижесінде пайда болатын практикалық білік, жұмыс тәжірибесі кешенін меңгеруді қажет ететін еңбек қызметі түрі;

      11) құзыреттілік – білім, білік және тәжірибені еңбек қызметінде пайдалану қабілеті;

      12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушы-әкімшілік иерархия жүйесіндегі функционалды орын;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

      5. Кәсіби стандартта келесі қысқартылған ұғымдары берілген:

      КҚ – кәсіби қызмет;

      ҚТ – қызмет түрі;

      КС – кәсіби стандарт;

      ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      БТБА – ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік – біліктілік анықтағышы;

      ҚР МКЖ - 01-2005-Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші;

      ҮБС – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары;

      КДДБББ -кәсіптік даярлығының деңгейін бағалау және мамандығы бойынша біліктілікті беру;

      М - міндеттер;

      Қ – қызметтер.

2. Кәсіби стандарт паспорты

      6. Кәсіби қызмет саласы "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту".

      7. Кәсіби қызмет саласының негізгі мақсаты: адамның тұлғалық және кәсіби әлеуетінің ашылуына жағдай жасау.

      Кәсіби стандарт "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" кәсіби облысындағы білім беру жүйесінің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігі мен құзыреттілігі, еңбек шарты, сапасы, мазмұнына қойылатын талаптарды белгілейді.

      8. Стандарт талаптары қызмет түрлері мен берілген саланың мынадай кәсіптеріне арналады: тәрбиешінің көмекшісі, тәрбиеші.

3. Еңбек қызмет түрлерінің карточкалары(кәсіп)

      1) Мамандық атауы: тәрбиешінің көмекшісі.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі –3.

      10. Лауазымның мүмкін болатын атаулары: тәрбиешінің көмекшісі, бала күтуші, гувернант.

      11. Мектепке дейінгі тәрбие және оқытудың барлық аталған кәсіптері субъектілерді құзыретті тұлғаның рухани, интеллектуалдық және дене мүмкіндіктерін ашуға, денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеуге, өз білімін жетілдіруі мен өзін дамытуына қолайлы жағдай жасауға міндеттейді.

      Жұмыс жасаудағы нормативті құжаттармен байланысы кәсіби стандартқа қатысты № 2-қосымшада белгіленген.

      12. Тәрбиеші көмекшісінің жұмыс жасау шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар кәсіби стандартқа қатысты № 2-қосымшада белгіленген.

      13. Кәсіби стандарттың бірлік тізімі кәсіби стандартқа қатысты № 2-қосымшада белгіленген.

      14. Тәрбиешінің көмекшісі жүзеге асыратын еңбек іс-әрекеттері және кәсіби стандарттың бірліктерін сипаттайтын, функционалды карта № 2-қосымшада белгіленген.

      15. Тәрбиеші көмекшісінің құзыреттілігіне қойылатын талаптар № 2-қосымшада белгіленген.

      2) Мамандық атауы: тәрбиеші.

      16. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі –4,5.

      17. Лауазымның мүмкін болатын атаулары: тәрбиеші, мектепке дейінгі ұйымының тәрбиешісі.

      13. Мектепке дейінгі тәрбие және оқытудың барлық аталған кәсіптері субъектілерді құзыретті тұлғаның рухани, интеллектуалдық және дене мүмкіндіктерін ашуға, денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеуге, өз білімін жетілдіруі мен өзін дамытуына қолайлы жағдай жасауға міндеттейді.

      Тәрбиеші жоспарлау құжаттарын, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар әзірлеу, мектеп алды даярлық, мектепке дейінгі мекемелер, шағын орта, тәрбиеленуші мен тәрбиеші құжаттарын рәсімдеу, техникалық оқыту құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану тағы басқалары оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын туғызады.

      Оқу орны, ата-аналармен қарым-қатынасқа, рухани-адамгершілік, патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      14. Тәрбиешінің жұмыс жасау шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар кәсіби стандартқа қатысты № 3-қосымшада белгіленген.

      15. Кәсіби стандарттың бірлік тізімі кәсіби стандартқа қатысты № 3-қосымшада белгіленген.

      16. Тәрбиешінің жүзеге асыратын еңбек іс-әрекеттері және кәсіби стандарттың бірліктерін сипаттайтын, функционалды карта № 3-қосымшада белгіленген.

      17. Тәрбиешінің құзыреттілігіне қойылатын талаптар № 3-қосымшада белгіленген.

  "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту"
мамандығы бойынша техникалық
және кәсіптік білім беру кәсіби
стандартына 1-қосымша

      1-кесте. Қызмет түрлері,кәсіптер, біліктілік деңгейлері

Іс-әрекет түрінің атауы

Еңбек нарықтығындағы өзгерістерге қарай мамандық атауы

ГК РК 01- 2005 сәйкес мамандық атауы

ҰБШбіліктілік деңгейі

1.

Ұйымдастырушылық - көмекші іс-әрекет

Тәрбиешінің көмекшісі

Тәрбиешінің көмекшісі, бала күтуші, гувернант

3

2.

Педагогикалық іс-әрекет.

Санатсыз тәрбиешісі (4.1)

Тәрбиеші, мектепке дейінгі ұйымының тәрбиешісі

4

3.

ІІ санатты тәрбиеші (5.4)

5

4.

І санатты тәрбиеші(5.3)

5

5.

Жоғары санатты тәрбиешісі (5.2)

5

  "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту"
мамандығы бойынша техникалық
және кәсіптік білім беру кәсіби
стандартына 2-қосымша

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ ҚР)

Базалық топ

5131 Балаларды күтетін қызметкерлер

Педагогикалық және оларға теңестірілген қызметкер лауазымдарының типтік біліктілік сипаттамалары(ТБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

3










санаты жоқ


      2-кесте.Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкіндігі бар жұмыс орындары (мекеме, ұйымдар)

Меншік нысандарына қарамастан мектепке дейінгі мекемелердің барлық түрлері (мемлекеттік, жекеменшік, шағын-орталықтар)

Зиянды және өмірге қауіпті еңбек шарттары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі

Жұмысқа рұқсат берудегі ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (мектепке дейінгі тәрбие және оқыту маманы дипломының болуы, КДДБББ сертификаты, дәрігерлік кітапша)

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

3

Техникалық және кәсіптік білімнің біліктілікте қол жеткізілген деңгейі

-


      3-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі (кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Мектеп жасына дейінгі балалардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау

Ф 2

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 3

Баланың жеке және тұлғалық (сапа) әлеуетін ашуға жағдай жасау

Ф 4

Ұйымдастырушы-қосымша қызметке өзгерістер енгізу


      4-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Тұлғалық бағытталуы: ынта-жігері, қажеттілігі, қызығушылығы, сезімі. Мүмкіндіктері: түйсік, қабылдау, ес, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілет. Стиль, өзін-өзі ұстаудың психологиялық ерекшеліктері: мінез, еңбекке көзқарасы, балаларға сүйіспеншілігі. Дене, психикалық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы. Рефлексия, мәселелік жағдаяттар, әлеуметтік сұраулар, тестілеу.

М 1.1 Баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Диагностикалау әдістерін жүзеге асыру

М 1.3 Тәрбиеші көмекшісінің педагогикалық қызметке дайындығын диагностикалау

Ф 2

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы

Денсаулық сақтау, ойын, дамыту орталары, балалар жиһаздары мен жабдықтары, ойыншықтар, әдістемелік құралдар, балалар тамағы, таза ауада серуендеу, бос уақыт, балалар бөлмесіндегі тазалық пен тәртіп, педиатрдың кеңесі, ата-аналар тілектері. Саздық аспаптар. Спорт зал, спорттық құрал-саймандар.

М 2.1 Бала мен тәрбиеші көмекшісінің денсаулығын сақтау, әлеуметтік қорғау, бейімделу.

М 2.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту. Тәрбиеші көмекшісі мен баланың кәсіби қажеттілігін қанағаттандыру.

Ф 3

Баланың тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу. Мектепке дейінгі ұйымдардың барлық типтерінде, үйде баланы тәрбиелеу және дамыту

Ұйымдастырушылық -қосалқы қызмет. Оқу-әдістемелік құжаттар, оқу-әдістемелік кешен, технологиялық карталар.

М 3.1 Тұлға қабілеттерін дамытудың тиімді жағдайларын жасау

М 3.2 Тапсырмалар, жаттығулар орындауға балаларды жұмылдыру

Ф 4

Балалардың бағдарламаны меңгеру деңгейін анықтау, педагогикалық қызмет деңгейін талдау.

Мектепте білім алуға даярлығы мен тәрбиелілік, даму деңгейінің нәтижелері.

М 4.1 Педагогикалық іс-әрекет нәтижелерін бағалау, баланың әрекеті мен өзінің әрекетіне өзгерістер енгізу.

М 4.2 Оқыту әрекеті деңгейін анықтау.

Тәрбиеші көмекшісінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер №

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білім

М 1.1

Тәрбиелеу үрдісін бақылау мен ұйымдастыру, тәрбиелік міндеттерді өз бетімен анықтау, баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалаудың әдістерін меңгеру нормаларын басшылықпен жүргізуді қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі.

Баланың денсаулығын сақтау мен нығайтуға, баланың психо-физикалық дамуын ынталандыруға бағытталған тәрбиеші (ата-ана) ұсыныстарын орындау. Баланы бақылау, режимдік сәттерін ұйымдастыруда жазба жүргізу. Диагностика қорытындысы бойынша бала дамуының жеке картасын әзірлеу.

Баланың тұлғалық қасиеттері. Диагностикалау құралдары мен өткізу әдістемесі. Мектеп жасына дейінгі балалардың жас және жеке психологиялық ерекшеліктері. Зерттеу жүргізу әдістері мен формалары

М 1.2

Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру нормаларын басшылықпен жүргізуді қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі.

Балаға жеке қарым-қатынас, тәрбиелеудің дұрыс тәртіптемесін таңдау, гигиеналық, этикалық, эстетикалық нормалар мен ережелерге дағдыландыру. Балаға тамақ даярлау, тамақтандыру, таза ауада серуендету, бос уақытын ұйымдастыру, балалар бөлмесін тазалық пен тәртіпте ұстау, педиатр ұсыныстары мен ата-аналардың тілектерін орындау.

Диагностиканы өткізу әдістемесі. Тәрбиеші көмекшісі мен баланың даму траекториясын жоспарлау. Тәрбиеші көмекшісінің стилі мен психологиялық ерекшеліктері.

М 1.3

Тәрбиеші көмекшісінің ұйымдастырушылық-қосалқы қызметке кәсіби дайындығының диагностикасын өткізу нормаларын басшылықпен жүргізуді қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі.

Тәрбиешінің басшылығымен әлеуметтік-психологиялық қалыптасу, әлеуметтік және еңбекке бейімделуді қамтитын күнделікті жұмыстарды орындау. Ғимараттар мен құралдардың жағдайын, санитарлық-гигиеналық нормаларын бақылау. Тәрбиеленушілердің өмірін жоспарлау және ұйымдастыруға, тәрбиеші ұйымдастыратын білім беру қызметін жүргізуге қатысу. Балалардың өмірі мен қызметін, құқығы мен еркіндігін, топтың мүлігі мен балалардың киімдерін сақтауды жауапкершілікпен орындау.

Нормативтік құжаттар, Балалар құқығы туралы конвенция, педагогика, психологиялық жас ерекшелігі, гигиена, дәрігерге дейінгі медициналық көмек негіздері, тәрбие жұмысы теориясы мен әдістемесі.

Тәрбие және білім беру үрдісінде іс-әрекетті ұйымдастыру құрылымы, түрлері. Педагогикалық іс-әрекетті моделдеу.

М 2.1

Салауатты өмір салтына тәрбиелеу бойынша орындаушылық-басқарушы қызмет. Ұйымдастырушылық қабілеттерін жүзеге асыру нәтижесіне жауапкершілік.

Денсаулық сақтау ортасын қалыптастыру. Балалардың өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігі үшін қолайлы жағдай жасау. Санитарлық-гигиеналық нормаларды, безендіруге қойылатын эстетикалық талаптарды орындау. Тәрбиелеу-білім беру, сауықтыру жұмыстарын қамту үшін педагогикалық және медициналық қызметкерлер, ата-аналар, тәрбиеленушілермен өзара бірлескен қарым-қатынас орнату. Алғашқы дәрігерлік көмек көрсету.

Салауатты өмір салтын тәрбиелеу. Санитарлық-гигиеналық ережелер. Медицина қызметкерлері, ата-аналар, балалар мен тәрбиешілер арасындағы қарым–қатын ас. Алғашқы дәрігерлік көмек көрсету

М 2.2

Тұлғалық және кәсіби қажеттіліктерін қанағаттандыруға өзбетімен, жауапкершілікпен қарап, жұмыс жасайтын оқу орны мен жанұяның саясаты мен дәстүрін жүзеге асыруды қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі.

Білім алу үрдісін заманауи техникамен, құралдармен, жиһаздармен қамту, тәрбиеші мен тәрбиеленушілердің жеке және кәсіби қызығушылықтарын қанағаттандыру. Баланың дербестігін дамыту үшін қолайлы, қуанышты, бақытты өмір сүруге жағдай жасау.

Ғимаратқа қойылатын санитарлық-гигиеналық нормалар, еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі, оқу орнының ішкі еңбек тәртібі ережесі.

Қауіпсіздік техникасы, санитарлық-гигиеналық ережелері. Өртке қарсы қауіпсіздік ережелері. Әртүрлі жастағы балалар контингенті ерекшеліктері. Бала дербестігін дамыту үшін жағдай жасау.

М 3.1

Тұлғаның кәсіби қабілеттерін дамыту үшін тиімді жағдай жасауды қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі.

Балаға жеке қарым-қатынас, тәрбиелеудің дұрыс тәртіптемесін таңдау, гигиеналық, этикалық, эстетикалық нормалар мен ережелерге дағдыландыру. Ғимаратты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес безендіру. Топтағы құралдар мен жабдықтардың сақталуын қадағалау. Тәрбиешіге балалармен барлық режимдік сәттерді дайындау мен өткізуге көмек көрсету.

Педагогикалық іс-әрекетті ұйымдастыру жұмыс түрлері мен әдістері, оның құрылымы. Оқыту әдістемесі. Оқу үрдісін жоспарлау әдістемесі. Жоспарлаудың негіздері, түрлері және әдістері. Әртүрлі жастағы балалар контингенті ерекшеліктері. Санитарлық-гигиеналық нормалар, эстетикалық талаптар. Тәрбиелеу- білім беру, сауықтыру жұмыстары. Педагогикалық қарым-қатынас.

М 3.2

Балаларды тапсырмалар мен жаттығуларды орындауға білім мен дағдыларын жұмылдыруды қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі. Балалардың танымдық іс-әрекетін басқару үшін жауапкершілік.

Балалардың өмірі мен денсаулығына қауіпсіз жағдайды қамту. Ақыл-ой, дене дамуын қолдауға көмектесу. Баланы мектепке даярлау, музыкаға үйрету. Тіл дамыту, моторика, бала ақыл-ойы, ойын әрекеті, үштілділікке, музыкаға үйретуді меңгеру.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Балалардың ойын іс-әрекетін ұйымдастыру. Тілдерге үйрету. Музыкалық сауаттылық.

М 4.1

Рефлексивті мәдениеті мен еңбек іс-әрекетінің нәтижелерін бағалауға қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі. Балалардың әрекеті мен өзінің әрекетіне, қадағалау үрдісіндегі енгізілген түзетулерді енгізуге жауапкершілік.

Бақылау -өлшеу материалдарды таңдау. Балалардың іс-әрекетін басқару механизмдерді ойластыру, қадағалау жұмысының нәтижелерін түзету. Балалар әрекеті мен өзінің әрекетін түзету. Білім, білік, дағдыларында қателіктерді және білім алудағы жетістіктерді іріктеу. Диагностика негізінде балалармен жұмыс режимдерін ұйымдастыру және мазмұнына түзетулер енгізу.

Білім беру стандартын меңгеру, жалпы оқыту, білік пен дағдылардың дамыту деңгейі. Оқу ақпараттарды іріктеу, меңгеру үрдісінде жағымды мотивация болуына ынталандыру. Рефлексия типтері. Педагогтың рефлексивті мәдениеті.

М 4.2

Рефлексивті қызметін, тұлғалық өсуін, тәрбиелеу, білім беру, даму деңгейін анықтауды қарастыратын орындаушылық-басқарушы қызметі

Әртүрлі жастағы балалармен, олардың қабілеттерін дамыту үшін үстел үсті, дидактикалық, компьютерлік, интеллектуалдық ойындарды ұйымдастыру тәсілдерін меңгеру. Әртүрлі бақылау түрлерін, қорытынды диагностика мен жаңа міндет пен мақсат қоюды жүзеге асыру.

Жеке ерекшеліктерді есепке алу, іс-әрекет түрлерін таңдау. Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, білім беру, даму сапасының мониторингі. Бақылау формалары.

  "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту"
мамандығы бойынша техникалық
және кәсіптік білім беру кәсіби
стандартына 3-қосымша

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ ҚР)

Базалық топ

3320 Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту қызметкері

Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

4













санаты жоқ

5

жоғарғы

бірінші

екінші





2-кесте.Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (мекеме, ұйым)

Меншік нысандарына қарамастан мектепке дейінгі мекемелердің барлық түрлері (мемлекеттік, жекеменшік, шағын-орталықтар)

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (мектепке дейінгі білім беру маманы дипломының болуы, КДДБББ сертификаты, дәрігерлік кітапша)

ҰБШ біліктілік деңгейі

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

4

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

4 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес

5

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

3-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі ( кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифрі

Еңбек функциялары атауы( кәсіби стандарттардың бірліктері)

Ф 1

Мектеп жасына дейінгі балалардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау.

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін әзірлеу

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Білім алушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату

Ф 5

Өзіндік іс–әрекетті түзету және рефлексиялау

Ф 6

Оқыту сапасының мониторингін өткізу


      4-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, түйсік, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез.Баланың дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы

М 1.1 Баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделу, ұжым қалыптастыру, мемлекеттік тілді, көптілділікті білуге және құрметтеуге тарту, қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелеуге жағдай жасау.

М 2.2 Ұлттық сана-сезім қалыптастыру, эстетикалық қызығушылығы мен көркем талғамын дамыту

М 2.3 Мектеп жасына дейінгі балаларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4 Көшбасшының, өз елінің патриоттарының тұлғалық сапаларын дамыту

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы

Оқу-әдістемелік қамту. Оқытудың техникалық құралдары. Жабдықталған мультимедиялық кабинеттер, спорт залдар.Ойын құралдары және дидактикалық материалдар, аудиовизуалды құралдар.Кітапхана, электронды оқу залы.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, балалар мен тәрбиешілердің денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдарды, технологияларды, педагогикалық қызметті ұйымдастырудың құрылымын, түрлері мен тәсілдерін білу

Педагогикалық қызметтің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысын және нәтижесін болжау әдістемесі. Мектеп жасына дейінгі балалар мен тәрбиеші қызметінің жоспары. Педагогикалық қызметті ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру

М 4.3 Нәтижеге бағытталған ұйымдастырылған оқу әрекеттерін моделдеу.

М 4.3 Балаларды тапсырмалар, жаттығулар орындауға жұмылдыру

Ф 5

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру

Өзара бірлескен іздеу режимі.

Талдау мен өзіндік талдау сызбасы. Рефлексия нәтижелері.

Қызметті түзету

М 5.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 5.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 5.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 5.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 6

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электрондық бақылаушы бағдарламалар. рефлексия. Баланың портфолиосы. Дамыту және тәрбиелеу, мектепте оқуға дайындығы деңгейінің нәтижесі.

М 6.1 Тәрбиешінің мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 6.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 6.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау

М 6.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Балалар, ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, тәрбиешінің имиджі.

4.1 Тәрбиеші құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер №

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеуді, өзбетімен жоспарлауды қарастыратын орындаушылық-басқару қызметі.

Балалардың әлеуметтік жағдайын (жанұя жағдайы мен тұрмыстық жағдайлар) зерттеу. Баланың әлеуметтік суретін (бағалық, мотивация, әрекеттік, коммуникативтік, когнитивтік қорлар) құрастыру. Мектеп жасына дейінгі балалардың қызығушылықтары, бейімділігі, мотивтері туралы баланың портфолиосына мәліметтер жинақтау.

Баланың тұлғалық сапалары. Балалардың жас және жеке ерекшеліктері. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық ерекшеліктері.

Зерттеу өткізу әдістері мен формалары.

М 2.1

Өзбетімен бейімделуге, ұжым қалыптастыру үшін ауызша және жазбаша коммуникацияның түрлерін пайдалануды қарастыратын, мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге жауапкершілікпен қарайтын, тәрбие үрдісі нормаларын басшылықпен жүргізуді орындаушылық-басқару қызметі.

Іс-әрекет пен мінез-құлық нормаларын таңдау, адекватты жағдайлар; ақпараттық қорлар мен арнайы білімдерді пайдалану; сенімділік ахуалы мен балалар ұжымын қалыптастыру. Қоғамдағы этикалық және эстетикалық нормаларды сақтауға үйрету. Балаларда ес, зейін, ойлау, бастамашылдық, қарым-қатынас біліктерін дамыту.

Тәрбие жұмысы, ұжым құру теориясы мен әдістемесі. Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие шараларын ұйымдастыру. Тәрбиеленуші моделі. Мінез-құлық мәдениеті.

М 3.1

Әлеуметтік қорғауды, бейімделуді, балалар мен тәрбиешілердің денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдістегі орындаушылық- басқару қызметі.

Әр тәрбиеленушінің қабілеті мен бейімделуін дамытуға қолайлы жағдай жасау. Балаларды тамақтандыру, ұйықтату, дәрігерлік қызмет көрсетумен қамтамасыз ету. Салауатты өмір салтын сақтау. Санитарлық талаптарға сай қауіпсіздік техникасы ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормаларды, безендіруге қойылатын эстетикалық талаптарды сақтау.

Педагогикалық үрдісті ұйымдастырудың ерекшеліктері. Денсаулықты сақтау ортасын құрастыру. Ғимаратқа қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар. Нормативтік құжаттар.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің мақсаты мен міндеттерін анықтау, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжау шеңберіндегі орындаушылық-басқару қызметі.

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің мақсат -міндеттерін тұжырымдау. Соңғы нәтижені болжау. Педагогикалық міндеттерді, ұйымдастырылған оқу, еңбек, ойын әрекеттерін, режимдік сәттерді жоспарлау, ата-аналармен жұмыс жасау біліктерін нақтылау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша тәжірибелік-бағдарланған, кәсіби білім. Оқу қызметін жоспарлау және ұйымдастыру. Оқыту және дамыту үрдісін ұйымдастыру түрлері, тәсілдері мен құрылымы.

М 5.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, ұғыну, түйсінуді қарастыратын тәрбиелеу, оқу үрдісі шеңберіндегі орындаушылық-басқару қызметі.

Адамның өзіндік талдауға қабілетін дамыту, қоршаған ортамен заттық-әлеуметтік қарым-қатынасын ойлау және қайта ойлау. Ұйымдастырылған оқу формаларында балаларға түсірілетін гигиеналық жүктеменің талаптарын сақтау. Тәрбиешілердің ата-аналармен, заңды өкілдермен қарым-қатынасын дамыту.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, білім беру және даму сапасының мониторингісін өткізу

М 6.1

Мониторинг өткізуге тәрбиешінің дайындық деңгейін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі орындаушылық-басқару қызметі.

Білім сапасын диагностикалау, педагогикалық талдау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық диагностика теориясы, әдістемесі мен технологиясы, мониторинг өткізу.

5.4 Тәрбиеші құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Баланың тұлғалық әлеуетін диагностикалауды қарастыратын басқару қызметі.

Педагогикалық қызметті жоспарлау және жүзеге асыру үшін кәсіби диагностикалау (психологиялық, әлеуметтік, медициналық). Баланың жеке даму траекториясын әзірлеу. Әр баланың тұлғасын дамытуға ықпал ететін жақсы және әлсіз жақтарын, мотивтері, бейімделушіліктерін, қызығушылықтарын, жеке қабілеттерін зерттеу.

Мектеп жасына дейінгі баланың тұлғалық қасиеттері. Диагностиканы өткізу құралдары мен әдістемесі. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық (зейін, ес, ойлау, сөйлеу) және қарым-қатынас сферасын дамыту. Әртүрлі топтағы балаларды дамыту ерекшеліктері. Психологиялық, әлеуметтік, медициналық диагностика. Тәрбиешінің диагностикалық біліктері.

М 2.2

Ұлттық сана-сезімді қалыптастыру, көркем талғамы мен эстетикалық қызығушылығын дамытуды қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Ұжымның қалыптасуы, тұлғаралық қарым-қатынас негіздері мен мәдениетіне тәрбиелеу. Балаларды жеке гигиена негіздеріне үйрету.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысының әдістемесі. Коммуникативтік әлеуметтік құзыреттіліктер. Жеке гигиена негіздері.

М 3.2

Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамтуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлармен қамтамасыз ету. Оқу-әдістемелік кешеннің, картотеканың, дидактикалық, оқытудың техникалық және басқа да құралдарының болуы мен білім стандартына, кабинеттің бейініне сәйкестігі.

Білім беру үрдісінің материалды-техникалық, әдістемелік қамтамасыз етілуі. Оқу–тәрбие үрдісін ұйымдастыру ерекшеліктері. Қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар. Өрт қауіпсіздігі.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу мен құрастыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Оқу материалын таңдау. Оқу ақпаратын талдау, логикалық құрылымдау тәсілдерін меңгеру. Бала әрекеті мен өз әрекетінің тізбектілігін құру білігі. Баланың күнделікті ойын, серуен, күн режиміне сай басқа да шараларын уақтылы ұйымдастыру.

Оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру бойынша нормативтік құжаттар. Бала мен тәрбиешінің педагогикалық қарым-қатынасы. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Пәндік, пәнаралық білімді жүйелеу. Жасына сай білім беру облыстарының бағдарламалық мазмұны.

М 5.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Баламен жұмыстың мақсатын анықтау, өзбетімен білімін жетілдіруге, қызығушылық, белсенділікке үйрету.

Рефлексия – баланың оқу жетістіктерін анықтау, қызмет тәсілдерін түсіну.

М 6.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу – тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Бақылаудың әртүрлі формаларын өткізу: фронталды, топтық, жеке, аралас және балалардың өзін-өзі қадағалауы. Әр жастағы балалардың даму деңгейін анықтау. Білім сапасын тәуелсіз бағалауды өткізу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту, даму сапасының мониторингісін жүргізу. Бақылау формалары.

5.3 Тәрбиеші құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.3

Диагностика нәтижесін жүзеге асыруды қарастыратын басқару қызметі.

Мектеп жасына дейінгі балалардың ойын, оқу, еңбек әрекеттерін ұйымдастыру бойынша педагогикалық қызметтің диагностикасы нәтижесін талдау. Әр жастағы балалардың сөйлеу кемшіліктерін анықтау және түзету жұмыстарын, психологиялық –педагогикалық диагностикасын жүргізу.

Диагностика нәтижесін пайдалануда тәжірибеге бағытталған, кәсіби білім. Балалардың қабілетін дамыту.

М 2.3

Балаларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тартуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік орта құру. Адамгершілік сапаларын дарыту. Рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру. Тәртіп нормалары тәсілін меңгеру.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие шараларын ұйымдастыру. Рухани-адамгершілік тәрбие.

М 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамтуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Әдістемелік шараларға, біліктілікті арттыру курстарына қатысу. Оқу орнындағы әдістемелік бірлестік, шығармашылық топ, озық тәжірибе мектебі жұмысына қатысу.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру. Әдістемелік ұсынымдар дайындау. Жаңа педагогикалық технологиялар.

М 4.3

Нәтижеге бағытталған ұйымдастырылған оқу әрекеттерін модельдеуді қарастыратын оқу – тәрбиелеу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тақырыптық жоспарға сәйкес құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған тәрбиелеу-білім беру жұмыстарының, сценарийлер мен мерекелерді, бос уақытты ұйымдастырудың конспектілерін құрастыру. Сабаққа көрнекі материалдар дайындау. Оқу әрекеті мен моторика, ес, сөйлеу жаттықтыру сағаттарын моделдеу және өткізу.

Ұйымдастырылған оқу әрекетіне қойылатын қазіргі талаптар. Оқыту әдістерінің жіктелуі. Баланың жасына сай режимдік сәттерді ұйымдастырудың кәсіптік сапалары. Оқытудың инновациялық технологиялары.

М 5.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеруді қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау. Жеке шығармашылық өсуі, рефлексивтік қызметін болжау.

Рефлексия дамыту мазмұны мен жолдары. Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

М 6.3

Педагогикалық қызметті бағалау мен сараптауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу материалын меңгеру,дамыту үрдісінде балалардың қызметін талдау мен бағалау. Балалардың тәрбиелік деңгейі мен білім деңгейін талдау. Бағалау және өзін–өзі бағалау. Бағалау нәтижелеріне өзгерістер енгізу.

Білім сапасының критерийлері мен көрсеткіштері. Оқыту нәтижесіне берілетін педагогикалық сараптама технологиялары. Оқыту,тәрбиелеу, дамыту сапаларының мониторингін өткізу бағдарламасы мен әдістемесі. Педагогикалық бағалау функциясы.

5.2 Тәрбиеші құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Өзбетімен баланың жеке траекториясын құрастыру және диагностика нәтижелерін пайдалануға жауапкершілігін қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану. Педагогикалық қызметті жоспарлау және жүзеге асыру үшін психологиялық, медициналық, әлеуметтік мониторинг жүргізу. Баланың дидактикалық, конструктивті, коммуникативтік және ұйымдастырушылық қабілеттерін дамыту.

Диагностика өткізу әдістемесі. Бала дамуының жеке траекториясы. Баланың белсенділігін зерттеуді диагностикалау.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын, өз елінің патриотын дамытуға жауапкершілікті қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділік, креативтілік, жинақылық қасиеттерін қалыптастыру.

Көшбасшылық қасиеттерді дамыту. Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Патриоттық тәрбие.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқаруды дамытуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушылар, ата-аналар қажеттіліктерін қанағаттандыру, іс-әрекетті үйлестіру, тиімді нәтижеге қол жеткізу. Өзін-өзі басқару мен бірлесе басқаруды дамыту.

Басқарудың негізгі әлеуметтік функциясы. Еңбек функциясы. Басқару, ұйымдастырушылық, әлеуметтік-тұрмыстық функция.

М 4.4

Балаларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар орындауға өзбетімен жұмылдыруға жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Күн режимі бойынша белсенді әрекеттер орындау, әртүрлі танымдық ойындар ұйымдастыру. Балалардың денсаулық, таным, әлеумет, дамыту, ойын, еңбекке баулу аймақтары бойынша қызметін белсендіру, тәртібін реттеу. Баланың жасына сай күн режимін, математикалық түсініктерін қалыптастыру, қоршаған ортамен, бейнелеу өнерімен таныстыру бағытында оқу әрекеттерін ұйымдастыру.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Оқу ақпаратын алу көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру. Жасы мен бағдарламаға сай әртүрлі қызметтерді ұйымдастыру ерекшеліктері.

М 5.4

Өзбетімен жағдаятты бақылау және бағалау, өз мақсатына түзетулер енгізу.

Келесі әрекеттерге өзгерістер енгізу. Жалпы еңбекке баулу және кәсіби әрекеттерін дамыту және түзету. Диагностикалық мәліметтер негізінде балалармен жұмыс режимі сәттерін ұйымдастыру және оның мазмұнын түзету.

Баланың жас ерекшеліктеріне сәйкес рефлексия жүргізу.

М 6.4

Таңдалған педагогикалық менеджмент әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігін талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу орнының нарық сұранысы мен қажеттілігіне, нақты тұтынушының сұранысына бағытталуы. Мектепке дейінгі ұйымдардың балалар мен ата-аналар, қоғам алдындағы имиджін, мәртебесін көтеру мақсатында шаралар ұйымдастыру және өткізу. Имидж, оқу сапасын арттыруға ұмтылу, сұранысқа сай мақсат пен бағдарламаларды түзету, соңғы іс-әрекет нәтижесін анықтау.

Педагогикалық менеджмент функциясы, әдістері мен формалары. Оқу орны, педагогтың имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы. Мектепке дайындық деңгейінің жоғары нәтижелері.


      5. Кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

      6. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

      Орал гуманитарлық-техникалық колледжі

      7. Келісім парағы

Мекеме атауы

Келісім уақытты

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі


Орал қаласының № 6 "Шолпан" мектепке дейінгі мекеме


Орал қаласының № 10 "Балапан" мектепке дейінгі мекеме



      8. Кәсіби стандартты сараптау және тіркеу

      Кәсіби стандарт тіркелді ______________________________________

      _______________________________________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ______________

      Хат (хаттама) № ___________________ Мерзімі ___________________

  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі міндетін
атқарушының 2013 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 373 бұйрығымен бекітілді

"Дене тәрбиесі және спорт" мамандығы бойынша
техникалық және кәсіптік білім беру кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

      1. Кәсіби стандарт:

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге арналған.

      2. Кәсіби стандарт негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері;

      2) облыстық білім басқармасының, қалалық, аудандық білім бөлімдерінің, білім жетілдіру орталығы, білім мекемелерінің басшылары, мекеме персоналын басқару құрылымдарының басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлеуші мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. Кәсіби стандарттар негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулар, профессиограмма, білім саласындағы ұйымдардың корпоративтік стандарттары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары әзірленеді.

      4. Осы кәсіби стандартты төмендегі терминдер мен қысқартулар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек функцияларының стандартты еместігі, жауапкершілігі мен өзбетінділігі параметрлерімен жіктелетін жұмысшылардың құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиыны;

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) кәсіби стандарт – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – кәсіби стандарттың еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы дайындық нәтижесінде пайда болатын практикалық білік, жұмыс тәжірибесі кешенін меңгеруді қажет ететін еңбек қызметі түрі;

      11) құзыреттілік – білім, білік және тәжірибені еңбек қызметінде пайдалану қабілеті;

      12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушы-әкімшілік иерархия жүйесіндегі функционалды орын;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

      5. Бұл кәсіптік стандартта келесі қысқартулар қолданылады:

      КҚ – кәсіби қызмет;

      ҚТ – қызмет түрі;

      КС – кәсіби стандарт;

      ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      БТБА – ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік – біліктілік анықтағышы;

      ҚР МКЖ - 01-2005- Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші;

      ҮБС – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары;

      КДДБББ -кәсіптік даярлығының деңгейін бағалау және мамандығы бойынша біліктілікті беру;

      М - міндеттер;

      Қ – қызметтер.

2. Кәсіби стандарт паспорты

      6. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Дене тәрбиесі және спорт.

      7. Экономикалық қызметтің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: адамның тұлғалық және кәсіби әлеуетінің ашылуына жағдай жасау.

      Кәсіби стандарт "Дене тәрбиесі және спорт" кәсіби облысындағы білім беру жүйесінің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігі мен құзыреттілігі, еңбек шарты, сапасы, мазмұнына қойылатын талаптарды белгілейді.

      8. Еңбек қызметі, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандарттың 1-қосымшасында берілген.

      Стандарт талаптары берілген саланың келесі кәсіптеріне қатысты: нұсқаушы, мұғалім, жаттықтырушы.

3. Еңбек қызмет түрлерінің карточкалары (кәсіп)

      1) Кәсіп атауы: нұсқаушы.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -5.

      10. Лауазымның мүмкін атаулары: жүзу бойынша нұсқаушы, дене шынықтыру бойынша нұсқаушы, емдік дене шынықтыру нұсқаушысы, көпшілік шараларды ұйымдастыру жұмыстары бойынша нұсқаушы, тренажер нұсқаушысы, туризм бойынша нұсқаушы.

      11. Нұсқаушы кәсібі субъектіге құзыретті жеке тұлғаның денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын құруға, рухани, интеллектуальдық және дене мүмкіндіктерін дамытуға, өзіне-өзі білім беру мен өзін-өзі дамытуға қолайлы жағдай жасауға міндет жүктейді.

      Жаттықтырушы оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын жасайды: жоспарлаушы құжаттарды, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар, оқу орны құжаттарын безендіреді, оқушы мен мұғалім, нұсқаушы, жаттықтарушы портфолиосын әзірлейді, оқытудың техникалық құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасына, рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру, қазақстандық патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      12. Жаттықтырушының еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен жаттықтырушының орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      15. Жаттықтырушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      2) Кәсіп атауы: мұғалім.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -5.

      10. Лауазымның мүмкін атаулары: дене тәрбиесі және спорт мұғалімі.

      11. Мұғалім кәсібі субъектіге құзыретті жеке тұлғаның денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын құруға, рухани, интеллектуальдық және дене мүмкіндіктерін дамытуға, өзіне-өзі білім беру мен өзін-өзі дамытуға қолайлы жағдай жасауға міндет жүктейді.

      Мұғалім оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын жасайды: жоспарлаушы құжаттарды, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар, оқу орны құжаттарын безендіреді, оқушы мен мұғалім, нұсқаушы, жаттықтарушы портфолиосын әзірлейді, оқытудың техникалық құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасына, рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру, қазақстандық патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 3-қосымшасында көрсетілген.

      12. Мұғалімнің еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 3-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 3-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен мұғалімнің орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 3-қосымшасында көрсетілген.

      15. Мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 3-қосымшасында көрсетілген.

      3) Кәсіп атауы: жаттықтырушы.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -5.

      10. Лауазымның мүмкін атаулары:

      11. Жаттықтырушы кәсібі субъектіге құзыретті жеке тұлғаның денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын құруға, рухани, интеллектуальдық және дене мүмкіндіктерін дамытуға, өзіне-өзі білім беру мен өзін-өзі дамытуға қолайлы жағдай жасауға міндет жүктейді.

      Жаттықтырушы оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын жасайды: жоспарлаушы құжаттарды, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар, оқу орны құжаттарын безендіреді, оқушы мен мұғалім, нұсқаушы, жаттықтарушы портфолиосын әзірлейді, оқытудың техникалық құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасына, рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру, қазақстандық патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 4-қосымшасында көрсетілген.

      12. Жаттықтырушының еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 4-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 4-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен жаттықтырушының орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 4-қосымшасында көрсетілген.

      15. Жаттықтырушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 4-қосымшасында көрсетілген.

  Дене тәрбиесі және спорт
кәсіби стандартына
1-қосымша

      1.Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с

Қызмет түрі атауы

Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы

ҚР МЖ 01-2005 сай кәсіптер атауы

ҰБШ біліктілік деңгейі




Педагогикалық қызмет

Санаты жоқ нұсқаушы (5.5)

Жүзу бойынша нұсқаушы, дене шынықтыру бойынша нұсқаушы, емдік дене шынықтыру нұсқаушы, көпшілік шараларды ұйымдастыру жұмыстары бойынша нұсқаушы, тренажер нұсқаушысы, туризм бойынша нұсқаушы

5




Екінші санатты нұсқаушы (5.4)

5




Бірінші санатты нұсқаушы (5.3)

5




Жоғарғы санатты нұсқаушы (5.2)

5




Педагогикалық қызмет

Санаты жоқ мұғалім (5.5)

Дене шынықтыру және спорт мұғалімі, спорт бойынша жаттықтырушы -оқытушы

5




Екінші санатты мұғалім (5.4)

5




Бірінші санатты мұғалім (5.3)

5




Жоғарғы санатты мұғалім (5.2)

5




Педагогикалық қызмет

Санаты жоқ жаттықтырушы (5.5)

Спорт бойынша жаттықтырушы-оқытушы

5




Екінші санатты жаттықтырушы (5.4)

5




Бірінші санатты жаттықтырушы (5.3)

5




Жоғарғы санатты жаттықтырушы (5.2)

5

  Дене тәрбиесі және спорт
кәсіби стандартына
2-қосымша

      1. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

3475 Спортшылар, нұсқаушылар, әдіскерлер

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

5.5, 5.4, 5.3, 5.2

жоғарғы

бірінші

екінші

санаты жоқ


      2. Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Жекелік формаларына қарамастан барлық мекеме түрлері (мектепке дейінгі мекеме, бастауыш мектептер, орта мектептер, спорт мектептері, фитнес-клубтар, тренажер залдары)

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, 18 сағаттық мөлшерлі жұмыс күні, 1,5 жүктеме беріледі.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР Заңнамаларына сәйкес (нұсқаушының дипломы мен КДДБББ сертификатының болуы, медициналық кітапшасының болуы)

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру мен оқытудың деңгейі

Жұмыс тәжірибесінің талап етілуі

5

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

5

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

4 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес


      3-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі ( кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Білім алушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау

Ф 2

Жеке тұлғаны қалыптастыру моделін құру

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Оқу-жаттығу үрдісінің моделін құрастыру

Ф 5

Білім алушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай жасау

Ф 6

Өз қызметін талдау және түзету

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингісін өткізу


      4-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы

      (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, түйсік, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез. Білім алушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы

М 1.1 Білім алушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Білім алушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделу, ұжым қалыптастыру, мемлекеттік тілді, көптілділікті білуге және құрметтеуге тарту, тұлғаны дене мәдениетіне тәрбиелеуге жағдай жасау.

М 2.2 Адамның ұлттық сана-сезімін, үйлесімді дамуын қалыптастыру

М 2.3 Білім алушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4 Көшбасшының, өз елінің патриоттарының ерік, тұлғалық сапаларын дамыту

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы

Оқу-әдістемелік қамтамасыз ету. Жабдықталған кабинеттер, спорт залдары, құрал-жабдықтары, инвентарь Оқытудың техникалық құралдары.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, білім алушылар мен нұсқаушылардың денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдар, технологияларды және оқу-жаттықтыру қызметінің түрлері мен әдістерін, құрылымын білу.

Оқу-жаттықтыру қызметінің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысы мен нәтижесін жобалау әдістемесі. Білім алушы мен нұсқаушы қызметінің жоспары. Жаттығулар кешені, спорттық құралдар мен инвентарь. Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру

З 4.3 Нәтижеге бағытталған оқу-жаттықтыру сабақтарын, жаттығуларды модельдеу.

З 4.4 Дене жаттығулары кешені мен жаттықтыруларды орындауға білім алушыларды жұмылдыру

Ф 5

Білім алушының тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу

Ақпараттық-оқыту ортасы. Оқу құжаттары, электрондық оқулықтар. Электрондық қорлар, Техникалық оқыту құралдары. Интерактивтік қарым-қатынас.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту алаңын әзірлеу

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу

М 5.3 Ақпараттық –оқыту ортасын құрастыру

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру

Өзара бірлескен іздеу режимі. Талдау мен өзіндік талдау сызбасы. Рефлексия нәтижелері. Қызметті түзету. Президенттік және Ұлттық тест. Білім алушылардың дене дайындық деңгейін бақылау нормативі, экспресс-тест арқылы анықтау.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электрондық бақылаушы бағдарламалар. рефлексия. Білім алушының портфолиосы. Өзін-өзі бақылау күнделігі. Спорттық жарыстар нәтижесінің қорытындысы.

М 7.1 Нұсқаушының мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 7.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Білім алушылар ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, нұсқаушы имиджі


      5.5 нұсқаушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндет тер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Білім алушылардың жеке әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Тұлғаның жеке сапаларын зерттеуде тиімді диагностикалау әдістерін таңдау. Білім алушылардың спорттағы жеке тұлғалық сапаларын, дене, психикалық дамуын, техникалық-тактикалық жоғары деңгейдегі дайындығын зерттеу. Білім алушылардың жеке картасын жүргізу. Әртүрлі сапаларын дамыту.

Білім алушылардың жеке тұлғалық сапалары. Диагностика жүргізу құралдары мен әдістемесі. Білім алушылардың жас ерекшелік, психофизиологиялық және жеке ерекшеліктері, дене дайындығы. Білім алушылардың жеке картасын жасау технологиясы. Зерттеу жүргізудің формалары мен әдістері.

М 2.1

Бейімделуге, ұжымның қалыптасуына, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілді меңгертуге, жеке тұлғаның дене мәдениетін тәрбиелеуге жағдай жасау.

Басқа адамдармен қарым-қатынаста сенімділік ахуалын құру. Ұжымды қалыптастыру. Оқу-тәрбие үрдісіндегі барлық субъектілермен қарым-қатынаста педагогикалық этиканы сақтау, такт көрсету. Жарыстар мен жиындарда, жаттығу сабақтарында барлық білім алушылармен үнемі қарым-қатынас жасау.

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. Педагогикалық такт, педагогикалық этикет. Білім алушы моделі: тұлғалық сапасы мен білік тізімі, оқудағы жетістіктері мен қоғаммен қарым-қатынасы.

М 3.1

Білім алушылар мен нұсқаушылардың денсаулығын сақтауды, әлеуметтік қорғау, бейімделуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Салауатты өмір салтын жүзеге асыру. Оқу-жаттықтыру үрдісінің қауіпсіздігін толық қамтамасыз ету. Тәрбиеленушілердің спортқа қызығушылығын қалыптастыру. Медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру. Қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау, санитарлық-гигиеналық нормаларды, спорт құралдарын эстетикалық талапқа сай безендіру. Спорттық шаралар мен дене шынықтыру сабақтарын өткізуде білім алушылардың қауіпсіздігін толық қамтамасыз ету. Дене сымбатының, көзінің бұзылуының, қимыл-қозғалыстарының т.б. әр түрлі алдын алу және түзету шараларын өткізу.

Педагогикалық үрдісті ұйымдастыру ерекшеліктері. Салауатты өмір салтын насихаттау. Гигиена. Валеология. Емдік дене шынықтыру. Алдын алу жаттығулары. Денсаулық сақтау ортасын құру. Ғимаратқа, спорт залына қойылатын санитарлық-гигиеналық талап. Нормативтік құжаттар

М 4.1

Педагогикалық қызметтің мақсаты мен міндеттерін анықтау, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжау аясындағы басқару қызметі.

Адамның үйлесімді дамуы мен дене мәдениетін қалыптастыру. Соңғы нәтижені жобалау. Білім алушыны әлеуметтік ортада өнімді, белсенді өмірге дайындау. Дене тәрбиесінің білім беру, сауықтыру, тәрбиелеу міндеттерін анықтау. Оқу-жаттықтыру қызметінің күтілетін нәтижесін жобалау және жоспарлау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыруда практикалық-бағытталушы, кәсіби білімдерді меңгеру. Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастыру және жоспарлау.

М 5.1

Ақпараттық оқыту ортасын әзірлеуді қарастыратын оқыту үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Оқыту ортасында жұмыстың әдіс-тәсілдерін меңгеру. Инновациялық және Интернет технологияларды қолдану. Өзара бірлескен қызметте өзара түсінушілік, өзара қарым-қатынасты қамтамасыз ету. Спортшыларға спорттық қызмет техникасы мен тактикасын меңгерту.

Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастырудың құрылымы, түрі, әдіс-тәсілдері, әдістемесі. Педагогикалық өзара қарым-қатынас. Білім алушылардың әртүрлі контингентінің ерекшелігі. Спорттық қызметтің техникасы мен тактикасының жіктелуі.

М 6.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, ұғыну, түйсінуді қарастыратын оқу үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Қызметті қалыптастыру әдістері мен тәсілдерін меңгеру. Белгілі бір сапалары мен қабілеттерінің көрінуі, сыртқы проблеманың ішкі проблемаға ауысуы.

Рефлексияны ұйымдастыру кезеңдері. Рефлексия-субъектінің ішкі психикалық актілері мен жағдайын өзін-өзі тану үрдісі.

М 7.1

Нұсқаушының мониторинг жүргізуге дайындығының деңгейін қарастыратын оқу-жаттығу әрекеті аясындағы басқару қызметі.

Педагогикалық талдау және білім сапасын диагностикалау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен технологиясы, мониторинг жүргізу.


      5.4 нұсқаушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Білім алушылардың жеке әлеуетін диагностикалауда зерттеуді үйренуді қарастыратын оқу-жаттықтыру үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Жеке тұлғаны зерттеуде нақты психологиялық-педагогикалық әдістемелер қолдану. Жаттықтыру және жарыс үрдісінде білім алушыларды зерттеу.

Диагностика жүргізу әдістемесі. Білім алушылардың дамуының жеке траекториясы. Білім алушылардың белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамтамасыз ету.

М 2.2

Адамның ұлттық сана-сезімін, үйлесімді дамуын қалыптастыруды қарастыратын тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Түрлі спорттық шараларды ұйымдастыру және өткізу.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Спорттық шараларды ұйымдастыру. Тәрбие жұмысының әдістемесі.

М 3.2

Педагогикалық үрдісті материалдық-техникалық қамтамасыз етуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Оқу-әдістемелік кешеннің, басқа да оқытудың дидактикалық, техникалық құралдарының, спорттық құрал-жабдықтар мен инвентарьдың сәйкес болуы. Тренажер, спорт залдары мен сырғанау мұз айдынының, бассейннің, теннис корты мен спорт алаңдарының. гигиеналық талаптарға сай болуын бақылау. Техникалық қауіпсіздік ережелері бойынша нұсқау өткізу. Әлемдік және отандық спорт түрлерінің даму тенденциялары мен жаңа медициналық-биологиялық, фармакологиялық әдістерді қолдану. Спорттық құралдарды жөндеу мен қайта сатып алуды жоспарлай білу.

Әлемдік және отандық спорт түрлерінің дамуда тенденциялары мен жаңа медициналық-биологиялық, фармакологиялық әдістер. Қауіпсіздік техникасы, санитарлық-гигиеналық норма ережелері. Өрт қауіпсіздігі. Спорт құралдарын эксплуатациялау нормалары мен санитарлық ережелері. Қауіпсіздікті сақтау ережелері, санитарлық-гигиеналық талап. Өрт қауіпсіздігі. Спорт құралдарын эксплуатациялау нормалары мен санитарлық ережелерінің хаттамаларымен танысу.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнын жобалау және оқу материалының мазмұнын іріктеуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

ОӘК мазмұнын, арнайы жаттығуларды, спорт құралдары мен оқу құралдарын таңдау, жаттығулар кешенін әзірлеу. Нұсқаушының өз әрекеті мен білім алушы әрекетінің тізбегін құрастыра білу. Оқу материалын таңдау және құрастыра білу. Сабақ және оқу-жаттығуларын жобалау мен құрастырудың тәсілдерін меңгеру.

Нормативтік құжаттар. Қазіргі сабаққа қойылатын талаптар. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Дене тәрбиесінің, спорт құралдары мен жабдықталған залдардағы, снарядтардағы сабақтардың теориясы. Жаттығулар кешенін әзірлеуге қойылатын талаптар.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу-жаттықтыру үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Оқу ақпараты көздерін іріктеу. Оқу ақпаратын логикалық құрылымдау және талдау тәсілдерін меңгеру. Оқу – әдістемелік кешеннің мазмұнын, арнаулы жаттығулар, құралдарды, спорттық жабдықтарды таңдау. Білім алушы мен нұсқаушының жеке білім беру маршрутын әзірлеу.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Дене тәрбиесінің теориясы мен спорт құралдары мен снарядтардағы сабақтар. Нұсқаушының жеке білім беру маршруты.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Білім алушыларды алдағы жұмысының мақсатын анықтауға, өз білімін жетілдіруге мақсат қоя білу, жеке мотивацияға, оянуға үйрету.

Рефлексия – қызмет тәсілдерін сезіну, оқытудың білім беру мәнін ұғыну.

М 7.2

Көрсеткіштер мен критерийлерді анықтауды қарастыратын оқу-жаттықтыру әрекеті аясындағы басқару қызметі

Бақылаудың түрлі формаларын өткізу: жеке,топтық, фронтальды, аралас, және білім алушылардың өзін-өзі бақылауы. Білім алушылардың дене дайындықтарын тестілеу. Өзін-өзі бақылау күнделігін жүргізу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту және дамуы сапасының мониторингін жүргізу. Бақылау формалары.


      5.3 нұсқаушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.3

Диагностика нәтижесін жүзеге асыруды қарастыратын басқару қызметі.

Білім алушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуын диагностикалау нәтижелерін қолдану.

Диагностика нәтижелерін қолдану бойынша тәжірибеге-бағдарланған, кәсіби білімдер.

М 2.3

Білім алушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға баулуды қарастыратын тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік, сауықтыру ортасын құру. Ата–аналармен және қоршаған әлемге деген қарым – қатынаста рухани-адамгершілік құндылықтарды, интеллекті, танымдық белсенділікті қалыптастыру тәсілдерін меңгеру. Оқу – жаттықтыру үрдісінде кең ауқымды байланыста сөйлеуге дайындау.

Адамгершілік тәрбие. Этнопедагогика. Қарым-қатынас мәдениеті.

М 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік жағынан қамтамасыз етуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі

Әдістемелік шараларға қатысу. Ашық сабақтарды өткізу. Шығармашылық топтарды, әдістемелік бірлестіктерге жетекшілік жасау, озат тәжірибені жалпылау, өз-өзіне білім беру. Авторлық бағдарламалар, оқу-әдістемелік кешенді әзірлеу және тексеру. Қазіргі замандағы спорт ғылымындағы жетістіктерді қолдану.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру кезеңдері: әзірлеу, дайындық, жүргізу, талдау. Оқу-әдістемелік кешенге қойылатын талаптар. Жаңашыл технологиялар. Қазіргі замандағы спорт ғылымындағы жетістіктер

М 4.3

Нәтижеге бағытталған оқу-жаттықтыру сабақтарын, жаттығуларды модельдеуді қарастыратын оқу үрдісінің аясындағы басқару қызметі.

Жылдық, ағымдық жоспарға сәйкес сабақ жоспарларын, конспектілерді құру. Сабаққа дайындалу кезінде оқу материалдарын жоспарлау, өзінің жаттықтырушылық қызметін алдын – ала жүйе бойынша жоспарлау, оқытудағы қиындықтарды алдын – алу іскерлігін меңгеру. Білім алушылардың жас және жеке ерекшеліктерін есепке ала отырып жеке жұмыс жоспарын құру. Құрал – жабдықтарды сабаққа дайындау. Оқу-әдістемелік кешен, арнайы жаттығулар спорттық құрал – жабдықтардың мазмұнын таңдау. Сабақтар және оқу –жаттықтырушы сабақтарын, спорттық шараларды өткізу.

Сабаққа және оқу –жаттықтыру сабақтарына қойылатын қазіргі талаптар. Оқыту әдістерінің және техника – тактикалық тәсілдердің жіктелуі. Инновациялық технологиялар. Спорт снарядтары мен құралдарын сабақта қолданудың, дене тәрбиесінің теориясы. Жаттығулар кешенін құруға қойылатын талаптар.

М 5.3

Ақпараттық оқыту ортасын құрастыруды қарастыратын оқу үрдісінің аясындағы басқару қызметі

Оқу ақпаратын іздеу, талдау және оқу ақпаратын қайта өңдеу тәсілдерін меңгеру. Білім алушылардың денсаулығын нығайтуда алдын – алуға бағдарланған жаттығулар кешенін құрастыру. Ақпараттық-оқыту ортаны құрастыру білігі.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы бағдарламалық құралдардың түрлері. Ақпаратты жинау, талдау және жүйелеу әдістері. Алдын – алу жаттығуларының кешені.

М 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін меңгеру

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

М 7.3

Педагогикалық қызметті талдау мен бағалауды қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі

Оқу материалын меңгерудегі білім алушылардың іс-әрекетін талдау және бағалау. Білім алушылардың дене дайындығы деңгейін анықтауда Президенттік және Ұлттық тест, бақылау нормативі, экспресс-тест нәтижелеріне жауапкершілікпен қарау. Нұсқаушының спорт, шығармашылық, әлеуметтік, коммуникативтік әрекеттерді кәсіби жүзеге асыруы.

Білім сапасын бағалаудың көрсеткіштері мен критерийлері. Оқыту үрдісінің нәтижелерін талдаудың педагогикалық технологиясы. Президенттік және Ұлттық тест, бақылау нормативі.


      5.2 нұсқаушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Жеке тұлғаның моделін қалыптастыруға диагностика нәтижелерін қолдануды қарастыратын оқу- жаттығу қызметі аясындағы басқару қызметі

Диагностика нәтижелерін білім алушылардың дене, моральдық ерік-жігер, техникалық, спорт дайындығы деңгейін анықтауға қолдану.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру үшін практикаға бағдарланған кәсіби білімдер. Жеке ерекшеліктерді ескеру, іс - қимылдардың тәсілдерін таңдау. Спортшының дамуының жеке траекториясы және оның жеке парағы.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын,өз еліне деген патриоттық сезімдерін өзбетімен дамытуға бағытталған жауапкершілікті қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Спортшының жеке тұлғалық, адамгершілік, ерік -жігер сапаларын, интеллектісін,танымдық белсенділігін қалыптастыру тәсілдерін меңгеру.

Рухани -адамгершілік тәрбие. Патриоттық тәрбие. Өзін-өзі тану. Рухани мұра. Тәрбие жұмысының теориясы. Білім алушылардың адамгершілік ерік – жігер сапалары.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқаруды дамытуға бағытталған жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушыларға өзінің жетістіктері мен кемшіліктерін сезінуге көмектесу. Өз әрекетін, білім алушылардың әрекеттерін бағалау. Білім алушылардың жетістіктері және ілгерілеушіліктері туралы тұрақты, оңтайлы қайтарымды байланысты қамтамасыз ету. Спортшылардың психологиялық ерекшеліктерін, олардың күшті және әлсіз тұстарын зерттеу. Спортшыларды жарыс кезінде басқару.

Өзін-өзі дамыту механизмдері және өлшемдері. Оқу нәтижелерін басқару, өзара басқару, өлшеу бақылау және бағалау. Нұсқаушының секунданттық функциясы.

М 4.4

Білім алушыларды дене жаттығуларының кешенін орындауға жұмылдыруды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған жаттығулар кешенін орындау тәсілдерін меңгеру. Білім алушылардың әрекеті мен мінез - құлқын реттеу. Арнайы жаттығуларды, спорт құрал – жабдықтарын таңдау. Дене жаттығуларының кешенінің жүктемесін мөлшерлеу. Жаттығулар кешенін дайындау.

Техникалық-тактикалық тәсілдерді, оқыту әдістерін топтастыру. Жаттығулар кешенін құрастыруға қойылатын талаптар.

М 5.4

Өзбетімен интерактивті қарым-қатынасты жобалау жауапкершілігін, шығармашылық қарым-қатынастың жаңа формаларына ұмтылысты қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Педагогикалық әрекетті жобалау. Интерактивтік қарым-қатынасты жобалау. Пәнді оқыту әдістемесін өзбетімен дайындау. Интерактивтік оқытудың формалары мен әдістерін қолдану. Жаттығу және жарыс кезінде өзара топтық қарым-қатынасты ұйымдастыру.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы әралуан бағдарламалық құралдар. Ақпараттарды жинау, талдау және жүйелеу әдістері. Топтық өзара әрекет.

М 6.4

Өзбетімен жағдаяттарды бақылау және бағалау, белгіленген мақсатына сәйкес түзетулер енгізу жауапкершілігін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Одан арғы іс - қимылдарына өзгерістер енгізу. Өткізілген зерттеулердің нәтижелерін талдау іскерлігі, білім алушылардың дене дамуы әдістемесіне түзетулер енгізу. Спортшылардың мінез-құлқын, жүріс-тұрысын көңіл-күйін сәйкесті бағалау іскерлігі, оларды оқытудағы қателіктердің себептерін талдау тәсілдерін меңгеру.

Одан арғы іс қимылдарын түзету. Кәсіби тәуекел және гностикалық іскерлігі.

М 7.4

Педагогикалық менеджмент функциялары үшін таңдалған әдістер мен формалардың нәтижелілігін өз бетімен талдауды қарастыратын оқу процесі шеңберіндегі басқару қызметі.

Жаттығу сабақтарына, спортшылардың жарыстардағы ойындарына талдау іскерлігін тәжірибеде іске асыру. Педагогикалық жағдаяттарды және өз әрекетінің нәтижелерін талдау қабілетін меңгерту. Білім алушылар мен ата - аналар арасында тәуелсіз сұхбат, сауалнама жүргізу. Оқу - жаттығу қызметіндегі өзін - өзі бақылау және өзін - өзі бағалаудың түрлерінің жағдайын оқу жылының басында және соңында бақылау дағдысын меңгерту. Жеке тұлғалық шығармашылық өсуін, рефлексивтік қызметін анықтау.

Жаттықтыруышының шығармашылық - зерттеу іскерлігі. Педагогикалық менеджмент әдістері. Білімді тексерудің қазіргі әдістері және техникалық құралдары. Білім беру ұйымының, нұсқаушының имиджін анықтау өлшемдері. Рейтинг картасы.

  Дене тәрбиесі және спорт
кәсіби стандартына
3-қосымша

      1. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

2320 Орта мектеп мұғалімдері

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

5

жоғарғы

бірінші

екінші

санаты жоқ


      2. Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Меншік нысандарына қарамастан мекемелердің барлық түрлері (бастауыш мектептер, негізгі орта мектептер, лицейлер, гимназиялар, спорт мектептері, фитнес-клубтар, тренажер залдары).

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (мұғалім дипломы, СТБ сертификаты, дәрігерлік кітапшасының болуы).

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

5

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

5

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

4 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес


      3-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі ( кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Оқушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау.

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін әзірлеу

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Оқушылардың оқу қызметінің моделін әзірлеу

Ф 5

Оқушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату

Ф 6

Өзіндік іс–әрекетті түзету және рефлексиялау

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингін өткізу


      4-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, түйсік, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез. Оқушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы

М 1.1 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделу, ұжым қалыптастыру, мемлекеттік тілді, көптілділікті білуге және құрметтеуге тарту, тұлғаны дене мәдениетіне тәрбиелеуге жағдай жасау.

М 2.2 Адамның ұлттық сана-сезімін, үйлесімді дамуын қалыптастыру

М 2.3 Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4 Көшбасшының, өз елінің патриоттарының ерік, тұлғалық сапаларын дамыту

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы

Оқу-әдістемелік қамту. Жабдықталған кабинеттер, спорт залы, спорт құралдары, инвентарь. Оқытудың техникалық құралдары.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, оқушылар мен мұғалімдердің денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдарды, технологияларды, педагогикалық қызметті ұйымдастырудың құрылымын, түрлері мен тәсілдерін білу

Оқу-жаттықтыру қызметінің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысын және нәтижесін болжау әдістемесі. Оқушы мен мұғалім қызметінің жоспары. Кешенді жаттығулар, спорттық құрал-жабдықтар. Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру

М 4.3 Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сабақтан тыс формаларын моделдеу.

М 4.3 Дене жаттығуларын, жобалар орындауға оқушыларды жұмылдыру

Ф 5

Оқушының тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу

Ақпараттық-оқыту ортасы. Оқу құжаттары, электрондық оқулықтар. Электрондық қорлар, техникалық оқыту құралдары. Интерактивтік қарым-қатынас.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту алаңын әзірлеу

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу

М 5.3 Ақпараттық –оқыту ортасын құрастыру

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру

Өзара бірлескен іздеу режимі. Талдау мен өзіндік талдау сызбасы. Рефлексия нәтижелері. Қызметті түзету Президенттік және ұлттық тест. Оқушылардың дене дайындық деңгейін бақылау нормативі, экспресс-тест арқылы анықтау.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электрондық бақылаушы бағдарламалар. рефлексия. Білім алушының портфолиосы. Өзін-өзі бақылау күнделігі. Спорттық жарыстар нәтижесінің қорытындысы.

М 7.1 Мұғалімнің мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 7.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Оқушылар, ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, мұғалімнің имиджі.


      5.5 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Оқушылардың тұлғалық сапаларын диагностикалау әдістерін басшылықпен зерттеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісіндегі басқару қызметі.

Тұлғалық сапаларды зерттеуде диагностиканың тиімді әдістерін таңдау. Оқушының жеке тұлғалық сапаларын, психикалық дамуын, дене дайындығын зерттеу. Оқушының жеке картасын жүргізу. Тұлғалық және дене сапаларын дамыту.

Оқушылардың тұлғалық сапалары. Диагностиканы өткізу құралдары мен әдістемесі. Оқушылардың жас және жеке ерекшеліктері. Білім алушының жеке карточкасы. Зерттеу өткізу әдістері мен формалары.

М 2.1

Бейімделуге, оқушылар ұжымын қалыптастыруға, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілділікке, мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге жағдай жасауды қарастыратын тәрбие үрдісіндегі басқару қызметі.

Басқа адамдармен қарым–қатынаста сенімділік ахуалын құру. Оқушылар ұжымын құру. Оқу-тәрбие үрдісіндегі барлық субъектілермен қарым-қатынаста педагогикалық этика сақтау, такт көрсету.

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. Педагогикалық такт, педагогикалық этикет. Оқушы моделі: шеберлік тізімі, және тұлғалық сапалар, оқудағы жетістіктер, қоғаммен өзара әрекеттесу. Мінез-құлық мәдениеті.

М 3.1

Әлеуметтік қорғауды, бейімделуді, оқушылар мен педагогтардың денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдістегі басқару қызметі.

Салауатты өмір салтын жүзеге асыру. Спорт шараларын ұйымдастыру және өткізу. Оқушыларды тамақтандыру, дәрігерлік көмекпен қамтамасыз ету. Спорт ғимараттарын ТҚ ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормаларды, безендіруге қойылатын эстетикалық талаптарды сақтау.

Педагогикалық үрдісті ұйымдастырудың ерекшеліктері. Денсаулықты сақтау ортасын құрастыру. Ғимаратқа қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар. Нормативтік құжаттар.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің мақсаты мен міндеттерін анықтау, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжау шеңберіндегі басқару қызметі.

Адамның үйлесімді дамуы мен дене мәдениетін қалыптастыру. Соңғы нәтижені жобалау. Оқушыны әлеумет арасында өнімді, белсенді өмірге дайындау. Дене тәрбиесінің білім беру, сауықтыру, тәрбиелеу міндеттерін анықтау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша тәжірибелік-бағдарланған, кәсіби білім. Оқу –жаттықтыру қызметін жоспарлау және ұйымдастыру.

М 5.1

Ақпараттық–оқыту ортасын әзірлеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқыту алаңындағы жұмыстың әдіс-тәсілдерін меңгеру. Инновациялық және Интернет технологияларын қолдану. Өзара бірлескен қызметте өзара түсінушілік, өзара қарым-қатынасты қамтамасыз ету. Модуль, гипермәтін, көпдеңгейлі тапсырма, тест әзірлеу.

Білім беру, дамыту үрдісінде қызметті ұйымдастыру құрылымы, түрі, тәсілдері. Педагогикалық қарым-қатынас. Пәнді оқыту әдістемесі. Оқушылардың әр түрлі контингентінің ерекшелігі.

М 6.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, ұғыну, түйсінуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Қызмет тәсілдерін қалыптастыруды меңгеру. Сыртқы мәселелерді ішкі мәселеге ауыстыру, нақты сапалар мен қабілеттерін айқындау.

Рефлексия ұйымдастыру кезеңдері. Рефлексия-субъектінің ішкі психикалық актілері мен күйлерін сезіну үрдісі.

М 7.1

Мониторинг өткізуге мұғалімнің дайындық деңгейін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім сапасына мониторинг жүргізудің тәсілдерін меңгерту. Педагогикалық талдау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық мониторинг теориясы, әдістемесі мен технологиясы, оны өткізу түрлері.


      5.4 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Ұжым мен тұлғаны психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Диагностика жүргізу әдістемесі. Оқушының дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту.

М 2.2

Ұлттық ұлттық сана-сезімін, үйлесімді дамуын қалыптастыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Тәрбие шараларын ұйымдастыру мен өткізу.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысының әдістемесі. Тәрбие және сыныптан тыс шараларды ұйымдастыру.

М 3.2

Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамтуды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу-әдістемелік кешеннің, картотеканың, дидактикалық, оқытудың техникалық және басқа да құралдарының болуы мен білім стандартына, кабинеттің бейініне сәйкестігі. Спорт жабдықтарын сатып алу, жөндеуді жоспарлай білу.

Оқу–тәрбие үрдісін ұйымдастыру ерекшеліктері. Қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар. Өрт қауіпсіздігі.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу мен құрастыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

ОӘК мазмұнын, арнайы жаттығуларды, спорт құралдары мен оқу құралдарын таңдау, жаттығулар кешенін әзірлеу. Өз әрекеті мен оқушы әрекетінің жүйесін құрастыра білу. Оқу материалын таңдау және құрастыра білу. Оқушылардың қызметін жобалау, ұйымдастырушылық білігін ұйымдастыру. Оқу материалын таңдау және композициялық түрде құрастыра білу.

Нормативтік құжаттар. Сабаққа қойылатын талаптар. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Жаттығулар кешенін әзірлеуге қойылатын талаптар.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпараты көздерін іріктеу. Оқу ақпаратын талдау, логикалық құрылымдау, алгоритмдеу тәсілдерін меңгеру.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Пән бойынша білімі. Оқу ақпараты көздерін іріктеу.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау, орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру шеңберіндегі басқару қызметі.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Оқушыларды мақсатын анықтау, мақсат қоя білу мен өз білімін жетілдіруге, жеке мотивацияға, оянуға үйрету.

Рефлексия – оқушының оқу жетістіктерін анықтау, қызмет тәсілдерін түсіну.

М 7.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Әр түрлі формадағы бақылау өткізу: фронталды, топтық, жеке, аралас және оқушылардың өзін-өзі қадағалауы. Оқушылардың дене дайындығын тестілеу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту сапасын мониторингі, дамуын жүргізу. Бақылау формалары.


      5.3 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.3

Диагностика нәтижесін жүзеге асыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сабақ, оқу-жаттықтыру сабақтарын ұйымдастыруда диагностика нәтижесін пайдалану тәсілдерін меңгерту.

Диагностика нәтижесін пайдалануда тәжірибеге бағытталған, кәсіби білім. Сабақ, оқу-жаттықтыру сабақтарын ұйымдастыру әдістемесі.

М 2.3

Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тартуды қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік, сауықтыру ортасын құру. Рухани-адамгершілік құндылықтарды, интеллекті, ата–аналармен және қоршаған әлемге деген қарым – қатынаста танымдық белсенділікті қалыптастыру тәсілдерін меңгеру.

Рухани-адамгершілік, тәрбие. Этнопедагогика.

М 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамтуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Әдістемелік шараларға қатысу. Әдістемелік бірлестік, шығармашылық топ жұмысын басқару, озық тәжірибе жинақтау. Авторлық бағдарлама және оқу-әдістемелік кешен әзірлеу және сынақтан өткізу. Әріптестерімен практикалық тәжірибе алмасу.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру. Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру кезеңдері: әзірлеу, дайындық, жүргізу, талдау. Жаңа педагогикалық технологиялар. Авторлық бағдарлама және ОӘК әзірлеуге және қолдануға қойылатын әдістемелік талаптар.

М 4.3

Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды модельдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Күнтізбелік-тақырыптық, жылдық, ағымдық жоспарларға және жеке жоспар-кестеге сәйкес құзыреттіліктерге бағытталған сабақ жоспарлары мен конспектілерін құрастыру. Сабаққа презентациялық көрнекі материалдар дайындау. Сабақ және сыныптан тыс шараларды өткізу. Әдістер мен инновациялық технологияларды жіктеу және қолдану.

Сабаққа қойылатын қазіргі талаптар. Сабақтың құрылымы, түрлері және типтері. Оқыту әдістерінің жіктелуі. Оқытудың инновациялық технологиялары.

М 5.3

Ақпараттық-оқыту ортасын құрастыруды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын іздеу, талдау және өңдеу тәсілдерін меңгеру. Ақпараттық-оқыту ортаны құрастыру, күтілетін нәтижені болжау білігі.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы түрлі бағдарламалық құралдар. Ақпаратты жинақтау, талдау және жүйелеу әдістері.

М 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеруді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

М 7.3

Педагогикалық қызметті бағалау мен сараптауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу материалын меңгеру үрдісінде оқушылардың қызметін талдау мен бағалау. Президенттік және Ұлттық тест, бақылау нормативі, білім алушылардың денелік дайындық деңгейін экспресс-тесттер арқылы анықтау нәтижесіне жауапкершілігі.

Білім сапасының критерийлері мен көрсеткіштері. Оқыту нәтижесіне берілетін педагогикалық сараптама технологиялары.


      5.2 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану жауапкершілігін қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Диагностика өткізу әдістемесі. Оқушының дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын, өз еліне патриоттық сезімдерін өзбетімен дамытуға жауапкершілікті қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты дамыту.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысы әдістемесі. Жеке тұлғаны қалыптастыру моделі. Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Патриоттық тәрбие.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқаруды дамытуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушыларға өзінің жетістіктерін, кемшіліктерін сезінуге көмектесу. Өз іс-әрекетін, білім алушылардың жұмыс нәтижелерін бағалау. Білім алушылардың жетістіктері және дамуындағы ілгерілеушілік туралы тұрақты, оңтайлы қайтарымды байланысты қамтамасыз ету.

Өзін-өзі дамыту механизмдері және өлшемдері. Оқыту нәтижелерін басқару, өзара басқару, өлшеу бақылау және бағалау.

М 4.4

Оқушыларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар мен жобаларды орындауға өзбетімен жұмылдыруға жауапкершілікті қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған тапсырмалар, жобалар, рефераттар әзірлеу тәсілдерін меңгеру. Оқушылардың жұмысын белсендіру. Білім алушылардың қызметі мен тәртібін реттеу.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Оқушылардың жобалау әрекетін ұйымдастыру.

М 5.4

Өзбетімен интерактивті қарым-қатынасты жобалауды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Педагогикалық іс қимылдарды жобалау. Интерактивті өзара әрекетті жобалау. Пәнді оқыту әдістемесін өз бетімен дайындау. Интерактивтік оқытудың формалары мен әдістерін қолдану.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы әр алуан бағдарламалық құралдар. Ақпараттарды жинау, талдау және жүйелеу әдістері.

М 6.4

Өзбетімен жағдаятты бақылау және бағалау, жоспарлаған мақсатына сәйкес түзетулер енгізу жауапкершілігін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Болашақ әрекеттерге өзгерістер енгізу тәсілдерін меңгеру. Өткізілген зерттеулердің нәтижелерін талдау, оқушылардың дене дамуы әдістемесіне түзетулер енгізу.

Болашақ әрекеттерді түзету жолдары. Оқушылардың дене дамуы әдістемесіне түзетулер енгізу.

М 7.4

Өзбетімен таңдаған педагогикалық менеджмент әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігін талдау жауапкершілігін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу әрекетінің нәтижелілігін анықтау. Педагогикалық жағдаяттар мен өз қызметі нәтижесін талдау. Білім алушылар мен ата - аналар арасында тәуелсіз сұхбат, сауалнама жүргізу.

Педагогикалық менеджмент функциясы, әдістері мен формалары. Оқу орны, педагогтың имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы.

  Дене тәрбиесі және спорт
кәсіби стандартына
4-қосымша

      1. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

3475 Спортшылар, нұсқаушылар, әдіскерлер

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

5

жоғарғы

бірінші

екінші

санаты жоқ


      2. Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Меншік нысандарына қарамастан барлық типтегі мекемелер (спорт мектептері, фитнес-клубтар, тренажерлік залдар)

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (жаттықтырушы дипломының және СТБ сертификатының, медициналық кітапшаның болуы)

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

5

Санаты жоқ орта буын маманы

талап етілмейді

5

Екінші санатты орта буын жаттықтырушысы:

Европа, Азия, әлем чемпионатына, Азиялық ойындар, әлем кубогының кезеңдеріне, Дүниежүзілік жасөспірімдердің ойындарына, ТМД елдерінің халықаралық, Балтия, Ресей аймағының жасөспірім балалары арасындағы ойындарына, жеке және топтық спорт ойындарының түрлеріне бір қатысушы спортсменді даярлау;

төрт спортсменді жетілдіру үшін спорт саласындағы дарынды балаларға арналған мектеп-интернат немесе спорт колледжіне беру;

үш спортсменді Астана, Алматы қалаларындағы жарыстар үшін облыстық құрама командаға даярлау;

ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс дене тәрбиесі мен спорт саласында республикалық немесе облыстық мекемеде кем дегенде 2 жыл;

"Қазақстан Республикасының спорт шебері" атағынан төмен емес спорттық атақтың болуы

2 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын жаттықтырушысы:

Олимпиада ойындарының, Параолимпиада және Сурдолимпиада ойындарына бір қатысушы даярлау; немесе Азиялық ойындарда, Азиялық, Параолимпиада, Сурдолимпиада ойындарында спорт түрлерінен немесе спорттық ойындар түрлерінен жеке, топтық нөмерлерде 4-6 орындарды иеленген бір спортсменді даярлау;

немесе әлем чемпионатына, Азия, Европа, Әлемдік Универсиадалардың бір қатысушысы спортсменді даярлау;

немесе на кешенді халықаралық жасөсіпірімдер арасындағы ойындардың жеке немесе спорттық ойын түрлерінен 6-9 орын иеленген бір спортсменді даярлау;

немесе республиканың ұлттық құрамасына екі спортсменді даярлау; немесе республиканың жастар құрама командасына үш спортсменді даярлау;

немесе республиканың жасөспірімдер құрама командасына төрт спортсменді даярлау;

немесе төрт спортсменді жетілдіру үшін спорт саласындағы дарынды балаларға арналған мектеп-интернат немесе спорт колледжіне беру;

немесе елдің құрама командасында кем дегенде бір жыл басшы, мемлекеттік, аға жаттықтырушы болып жаттықтырушы-оқытушылық қызмет атқаруы;

немесе ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс дене тәрбиесі мен спорт саласында республикалық немесе облыстық мекемеде кем дегенде 2 жыл.

6 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын жаттықтырушысы:

Олимпиада, Параолимпиада, Сурдолимпиада ойындарында жеке, командалық нөмерлерде спорттың бағдарлама бойынша түрлерінен немесе спорт ойындарының түрлерінен 1-6 орындар иеленген бір спортсменді даярлау; Азиада ойындарында 1-3 орын иеленген бір спортсменді даярлау, республиканың жасөспірімдер құрама командасына бес спортсменді даярлау;

немесе елдің құрама командасында кем дегенде үш жыл, мемлекеттік, аға жаттықтырушы болып қызмет атқаруы; немесе ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс дене тәрбиесі мен спорт саласында республикалық немесе облыстық мекемеде кем дегенде үш жыл.

10 жылдан кем емес


      3-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі (кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Білім алушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін құру

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Білім алушылардың оқу-жаттығу қызметінің моделін құру

Ф 5

Білім алушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату

Ф 6

Өз іс-әрекетін рефлексиялау мен түзету

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингісін өткізу


      4-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, түйсік, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез. Оқушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы

М 1.1 Білім алушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Білім алушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделу, ұжым қалыптастыру, мемлекеттік тілді, көптілділікті білуге және құрметтеуге тарту, тұлғаны дене мәдениетіне тәрбиелеуге жағдай жасау.

М 2.2 Адамның ұлттық сана-сезімін, үйлесімді дамуын қалыптастыру

М 2.3 Білім алушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4 Көшбасшының, өз елінің патриоттарының тұлғалық сапаларын дамыту

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы.

Оқу-әдістемелік қамтамасыз ету. Жабдықталған кабинеттер, спорт залдары, ғимараттар, спорт құралдары, инвентарь. Оқытудың техникалық құралдары.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, білім алушылар мен жаттықтырушылардың денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдар, технологияларды және оқу-жаттықтыру қызметінің түрлері мен әдістерін, құрылымын білу;

Оқу-жаттықтыру қызметінің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысы мен нәтижесін жобалау әдістемесі. Білім алушы мен жаттықтырушы қызметінің жоспары. Жаттығулар кешені, спорттық құралдар мен инвентарь. Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру

М 4.3 Нәтижеге бағытталған оқу-жаттықтыру сабақтарын, жаттығуларды модельдеу.

М 4.4 Дене жаттығулары кешені мен жаттықтыру жаттығуларды орындауға білім алушыларды жұмылдыру

Ф 5

Білім алушының тұлғалық-кәсіби әлеуетін ашу

Ақпараттық оқу ортасы. Оқу құжаттары, электронды кітаптар, Электронды ресурстар, техникалық оқыту құралдары. Интерактивті қарым-қатынас.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту алаңын әзірлеу

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу

М 5.3 Ақпараттық–оқыту ортасын құрастыру

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру

Бірлескен ізденіс тәртібі, мәселені шешу бойынша құралдар. Талдау және өзіндік талдау схемасы. Рефлексия нәтижесі. Іс-әрекет түзетулері. Президенттік және Ұлттық тест. Бақылау нормативтері, оқушылардың дене дайындығының деңгейін анықтауға арналған экспресс-тесттер.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингісін өткізу. Іс-әрекетті бақылау, бағалау және талдау

Анкеталау, сұхбаттасу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электронды бақылау бағдарламалары. Білім алушылардың портфолиосы. Өзіндік бақылаудың күнделігі. Спорттық жарыстардың нәтижелерінің қорытындысы.

М 7.1 Жаттықтырушының мониторинг өткізуге даярлығы

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 7.3 Педагогикалық іс-әрекетті бағалау және талдау

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Білім алушылар ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, жаттықтырушы имиджі


      5.5 жаттықтырушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Білім алушылардың жеке әлеуетін диагностикалауда әдістерді зерттеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісін басқару қызметі.

Тұлғаның жеке сапаларын зерттеуде тиімді диагностикалау әдістерін таңдап алу. Спорттағы жеке тұлғалық сапаларын, дене, психикалық дамуын, техникалық-тактикалық жоғары деңгейдегі дайындығын зерттеу. Білім алушылардың жеке картасын жүргізу. Әр түрлі сапаларын дамыту.

Білім алушылардың жеке тұлғалық сапалары. Диагностика жүргізудің құралдары мен әдісі. Білім алушылардың жас ерекшелік, психофизиологиялық және жеке ерекшеліктері, дене дайындығы. Білім алушылардың жеке картасын жасау технологиясы. Зерттеу жүргізудің формалары мен әдістері.

М 2.1

Бейімдеу, ұжымды қалыптастыру, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілділікке баулуды, жеке тұлғаның дене тәрбиесіне тәрбиелеуді қарастыратын тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Өзге адамдармен сенімді ахуал орнату. Ұжым құру. Оқу-тәрбие үрдісінің барлық субъектілерімен өзара қарым-қатынаста педагогикалық такт көрсету, педагогикалық этикетті сақтау. Жаттығу сабақтарында, жиын, жарыстарда өз білім алушылармен тұрақты қарым-қатынаста болу.

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. Педагогикалық такт, педагогикалық этикет. Білім алушы моделі: тұлғалық сапасы мен білік тізімі, оқудағы жетістіктері мен қоғаммен қарым-қатынасы.

М 3.1

Әлеуметтік қорғау, бейімдеу, білім алушылар мен жаттықтырушылардың денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Салауатты өмір салтын ұстану. Оқу-жаттықтыру үрдісінің толық қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Тәрбиеленушілерде спортпен шұғылдануға қызығушылық қалыптастыру. Медициналық қызмет көрсету. Қауіпсіздік техникалық ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормалар, спорттық ғимараттарды безендірудегі эстетикалық талаптарды сақтау.

Педагогикалық үрдісті ұйымдастыру ерекшеліктері. Салауатты өмір салтын насихаттау. Гигиена. Валеология. Емдік дене шынықтыру. Профилактикалық жаттығулар. Денсаулық сақтаушы орта құру. Бөлмедегі санитарлық-гигиеналық талаптар. Нормативті құжаттар.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің мақсаты мен міндеттерін анықтау, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжау аясындағы басқару қызметі.

Дене тәрбиесін қалыптастыру, тұлғаны үйлесімді дамыту. Соңғы нәтижені болжау. Оқушыларды қоғамда белсенді өнімді өмір сүруге даярлау. Дене тәрбиесінің сауықтыру, білімберушілік, тәрбиелік міндеттерін анықтау. Оқу-жаттықтыру қызметінің күтілетін нәтижесін жоспарлау және болжау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша тәжірибеге бағдарланған кәсіби білім. Оқу-жаттықтыру қызметін жоспарлау және ұйымдастыру

М 5.1

Ақпараттық оқыту ортасын құрастыруды қарастыратын оқу үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Оқыту алаңындағы жұмыстың әдіс-тәсілдерін меңгеру. Инновациялық және Интернет технологияларын қолдану. Өзара бірлескен қызметте өзара түсінушілік, өзара қарым-қатынасты қамтамасыз ету. Спортшыларға спорттық қызмет техникасы мен тактты меңгерту.

Оқу-жаттықтыру қызметін ұйымдастырудың құрылымы, түрі, әдіс-тәсілдері, әдістемесі. Педагогикалық өзара қарым-қатынас. Білім алушылардың әр түрлі контингентінің ерекшелігі. Спорттық қызметтің техникасы мен тактикасының жіктелуі.

М 6.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, ұғыну, түйсінуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Қызметті қалыптастыру әдістері мен тәсілдерін меңгеру. Белгілі бір сапалары мен қабілеттерінің көрінуі,сыртқы проблеманың ішкі проблемаға ауысуы.

Рефлексияны ұйымдастыру кезеңдері. Рефлексия-субъектінің ішкі психикалық актілері мен жағдайын өзін-өзі тану үрдісі.

М 7.1

Жаттықтырушының мониторинг өткізуге даярлығының деңгейін қарастыратын оқу-жаттықтыру қызметі аясындағы басқару қызметі.

Білім сапасы мен педагогикалық талдауға диагностика жүргізу әдістерін меңгеру.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен технологиясы, мониторинг жүргізу.


      5.4 жаттықтырушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Білім алушылардың жеке потенциалын диагностикалауда зерттеуді үйренуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Жеке тұлғаны зерттеуде нақты психологиялық-п едагогикалық әдістемелер қолдану. Жаттықтыру және жарыстар барысындағы үрдісте білім алушыларды зерттеу.

Диагностика жүргізу әдістемесі. Білім алушылардың дамуының жеке траекториясы. Білім алушылардың белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамтамасыз ету.

М 2.2

Адамның ұлттық санасын, үйлесімді дамуын қалыптастыруды қарастыратын тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Түрлі спорттық шараларды ұйымдастыру және өткізу.

Адами құндылықтар. Спорттық шараларды ұйымдастыру. Тәрбие жұмысының әдістемесі.

М 3.2

Педагогикалық үрдістегі материалдық-техникалық қамтамасыз етуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Оқу-әдістемелік кешеннің, басқа да оқытудың дидактикалық, техникалық құралдарының, спорттық құрал-жабдықтар мен инвентарьдың сәйкес болуы. Тренажер, спорт залдары мен сырғанау мұз айдынының, бассейннің, теннис корты мен спорт алаңдарының гигиеналық талаптарға сай болуын бақылау. Техникалық қауіпсіздік ережелері бойынша нұсқау беру, өткізу. Әлемдік және отандық спорт түрлерінің даму тенденцияларын және жаңа медициналық-биологиялық, фармакологиялық әдістерді қолдану. Спорттық құралдарды жөндеу мен қайта сатып алуды жоспарлай білу.

Жаңа медико-биологиялық және фармакологиялық әдістер мен отандық және шетелдің спорт түрлерінің даму тенденциялары. Техникалық қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар. Өрт қауіпсіздігі. Санитарлық ережелер мен спорт құралдары мен инвентарды эксплуатациялау бойынша нормалар. Қауіпсіздік техникасы бойынша хаттамалармен, санитарлық ережелер мен спорт құралдары мен инвентарды эксплуатациялау бойынша нормалармен танысу. Жаттықтырушының тұрмыстық-ұйымдастырушылық қызметі.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнының жобалау және оқу материалының мазмұнын құрастыру мен іріктеуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

ОӘК мазмұнын, арнайы жаттығуларды, спорттық ғимараттарды таңдау, жаттығулар кешенін өңдеу. Өз әрекетінің және білім алушылар әрекеттерінің бірізділігін құра білу. Оқу материалын композициялық таңдау мен құра білу.

Нормативтік құжаттар. Қазіргі сабаққа қойылатын талаптар. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Дене тәрбиесінің теориясы, спорт құралдары мен жабдықталған залдардағы, снарядтардағы сабақтар. Жаттығулар кешеніне қойылатын талаптар.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу-жаттықтыру қызметі аясындағы басқару қызметі.

Оқу ақпаратының көздерін таңдау. Талдау, логикалық құрылымдау тәсілдерін меңгеру және оқу ақпаратын жүйелеу. ОӘК мазмұнын, арнайы жаттығуларды, құралдарды, спорттық ғимараттарды таңдау.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Дене тәрбиесінің теориясы мен спорт құралдары мен снарядтардағы сабақтар. Оқу ақпараты көздерін таңдау.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Білім алушыларды мақсатын анықтау, мақсат қоя білу мен өз білімін жетілдіруге, жеке мотивацияға, оянуға үйрету.

Рефлексия – қызмет тәсілдерін сезіну, оқытудың білім беру мәнін ұғыну.

М 7.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу-жаттықтыру қызметі аясындағы басқару қызметі

Бақылаудың түрлі формаларын өткізу: жеке, топтық, фронтальды, аралас, және білім алушылардың өзін-өзі бақылауы. Дене дайындықтарын тестілеу. Өзін-өзі бақылау күнделігін жүргізу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту, дамыту сапасының мониторингісін өткізу. Бақылау формалары Жаттықтырушының эксперттік-кеңесберушілік қызметтері


      5.3 жаттықтырушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.3

Диагностика нәтижелерін жүзеге асыруды қарастыратын оқу-жаттықтыру қызметі аясындағы басқару қызметі

Оқу-жаттықтыру сабақтарын жоспарлауда диагностика нәтижелерін қолдану

Диагностика нәтижелерін қолдану бойынша тәжірибеге-бағдарланған, кәсіби білімдер. Оқу-жаттықтыру сабақтарын ұйымдастыру әдістемесі.

М 2.3

Білім алушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға баулуды қарастыратын тәрбие үрдісінің аясындағы басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік, сауықтыру ортасы құру. Рухани-адамгершілік құндылықтар, интелект, ата-аналармен, қоршаған ортамен қарым-қатынаста танымдық белсенділікті қалыптастыру тәсілдерін меңгеру. Оқу-жаттықтыру және жарыс үрдісіндегі адамдардың кең ауқымды байланысқа түсуге даярлау.

Адамгершілік тәрбие. Этнопедагогика. Қарым-қатынас мәдениеті

М 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамтамасыз етуді қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Әдістемелік шараларға қатысу. Шығармашылық топтарды, әдістемелік бірлестіктерге жетекшілік жасау, озат тәжірибені жинақтау. Авторлық бағдарламаны, ОӘК-ді өңдеу және апробациясы. Қазіргі заманғы спорт ғылымының жетістіктерін пайдалану.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру кезеңдері: өңдеу, даярлау, өткізу, талдау. ОӘК құруға және қолдануға қойылатын әдістемелік талаптар. Инновациялық технологиялар. Қазіргі заманғы спорт ғылымының жетістіктері.

М 4.3

Нәтижеге бағдарланған оқу-жаттықтыру сабақтарын, жаттығуларды модельдеуді қарастыратын оқу үрдісінің аясындағы басқару қызметі.

Жылдық және ағымдық даярлау жоспарына сәйкес құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған сабақ жоспарларын және конспектілерді құру. Сабаққа даярлану барысында оқу материалын жоспарлай білу, жаттықтыруларда өз әрекетінің жүйесін жоспарлай білу, оқытудағы қиындықтарды алдын-ала көре білу және олардың алдын алу. Білім алушылардың жас және жеке ерекшеліктерін ескеріп, жеке жоспар-кесте құру. Құралдарды сабаққа даярлау. Сабақтарды және оқу-жаттықтыру сабақтарын, спорттық шараларды өткізу.

Оқу-жаттықтыру сабақтарына қойылатын қазіргі талаптар. Оқыту әдістерінің, техникалық-тактикалық тәсілдерінің жіктелуі. Оқытудың инновациялық технологиялары. Жылдық, ағымдық жоспардың құрылымы, даярлықтың жеке жоспар-кестесі. Жаттықтырушының конструктивті іскерлігі.

М 5.3

Ақпараттық – оқыту ортасын құрастыруды қарастыратын оқу үрдісінің аясындағы басқару қызметі

Оқу ақпаратын іздеу, талдау және қайта өңдеу тәсілдерін меңгеру. Білім алушылардың денсаулығын нығайтуға және алдын алуға бағытталған жаттығулар кешенін құрастыру. Ақпараттық-оқыту ортасын құрастыру, күтілетін нәтижені болжау білігі.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы бағдарламалық құралдардың түрлері. Ақпаратты жинау, талдау және жүйелеу әдістері. Алдын – алу жаттығуларының кешені

М 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеру

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

М 7.3

Педагогикалық қызметті талдау мен бағалауды қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Оқу материалын меңгерудегі білім алушының іс-әрекетін талдау және бағалау. Білім алушылардың Президенттік және Ұлттық тест, бақылау нормативтері, денелік даярлығының деңгейін анықтау бойынша экспресс-тесттер нәтижелеріне жауапкершілік. Жаттықтырушының спорттық, шығармашылық, әлеуметтік, коммуникативті қызмет түрлерін кәсіби жүзеге асыруы.

Білім сапасын бағалаудың көрсеткіштері мен критерийлері. Оқыту үрдісінің нәтижелерін талдаудың педагогикалық технологиясы.


      5.2 жаттықтырушының құзыреттілігіне қойылатын талаптар

М 1.4

Жеке тұлғаны қалыптастыру моделіне диагностика нәтижелерін қолдануды қарастыратын оқу-жаттықтыру қызметі аясындағы басқару қызметі.

Диагностика нәтижелерін білім алушылардың дене, моральдық-ерік жігер, техникалық, спорт дайындығы деңгейін анықтауға қолдану.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру үшін практикаға бағдарланған кәсіби білімдер. Жеке ерекшеліктерді ескеру, іс - қимылдардың тәсілдерін таңдау. Спортшының дамуының жеке траекториясы және оның жеке парағы.

М 2.4

Өз елінің патриоты, көшбасшының ерік, тұлғалық сапаларын дамытуды қарастыратын тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты дамыту. Спортшының тұлғалық адамгершілік, еріктік, интелект, танымдық қызығушылығын қалыптастырудың тәсілдерін меңгеру

Рухани-адамгершілік тәрбие. Патриоттық тәрбие. Өзін-өзі тану. Рухани мұра. Тәрбие жұмысының әдістемесі. Білім алушылардың адамгершілік-еріктік сапалары.

М 3.4

Басқару, бірлескен басқару және өзін-өзі басқару жүйесін өзбетімен құруды қарастыратын педагогикалық үрдіс аясындағы басқару қызметі.

Білім алушыларға өз жетістіктері мен кемшіліктерін ұғынуға көмек көрсету. Өз іс-әрекетін, білім алушылардың жұмыс нәтижелерін бағалау. Білім алушылардың жетістіктері мен прогресіне қатысты тұрақты, конструктивті кері байланыс орнатуды қамтамасыз ету. Спортшылардың психологиялық ерекшеліктерін, олардың күшті және әлсіз жақтарын зерттеу. Жарыс кезінде спортсмендерді басқару.

Өзіндік дамудың критерийлері мен механизмдері.

Басқару, бірлесіп басқару, өлшеу, нәтижелерді бақылау және бағалау. Жаттықтырушының секунданттық қызметі.

М 4.4

Білім алушыларды дене жаттығуларының кешенін, жаттықтыру жаттығуларын орындауға жұмылдыруды қарастыратын оқу процесі шеңберіндегі іс-әрекеттік қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған жаттығулар кешенін орындау тәсілдерін меңгеру. Білім алушылардың әрекетін және тәртібін реттеу. Арнайы жаттығулар, құралдар, спорттық ғимараттарды таңдау. Дене жаттығуларының жүктеме мөлшерлеу. Жаттығулар кешенін әзірлеу.

Оқыту әдістерінің, техникалық-тактикалық тәсілдерінің жіктелуі. Жаттығулар кешенін құруға қойылатын талаптар.

М 5.4

Интерактивтік қарым-қатынасты жобалауды қарастыратын оқу процесі шеңберіндегі іс-әрекеттік қызметі.

Педагогикалық әрекеттерді орындау. Интерактивті өзара әрекетті жобалау. Пәнді оқыту әдістемесін өзбетмен әзірлеу. Интерактивті оқыту формалары мен әдістерін қолдану. Жаттығу және жарыс барысында өзара топтық әрекетті ұйымдастыру.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы бағдарламалық құралдарының түрлері. Ақпаратты жинау, талдау және жүйелеу әдістері. Өзара топтық әрекет.

М 6.4

Жағдаятты қадағалау және бағалау, өз мақсаттарына түзетулер енгізу.

Кейінгі әрекеттеріне өзгерістер енгізу. Өткізілген зерттеулердің нәтижелерін талдау іскерлігі, оқушылардың дене дамуы әдістемесіне түзетулер енгізу. Спортшылардың мінез-құлқын, жүріс-тұрысын көңіл-күйін сәйкесті бағалау іскерлігі, оларды оқытудағы қателіктердің себептерін табу.

Кейінгі әрекеттерін түзету. Кәсіби тәуекел және жаттықтырушының гностикалық іскерлігі.

М 7.4

Педагогикалық менеджмент функциялары, формалары мен таңдалған әдістердің нәтижелілігін өзбетті талдауды қарастыратын оқу үрдісі аясындағы басқару қызметі.

Жаттықтыру сабақтарына және спортшылардың жарысқа қатысуына талдау жасай білу. Педагогикалық жағдаяттар мен өз іс-әрекетінің нәтижесін талдау. Білім алушылар, ата-аналар арасында тәуелсіз сауалнама, сұрауларды өткізу. Оқу жылының басында және аяғында оқу-жаттықтыру қызметін өзіндік бақылау мен өзіндік бағалау жағдайын қадағалау. Тұлғалық шығармашылық өсуді, рефлексивті әрекетті анықтау.

Жаттықтырушының шығармашылық-зерттеушілік іскерлігі. Педагогикалық менеджмент әдістері мен қызмет формалары. Білімді бағалаудың қазіргі заманғы әдістері мен техникалық құралдары. Білім беру мекемесінің, жаттықтырушының имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы.


      5. Кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

      6. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

      Орал гуманитарлық-техникалық колледжі

      7. Келісім парағы

Мекеме атауы

Келісім мерзімі

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі




№ 2 "Балалар-жасөспірімдер спорт мектебі"




Олимпиада резервінің мамандандырылған балалар мен жасөспірімдер мектебі




Орал қаласының № 7 жалпы орта білім беретін мектебі





      8. Кәсіби стандартты сараптау және тіркеу

      Кәсіби стандарт тіркелді ______________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ______________

      Хат (хаттама) № ___________________ Мерзімі ___________________

  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі міндетін
атқарушының 2013 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 373 бұйрығымен бекітілді

"Негізгі орта білім" мамандығы бойынша
техникалық және кәсіптік білім беру кәсіби стандарт
1. Жалпы ережелер

      1.Кәсіби стандарт:

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге арналған.

      2.Кәсіби стандарт негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері;

      2) облыстық білім басқармасының, қалалық, аудандық білім бөлімдерінің, білім жетілдіру орталығы, білім мекемелерінің басшылары, мекеме персоналын басқару құрылымдарының басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлеуші мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. Кәсіби стандарттар негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулар, профессиограмма, білім саласындағы ұйымдардың корпоративтік стандарттары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары әзірленеді.

      4. Осы кәсіби стандартты төмендегі терминдер мен қысқартулар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек функцияларының стандартты еместігі, жауапкершілігі мен өзбетінділігі параметрлерімен жіктелетін жұмысшылардың құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиыны;

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) кәсіби стандарт – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – кәсіби стандарттың еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы дайындық нәтижесінде пайда болатын практикалық білік, жұмыс тәжірибесі кешенін меңгеруді қажет ететін еңбек қызметі түрі;

      11) құзыреттілік – білім, білік және тәжірибені еңбек қызметінде пайдалану қабілеті;

      12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушы-әкімшілік иерархия жүйесіндегі функционалды орын;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

      5. Бұл кәсіптік стандартта келесі қысқартулар қолданылады:

      КҚ – кәсіби қызмет;

      ҚТ – қызмет түрі;

      КС – кәсіби стандарт;

      ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      БТБА – ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік – біліктілік анықтағышы;

      ҚР МКЖ - 01-2005- Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші;

      ҮБС – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары;

      КДДБББ -кәсіптік даярлығының деңгейін бағалау және мамандығы бойынша біліктілікті беру;

      М - міндеттер;

      Қ – қызметтер.

2. Кәсіби стандарт паспорты

      6. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Негізгі орта білім.

      7. Экономикалық қызметтің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: адамның тұлғалық және кәсіби әлеуетінің ашылуына жағдай жасау.

      Кәсіби стандарт "Негізгі орта білім" кәсіби облысындағы білім беру жүйесінің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігі мен құзыреттілігі, еңбек шарты, сапасы, мазмұнына қойылатын талаптарды белгілейді.

      8. Еңбек қызметі, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандарттың 1-қосымшасында берілген.

3. Еңбек қызмет түрлерінің карточкалары(кәсіп)

      Кәсіп атауы: мұғалім.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -5.

      10.Лауазымның мүмкін атаулары: қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі, орыс тілі мен әдебиеті мұғалімі, ұйғыр тілі мен әдебиеті мұғалімі, өзбек тілі мен әдебиеті мұғалімі, өзін-өзі тану мұғалімі, математика мұғалімі, физика мұғалімі, шетел тілі мұғалімі, информатика мұғалімі, музыка мұғалімі, бейнелеу өнері және сызу пәні мұғалімі, технология пәні мұғалімі.

      11. Негізгі орта білімнің барлық аталған кәсіптері субъектілерді құзыретті тұлғаның рухани, интеллектуалдық және дене мүмкіндіктерін ашуға, денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеуге, өз білімін жетілдіруі мен өзін-өзі дамытуына қолайлы жағдай жасауға міндеттейді.

      Педагог жоспарлау құжаттарын, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар әзірлеу, мектеп, оқушы мен мұғалім құжаттарын рәсімдеу, техникалық оқыту құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану тағы басқалары оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын туғызады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасына, қарым-қатынасына, рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру, қазақстандық патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсіпқойлыққа, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      12. Мұғалімнің еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен мұғалімнің орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      15. Мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

  Негізгі орта білім
кәсіби стандартына
1-қосымша

      Қызмет түрлері, кәсіптер,біліктілік деңгейлері

№ р/с

Қызмет түрі атауы

Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы

ҚР МЖ 01-2005 сай кәсіптер атауы

ҰБШ біліктілік деңгейі


1.

Педагогикалық қызмет

Санат жоқ мұғалім (5.5)

Мұғалім (математика, орыс тілі мен әдебиеті және басқа пәндер)

5


2.

Екінші санатты мұғалім (5.4)

5


3.

Бірінші санатты мұғалім (5.3)

5


4.

Жоғарғы санатты мұғалім (5.2)

5

  Негізгі орта білім
кәсіби стандартына
2-қосымша

      1.Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (ҚР МКЖ)

Базалық топ

2320 Орта мектеп мұғалімдері

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

5

жоғарғы

бірінші

екінші

санаты жоқ


      2. Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Меншік нысандарына қарамастан білім беру мекемелерінің барлық түрлері (негізгі орта мектептер, лицейлер,гимназиялар).

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Тұрақты жұмыс кестесі, мөлшерлі жұмыс күні 18 сағат, 1,5 жүктемеге дейін рұқсат етіледі.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР заңнамаларына сай (мұғалім дипломы, СТБ сертификаты, дәрігерлік кітапшасының болуы).

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

5

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

5

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

4 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес


      3-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі ( кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Оқушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау.

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін әзірлеу

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Оқушылардың оқу қызметінің моделін әзірлеу

Ф 5

Оқушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату

Ф 6

Өзіндік іс–әрекетті түзету және рефлексиялау

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингін өткізу


      4-кесте. Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы(функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар. Сезінулер, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез. Оқушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы

М 1.1 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделуді дамыту.

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделуге жағдай жасау, ұжым қалыптастыру, білімге, мемлекеттік тілді құрметтеуге, көптілділікке тарту, қарым-қатынас мәдениетіне тәрбиелеу.

М 2.2 Ұлттық сана-сезім қалыптастыру, эстетикалық қызығушылығы мен көркем талғамын дамыту

М 2.3 - Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тарту.

М 2.4- Көшбасшының, өз елінің патриоттарының тұлғалық сапаларын дамыту

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы.

Оқу-әдістемелік қамту. Оқытудың техникалық құралдары. Жабдықталған мультимедиялық кабинеттер, лабораториялар, спорт залдар.

Кітапхана, электронды оқу залы.

М 3.1 Әлеуметтік қорғау, бейімделу, оқушылар мен педагогтардың денсаулығын сақтау.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің мазмұнын, педагогикалық құралдарды, технологияларды, педагогикалық қызметті ұйымдастырудың құрылымын, түрлері мен тәсілдерін білу

Педагогикалық қызметтің мазмұны. Педагогикалық үрдістің барысын және нәтижесін болжау әдістемесі. Оқушы мен мұғалім қызметінің жоспары. Педагогикалық қызметті ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу материалының мазмұнын іріктеу және құрастыру

М 4.3 Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды моделдеу.

М 4.3 Шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар, жобалар. орындауға оқушыларды жұмылдыру

Ф 5

Оқушының тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу

Ақпараттық-оқыту ортасы. Оқу құжаттары, электрондық оқулықтар. Электрондық қорлар, Техникалық оқыту құралдары.Интерактивтік қарым-қатынас.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеу

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу

М 5.3 Ақпараттық-оқыту алаңын құрастыру

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өз қызметінің рефлексиясы және түзету. Ояту, жеке мотивация, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру

Өзара бірлескен іздеу режимі. Талдау мен өзіндік талдау сызбасы. Рефлексия нәтижелері. Қызметті түзету.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электрондық бақылаушы бағдарламалар. рефлексия. Білім алушының портфолиосы.

М 7.1 Мұғалімнің мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау

М 7.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Оқушылар, ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, мұғалімнің имиджі.


      5.5 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Оқушылардың тұлғалық сапаларын диагностикалау әдістерін басшылықпен зерттеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісіндегі басқару қызметі.

Тұлғалық сапаларды зерттеуде диагностиканың тиімді әдістерін таңдау.

Оқушылардың тұлғалық сапалары. Диагностиканы өткізу құралдары мен әдістемесі. Оқушылардың жас және жеке ерекшеліктері. Зерттеу өткізу әдістері мен формалары.

М 2.1

Бейімделуге, оқушылар ұжымын қалыптастыруға, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілділікке, мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге жағдай жасауды қарастыратын тәрбие үрдісін ұйымдастырудағы басқару қызметі.

Басқа адамдармен қарым – қатынаста сенімділік ахуалын құру. Білім алушылардың әлеуметтік картасын құрастыру. Оқушылар ұжымын құру. Оқушыларды көптілділікке оқытуда тиімді жеке үйлесімділікті қамтамасыз ету.

Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі. Оқушылардың әлеуметтік картасы. Оқушы моделі: шеберлік тізімі, және тұлғалық сапалар, оқудағы жетістіктер, қоғаммен өзара әрекеттесу. Мінез-құлық мәдениеті.

М 3.1

Әлеуметтік қорғауды, бейімделуді, оқушылар мен педагогтардың денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдістегі басқару қызметі.

Жетім, әлеуметтік деңгейі төмен отбасы балаларына материалдық көмек көрсету. Оқушыларды тамақтандыру, дәрігерлік көмекпен қамтамасыз ету. Салауатты өмір салтын сақтау. ТҚ ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормаларды, безендіруге қойылатын эстетикалық талаптарды сақтау. Оқушылардың жазғы сауықтыру демалысын ұйымдастыру

Педагогикалық үрдісті ұйымдастырудың ерекшеліктері. Денсаулықты сақтау ортасын құрастыру. Ғимаратқа қойылатын санитарлық-гигиеналық талаптар. Нормативтік құжаттар.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қоюды ұйымдастыру, оның нәтижесін болжау шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқыту мен дамытудың мақсаттарын анықтау арқылы стандартты және қарапайым біртектес практикалық тапсырмаларды шешу. Мақсат пен міндеттерді тұжырымдау. Соңғы нәтижені болжау. Педагогикалық қызметтің күтілетін нәтижесін болжау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша тәжірибелік-бағдарланған, кәсіби білім. Оқу қызметін жоспарлау және ұйымдастыру. Оқыту және дамыту және басқада үрдісті ұйымдастыру түрлері, тәсілдері мен құрылымы.

М 5.1

Ақпараттық–оқыту ортасын әзірлеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпараты мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Өз әрекеті мен оқушы әрекетінің тізбектілігін құру білігі. Электрондық-оқыту ортасында жұмыс жасау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру құрылымы, түрі, тәсілдері. Білім алушылардың әртүрлі контингентінің ерекшеліктері. Игеру үрдісіндегі оң мотивацияны ынталандыру. Педагогикалық қарым-қатынас. Пәндерді оқыту әдістемесі.

М 6.1

Өз қызметін жоспарлау, қоршаған ортамен пәндік-әлеуметтік қарым-қатынасын өзіндік талдау, ұғыну, түйсінуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Қызмет тәсілдерін қалыптастыруды меңгеру. Сыртқы мәселелерді ішкі мәселеге ауыстыру, нақты сапалар мен қабілеттерін айқындау.

Рефлексия ұйымдастыру кезеңдері. Рефлексия-субъектінің ішкі психикалық актілері мен күйлерін сезіну үрдісі.

М 7.1

Мониторинг өткізуге мұғалімнің дайындық деңгейін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім сапасын диагностикалау, педагогикалық талдау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық диагностика теориясы, әдістемесі мен технологиясы, мониторинг өткізу.


      5.4 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Оқушының тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Ұжым мен тұлғаны психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Оқушының дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді гностикалық қамту.

М 2.2

Ұлттық сана-сезімді қалыптастыру, көркем талғамы мен эстетикалық қызығушылығын дамытуды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру. Тәрбие шараларын ұйымдастыру мен өткізу.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысының әдістемесі. Тәрбие және сыныптан тыс шараларды ұйымдастыру.

М 3.2

Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамтуды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу-әдістемелік кешеннің, картотеканың, дидактикалық, оқытудың техникалық және басқа да құралдарының болуы мен білім стандарты талаптарына, кабинеттің бейініне сәйкестігі.

Оқу – тәрбие үрдісін ұйымдастыру ерекшеліктері. Қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар. Өрт қауіпсіздігі.

М 4.2

Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу мен құрастыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Оқу материалын таңдау. Оқушы әрекеті мен өз әрекетінің тізбектілігін құру білігі. Оқушылардың әрекетін жобалау, ұйымдастырушылық қабілетін дамыту. Белсенді оқыту әдістері мен формаларын пайдалану.

Оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру бойынша нормативтік құжаттар. Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша практикалық бағытталған, кәсіптік білімі. Оқушы мен мұғалімнің педагогикалық қарым-қатынасы. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Оқу ақпаратының көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпараты көздерін іріктеу. Оқу ақпаратын талдау, логикалық құрылымдау, алгоритмдеу тәсілдерін меңгеру. Модуль, гипермәтін, көпдеңгейлі тапсырма мен тест тапсырмаларын құру.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Пән бойынша білімі. Пән саласындағы ғылыми-әдістемелік білімі.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтіру.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Оқушыларды алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, мақсат қоя білу мен өз білімін жетілдіруге, жеке мотивацияға, оянуға үйрету.

Рефлексия – оқушының оқу жетістіктерін анықтау, қызмет тәсілдерін түсіну.

М 7.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Әр түрлі формадағы бақылау өткізу: фронталды, топтық, жеке, аралас және оқушылардың өзін-өзі қадағалауы. Білім сапасының тәуелсіз бағалауды өткізу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту сапасын мониторингі, дамуын жүргізу. Бақылау формалары.


      5.3 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

З 1.3

Диагностика нәтижесін жүзеге асыруды қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыруда диагностика нәтижесін пайдалану.

Диагностика нәтижесін пайдалануда тәжірибеге бағытталған, кәсіби білім.

З 2.3

Оқушыларды рухани-адамгершілік құндылықтарға тартуды қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Рухани-адамгершілік орта құру. Рухани-адамгершілік құндылықтар мен тәртіп нормалары тәсілін игеру.

Рухани тәрбие. Этнопедагогика.

З 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамсыздандыруды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Әдістемелік шараларға қатысу. Ашық сабақтар өткізу. Әдістемелік бірлестік, шығармашылық топ жұмысын басқару, озық тәжірибе жинақтау, өз білімін жетілдіру. Сабақта жаңа технологияларды, ОӘК қолдану.

Әдістемелік жұмысты ұйымдастыру. Әдістемелік ұсынымдар дайындау. Жаңа педагогикалық технологиялар. ОӘК әзірлеуге және қолдануға қойылатын әдістемелік талаптар.

З 4.3

Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды модельдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес құзыреттіліктерге бағытталған сабақ жоспарлары мен конспектілерін құрастыру. Сабаққа презентациялық көрнекі материалдар дайындау. Оқытуда құзыреттілік бағытында сабақтар мен сыныптан тыс шаралар моделдеу және өткізу. Әдістер мен инновациялық технологияларды жіктеу және қолдану. Сыныптың журналын, пәндік үйірме жұмыстарын және басқа да жүргізу.

Сабаққа қойылатын қазіргі талаптар. Сабақтың құрылымы, түрі және типі. Оқыту әдістерінің жіктелуі. Оқытудың инновациялық технологиялары. Оқушылардың ой қызметін қалыптастырудағы әдістемелік тәсілдер.

З 5.3

Ақпараттық-оқыту алаңын құрастыруды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпаратын іздеу, талдау және өңдеу тәсілдерін меңгеру. Ақпараттық-оқыту алаңын құрастыру біліктілігі, күтілетін нәтижені болжау.

Қазіргі ақпараттық қорлар. Оқу мақсатындағы түрлі бағдарламалық құралдар. Ақпаратты жинақтау, талдау және жүйелеу әдістері.

З 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеру

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

З 7.3

Педагогикалық қызметті бағалау мен талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу материалын меңгеру үрдісінде оқушылардың қызметін талдау мен бағалау. Оқушылардың оқу үлгерімін ақпараттық-коммуникациялық технология арқылы сараптау. Білім алушылардың білім сапасы нәтижесіне жауапкершілігі.

Білім сапасының критерийлері мен көрсеткіштері. Оқыту нәтижесіне берілетін педагогикалық талдау технологиялары.


      5.2 мұғалімнің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Өзбетімен оқушылардың жеке траекториясын құрастыру және диагностика нәтижелерін пайдалануға жауапткершілігін қарастыратын оқу-тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Диагностика өткізу әдістемесі. Оқушының дамуының жеке траекториясы. Оқушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын, өз еліне патриоттық сезімдерін дамытуды қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру.

Көшбасшылық мектебі. Көшбасшылық сапаларды дамыту. Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Патриоттық тәрбие.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін дамытуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушылар, ата-аналар қажеттіліктерін қанағаттандыру, іс-әрекетті үйлестіру, тиімді нәтижеге қол жеткізу. Өзін-өзі басқару мен бірлесе басқаруды дамыту.

Басқарудың негізгі әлеуметтік функциясы. Еңбек функциясы. Басқару, ұйымдастырушылық, әлеуметтік-тұрмыстық функция. Басқару, біріге басқару, оқу нәтижелерін өлшеу, бақылау және бағалау.

М 4.4

Оқушыларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар мен жобаларды орындауға өзбетімен жұмылдыруға жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған тапсырмалар, жобалар, рефераттар әзірлеу тәсілдерін меңгеру. Оқушылардың жұмысын белсендіру. Білім алушылардың қызметі мен тәртібін реттеу.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Оқушылардың жобалау әрекетін ұйымдастыру. Оқу ақпаратын алу көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру.

М 5.4

Өзбетімен интерактивті қарым-қатынасты жобалау жауапкершілігін, шығармашылық қарым-қатынастың жаңа формаларына ұмтылысты қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару.

Оқыту әдістерін дифференциациялау, әдістемелік тәсілдердің суретін құру, қашықтықтан қарым-қатынас тәсілдерін жобалау, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың функционалды мүмкіндіктерін жүзеге асыру тәсілдерін меңгеру.

Қашықтықтан қарым-қатынас әдістерін жобалау. Оқушыға педагогикалық әсер ету әдістері. Интерактивті қарым-қатынасқа қызығушылығы.

М 6.4

Жағдаятты бақылау және бағалау, өз мақсатына сәйкес түзетулер енгізу.

Келесі әрекеттерге өзгерістер енгізу.

Келесі әрекеттерді түзету.

М 7.4

Таңдалған педагогикалық менеджмент әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігін талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу орнының нарық сұранысы мен қажеттілігіне, нақты тұтынушының сұранысына бағытталуы. Имидж, оқу сапасын арттыруға ұмтылу, өзбетінділік, сұранысқа сай мақсат пен бағдарламаларды түзету, соңғы іс-әрекет нәтижесін анықтау.

Педагогикалық менеджмент функциясы әдістері мен формалары. Оқу орны, педагогтың имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы.


      5. Кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

      6. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

      Орал гуманитарлық-техникалық колледжі

      7. Келісім парағы

Мекеме атауы

Келісім уақыты

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі




Орал қалалық білім бөлімі




Орал қаласының № 6 жалпы орта білім беретін мектебі




М.Б.Ыхсанов атындағы № 36 орта жалпы білім беретін мектебі





      8. Кәсіби стандартты сараптау және тіркеу

      Кәсіби стандарт тіркелді ____________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ____________________

      Хат (хаттама) № _______________ Мерзімі _____________________________

  Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрі міндетін
атқарушының 2013 жылғы 13 қыркүйектегі
№ 373 бұйрығымен бекітілді

"Кәсіптік білім беру (салалар бойынша)" мамандығы бойынша
техникалық және кәсіптік білім беру кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

      1.Кәсіби стандарт:

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге арналған.

      2.Кәсіби стандарт негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері;

      2) облыстық білім басқармасының, қалалық, аудандық білім бөлімдерінің, білім жетілдіру орталығы, білім мекемелерінің басшылары, мекеме персоналын басқару құрылымдарының басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлеуші мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. Кәсіби стандарттар негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулар, профессиограмма, білім саласындағы ұйымдардың корпоративтік стандарттары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары әзірленеді.

      4. Осы кәсіби стандартты төмендегі терминдер мен қысқартулар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек функцияларының стандартты еместігі, жауапкершілігі мен өзбетінділігі параметрлерімен жіктелетін жұмысшылардың құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиыны.

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) кәсіби стандарт – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – кәсіби стандарттың еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы дайындық нәтижесінде пайда болатын практикалық білік, жұмыс тәжірибесі кешенін меңгеруді қажет ететін еңбек қызметі түрі;

      11) құзыреттілік – білім, білік және тәжірибені еңбек қызметінде пайдалану қабілеті;

      12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушы-әкімшілік иерархия жүйесіндегі функционалды орын;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

      5. Бұл кәсіптік стандартта келесі қысқартулар қолданылады:

      КҚ – кәсіби қызмет;

      ҚТ – қызмет түрі;

      КС – кәсіби стандарт;

      ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      БТБА – ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік – біліктілік анықтағышы;

      ҚР МКЖ - 01-2005-Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші;

      ҮБС – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары;

      КДДБББ -кәсіптік даярлығының деңгейін бағалау және мамандығы бойынша біліктілікті беру;

      М - міндеттер;

      Қ – қызметтер.

2. Кәсіби стандарт паспорты

      6. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Кәсіптік білім беру.

      7. Экономикалық қызметтің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: адамның тұлғалық және кәсіби әлеуетінің ашылуына жағдай жасау.

      Кәсіби стандарт "Кәсіптік білім беру" кәсіби облысындағы білім беру жүйесінің педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігі мен құзыреттілігі, еңбек шарты, сапасы, мазмұнына қойылатын талаптарды белгілейді.

      8. Еңбек қызметі, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандарттың 1-қосымшасында берілген.

3. Еңбек қызмет түрлерінің карточкалары(кәсіп)

      Кәсіп атауы: өндірістік оқыту шебері.

      9. ҰБШ бойынша біліктілік деңгейі -4,5.

      10. Лауазымның мүмкін атаулары:

      11. Өндірістік оқыту шебері кәсібі субъектілерді құзыретті тұлғаның рухани, интеллектуалдық және дене мүмкіндіктерін ашуға, денсаулық сақтау, ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеуге, өз білімін жетілдіруі мен өзін дамытуына қолайлы жағдай жасауға міндеттейді.

      Өндірістік оқыту шебері жоспарлау құжаттарын, оқу-әдістемелік кешен, көрнекі құралдар әзірлеу, оқу орны, білім алушы мен өндірістік оқыту шеберінің құжаттарын рәсімдеу, техникалық оқыту құралдары мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану тағы басқалары оқу-тәрбие үрдісінің ұйымдастырушылық, техникалық және әдістемелік жағдайларын туғызады.

      Оқу орнының ата-аналармен қарым-қатынасқа, білім алушыларға рухани-адамгершілік, патриоттық тәрбие беруге, креативті ойлауды дамыту мәселелеріне, әдістемелік, педагогикалық және басқарушылық кәсібилікке, тұлғалық-кәсіптік құзыреттіліктерді қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді.

      Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      12. Өндірістік оқыту шебері еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      13. Кәсіптің еңбек функциялары тізімі осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      14. Кәсіби стандарттың бірліктері мен өндірістік оқыту шеберінің орындайтын еңбек функцияларын сипаттайтын функциональдық карта осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

      15. Өндірістік оқыту шеберінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы стандарттың 2-қосымшасында көрсетілген.

  Кәсіптік білім беру
кәсіби стандартына
1-қосымша

      1.Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с

Қызмет түрі атауы

Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы

ҚР МЖ 01-2005 сай кәсіптер атауы

ҰБШ біліктілік деңгейі

1.

Педагогикалық қызмет

Санатсыз өндірістік оқыту шебері (4.1)

Өндірістік оқыту шебері

4

2.

Екінші санатты өндірістік оқыту шебері (5.4)

5

3.

Бірінші санатты өндірістік оқыту шебері (5.3)

5

4.

Жоғары санатты өндірістік оқыту шебері (5.2)

5

  Кәсіптік білім беру
кәсіби стандартына
2-қосымша

      1. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші ( ҚР МКЖ)

Базалық топ

2359 Басқа топтарға кірмеген оқыту бойынша мамандары

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (ҮБС)

ҰБШ сәйкес біліктілік деңгейі

Санаттар

4.1










санатсыз

5.4, 5.3, 5.2

жоғары

бірінші

екінші




Еңбек шарттары, білімі және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Өзіндік формаға тәуелсіз техникалық және кәсіби білім беру ұйымы, өндірістік – оқу комбинаты, техникалық шығармашылық станциясы, мектеп шеберханасы және еңбек кабинеттері, мектептен тыс жұмыстар және бос уақытты ұйымдастыру орталығы, оқу орталықтары, кәсіби оқыту курстары, өнеркәсіп мекемелері,өнеркәсіп орындарында, өнеркәсіптің әртүрлі салаларында,белгіленген құралдарды пайдаланумен байланысты жағдайларда

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жүйелі жұмыс уақыты, күніне берілген жүктеме 18 сағат, 1,5 жүктемеде болады.

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

ҚР–ның Заңына сәйкес (өндірістік оқыту шебері дипломы, және КДДБББ сертификаты, медициналық кітапша)

ҰБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

4

Санаты жоқ орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

-

5

Екінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

2 жылдан кем емес немесе өндірістік өтілі 1 жылдан кем емес

5

Бірінші санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

3 жылдан кем емес немесе өндірістік өтілі 2 жылдан кем емес

5

Жоғары санатты орта буын маманы: техникалық және кәсіптік, (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім

5 жылдан кем емес немесе өндірістік өтілі 3 жылдан кем емес


      3-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі (кәсіптер еңбек функциялары)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек қызметінің атауы (кәсіби стандартының бірліктері)

Ф 1

Білім алушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау

Ф 2

Тұлғаны қалыптастыру моделін әзірлеу

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайларды жобалау

Ф 4

Білім алушылардың іс – әрекет моделін құру

Ф 5

Білім алушылардың тұлғалық және кәсіптік әлеуетін (сапасын) ашуға арналған жағдай орнату

Ф 6

Өзіндік іс–әрекетті түзету және рефлексиялау

Ф 7

Оқыту сапасының мониторингін өткізу


      4-кесте.Кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер (еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

Ф 1

Басқарылатын субъект әрекеті. Себеп, қажеттіліктер, сезім (эмоциялар), қызығушылықтар, сезінулер, қабылдау, жады, ойлау, сөйлеу, ерік, қабілеттер. Мінез. Білім алушының дене, психологиялық, рухани, интеллектуалдық дамуы. Әлеуметтік белсенділік.

Сауалнамалар, тест тапсырмалары, сұрау парағы. Сөйлеу, ес, зейінін, стандартты және стандартты емес жағдаяттардан шыға білу іскерлігін дамыту, мотивацияның (қызығушылық, дүниетануға ұмтылыс) дамуы. Қабілеттердің дамуы (танымдық, коммуникативті, шығармашылық және басқалар).

М 1.1 Білім алушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалау әдістерін зерттеу.

М 1.2 Білім алушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалауды өткізу.

М 1.3 Диагностика нәтижелерін жүзеге асыру.

М 1.4 Тұлға моделін қалыптастыруда диагностика нәтижелерін пайдалану

Ф 2

Ұтқырлықты, икемділікті, кері әсерлерге қарсы тұру, ашық ақпараттық қоғам жағдайына тез бейімделетін қабілетті дамыту.

Модель әзірлеу бойынша жұмыс жоспары. Рухани-адамгершілік орта. Тұлғаны қалыптастыру моделі.

М 2.1 Бейімделуге жағдай жасау, ұжым қалыптастыру, білімге, мемлекеттік тілді құрметтеуге, көптілділікке тарту, тәртіп мәдениетіне тәрбиелеу.

М 2.2 Ұлттық сана-сезім қалыптастыру, эстетикалық қызығушылығы мен көркем талғамын дамыту

М 2.3 Білім алушыларды рухани – адамгершілік құндылықтарға тарту

М 2.4 Өз елінің патриоты, көшбасшының тұлғалық сапасын дамыту.

Ф 3

Ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық жағдайлар. Денсаулық сақтау ортасы

Оқу – әдістемелік қамтамасыз ету. Құрал – жабдықтары бар кабинеттер, оқу шеберханалары, спорт залдар. Оқытудың техникалық құралдары. Педагогикалық қарым-қатынас.

М 3.1 Білім алушылар мен өндірістік оқыту шеберлерінің денсаулығын сақтау, әлеуметтік қорғау және бейімделу.

М 3.2 Оқу-тәрбие үрдісін материалдық-техникалық қамту.

М 3.3 Педагогикалық үрдісті әдістемелік қамту

М 3.4 Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін әзірлеу

Ф 4

Педагогикалық үрдістің білім мазмұны, педагогикалық құрал, технологиялар; оқу – өндірістік қызметін ұйымдастыру түрі мен құрылымы жөніндегі білімі.

Оқу – өндірістік қызметінің мазмұны. Педагогикалық үрдістің нәтижелерін және жүру барысын болжау әдістемесі. Білім алушылар мен шеберлердің қызметінің жоспары. Оқу- өндірістік қызметті ұйымдастыру моделі.

М 4.1 Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою. Соңғы нәтижені болжау.

М 4.2 Оқу ақпаратының мазмұнын болжау, оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу және құрастыру

М 4.3 Нәтижеге бағытталған практикалық сабақтарды, оқу-өндірістік жұмыстарды, сыныптан тыс шараларды моделдеу.

М 4.4 Білім алушыларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар, жобалар т.б. орындауға жұмылдыру

Ф 5

Білім алушылардың тұлғалық-кәсіптік әлеуетін (сапасы) ашу

Ақпараттық – оқыту ортасы. Оқу құжаттары, электрондық оқулықтар. Электрондық қорлар, Техникалық оқыту құралдары. Интерактивтік қарым-қатынас. INTERNET-ке еркін қосылған корпоративті локальды желі, мультимедиялық кабинеттер.

М 5.1 Ақпараттық-оқыту ортасын әзірлеу.

М 5.2 Оқу ақпаратын модульдеу.

М 5.3 Ақпараттық -оқыту алаңын құрастыру.

М 5.3 Интерактивті қарым-қатынас жобалау.

Ф 6

Өзіндік іс – әрекет рефлексиясы мен түзету. Адамның сыртқы дүниесіндегі мәселелерді жеке түйсікпен іште ояту, адамның сыртқы проблемасын ішкі проблемасына айналдыру. Ақыл – ой әрекетін белсендендіру.

Өзара бірлескен іздеу режимі. Өзіндік талдау және талдау үлгісі. Рефлексия нәтижелері. Іс – әрекетті түзету.

М 6.1 Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерін дамыту.

М 6.2 Рефлексивтелетін қызметтің тиімділігін, өнімділігін зерттеу.

М 6.3 Рефлексия нәтижелерін анықтау және тұжырымдау.

М 6.4 Педагогикалық қызметке өзгерістер енгізу.

Ф 7

Оқу сапасының мониторингін өткізу. Қызметті бақылау, бағалау, талдау.

Сауалнама жүргізу, бірлескен рефлексия. Ішкі және сыртқы бақылау. Электронды бақылаушы бағдарламалар. Білім алушылар портфолиосы.

М 7.1 Шебердің мониторинг жүргізуге дайындығы.

М 7.2 Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтау.

М 7.3 Педагогикалық қызметті талдау және бағалау.

М 7.4 Педагогикалық менеджменттің таңдалған әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігі. Білім алушылар, ата-аналар, қоғам көзқарасындағы оқу орнының, өндірістік оқыту шеберінің имиджі.


      4.1. өндірістік оқыту шеберінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

М 1.1

Білім алушылардың тұлғалық әлеуметін диагностикалау әдістерін басшылықпен зерттеуді қарастыратын оқу-тәрбие үрдісіндегі орындаушылық -басқару қызметі.

Сауалнамалар, тестілер, сұрау қағаздары. Тұлғалық сапаларды зерттеу үшін тиімді диагностикалау әдістерін таңдау. Білім алушылардың жеке іс – қағаздарын жүргізу. Әртүрлі сапаларын дамыту.

Білім алушылардың тұлғалық сапасы. Диагностика жүргізу құралдары мен әдістемесі. Білім алушылардың жас және жеке, психологиялық ерекшеліктері. Зерттеу жүргізудің әдістері және формалары.

М 2.1

Бейімделуге, ұжым қалыптастыруға, мемлекеттік тілді білуге және құрметтеуге, көптілділікке, мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге жағдай жасауды қарастыратын тәрбие үрдісіндегі орындаушылық -басқару қызметі.

Қарым – қатынаста сенімділік ахуалын құру. Білім алушылардың әлеуметтік картасын құрастыру. Ұжым құру. Көптілділікке оқыту.

Ұжымдық қарым – қатынас негізіне тәрбиелеу мәдениеті. Білім алушылардың әлеуметтік картасы. Тәрбие жұмысының теориясы және әдістемесі. Ұжымды қалыптастыру. Мінез – құлық мәдениеті.

М 3.1

Әлеуметтік қорғауды, бейімделуді, білім алушылар мен шеберлердің денсаулығын сақтауды қарастыратын педагогикалық үрдістегі орындаушылық -басқару қызметі.

Білім алушыларға тамақ беру және медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру.

Салауатты өмір салтын жүргізу, денсаулық сақтау ортасын құру. техникалық қауіпсіздік ережелерін, санитарлық-гигиеналық нормаларды, эстетикалық талаптарды сақтау.

Денсаулық сақтау ортасы, техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау, санитарлық-гигиеналық нормалар, эстетикалық талаптар. Нормативтік құжаттар.

М 4.1

Педагогикалық қызметтің нақты мақсаты мен міндеттерін қою, педагогикалық қызмет пен оның нәтижесін болжау, өнідірістік оқыту шеберін кәсіби міндеттерге үйрету шеңберіндегі орындаушылық -басқару қызметі.

Оқыту мен дамытудың мақсаттарын анықтау арқылы стандартты және қарапайым біртектес практикалық тапсырмаларды шешу. Мақсат пен міндеттерді тұжырымдау. Білім алушыларға оқу сапасына қойылатын жаңа талаптарға сай оқылатын тәсілдер, әрекеттер мен жұмыс түрлері туралы кіріспе нұсқау беру. Жұмыс үлгісі бойынша орындауда ұтымды әдіс – тәсілдерді оқыту. Педагогикалық іс–әрекеттегі күтілетін нәтижелерді анықтау.

Педагогикалық қызметті ұйымдастырудағы тәжірибелік – бағдарланған кәсіби білім. Оқу іс – әрекетін ұйымдастыру және жоспарлау. Оқыту және дамыту үрдісінің құрылымы, түрі және іс - әрекетті ұйымдастыру қабілеті.

М 5.1

Ақпараттық –оқыту ортасын әзірлеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпараттарын болжау тәсілдерін меңгеру. Ойлаудың дамуы, педагогикалық мақсатқа жетудегі оқу ақпаратының мазмұнын таңдай білу. Өзінің және білім алушылар әрекетін жүйелі құру білігі. Оқыту ортасымен жұмыс жасау тәсілдерін меңгеру.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыру қабілеті және құрылымы, түрі. Әртүрлі құрамдағы білім алушылардың ерекшеліктері. Меңгеру үрдісінде жағымды мотивацияны ынталандыру. Педагогикалық өзара әрекеттесу. Өндірістік оқыту әдістемесі. Тұлғалық және кәсіби қабілеттерді дамыту.

М 6.1

Адамның өзіндік талдау, ұғыну, түйсіну қабілеттерінің дамуын қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Көңіл – күй мен эмоционалды жағдайға рефлексия жүргізу. Анықталған сапалар мен қабілеттердің көрінуі, ішкі мәселеден сыртқа қарай ауысуда себептерді анықтау және оларды шешу тәсілдерін қарастыру.

Рефлексия ұйымдастыру сатылары. Рефлексия- субьекттің ішкі психикалық жағдайы мен әлемін тану үрдісі.

М 7.1

Мониторинг өткізуге шебердің дайындық деңгейін қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Педагогикалық талдау, білім сапасын диагностикалау тәсілдерін игеру.

Педагогикалық диагностика технологиясы, теориясы және әдістемесі, мониторинг жүргізу.


      5.4 өндірістік оқыту шеберінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.2

Білім алушылардың тұлғалық әлеуетін диагностикалауды басқару қызметі

Тұлғаны және ұжымды психологиялық – педагогикалық диагностикалауда әдістемелерді қолдану. Білім алушылардың жеке траекториясын дамыту тәсілдерін меңгеру.

Диагностика жүргізу әдістемелерін жүзеге асыру. Білім алушылардың дамуының жеке траекториясы. Білім алушылардың белсенділігін зерттеуде диагностикалық қамтамасыз ету.

М 2.2

Ұлттық сана-сезімді қалыптастыру, көркем талғамы мен эстетикалық қызығушылығын дамытуды басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты қалыптастыру.Тәрб иелік шараларды ұйымдастыру және өткізу. Білім алушыларды техникалық шығармашылыққа тарту.

Жалпыадамзаттық құндылықтар. Тәрбие жұмысының әдістемесі.Сыныптан тыс тәрбиелік шараларды ұйымдастыру.

М 3.2

Оқу – тәрбие үрдісін материалдық – техникалық жағынан қамтамасыз етуді қарастыратын оқу - тәрбие үрдісі аясындағы басқару қызметі

Оқу шеберханаларын жабдықтармен, құралдармен, материалдармен, қосымша бөлшектермен, оқыту құралдарымен уақтылы қамту бойынша шараларды қабылдау. Шеберхананың, кабинеттердің материалдық базасын қамтамасыздандыру. Білім алушылардың жұмыс орындарын оқу бағдарламасының талаптары негізінде техникалық қауіпсіздік, өндірістік санитарлық, еңбекті ғылыми ұйымдастыру және техникалық эстетика жағынан қамтамасыз ету.

Оқу – өндірістік үрдісті ұйымдастыру ерекшеліктері. Материалдық – техникалық жағдайдағы техникалық қауіпсіздік ережесі, санитарлық-гигиеналық ережелер. Өрт қауіпсіздігі. Әртүрлі контингенттегі білім алушылардың ерекшеліктері.

М 4.2

Оқу ақпараттарының мазмұнын болжау, оқу материалын құрастыру мен іріктеуді басқару қызметі

Оқу ақпаратын болжау тәсілдерін меңгеру. Педагогикалық мақсатқа жету үшін оқу ақпаратының мазмұнын іріктеу, ойлауды дамыту. Оқу материалын таңдау. Білім алушылардың әрекетін жобалау, ұйымдастырушылық қабілетін дамыту. Білім алушылардың сызба, кескіндемелерді оқу, формула бойынша түйіндеме жазу базалық іскерліктерінің қалыптасуы; нұсқауларды орындау, өзіндік әрекетті жоспарлау, нәтижелерді болжау басқа да жобалау іскерліктерін қалыптастыру.

Өндірістік – оқыту үрдісін ұйымдастыру бойынша нормативтік құжаттар. Педагогикалық қызметті ұйымдастыру бойынша практикалық бағытталған, кәсіптік білімі. Педагогикалық педагогикалық қарым-қатынасы. Білім мазмұны, педагогикалық құралдар, технологиялар. Өндірістік оқыту сабағына қойылатын қазіргі талаптар.

М 5.2

Оқу ақпаратын модульдеуді қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу ақпараты көздерін іріктеу. Оқу ақпаратын талдау, логикалық құрылымдау, алгоритмдеу тәсілдерін меңгеру. Модуль, гипермәтін, көпдеңгейлі тапсырма мен тест тапсырмаларын құру.

Оқыту үрдісінің психологиялық мәні. Оқыту үрдісінің педагогикалық заңдылықтары. Пән бойынша білімі. Педагогикалық қызметті ұйымдастырудағы тәжірибеге бағытталған, кәсіби білімі.

М 6.2

Әрекет ауысуын, ойлау әрекетінен дене әрекетіне көшу, қызметтің тиімді тәсілдерін таңдау. Орындалған әрекеттердің тізбектілігін қалпына келтірудегі басқару қызметі.

Бірлескен ізденіс тәртіптемесін ұйымдастыру. Оқу материалдарымен тиімді жұмыстың әдіс – тәсілдерін, түрлерін іздеуді ұғыну.Білім беруші траекториясының әртүрлі нұсқаларын түсіну,білім алушыларды осы ерекшеліктерді көруге және түсінуге оқыту нәтижесінде "шынайылыққа", яғни өзі ұғынуға жетелеу. Әртүрлі ұстанымдарды айқындау және тұрақтандыру.

Рефлексия – білім алушының оқу жетістіктерін анықтау, қызмет тәсілдерін түсіну.

М 7.2

Критерийлер мен көрсеткіштерді анықтауды қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Әр түрлі формадағы бақылау өткізу: фронталды, топтық, жеке, аралас және білім алушылардың өзін-өзі қадағалауы.

Білім сапасының тәуелсіз бағалауды өткізу.

Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, оқыту сапасын мониторингі, дамуын жүргізу. Бақылау формалары.


      5.3 өндірістік оқыту шеберінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.3

Диагностика нәтижелерін жүзеге асыруды қарастыратын басқару қызметі.

Педагогикалық қызметті ұйымдастыруда диагностика нәтижесін пайдалану тәсілдерін меңгеру.

Диагностика нәтижесін пайдалануда тәжірибеге бағытталған, кәсіби білім

М 2.3

Рухани-адамгершілік құндылықтарға баулуды қарастыратын басқару қызметі

Рухани-адамгершілік орта құру. Тұлғалық сапалар идеалына негізделген рухани-адамгершілік құндылықтар мен мінез-құлық нормаларын түсіну және қолдану. Сөйлеуде және іс–әрекетте өзінің ой–пікірін білдіру, өзіндік сана жағдайын түсіну тәсілдерін меңгеру.

Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Этнопедагогика

М 3.3

Педагогикалық үрдісті әдістемелік жағынан қамтамасыз етуді қарастыратын басқару қызметі

Әдістемелік шараларға қатысу. Пәндік бірлестіктерді басқару. Педагогикалық тәжірибені анықтау. Оқу-әдістемелік кешен, авторлық бағдарламаларды әзірлеу және сынақтан өткізу тәсілдерін меңгерту.

Өз білімін жетілдіру, біліктілікті жоғарылату. Әдістемелік шараларды жүргізу кезеңдері: әзірлеу, дайындық жүргізу, талдау. Жаңа педагогикалық технологиялар.

М 4.3

Нәтижеге бағытталған сабақтарды, сыныптан тыс шараларды модельдеуді басқару қызметі

Тақырыптық-күнтізбелік жоспарға сәйкес құзыреттілікті қалыптастыруға бағытталған сабақ жоспарларын және конспектілерді құру дағдыларын меңгерту. Сабақ пен сыныптан тыс шараларды өткізу. Сабаққа презентациялық көрнекі материалдарды дайындау. Оқытуда құзыреттілік тұрғысын есепке ала отырып, сабақтарды, сыныптан тыс шараларды моделдеу және өткізу.

Сабаққа қойылатын қазіргі талаптар. Сабақ түрлері мен типтері, сабақ құрылымы. Оқыту әдістерінің жіктелуі.Оқытудың инновациялық технологиялары. Білім алушылардың ақыл-ой әрекеттерін қалыптастырудың әдістемелік тәсілдері.

М 5.3

Ақпараттық-оқыту ортасын құрастыруды басқару қызметі

Оқу ақпаратын іздеу тәсілдерін меңгеру. Ақпаратты талдау және қайта өңдеу, жүйелеу тәсілдерін меңгеру. Ақпараттық оқыту алаңын құрастыру, күтілетін нәтижені болжау білігінің болуы

Қазіргі ақпараттық қорлар. Ақпараттық-оқыту алаңын құрастыру. Оқу мақсатындағы түрлі бағдарламалық құралдар. Ақпаратты жинақтау, талдау және жүйелеу әдістері.

М 6.3

Рефлексия нәтижесін тұжырымдау және проблеманы анықтау, шешу тәсілдерін игеру.

Алдағы жұмыстың мақсатын анықтау, алынған нәтижені тұжырымдау.

Рефлексия нәтижесі, алдағы жұмыстың мақсатын анықтау.

М 7.3

Педагогикалық қызметті бағалау мен талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу материалын меңгеру үрдісінде білім алушылардың қызметін талдау мен бағалау. Білім алушылардың оқу үлгерімін ақпараттық-коммуникациялық технологиялар арқылы талдау. Білім алушылардың білім сапасы нәтижесіне жауапкершілігі.

Білім сапасының критерийлері мен көрсеткіштері. Оқыту нәтижесіне берілетін педагогикалық сараптама технологиялары.


      5.2 өндірістік оқыту шеберінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

М 1.4

Өзбетімен білім алушылардың жеке траекториясын құрастыру және диагностика нәтижелерін пайдалануға жауапкершілігін қарастыратын оқу үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың нақты әдістемесін қолдану.

Диагностика өткізу әдістемесі. Білім алушы дамуының жеке траекториясы. Білім алушының белсенділігін зерттеуді диагностикалық қамту.

М 2.4

Көшбасшының тұлғалық сапасын, өз елінің патриотын дамытуға жауапкершілікті қарастыратын тәрбие үрдісі шеңберіндегі басқару қызметі.

Сыни ойлауды қалыптастыру, көшбасшылық сапаларды, қарым-қатынас, төзімділікті, креативтілікті, жинақылықты дамыту.

Көшбасшылық мектебі. Көшбасшылық сапаларды дамыту. Рухани-адамгершілік тәрбиесі. Патриоттық тәрбие.

М 3.4

Басқару, біріге басқару және өзін-өзі басқару жүйесін дамытуды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Білім алушылар, ата-аналар қажеттіліктерін қанағаттандыру, іс-әрекетті үйлестіру, тиімді нәтижеге қол жеткізу. Өзін-өзі басқару мен бірлесе басқаруды дамыту.

Басқарудың негізгі әлеуметтік функциясы. Еңбек функциясы. Басқару, ұйымдастырушылық, әлеуметтік-тұрмыстық функция.

М 4.4

Білім алушыларды шығармашылық тапсырмалар, жаттығулар мен жобаларды орындауға өзбетімен жұмылдыруға жауапкершілікті қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Құзыреттілікке бағытталған тапсырмалар, жобалар, рефераттар орындау тәсілдерін меңгеру. Білім алушылардың жұмысын белсендіру. Білім алушылардың қызметі мен тәртібін реттеу.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар.

Білім алушылардың жобалау әрекетін ұйымдастыру. Оқу ақпаратын алу көздерін іріктеу, игеру үрдісінде оң мотивацияға ынталандыру.

М 5.4

Өзбетімен интерактивті қарым-қатынасты жобалауды, шығармашылық қарым-қатынастың жаңа формаларына ұмтылысты қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқыту әдістерін дифференциалау, әдістемелік тәсілдердің суретін құру, қашықтықтан қарым-қатынас тәсілдерін жобалау, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың функционалды мүмкіндіктерін жүзеге асыру тәсілдерін меңгеру. Үш тілде ауызша және жазбаша қатынас жасау тәсілдерін меңгеру. Пәндерді оқыту әдістемесін, оқу шебері мен білім алушы портфолиосын әзірлеу мазмұнын меңгеру.

Қашықтықтан қарым-қатынас әдістерін жобалау. Білім алушыға педагогикалық әсер ету әдістері. Интерактивті қарым-қатынасқа қызығушылығы.

М 6.4

Жағдаятты бақылау және бағалау, өз мақсатына сәйкес түзетулер енгізу.

Білім алушыны тиімді тәсілдерді таңдауға, жүйелеуге, жинақтауға, қате тәсілдерден бас тартуға, өз тұлғасын дамытуға, өз қызметін бағалау тәсілдерін меңгеру. Болашақтағы әрекеттерге өзгерістер енгізу.

Келесі әрекеттерді түзету. Бір күйден екінші күйге, жоғары деңгейге, өзінің тұлғасын өзін-өзі дамытуға, өзін-өзі қалыптастыруға ауысу.

М 7.4

Таңдалған педагогикалық менеджмент әдістері, функциялары мен формаларының нәтижелілігін талдауды қарастыратын педагогикалық үрдіс шеңберіндегі басқару қызметі.

Оқу орнының нарық сұранысы мен қажеттілігіне, нақты тұтынушының сұранысына бағытталуы. Имидж, оқу сапасын арттыруға ұмтылу, өзбетінділік, сұранысқа сай мақсат пен бағдарламаларды түзету, соңғы іс-әрекет нәтижесін анықтау.

Педагогикалық менеджмент функциясы, әдістері мен формалары. Оқу орны, педагогтың имиджін анықтау критерийлері. Рейтинг картасы.


      5. Кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

      6. Кәсіби стандартты әзірлеушілер

      Орал гуманитарлық-техникалық колледжі

      7. Келісім парағы

Мекеме атауы

Келісім уақыты

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі




М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Университеті




Орал технологиялық "Сервис" колледжі




"Сервис" кәсіптік колледжі





      8. Кәсіби стандартты сараптау және тіркеу

      Кәсіби стандарт тіркелді ______________________________________

      _______________________________________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ______________

      Хат (хаттама) № ________________ Мерзімі ______________________