Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека

Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 28 февраля 2015 года № 169. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 23 мая 2015 года № 11147. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 16 февраля 2022 года № ҚР ДСМ-15.

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 16.02.2022 № ҚР ДСМ-15 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 6 статьи 144 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Оптимальные и допустимые показатели микроклимата, инфракрасного облучения, звука и освещенности согласно приложениям 1, 2, 3 к настоящему приказу;

2) Допустимые значения уровней инфразвука и ультразвука согласно приложениям 4, 5 к настоящему приказу;

3) Допустимые значения уровней ультрафиолетового излучения и аэроионов согласно приложениям 6, 7 к настоящему приказу;

4) Предельно-допустимые уровни электрических, магнитных полей и лазерного излучения согласно приложениям 8, 9 к настоящему приказу.

2. Комитету по защите прав потребителей Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством Республики Казахстан порядке:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

Министр
национальной экономики
Республики Казахстан	Е. Досаев

"СОГЛАСОВАН"

Министр здравоохранения

и социального развития

Республики Казахстан

_______ Т. Дуйсенова

17 апреля 2015 года

Приложение 1 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

Нормируемые величины температуры, относительной
влажности и скорости движения воздуха в рабочей зоне
производственных помещений

№ п/п	Период года	Категория работ	Температура, оС					Относительная влажность на рабочих местах - постоянных и непостоянных, не более		Скорость движения, м/с на рабочих местах - постоянных и непостоянных*
			Оптимальная	Допустимая				Оптимальная	Допустимая	Оптимальная, не более	Допустимая
				Верхняя граница		Нижняя граница
				на рабочих местах
				постоянных	непостоянных	постоянных	Непостоянных
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	Холодный период года	Легкая – 1а	22-24	25	26	21	18	40-60	75	0,1	не более 0,1
		Легкая – 1б	21-23	24	25	20	17	40-60	75	0,1	не более 0,2
		Средней тяжести – II a	18-20	23	24	17	15	40-60	75	0,2	не более 0,3
		Средней тяжести – II б	17-19	21	23	15	13	40-60	75	0,2	не более 0,4
		Тяжелая – III	16-18	19	20	13	12	40-60	75	0,3	не более 0,5
2	Теплый период года	Легкая – 1а	23-25	28	30	22	20	40-60	55 при 28 оС	0,1	0,1-0,2
		Легкая – 1б	22-24	28	30	21	19	40-60	60 – при 27 оС	0,2	0,1-0,3
		Средней тяжести – II a	21-23	27	29	18	17	40-60	65 – при 26 оС	0,3	0,2-0,4
		Средней тяжести – II б	20-22	27	29	16	15	40-60	70 – при 25 оС	0,3	0,2-0,5
		Тяжелая – III	18-20	26	28	15	13	40-60	75 – при 24 оС и ниже	0,4	0,2-0,6

* Большая скорость движения воздуха в теплый период года соответствует максимальной температуре воздуха, меньшая - минимальной температуре воздуха. Для промежуточных величин температуры воздуха скорость его движения определяется интерполяцией.

Среднесменная температура воздуха (tв) рассчитывается по
формуле:

где t_в1, t_в2, … t_вnn - температура воздуха (^оС) на соответствующих участках рабочего места;

₁, ₂

₂, …

_n - время (ч) выполнения работы на соответствующих участках рабочего места;

8 – продолжительность рабочей смены (ч).

Таблица 2

Минимальное количество участков измерения параметров
микроклимата

№ п/п	Площадь помещений, м2	Количество участков измерения
1	2	3
1	до 100	4
2	101 – 400	8
3	более 400	Количество участков определяется расстоянием между ними, которое не превышает 10 м

Таблица 3

Допустимые показатели ТНС-индекса (^оС) для рабочих помещений с
нагревающим микроклиматом независимо от периода года и открытых
территорий в теплый период года (верхняя граница)

№ п/п	Категория работ	ТНС-индекс (оС)
1	2	3
1	I а	26,4
1	2	3
1	2	3
2	I б	25,8
3	II а	25,1
4	II б	23,9
5	III	21,8

Определение индекса тепловой нагрузки среды (ТНС-индекс)

Для оценки нагревающего микроклимата в помещении (вне зависимости от периода года), а также для открытых территорий в теплый период года при температуре воздуха выше + 25 ^оС используется ТНС-индекс.

1. Определение ТНС-индекса с помощью аспирационного психрометра и термометра с зачерненным шаром (шарового термометра):

1) с помощью аспирационного психрометра определяют температуру смоченного термометра (tвл);

2) температуру внутри зачерненного шара (tш) измеряют термометром, резервуар которого помещен в центр зачерненного полого шара; tш отражает влияние температуры воздуха, температуры поверхностей и скорости движения воздуха;

3) ТНС-индекс рассчитывается по уравнению:

ТНС = 0,7 tвл + 0,3 tш

4) метод измерения и контроля ТНС-индекса аналогичен методу измерения и контроля температуры воздуха, в соответствии с требованиями ГОСТ 12.1.005-88.

2. Определение ТНС-индекса с помощью метеометра типа МЭС-200 А, в комплект которого входит щуп измерительный с черным шаром:

1) устанавливают щуп Щ2 в соответствии с Инструкцией по эксплуатации прибора;

2) измеряют значение ТНС.

Полученные результаты сравнивают с нормативными значениями.

Таблица 4

Допустимая продолжительность пребывания работающих в
охлаждающей среде по показателям температуры воздуха*,^оС

Категория работ	Энерготраты, Вт/м2	Период непрерывного пребывания, ч
		8	6	4	2	1
1	2	3	4	5	6	7
I а	58-77	21,0-18,9	19,0-17,0	16,7-15,0	15,0-13,0	14,0-12,0
I б	78-97	19,8-18,0	17,9-16,0	16,0-14,0	14,0-12,0	13,0-11,0
II а	98-129	17,0-15,0	15,0-13,0	13,0-11,0	11,0-9,0	10,0-8,0
II б	130-160	16,0-14,0	14,0-12,0	12,0-10,0	10,0-8,0	9,0-7,0
III	161-193	15,0-13,0	13,0-11,0	11,0-9,0	9,0-7,0	8,0-6,0

Примечание: * При увеличении скорости движения воздуха на каждые 0,1 м/с температура воздуха увеличивают на 0,2^оС.

Таблица 5

Допустимая продолжительность (ч) однократного за рабочую
смену пребывания на открытой территории в I A климатическом
районе ("особый" климатический пояс) в зависимости от
температуры воздуха и уровня энерготрат*

Температура воздуха, оС	Энерготраты, Вт/м2 (категория работ)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (IIб)
1	2	3	4
-10	охлаждение через 2,8	охлаждение поверхности тела отсутствует	охлаждение поверхности тела отсутствует
-15	1,8	охлаждение через 5,6	-"-
-20	1,3	2,6	-"-
-25	1,0	1,7	-"-
-30	0,9	1,3	охлаждение через 3,4
-35	0,7	1,0	2,0
-40	0,6	0,8	1,4
Примечание:* Учтена наиболее вероятная скорость ветра (6,8 м/с).

Таблица 6

Допустимая продолжительность (ч) однократного за рабочую
смену пребывания на открытой территории в I Б климатическом
районе (IV климатический пояс) в зависимости от температуры
воздуха и уровня энерготрат*

Температура воздуха, оС	Энерготраты, Вт/м2 (категория работ)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (IIб)
1	2	3	4
-10	охлаждение поверхности тела отсутствует	охлаждение поверхности тела отсутствует	охлаждение поверхности тела отсутствует
-15	охлаждение через 7,1	охлаждение поверхности тела отсутствует	охлаждение поверхности тела отсутствует
-20	3,4	охлаждение поверхности тела отсутствует	-"-
-25	2,3	-"-	-"-
-30	1,7	охлаждение через 4,3	-"-
-35	1,4	2,5	-"-
-40	1,1	1,9	-"-
Примечание:* Учтена наиболее вероятная скорость ветра (1,3 м/с).

Таблица 7

Допустимая продолжительность (ч) однократного за рабочую
смену пребывания на открытой территории во II климатическом
районе (III климатический пояс) в зависимости от температуры
воздуха и уровня энерготрат*

Температура воздуха, оС	Энерготраты, Вт/м2 (категория работ)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (IIб)
1	2	3	4
-10	охлаждение через 1,7	охлаждение через 4,6	охлаждение поверхности тела отсутствует
-15	1,2	2,2	-"-
-20	0,9	1,5	охлаждение через 5,5
-25	0,8	1,1	2,4
-30	0,7	0,9	1,6
-35	0,6	0,7	1,1
-40	0,5	0,6	0,9
Примечание: * Учтена наиболее вероятная скорость ветра (3,6 м/с).

Таблица 8

Допустимая продолжительность (ч) однократного за рабочую
смену пребывания на открытой территории в III климатическом
районе (I и II климатические пояса) в зависимости от
температуры воздуха и уровня энерготрат*

Температура воздуха, оС	Энерготраты, Вт/м2 (категория работ)
	88 (I б)	113 (II а)	145 (II б)
1	2	3	4
-5	Охлаждение через 1,4	Охлаждение через 3,0	охлаждение поверхности тела отсутствует
-10	1,0	1,7	-"-
-15	0,8	1,1	охлаждение через 2,7
-20	0,7	0,9	1,5
-25	0,6	0,7	1,1
-30	0,5	0,6	0,8
-35	0,4	0,5	0,7
-40	0,3	0,4	0,6
Примечание: * Учтена наиболее вероятная скорость ветра (5,6 м/с).

Таблица 9

Внутрисменный режим работы на холоде (на открытой территории
или в неотапливаемом помещении) в зависимости от температуры
воздуха и скорости ветра в различных климатических регионах Режим работ на открытой территории в климатическом районе
I A (работа категории II а-II б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	не регламентируется*
-15	не регламентируется*										154	1
-20	не регламентируется*						180	1	130	1	98	2
-25	не регламентируется*				150	1	114	1	90	2	72	2
-30	150	1	130	1	103	2	83	2	68	2	63	3
-35	106	1	95	2	79	2	66	3	55	3	47	4
-40	82	2	75	2	64	3	54	3	46	4	40	4
-45	67	3	62	3	53	3	46	4	40	4	35	5

Примечание:

*- Отдых по причине физической усталости вследствие возможного перегревания следует проводить в теплом помещении

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

Таблица 10

Режим работ на открытой территории в климатическом районе I Б
(работа категории II а-II б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	не регламентируется*
-15	не регламентируется*
-20	не регламентируется*								186	1	120	1
-25	не регламентируется*								115	1	85	2
-30	не регламентируется*				148	1	111	1	84	2	65	3
-35	164	1	142	1	108	1	83	2	66	3	53	3
-40	116	1	104	2	82	2	66	3	55	3	45	4
-45	90	2	82	2	67	3	56	3	46	4	38	4
-50	73	2	67	3	59	3	48	4	40	4	34	5
-55	62	3	57	3	49	4	42	4	36	5	29	6
-60	52	3	50	4	43	4	37	4	32	5	27	6

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

* Отдых по причине физической усталости вследствие возможного перегревания следует проводить в теплом помещении

Таблица 11

Режим работ на открытой территории в климатическом районе II
(работа категории II а-II б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	не регламентируется*						168	1	121	1	92	2
-15	200	1	170	1	127	1	107	1	85	2	70	2
-20	117	1	104	1	84	2	71	2	58	3	49	3
-25	82	2	76	2	64	3	54	3	47	3	40	4
-30	65	3	60	3	52	3	45	4	39	4	34	5
-35	52	3	49	3	43	4	38	4	33	5	29	5
-40	44	4	41	4	37	4	32	5	29	5	25	6
-45	38	4	36	4	32	5	29	5	26	6	20	7

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

* Отдых по причине физической усталости вследствие возможного перегревания следует проводить в теплом помещении

Таблица 12

Режим работ на открытой территории в климатическом районе III
(работа категории II а-II б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	186	1	159	1	121	1	95	2	76	2	62	3
-15	106	1	96	2	79	2	65	3	55	3	46	4
-20	74	2	68	3	59	3	50	3	43	4	37	4
-25	57	3	53	3	47	3	40	4	35	4	31	5
-30	46	4	44	4	39	4	34	5	30	5	26	6
-35	39	4	37	4	33	5	29	5	26	6	23	7
-40	34	5	32	5	29	5	26	6	23	7	21	7
-45	30	5	28	6	26	6	23	7	21	7	19	8

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

Таблица 13

Режим работ на открытой территории в климатическом районе I A
(категория работ I б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	не регламентируется*						186	1	140	1	110	1
-15	не регламентируется*		180	1	148	1	117	1	95	2	78	2
-20	180	1	120	1	102	1	85	2	72	2	60	3
-25	105	1	92	1	78	2	67	3	58	3	49	3
-30	78	2	65	3	63	3	56	3	48	4	42	4
-35	64	3	60	3	53	3	47	4	41	4	36	5
-40	55	3	52	3	46	4	41	4	36	5	32	5
-45	46	3	44	4	40	4	36	5	32	5	25	6

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

* Отдых по причине физической усталости вследствие возможного перегревания следует проводить в теплом помещении

Таблица 14

Режим работ на открытой территории в климатическом районе I Б
(категория работ I б)

Температура воздуха,оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	не регламентируется*								190	1	94	2
-15	не регламентируется*						157	1	118	1	90	2
-20	не регламентируется*				139	1	107	1	87	2	69	3
-25	142	1	126	1	99	2	82	2	67	3	56	3
-30	105	1	82	2	76	2	66	3	55	3	47	4
-35	83	2	76	2	63	3	55	3	45	4	40	4
-40	74	2	64	3	54	3	47	4	41	5	35	5
-45	59	3	55	3	48	4	42	4	36	5	31	5
-50	51	3	48	4	42	4	37	5	32	5	24	7
-55	45	4	43	4	38	5	33	5	30	6	22	7
-60	41	4	38	5	35	5	30	6	27	6	20	8

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

* Отдых по причине физической усталости вследствие возможного перегревания следует проводить в теплом помещении

Таблица 15

Режим работ на открытой территории в климатическом районе II
(категория работ I б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	127	1	114	1	95	2	80	2	68	3	58	3
-15	88	2	82	2	69	3	60	3	52	3	45	4
-20	67	3	62	3	55	3	49	4	42	4	37	4
-25	55	3	51	3	46	4	41	4	36	5	32	5
-30	46	4	43	4	39	4	35	5	31	5	28	6
-35	39	4	38	4	34	5	30	5	27	6	24	7
-40	35	5	33	5	30	5	27	6	24	7	22	7
-45	31	5	29	6	27	6	24	7	22	7	20	8

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

Таблица 16

Режим работ на открытой территории в климатическом районе III
(категория работ I б)

Температура воздуха, оС	Скорость ветра, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	127	1	115	1	96	2	80	2	68	3	56	3
-15	84	2	78	2	68	3	58	3	50	3	44	4
-20	63	3	59	3	52	3	46	4	40	4	35	5
-25	50	3	48	3	42	4	38	4	34	5	30	5
-30	42	4	40	4	36	4	32	5	29	5	26	6
-35	36	4	34	5	31	5	28	6	25	6	23	7
-40	31	5	30	5	27	6	25	6	22	7	20	7
-45	28	6	27	6	24	6	22	7	20	7	18	8

Примечание:

а - продолжительность непрерывного пребывания на холоде, мин;

б - число 10-минутных перерывов для обогрева за 4-часовой период рабочей смены.

Таблица 17

Оптимальные и допустимые нормы температуры, относительной
влажности и скорости движения воздуха в обслуживаемой
зоне помещений жилых зданий и общежитий

Период года	Наименование помещения	Температура воздуха, оС		Результирующая температура, оС		Относительная влажность, %		Скорость движения воздуха, м/с
		оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая, не более	оптимальная, не более	допустимая, не более
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Холодный	Жилая комната	20-22	18-24 (20-24)	19-20	17-23 (19-23)	45-30	60	0,15	0,2
	Жилая комната в районах с температурой наиболее холодной пятидневки (обеспеченностью 0,92) минус 31оС и ниже	21-23	20-24 (22-24)	20-22	19-23 (21-23)	45-30	60	0,15	0,2
	Кухня	19-21	18-26	18-20	17-25	не нормируется	не нормируется	0,15	0,2
	Туалет	19-21	18-26	18-20	17-25	не нормируется	не нормируется	0,15	0,2
	Ванная, совмещенный санузел	24-26	18-26	23-27	17-26	не нормируется	не нормируется	0,15	0,2
	Помещения для отдыха и учебных занятий	20-22	18-24	19-21	17-23	45-30	60	0,15	0,2
	Межквартирный коридор	18-20	16-22	17-19	15-21	45-30	60	не нормируется	не нормируется
	Вестибюль, лестничная клетка	16-18	14-20	15-17	13-19	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется
	Кладовые	16-18	12-22	15-17	11-21	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется
Теплый	Жилая комната	22-25	20-28	22-24	18-27	60-30	65	0,2	0,3

Примечание. Значения в скобках относятся к домам для престарелых и инвалидов.

Таблица 18

Оптимальные и допустимые нормы температуры, относительной
влажности и скорости движения воздуха в обслуживаемой зоне
детских дошкольных учреждений

Период года	Наименование помещения	Температура воздуха, оС		Результирующая температура, оС		Относительная влажность, %		Скорость движения воздуха, м/с
		оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая, не более	оптимальная, не более	допустимая, не более
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Холодный	Групповая раздевальная и туалет: для ясельных и младших групп	21-23	20-24	20-22	19-23	45-30	60	0,1	0,15
	для средних и дошкольных групп	19-21	18-25	18-20	17-24	45-30	60	0,1	0,15
	Спальня: для ясельных и младших групп	20-22	19-23	19-21	18-22	45-30	60	0,1	0,15
	для средних и дошкольных групп	19-21	18-23	18-22	17-22	45-30	60	0,1	0,15
	Вестибюль, лестничная клетка	18-20	16-22	17-19	15-21	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется
Теплый	Групповые спальни	23-25	18-28	22-24	19-27	60-30	65	0,15	0,25

Примечание 1. В помещениях кухни, ванной и кладовой параметры воздуха следует принимать по таблице 1.

Примечание 2. Для детских дошкольных учреждений, расположенных в районах с температурой наиболее холодной пятидневки (обеспеченностью 0,92) минус 31^оС и ниже, допустимую расчетную температуру воздуха в помещении следует принимать на 1^оС выше указанной в таблице 2.

Таблица 19

Оптимальные и допустимые нормы температуры, относительной
влажности и скорости движения воздуха в обслуживаемой
зоне общественных и административных зданий

Период года	Наименование помещения или категория	Температура воздуха, оС		Результирующая температура, оС		Относительная влажность, %		Скорость движения воздуха, м/с
		оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая	оптимальная	допустимая, не более	оптимальная, не более	допустимая, не более
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Холодный	1	20-22	18-24	19-20	17-23	45-30	60	0,2	0,3
	2	19-21	18-23	18-20	17-22	45-30	60	0,2	0,3
	3а	20-21	19-23	19-20	19-22	45-30	60	0,2	0,3
	3б	14-16	12-17	13-15	13-16	45-30	60	0,3	0,5
	3в	18-20	16-22	17-20	15-21	45-30	60	0,2	0,3
	4	17-19	15-21	16-18	14-20	45-30	60	0,2	0,3
	5	20-22	20-24	19-21	19-23	45-30	60	0,15	0,2
	6	16-18	14-20	15-17	13-19	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется
	Ванные, душевые	24-26	18-28	23-25	17-27	не нормируется	не нормируется	0,15	0,2
Теплый	Помещения с постоянным пребыванием людей	23-25	18-28	22-24	19-27	60-30	65	0,15	0,25

Таблица 20

Продолжительность непрерывного инфракрасного облучения и пауз

Интенсивность инфракрасного облучения, Вт/кв. м	Продолжительность периодов непрерывного облучения, мин.	Продолжительность паузы, мин.	Соотношение продолжительности облучения и пауз
1	2	3	4
350	20	8	2,5
700	15	10	1,5
1050	12	12	1,0
1400	9	13	0,7
1750	7	14	0,5
2100	5	15	0,33
2450	3,5	12	0,3

Примечание:

Указанное предполагает применение одежды специальной для защиты от теплового излучения, костюмов для защиты от повышенных температур и использования средств коллективной защиты от инфракрасных излучений.

Допустимые параметры микроклимата производственных помещений, оборудованных системами лучистого обогрева, применительно к выполнению работ средней тяжести в течение 8-часовой рабочей смены, применительно к человеку, одетому в комплект одежды с теплоизоляцией 1 кло (0,155 осм/Вт), соответствуют величинам, указанным в таблице 15.

Таблица 21

Допустимые параметры микроклимата производственных помещений,
оборудованных системами лучистого обогрева

Температура воздуха, t, оС	Интенсивность теплового облучения, J1, Вт/кв. м	Интенсивность теплового облучения, J2, Вт/кв. м	Относительная влажность воздуха, f, %	Скорость движения воздуха, V, м/с
1	2	3	4	5
11	60 (*)	150	15 - 75	не более 0,4
12	60	125	15 - 75	не более 0,4
13	60	100	15 - 75	не более 0,4
14	45	75	15 - 75	не более 0,4
15	30	50	15 - 75	не более 0,4
16	15	25	15 - 75	не более 0,4

Примечание:

(*) При J > 60 следует использовать головной убор.

J₁ - интенсивность теплового облучения теменной части головы на уровне 1,7 м от пола при работе стоя и на 1,5 м - при работе сидя.

J₂ - интенсивность теплового облучения туловища на уровне 1,5 м от пола при работе стоя и 1 м - при работе сидя.

Таблица 22

Допустимая температура поверхности оборудования и ограждающих
устройств, ^оС

Материал	Контактный период до
	1 мин.	10 мин.	8 час. и более
1	2	3	4
Непокрытый металл	51	48	43 <*>
Покрытый металл	51	48	43
Керамика, стекло, камень	56	48	43
Пластик	60	48	43
Дерево	60	48	43

Примечание:

<*> Температура поверхности 43^оС допускается, если с горячей поверхностью соприкасается менее 10% поверхности тела или менее 10% поверхности головы, исключая дыхательные пути.

Таблица 23

Допустимая температура поверхности оборудования при случайно
(непреднамеренном) контакте с ней, ^оС

Материал	Продолжительность контакта, с
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Непокрытый металл	70	67	65	63	62	61	61	60	60	59
Керамика, стекло, камень	86	81	78	76	74	73	73	72	71	70
Пластмассы	94	87	84	82	81	79	78	78	77	76
Дерево	140	122	116	113	109	108	108	108	107	107

Таблица 24

Допустимые сочетания температуры, влажности и скорости движения
воздуха на рабочих местах подземных выработок

Факторы микроклимата	Допустимые сочетания
	1	2	3
1	2	3	4
Температура воздуха, оС	16-19	20-23	24-26
Относительная влажность, %*	80-30	75-30	70-30
Скорость движения воздуха, м/сек**	0,1-0,5	0,6-1,0	1,1-1,5

Примечание.

* В обводненных выработках - допускается превышение относительной влажности на 10%.

** Большая скорость, движения воздуха соответствует максимальной температуре

Таблица 25

Эквивалентные температуры для оценки комбинированного действия
низких температур воздуха и ветра на незащищенные
участки тела человека

Скорость ветра, м/с	Температура воздуха, оC
	10,0	4,4	-1,1	-6,7	-12,2	-17,8	-23,3	-29,0	-34,4	-40,0	-45,6	-51,1
	Эквивалентная температура охлаждения, оC
безветрие	10,0	4,4	-1,1	-6,7	-12,2	-17,8	-23,3	-29,0	-34,4	-40,0	-45,6	-51,1
2,2	8,9	2,2	-2,8	-8,9	-14,4	-20,6	-26,1	-32,2	-37,8	-43,9	-49,4	-55,6
4,4	4,4	-2,2	-8,9	-15,6	-22,8	-31,1	-36,1	-43,3	-50,0	-56,7	-63,9	-70,6
6,6	2,2	-5,6	-12,8	-20,6	-27,8	-35,6	-42,8	-50,0	-57,8	-65,0	-72,8	-80,0
8,8	0	-7,8	-15,6	-23,3	-31,7	-39,4	-47,2	-55,0	-63,3	-71,1	-78,9	-85,0
11,0	-1,1	-8,9	-17,8	-25,1	-33,9	-42,2	-50,6	-58,9	-66,7	-75,6	-83,3	-91,7
13,2	-2,2	-10,6	-18,9	-27,8	-36,1	-44,4	-52,8	-61,7	-70,0	-78,3	-87,2	-95,6
15,4	-2,8	-11,7	-20,0	-29,0	-37,2	-46,1	-55,0	-63,3	-72,2	-80,6	-89,4	-98,3
17,6	-3,3	-12,2	-21,1	-29,4	-38,3	-47,2	-56,1	-65,0	-73,3	-82,2	-91,1	-100,0
Ветер со скоростью большей, чем 17,6 м/с, дает незначительный дополнительный эффект	Незначительная опасность. Обморожение более чем за 1 ч при сухой коже				Высокая опасность. Опасность обморожения в течение 1 мин.			Очень высокая опасность. Обморожение наступает через 30 с

Таблица 26

Зависимость риска обморожения от интегрального показателя
условий охлаждения (ИПУОО, балл)

ИПУОО, балл	Риск обморожения	Продолжительность безопасного пребывания на холоде, не более, мин.
34	игнорируемый (отсутствие обморожения)	длительное
34 < ИПУОО 47	умеренный	60,0
47 < ИПУОО 57	критический	1,0
>57	катастрофический	0,5

Интегральный показатель условий охлаждения (обморожения) - ИПУОО - следует определять согласно уравнению:

ИПУОО = 34,654 - 0,4664 x t + 0,6337 x V, где:

t - температура воздуха, ^оC;

V - скорость ветра, м/с.

Приложение 2 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

ПДУ звукового давления, уровни звука эквивалентные уровни звука
для основных наиболее типичных видов трудовой деятельности и
рабочих мест

трудовой деятельности, рабочие места	Уровни звукового давления, дБ, в октавных полосах со среднегеометрическими частотами в Гц									Уровни звука и эквивалентные уровни звука,
	31,5	63	125	250	500	1000	2000	4000	8000
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Предприятия, учреждения и организации
1. Творческая деятельность, руководящая работа с повышенными требованиями, научная деятельность, конструирование и проектирование, программирование, преподавание и обучение, врачебная деятельность: рабочие места в помещениях—дирекции, проектно-конструкторских бюро; расчетчиков, программистов вычислительных машин, в лабораториях для теоретических работ и обработки данных, приема больных в здравпунктах	86	71	61	54	49	45	42	40	38	50
2. Высококвалифицированная работа, требующая сосредоточенности, административно-управленческая деятельность, измерительные и аналитические работы в лаборатории: рабочие места в помещениях цехового управленческого аппарата, в рабочих комнатах конторских помещений, лабораториях	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60
3. Работа, выполняемая с часто получаемыми указаниями и акустическими сигналами, работа, требующая постоянного слухового контроля, операторская работа по точному графику с инструкцией, диспетчерская работа: рабочие места в помещениях диспетчерской службы, кабинетах и помещениях наблюдения и дистанционного управления с речевой связью по телефону, машинописных бюро, на участках точной сборки, на телефонных и телеграфных станциях, в помещениях мастеров, в залах обработки информации на вычислительных машинах	96	83	74	68	63	60	57	55	54	65
4. Работа, требующая сосредоточенности, работа с повышенными требованиями к процессам наблюдения и дистанционного управления производственными циклами: рабочие места за пультами в кабинах наблюдения и дистанционного управления без речевой связи по телефону; в помещениях лабораторий с шумным оборудованием, в помещениях для размещения шумных агрегатов вычислительных машин	103	91	83	77	73	70	68	66	64	75
5. Выполнение всех видов работ (за исключением перечисленных в пп. 1—4 и аналогичных им) на постоянных рабочих местах в производственных помещениях и на территории предприятий	107	95	87	82	78	75	73	71	69	80
Подвижной состав железнодорожного транспорта
6. Рабочие места в кабинах машинистов тепловозов, электровозов, поездов метрополитена, дизель-поездов и автомотрис	99	95	87	82	78	75	73	71	69		85
7. Рабочие места в кабинах машинистов скоростных и пригородных электропоездов	99	91	83	77	73	70	68	66	64		75
8. Помещения для персонала вагонов поездов дальнего следования, служебных отделений рефрижераторных секций, вагонов электростанций, помещений для отдыха в багажных и почтовых отделениях	93	79	70	63	58	55	52	50	49		60
9. Служебные помещения багажных и почтовых вагонов, вагонов-ресторанов	96	87	79	72	68	65	63	61	59		70
Морские, речные, рыбопромысловые и др. суда
10. Рабочая зона в помещениях энергетического отделения морских судов с постоянной вахтой (помещения, в которых установлена главная энергетическая установка, котлы, двигатели и механизмы, вырабатывающие энергию и обеспечивающие работу различных систем и устройств)	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
11. Рабочие зоны в центральных постах управления (ЦПУ) морских судов (звукоизолированные), помещениях, выделенных из энергетического отделения, в которых установлены контрольные приборы, средства индикации, органы управления главной энергетической установкой и вспомогательными механизмами	96	83	74	68	63	60	57	55	54		65
12. Рабочие зоны в служебных помещениях морских судов (рулевые, штурманские, багермейстерские рубки, радиорубки и др.)	89	75	66	59	54	50	47	45	44		55
13. Производственно-технологические помещения на судах рыбной промышленности (помещения для переработки объектов промысла рыбы, морепродуктов и пр.)	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
Тракторы, самоходные шасси, самоходные, прицепные и навесные сельскохозяйственные машины, строительно-дорожные, землеройно-транспортные, мелиоративные и другие аналогичные виды машин
14. Рабочие места водителей и обслуживающего персонала автомобилей	100	87	79	72	68	65	63	61	59		70
15. Рабочие места водителей и обслуживающего персонала (пассажиров) легковых автомобилей	93	79	70	63	58	55	52	50	49		60
16. Рабочие места водителей и обслуживающего персонала тракторов самоходных шасси, прицепных и навесных сельскохозяйственных машин, строительно-дорожных и других аналогичных машин	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
17. Рабочие места в кабинах и салонах самолетов и вертолетов	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80

Примечание:

Для тонального и импульсного шума - на 5 дБ меньше значений, указанных в таблице.

Для шума, создаваемого в помещениях установками кондиционирования воздуха, вентиляции и воздушного отопления - на 5 дБ меньше фактических уровней шума в этих помещениях (измеренных или определенных расчетом), если последние не превышают значения, указанные в таблице (поправку для тонального и импульсного шума в этом случае принимать не следует), в остальных случаях - на 5 дБ меньше значений, указанных в таблице.

Максимальный уровень звука непостоянного шума на рабочих местах по пунктам 6 и 13 таблицы не превышает 110 дБА при измерениях на временной характеристике "медленно", а максимальный уровень звука импульсного шума на рабочих местах по п. 6 таблицы не превышает 125 дБАI при измерениях на временной характеристике "импульс".

Таблица 2

Допустимые уровни звукового давления, дБ, (эквивалентные
уровни звукового давления, дБ), допустимые
эквивалентные и максимальные уровни звука на рабочих местах в
производственных и вспомогательных зданиях, на площадках
промышленных предприятий, в помещениях жилых и общественных
зданий и на территориях жилой застройки

Назначение помещений или территорий	Время суток, ч	Уровни звукового давления (эквивалентные уровни звукового давления), дБ, в октавных полосах частот со среднегеометрическими частотами, Гц									Уровень звука LA, (эквивалентный уровень звука LAэкв), дБА	Максимальный уровень звука, LАмакс, дБА
		31,5	63	125	250	500	1000	2000	4000	8000
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
Рабочие помещения административно-управленческого персонала производственных предприятий, лабораторий, помещения для измерительных и аналитических работ	-	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60	70
2 Рабочие помещения диспетчерских служб, кабины наблюдения и дистанционного управления с речевой связью по телефону, участки точной сборки, телефонные и телеграфные станции,	-	96	83	74	68	63	60	57	55	54	65	75
3 Помещения лабораторий для проведения экспериментальных работ, кабины наблюдения и дистанционного управления без речевой связи по телефону	-	103	91	83	77	73	70	68	66	64	75	90
4 Помещения с постоянными рабочими местами производственных предприятий, территории предприятий с постоянными рабочими местами (за исключением работ, перечисленных в поз. 1-3)	-	107	95	87	82	78	75	73	71	69	80	95
5 Палаты больниц и санаториев	7.00-23.00 23.00-7.00	76 69	59 51	48 39	40 31	34 24	30 20	27 17	25 14	23 13	35 25	50 40
6 Операционные больниц, кабинеты врачей больниц, поликлиник, санаториев	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	50
7 Классные помещения, учебные кабинеты, аудитории учебных заведений, конференц-залы, читальные залы библиотек, зрительные залы клубов и кинотеатров, залы судебных заседаний, культовые здания, зрительные залы клубов с обычным оборудованием	-	79	63	52	45	39	35	32	30	28	40	55
8 Кинотеатры с оборудованием "Долби"	-	72	55	44	35	29	25	22	20	18	30	40
9 Музыкальные классы	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	50
10 Жилые комнаты квартир	7.00-23.00 23.00-7.00	79 72	63 55	52 44	45 35	39 29	35 25	32 22	30 20	28 18	40 30	55 45
11 Жилые комнаты общежитий	7.00-23.00 23.00-7.00	83 76	67 59	57 48	49 40	44 34	40 30	37 27	35 25	33 23	45 35	60 50
12 Номера гостиниц: - гостиницы, имеющие по международной классификации пять и четыре звезды - гостиницы, имеющие по международной классификации три звезды - гостиницы, имеющие по международной классификации менее трех звезд	7.00-23.00 23.00-7.00 7.00-23.00 23.00-7.00 7.00-23.00 23.00-7.00	76 69 79 72 83 76	59 51 63 55 67 59	48 39 52 44 57 48	40 3 45 35 49 40	34 24 39 29 44 34	30 20 35 25 40 30	27 17 32 22 37 27	25 14 30 20 35 25	23 13 28 18 33 23	35 25 40 30 45 35	50 40 55 45 60 50
13 Жилые помещения домов отдыха, пансионатов, домов-интернатов для престарелых и инвалидов, спальные помещения детских дошкольных учреждений и школ-интернатов	7.00-23.00 23.00-7.00	79 72	63 55	52 44	45 35	39 29	35 25	32 22	30 20	28 18	40 30	55 45
14 Помещения офисов, рабочие помещения и кабинеты административных зданий, конструкторских, проектных и научно-исследовательских организаций:	-	86	71	61	54	49	45	42	40	38	50	65
15 Залы кафе, ресторанов	-	89	75	66	59	54	50	47	45	43	55	65
16 Фойе театров и концертных залов	-	83	67	57	49	44	40	37	35	33	45	55
17 Зрительные залы театров и концертных залов	-	72	55	44	35	29	25	22	20	18	30	40
18 Многоцелевые залы	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	45
19 Спортивные залы	-	83	67	57	49	44	40	37	35	33	45	55
20 Торговые залы магазинов, пассажирские залы вокзалов и аэровокзалов, спортивные залы	-	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60	70
21 Территории, непосредственно прилегающие к зданиям больниц и санаториев	7.00-23.00 23.00-7.00	86 79	71 63	61 52	54 45	49 39	45 35	42 32	40 30	38 28	50 40	65 55
22 Территории, непосредственно прилегающие к жилым зданиям, домам отдыха, домам-интернатам для престарелых и инвалидов	7.00-23.00 23.00-7.00	90 83	75 67	66 57	59 49	54 44	50 40	47 37	45 35	44 33	55 45	70 60
23 Территории, непосредственно прилегающие к зданиям поликлиник, школ и других учебных заведений, детских дошкольных учреждений, площадки отдыха микрорайонов и групп жилых домов		90	75	66	59	54	50	47	45	44	55	70

Примечания.

1. Допустимые уровни шума в помещениях, приведенные в поз. 1,5-13, относятся только к шуму, проникающему из других помещений и извне.

2. Допустимые уровни шума от внешних источников в помещениях, приведенные в поз. 5-12, установлены при условии обеспечения нормативного воздухообмена, т.е. при отсутствии принудительной системы вентиляции или кондиционирования воздуха - должны выполняться при условии открытых форточек или иных устройств, обеспечивающих приток воздуха. При наличии систем принудительной вентиляции или кондиционирования воздуха, обеспечивающих нормативный воздухообмен, допустимые уровни внешнего шума у зданий (15-17) увеличивают из расчета обеспечения допустимых уровней в помещениях при закрытых окнах.

3. Допустимые уровни шума от оборудования систем вентиляции, кондиционирования воздуха и воздушного отопления, а также от насосов систем отопления и водоснабжения и холодильных установок встроенных (пристроенных) предприятий торговли и общественного питания следует принимать на 5 дБ (дБА) ниже значений, указанных в таблице 1, за исключением поз. 10-13 (для ночного времени суток). При этом поправку на тональность шума не учитывают.

5). Максимальные уровни звука в данных помещениях не нормируются

Приложение 3 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

Уровни освещенности при точных зрительных работах

№ п/п	Размер объекта различения, угл.мин.	Время точной зрительной работы в % ко времени рабочей смены	Освещенность	Яркость рабочей поверхности, кд/м2
1	2	3	4	5
1	Менее 1,5	Более 60 От 60 до 30 Менее 30	4000 3000 2000	От 300 до 500
2	От 1,5 до 3,0	Более 60 От 60 до 30 Менее 30	2000 1500 1000	От 150 до 300
3	От 3,5 до 5,0	Более 60 От 60 до 30 Менее 30	1000 750 500	От 750 до 150

Таблица 2

Требования к освещению помещений промышленных предприятий (КЕО,
нормируемая освещенность, допустимые сочетания показателей
ослепленности и коэффициента пульсации освещенности

Характеристика зрительной работы	Наименьший или эквивалентный размер объекта различения, мм	Разряд зрительной работы	Подразряд зритель ной работы	Контраст объекта с фоном	Характеристика фона	Искусственное освещение					Естественное освещение		Совмещенное освещение
						Освещенность, лк			Сочетание нормируемых величин показателя ослепленности и коэффициента пульсации		КЕО, eН, %
						при системе комбинированного освещения		при системе общего освещения			при верхнем или комбинированном освещении	при боковом освещении	при верхнем или комбинированном освещении	при боковом освещении
						всего	в том числе от общего		Р	Кn, %
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Наивысшей точности	Менее 0,15	I	а	Малый	Темный	5000 4500	500 500	— —	20 10	10 10			6,0	2,0
			б	Малый Средний	Средний Темный	4000 3500	400 400	1250 1000	20 10	10 10
			в	Малый Средний Большой	Светлый Средний Темный	2500 2000	300 200	750 600	20 10	10 10
			г	Средний Большой “	Светлый “ Средний	1500 1250	200 200	400 300	20 10	10 10
Очень высокой точности	От 0,15 до 0,30	II	а	Малый	Темный	4000 3500	400 400	— —	20 10	10 10			4,2	1,5
			б	Малый Средний	Средний Темный	3000 2500	300 300	750 600	20 10	10 10
			в	Малый Средний Большой	Светлый Средний Темный	2000 1500	200 200	500 400	20 10	10 10
			г	Средний Большой “	Светлый Светлый Средний	1000 750	200 200	300 200	20 10	10 10
Высокой точности	От 0,30 до 0,50	III	а	Малый	Темный	2000 1500	200 200	500 400	40 20	15 15			3,0	1,2
			б	Малый Средний	Средний Темный	1000 750	200 200	300 200	40 20	15 15
			в	Малый Средний Большой	Светлый Средний Темный	750 600	200 200	300 200	40 20	15 15
			г	Средний Большой “	Светлый “ Средний	400	200	200	40	15
Средней точности	Св. 0,5 до 1,0	IV	а	Малый	Темный	750	200	300	40	20	4	1,5	2,4	0,9
			б	Малый Средний	Средний Темный	500	200	200	40	20
			в	Малый Средний Большой	Светлый Средний Темный	400	200	200	40	20
			г	Средний Большой “	Светлый “ Средний	—	—	200	40	20
Малой точности	Св. 1 до 5	V	а	Малый	Темный	400	200	300	40	20	3	1	1,8	0,6
			б	Малый Средний	Средний Темный	—	—	200	40	20
			в	Малый Средний Большой	Светлый Средний Темный	—	—	200	40	20
			г	Средний Большой “	Светлый “ Средний	—	—	200	40	20
Грубая (очень малой точности)	Более 5	VI		Независимо от характеристик фона и контраста объекта с фоном		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
Работа со светящимися материалами и изделиями в горячих цехах	Более 0,5	VII		То же		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
Общее наблюдение за ходом производственного процесса: постоянное		VIII	а	“		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
периодическое при постоянном пребывании людей в помещении			б	“		—	—	75	—	—	1	0,3	0,7	0,2
периодическое при периодическом пребывании людей в помещении			в	Независимо от характеристик фона и контраста объекта с фоном		—	—	50	—	—	0,7	0,2	0,5	0,2
Общее наблюдение за инженерными коммуникациями			г	То же		—	—	20	—	—	0,3	0,1	0,2	0,1

Таблица 3

Нормируемые показатели освещения общепромышленных помещений
и сооружений

Помещения и производственные участки, оборудование, сооружения	Рабочая поверхность и плоскость, на которой нормируется освещенность (Г-горизонтальная, В-вертикальная)	Разряд зрительной работы по табл.1	Нормируемая освещенность, лк			Показатель ослепленности, не более	Коэффициент пульсации, % не более		Дополнительные указания
			при общем освещении	при комбинированном освещении
				всего	от общего
1	2	3	4	5	6	7	8		9
Склады
1 Склады, кладовые масел, лакокрасочных материалов: 1) с разливом на складе	Г - пол	VIIIб	75	-	-	-	-
2) без разлива на складе	Г - пол	VIIIв	50	-	-	-	-
2 Склады, кладовые химикатов, карбида кальция, кислот, щелочей и т. п.	Г - пол	VIIIв	50	-	-	-	-
3 Склады, кладовые металла, запасных частей, ремонтного фонда, готовой продукции; деталей, ожидающих ремонта, инструментальные	Г - пол	VIIIб	75	-	-	-	-
4 Склады со стеллажным хранением: 1) экспедиция приема и выдачи груза	Г - 0,8 м от пола	IVв	200	400	200	40	20		В зонах хранения стеллажных складов с автоматическими кранами-штаберами устройство рабочего освещения не требуется, необходимо аварийное освещение, ремонтное освещение троллеев и дежурное освещение проходов
2) транспортно-распределительная система	Г - пол	Vв*	150	-	-	40	20
3) зона хранилища:	Г - пол	VIIIв	50	-	-	-	-
на ячейках и валах на стрелках	В В	VIIIб IVб	75 200	- -	- -	- 40	- 20
5 Склады, кладовые, открытые площадки под навесом баллонов газа	Г - пол	VIIIв	50	-	-	-	-
6 Склады громоздких предметов и сыпучих материалов (песка, цемента и т. п.)	Г - пол	VIIIб	75	-	-	-	-
7 Грузоподъемные механизмы (кран-балки, тельферы, мостовые краны и т. п.) в помещении	Г, В - пульт управления	VIIIв	50	-	-	-	-
	В - крюк крана, площадки приема и подачи оборудования и деталей	VIIIв	50	-	-	-	-
вне зданий	Г, В - пульт управления	Х	30	-	-	-	-
	В - крюк крана	ХII	10	-	-	-	-
	Г - площадки приема и подачи оборудования, материалов, деталей	ХII	10	-	-	-	-
8 Сливно-наливные эстакады	Г - пол площадки	XIII	5	-	-	-	-
	Г - горловина цистерны	ХI	20
Электропомещения									Предусмотреть розетки для переносного освещения
9 Помещения распределительных устройств, диспетчерские, операторные, (электрощитовые): 1) с постоянным пребыванием людей	Г-0,8 м от пола	IIIв*)	200	-	-	40	20
	Г-стол оператора		300	750	200		20/15
	Г,В-1,5 м на панели пульта управления шкалы приборов	Ivг*	150	-	-		20
	В-1,5 м задняя сторона щита	VIIIв	50	-	-		-
2) с периодическим пребыванием людей	Г-0,8 м от пола	Ivг*	150	-	-		20
	Г, В-1,5 м панели, пульты управления шкалы приборов		150	-	-		20
	В-1,5 м задняя сторона щита	VIIIв	50	-	-		-
10 Пульты и щиты управления: а) в помещениях: с измерительной аппаратурой	Г-0,8 м шкалы приборов	Ivг*	150	-	-		20
	В - 1,5 м
без измерительной аппаратуры 2) вне зданий	Г — 0,8 м	VI*	150	-	-		-
	В-1,5 м рычаги, рукоятки, кнопки
	В-1,5 м рычаги, рукоятки, кнопки	IX	50	-	-		-
11 Отдельно стоящие приборы контроля в помещениях: 1) с постоянным наблюдением	Г, В-шкала приборов	IVг	200	-	-		20		Предусмотреть розетки для переносного освещения
2) с периодическим наблюдением	Г, В-шкала приборов	IVг*	150	-	-		20
3) вне зданий	Г, В-шкала приборов	IX	50	-	-		-
12 Помещения и камеры трансформаторов, реакторов, статических конденсаторов, аккумуляторов	В - 1,5	VIIIб	75	-	-	-	-
13 Электромашинные помещения: с постоянным пребыванием людей	Г-0,8 м от пола В-1,5 м на щитах	IVг	200	-	-	40	20
с периодическим пребыванием людей	Г-0,8 м от пола	IVг	150	-	-	40	20
	В-1,5 м на щитах
14 Электрощитовые в жилых и общественных зданиях	Г-0,8 м от пола	VIIIб	75	-	-	-	-
	В-1,5 м на щитах
Котельные
15 Запорная и регулирующая арматура: 1) в помещениях	В - на топках, задвижках, вентилях, клапанах, рычагах, затворах, петлях бункеров и т. д.	VIIIб	75	-	-	-	-
2) вне зданий	То же	Х	30	-	-	-	-
16 Площадки и лестницы котлов и экономайзеров, проходы за котлами	Г-пол	VIIIв	50	-	-	-	-
17 Помещение топливоотдачи	Г-0,8 м от пола	VI*	150	-	-	40	20
18 Помещение дымососов, вентиляторов, бункерное отделение	Г, В-0,8 м от пола	VI*	150	-	-	40	20
19 Конденсационная, химводоочистка, бойлерная, деаэраторная, зольное помещение	Г-пол	VIIIб	75	-	-	-	-
20 Помещение химводоочистки и генераторная	Г-пол	VIIIв	50	-	-	-	-
21 Надбункерное помещение	Г-0,8 м от пола	VIIIв	50	-	-	-	-
Помещения инженерных сетей и прочие технические помещения									Предусмотреть розетки для переносного освещения
22 Машинные залы насосных (технологические, по перекачке воды и нефтеблочные кустовые насосные станции и т. п. ), воздуходувные	Г-0,8 м от пола	IVг*	200	-	-	40	20
1) с постоянным дежурством персонала	В - на шкалах приборов контроля		150	-	-	-	20
	Г - стол машиниста	IIIг	200	400	200	-	20/15
2) без постоянного дежурства персонала	Г-0,8 м от пола	IVг*	150	-	-	40	20
	В - на шкалах приборов контроля		150				20
23 Помещения для кондиционеров, тепловые пункты	Г-0,8 м от пола	VI*	150	-	-	40	20
24 Компрессорные (блоки, станции, помещения, залы) 1) с постоянным дежурством персонала	Г-0,8 м от пола	IVг*	200			40	20
	В-на шкалах приборов, щите управления компрессором		150	-	-	40	20
	Г - стол машиниста	IIIг	200	400	200		20/15
2) без постоянного дежурства персонала	Г-0,8 м от пола	IVг*	150			60	20
	В - на шкалах приборов контроля		150	-	-	-	20
Помещения инженерных сетей
25 Вентиляционные помещения установки: 1) камеры вытяжных и приточных вентиляторов	Г-0,8 м от пола	VIIIв	50	-	-	-		-
2) отсеки для калориферов и фильтров	Г-0,8 м от пола	VIIIг	20	-	-	-		-
26 Галереи и тоннели токопроводов, транспортеров, конвейеров	Г-пол	VIIIг	20	-	-	-		-
27 Тоннели кабельные, теплофикационные, масляные, пульповодов, водопроводные	Г-пол	VIIIг	20	-	-	-		-
Предприятия по обслуживанию автомобилей
28 Осмотровые канавы: в помещении и вне зданий	Г-днище машины	Vб	200	-	-	40		20	Предусмотреть розетки для переносного освещения
29 Посты мойки и уборки подвижного состава: вне зданий	Г-покрытие	XII	10	-	-	-		-
в помещении	Г-пол	VI*	150	-	-	40		20
30 Мойка агрегатов, узлов, деталей	Г-место загрузки и выгрузки	VI*	150	-	-	40		20
31 Участки диагностирования легковых и грузовых автомобилей	Г-0,8 м от пола	Vб	200	-	-	40		20
32 Участок технического обслуживания и технического ремонта легковых, грузовых автомобилей и автобусов	Г-0,8 м от пола	Vб	200			40		20
33 Подъемники	Г-днище машины	IVв	150**	-	-	40		20	Предусмотреть розетки для переносного освещения у подъемников
34 Шиномотальный участок	Г-0,8 м от пола	Vа	300			40		20
35 Кузнечно-рессорный участок	Г-0,8 м от пола	IVб	200			40		20/20
36 Сварочно-жестяницкий участок	Г-0,8 м от пола	IVв	200			40		20
37 Медницкий участок	Г-0,8 м от пола	IVб	200					20
	Г-верстак		-	500	200			20/20
	Г-ванна	Vа	-	400	200			20/20
38 Участок ремонта электрооборудования и приборов питания	Г-0,8 м от пола	IIIв	300					20
	Г-верстак, стенд		-	750	200			20/15
39 Деревообрабатывающий участок	Г-0,8 м от пола	IIIб	200					20
	Г-зона обработки, разметочная плита		-	1000	200			20/15
40 Обойный участок	Г-0,8 м от пола	IVа	300			40		20
41 Вулканизационный участок	Г-0,8 м от пола	IIIб	300			40		20
	Г-верстак, ванна		300	1000	200	40		20/15
	Г-место загрузки и выгрузки	VI	200	-	-	40		20
42 Таксометровый участок	Г-0,8 м от пола	IIв	300	2000	200	20		20
	Г-столешница		-					20/10
43 Слесарно-механический участок	Г-0,8 м от пола		300	-	-	20		20
44 Металлорежущие станки: токарные, токарно-затыловочные, резьботокарные, координатно-расточные, резьбошлифовальные, заточные, зубообрабатывающие, резьбонакатные;	Г-зона обработки	IIв	-	2000	200			20/10
токарно-револьверные, токарно-винтовые, плоскошлифовальные, круглошлифовальные, внутришлифовальные;	Г-зона обработки	Iг	-	1500	200			20/10
фрезерные	Г-зона обработки	IIв	-	2000	200			20/10
токарно-карусельные	Г-зона обработки	Iг	-	1500	200			20/10
продольно-строгальные	Г-зона обработки	IIг	-	1000	200			20/10
поперечно-строгальные	Г-зона обработки	Iг	-	1500	200			20/10
лоботокарные, сверлильные	Г-зона обработки	IIг	-	1000	200			20/10
долбильные, протяжные, обрезные	Г-зона обработки	IIIв	-	750	200			20/15
45 Краскоприготовительная	Г-0,8 м от пола	IIIб	300	-	-	40		15	Использовать лампы типа ЛДЦ
	Г-верстак, краскомешалка		-	1000	200	40		20/15
46 Окрасочный участок легковых автомобилей	Г,В-кузов автомобиля	IIIб	300	-	-	40		15
47 Окрасочный участок грузовых автомобилей и автобусов	Г,В- кузов автомобиля, автобуса	IVв	200	-	-	40		20
48 Сушка автомобилей и автобусов	Г-0,8 м от пола	VI*	200	-	-	-		-
49 Агрегатный участок легковых автомобилей	Г-0,8 м от пола	IIIв	300	750		40		20
	Г-верстак		300		200			20/15
50 Агрегатный участок грузовых автомобилей и автобусов	Г-0,8 м от пола	IVв	200	400	200	40		20
	Г-верстак		200					20/20
51 Кузовной участок	Г-0,8 м от пола	IVв	200	-	-	40		20
52 Открытые стоянки, площадки для хранения подвижного состава: 1) без подогрева	Г- на покрытии	XIV	2	-	-	-		-
2) с электрическим, газовым, воздушным и другим видом подогрева	Г- на покрытии	XIII	5	-	-	-		-
53 Помещение закрытого хранения подвижного состава	Г-пол	VIIIб	50	-	-	-		-

* Освещенность снижена на ступень шкалы, так как оборудование не требует постоянного обслуживания или вследствие кратковременного пребывания людей в помещении.

** Освещенность приведена для ламп накаливания

Примечания:

1. Наличие нормируемых значений освещенности в графах обоих систем освещения указывает на возможность применения одной из этих систем. Предпочтительным является применение системы комбинированного освещения.

2. При дробном обозначении коэффициента пульсации в числителе - для местного и общего освещения в системе комбинированного освещения, а в знаменателе - для местного и общего освещения в системе общего освещения.

3. Более подробные таблицы нормируемых значений показателей освещения приводятся в отраслевых нормах.

Таблица 4

Нормируемые показатели освещения основных помещений
общественных, жилых, вспомогательных зданий

Помещения	Плоскость (Г - горизонтальная, В - вертикальная) нормирования освещенности и КЕО, высота плоскости над полом, м	Разряд и подразряд зрительной работы	Искусственное освещение					Естественное освещение		Совмещенное освещение
			Освещенность рабочих поверхностей, лк		Цилиндрическая освещенность, лк	Показатель дискомфорта, не более	Коэффициент пульсации освещенности, %, не более	КЕО ен, %		КЕО ен, %
			при комбинированном освещении	при общем освещении				при верхнем или комбинированном освещении	при боковом освещении	при верхнем или комбинированном освещении	при боковом освещении
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Административные здания (министерства, ведомства, комитеты, акиматы, управления, конструкторские и проектные организации, научно-исследовательские учреждения и тому подобное)
1 Кабинеты и рабочие комнаты	Г-0,8	Б-1	400/200	300	—	40	15	3,0	1,0	1,8	0,6
2 Проектные залы и комнаты, конструкторские, чертежные бюро	Г-0,8	А-1	600/400	500	—	40	10	4,0	1,5	2,4	0,9
3 Книгохранилища и архивы, помещения фонда открытого доступа	В- 1,0 (на стеллажах)	—	15	—	—	—	—	—	—	—	—
4 Макетные, столярные и ремонтные мастерские	Г-0,8, на верстаках и рабочих столах	IIIв	750/200	300	—	401)	15/20	—	—	3,0	1,2
5 Помещения для работы с дисплеями и видеотерминалами, дисплейные залы	В- 1,2 (на экране дисплея)	Б-2	—	200	—	—	—	—	—	—	—
	Г-0,8 на рабочих столах	А-2	500/300	400	—	15	10	3,5	1,2	2,1	0,7
6 Конференц-залы, залы заседаний	Г-0,8	Г	—	300	75	60	20	2,5	0,7	1,5	0,4
7 Читальные залы	Г-0,8	А-2	500/300	400	150	40	15	3,5	1,2	2,1	0,7
8 Кулуары (фойе)	Пол	Е	—	150	50	90	—	—	—	—	—
9 Лаборатории: органической и неорганической химии, термические, физические, спектрографические, стилометрические, фотометрические, микроскопные, рентгеноструктурного анализа, механические и радио-измерительные, электронных устройств, препараторские	Г-0,8	А-2	500/300	400	—	40	10	3,5	1,2	2,1	0,7
10 Аналитические лаборатории	Г-0,8	А-1	600/400	500	—	40	10	4,0	1,5	2,4	0,9
Банковские и страховые учреждения
11 Операционный зал, кредитная группа, кассовый зал, помещения для пересчета денег	Г-0,8 на рабочих столах	А-2	500/300	400	—	15	10	3,5	1,2	2,1	0,7
Учреждения общего образования, начального, среднего и высшего специального образования
12 Классные комнаты, аудитории, учебные кабинеты, лаборатории общеобразовательных школ, школ-интернатов, среднеспециальных и профессионально-технических учреждений	В -1,5 на середине доски	А-1	—	500	—	—	10	—	—	—	—
	Г-0,8 на рабочих столах и партах	А-2	—	400	—	40	10	4,02)	1,52)	2,1	1,3
13 Аудитории, учебные кабинеты, лаборатории в техникумах и высших учебных заведениях	Г-0,8 на рабочих столах и партах	А-2	—	400	—	40	10	3,5	1,2	2,1	0,7
14 Кабинеты информатики и вычислительной техники	В- 1,0 (на экране дисплея)	Б-2	—	200	—	—	—	—	—	—	—
	Г-0,8 на рабочих столах и партах	А-2	500/300	400	—	15	10	3,5	1,2	2,1	0,7
15 Кабинеты технического черчения и рисования	В - на доске	А-1	—	500	—	40	10	—	—	—	—
	Г-0,8 на рабочих столах и партах	А-1	—	500	—	40	10	4,0	1,5	2,1	1,3
16 Мастерские по обработке металлов и древесины	Г-0,8 на верстаках и рабочих столах	IIIб	1000/200	300	—	401)	15	—	—	3,0	1,2
17 Кабинеты обслуживающих видов труда для девочек	Г-0,8	А-2	—	400	—	40	10	4,02)	1,52)	2,1	1,3
18 Спортивные залы	Пол, Г-0,0	Б-2	—	200	—	60	20	2,52)	0,72)	1,5	0,4
	В - на уровне 2,0 м от пола с обеих сторон на продольной оси помещения	—	—	75	—	—	—	—	—	—	—
19 Крытые бассейны	Г- поверхность воды	В-1	—	150	—	60	20	2,0	0,5	1,5	0,4
20 Актовые залы, киноаудитории	Г-0,0	д	—	200	75	90	—	—	—	—	—
21 Эстрады актовых залов	В-1,5	г	—	300	—	—	—	—	—	—	—
22 Кабинеты и комнаты преподавателей	Г-0,8	Б-1	—	300	—	40	15	3,0	1,0	1,8	0,6
23 Рекреации	Пол, Г-0,0	Е	—	150	—	90	—	2,0	0,5	1,2	0,3
Учреждения досугового назначения
24 Залы многоцелевого назначения	Г-0,8	А-2	—	400	100	40	10	—	—	—	—
25 Зрительные залы театров, концертные залы	Г-0,8	Г	—	300	100	60	—	—	—	—	—
26 Зрительные залы клубов, клуб-гостиная, помещение для досуговых занятий, собраний, фойе театров	Г-0,8	Д	—	200	75	90	—	—	—	—	—
27 Выставочные залы	Г-0,8	Д	—	20033)	75	90	—	2,5	0,7	1,5	0,4
28 Зрительные залы	Г-0,8	Ж-1	—	75-	—	90	—	—	—	—	—
29 Фойе кинотеатров, клубов	Пол, Г-0,0	Е	—	150	50	90	—	—	—	—	—
30 Комнаты кружков, музыкальные классы	Г-0,8	Б-1	—	300		60	20	3,0	1,0	1,8	0,6
31 Кино-, звуко- светоаппаратные	Г-0,8	В-1	—	150	—	60	20	—	—	—	—
Детские дошкольные учреждения
32 Приемные	Пол, Г-0,0	Б-2	—	200	—	25	15	—	—	—	—
33 Раздевальные	Пол, Г-0,0	Б-2	—	200	—	60	15	2,5	0,7	1,5	0,4
34 Групповые, игровые, столовые, комнаты музыкальных и гимнастических занятий	Пол, Г-0,0	А-2	—	400	—	15	10	4,02)	1,52)	—	—
35 Спальные	Пол, Г-0,0	В-2	—	150	—	25	15	2,0	0,5	—	—
36 Изоляторы, комнаты для заболевших детей	Пол, Г-0,0	Б-2	—	200	—	25	15	2,0	0,5	—	—
Санатории, дома отдыха
37 Палаты, спальные комнаты	Пол, Г-0,0	В-2	—	100	—	25	15	2,0	0,5	—	—
Физкультурно-оздоровительные учреждения
38 Залы спортивных игр	Г-0,0	Б-1	—	200	—	60	20	3,0	1,0	1,8	0,6
	В-2,0 с обеих сторон на продольной оси помещения	—	—	75	—	—	—	—	—	—	—
39 Зал бассейна	Г-поверхность воды	В-1	—	150	—	60	20	2,0	0,5	1,2	0,3
Предприятия общественного питания
40 Обеденные залы ресторанов, столовых	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
41 Раздаточные	Г-0,8	Б-1	—	300	—	40	15	—	—	—	—
42 Горячие цехи, холодные цехи, доготовочные и заготовительные цехи	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,2	0,3
43 Моечные кухонной и столовой посуды, помещения для резки хлеба, помещение заведующего производством	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
Магазины
44 Торговые залы магазинов: книжных, готового платья, белья, обуви, тканей, меховых изделий, головных уборов, парфюмерных, галантерейных, ювелирных, электро-, радиотоваров, продовольствия без самообслуживания	Г-0,8	Б-1	—	300	100	40	15	—	—	—	—
45 Торговые залы продовольственных магазинов самообслуживанием	Г-0,8	А-2	—	400	100	40	10	—	—	—	—
46 Торговые залы магазинов: посудных, мебельных, спортивных товаров, стройматериалов, электробытовых, машин, игрушек и канцелярских товаров	Г-0,8	Б-2	—	200	75	60	20	—	—	—	—
47 Примерочные кабины	В-1,5	Б-1	—	300	—	—	20	—	—	—	—
48 Помещения отделов заказов, бюро обслуживания	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
49 Помещения главных касс	Г-0,8	Б-1	—	300	—	40	15	—	—	1,8	0,6
Предприятия бытового обслуживания населения
50 Бани:
1) ожидальные, остывочные	Г-0,8	В-1	—	150	—	90	—	—	—	—	—
2) раздевальные, моечные, душевые, парильные	Пол, Г-0,0	Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	—
3) бассейны	Пол, Г-0,0	В-2	—	100	—	—	—
51 Парикмахерские	Г-0,8	А-2	500/300	400		40	10/15			2,1	0,7
52 Фотографии:
1) салоны приема и выдачи заказов	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
2) съемочный зал фото ателье	Г-0,8	В-2	—	100	—	—	20	—	—	—	—
3) фотолаборатории, помещения для приготовления растворов и регенерации серебра	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
4) помещения для ретуши	Г-0,8	III6	1000/200	—	—	401)	15/20	—	—	—	—
53 Прачечные:
1) отделения приема и выдачи белья:
прием с меткой и учет, выдача	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
хранение белья	В-1,0	VIII6	—	75	—	—	—	—	—	—	—
2) стиральные отделения:
стирка, приготовление растворов	Пол, Г-0,0	VI	—	200	—	401)	20	—	—	—	—
хранение стиральных материалов	Г-0,8	VIIIB	—	50	—	—	—	—	—	—	—
3) сушильно-гладильные отделения:
механические	Г-0,8	VI	—	200	—	401)	20	—	—	1,8	0,6
ручные	Г-0,8	IVa	—	300	—	401)	20	—	—	2,4	0,9
4) отделения разборки и упаковки белья	Г-0,8	VI	—	200	—	401)	20	—	—	1,8	0,6
5) починка белья	Г-0,8	IIа	2000/750	750	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
54 Прачечные самообслуживания	Пол, Г-0,0	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
55 Ателье химической чистки одежды:
1) салон приема и выдачи одежды	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
2) помещения химической чистки	Г-0,8	VI	—	200	—	401)	20	—	—	1,8	0,6
3) отделения выведения пятен	Г-0,8	IIIа	2000/200	500	—	401)	15/20	—	—	—	—
4) помещения для хранения химии катов	Г-0,8	VIIIB	—	50	—	—	—	—	—	—	—
56 Ателье изготовления и ремонта одежды и трикотажных изделий:
1) пошивочные цехи	Г-0,8 на рабочих столах	IIа	2000/ 7504)	750	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
2) закройные отделения	Г-0,8 на рабочих столах	IIб	—	750	—	201)	10	—	—	4,2	1,5
3) отделения ремонта одежды	Г-0,8	IIа	2000/7504)	750	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
4) отделения подготовки прикладных материалов	Г-0,8	IVa		300		401)	20			2,	0,9
5) отделения ручной и машинной вязки	Г-0,8	IIв	—	500	—	201)	10	__	_	4,2	1,5
6) утюжные, декатировочные	Г-0,8	IVa	—	300	—	401)	20	—	—	2,4	0,9
57 Пункты проката:
1) помещения для посетителей	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
2) кладовые	Г-0,8	В-1	—	150	—	—	—	—	—	—	—
58 Ремонтные мастерские:
1) изготовление и ремонт головных уборов, скорняжные работы	Г-0,8	IIа	2000/7504)	750	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
2) ремонт обуви, галантереи, металлоизделий, изделий из пластмассы, бытовых электро- приборов	Г-0,8	IIIa	2000/ 3004)	—	—	401)	10/15	—	—	3,0	1,2
3) ремонт часов, ювелирные и граверные работы	Г-0,8	IIб	3000/300	—	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
4) ремонт фото-, кино-, радио- и телеаппаратуры	Г-0,8	IIв	2000/200	—	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
59 Студия звукозаписи:
1) помещения для записи и прослушивания	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
2) фонотеки	Г-0,8	Б-2	—	200	—	—	—	—	—	—	—
Гостиницы
60 Бюро обслуживания	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
61 Помещения дежурного обслуживающего персонала	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
62 Гостиные, номера	Г-0,0	В-1	—	150	—	—	20	2,0	0,5	—	—
Жилые дома, общежития
63 Жилые комнаты, гостиные, спальни	Пол, Г-0,0	В-1	—	150з)	—	—	—	2,0	0,5	—	—
64 Кухни	Пол, Г-0,0	В-1	—	150з)	—	—	—	2,0	0,5	1,2	0,3
65 Коридоры, ванные, уборные	Пол, Г-0,0	Ж-2	—	1503)	—	—	—	—	—	—	—
66 Общедомовые помещения:
1) вестибюли	Пол, Г-0,0	3-1	—	30	—	—	—	—	—	—	—
2) поэтажные коридоры и лифтовые холлы	Пол. Г-0,0	3-2	—	20	—	—	—	—	—	—	—
3) лестницы и лестничные площадки	Пол (площадки, ступени)	3-2	—	204)	—	—	—	—	—	—	0,14)
Вспомогательные здания и помещения
67 Санитарно-бытовые помещения:
1) умывальные, уборные, курительные	Пол	Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	—
2) душевые, гардеробные, помещения для сушки, обеспыливания и обезвреживания одежды и обуви, помещения для обогревания работающих	Пол	Ж-2	—	50	—	—	—	—	—	—	—
68 Здравпункты:
1) ожидальные	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
2) регистратура, комнаты дежурного персонала	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	0,7	1,5	0,4
3) кабинеты врачей, перевязочные	Г-0,8	Б-1	—	300	—	40	15	3,0	1,0	1,8	0,6
4) процедурные кабинеты	Г-0,8	А-1	—	500	—	40	10	4,0	1,5	2,4	0,9
Прочие помещения производственных, вспомогательных и общественных зданий
69 Вестибюли и гардеробные уличной одежды:
1) в вузах, школах, театрах клубах, общежитиях, гостиницах и главных входах в крупные промышленные предприятия и общественные здания	Пол	Е	—	150	—	—	—	—	—	1,2	0,3
2) в прочих промышленных, вспомогательных и общественных зданиях	Пол	Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	—
70 Лестницы:
1) главные лестничные клетки общественных, производственных и вспомогательных зданий	Пол (площадки, ступени)	В-2	—	100	—	—	—	—	—	—	0,24)
2) остальные лестничные клетки	Пол, Г-0,0	Ж-2	—	50	—	—	—	—	—	—	0,14)
71 Лифтовые холлы в общественных, производственных и вспомогательных зданиях	Пол, Г-0,0	Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	—
72 Коридоры и проходы:
1) главные коридоры и проходы	Пол Г-0,0	Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	0,14)
2) поэтажные коридоры жилых зданий	Пол. Г-0,0	3-2	—	20	—	—	—	—	—	—	—
3) остальные коридоры	Пол, Г-0,0	Ж-2	—	50	—	—	—	—	—	—	—
73 Машинные отделения лифтов	Г-0,8	3-1	—	305)	—	—	—	—	—	—	0,14)
74 Чердаки	Пол, Г-0,0	—	—	104);5)	—	—	—	—	—	—	0,14)

Примечания:

¹⁾Приведен показатель ослепленности.

²⁾Нормированные значения КЕО повышены в помещениях специально предназначенных для работы и обучения детей и подростков.

³⁾В жилых домах и квартирах приведенные значения освещенности являются рекомендуемыми.

⁴⁾Нормированные значения установлены на основании экспертных оценок.

⁵⁾Норма освещенности дана для ламп накаливания.

Примечания

1 Наличие нормируемых значений освещенности в графах обеих систем искусственного освещения указывает на возможность применения одной из этих систем.

2 При дробном обозначении освещенности, приведенной в графе 4 таблицы, в числителе указана норма освещенности от общего и местного освещения на рабочем месте, а в знаменателе - освещенность от общего освещения по помещению.

3 При дробном обозначении показателя дискомфорта, приведенного в графе 7 таблицы, в числителе указана норма для общего освещения в системе комбинированного освещения, а в знаменателе - для системы одного общего освещения.

4 При дробном обозначении коэффициента пульсации, приведенного в графе 8 таблицы, в числителе указана норма для местного освещения или одного общего освещения, а в знаменателе - для общего освещения в системе комбинированного.

Приложение 4 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

ПДУ уровни инфразвука в производственных помещениях, допустимые
уровни инфразвука на территории жилой застройки и в жилых и
общественных зданиях

№ пп	Назначение помещений	Уровни звукового давления, дБ, в октавных полосах со среднегеометрическими частотами, Гц				Общий уровень звукового давления, дБ Лин
		2	4	8	16
1	2	3	4	5	6	7
1	Работы с различной степенью тяжести и напряженности трудового процесса в производственных помещениях и на территории предприятий:
1.1	- работы различной степени тяжести	100	95	90	85	100
1.2	- работы различной степени интеллектуально-эмоциональной напряженности	95	90	85	80	95
2	Территория жилой застройки	90	85	80	75	90
3	Помещения жилых и общественных зданий	75	70	65	60	75

Таблица 2

Допустимые уровни шума, создаваемого отдельными видами
медицинской техники в зависимости от режимов работы
(шумовые характеристики на расстоянии одного метра от
оборудования)

Наименование изделий	Допустимый уровень звука LA, дБА	Режим работы
1	2	3
Хирургическая аппаратура, аппаратура для искусственной вентиляции легких, наркозно-дыхательная	45	непрерывный
Лабораторное оборудование (для клинических, биохимических, бактериологических и других исследований)	50	непрерывный
Стерилизационно-дезинфекционное оборудование	55	непрерывный
Физиотерапевтическое, рентгенологическое оборудование, приборы для функциональной диагностики, аналогичное оборудование	50	повторно кратковременный
Стоматологическое и лабораторное оборудование (центрифуги, термостаты, аналогичное оборудование)	55	повторно кратковременный
Моечное оборудование	60	повторно кратковременный

Приложение 5 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

ПДУ воздушного ультразвука в производственных условиях

Среднегеометрические частоты третьоктавных полос, кГц	Уровни звукового давления, дБ
1	2
12,5 16,0 20,0 25,0 31,5-100,0	80 90 100 105 110

Таблица 2

ПДУ контактного ультразвука для работающих

Среднегеометрические частоты октавных полос, кГц	Пиковые значения виброскорости, м/с	Уровни виброскорости, дБ
1	2	3
16,0 - 63,0 125,0-500,0 1 х 103 - 31,5 х 103	5 х 10-3 8,9 х 10-3 1,6 х 10-2	100 105 110

Примечание:

ПДУ контактного ультразвука следует принимать на 5 дБ ниже значений, указанных в таблице, в тех случаях, когда работающие подвергаются совместному воздействию воздушного и контактного ультразвука.

При использовании ультразвуковых источников бытового назначения, как правило, генерирующих колебания с частотами ниже 100 кГц, допустимые уровни воздушного и контактного ультразвука не превышают 75 дБ на рабочей частоте источника.

Приложение 6 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

Допустимые уровни воздействия ультрафиолетового излучения в
условиях производства

Интенсивность облучения работающих при наличии незащищенных участков поверхности кожи не более 0,2 м² и периода облучения до 5 минут при длительности пауз между ними не менее 30 минут и общей продолжительности воздействия за смену до 60 мин - не превышает:

ПДУ	Область УФО
1	2
50,0 Вт/м2	для области УФ-А (400-315 нм)
0,05 Вт/2	для области УФ-В (315-280 нм)
0,001 Вт/м2	для области УФ-С (280-200 нм)

Таблица 2

Допустимые уровни воздействия ультрафиолетового излучения в
условиях производства

Интенсивность ультрафиолетового облучения работающих при наличии незащищенных участков поверхности кожи не более 0,2 м² (лицо, шея, кисти рук и так далее), общей продолжительности воздействия излучения 50% рабочей смены и длительности однократного облучения свыше 5 мин. и более не превышает:

ПДУ	Область УФО
1	2
10,0 Вт/м2	для области УФ-А (400-315 нм)
0,01 Вт/м2	для области УФ-В (315-280 нм)
не превышает 1 Вт/м2. (при использовании специальной одежды и средств защиты лица и рук, не пропускающих излучение (спилк, кожа, ткани с пленочным покрытием и так далее)	УФ- В + УФ-С (200-315 нм)
не допускается	УФ-С

Приложение 7 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

Допустимые уровни воздействия аэроионов

Нормируемые показатели	Концентрации аэроионов, (ион/см3)		Коэффициент униполярности, У
	Положительной полярности	Отрицательной полярности
1	2	3	4
Минимально допустимые	+ > 400	ро– > 600	0,4 < У < 1,0
Максимально допустимые	+ < 50000	ро– < 50000

Приложение 8 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

ПДУ постоянного магнитного поля

Время воздействия за рабочий день, мин	Условия воздействия
	общее		локальное
	ПДУ напряженности, кА/м	ПДУ магнитной индукции, мТл	ПДУ напряженности, кА/м	ПДУ магнитной индукции, мТл
1	2	3	4	5
0—10	24	30	40	50
11—60	16	20	24	30
61—480	8	10	12	15

Таблица 2

ПДУ напряженности периодических (синусоидальных) магнитных
полей для условий общего (на все тело) и локального
(на конечности) воздействия

Время воздействия (час)	Допустимые уровни МП, H [А/м] / B [мкТл] при воздействии
	общем	локальном
1	2	3
< 1	1 600 / 2000	6 400 / 8000
2	800 / 1000	3200 / 4000
4	400 / 500	1 600 / 2000
8	80 / 100	800 / 1000

Таблица 3

ПДУ воздействия импульсных магнитных полей частотой 50 Гц в
зависимости от режима генерации

Т, ч	НПДУ [А/м]
	Режим I	Режим II	Режим III
1	2	3	4
< 1,0	6000	8000	10000
< 1,5	5000	7500	9500
< 2,0	4900	6900	8900
< 2,5	4500	6500	8500
< 3,0	4000	6000	8000
< 3,5	3600	5600	7600
< 4,0	3200	5200	7200
< 4,5	2900	4900	6900
< 5,0	2500	4500	6500
< 5,5	2300	4300	6300
< 6,0	2000	4000	6000
< 6,5	1800	3800	5800
< 7,0	1600	3600	5600
< 7,5	1500	3500	5500
< 8,0	1400	3400	5400

Таблица 4

ПДУ энергетических экспозиций (ЭЭ_ПДУ) на рабочих местах за
смену для диапазона частот > 30 кГц—300 ГГц

Параметр	ЭЭПДУ в диапазонах частот (МГц)
	> 0,03—3,0	> 3,0—30,0	> 30,0—50,0	> 50,0—300,0	> 300,0—300000,0
1	2	3	4	5	6
ЭЭЕ, (В/м)2 Ч	20000	7000	800	800	–
ЭЭН, (А/м)2 Ч	200	–	0,72	–	–
ЭЭППЭ, (мкВт/см2) Ч	–	–	–	–	200

Предельно допустимые значения Е и Н в диапазоне частот 60 кГц-300 МГц на рабочих

местах персонала следует определять исходя из допустимой энергетической нагрузки и

времени воздействия по формулам

где

и

-предельно допустимые значения напряженности электрического,

В/м, и магнитного, А/м, поля;

Т-время воздействия, ч;

и

-предельно допустимое значение энергетической нагрузки

в течение рабочего дня, (В/м)2 ч и (А/м)2 ч.

Одновременное воздействие электрического и магнитного полей в диапазоне частот от 0,06 до 3 МГц следует считать допустимым при условии

где ЭН_Е и ЭН_Н-энергетические нагрузки, характеризующие воздействия электрического и магнитного полей.

Таблица 5

Максимальные допустимые уровни напряженности электрического и
магнитного полей, плотности потока энергии ЭМП диапазона частот
> 30 кГц—300 ГГц

Параметр	Максимально допустимые уровни в диапазонах частот (МГц)
	> 0,03—3,0	> 3,0—30,0	> 30,0—50,0	> 50,0—300,0	> 300,0—300000,0
1	2	3	4	5	6
Е, В/м	500	300	80	80	–
Н, А/м	50	–	3,0	–	–
ППЭ, мкВт/см2	–	–		–	1000 5000*

Примечание:

* для условий локального облучения кистей рук.

Предельно допустимые значения ППЭ ЭМП в диапазоне частот 300 МГц-300 ГГц следует определять исходя из допустимой энергетической нагрузки и времени воздействия по формуле

где ППЭ_ПД-предельно допустимое значение плотности потока энергии, Вт/м2 (мВт/см2, мкВт/см2);

ЭН_ППДЭпд-предельно допустимая величина энергетической нагрузки, равная 2 Вт·ч/м2 (200 мкВт·ч/см2);

К-коэффициент ослабления биологической эффективности, равный:

1-для всех случаев воздействия, исключая облучение от вращающихся и сканирующих антенн;

10-для случаев облучения от вращающихся и сканирующих антенн с частотой вращения или сканирования не более 1 Гц и скважностью не менее 50;

Т-время пребывания в зоне облучения за рабочую смену, ч.

Во всех случаях максимальное значение ППЭ_ПД не превышает 10 Вт/м2(1000 мкВт/см2).

Таблица 6

ПДУ электрических и магнитных полей промышленной частоты для
населения

NN п/п	Тип воздействия, территория	Интенсивность МП частотой 50 Гц (действующие значения), мкТл (А/м)
1	2	3
1	В жилых помещениях, детских, дошкольных, школьных, общеобразовательных и медицинских учреждениях	5(4)
2	В нежилых помещениях жилых зданий, общественных и административных зданиях, на селитебной территории, в том числе на территории садовых участков	10(8)
3	В населенной местности вне зоны жилой застройки, в том числе в зоне воздушных и кабельных линий электропередачи напряжением выше 1 кВ; при пребывании в зоне прохождения воздушных и кабельных линий электропередачи лиц, профессионально не связанных с эксплуатацией электроустановок	20(16)
4	В ненаселенной и труднодоступной местности с эпизодическим пребыванием людей	100(80)

Таблица 7

Допустимые уровни ЭМП диапазона частот 30 кГц—300 ГГц для
населения (на селитебной территории, в местах массового
отдыха, внутри жилых, общественных и производственных
помещений)

Диапазон частот	30—300 кГц	0,3—3 МГц	3—30 МГц	30—300 МГц	0,3—300 ГГц
1	2	3	4	5	6
Нормируемый параметр	Напряженность электрического поля, Е (В/м)				Плотность потока энергии, ППЭ (мкВт/см2)
Предельно допустимые уровни	25	15	10	3	10 25*

Примечания:

* – для случаев облучения от антенн, работающих в режиме кругового обзора или сканирования.

1. Диапазоны, приведенные в таблице, исключают нижний и включают верхний предел частоты.

2. Напряженность электрического поля радиолокационных станций специального назначения, предназначенных для контроля космического пространства, радиостанций для осуществления связи через космическое пространство, работающих в диапазоне частот 150—300 МГц в режиме электронного сканирования луча, на территории населенных мест, расположенной в ближней зоне излучения, не превышает 6 В/м и на территории населенных мест, расположенных в дальней зоне излучения – 19 В/м.

Граница дальней зоны излучения станций определяется из соотношения:

, где:

r – расстояние от антенны, м;

D – максимальный линейный размер антенны, м;

– длина волны, м.

Представленные ДУ для населения распространяются также на другие источники ЭМП в этом диапазоне частот.

При одновременном облучении от нескольких источников, для которых установлены одни и те же ПДУ, должны соблюдаться следующие условия:

;

, где:

Е_i – напряженность электрического поля, создаваемая источником ЭМП под i- тым номером;

ППЭ_i – плотность потока энергии, создаваемая источником ЭМП под i-тым номером;

Е_ду – ДУ напряженности электрического поля нормируемого диапазона;

ППЭ_ду – ДУ плотности потока энергии нормируемого диапазона;

n – количество источников ЭМП.

При одновременном облучении от нескольких источников ЭМП, для которых установлены разные ПДУ, соблюдаются следующие условия:

, где:

E_{сумм j} – суммарная напряженность электрического поля, создаваемая источниками ЭМП j-того нормируемого диапазона;

Е _{ду j} – ДУ напряженности электрического поля j- того нормируемого диапазона;

ППЭ_{сумм k} – суммарная плотность потока энергии, создаваемая источниками ЭМП k-го нормируемого диапазона;

ППЭ_{ду k} – ДУ плотности потока энергии k-того нормируемого диапазона;

m – количество диапазонов, для которых нормируется Е;

q – количество диапазонов, для которых нормируется ППЭ.

3. Допустимые уровни для жилых помещений применяют также для балконов и лоджий (включая прерывистое и вторичное излучение), от стационарных передающих радиотехнических объектов.

4. Требования настоящего раздела не распространяются на электромагнитное воздействие случайного характера, а также создаваемое передвижными передающими радиотехническими объектами.

Приложение 9 к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан "Об утверждении Гигиенических нормативов к физическим факторам, оказывающим воздействие на человека" от 28 февраля 2015 года № 169 Таблица 1

Соотношения для определения H_пду, E_пду и W_пду, P_пду при
однократном воздействии на глаза и кожу коллимированного или
рассеянного лазерного излучения в диапазоне I (180 <

< 380 нм). Ограничивающая апертура - 1,1 х 10^-3 м

Спектральный интервал , нм	Длительность воздействия t, с	Hпду, Дж м-2, Eпду, Вт х м-2
1	2	3
180 < <380	t < 10-9	Hпду = 2,5 х 107 х
180 < <302,5	10-9 < t < 3 х 104	Hпду = 25 Eпду= 25/t
302,5 < <315	10-9 < t < Ti*	Hпду = 4,4 х 103 х
	Ti* < t < 3 х 104	Hпду = 0,8 х 100,2( – 295)
315 < <380	10-9 < t < 10	Hпду = 4,4 х 103 х
	10 < t < 3 х 104	Hпду = 8 х 103
		Eпду = 8 х 103/t
Во всех случаях: Wпду = Hпду х 106; Pпду = Eпду х 10-6
*Тi = 10–15 х 100,8( – 295), – нм

Таблица 2

Предельные однократные суточные дозы

(3 х 104) при облучении

глаз и кожи лазерным излучением в спектральном диапазоне I (180 <

< 380 нм)

Спектральный интервал , нм	(3 х 104), Дж * м-2
1	2
180 < < 302,5	25
302,5 < < 315	0,8 х 100,2(ламбда – 295)
305	80
307,5	250
310	8 х 102
312,5	2,5 х 103
315	8 х 103
315 < < 380	8 х 103

Таблица 3

Соотношение для определения W_пду при однократном воздействии на
глаза коллимированного лазерного излучения в спектральном диапазоне II (380 <

< 1400 нм). Длительность воздействия

меньше 1 с. Ограничивающая апертура – 7 х 10^-3 м

Спектральный интервал , нм	Длительность воздействия t, с	Wпду, Дж
1	2	3
380 < < 600	t < 2,3 х 10-11
	2,3 х 10-11 < t < 5,0 х 10-5	8,0 х 10-8
	5,0 х 10-5 < t < 1,0	5,9 х 10-5 х
600 < < 750	t < 6,5 х 10-11
	6,5 х 10-11 < t < 5,0 х 10-5	1,6 х 10-7
	5,0 х 10-5 < t < 1,0	1,2 х 10-4
750 < < 1000	t < 2,5 х 10-10
	2,5 х 10-10 < t < 5,0 х 10-5	4,0 х 10-7
	5,0 х 10-5 < t < 1,0	3,0 х 10-4
1000 < < 1400	t < 10-9
	10-9 < t < 5,0 х 10-5	10-6
	5,0 х 10-5 < t < 1,0	7,4 х 10-4

Таблица 4

Соотношения для определения P_пду при однократном воздействии на
глаза коллимированного лазерного излучения в спектральном диапазоне II (380 <

< 1400 нм). Длительность облучения

больше 1 с. Ограничивающая апертура – 7 х 10^-3 м

Спектральный интервал , нм	Длительность воздействия t, с	Рпду, Вт
1	2	3
380 < < 500	1,0 < t < 5,0 х 10-2	6,9 х 10-5/
	5,0 х 102 < t < 104	3,7 х 10-3/t
	t > 104	3,7 х 10-7
500 < < 600	1,0 < t < 2,2 х 103	5,9 х 10-5/
	2,2 х 103 < t < 104	10-2/t
	t > 104	10-6
600 < < 700	1,0 < t < 2,2 х 103	1,2 х 10-4/
	2,2 х 103 < t < 104	2,0 х 10-2/t
	t > 104	2,0 х 10-6
700 < < 750	1,0 < t < 104	1,2 х 10-4/
	t > 104	5,5 х 10-6
750 < < 1000	1,0 < t < 104	3,0 х 10-4/
	t > 104	1,4 х 10-5
1000 < < 1400	1,0< t < 104	7,4 х 10-4/
	t > 104	3,5 х 10-5

Таблица 5

Зависимость величины поправочного коэффициента В от видимого углового размера протяженного источника излучения

для

различных интервалов длительностей облучения

Длительность облучения t, с	Поправочный коэффициент В	Предельный угол пред, рад
1	2	3
t < 10-9	103 х 2 + 1	10-2
10-9 < t < 10-7	2,8 х 103 х 2 + 1	6,0 х 10-3
10-7 < t < 10-5	8,2 х 103 х 2 + 1	3,5 х 10-3
10-5 < t < 10-4	2,5 х 104 х 2 + 1	2,0 х 10-3
10-4 < t < 10-2	8,2 х 103 х 2 + 1	3,5 х 10-3
10-2 < t < 1	2,8 х 103 х 2 + 1	6,0 х 10-3
t > 1	103 х 2 + 1	10-2

Если

<

_пред, величина В принимается равной единице.

Таблица 6

Соотношения для определения H_пду, E_пду и W_пду, P_пду при
однократном воздействии на кожу коллимированного или
рассеянного лазерного излучения в спектральном диапазоне II (380 <

< 1400 нм). Ограничивающая апертура - 1,1 х 10^-3 м

Спектральный интервал , нм	Длительность облучения t, с	Hпду, Дж.м-2; Eпду, Вт.м-2
1	2	3
380 < < 500	10-10 < t < 10-1	Hпду = 2,5 х 103
	10-1 < t < 1	Hпду = 5,0 х 103
	1 < t < 102	Eпду = 5,0 x 103/
	t > 102	Eпду = 5,0 х 102
500 < < 900	10-10 < t < 3	Hпду = 7,0 x 103 х
	3 < t < 102	Eпду = 5,0 х 103/
	t > 102	Eпду = 5,0 х 102
900 < < 1400	10-10 < t < 1	Hпду = 2,0 х 104
	1 < t < 102	Eпду = 2,0 х 104
Wпду = 10-6 х Hпду; Pпду = 10-6 х Eпду

Таблица 7

Соотношения для определения H_пду, E_пду и W_пду, P_пду при
однократном воздействии на глаза и кожу коллимированного или
рассеянного лазерного излучения в спектральном диапазоне III (1400 <

< 10⁵ нм). Ограничивающая апертура - 1,1 х 10^-3 м

Спектральный интервал , нм	Длительность облучения t, с	Hпду, Дж.м-2; Eпду, Вт.м-2
1	2	3
1400 < < 1800	10-10 < t < 10	Hпду = 2,0 x 104
	1 < t < 102	Eпду = 2,0 x 104
	t > 102	Eпду = 5,0 x 102
1800 < < 2500	10-10 < t < 3	Hпду = 7,0 x 103
	3 < t < 102	Eпду = 5,0 x 103
	t > 102	Eпду = 5,0 x 102
2500 < < 105	10-10 < t < 10-1	Hпду = 2,5 x 103
	10-1 < t < 1	Hпду =5,0 x 103
	1 < t < 102	Eпду = 5,0 x 103
	t > 102	Eпду = 5,0 < 102
Wпду = 10-6 х Hпду; Pпду = 10-6 х Eпду

Таблица 8

Соотношения для определения классов лазеров по степени
опасности генерируемого излучения

Спектральный интервал, нм	Класс опасности	Режим генерации излучения
1	2	3
180 < < 380	I	одиночные импульсы
		Wi( u) < Hпду( u)*Sn
	II	Wi( u) < *10-2 Hпду( u)
	IV	Wi( u) > 10-2 Hпду( u)
1400 < < 105	I	Wi( u) < Sn*Hпду( u)
	II	W( u) < *10-2 Hпду( u)
	IV	W( u) < *10-2 Hпду( u)
380 < < 750	I
	II	W( u) < 8 *102 Wпду( u)
	III	W( u) < *104 Wпду( u) ***
	IV	W( u) >< *104 Wпду( u) ***
750 < < 1400	I
	II	W( u) < 8*102 Wпду( u)
	III	W( u) < *10-2 Hпду( u) ***
	IV	W( u) > *10-2 Hпду( u) ***
180 < < 380	I	( u) < Hпду( u)*Sn
	II	( u) < *10-2 Hпду( u)
	IV	( u) > *10-2 Hпду( u)
1400 < < 105	I	Wс(t) < Sn*
	II	Wc(t) < *10-2
	IV	Wc( u) > *10-2
380 < < 750	I
	II	Wc(t) < 8 *102
	III	Wc(t) < *104 ***
	IV	Wc(t) >< *104 ***
750 < < 1400	I
	II	Wc(t) < 8*102
	III	Wc(t) < *10-2
	IV	Wc( u) > *10-2
180 < < 380	I	P(t) < Eпду(t)*Sn *
		*
	II	P(t) < *10-2 Eпду(t) *
	IV	P(t) > *10-2 Eпду(t) *
1400 < < 105	I	P(t) < Sn *Eпду(t) *
	II	P(t) < *10-2 Eпду(t) *
	IV	P(t) > *10-2 Eпду(t) *
380 < < 750	I
	II	P(t) < 8*102 Pпду(t) **
	III	P(t) < *104 Pпду(t) * ***
	IV	P(t) >< *104 Pпду(t) * ***
750 < < 1400	I
	II	P(t) < 8*102 Pпду(t) *
	III	P(t) < *10-2 Eпду(t) * ***
	IV	P(t) > *10-2 Eпду(t) * ***

Примечания:

* – длительность воздействия непрерывного излучения в диапазонах 180 <

< 380 нм, 750 <

< 1400 нм и 1400 <

< 10⁵ нм принимается равным 10 с (наиболее вероятное время пребывания человека в состоянии полной недвижимости);

** – длительность воздействия непрерывного излучения в диапазоне 380 <

< 750 нм принимается равной 0,25 с (время мигательного рефлекса);

*** – предельно допустимые уровни H_пду и E_пду для кожи.

Обозначения:

– длина волны лазерного излучения (нм).

– видимый угловой размер источника излучения (рад).

_пред – предельный видимый угловой размер источника, при котором он может рассматриваться как точечный.

– параметр, характеризующий нестабильность энергии импульсов в серии.

_u – длительность импульса лазерного излучения (с).

B – поправочный коэффициент, используемый при определении ПДУ лазерного излучения от протяженного источника, угловой размер которого превышает aпред.

D – оптическая плотность.

^D

– оптическая плотность светофильтра на длине волны

.

d_n – диаметр пучка лазерного излучения (м).

d_а – диаметр ограничивающей апертуры (м).

d_зр – диаметр зрачка глаза (м, мм).

E – облученность (Вт х м^-2).

E^с(t) – облученность, создаваемая серией импульсов излучения общей длительностью t.

E_пду – предельно допустимый уровень облученности (Вт х м^-2).

E^c_пду (t) – предельно допустимое значение облученности серии импульсов общей длительностью t.

E^c_{пду (}

_u)– предельно допустимое значение облученности одного импульса из серии.

F_u – частота следования импульсов излучения (Гц).

H – энергетическая экспозиция лазерного излучения (Дж х м²).

H_i – энергетическая экспозиция i-го импульса из серии импульсов.

(3 х 10⁴) – суммарное значение энергетической экспозиции за рабочий день (t = 3 х 10⁴ с) – суточная доза.

H_пду – предельно допустимое значение энергетической экспозиции лазерного излучения.

H_пду(

_u) – предельно допустимое значение энергетической экспозиции импульса лазерного излучения длительностью t.

H^c_пду (t)– предельно допустимое значение энергетической экспозиции серии импульсов общей длительностью t.

H^c_пду(

_u)– предельно допустимое значение энергетической экспозиции одного импульса из серии импульсов.

_пду(3 х 10⁴) – предельная суточная доза.

k – кратность (увеличение) оптического средства наблюдения.

l – расстояние от источника излучения до точки наблюдения (м).

M – общее число импульсов излучения за рабочий день (3 х 10⁴ с).

N – число импульсов в серии.

P – мощность лазерного излучения (Вт).

P^оп – мощность лазерного излучения, прошедшего через ограничивающую апертуру, расположенную в плоскости входного зрачка оптического прибора.

(t) – средняя мощность излучения серии импульсов общей длительностью t.

P^d(i) – значение P(i) для протяженного источника.

P_пду – предельно допустимый уровень мощности.

P^d_пду– значение P_пду для протяженного источника.

_пду(t) – предельно допустимое среднее значение мощности непрерывного лазерного излучения за время t.

P^c_пду(t)– предельно допустимое значение мощности серии импульсов общей длительностью t.

(t)– значение P(t) для протяженного источника.

S_а – площадь ограничивающей апертуры (м²).

S_n – площадь поперечного сечения пучка (м²).

S_о – площадь поверхности источника излучения (м²).

t – длительность воздействия (облучения) непрерывным излучением или серией импульсов лазерного излучения (с).

W – энергия лазерного излучения (Дж).

W(

_u) – энергия импульса лазерного излучениядлительностью

.

W^c(t) – энергия серии импульсов лазерного излучения общей длительностью t.

W^c(

_u) – энергия отдельного импульса из серии.

W^c(

_u)_max – значение W(

_u) для импульса из серии, имеющего максимальную амплитуду.

(

_u) – средняя энергия одного импульса из серии:

W^оn – энергия лазерного излучения, прошедшего через ограничительную апертуру, расположенную в плоскости входного зрачка оптического прибора.

– суммарное значение энергии излучения нескольких источников.

W_пду – предельно допустимый уровень энергии лазерного излучения.

W_пду(

_u) – предельно допустимое значение энергии импульса лазерного излучения длительностью

_u.

– значение W_пду(

_u) для протяженного источника.

– предельно допустимое значение энергии серии импульсов длительностью t.

– значение

для протяженного источника.

– предельно допустимое значение энергии одного импульса из серии.

– предельно допустимый уровень суммарной энергии излучения нескольких источников, действие которых аддитивно.

Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 23 мамырда № 11147 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 16 ақпандағы № ҚР ДСМ-15 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 16.02.2022 № ҚР ДСМ-15 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Мына:

1) осы бұйрыққа 1, 2, 3–қосымшаларға сәйкес микроклиматтың, инфрақызыл сәулеленудің, дыбыс пен жарықтандырудың оңтайлы және жол берілетін көрсеткіштері;

2) осы бұйрыққа 4, 5–қосымшаларға сәйкес инфрадыбыс пен ультрадыбыс деңгейлерінің жол берілетін мәндері;

3) осы бұйрыққа 6, 7–қосымшаларға сәйкес ультракүлгін сәулелер мен аэроиондар деңгейлерінің жол берілетін мәндері;

4) осы бұйрыққа 8, 9–қосымшаларға сәйкес электрлік, магниттік өрістер мен лазерлік сәулеленудің рұқсат етілетін деңгейлері қосымшалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн мерзімде баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық–құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық экономика министрі	Е. Досаев

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрі

___________ Т. Дүйсенова

2015 жылғы 17 сәуір

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 1-қосымша

1-кесте

Өндірістік бөлмелердегі жұмыс аймағындағы салыстырмалы ылғалдықтың және ауа қозғалысының жылдамдығының, температураның нормативтік көрсеткіштері

№ р/с	Жыл кездері	Жұмыс дәрежесі	Температурасы, 0С					Салыстырмалыылғалдылығы		Қозғалыс жылдамдығы, м/с
			Тиімді	Рұқсат етілген				Тиімді	Рұқсат етілген	Тиімді,	Рұқсат етілген
				Жоғарғы шегі		Төменгі шегі
				Жұмыс орындарында
				үнемі	уақытша	үнемі	Уақытша
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1	Жылдың суық кезеңі	жеңіл – 1а	22-24	25	26	21	18	40-60	75	0,1	көп емес 0,1
		жеңіл – 1б	21-23	24	25	20	17	40-60	75	0,1	көп емес 0,2
		Орташа ауырлығы – IIa	18-20	23	24	17	15	40-60	75	0,2	көп емес 0,3
		Орташа ауырлық – IIб	17-19	21	23	15	13	40-60	75	0,2	көп емес 0,4
		Ауыр -III	16-18	19	20	13	12	40-60	75	0,3	көп емес 0,5
2	Жылдың жылы кезеңі	Жеңіл–1а	23-25	28	30	22	20	40-60	28 0С та 55	0,1	0,1-0,2
		Жеңіл – 1б	22-24	28	30	21	19	40-60	27 0С та-60	0,2	0,1-0,3
		Орташа жеңілдік –II a	21-23	27	29	18	17	40-60	26 0С та -65	0,3	0,2-0,4
		Орташа жаңілдік – IIб	20-22	27	29	16	15	40-60	25 0С та -70	0,3	0,2-0,5
		ауыр -III	18-20	26	28	15	13	40-60	24 0С және одан төменде - 75	0,4	0,2-0,6

* Жылдың жылы кезеңінде ауаның үлкен қозғалыс жылдамдығы ауаның максималдық температурасына сәйкес, кішісі – ауаның минималдық температурасына. Ауа температурасының көшпелі маңызы үшін оның қозғалыс жылдамдығы интерполяциямен анықталады.

Аусымдағы ауаның орташа температурасы (tв) мына формуламен есептеледі:

- тиісті учаскедегі жұмыс орынның ауа температурасы (⁰С);

- тиісті учаскедегі жұмыс орында жұмыс істеу уақыты;

8 – жұмыс аусымының ұзақтығы (с).

2-кесте

Микроклимат шамасын өлшейтін минимальді учаскелер саны

№ р/с	Бөлмелердің ауданы, м2	Өлшеу учаскелерінің саны
1	2	3
1	100 дейін	4
2	101-400	8
3	400 аса	Учаскелер саны олардың арақашықтарымен анықталады, ол 10 м аспауы тиіс

3-кесте

Жылытылмалы микроклиматы бар жұмыс бөлмелері үшін ОЖӘ – индекстің (⁰С) шектеулі көрсеткіштері, жыл мезгіліне және жылдың жылы мезгілдегі ашық аумақтарға байланыссыз (жоғарғы шегі)

№ р/с	Жұмыс санаты	ОЖӘ-индексі (ҮС)
1	2	3
2	Iа	26,4
3	2	3
4	2	3
5	Iб	25,8
6	IIа	25,1
7	IIб	23,9
8	III	21,8

Ортаның жылыту әсерін анықтау (ОЖӘ-индекс)

Бөлмелердегі жылыту микроклиматын бағалау үшін (жыл мезгілдеріне байланыссыз), сонымен қатар ашық аумақтарда жылдың жылы мезгілінде, ауа температурасы +25⁰С аса болғанда ОЖӘ-индексі қолданылады.

1. ОЖӘ - индексін аспирациялық психрометр мен қарайтылған шары бар термометр (шарлы термометр) көмегімен анықтауы:

1) аспирациялық психрометр көмегімен ылғалданған термометр температурасы анықталады (tвл);

2) қарайтылған шардың (tш) ішкі температурасы термометрмен өлшенеді, оның резервуары қарайтылған қуыс шардың ортасына орнатылған; tш ауа температурасы, үстінгі беттің температурасы және ауа жылдамдығының қозғалысы әсерлерін көрсетеді;

3) ОЖӘ -индекс теңестіру бойынша саналады:

ОЖӘ = 0,7 tвл + 0,3 tш

4) ОЖӘ-индексті өлшеу амалы мен бақылауы, МСТ 12.1.005-88 талаптарына сәйкес, ауа температурасын өлшеу амалы мен бақылауына ұқсас.

2. ОЖӘ - индексті МЭС-200 А типті метеометр көмегімен анықтау, оның жинағына өлшеуіш қуыс бұрғы қара шармен кіреді:

1) аспаптың пайдалану Нұсқамасына сәйкес Щ2 қуыс бұрғыны орнатады;

2) ОЖӘ мағынасын өлшейді.

Алынған нәтижелерді нормативтік мағыналармен салыстырады.

4-кесте

Жұмысшыларға салқын ортада болуға рұқсат етілетін ауа температурасының көрсеткіштері *,⁰С

Жұмыс санаты	Қуат жұмсауы, Вт/м2	Үздіксіз болу кезеңі, сағ
		8	6	4	2	1
1	2	3	4	5	6	7
Iа	58-77	21,0-18,9	19,0-17,0	16,7-15,0	15,0-13,0	14,0-12,0
Iб	78-97	19,8-18,0	17,9-16,0	16,0-14,0	14,0-12,0	13,0-11,0
IIа	98-129	17,0-15,0	15,0-13,0	13,0-11,0	11,0 - 9,0	10,0-8,0
IIб	130-160	16,0-14,0	14,0-12,0	12,0-10,0	10,0-8,0	9,0-7,0
III	161-193	15,0-13,0	13,0-11,0	11,0-9,0	9,0-7,0	8,0-6,0
Ескертпе: * Әр 0,1 м/с Ауа қозғалысының жылдамдығы ұлғайғанда, ауа температурасы 0,20С ұлғаюы керек.

5-кесте

Жұмыс ауысымындағы ашық аумақта IA климаттық аймағында("ерекше" климаттық белдеуде) ауа температурысы мен қуат жұмсау деңгейіне байланысты бір мәрте рұқсат етілетін уақыттың ұзақтығы(сағ) *

Ауа температурасы, 0С	Қуат жұмсауы, Вт/м2 (жұмыс санаты)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (Iiб)
1	2	3	4
-10	2,8 кейін салқындау	Дененің салқындауы жоқ	Дененің салқындауы жоқ
-15	1,8	5,6 кейін салқындау	-"-
-20	1,3	2,6	-"-
-25	1,0	1,7	-"-
-30	0,9	1,3	3,4 кейін салқындау
-35	0,7	1,0	2,0
-40	0,6	0,8	1,4
Ескертпе:* Желдің ең күшті жылдам соғуы болуы мүмкіндігі ескерілген (6,8 м/с).

6-кесте

Жұмыс ауысымындағы ашық аумақта IБ климаттық аймағында (IV климаттық белдеуде) ауа температурысы мен қуат жұмсау деңгейіне байланысты бір мәрте рұқсат етілетін уақыттың ұзақтығы (сағ) *

Ауа температурасы, 0С	Қуат жұмсауы, Вт/м2 (жұмыс санаты)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (Iiб)
1	2	3	4
-10	Дененің салқындауы жоқ	Дененің салқындауы жоқ	Дененің салқындауы жоқ
-15	7,1 кейін салқындау	Дененің салқындауы жоқ	Дененің салқындауы жоқ
-20	3,4	Дененің салқындауы жоқ	-"-
-25	2,3	-"-	-"-
-30	1,7	4,3 кейін салқындау	-"-
-35	1,4	2,5	-"-
-40	1,1	1,9	-"-
Ескертпе:* Желдің ең күшті жылдам соғуы болуы мүмкіндігі ескерілген (1,3 м/с).

7-кесте

Жұмыс ауысымындағы ашық аумақта II климаттық аймағында (III климаттық белдеуде) ауа температурысы мен қуат жұмсау деңгейіне байланысты бір мәрте рұқсат етілетін уақыттың ұзақтығы (сағ) *

Ауа температура,0С	Қуат жұмсауы, Вт/м2 (жұмыс санаты)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (Iiб)
1	2	3	4
-10	1,7 кейін салқындау	4,6 кейін салқындау	Дененің салқындауы жоқ
-15	1,2	2,2	-"-
-20	0,9	1,5	5,5 кейін салқындау
1	2	3	4
-25	0,8	1,1	2,4
-30	0,7	0,9	1,6
-35	0,6	0,7	1,1
-40	0,5	0,6	0,9
Ескертпе:* Желдің ең күшті жылдам соғуы болуы мүмкіндігі ескерілген (3,6 м/с).

8-кесте

Жұмыс ауысымындағы ашық аумақта III климаттық аймағында (I-II климаттық белдеуде) ауа температурысы мен қуат жұмсау деңгейіне байланысты бір мәрте рұқсат етілетін уақыттың ұзақтығы(сағ) *

Ауа температура,0С	Қуат жұмсауы, Вт/м2 (жұмыс санаты)
	88 (Iб)	113 (IIа)	145 (IIб)
1	2	3	4
-5	1,4 кейін салқындау	3,0 кейін салқындау	Дененің салқындауы жоқ
-10	1,0	1,7	-"-
-15	0,8	1,1	2,7 кейін салқындау
-20	0,7	0,9	1,5
-25	0,6	0,7	1,1
-30	0,5	0,6	0,8
-35	0,4	0,5	0,7
-40	0,3	0,4	0,6
Ескертпе:* Желдің ең күшті жылдам соғуы болуы мүмкіндігі ескерілген (5,6 м/с).

9-кесте

Ауысым ішінде суықта жұмыс істеу тәртібі (ашық аумақта не болмаса жылытылмайтын бөлмеде) әр түрлі климаттық аймақтағы ауа температурысы мен желдің соғу жылдамдығына байланысты
Ашық аумақта климаттық аймақ IA (жұмыс санаты Iiа-Iiб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы 0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	Б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	Тәртіп белгіленбеген *
-15	Тәртіп белгіленбеген *										154	1
-20	Тәртіп белгіленбеген *						180	1	130	1	98	2
-25	Тәртіп белгіленбеген *				150	1	114	1	90	2	72	2
-30	150	1	130	1	103	2	83	2	68	2	63	3
-35	106	1	95	2	79	2	66	3	55	3	47	4
-40	82	2	75	2	64	3	54	3	46	4	40	4
-45	67	3	62	3	53	3	46	4	40	4	35	5
Ескертпе: *- Терлеп шаршағанға байланысты демалуға арналған мүмкіндікті жылы бөлмеде өткізген жөн. А – суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б – 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны.

10-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ IБ (жұмыс санаты Iiа-Iiб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	А	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	Тәртіп белгіленбеген *
-15	Тәртіп белгіленбеген *
-20	Тәртіп белгіленбеген *								186	1	120	1
-25	Тәртіп белгіленбеген *								115	1	85	2
-30	Тәртіп белгіленбеген *				148	1	111	1	84	2	65	3
-35	164	1	142	1	108	1	83	2	66	3	53	3
-40	116	1	104	2	82	2	66	3	55	3	45	4
-45	90	2	82	2	67	3	56	3	46	4	38	4
-50	73	2	67	3	59	3	48	4	40	4	34	5
-55	62	3	57	3	49	4	42	4	36	5	29	6
-60	52	3	50	4	43	4	37	4	32	5	27	6
Ескертпе: а - суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б - 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны. * Терлеп, физикалық шаршағанға байланысты демалуға арналған мүмкіндікті жылы бөлмеде өткізген жөн.

11-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ II (жұмыс санаты IIа-IIб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	Тәртіп белгіленбеген *						168	1	121	1	92	2
-15	200	1	170	1	127	1	107	1	85	2	70	2
-20	117	1	104	1	84	2	71	2	58	3	49	3
-25	82	2	76	2	64	3	54	3	47	3	40	4
-30	65	3	60	3	52	3	45	4	39	4	34	5
-35	52	3	49	3	43	4	38	4	33	5	29	5
-40	44	4	41	4	37	4	32	5	29	5	25	6
-45	38	4	36	4	32	5	29	5	26	6	20	7
Ескертпе: а - суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б - 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны. * Терлеп физикалық шаршағанға байланысты демалуға арналған мүмкіндікті жылы бөлмеде өткізген жөн.

12-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ III (жұмыс санаты IIа-IIб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	186	1	159	1	121	1	95	2	76	2	62	3
-15	106	1	96	2	79	2	65	3	55	3	46	4
-20	74	2	68	3	59	3	50	3	43	4	37	4
-25	57	3	53	3	47	3	40	4	35	4	31	5
-30	46	4	44	4	39	4	34	5	30	5	26	6
-35	39	4	37	4	33	5	29	5	26	6	23	7
-40	34	5	32	5	29	5	26	6	23	7	21	7
-45	30	5	28	6	26	6	23	7	21	7	19	8
Ескертпе: а – суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б – 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны.

13-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ IА (жұмыс санаты Iб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	Тәртіп белгіленбеген *						186	1	140	1	110	1
-15	Тәртіп белгіленбеген *		180	1	148	1	117	1	95	2	78	2
-20	180	1	120	1	102	1	85	2	72	2	60	3
-25	105	1	92	1	78	2	67	3	58	3	49	3
-30	78	2	65	3	63	3	56	3	48	4	42	4
-35	64	3	60	3	53	3	47	4	41	4	36	5
-40	55	3	52	3	46	4	41	4	36	5	32	5
-45	46	3	44	4	40	4	36	5	32	5	25	6
Ескертпе: а – суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б – 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны. * Терлеп шаршағанға байланысты демалуға арналған мүмкіндікті жылы бөлмеде өткізген жөн.

14-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ IБ (жұмыс санаты Iб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	тәртіп белгіленбеген*								190	1	94	2
-15	тәртіп белгіленбеген *						157	1	118	1	90	2
-20	тәртіп белгіленбеген*				139	1	107	1	87	2	69	3
-25	142	1	126	1	99	2	82	2	67	3	56	3
-30	105	1	82	2	76	2	66	3	55	3	47	4
-35	83	2	76	2	63	3	55	3	45	4	40	4
-40	74	2	64	3	54	3	47	4	41	5	35	5
-45	59	3	55	3	48	4	42	4	36	5	31	5
-50	51	3	48	4	42	4	37	5	32	5	24	7
-55	45	4	43	4	38	5	33	5	30	6	22	7
-60	41	4	38	5	35	5	30	6	27	6	20	8
Ескертпе: а – суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б – 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны. * Терлеп шаршағанға байланысты демалуға арналған мүмкіндікті жылы бөлмеде өткізген жөн.

15-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ II (жұмыс санаты Iб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	127	1	114	1	95	2	80	2	68	3	58	3
-15	88	2	82	2	69	3	60	3	52	3	45	4
-20	67	3	62	3	55	3	49	4	42	4	37	4
-25	55	3	51	3	46	4	41	4	36	5	32	5
-30	46	4	43	4	39	4	35	5	31	5	28	6
-35	39	4	38	4	34	5	30	5	27	6	24	7
-40	35	5	33	5	30	5	27	6	24	7	22	7
-45	31	5	29	6	27	6	24	7	22	7	20	8
Ескертпе: а - суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б - 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны.

16-кесте

Ашық аумақта климаттық аймақ III (жұмыс санаты Iб) жұмыс істеу тәртібі

Ауа температурасы,0С	Желдің жылдамдығы, м/с
	<=1		2		4		6		8		10
	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б	а	б
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
-10	127	1	115	1	96	2	80	2	68	3	56	3
-15	84	2	78	2	68	3	58	3	50	3	44	4
-20	63	3	59	3	52	3	46	4	40	4	35	5
-25	50	3	48	3	42	4	38	4	34	5	30	5
-30	42	4	40	4	36	4	32	5	29	5	26	6
-35	36	4	34	5	31	5	28	6	25	6	23	7
-40	31	5	30	5	27	6	25	6	22	7	20	7
-45	28	6	27	6	24	6	22	7	20	7	18	8
Ескертпе: а - суықта толассыз болудың ұзақтығы, мин; б - 4 сағаттық жұмыс ауысымында жылынуға кететін 10-минөттік үзіліс саны.

17-кесте

Тиімді және салыстырмалы түрде рұқсат етілетін ауа температурасы, қызмет көрсететін ғимарат жайларда және жатақханалардағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы мен ауа қозғалысының жылдамдылығы

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Суық кезде	Тұруға арналған бөлме	20-22	18-24 (20-24)	19-20	17-23 (19-23)	45-30	60	0,15	0,2
	Бескүндіктік температуратурадағы ең суық аудандағы тұрғын бөлме (0,92 қамтамасыз етілген) - 310С және одан төмен	21-23	20-24 (22-24)	20-22	19-23 (21-23)	45-30	60	0,15	0,2
	Ас бөлме	19-21	18-26	18-20	17-25	Қалыпты емес	Қалыпты емес	0,15	0,2
	Әжетхана	19-21	18-26	18-20	17-25	Қалыпты емес	Қалыпты емес	0,15	0,2
	Біріккен жуынатын орын мен әжетхана	24-26	18-26	23-27	17-26	Қалыпты емес	Қалыпты емес	0,15	0,2
	Демалатын және оқуға дайындалатын бөлме	20-22	18-24	19-21	17-23	45-30	60	0,15	0,2
	Бөлме арасындағы дәліз	18-20	16-22	17-19	15-21	45-30	60	Қалыпты емес	Қалыпты емес
	Вестибюль, баспалдақ торы	16-18	14-20	15-17	13-19	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес
	Қойма	16-18	12-22	15-17	11-21	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес
Жылы кезде	Тұруға арналған бөлме	22-25	20-28	22-24	18-27	60-30	65	0,2	0,3
Ескертпе. Тырнақша ішіндегі мағыналар қарттар үйі мен мүгедектер үйіне қатысты.

18-кесте

Қызмет көрсететін мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі тиімді және салыстырмалы түрде рұқсат етілетін ауа температурасы, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы мен ауа қозғалысының жылдамдылығы

Жыл мерзімі	Бөлме атауы	Ауа температурасы, 0С		Қортындылайтын температура, 0С		Салыстырмалы ылғалдылық, %		Ауаның қозғалу жылдамдығы, м/с
		қолайлы	рұқсат етілетін	қолайлы	рұқсат етілетін	қолайлы	рұқсат етілетін, бірақ одан көп емес	Қолайлы, бірақ одан көп емес	рұқсат етілетін, бірақ одан көп емес
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Суық кезде	Топталған шешінетін орын және әжетхана: бөбектерге және кіші топқа арналған	21-23	20-24	20-22	19-23	45-30	60	0,1	0,15
	Орта және мектепке дейінгі топқа арналған	19-21	18-25	18-20	17-24	45-30	60	0,1	0,15
	Ұйықтайтын бөлме: бөбектер және кіші топқа арналған	20-22	19-23	19-21	18-22	45-30	60	0,1	0,15
	Орта және мектепке дейінгі топқа арналған	19-21	18-23	18-22	17-22	45-30	60	0,1	0,15
	Вестибюль, баспалдақ торы	18-20	16-22	17-19	15-21	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес
Жылы кезде	Топталған ұйықтайтын бөлме бөлме	23-25	18-28	22-24	19-27	60-30	65	0,15	0,25
1 ші ескертпе 1. Ас бөлме, жуынатын бөлме мен қоймада ауа параметрлерін 1 ші кестедегідей қабылдау керек. 2 ші ескертпе. Бескүндіктік температуратурадағы 310С және одан төмен, ең суық ауданда орналасқан (0,92 қамтылған) мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі бөлмелеріндегі рұқсат етілетін ауа температураларының есептерін 2 кестедегіден 10С ға жоғары қабылдау керек.

19-кесте

Қызмет көрсететін қоғамдық және әкімшілік мекемелеріндегі тиімді және салыстырмалы түрде рұқсат етілетін ауа температурасы, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы мен ауа қозғалысының жылдамдылығы

Жыл мерзімі	Бөлмелердің атауы мен санаты	Ауа температурасы, 0С		Қортындылайтын температура, 0С		Салыстырмалы ылғалдылық, %		Ауаның қозғалу жылдамдығы, м/с
		қолайлы	рұқсат етілетін	қолайлы	рұқсат етілетін	қолайлы	рұқсат етілетін, бірақ одан көп емес	Қолайлы, бірақ одан көп емес	рұқсат етілетін, бірақ одан көп емес
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Суық кезде	1	20-22	18-24	19-20	17-23	45-30	60	0,2	0,3
	2	19-21	18-23	18-20	17-22	45-30	60	0,2	0,3
	3а	20-21	19-23	19-20	19-22	45-30	60	0,2	0,3
	3б	14-16	12-17	13-15	13-16	45-30	60	0,3	0,5
	3в	18-20	16-22	17-20	15-21	45-30	60	0,2	0,3
	4	17-19	15-21	16-18	14-20	45-30	60	0,2	0,3
	5	20-22	20-24	19-21	19-23	45-30	60	0,15	0,2
	6	16-18	14-20	15-17	13-19	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес	Қалыпты емес
	Жуынатын орын, душтар	24-26	18-28	23-25	17-27	Қалыпты емес	Қалыпты емес	0,15	0,2
Жылы кезде	Адамдар тұрақты болатын бөлмелер	23-25	18-28	22-24	19-27	60-30	65	0,15	0,25

20-кесте

Толассыз инфрақызыл сәулеге түсіру және кідірістің ұзақтығы

Инфрақызыл сәулеге түсіру қарқындылығы, Вт/кв. м	Толассыз сәулеге түсіру кезеңінің ұзақтығы, мин.	Кідіріс ұзақтығы, мин.	Сәулеге түсіру мен кідірістің ара қатынасы
1	2	3	4
350	20	8	2,5
700	15	10	1,5
1050	12	12	1,0
1400	9	13	0,7
1750	7	14	0,5
2100	5	15	0,33
2450	3,5	12	0,3
Ескертпе: Көрсетілген ескертпелер жылулық сәулеге арнайы арналған киімді, жоғары температурадан қорғанатын арнайы костюмдер және инфрақызыл сәулеленуден ұжымдық қорғану тәсілдерін қолдану керек деп есептейді. Сәулелі қыздыру жүйесімен жабдықталған өндіріс бөлмелеріндегі рұқсат етілетін микроклимат параметрлері, 8 сағаттық жұмыс ауысымында орта дәрежедегі жұмыс орындалысына пайдаланылатын, адамға пайдаланылатын, киінетін жылылықты өткізбейтін киім жиынтығы 1 кло (0,155 осм/Вт) 15 кестеде көрсетілген мөлшерге сәйкес болу керек.

21-кесте

Сәулелі қыздыру жүйесімен жабдықталған өндіріс бөлмелеріндегі рұқсат етілетін микроклимат параметрлері

Ауа температурасы, t, 0С	Сәулеге түсіру қарқындылығы, J1,Вт/кв.М	Сәулеге түсіру қарқындылығы, J2,Вт/кв.М	Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы, f,%	Ауаның қозғалу жылдамдығы, V,м/с
1	2	3	4	5
11	60 (*)	150	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
12	60	125	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
13	60	100	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
14	45	75	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
15	30	50	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
16	15	25	15 - 75	0,4 тен жоғары емес
Ескертпе: (*) J > 60 болғанда бас киімді пайдалану керек. J1 - Бастың төбе бөлігіне сәуле түсіру қарқындылығы тұрып жұмыс істегенде еден деңгейінен 1,7 м, отырып жұмыс істегенде - 1,5 м болу керек. J2 - Кеудеге сәуле түсіру қарқындылығы тұрып жұмыс істегенде еден деңгейінен 1,5 м, отырып жұмыс істегенде - 1 м болу керек.

22-кесте

Жабдық сырттары және қоршау құрылғыларына рұқсат етілетін температурасы, ^оС

Материал	Байланысу уақыты, дейін
	1 мин.	10 мин.	8 сағ.және одан көп
1	2	3	4
Қапталмаған металл	51	48	43 <*>
Қапталған металл	51	48	43
Керамика, шыны, тас	56	48	43
Пластик	60	48	43
Ағаш	60	48	43
Ескертпе: <*> 43оС сырт температурасы рұқсат беріледі, тыныс алу жолдарын есептемегенде, егер ыстық бетпен 10% тен аз дене сырты, не болмаса 10% тен аз бастың сырты жанасқан жағдайда.

23-кесте

Жабдық сырттарымен (әдейі емес) кездейсоқ жағдайда жанасқандағы рұқсат етілетін температурасы,^оС

Материал	Байланысу уақыты, бастап
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Қапталмаған металл	70	67	65	63	62	61	61	60	60	59
Керамика, шыны, тас	86	81	78	76	74	73	73	72	71	70
Пластмасстар	94	87	84	82	81	79	78	78	77	76
Ағаш	140	122	116	113	109	108	108	108	107	107

24-кесте

Жерасты қазба жұмыс орнындағы температура үйлесімі, ылғалдылық және ауа қозғалыс жылдамдылығы

Микроклимат факторлары	Рұқсат етілетін үйлесулер
	1	2	3
1	2	3	4
Ауа температурасы,0С	16-19	20-23	24-26
Салыстырмалы ылғалдылық,%*	80-30	75-30	70-30
Ауа қозғалысының жылдамдығы, м/сек**	0,1-0,5	0,6-1,0	1,1-1,5

Ескертпе.

* Суланған қазбаларда салыстырмалы ылғалдылықтың шамадан тыс көбеюі 10% ке рұқсат етіледі.

** Жоғары жылдамдық, ауа қозғалысы барынша көп температураға сәйкес.

25-кесте

Адамның ашық дене учаскелеріне ауаның төменгі температурасы мен желдің аралас іс әрекеттерін бағалайтын эквиваленттік температуралары

Жел жылдамдығы,м/с	Ауа температурасы, 0C
	10,0	4,4	-1,1	-6,7	-12,2	-17,8	-23,3	-29,0	-34,4	-40,0	-45,6	-51,1
	Салқындау эквиваленттік температурасы, 0C
желсіз	10,0	4,4	-1,1	-6,7	-12,2	-17,8	-23,3	-29,0	-34,4	-40,0	-45,6	-51,1
2,2	8,9	2,2	-2,8	-8,9	-14,4	-20,6	-26,1	-32,2	-37,8	-43,9	-49,4	-55,6
4,4	4,4	-2,2	-8,9	-15,6	-22,8	-31,1	-36,1	-43,3	-50,0	-56,7	-63,9	-70,6
6,6	2,2	-5,6	-12,8	-20,6	-27,8	-35,6	-42,8	-50,0	-57,8	-65,0	-72,8	-80,0
8,8	0	-7,8	-15,6	-23,3	-31,7	-39,4	-47,2	-55,0	-63,3	-71,1	-78,9	-85,0
11,0	-1,1	-8,9	-17,8	-25,1	-33,9	-42,2	-50,6	-58,9	-66,7	-75,6	-83,3	-91,7
13,2	-2,2	-10,6	-18,9	-27,8	-36,1	-44,4	-52,8	-61,7	-70,0	-78,3	-87,2	-95,6
15,4	-2,8	-11,7	-20,0	-29,0	-37,2	-46,1	-55,0	-63,3	-72,2	-80,6	-89,4	-98,3
17,6	-3,3	-12,2	-21,1	-29,4	-38,3	-47,2	-56,1	-65,0	-73,3	-82,2	-91,1	-100,0
17,6 м/с тан артық желдің жылдамдығы азын аулақ қосымша әсер береді	Мардымсыз қауіптілік. 1 сағаттан артық уақыт ішіндегі құрғақ теріні үсітіп алу				Жоғарғы қауыптілік. 1 минөт уақыт ішінде үсіп қалу қаупі.			Өте жоғары қауіптілік. 30 секундтан кейін үсіп қалады

26 -кесте

Үсіп қалу қатері салқындаудың интегралды көрсеткіш жағдайына тәуелділігі (СҮИКЖ, балл)

СҮИКЖ, балл	Үсіп қалу қатері	Суықта қауіпсіз болу ұзақтығы, көп емес, мин.
34	ескермеу (үсік жоқ)	Ұзақ уақыт
34 < СҮИКЖ 47	орташа	60,0
47 < СҮИКЖ 57	сын сағаты (критический)	1,0
>57	апатты	0,5

Салқындаудың (үсіп қалу) интегралды көрсеткіш жағдайын - СҮИКЖ – төмендегі теңдеуге сәйкес анықтау керек:

СҮИКЖ = 34,654 - 0,4664 x t + 0,6337 x V, қайдан:

t - ауа температурасы,⁰C;

V –жел жылдамдығы, м/с.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 2-қосымша

1-кесте

Жұмыс орнында және еңбек қызметінде негізгі аса типтік түрге арналған дыбыс деңгейлері эквивалентті дыбыс деңгейі, дыбыс қысымының шектеулі рұқсат етілген деңгейі

Жұмыс орны, еңбек қызметі	Дыбыс қысымының деңгейі, дБ, октава жолағында орта геометриялық жиілікпен Гц-те.									Дыбыс деңгейі және эквивалентті дыбыс деңгейі,
	31,5	63	125	250	500	1000	2000	4000	8000
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Өндіріс, мекеме және ұйымдар
1. шығармашылық қызмет, жоғары талаптағы басқару жұмысы, ғылыми қызмет, құрастыру және жобалау, бағдарлама жасау, сабақ беру, үйрету, дәрігерлік қызмет: бөлмедегі жұмыс орындары- дирекцияда, жабалау, құрастыру бюросында, есепшіде, есептеу машинасы бағдарламашыларында, теориялық жұмыс лабораториясында, деректерді өңдеу және денсаулық пунктерінде ауруларды қабылдау.	86	71	61	54	49	45	42	40	38	50
2. шоғырлануды талап ететін жоғары білікті жұмыс,әкімшілік- басқармалық жұмыс, зертханада аналитикалық және өлшемді жұмыс:
Басқару аппараты цех бөлмелеріндегі жұмыс орындары, кеңседегі жұмыс бөлмелері, зертханалар.	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60
3. Акустикалық белгі және жиі жарлық алу алумен атқарылатын жұмыс, әрдайым дыбысты тексеріп отыратын жұмыс, дәл нұсқаулы кестемен атқаратын операторлық жұмыс, диспетчерлік жұмыс:
Диспетчерлік қызметтің бөлмелеріндегі жұмыс орындары, бақылау бөлмелерінде және ара қашықтықта телефонмен ауызша байланысу бар басқарма бөлмелерінде, машинамен жазу бюроларында, дәл құрастыру учаскелерінде, телеграф және телефон стансаларында, ұста бөлмелерінде, ақпараттарды есептеу машинасымен өңдеу дәліздерінде.	96	83	74	68	63	60	57	55	54	65
4. жинақтылықты қажет ететін жұмыс, өндірістік циклдарды арақашықта басқару және бақылау процессіне жоғары талаптар қойылатын жұмыс:
Бақылау кабиналарындағы пультпен басқару жұмыс орындары және ара қашықтықта телефонмен ауызша байланысуы жоқ басқарма бөлмелерінде; Шулы қондырғысы бар лаборатория бөлмелерінде, есептеу машиналарының шулы агрегаттарын орналастыратын бөлме.	103	91	83	77	73	70	68	66	64	75
5. Жұмыстың барлық түрін атқару (1-4 тармағында көрсетілген және соған ұқсас жұмыстарды алып тастағанда) өндіріс аумағында және өндіріс бөлмелерінің тұрақты жұмыс орындарында.	107	95	87	82	78	75	73	71	69	80
Темір жол көлігінің қозғалыс құрамы
6. тепловоздардың, электрвоздардың, метрополитен поездарының, дизель поездарының және автомотристағы машинист кабиналарындағы жұмыс орындары.	99	95	87	82	78	75	73	71	69		85
7. Жүрдек және қалааралық электрпоездардағы машинист кабинасының жұмыс орындары.	99	91	83	77	73	70	68	66	64		75
8. Алыс жолға жүретін поездардағы қызметкерлерге арналған бөлмелерде, рефрижераторлық секциялардың қызмет бөлімдерінде, электрстанция вагондарында, пошта және жүк бөлімдеріндегі демалу бөлмелерінде.	93	79	70	63	58	55	52	50	49		60
9. Вагон-ресторандар, жүк және пошта вагондарындағы қызмет бөлмелері.	96	87	79	72	68	65	63	61	59		70
Теңіз, өзен, балық аулау және басқа да кемелер.
10. тұрақты вахталы теңіз кемелерінің энергетикалық бөлімдерінің жұмыс аумағы (әртүрлі система, қондырғылардың жұмысын қамтамасыз ететін, энергия өндіретін энергетикалық қондырғылар, қазандар, двигательдер және механизмдер орнатылған негізгі бөлмелер).	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
11. Теңіз кемелерінің (дыбыс оқшауланған) орталық басқару қызмет орындары (ОБҚО), қосымша механизмдер және энергетикалық қондырғыларды басқару органы, индикациялау жабдықтары, тексеру аспаптары орнатылған, энергетикалық бөлімнен бөлінген бөлмелерде.	96	83	74	68	63	60	57	55	54		65
12. Теңіз кемелерінде қызметтік бөлмелердегі жұмыс орындары (басқару тұтқасы, штурман, багермейстер рубкасы, радиорубка және басқалар.)	89	75	66	59	54	50	47	45	44		55
13. балық өндірісі кемелеріндегі өндірістік технологиялық бөлмелер (балық, теңіз өнімдерін аулау нысандарын ұқсатуға арналған бөлмелер).	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
Тракторлар, өзі жүретін шассилар, өздігінен, тіркемеші және аспалы ауыл шаруашылық машиналары, жол құрылысы, жер қазу көлігі, мелиоративті және осыған ұқсас барлық машиналар түрі
14. жүргізушілердің және көліктерге қызмет көрсететін қызметкердердің жұмыс орны.	100	87	79	72	68	65	63	61	59		70
15. жеңіл көлік жүргізушілерімен қызмет көрсететін қызметкерлердің (жолаушылар) жұмыс орны.	93	79	70	63	58	55	52	50	49		60
16. Тракторлар, өзі жүретін шассилар, өздігінен, тіркемеші және аспалы ауыл шаруашылық машиналары, жол құрылысы, жер қазу көлігі, мелиоративті және осыған ұқсас барлық машиналар түрі жүргізушілері және қызмет көрсететін қызметкерлер жұмыс орны.	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
17. Ұшақтар мен тікұшақтар салондары мен кабиналарындағы жұмыс орындары.	107	95	87	82	78	75	73	71	69		80
Ескерту: Екпінді және импульсты шуға – мәні 5 дБ кем, таблицада көрсетілгеннен. Бөлмелерде кондиционерден, вентиляциядан және ауа жылытқыштарынан туындайтын шу -5ДБ кем, осы бөлмелердегі туындайтын негізгі шудан (өлшенген немесе есеппен анықталған), егерде ақырғы кестеде көрсетілген мағынадан аспаса ( бұл кезде екпінді және тоналды шуға түзету енгізу қажет емес), басқа жағдайларда - 5 дБ кестеде көрсетілгеннен мағынадан аз. Жұмыс орындарында тұрақты шудың максимальды дыбыс деңгейі "ақырын" уақытша сипат бойынша өлшеуде кестенің 6 және 13 т 110 дБА аспауы керек, жұмыс орындарында импульсты шудың максималды дыбыс деңгейі "импульс" уақытша сипаты бойынша өлшеуде кестенің 6 т сәйкес 125 дБАІ аспауы тиіс.

2-кесте

Дыбыс қысымының рұқсатталған деңгейі, дБ, (дыбыс қысымының эквивалентті деңгейі, дБ), өндірістік және қосалқы ғимараттарда, өңдірістік өнеркәсіп алаңдарында, өнеркәсіптік тұрғын және қоғамдық ғимараттар және тұрғын аймардағы жұмыс орындарының рұқсатталған эквивалентті және шудың ең жоғарғы деңгейі.

Аумақтың немесе бөлмелердің пайдалану мақсаты	Тәуліктік уақыт, с	Дыбыс қысымының деңгейі (дыбыс қысымының эквивалентік деңгейі), дБ,орташа геометриялық жиіліктегі октавалық сызық жиілігі, Гц									Дыбыс деңгейі LA,(дыбыс деңгейінің эквиваленті LAэкв), дБА	Дыбыстың максималды деңгейі, LАмакс, дБА
		31,5	63	125	250	500	1000	2000	4000	8000
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
Өндірістік мекемелердің, зертханалардың, өлшеу және сарапшы жұмыстарының, әкімшілік-басқару қызметкерлерінің жұмыс бөлмесі	-	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60	70
2 Реттегіш қызметінің жұмыс бөлмелері, бақылау кабиналары және телефонмен сөйлесу байланысынсыз қашықтықтан басқару, нақты құрастыру алаңдары, телефон және телеграфты станция	-	96	83	74	68	63	60	57	55	54	65	75
3 Тәжірибелік жұмыстарды жүргізетін зертханалық бөлме, бақылау кабиналары және телефонмен сөйлесу байланысынсыз қашықтықтан басқару	-	103	91	83	77	73	70	68	66	64	75	90
3 Тәжірибелік жұмыстарды жүргізетін зертханалық бөлме, бақылау кабиналары және телефонмен сөйлесу байланысынсыз қашықтықтан басқару	-	103	91	83	77	73	70	68	66	64	75	90
4 Өндірістік мекемелердегі үнемі жұмыс орыны, өндіріс территориясындағы үнемі жұмыс орыны ( 1-3 шепте берілген жұмыстан басқа)	-	107	95	87	82	78	75	73	71	69	80	95
5 Аурухана және шипажай палаталары	7.00-23.00 23.00-7.00	76 69	59 51	48 39	40 31	34 24	30 20	27 17	25 14	23 13	35 25	50 40
6 операция жасайтын аурухана, ауруханадағы, емхана, шипажай дәрігерлерінің кабинеті	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	50
7 сынып бөлмелері, оқу кабинеттері, оқу орындарының аудиториясы, мәжіліс залы, кітапханалардың оқу залы, кинотеатр және клубтардың көрермендер залы, сот отырысының залдары, діни мәжіліс, әдеттегі жабдықтармен жабдықталған клубтардың көрермендер залы	-	79	63	52	45	39	35	32	30	28	40	55
8 "Долби" жабдығымен жабдықталған кинотеатрлар	-	72	55	44	35	29	25	22	20	18	30	40
9 Музыкалық сыныптар	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	50
10 Пәтерлердің тұрғын бөлмелері	7.00-23.00 23.00-7.00	79 72	63 55	52 44	45 35	39 29	35 25	32 22	30 20	28 18	40 30	55 45
11 Жатақхананың тұрғын бөлмелері	7.00-23.00 23.00-7.00	83 76	67 59	57 48	49 40	44 34	40 30	37 27	35 25	33 23	45 35	60 50
қонақ үй нөмірлері: Халықаралық жіктелу бойынша бес және төрт жұлдызды қонақ үйлер Халықаралық жіктелу бойынша үш жұлдызды қонақ үйлер Халықаралық жіктелу бойынша үш жұлдыздан төмен қонақ үйлер	7.00-23.00 23.00-7.00 7.00-23.00 23.00-7.00 7.00-23.00 23.00-7.00	76 69 79 72 83 76	59 51 63 55 67 59	48 39 52 44 57 48	40 3 45 35 49 40	34 24 39 29 44 34	30 20 35 25 40 30	27 17 32 22 37 27	25 14 30 20 35 25	23 13 28 18 33 23	35 25 40 30 45 35	50 40 55 45 60 50
13 Демалыс үйлерінің, пансионат, қарттар және мүгедектер интернат-үйлерінің тұрғын бөлмелері, мектеп-интернат және мектепке дейіңгі мекемелердің ұйықтау бөлмелері	7.00-23.00 23.00-7.00	79 72	63 55	52 44	45 35	39 29	35 25	32 22	30 20	28 18	40 30	55 45
14 Кеңсе бөлмелері, әкімшілік ғимараттардың, құрастыру, жоба және ғылыми-зерттеу ұйымдарының жұмыс бөлмелерімен кабинеттері.	-	86	71	61	54	49	45	42	40	38	50	65
15 Кафе, мейрамхана залдары	-	89	75	66	59	54	50	47	45	43	55	65
16 Театр фойесі және концерттік залы	-	83	67	57	49	44	40	37	35	33	45	55
17 Театрлардың көрермен залы және концерттік залдар	-	72	55	44	35	29	25	22	20	18	30	40
18 Көп салалы залдар	-	76	59	48	40	34	30	27	25	23	35	45
19 Спорттық залдар	-	83	67	57	49	44	40	37	35	33	45	55
20 Дүкендердің сауда залы, вокзалдар және әуежай жолаушыларының залы, спорттық залдар	-	93	79	70	63	58	55	52	50	49	60	70
21 Аурухана және шипажай ғимараттарына тікелей жанасатың аймақ	7.00-23.00 23.00-7.00	86 79	71 63	61 52	54 45	49 39	45 35	42 32	40 30	38 28	50 40	65 55
22 Тұрғын ғимараттарға, демалу үйлеріне, қарттармен мүгедектерге арналған интернат үйлеріне тікелей жанасатың аймақ.	7.00-23.00 23.00-7.00	90 83	75 67	66 57	59 49	54 44	50 40	47 37	45 35	44 33	55 45	70 60
23 Емхана, мектеп және басқа оқу орындарына, мектепке дейінгі мекемелерге, мөлтек аудандардың демалатың орындарға және тұрғын үйлер топтарына тікелей жанасатың аймақ		90	75	66	59	54	50	47	45	44	55	70
Ескертпе. 1. 1,5-13-ші шепте көрсетілген бөлмелердегі шудың рұқсатталған деңгейі тек басқа бөлмелерден және сырттан келген шуға қатысты 2. 5-12-ші шепте көрсетілген, ғимаратқа сырттан келген шудың рұқсатталған деңгейі, ауа алмасуын қамтамассыз еткен жағдайда құрылған, яғни мәжбүрлі желдету және ауаны салқындатқыш жүйелерінің болмауы жағдайында ауа ағымың қамтамассыз ететің ашық булық немесе басқа құралдармен жүргізілуі керек. Нормалы ауа алмасуың қамтамассыз ететің мәжбүрлі желдету және ауаны салқындату жүйесі бар болған кезде ғимаратқа сырттан келген шудың рұқсат деңгейі (15-17) ғимарат терезесінің жабық тұруы себебінең жоғарылатылуы мүмкін. 3. Қоғамдық тамақтану және тұрғызылған (қосарланған) сауда мекемелерінде ауа алмастыру жабдықтарынан, ауа және ауалық жылытуды желдету, су құбыры және жылыту жүйелерінің насостарынаң және тоңазытқыштардағы шудың рұқсат деңгейін 1 кестеде көрсетілген, 10-13 шептен басқа (тәуліктің түнгі уакыты үшін) 5дБ (дБА) аз алу керек. Осыған қарамастан шудың тональдылығын жоғарылатпайды. 5). Дыбыстың ең доғарғы деңгейі бұл ғимараттарда нормаланбайды.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 3-қосымша

1-кесте

Анық көру жұмыстарындағы жарықтандырудың деңгейі

№ қ/қ	Ажырату нысанының көлемі, бұрыш.мин.	Анық көру жұмысының уақыты, жұмыс ауысымының уақытына байланысты %	Жарықтандыру	Жұмыс алаңының жарықтығы, кд/м2
1	2	3	4	5
1	1,5 төмен	60 жоғары 60 тан 30 дейін 30 төмен	4000 3000 2000	300 ден 500 дейін
2	1,5 бастап 3,0 дейін	60 жоғары 60 тан 30 дейін 30 төмен	2000 1500 1000	150 ден 300 дейін
3	3,5 бастап 5,0 дейін	60 жоғары 60 тан 30 дейін 30 төмен	1000 750 500	750 ден 150 дейін

2-кесте

Өндірістік мекемелердің бөлмелерінің жарықтандыруына қойылатын талаптар КЕО, нормаланатын жарықтандыру, жарықтандырудың өту коэффициенті және көз қаратпау көрсеткіштерінің рұқсат етілген үйлесімі

Көру жұмыстарыныңсипаттамасы

Айыру нысанының ең төменгі немесе эквивалентті көлемі, мм

Көру жұмысының дәрежесі

Көру жұмысының дәрежесінің бөлімдері

Нысанның бөлме аясымен айырмашылығы

Бөлме аясының сипаты

Жасанды жарықтандыру

Табиғи жарықтандыру

Аралас жарықтандыру

Жарықтандыру, лк

Көз қаратпау көрсеткіштерінің және өту коэффициентінің үйлесімі

КЕО, еН, %

Аралас жарықтандыру жүйесі кезінде

Жалпы жарықтандыру кезінде

Жоғарғы немесе аралас жарықтандыру кезінде

Бүйірлік жарықтандыру кезінде

Жоғарғы немесе аралас жарықтандыру кезінде

Бүйірлік жарықтандыру кезінде

барлығы

Оның ішінде жалпыдан

Р

Кn, %

1	2		3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Неғұрлым айқын СИКЖТ кезде	0,15 төмен		I	а	Аз	Қараңғы	5000 4500	500 500	— —	20 10	10 10			6,0	2,0
				б	Аз Орташа	Орташа Қараңғы	4000 3500	400 400	1250 1000	20 10	10 10
				в	Аз Орташа Үлкен	ЖарықОрташа Қараңғы	2500 2000	300 200	750 600	20 10	10 10
				г	Орташа Үлкен“	Жарық “ Орташа	1500 1250	200 200	400 300	20 10	10 10
Өте жоғары дәлдік кезде	0,15 ден 0,30 дейін		II	а	Аз	Қараңғы	4000 3500	400 400	— —	20 10	10 10			4,2	1,5
				б	Аз Орташа	Орташа Қараңғы	3000 2500	300 300	750 600	20 10	10 10
				в	Аз Орташа Үлкен	Жарық Орташа Қараңғы	2000 1500	200 200	500 400	20 10	10 10
				г	Орташа Үлкен“	Жарық Жарық Орташа	1000 750	200 200	300 200	20 10	10 10
Жоғары дәлдік кезде	0,30 ден 0,50 дейін		III	а	Аз	Қараңғы	2000 1500	200 200	500 400	40 20	15 15			3,0	1,2
				б	Аз Орташа	Орташа Қараңғы	1000 750	200 200	300 200	40 20	15 15
				в	Аз Орташа Үлкен	Жарық Орташа Қараңғы	750 600	200 200	300 200	40 20	15 15
				г	Орташа Үлкен “	Жарық “ Орташа	400	200	200	40	15
Орташа дәлдік кезде		0,5 жоғары 1,0 дейін	IV	а	Аз	Қараңғы	750	200	300	40	20	4	1,5	2,4	0,9
				б	Аз Орташа	Орташа Қараңғы	500	200	200	40	20
				в	Аз Орташа Үлкен	Жарық Орташа Қараңғы	400	200	200	40	20
				г	Орташа Үлкен “	Жарық “ Орташа	—	—	200	40	20
Төменгі дәлдік кезде		1 жоғары 5 дейін	V	а	Аз	Қараңғы	400	200	300	40	20	3	1	1,8	0,6
				б	Аз Орташа	Орташа Қараңғы	—	—	200	40	20
				в	Аз Орташа Үлкен	Жарық Орташа Қараңғы	—	—	200	40	20
				г	Орташа Үлкен “	Жарық “ Орташа	—	—	200	40	20
Өрескел (өте аз көрінетін кезде)		5 жоғары	VI		Бөлме аясының сипатына және нысанның бөлме аясымен айырмашылығына тәуелсіз		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
Ыстық цехтарда жарқырайтын бұйымдармен және материалдармен жұмыс кезінде		0,5 жоғары	VII		Тағы осы		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
Өндірістік үрдістің жұмыс барысын жалпы қадағалау: тұрақты			VIII	а	“		—	—	200	40	20	3	1	1,8	0,6
Бөлмеде адамдардың тұрақты болуы кезінде, мерзімді				б	“		—	—	75	—	—	1	0,3	0,7	0,2
Бөлмеде адамдардың мерзімді болуы кезінде, мерзімді				в	Бөлме аясының сипатына және нысанның бөлме аясымен айырмашылығына тәуелсіз		—	—	50	—	—	0,7	0,2	0,5	0,2
Инженерлік коммуникацияларды жалпы бақылау				г	Тағы осы		—	—	20	—	—	0,3	0,1	0,2	0,1

3-кесте

Жалпы өндірістік бөлмелер мен құрылғыларды жарықтандырудың нормаландыру көрсеткіштері

Бөлмелер мен өндірістік алаңдар, қондырғылар, құрылғылар	Жарықтандыру нормаланатын жұмыс беті мен жазықтығы, (Г-горизонталды, В-вертикалды)	Көру жұмысының дәрежесі 1-кесте бойынша	Нормаланатын жарықтандыру, лк			Көз көрмеу көрсеткіші, артық емес	Бүлкілдеу коэффициенті, % артық емес	Қосымша нұсқаулар
			жалпы жарықтандыру кезіңде	Аралас жарықтандыру кезіңде
				барлығы	барлығынан
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Қоймалар
1 Қоймалар, май қоймалары, лакты сырлы бұйымдар: 1)қоймада құюмен	Г-еден	VIIIб	75	-	-	-	-
2)қоймада құюсыз	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
2 Қоймалар, химиялық заттар, карбид,кальций,қышқылдар, сілтілер және т.б.қоймалары	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
3 Қоймалар, металлдар қоймасы, қосалқы бөлшектер, жөндеуді күтудегі жөндеу құралдары, дайын бұйымдар; бөлшектер	Г-еден	VIIIб	75	-	-	-	-
4 Стеллажды сақтау қоймалары: 1) жүкті беру және қабылдау экспедициясы	Г–еденнен 0,8 м	IVв	200	400	200	40	20	Автоматты кранды-штаберлі стеллажды сақтау қоймаларында жұмысты жарықтандыру құрылғысы қажет емес, апаттық жарықтандыру қажет, троллеенің жөндеу жарығы мен жолдардың кезекші жарығы
2)тасымалдау – тарату жүйесі	Г-еден	Vв*	150	-	-	40	20
3)сақтау алаңы:	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
Ұяшықтарда және валдарда, нұсқарларда	В В	VIIIб IVб	75 200	- -	- -	- 40	- 20
5 Қоймалар, газ баллондарының шатырының астындағы ашық алаңдар	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
6 Үлкен заттарды және ұсақ ұнтақ заттарды (құм, цемента және т. б.) сақтайтын қоймалар	Г-еден	VIIIб	75	-	-	-	-
7 Жүк көтеретін механизмдер (кран-арқалық, тельферлер, көпірлі крандар және т. б.) бөлмеде	Г, В–пультпен басқару	VIIIв	50	-	-	-	-
	В–кран ілмегі, құрылғылар мен бөлшектерді қабылдау және беру алаңдары	VIIIв	50	-	-	-	-
Ғимараттан тыс	Г, В-пультпен басқару	Х	30	-	-	-	-
	В – краның ілмегі	ХII	10	-	-	-	-
	Г-құрылғылар, бұйымдар, бөлшектерді қабылдау мен беру алаңдары	ХII	10	-	-	-	-
8 Ағызу-толтыру эстакадалары	Г-алаң едені	XIII	5	-	-	-	-
	Г-цистернаның қылтасы	ХI	20

Электрлі бөлмелер								Тасымалданатын жарыққа тоқ көзіне қосатын розеткаларды қарастыру қажет
9 Тарату құрылғыларының бөлмелері, диспетчерлік, операторлық, (электрлі щит): 1) адамдардың тұрақты болатын жері	Г-еденнен 0,8 м	IIIв*)	200	-	-	40	20
	Г-оператор үстелі		300	750	200		20/15
	Г,В - 1,5 м құралдардың шкаласы пультпен басқару панелінде	Ivг*	150	-	-		20
	В - 1,5 м щиттің артқы жағы	VIIIв	50	-	-		-
2) адамдардың белгілі бір мезгілмен болатын жері	Г-еденнен 0,8 м	Ivг*	150	-	-		20
	Г, В-1,5 м құралдардың шкаласы пультпен басқару панелінде		150	-	-		20
	В-1,5 м щиттің артқы жағы	VIIIв	50	-	-		-
10 Басқарудың пульты және щиті: а)бөлмелерде: аппаратпен өлшегіш	Г-0,8 м аспап шкаласы	Ivг*	150	-	-		20
	В - 1,5м
Аппаратсыз өлшегіш 2) ғимараттан тыс	Г — 0,8м	VI*	150	-	-		-
	В-1,5 м тұтқыштар, рукоятки, кнопки
	В-1,5 м рычагтар, тұтқалар, түймелер	IX	50	-	-		-
11 Бөлмелерде бақылаудың бөлек тұрған аспаптары: 1) тұрақты бақылаумен	Г, В-аспап шкаласы	IVг	200	-	-		20	Тасымалданатын жарыққа тоқ көзіне қосатын розеткаларды қарастыру қажет
2) мерзімді бақылаумен	Г, В-аспап шкаласы	IVг*	150	-	-		20
3) ғимараттан тыс	Г, В- аспап шкаласы	IX	50	-	-		-
12 реакторлар, тұрақты конденсаторлар, аккумуляторлар, трансформаторлар камерасы және бөлмелері	В - 1,5	VIIIб	75	-	-	-	-
13 Электрлік машиналар бөлмесі: Адамдардың тұрақты болуымен	Г-еденнен 0,8 м В-1,5 м щитте	IVг	200	-	-	40	20
Адамдардың мерзімді болуымен	Г-еденнен 0,8 м	IVг	150	-	-	40	20
	В-1,5 м щитте
14 Тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы электрлік щиттар	Г-еденнен 0,8 м	VIIIб	75	-	-	-	-
	В-1,5 м щитте
Қазандықтар
15 Қатқыл және реттелетін арматура: 1) бөлмелерде	В-от жағатын жерде, суырмада, қақпақта, тұтқышта, ілмекте, бункерде және т. б.	VIIIб	75	-	-	-	-
2) ғимараттан тыс	Тағы осы	Х	30	-	-	-	-
16 Экономайзерлер мен қазандықтардың баспалдақтары мен алаңдары, қазандыққа баратын жолдар	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
17 Жылу шығатын бөлме	Г-еденнен 0,8 м	VI*	150	-	-	40	20
18 Шаң соратын, желдету, бункерлі бөлмелер	Г,В- еденнен 0,8 м	VI*	150	-	-	40	20
19 Конденсацилды, химиялық сутазартқыш, бойлерлі, деаэраторлы, күлді бөлмелер	Г-еден	VIIIб	75	-	-	-	-
20 Химиялық сутазартқыш және генератор бөлмелері	Г-еден	VIIIв	50	-	-	-	-
21 Бункер үсті бөлмелері	Г-еденнен 0,8 м	VIIIв	50	-	-	-	-
Инженерлік жүйенің бөлмелері және басқа да техникалық бөлмелер								Тасымалданатын жарыққа тоқ көзіне қосатын розеткаларды қарастыру қажет
22 Сорғыш машиналы залдары (технологиялық, су мен мұнай блокты сору бекеттерін және т.б. қотару), ауа үрлегіш	Г-еденнен 0,8 м	IVг*	200	-	-	40	20
1) қызметкердің тұрақты кезекшілігімен	В–бақылау аспабының шкаласында		150	-	-	-	20
	Г–машинисттің үстелі	IIIг	200	400	200	-	20/15
2) қызметкердің тұрақты емес кезекшілігімен	Г-еденнен 0,8 м	IVг*	150	-	-	40	20
	В-бақылау аспабының шкаласында		150				20
23 Кондиционерлерге арналған бөлмелер, жылыту орындары	Г-еденнен 0,8 м	VI*	150	-	-	40	20
24 Компрессорлы (блоктар, бекеттер, бөлмелер, залдар) 1)қызметкердің тұрақты кезекшілігімен	Г-еденнен 0,8 м	IVг*	200			40	20
	В-компрессорлы басқарудың аспаптары мен щит шкаласында		150	-	-	40	20
	Г-машинашының үстелі	IIIг	200	400	200		20/15
2)қызметкердің тұрақты емес кезекшілігімен	Г-еденнен 0,8 м	IVг*	150			60	20
	В- бақылау аспабының шкаласында		150	-	-	-	20

Инженерлік желінің бөлмелері
25 Қондырғының желдету бөлмелері: 1)шығу және кіру желдету камералары	Г-еденнен 0,8 м	VIIIв	50	-	-	-	-
2)калориферлер мен фильтрлер бөлімдері	Г-еденнен 0,8 м	VIIIг	20	-	-	-	-
26 Тоқ өткізгіштерінің, транспортерлердің, конвейерлердің үңгі жолдары мен галереялары	Г-еден	VIIIг	20	-	-	-	-
27 Кабельді, жылыту, майлы, қойыртпақ тасушы, су құбырларының үңгі жолдары	Г-еден	VIIIг	20	-	-	-	-
Автокөліктерге қызмет көрсету мекемелері
28 Қарау арықтары: Бөлмелерде және ғимараттан тыс	Г-машина түбі	Vб	200	-	-	40	20	Тасымалданатын жарыққа тоқ көзіне қосатын розеткаларды қарастыру қажет
29 Қозғалмалы топты жуу және тазалау алаңдары: Ғимараттан тыс	Г-жабын	XII	10	-	-	-	-
бөлмелерде	Г-еден	VI*	150	-	-	40	20
30 Агрегаттарды, түйіндерді, бөлшектерді жуу	Г-тиейтін және түсіретін орын	VI*	150	-	-	40	20
31 Жүк және жеңіл көліктерді диагностикалау алаңы	Г-еденнен 0,8 м	Vб	200	-	-	40	20
32 Жүк және жеңіл көліктер мен автобустарды жөндеу және қызмет көрсету алаңы	Г-еденнен 0,8 м	Vб	200			40	20
33 Көтергіштер	Г-машина түбі	IVв	150**	-	-	40	20	Тасымалданатын жарыққа тоқ көзіне қосатын розеткаларды қарастыру қажет
34 Шина орайтын алаң	Г-еденнен 0,8 м	Vа	300			40	20
35 Ұста-серіппелі алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IVб	200			40	20/20
36 Балқыту-қаңылтырлау алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IVв	200			40	20
37 Мысты алаң	Г-еденнен 0,8 м	IVб	200				20
	Г-верстак		-	500	200		20/20
	Г-былау (ванна)	Vа	-	400	200		20/20
38 Электрлік қондырғылар мен қуат көздерін жөндеу алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IIIв	300				20
	Г-верстак, стенд		-	750	200		20/15
39 Ағаш өңдейтін алаң	Г-еденнен 0,8 м	IIIб	200				20
	Г-өңдеу алаңы, жайылатын тақта		-	1000	200		20/15
40 Түсқағаз алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IVа	300			40	20
41 Вулканизация алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IIIб	300			40	20
	Г-верстак, былау (ванна)		300	1000	200	40	20/15
	Г-тиеу және түсіру алаңдары	VI	200	-	-	40	20
42 Таксометрлі алаң	Г-еденнен 0,8 м	IIв	300	2000	200	20	20
	Г-үстелдің үстіңгі тақтайы		-				20/10
43 Ұста-механикалық алаң	Г-еденнен 0,8 м		300	-	-	20	20
44 Металл кесетін станоктар: Ағаш жонатын, қырнайтын, қашайтын, координаторлы-қашайтын, тегістейтін, егейтін, қайрайтын, тістерін өңдейтін, жанасатын	Г-өңдеу алаңы	IIв	-	2000	200		20/10
Жону-тапаншалы, жону-винтті, тегісегеуіштер,домалақегеуіштер,ішкітегістеуегеуіштері;	Г-өңдеу алаңы	Iг	-	1500	200		20/10
фрезерлі	Г-өңдеу алаңы	IIв	-	2000	200		20/10
жону-карусельді	Г-өңдеу алаңы	Iг	-	1500	200		20/10
бойлай-сүргілеу	Г-өңдеу алаңы	IIг	-	1000	200		20/10
көлденең-сүргілеу	Г-өңдеу алаңы	Iг	-	1500	200		20/10
тік жону, бұрғылау	Г-өңдеу алаңы	IIг	-	1000	200		20/10
Қашалау, созылыңқы, кесу	Г-өңдеу алаңы	IIIв	-	750	200		20/15
45 Сырлағыш заттарды дайындалатын	Г-еденнен 0,8 м	IIIб	300	-	-	40	15	ЛДЦ типті шамдарды қолдану
	Г-верстак, сырларды араластырғаш		-	1000	200	40	20/15
46 Жеңіл көліктерді сырлау алаңдары	Г, В-көліктің қорабы	IIIб	300	-	-	40	15
47 Жеңіл көліктерді және автобустарды сырлау алаңдары	Г, В-көліктің және автобустың қорабы	IVв	200	-	-	40	20
48 Көліктер мен автобустарды кептіретін алаң	Г-еденнен 0,8 м	VI*	200	-	-	-	-
49 Жеңіл көліктердің агрегатты алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IIIв	300	750		40	20
	Г-верстак		300		200		20/15
50 Жеңіл көліктер мен автобустардың агрегатты алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IVв	200	400	200	40	20
	Г-верстак		200				20/20
51 Көлік қорабының алаңы	Г-еденнен 0,8 м	IVв	200	-	-	40	20
52 Ашық тұрақтар, қозғалатын құрамдарды сақтау алаңы: 1) жылытусыз	Г-жабынға	XIV	2	-	-	-	-
2) электрлі, газды, жылытудың ауалы және басқа түрімен	Г-жабынға	XIII	5	-	-	-	-
53 Қозғалатын құрамды жабық сақтау бөлмесі	Г-еден	VIIIб	50	-	-	-	-
* Жарықтандыру шкала сатысына азайған, себебі қондырғы тұрақты қызмет етуді немесе бөлмеде адамдардың аз уақыт болу нәтижесін талап етпейді ** Жарықтандыру қыздыру шамдарына келтірілген Ескерту: 1 Жарықтандырудың екі жүйесінің де графадағы нормаланатын мәндерінің болуы осы жүйелердің біреуін қолдануға мүмкіндік бар екендігін көрсетеді. 2 Алымдағы бүлкілдеу коэффициентінің бөлшектеп белгілегенде – аралас жарықтандыру жүйесінде жергілікті және жалпыға, ал бір бөлімде жалпы жарықтандыру жүйесінде жергілікті және жалпыға 3 Жарықтандырудың көрсеткіштерінің нормаланатын мәндерінің нақты жете кестелері салалық нормаларда келтірілген.

4-кесте

Қоғамдық, тұрғын, қосалқы ғимараттардың негізгі бөлмелерін жарықтандырудың нормалық көрсеткіштері

Бөлмелер	Жазықтық (Г - горизонталды, В - вертикалды) КЕО және жарықтандыруды нормалау, жазықтықтың еденнен биіктігі, м			Көру жұмыстарының дәреже және дәреже бөлімдері	Жасанды жарықтандыру									Табиғи жарықтандыру										Аралас жарықтандыру
					Жұмыс беттерінің жарықтануы, лк					Цилиндрлі жарықтандыру, лк		Жайсыздық көрсеткіштері, артық емес	Жарықтандырудың бүлкілдеу коэффициенті, %, артық емес	КЕОeн, %										КЕОeн , %
					Аралас жарықтандыру кезінде		Жалпы жарықтандыру кезінде							Жоғарғы немесе аралас жарықтандыру				Бүйірлі жарықтандыру						Жоғарғы немесе аралас жарықтандыру	Бүйірлі жарықтандыру
1	2			3	4		5			6		7	8	9				10						11	12
Әкімшілік ғимараттар (министрлік, ведомствалық, комитеттер, әкімшіліктер, басқармалар, құрылымды және жобалау ұйымдары, ғылыми-зерттеу мекемелері және т.б.)
1 Кабинеттер мен жұмыс бөлмелері		Г-0,8	Б-1		400/200		300		—		40		15	3,0					1,0			1,8	0,6
2 Жобалау залдары мен бөлмелері, құрылымдау, сызба бюросы		Г-0,8	А-1		600/400		500		—		40		10	4,0					1,5			2,4	0,9
3 Кітап сақтайтын орын мен мұрағат, ашық қорлар бөлмелері		В- 1,0 (стеллаждарда)	—		15		—		—		—		—	—					—			—	—
4 Пішінді, ұста және жөндеу шеберханалары		Г-0,8, верстактарда және жұмыс үстелдерінде	IIIв		750/200		300		—		401)		15/20	—					—			3,0	1,2
5 Дисплеймен, видеотерминалдармен жұмыс істейтін бөлмелер, дисплей залдары		В- 1,2 (дисплей экранында)	Б-2		—		200		—		—		—	—					—			—	—
		Г-0,8 жұмыс үстелдерінде	А-2		500/300		400		—		15		10	3,5					1,2			2,1	0,7
6 Мәжіліс залы, отырыс залдары		Г-0,8	Г		—		300		75		60		20	2,5					0,7			1,5	0,4
7 Оқу залдары		Г-0,8	А-2		500/300		400		150		40		15	3,5					1,2			2,1	0,7
8 Кулуарлар (фойе)		Пол	Е		—		150		50		90		—	—					—			—	—
9 Зертханалар: органикалық және неорганикалық химия, термиялық, физикалық, спектрографикалық, стилометриялық, фотометриялық, микроскопты, рентгенді құрылымдық талдау, механикалық және радио-өлшеу, электронды қондырғылар, препараторлы		Г-0,8	А-2		500/300		400		—		40		10	3,5					1,2			2,1	0,7
10 Сараптамалық зертханалар		Г-0,8	А-1		600/400		500		—		40		10	4,0					1,5			2,4	0,9
Банк және сақтандыру кеңселері
11 Жұмыс залы, несие беру бөлмесі, касса залы, ақша санау бөлмесі		Г-0,8 Жұмыс үстелдерінде	А-2		500/300		400		—		15		10	3,5					1,2			2,1	0,7
Бастауыш, орташа, жоғарғы және жалпы білім мекемелері
12 Сынып бөлмелері, дәрісханалар, оқу бөлмелері, жалпы білім беретін, мектеп-интернаттар, орташа және кәсіби-техникалық мекемелердің зертханаларында		В -1,5 орташа тақтада	А-1		—	500			—		—		10			—			—					—	—
		Г-0,8 жұмыс үстелдері мен парталарда	А-2		—	400			—		40		10			4,02)			1,52)					2,1	1,3
13 Дәрісханалар, оқу бөлмелері, техникум мен жоғарғы оқу орындарының зертханаларында		Г-0,8 жұмыс үстелдері мен парталарда	А-2		—	400			—		40		10			3,5			1,2					2,1	0,7
14 Информатика мен есептеуіш техника бөлмелерінде		В- 1,0 (дисплей экранында)	Б-2		—	200			—		—		—			—			—					—	—
		Г-0,8 жұмыс үстелдері мен парталарда	А-2		500/300	400			—		15		10			3,5			1,2					2,1	0,7
15 Техникалық сызу мен сурет салу бөлмелері		В - тақтада	А-1		—	500			—		40		10			—			—					—	—
		Г-0,8 жұмыс үстелдері мен парталарда	А-1		—	500			—		40		10			4,0			1,5					2,1	1,3
16 Металлдар мен ағаштарды өңдеу шеберханаларында		Г-0,8 жұмыс үстелдерінде	IIIб		1000/200	300			—		401)		15			—			—					3,0	1,2
17 Қыздар еңбегінің бөлмелері		Г-0,8	А-2		—	400			—		40		10			4,02)			1,52)					2,1	1,3
18 Дене шынықтыру залдары		Еден, Г-0,0	Б-2		—	200			—		60		20			2,52)			0,72)					1,5	0,4
		В – бөлменің ұзындығы бойынша екі жағынан 2,0 м деңгейде	—		—	75			—		—		—			—			—					—	—
19 Жабық бассейндер		Г- су беті	В-1		—	150			—		60		20			2,0			0,5					1,5	0,4
20 Мәжіліс залдары, киноаудитория		Г-0,0	д		—	200			75		90		—			—			—					—	—
21 Мәжіліс залдарының эстрадасы		В-1,5	г		—	300			—		—		—			—			—					—	—
22 Оқытушылардың кабинеттері мен бөлмелері		Г-0,8	Б-1		—	300			—		40		15			3,0			1,0					1,8	0,6
23 Рекреациялар		Еден, Г-0,0	Е		—	150			—		90		—			2,0			0,5					1,2	0,3
Демалыс орындары
24 Түрлі мақсатқа арналған залдар		Г-0,8		А-2	—			400		100		40	10		—			—					—	—
25 Театрлардың көру залдары, концерт залдары		Г-0,8		Г	—			300		100		60	—		—			—					—	—
26 Клубтардың көру залдары, клуб-мейманхана, демалыс бөлмелері, жиылыс бөлмелері, театр фойелері		Г-0,8		Д	—			200		75		90	—		—			—					—	—
27 Көрме залдары		Г-0,8		Д	—			20033)		75		90	—		2,5			0,7					1,5	0,4
28 Көрермендер залдары		Г-0,8		Ж-1	—			75-		—		90	—		—			—				—	—
29 Клуб, кинотеатр фойелері		Еден, Г-0,0		Е	—			150		50		90	—		—			—				—	—
30 Үйірме бөлмелері, музыка сыныптары		Г-0,8		Б-1	—			300				60	20		3,0			1,0				1,8	0,6
31 Кино-, дыбыс- жарық аспаптары		Г-0,8		В-1	—			150		—		60	20		—			—				—	—
Мектепке дейінгі балалар мекемелері
32 Қабылдау бөлмелері		Еден, Г-0,0		Б-2	—		200			—		25	15	—				—				—	—
33 Киім шешетін бөлмелер		Еден, Г-0,0		Б-2	—		200			—		60	15	2,5				0,7				1,5	0,4
34 Топтық және ойнайтын бөлмелер, асхана, музыка және гимнастика бөлмелері		Еден, Г-0,0		А-2	—		400			—		15	10	4,02)				1,52)				—	—
35 Ұйықтайтын бөлмелер		Еден, Г-0,0		В-2	—		150			—		25	15	2,0				0,5				—	—
36 Ауырып қалған балаларға арналған оқшаулағыш бөлмелер		Еден, Г-0,0		Б-2	—		200			—		25	15	2,0				0,5				—	—
Шипажайлар, демалыс үйлері
37 Палаталар, ұйықтайтын бөлмелер		Еден, Г-0,0		В-2	—		100			—		25	15	2,0						0,5	—	—
Дене шынықтыру-сауықтыру мекемелері
38 Спорттық ойындар залдары		Г-0,0		Б-1	—		200			—		60	20	3,0						1,0	1,8	0,6
		В-2,0 бөлменің көлденең екі жағынан		—	—		75			—		—	—	—						—	—	—
39 Бассейн залы		Г- судың беті		В-1	—		150			—		60	20	2,0						0,5	1,2	0,3
Қоғамдық тамақтану орындары
40 Мейрамханалардың, асханалардың түстік ас ішетін залдары		Г-0,8		Б-2	—		200			—		60	20				—			—			—	—
41 Тамақ тарататын жер		Г-0,8		Б-1	—		300			—		40	15				—			—			—	—
42 Ыстық цехтар, суық цехтар, дайындауға дейінгі және дайындайтын цехтар		Г-0,8		Б-2	—		200			—		60	20				—			—			1,2	0,3
43 Асхана мен ас үйдің ыдыс жуатын жер, нан кесетін бөлме, өндіріс меңгерушісінің бөлмесі		Г-0,8		Б-2	—		200			—		60	20				—			—			1,5	0,4

Дүкендер
44 Дүкендердің сауда залдары: кітап, дайын көйлек, іш киімдер, аяк киімдер, маталар, тері бұйымдары, бас киімдер, опа-далаптар, галантереялық, зергерлік, электрлі-, радиотауарлар, өзі аралап таңдап алмайтын сауда орындары		Г-0,8	Б-1	—	300	100	40	15	—	—	—	—
45 Өзі аралап таңдайтын дүкендердің сауда залдары		Г-0,8	А-2	—	400	100	40	10	—	—	—	—
46 Дүкендердің сауда залдары: ыдыс, жиhаз, спорттық тауарлар, құрылыс материалдары, электрлі тұрмыстық машиналар, ойыншықтар және кеңсе тауарлары	Г-0,8		Б-2	—	200	75	60	20	—	—	—	—
47 Киім өлшейтін кабиналар	В-1,5		Б-1	—	300	—	—	20	—	—	—	—
48 Тапсырыс бөлімінің бөлмелері, қызмет көрсету бюролары	Г-0,8		Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
49 Негізгі касса бөлмелері	Г-0,8		Б-1	—	300	—	40	15	—	—	1,8	0,6
Халыққа тұрмыстық қызмет көрсету мекемелері
50 Моншалар:
1) күту, кебіну бөлмелері	Г-0,8		В-1	—	150	—	90	—	—	—	—	—
2)киім шешетін, жуынатын, бу бөлмелері, душ	Еден, Г-0,0		Ж-1	—	75	—	—	—	—	—	—	—
3) бассейндер	Еден, Г-0,0		В-2	—	100	—	—	—
51 Шаштараздар	Г-0,8		А-2	500/300	400		40	10/15			2,1	0,7
52 Фотосуреттер
1) тапсырыстарды қабылдау және беру салондары	Г-0,8		Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
2) фотоға түсіру залдары	Г-0,8		В-2	—	100	—	—	20	—	—	—	—
3) фотозертханалар, күміс регенерациясы мен ерітінділерін дайындайтын бөлмелер	Г-0,8		Б-2	—	200	—	60	20	—	—	—	—
4) сурет өңдеушінің бөлмесі	Г-0,8		III6	1000/200	—	—	401)	15/20	—	—	—	—
53 Кір жуатын орын:
1) кірді қабылдау мен береу бөлмесі:
Санап және белгілеп қабылдау, беру бөлмелері	Г-0,8		Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
Кірді сақтау бөлмесі	В-1,0		VIII6	—	75	—	—	—	—	—	—	—
2) жуу бөлімдері:
Ерітінділерді дайындау, жуу	Еден, Г-0,0		VI	—	200	—	401)	20	—	—	—	—
Жуу материалдарын сақтау	Г-0,8		VIIIB	—	50	—	—	—	—	—	—	—
3) кептіру-үтіктеу бөлімдері:
механикалық	Г-0,8		VI	—	200	—	401)	20	—	—	1,8	0,6
қолмен	Г-0,8		IVa	—	300	—	401)	20	—	—	2,4	0,9
4) кірді сараптау және буып-түю бөлімі	Г-0,8		VI	—	200	—	401)	20	—	—	1,8	0,6
5) кірді жамау	Г-0,8		IIа	2000/750	750	—	201)	10/20	—	—	4,2	1,5
54 Өзі қызмет көрсететін жуу орындары	Еден, Г-0,0		Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4

55 Киімді химиялық тазарту ательесі:
1) киімді қабылдау және беру салоны	Г-0,8	Б-2		—		200		—		60		20		—		—	1,5	0,4
2) химиялық тазарту бөлмесі	Г-0,8	VI		—		200		—		401)		20		—		—	1,8	0,6
3) дақтарды кетіру бөлімі	Г-0,8	IIIа		2000/200		500		—		401)		15/20		—		—	—	—
4) химиялық заттарды сақтау бөлмесі	Г-0,8	VIIIB		—		50		—		—		—		—		—	—	—
56 Трикотажды бұйымдарды және киімдерді дайындайтын және жөндейтін ателье
1) тігу цехтары	Г-0,8 жұмыс үстелдерінде		IIа		2000/ 7504)		750		—		201)		10/20		—	—	4,2	1,5
2) жапсыру бөлмесі	Г-0,8 жұмыс үстелдерінде		IIб		—		750		—		201)		10		—	—	4,2	1,5
3) киімді жөндеу бөлімі	Г-0,8		IIа		2000/ 7504)		750		—		201)		10/20		—	—	4,2	1,5
4) қолданатын маталарды дайындау бөлімі	Г-0,8		IVa				300				401)		20				2,4	0,9
5) машинамен және қолмен тоқу бөлімдері	Г-0,8		IIв		—		500		—		201)		10		__	_	4,2	1,5
6) үтіктеу	Г-0,8		IVa		—		300		—		401)		20		—	—	2,4	0,9
57 Прокат орындары:
1) келушілерге арналған бөлмелер	Г-0,8		Б-2		—		200		—		60		20		—	—	1,5	0,4
2) қоймалар	Г-0,8		В-1		—		150		—		—		—		—	—	—	—
58 Жөндеу шеберханалары:
1) бас киімдерді дайындау және жөндеу, тері илейтін жұмыстар	Г-0,8		IIа		2000/ 7504)		750		—		201)		10/20		—	—	4,2	1,5
2) аяқ киім жөндеу, галантереялар, металл бұйымдары, пластмасс бұйымдары, тұрмыстық электрлі құралдар	Г-0,8		IIIa		2000/ 3004)		—		—		401)		10/15		—	—	3,0	1,2
3) сағат жөндеу, зергерлік және ою жұмыстары	Г-0,8		IIб		3000/300		—		—		201)		10/20		—	—	4,2	1,5
4) фото-, кино-, радио-, және теледидар аппараттарын жөндеу	Г-0,8		IIв		2000/200		—		—		201)		10/20		—	—	4,2	1,5
59 Дыбыс жазу студиялары:
1) жазу және тыңдау бөлмелері	Г-0,8		Б-2		—		200		—		60		20		—	—	—	—
2) дыбыстық	Г-0,8		Б-2		—		200		—		—		—		—	—	—	—

Қонақ үйлер
60 Қызмет көрсету бюросы	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
61 Қызмет көрсететін қызметкерлердің кезекші бөлмесі	Г-0,8	Б-2	—	200	—	60	20	—	—	1,5	0,4
62 Қонақ бөлмелері	Г-0,0	В-1	—	150	—	—	20	2,0	0,5	—	—

Тұрғын үйлер, жатақханалар
63 Тұрғын бөлмелер, қонақ бөлмелері, ұйықтайтын бөлмелер	Еден, Г-0,0	В-1	—	150з)	—	—	—	2,0	0,5	—	—
64 Асханалар	Еден, Г-0,0	В-1	—	150з)	—	—	—	2,0	0,5	1,2	0,3
65 Коридорлар, ванна бөлмелері, әжетханалар	Еден, Г-0,0	Ж-2	—	1503)	—	—	—	—	—	—	—
66 Жалпы үй бөлмелері:
1) вестибюльдер1) вестибюльдер	Еден, Г-0,0	3-1	-	30	-	-	-	-	-	-	-
2) қабат коридорлары мен жеделсаты бөлмелері	Еден. Г-0,0	3-2	-	20	-	-	-	-	-	-	-
3) баспалдақ пен баспалдақ алаңдары	Еден (алаңдар, баспалдақтар)	3-2	-	204)	-	-	-	-	-	-	0,14)

Қосалқы ғимараттар мен бөлмелер
67 Санитариялық-тұрмыстық бөлмелер:
1) беті-қол жуу, әжетхана, темекі шегетін орын	Еден		Ж-1		-		-75			-	-		-	-	-	-	-
2) душ, киім шешетін жер, кір кептіретін бөлме, киімдер мен аяқ киімдерді шаңнан тазарту және залалсыздандыру бөлмелері, жұмысшылардың жылынатын бөлмелері	Еден		Ж-1				50			-	-		-	-	-	-	-
68 Сауықтыру пункті:
1) күту бөлмесі	Г-0,8		Б-2		—		200			—	60		20	—	—	1,5	0,4
2) тіркеуге алу, кезекші қызметкердің бөлмесі	Г-0,8		Б-2		—		200			—	60		20	—	0,7	1,5	0,4
3) дәрігерлер бөлмелері, жараны таңатын бөлме	Г-0,8		Б-1		—		300			—	40		15	3,0	1,0	1,8	0,6
4) емдеу бөлмелері	Г-0,8		А-1		—		500			—	40		10	4,0	1,5	2,4	0,9
Өндірістік, қосалқы және қоғамдық ғимараттардың басқа да бөлмелері
69 Вестибюльдер, сырт киімдерді шешетін бөлмелер:
1) жоғарғы оқу орындарында, мектептерде, театр мен клубтарда, жоғары оқу орындарында, жатақханаларда, қонақ үйлерде және ірі өндірістік мекемелер мен қоғамдық ғимараттардың басты кіреберістерінде	Еден	Е		—		150			—		—	—		—	—	1,2	0,3
2) басқа да өндірістік, қосалқы және қоғамдық ғимараттарда	Еден	Ж-1		—		75			—		—	—		—	—	—	—
70 Баспалдақтар:
1) өндірістік, қосалқы және қоғамдық ғимараттардың басты жүретін баспалдақтарында	Еден (сатылардың алаңы, сатылар)	В-2		—		100			—		—	—		—	—	—	0,24)
2) қалған баспалдақтарда	Еден, Г-0,0	Ж-2		—		50			—		—	—		—	—	—	0,14)
71 ) өндірістік, қосалқы және қоғамдық ғимараттардың лифттарының холында	Еден, Г-0,0	Ж-1		—		75			—		—	—		—	—	—	—
72 Кісі өтетін жерлер мен коридорлар:
1) басты өткелдер мен коридорлар	Еден. Г-0,0	Ж-1		—		75		—			—	—		—	—	—	0,14)
2) тұрғын ғимараттардың қабат аралық коридорлары	Еден. Г-0,0	3-2		—		20		—			—	—		—	—	—	—
3) қалған коридорлар	Еден. Г-0,0	Ж-2		—		50		—			—	—		—	—	—	—
73 Лифттардың машиналы бөлімі	Г-0,8	3-1		—		305)		—			—	—		—	—	—	0,14)
74 Шатырдың асты	Еден, Г-0,0	—		—		104);5)		—			—	—		—	—	—	0,14)
Ескерту: 1) Көздің көрмей қалу көрсеткіштері берілген. 2) КЕО нормаланған мәні балалар мен жасөспірімдерді оқыту мен жұмысына арнайы арналған бөлмелерде жоғарлаған. 3) Тұрғын үйлер мен пәтерлерде жарықтандырудың берілген мәндері ұсыныс болып табылады. 4) Нормаланған мәндер сараптама бағалары негізінде анықталған. 5) Жарықтандырудың нормасы қыздыру шамдарына арналған. Ескерту 1 Кестелердегі жасанды жарықтандырудың екі жүйесінде де жарықтандырудың нормаланған мәндері осы жүйелердің біреуін пайдалануға болатындығын көрсетеді. 2 Кесте № 4 берілген жарықтандырудың бөлшекті белгілері алымда жұмыс орнының жалпы және жергілікті жарықтандырудың нормасы берілген, ал бөлгіште – бөлме бойынша жалпы жарықтандырудан берілген. 3 Кесте № 7 берілген қолайсыздық көрсеткіштерін бөлшектеп көрсеткенде, алымда аралас жарықтандыру жүйесінде жалпы жарықтандыруға нормалық көрсеткіштер берілген, ал бөлгіште – бір жалпы жарықтандыру жүйесіне берілген. 4 Кесте № 8 берілген пульсация коэффициентін бөлшектеп көрсеткеде, алымда жергілікті жарықтандырудың немесе бір жалпы жарықтандырудың нормасы берілген, ал бөлгіште – аралас жүйенің жалпы жарықтандыруына берілген.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 4-қосымша

1-кесте

Өндірістік орындардағы шектеулі рұқсат етілген инфрадыбыс деңгейлері, тұрғын үй құрылысының аумағы мен тұрғын үй және қоғамдық ғимарат аумақтарындағы инфрадыбыстың шектеулі деңгейлері

№ пп	Бөлмелердің мақсаты	дыбыстық қысымның деңгейлері, октавалық жолақтағы орташа геометриялық жиіліктер, Гц дБ				Дыбыстық қысымдардың орташа деңгейлері дБ Лин
		2	4	8	16
1	- еңбек процесіндегі өндірістік орындар мен кәсіпорын аумақтарындағы әртүрлі дәрежедегі ауырлықтармен қысымдағы жұмыстар
1.1	- әр түрлі дәрежедегі жұмыстар	100	95	90	85	100
1.2	- интеллектуалдық-сезімдік қызулығының әр түрлі дәрежедегі жұмыстар	95	90	85	80	95
2	- тұрғын үй құрылысының аумағы	90	85	80	75	90
3	- тұрғын үй және қоғамдық ғимарат орындары	75	70	65	60	75

2-кесте

Жұмыс тәртібіне байланысты медициналық техниканың жекелеген түрлері туғызған шудың шектеулі деңгейлері (құрал-жабдықтан бір метр арақашықтықтағы шу сипаттамасы)

Тауар атауы	Дыбыстың шектеулі деңгейлері LA, дБА	Жұмыс тәртібі
Хирургиялық аппаратура, өкпеге жасанды желдету беруге арналған аппаратура, наркозды-тыныс аппаратурасы	45	үздіксіз
Лабораториялық жабдық (арнайы клиникалық, биохимиялық, бактериологиялық және басқа зерттеулерге арналған)	50	үздіксіз
Залалсыздандыратын-уытсыздандырушы жабдықтар	55	үздіксіз
Физиотерапевтік, рентгендік жабдықтар және функционалды диагностикаға арналған жабдықтармен осы тәрізді жабдықтар	50	қайталанатын қысқа уақытқа арналған
Стоматологиялық және зертханалық жабдықтар (центрафуга, термостаттар және сол сияқты жабдықтар)	55	қайталанатын қысқа уақытқа арналған
Жууға арналған жабдықтар	60	қайталанатын қысқа уақытқа арналған

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 5-қосымша

1-кесте

Өндірістік жағдайлардағы шектеулі рұқсат етілген ауадағы ультрадыбыстың деңгейлері

үш октавалық жолақтағы орта геометриялық жиіліктер, кГц	Дыбыстық қысымның деңгейлері, дБ
12,5 16,0 20,0 25,0 31,5-100,0	80 90 100 105 110

2-кесте

Жұмыс атқарушылар үшін шектеулі рұқсат етілген байланыстырушы ультрадыбыстың деңгейлері

Орта октавалық жолақтағы орта геометриялық жиіліктер, кГц	виброжылдамдықтың м/с негізгі мағыналары	виброжылдамдық деңгейлері, дБ
16,0- 63,0 125,0-500,0 1 х 103-31,5 х 103	5 х 10-3 8,9 х 10-3 1,6 х 10-2	100 105 110
Ескерту: Жұмыс істеушілер ауа және байланыстырушы ультрадыбыстың бірлескен әсеріне душар болған жағдайда ғана шектеулі рұқсат етілген байланыстырушы ультрадыбыстың деңгейлері 5 дБ кестеде көрсетілген белгіден төмен қабылдануы тиіс. Тұрмыстық жағдайларға байланысты ультра-дыбыс көздерін пайдаланғанда ережедегідей, 100 кГц төмен жиіліктегі тербелістер, ауа және байланыстырушы ультрадыбыстың ықтимал деңгейлері жұмыстағы жиілік көзі бойынша 75 дБ аспауы керек

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 6-қосымша

1-кесте

Өндірістік жағдайда ультракүлгін сәулелердің рұқсат етілген деңгейлері

Жұмыс істеушілер терілерінің үстіңгі қабатында 0,2 м² көп емес қорғанышсыз жерлері болған жағдайда және сәулелендірудің арасындағы кідірістің ұзақтығы 30 минуттан аз болмаса сәулелену қарқындылығы аусымына 60 минутқа дейін жалпы әсер ету ұзақтығы мынадан аспауы керек:

ШРЕД	УКС аумағы
50,0 Вт/м2	УК-А (400-315 нм) аумағы үшін
0,05 Вт/2	УК-В (315-280 нм) аумағы үшін
0,001 Вт/м2	УК-С (280-200 нм) аумағы үшін

Кесте № 2

Өндіріс жағдайларындағы ультракүлгін сәулелену әсерінің рұқсат етілген деңгейлері

Жұмыс істеушілер үшін ультракүлгін сәулелендірудің қарқындылығы терінің үстіңгі жағында 0,2 м² көп емес ашық жерлері болған жағдайда (бет, мойын, саусақ т.б) жұмыс ауысымының жалпы ұзақтығы 50 пайыздық сәулеленуіне әсер етеді. Бір рет сәулеленудің ұзақтығы 5 минуттан артық және одан жоғары болмауы керек.

ШРЕД	УКС аумағы
10,0 Вт/м2	УК-А (400-315 нм) аумағы үшін
0,01 Вт/м2	УК-В (315-280 нм) аумағы үшін
1 вт/м. аспауы керек (арнаулы киімді және қол мен бетті қорғайтын сәулелендіруді өткізбейтін заттарды пайдаланғанда (спилк, тері, пленкалы жабындысы бар маталар т.б..	УК- В + УК-С (200-315 нм)
Рұқсат етілмейді	УК-С

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 7-қосымша

1-кесте

Аэроиондар әсерінің шектеулі деңгейлері

Қалыпты мөлшердегі көрсеткіш	р(ион/см3) Аэроион концентрациясы		полярлық коэффициенті У
	Оң полярлы	Теріс полярлы
Ең төмен шектеулі	р+ і 400	ро– > 600	0,4 < У < 1,0
Ең жоғары шектеулі	р+ < 50000	ро– < 50000

Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерге Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 8-қосымша

1-кесте

Тұрақты магниттік өрістің шекті рұқсат етілген деңгейлері (ТМӨ)

Жұмыс күнінде әсер ететін уақыт, мин	Әсер ету жағдайы
	жалпы		жергілікті
	Кернеудің ШРЕД, кА/м	Магниттік индукцияның ШРЕД, мТл	Кернеудің ШРЕД, кА/м	Магниттік индукцияның ШРЕД, мТл
1	2	3	4	5
0—10	24	30	40	50
11—60	16	20	24	30
61—480	8	10	12	15

2-кесте

Жалпы жағдайда (барлық денеге) және жергілікті (аяқ-қолға) кезеңдік (синусоидалдық) МӨ кернеуінің әсер ету шектеулі рұқсат етілген деңгейі

Әсер ету уақыты (сағ)	H [А/м]/B[мкТл]әсер еткендегі, МӨ рұқсат етілген деңгейі
	жалпы	жергілікті
1	2	3
< 1	1 600 / 2000	6 400 / 8000
2	800 / 1000	3200 / 4000
4	400 / 500	1 600 / 2000
8	80 / 100	800 / 1000

3-кесте

Генерациялау тәртібіне тәуелді 50 Гц жиіліктегі импульсті магниттік өрістің әсер ету шектеулі рұқсат етілген деңгейі

Т,сағат	Ншред [А/м]
	I режім	II режім	III режім
1	2	3	4
<1,0	6000	8000	10000
<1,5	5000	7500	9500
<2,0	4900	6900	8900
<2,5	4500	6500	8500
<3,0	4000	6000	8000
<3,5	3600	5600	7600
<4,0	3200	5200	7200
<4,5	2900	4900	6900
<5,0	2500	4500	6500
<5,5	2300	4300	6300
<6,0	2000	4000	6000
<6,5	1800	3800	5800
<7,0	1600	3600	5600
<7,5	1500	3500	5500
<8,0	1400	3400	5400

4-кесте

>30 кГц—300 ГГц жиілікті диапазон үшін бір ауысымдағы жұмыс орныңдағы энергетикалық экспозицияның ШРД (ЭЭШРД)

Көрсеткіштер	ЭЭШРДжиілік диапазоны (МГц)
	0,03—3,0	>3,0—30,0	>30,0—50,0	>50,0—300,0	>300,0—300000,0
ЭЭЕ ,(В/м)2 c	20000	7000	800	800	–
ЭЭН,(А/м)2 c	200	–	0,72	–	–
ЭЭШРМ,(мкВт/см2) c	–	–	–	–	200
60 кГц-300 МГц жиілікті диапазондағы Е және Н шекті рұқсат мәнің қызметкерлердің жұмыс орынында формула бойынша әсер ету уақыты мен рұқсат етілген энергетикалық жүктемені есепке алып анықтау керек. Ешр және Ншр - электрлік В/м және магниттік А/м өріс кернеулігінің шекті рұқсат мәні Т-әсер ету уақыты,с; и - жұмыс күні аралығындағы энергетикалық жүктеменің шекті рұқсат мәні,(В/м)2·с және(А/м)2·с. 0,06 – 3 МГц жиілікті диапазондағы электрлі және магнитті өрістің бір уақытта әсер етуінің рұқсаттылығын келесі жағдайда есептеу керек және - электрлі және магнитті өрісті сипаттайтың энергетикалық жүктеме.

5-кесте

Электрлік және магниттік өрістер жиілігінің,>30 кГц—300 ГГц жиілікті диапазондағы электрмагниттік өрістің энергия ағыны тығыздығының

Параметрлер	Жиілік диапазонындағы максималды рұқсат етілген деңгей (МГц)
	>0,03—3,0	>3,0—30,0	>30,0—50,0	>50,0—300,0	>300,0—300000,0
Е, В/м	500	300	80	80	–
Н, А/м	50	–	3,0	–	–
ЭАТ, мкВт/см2	–	–		–	1000 5000*
Ескерту. * қолдың саусақтары жергілікті сәулеленуге ұшыраған жағдайда.
300 МГц – 300 ГГц жиілігіндегі диапазондағы ЭМӨ-ң ЭАТ шекті рұқсат етілген мәнді рұқсатталған энергиялық жүктемені және әсер ететін уақытты есепке ала отырып мына формуламен анықтау керек Мұндағы, ЭАТШРЕ – энергия ағымы тығыздығының шекті рұқсат етілген мәні, Вт/м2 (мВт/см2, мкВт/см2); ЭНЭАТШРЭ – энергиялық жүктеменің шекті рұқсатталған көлемі, 2 Вт·сағ/м2 (200 мкВт·сағ/см2) тең; К – биологиялық белсенділіктің әлсіреу коэффициенті, бірдей: 1 – әсерлердің барлық жағдайларына, айналатын және сканерлейтін антенналардан басқасы; 10 – 50 төмен емес ұңғымалы және 1 Гц артық емес сканирлеу және айналу жиілігімен шағылысудың барлық жағдайларында Т – бір ауысымдағы сәулелену алаңында болу уақыты, сағ. Барлық жағдайларда ЭАТШРЕ максималды мәні 10 Вт/м2(1000 мкВт/см2) аспауы тиіс.

6-кесте

Тұрғындарға арналған өндірістік жиіліктегі электр және магниттік өрістердің шектеулі рұқсат етілген деңгейі

NN п/п	Әсер ету типі, аумақ	50 Гц жиіліктегі МӨ қарқындылығы (әсер ету мағынасы), мкТл (А/м)
1	Тұрғын бөлмелерде, балалар, мектепке дейінгі, мектеп, жалпы білім беру және медициналық ұйымдарда.	5(4)
2	Тұрғын ғимараттардың жатын емес бөлмелерінде, қоғамдық және әкімшілік ғимараттарында, селитебтік аумақта, оның ішінде бақшалық аумақта.	10(8)
3	Елді мекеннің тұрғын емес аумағында, оның ішінде 1кВ жоғары кернеулі ауа және тоқ өткізу кабель желісі аумағында; ауа және кабельді желімен электр жүргізу аумағында, мамандығы электр қондырғыларын пайдаланумен байланысты емес адамдар болған кезде.	20(16)
4	Тұрғын емес және қиын қатынау аумақтарында ауық-ауық адамдардың болуы кезінде.	100(80)

7-кесте

Тұрғындарға 30 кГц—300 ГГц жиіліктегі диапазонында ЭМӨ рұқсат етілген деңгейі (селитебді аумақта, көпшілік демалатын орындарда, жатын, қоғамдық, өндірістік бөлмелер ішінде)

Диапазон жиілігі	30—300 кГц	0,3—3 МГц	3—30 МГц	30—300 МГц	0,3—300 ГГц
Нормаланатын параметр	Электр өрісінің кернеуі, Е (В/м)				Энергия ағыны тығыздығы ЭАТ (мкВт/см2)
Шектелген рұқсат етілген деңгей	25	15	10	3	10 25*
Ескерту: * – айналмалы шолу немесе сканерлеу антенасынан сәулелену жағдайында. 1. төменгі кестедегі көрсетілген диапазон, жиіліктің жоғарғы шегін қосып, төменгі шегін шығарады. 2. космос кеңістігінде бақылауға арнайы бағыттағы радиолокациялық стансалардағы электрлі өрістің кауырттылығы, сәуле шашу белдеуіне жақын орналасқан елді мекендер аумағында 150—300 МГц жиілігі диапазонында, шоқты электронды сканерлеу тәртібінде жұмыс істейтін, космос кеңістігі аркылы жүргізілетін байланыс радиостансалары 6 В/м аспауы керек, алыс сәуле шашу белдеуінде орналасқан елді мекендерде сәуле шашу – 19 В/м болуы керек. Алыс сәуле шашу белдеуін шекарасы келесі арақатынастан анықталады: ,қайда: r – антенадан ара қашықтығы, м; D – антеннаның максималды ұзындық көлемі, м; – толқынның ұзындығы, м. Тұрғындарға арналған көрсетілген РЕД осы жиіліктегі диапазондағы басқа да ЭМӨ көздеріне де қолданылады. Бірден бірнеше көздерден сәулеленуде, оларға бірдей РЕД белгіленген жағдайда келесідей шарт сақталуы тиіс: ,кайда: Еi – электр өрісінің қауыртылығы,і нөмірімен ЭМӨ көзімен туындаған; ЭТТi – энергия тасқынының тығыздығы, і нөмірімен ЭМӨ көзімен туындаған; Еду – РЕД нормаланған диапазондағы электр өрісінің кернеуі; ЭАТред – РЕД нормаланған диапазондағы энергия ағынының тығыздығы; n – ЭМӨ көздерінің саны. Әр түрлі ЭМӨ көздерінен бір уақытта сәулеленгенде, әр қайсысына бөлек ШРЕД бекітілгенде, келесідей жағдай сақталуы тиіс: ,қайда: E жалпы саны j – j нормаланған диапазондағы, ЭМӨ көздерімен құрылған, электр өрісінің жалпы кернеуі. Е редj – j нормаланған диапазондағы электр өрісінің кернеуі; ЭАТ жалпы саны k – нормаланған диапазондағы электр өрісінің ЭМӨ көзінен пайда болған энергия ағынының жалпы тығыздығы; ЭАТ ред k – k нормаланған диапазондағы энергия ағынының тығыздығы РЕД; m – Е нормаланатын диапазондар саны; q – ЭАТ нормаланатын диапазондар саны. 3. Тұрақты түрде таратушы радиотехникалық нысандардан, үй жайға рұқсат етілген деңгей балкондармен лоджияларға да қолданылады ( қайталама және үзіктілік сәулелену қоса). 4. Осы тараудағы талаптар кездейсоқ әсер ететін ЭМӨ және жылжымалы тарататын радиотехникалық нысандарға қолданылмайды.

Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерге Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің "Адамға әсер ететін физикалық факторлардың гигиеналық нормативтерін бекіту туралы" 2015 жылғы 28 ақпандағы № 169 бұйрығына 9-қосымша

1-кесте

H_шред, E_шред және W_шред, P_шред арақатынастарын I (180 <

< 80 нм). спектралды диапазонында коллимирлі немесе шашыраңқы сәуле шашудың көзге және теріге бір реттік әсерін табу 1,1 х10^-3 м - шек қою апертурасы

Спектралды интервал ,нм	t, с әсер ету ұзақтығы	Hшред, Дж м-2, Eшред, Вт х м-2
1	2	3
180< 380	t<10-9	Hшред = 2,5х107х
180 < 302,5	10-9<t<3х104	Hшред = 25 Eшред= 25/t
302,5< 315	10-9 <t<Ti*	Hшред = 4,4х103х
	Ti*<t<3х104	Hшред=0,8х100,2(l – 295)
315 < 380	10-9<t<10	Hшред = 4,4х103х
	10 <t<3х104	Hшред = 8х103
		Eшред = 8х103/t
Барлық оқиғада: Wшред = Hшред х 106; Pшред = Eшред х 10-6
*Тi = 10–15 х 100,8( – 295), – нм

2-кесте

Көзді және теріні лазерлік сәуле шашумен I (180<

<380нм) спектралды диапазонында сәулелендірген кездегі

(3 ө 104) шектеулі бір реттік тәуліктік мөлшері

Спектралды интервал , нм	(3 х104), Дж х м-2
180 < <302,5	25
302,5 < < 315	0,8 х 100,2(ламбда – 295)
305	80
307,5	250
310	8 х 102
312,5	2,5 х 103
315	8 х 103
315 < < 380	8 х 103

3-кесте

II (380 <

1400 нм) спектралды диапазонында коллимирлі сәуле шашудың көзге бір реттік әсерінде Wшред арақатынасы Сәулеленудің ұзақтығы 1 с жоғары 7 х 10^-3 м - шек қою апертурасы

Спектралды интервал ,нм	t, с әсер ету ұзақтығы	Wшред,Дж
380 < <600	t<2,3х 10-11
	2,3 х 10-11 <t<5,0х10-5	8,0 х 10-8
	5,0 х 10-5 <t<1,0	5,9 х 10-5х
600 < <750	t<6,5 х 10-11
	6,5 х 10-11 <t<5,0х10-5	1,6 х 10-7
	5,0 х 10-5 <t<1,0	1,2 х 10-4
750 < <1000	t<2,5 х 10-10
	2,5 х 10-10 <t<5,0х10-5	4,0 х 10-7
	5,0 х 10-5 <t<1,0	3,0 х 10-4
1000 < < 1400	t<10-9
	10-9 <t<5,0х10-5	10-6
	5,0 х 10-5<t<1,0	7,4 х 10-4

4-кесте

II (380 <

1400 нм) спектралды диапазонында коллимирлі сәуле шашудың көзге бір реттік әсерінде W_шред арақатынасы.

Сәулеленудің ұзақтығы 1 с жоғары
7 х 10^-3 м - шек қою апертурасы

Спектралды интервал l, нм	Әсер ету ұзақтығы t, с	Ршред, Вт
380 < 500	1,0 <t<5,0х10-2	6,9 х 10-5/
	5,0х102<t<104	3,7 х 10-3/t
	t > 104	3,7 х 10-7
500 < 600	1,0 <t<2,2х103	5,9 х 10-5/
	2,2х103<t<104	10-2/t
	t >104	10-6
600 < 700	1,0<t<2,2х103	1,2 х 10-4/
	2,2х103<t<104	2,0 х 10-2/t
	t > 104	2,0 х 10-6
700 < 750	1,0 <t<104	1,2 х 10-4/
	t >104	5,5 х 10-6
750 < 1000	1,0 < t < 104	3,0 х 10-4/
1000 < 1400	t > 104	1,4 х 10-5
	1,0<t<104	7,4 х 10-4/

5-кесте

В түзету коэффициентінің ауқымы әртүрлі сәуле шашу интервалына арналған a ұзақтылы сәуле шашу көзінің көріну бұрыштық көлеміне тәуелділігі

t, с сәуле шашудың ұзақтылығы	В түзету коэффициенті	шред, рад шекті бұрышы
t < 10-9	103 х 2 + 1	10-2
10-9 < t <10-7	2,8 х 103 х 2 + 1	6,0 х 10-3
10-7 < t <10-5	8,2 х 103 х 2 + 1	3,5 х 10-3
10-5 < t < 10-4	2,5 х 104 х 2 + 1	2,0 х 10-3
10-4 < t < 10-2	8,2 х 103 х 2 + 1	3,5 х 10-3
10-2 < t <1	2,8 х 103 х 2 + 1	6,0 х 10-3
t > 1	103 х 2 + 1	10-2

Егер

_шред, В мөлшері бірге тең болып қабылданады.

6-кесте

H_шред, E_шред және W_шред,P_шред арақатынастарын II(380 <

<1400 нм). спектралды диапазонында коллимирлі немесе шашыраңқы сәуле шашудың көзге және теріге бір реттік әсерін табу 1,1 х 10^-3 м - шек қою апертурасы

Спектралды интервал l, нм	Сәулеленудің ұзақтығы t, с	Hшред, Дж.м-2; Eшред, Вт х м-2
380 < 500	10-10 < t < 10-1	Hшред = 2,5 х 103
	10-1 < t < 1	Hшред = 5,0 х 103
	1 < t < 102	Eшред = 5,0 х 103/
	t > 102	Eшред = 5,0 х 102
500 < 900	10-10 < t <3	Hшред = 7,0 х 103 х
	3 < t < 102	Eшред = 5,0 х 103/
	t > 102	Eшред = 5,0 х 102
900 < 1400	10-10 < t < 1	Hшред = 2,0 х 104
	1 < t < 102	Eшред = 2,0 х 104
Wшред = 10-6 х Hшред; Pшред = 10-6 х Eшред

7-кесте

H_шред, E_шред және W_шред, P_шред арақатынастарын III (1400 <

<105 нм) спектралды диапазонында коллимирлі немесе шашыраңқы сәуле шашудың көзге және теріге бір реттік әсерін табу 1,1 х 10^-3 - шек қою апертурасы

Спектралды интервал l, нм	Сәуле шашудың ұзақтығы t, с	Hшред, Дж.м-2; Eшред, Вт.м-2
1	2	3
1400 < <1800	10-10 < t < 10	Hшред = 2,0 х 104
	1 < t < 102	Eшред = 2,0 х 104
	t > 102	Eшред = 5,0 х 102
1800 < <2500	10-10 < t < 3	Hшред = 7,0 х 103
	3 < t < 102	Eшред = 5,0 х 103
	t > 102	Eшред = 5,0 х 102
2500 < <105	10-10 < t < 10-1	Hшред = 2,5 x 103
	10-1 < t < 1	Hшред =5,0 x 103
	1 < t < 102	Eшред = 5,0 x 103
	t > 102	Eшред = 5,0 х 102
Wшред = 10-6 х Hшред; Pшред = 10-6 х Eшред

8-кесте

Генерленетін сәуле шашу қауіп дәрежесі арқылы лазер сыныбын анықтау арақатынасы

Спектралды интервал, нм	Қауіп сыныбы	Сәуле шашу генерациясы тәртібі
1	2	3
180 < < 380	I	дара импульстар
		Wi( u) < Hпду( u)*Sn
	II
	IV
1400 < < 105	I
	II
	IV
380 < < 750	I
	II
	III
	IV
750 < < 1400	I
	II
	III
	IV
180 < < 380	I
	II
	IV
1400 < < 105	I
	II
	IV
380 < < 750	I
	II
	III
	IV
750 < < 1400	I
	II
	III
	IV
180 < < 380	I
	II
	IV
1400 < < 105	I
	II
	IV
380 < < 750	I
	II
	III
	IV
750 < < 1400	I
	II
	III
	IV
Ескерту: * – 180 < < 380 нм, 750 < < 1400 нм и 1400 < < 105 нм диапазондағы үздіксіз сәуле шашудың әсер ету ұзақтығы 10 с тең болып қабылданады (адамның қозғалыста болмауы жағдайының ең мүмкін уақыты алынады); ** – 380 < < 750 нм диапазонындағы үздіксіз сәуле шашудың әсер ету ұзақтығы 0,25 с тең болып қабылданады ( көз қысу рефлексі уақыты); *** – Hпду и Eпду теріге рұқсат етілген шекті деңгейі .