О внесении изменений в постановление Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 25 июня 2007 года № 90/178 "Об утверждении Правил осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан, избираемых по партийным спискам, и выборов депутатов маслихатов Республики Казахстан"

Постановление Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 25 августа 2018 года № 12/203. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 октября 2018 года № 17484

В соответствии с подпунктом 16-6) статьи 12 и статьями 27, 28 Конституционного закона Республики Казахстан от 28 сентября 1995 года "О выборах в Республике Казахстан" Центральная избирательная комиссия Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 25 июня 2007 года № 90/178 "Об утверждении Правил осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан, избираемых по партийным спискам, и выборов депутатов маслихатов Республики Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 4778, опубликован 7 июля 2007 года в газете "Казахстанская правда") следующие изменения:

заголовок постановления изложить в следующей редакции:

"Об утверждении Правил осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента, маслихатов Республики Казахстан, а также членов иных органов местного самоуправления";

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"Утвердить прилагаемые Правила осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента, маслихатов Республики Казахстан, а также членов иных органов местного самоуправления.".

Правила осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан, избираемых по партийным спискам, и выборов депутатов маслихатов Республики Казахстан, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему постановлению.

2. Отделу организационно-правового обеспечения Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего постановления на интернет-ресурсе Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Настоящее постановление вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности Председателя Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан	К. Петров
Исполняющий обязанности секретаря Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан	Б. Мельдешов

"СОГЛАСОВАН"
Министр информации и коммуникаций
Республики Казахстан
_____________ Д. Абаев
"__" _____ 2018 года

"СОГЛАСОВАН"
Министр финансов
Республики Казахстан
_______________ А. Смаилов
"__" _____ 2018 года

"СОГЛАСОВАН"
Министр национальной экономики
Республики Казахстан
_____________ Т. Сулейменов
"__" _____ 2018 года

	Приложение к постановлению Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 25 августа 2018 года № 12/203
	Утверждены постановлением Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 25 июня 2007 года № 90/178

Правила осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации и информационного обеспечения выборов Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента, маслихатов Республики Казахстан, а также членов иных органов местного самоуправления

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработаны в соответствии с Конституционным законом Республики Казахстан от 28 сентября 1995 года "О выборах в Республике Казахстан" (далее - Конституционный закон), Законом Республики Казахстан от 23 июля 1999 года "О средствах массовой информации" (далее – Закон) и определяют порядок осуществления предвыборной агитации, информационного обеспечения избирательной кампании по выборам Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента, маслихатов Республики Казахстан, а также членов иных органов местного самоуправления.

2. В Правилах используются следующие понятия:

средство массовой информации - периодическое печатное издание, теле-, радиоканал, кинодокументалистика, аудиовизуальная запись и иная форма периодического или непрерывного публичного распространения массовой информации, включая интернет-ресурсы;

информационное обеспечение выборов - комплекс мер, направленных на оперативное и широкое информирование избирателей о ходе подготовки и проведения избирательной кампании, за исключением предвыборной агитации;

предвыборная агитация - деятельность, имеющая целью побудить избирателей принять участие в голосовании за или против того или иного кандидата или политической партии при выборах Президента, депутатов Парламента, маслихата, а также членов иных органов местного самоуправления;

выступление - личное обращение кандидатов, уполномоченных представителей политических партий и общественных объединений, выдвинувших соответственно партийные списки и кандидатов, а также доверенных лиц к избирателям с изложением предвыборной программы;

предвыборные дебаты - публичный обмен мнениями двух и более кандидатов в Президенты, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, по различным общественно значимым вопросам, в том числе касающимся их предвыборных программ.

Глава 2. Порядок осуществления предвыборной агитации через средства массовой информации

3. Государство гарантирует гражданам, общественным объединениям право беспрепятственной предвыборной агитации за или против того или иного кандидата, политической партии.

Предвыборная агитация начинается с момента окончания срока регистрации кандидатов в Президенты, депутаты Сената Парламента (далее - Сената), партийных списков политических партий, выдвинувших кандидатов в депутаты Мажилиса Парламента (далее - Мажилиса), маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления и заканчивается в ноль часов по местному времени дня, предшествующего дню выборов. При проведении повторного голосования предвыборная агитация начинается со дня назначения дня повторного голосования и заканчивается в ноль часов по местному времени дня, предшествующего дню выборов.

Кандидатам в Президенты, депутаты Сената, политическим партиям, выдвинувшим партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатам в члены иных органов местного самоуправления гарантируются равные условия доступа к средствам массовой информации для проведения предвыборной агитации.

Доверенные лица могут проводить предвыборную агитацию.

4. С момента начала предвыборной агитации вся информация, пропагандирующая цели и задачи кандидата в Президенты, депутаты Сената, политической партии, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления, за исключением новостных и аналитических программ, должна быть оплачена из избирательного фонда кандидатов или политических партий, либо избирательного фонда кандидатов в члены иных органов местного самоуправления.

Не допускается бесплатная раздача печатных материалов, за исключением специально изготовленных для избирательной кампании.

5. Предвыборной агитацией в средствах массовой информации признается деятельность по выпуску (выходу в эфир) материалов средств массовой информации, содержащих:

1) призывы голосовать за или против того или иного кандидата в Президенты, депутаты Сената, политическую партию, выдвинувшую партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления;

2) предпочтение в отношении кого-либо из кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политической партии, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления, за которого будет голосовать избиратель;

3) описание возможных последствий избрания или неизбрания кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политической партии, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления;

4) явно преобладающие сведения о каком-либо кандидате Президенты, депутаты Сената, политической партии, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления позитивного либо негативного аргументирования.

6. В день выборов и предшествующий ему день любая предвыборная агитация не допускается.

Агитационные материалы, ранее размещенные в сети Интернет, могут сохраняться на прежних местах. Не допускается выведение ранее размещенных материалов на главные страницы интернет-ресурсов.

7. В период предвыборной агитации тираж периодического печатного издания, связанного с предвыборной агитацией кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политической партии, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления, является одинаковым для всех кандидатов.

8. Редакция средства массовой информации отказывает в публикации (выпуске в эфир) предвыборных программ кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления, если они провозглашают идеи насильственного изменения конституционного строя, нарушения целостности Республики, подрыва безопасности государства, разжигания социальной, расовой, национальной, религиозной, сословной и родовой розни, культ жестокости и насилия, а также создание непредусмотренных законодательством военизированных формирований.

9. Должностные лица редакций средств массовой информации не несут ответственности за высказывания кандидатов в ходе их предвыборной кампании, за исключением случаев публикации материалов, указанных в пункте 8 настоящих Правил.

10. Редакция средства массовой информации отказывает в публикации (выходе в эфир) агитационных материалов кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления в ходе их предвыборной кампании в случае наличия в материале информации, заведомо порочащей честь, достоинство и деловую репутацию кандидатов или политической партии.

Кандидаты в Президенты, депутаты Сената, политические партий, выдвинувшие партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидаты в члены иных органов местного самоуправления по требованию редакции средства массовой информации предоставляют документы, подтверждающие информацию, указанную в агитационных материалах.

Отказ в выпуске (выходе в эфир) агитационных материалов обжалуется в установленном законодательством порядке.

Не допускается проведение предвыборной агитации с использованием изображения какого-либо лица без его письменного разрешения, а в случае его смерти - без письменного разрешения наследников.

Иностранцам, лицам без гражданства, иностранным юридическим лицам и международным организациям не допускается осуществлять деятельность, препятствующую и (или) способствующую выдвижению и избранию кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления достижению определенного результата на выборах.

11. Не допускается проведение предвыборной агитации, распространения любых агитационных предвыборных материалов:

1) государственным органам, органам местного самоуправления, а также их должностным лицам при исполнении служебных обязанностей;

2) военнослужащим Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований, работникам органов национальной безопасности, правоохранительных органов и судьям;

3) членам избирательных комиссий;

4) религиозным объединениям.

Глава 3. Порядок предоставления эфирного времени и печатных площадей для выступлений кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления с предвыборными программами, финансируемыми государством

12. Государство гарантирует кандидатам в Президенты, депутаты Сената, а также кандидатам в члены иных органов местного самоуправления равное выделение средств для выступления со своими программами в средствах массовой информации.

Глава 4. Порядок предоставления на договорной основе эфирного времени, печатной площади кандидатам в Президенты, депутаты Сената, политическим партиям, выдвинувшим партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления

13. Редакции средств массовой информации на договорной основе предоставляют эфирное время, печатную площадь кандидатам в Президенты, депутаты Сената, политическим партиям, выдвинувшим партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатам в члены иных органов местного самоуправления.

14. Основанием для предоставления эфирного времени и печатной площади в средствах массовой информации кандидатам или политическим партиям является удостоверение кандидата, его личное или уполномоченного лица политической партии письменное заявление на имя руководителя средства массовой информации, осуществляющего выпуск (выход в эфир) или копия решения Центральной либо соответствующей территориальной избирательной комиссии о регистрации партийного списка.

15. Условия договора о предоставлении кандидатам в Президенты, депутаты Сената, политическим партиям, выдвинувшим партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатам в члены иных органов местного самоуправления эфирного времени, печатной площади в средствах массовой информации не могут создавать преимуществ тому или иному кандидату или политической партии.

16. Согласие на выделение эфирного времени, печатной площади, данное редакцией средства массовой информации кандидатам в Президенты, депутаты Сената, политической партий, выдвинувшей партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатам в члены иных органов местного самоуправления является согласием на выделение эфирного времени, печатной площади другим кандидатам или политическим партиям.

17. Очередность выступления кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления в средствах массовой информации устанавливается в порядке поступления письменных обращений, либо по жребию, в случае, если обращения поступили одновременно.

Кандидаты в Президенты, депутаты Сената, политические партии, выдвинувшие партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидата в члены иных органов местного самоуправления в письменных обращениях указывают дату, время, когда они предполагают выступить. На основании данных предложений редакции средств массовой информации устанавливают график предоставления эфирного времени и печатных площадей для выступлений кандидатов или политических партий.

18. График предоставления эфирного времени и печатных площадей для выступлений кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления разрабатывается редакцией средства массовой информации с учетом технических возможностей средства массовой информации. В этот же график включаются и публикации рекламных и агитационных материалов кандидатов или политических партий.

Копия графика, в котором указываются дата и время выпуска (выхода в эфир) агитационных материалов кандидатов или политических партий направляется в Центральную или соответствующую территориальную избирательную комиссию в течение трех дней со дня обращения кандидата или политической партии, за исключением внесения изменений в график, который должен быть представлен в течение суток.

19. Не допускается прерывать и комментировать выступления кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления на телевидении и по радио сразу после выступления в этот же день, а также в периодических печатных изданиях в том же номере.

20. Республиканские периодические печатные издания распространяют предвыборные материалы политических партий, выдвинувших партийные списки при выборах депутатов маслихата, с изданием дополнительных листов (страниц) в соответствующей области, городе, районе.

21. Сведения о размере оплаты, условиях и порядке предоставления эфира и печатной площади должны быть объявлены и опубликованы соответствующим средством массовой информации не позднее пяти дней до начала проведения предвыборной агитации, а также представлены в Центральную избирательную комиссию при выборах Президента и депутатов Парламента, в иные территориальные избирательные комиссии – при выборах депутатов маслихатов и членов иных органов местного самоуправления.

22. Все публикации средств массовой информации, содержащие предвыборную агитацию кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления должны содержать информацию об источниках финансирования.

Способ информирования определяется самой редакцией средства массовой информации.

23. Стоимость выпуска (выхода в эфир) агитационных материалов кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления оплачивается из средств избирательного фонда кандидатов или политической партии.

Не допускается выпуск (выход в эфир) агитационных материалов, стоимость которых была оплачена за счет иных, помимо избирательного фонда кандидата либо политической партии, средств.

24. Кандидаты в Президенты, политические партии, выдвинувшие партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, могут участвовать в предвыборных дебатах на телевидении, организуемых Центральной избирательной комиссией Республики Казахстан.

Политические партии, выдвинувшие партийные списки кандидатов в депутаты маслихатов, могут участвовать в предвыборных дебатах на телевидении, которые организовывают соответствующие территориальные избирательные комиссии.

25. Информационное обеспечение выборов осуществляется органами государственной власти, избирательными комиссиями, средствами массовой информации в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 5. Порядок информационного обеспечения выборов

26. Средства массовой информации распространяют информацию о выдвижении всех кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления, их регистрации соответствующими избирательными комиссиями, а также проводимых предвыборных агитационных мероприятиях в поддержку кандидатов или политических партий в равном объеме печатной площади, эфирного времени.

Данные публикации, сюжеты новостных и аналитических программ не должны содержать признаков предвыборной агитации и не требуют оплаты из средств избирательных фондов кандидатов или политических партий.

27. Средства массовой информации публикуют сообщения избирательных комиссий, данные кандидатов в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления в соответствии с Правилами и объемами размещения периодическими печатными изданиями сообщений избирательных комиссий, за счет средств, предусмотренных республиканским и местным бюджетами, утвержденные постановлением Центральной избирательной комиссии.

Данные сообщения необходимо опубликовывать в одном номере периодического печатного издания, а при значительном объеме - в качестве приложения к изданию.

28. Средства массовой информации незамедлительно предоставляют возможность соответствующим избирательным комиссиям опубликовывать информацию о ходе избирательной кампании и сообщения, установленные Конституционным законом.

Информацию необходимо направлять в редакции периодических печатных изданий до 15 часов дня, предшествующего выпуску следующего номера печатной продукции для ее последующей публикации.

29. Средствам массовой информации необходимо осуществлять объективное освещение выборной кампании кандидатов, политических партий; воздерживаться от публикации агитационных материалов и иной информации, заведомо порочащих честь, достоинство и деловую репутацию кандидата или политической партии; предоставлять указанным лицам возможность бесплатного опубликования опровержения в защиту чести, достоинства и деловой репутации в ближайшем номере печатного издания в том же объеме, тем же шрифтом и на том же месте, где были размещены опровергаемые сообщение или материал. По радио и телевидению опровержение должно быть передано в то же время суток и в той же теле-, радиопрограмме, что и опровергаемые сообщение или материал, а в случаях закрытия указанной теле-, радиопрограммы – в иной теле-, радиопрограмме с соответствующей тематической направленностью.

Объем опровержения не может вдвое и более превышать объем опровергаемого сообщения или материала.

К обращению необходимо прилагать копию решения суда о признании распространенных материалов порочащими честь, достоинство и деловую репутацию кандидатов, политических партий.

Редакции средств массовой информации при освещении избирательной кампании кандидатов руководствуются принципами равенства и паритетности в освещении деятельности кандидатов, не создавая преимуществ кому-либо из них.

30. В информационных теле- и радиопередачах, публикациях, в периодических печатных изданиях сообщения о проведении предвыборных мероприятий необходимо давать без предпочтения либо предвзятости к какому-либо кандидату в Президенты, депутаты Сената, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидату в члены иных органов местного самоуправления.

Под предпочтением или предвзятостью следует понимать сообщения как позитивного, так и негативного характера о конкретном кандидате или политической партии, преобладающее по объему в отдельном номере периодического печатного издания, преобладающее по объему и выделенное спецэффектами в отдельной телерадиопередаче, включение в текст диктора новостей оценки кандидата или политической партии призывов и обращений к ним.

31. Журналисты, должностные лица редакций средств массовой информации, зарегистрированные кандидатами в Президенты, депутаты Парламента, маслихата, а также кандидатами в члены иных органов местного самоуправления, либо их доверенные лица, не могут участвовать в освещении выборов через средства массовой информации.

В случае, если лицом, включенным в избирательный список кандидатов в Президенты, депутаты Парламента, маслихата, а также кандидатов в члены иных органов местного самоуправления, либо доверенным лицом кандидата в Президенты, депутаты Парламента, маслихата, а также в члены иных органов местного самоуправления является главный редактор (редактор) средства массовой информации, на период выборов его полномочия передаются другому ответственному лицу.

32. При опубликовании результатов опросов общественного мнения, связанных с выборами, средства массовой информации обязаны указывать юридическое лицо, проводившее опрос, лиц, заказавших опрос и оплативших его, время проведения опроса, метод сбора информации, точную формулировку вопроса, число опрошенных и коэффициент погрешности результатов опроса.

Опрос общественного мнения могут проводить юридические лица, зарегистрированные в соответствии с законодательством Республики Казахстан, имеющие не менее пяти лет опыта по проведению опросов общественного мнения, предварительно уведомив об этом в письменном виде Центральную избирательную комиссию с приложением копий соответствующих документов. В уведомлении, направляемом в Центральную избирательную комиссию, указываются сведения о специалистах, принимающих участие в проведении опроса и имеющих опыт работы в этой сфере, регионах, в которых будут проводиться опросы общественного мнения, о применяемых методах анализа.

Опубликование результатов опросов общественного мнения, прогнозов результатов выборов, иных исследований, связанных с выборами, голосования в поддержку кандидатов либо политических партий в сети Интернет не допускается в течение пяти дней до дня голосования и в день голосования.

Не допускается проводить опрос общественного мнения в день выборов в помещении или пункте для голосования.

Глава 6. Организация контроля за соблюдением настоящих правил

33. Контроль за соблюдением кандидатами в Президенты, депутаты Сената, политическими партиями, выдвинувшими партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса, маслихата, а также кандидатами в члены иных органов местного самоуправления, их доверенными лицами, редакциями средств массовой информации и их сотрудниками положений настоящих Правил, осуществляется Центральной и соответствующими территориальными избирательными комиссиями.

34. Редакция средства массовой информации ведет учет публикаций, выхода в эфир предвыборных агитационных материалов. В случае поступления запроса от избирательной комиссии редакция средства массовой информации предоставляет ей письменную информацию в трехдневный срок со дня запроса, а при необходимости и копии запрашиваемых материалов.

35. Записи теле- и радиопрограмм (передач), содержащие предвыборную агитацию, хранятся в редакции соответствующего средства массовой информации в соответствии с пунктом 2 статьи 16 Закона хранятся не менее шести месяцев с момента последней записи в телеканалов.

36. Споры, связанные с публикациями, передачами в средствах массовой информации, рассматриваются в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі

________ облысының/қаласының Әділет департаменті

Нормативтік құқықтық акті 04.10.2018

Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік

тіркеудің тізіліміне № 17484 болып енгізілді

Результаты согласования

Центральная избирательная комиссия РК - Заведующая отделом организационно-правового обеспечения Гульнар Каирбековна Касенова, 20.09.2018 20:03:21, положительный результат проверки ЭЦП

Министерство национальной экономики РК - Министр Тимур Муратович Сулейменов, 27.09.2018 11:29:21, положительный результат проверки ЭЦП

Министерство финансов РК - Министр финансов Алихан Асханович Смаилов, 27.09.2018 10:13:44, положительный результат проверки ЭЦП

Министерство информации и коммуникаций РК - Министр Даурен Аскербекович Абаев, 28.09.2018 17:27:27, положительный результат проверки ЭЦП

Результаты подписания

Центральная избирательная комиссия РК - заместитель Председателя Константин Викторович Петров, 28.09.2018 18:26:39, положительный результат проверки ЭЦП

"Партиялық тізімдер бойынша сайланатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының сайлауы мен Қазақстан Республикасы мәслихаттары депутаттарының сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 2007 жылғы 25 маусымдағы № 90/178 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 2018 жылғы 25 тамыздағы № 12/203 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2018 жылғы 4 қазанда № 17484 болып тіркелді

"Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" 1995 жылғы 28 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 12-бабының 16-6) тармақшасына және 27, 28-баптарына сәйкес Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы ҚАУЛЫЕТЕДІ:

1. "Партиялық тізімдер бойынша сайланатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының сайлауы мен Қазақстан Республикасы мәслихаттары депутаттарының сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 2007 жылғы 25 маусымдағы № 90/178 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімінде № 4778 болып тіркелген, "Казахстанская правда" газетінде 2007 жылғы 7 шілдеде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

қаулының тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті, мәслихаттары депутаттарының, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелерінің сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің қағидаларын бекіту туралы";

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті, мәслихаттары депутаттарының, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелерінің сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің қоса беріліп отырған қағидалары бекітілсін.".

көрсетілген қаулымен бекітілген Партиялық тізімдер бойынша сайланатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының сайлауы мен Қазақстан Республикасы мәслихаттары депутаттарының сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің ережесі осы қаулыға қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының ұйымдастырушылық-құқықтық қамтамасыз ету бөлімі:

1) осы қаулының Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы қаулының Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне оған енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберіліуін;

3) осы қаулының ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулы оның алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының Төрағасы міндетін атқарушы	К. Петров
Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының хатшысы міндетін атқарушы	Б. Мелдешов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ақпарат және коммуникациялар министрі

_____________ Д. Абаев

2018 жылғы "__" ______

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Қаржы министрі

_____________ Ә. Смайылов

2018 жылғы "__" _________

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық экономика министрі

_____________ Т. Сүлейменов

2018 жылғы "__" _________

	Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 2018 жылғы 25 тамыздағы № 12/203 қаулысына қосымша
	Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының 2007 жылғы 25 маусымдағы № 90/178 қаулысымен бекітілген

Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті, мәслихаттары депутаттарының, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелерінің сайлауы кезінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың және оны ақпараттық қамтамасыз етудің қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" 1995 жылғы 28 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (бұдан әрі - Конституциялық заң), "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі - Заң) сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті, мәслихаттары депутаттарының, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелерінің сайлауы кезінде сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың, сайлау науқанын ақпараттық қамтамасыз етудің тәртібін айқындайды.

2. Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

бұқаралық ақпарат құралы - мерзімді баспасөз басылымы, теле-, радиоарна, кинодокументалистика, дыбысбейне жазба және интернет-ресурстарды қоса алғанда, бұқаралық ақпаратты мерзімді немесе үздіксіз бұқаралық таратудың өзге де нысаны;

сайлауды ақпараттық қамтамасыз ету - сайлау алдындағы үгітті қоспағанда, сайлау науқанын әзірлеу мен өткізу барысы туралы сайлаушыларды жедел және кеңінен хабардар етуге бағытталған шаралар кешені;

сайлау алдындағы үгіт - сайлаушылардың Президентті, Парламент, мәслихат депутаттарын, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелерін сайлауда белгілі бір кандидатты немесе саяси партияны жақтап немесе қарсы дауыс беруге қатысуына түрткі болу мақсатындағы қызмет;

сөз сөйлеу - кандидаттардың, тиісінше партиялық тізімдері мен кандидаттарын ұсынған саяси партиялар мен қоғамдық бірлестіктердің уәкілетті өкілдерінің, сондай-ақ сенім білдірген адамдардың сайлау алдындағы бағдарламасы баяндалған сайлаушыларға жеке үндеуі;

сайлау алдындағы пікірсайыс - Президенттікке екі және одан көп кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың түрлі қоғамдық маңызды мәселелер, оның ішінде олардың сайлау алдындағы бағдарламаларына қатысты мәселелер бойынша жария пікірлер алмасуы.

2-тарау. Бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлау алдындағы үгітті жүзеге асырудың тәртібі

3. Мемлекет азаматтарға, қоғамдық бірлестіктерге белгілі бір кандидатты, саяси партияны жақтап немесе қарсы кедергісіз сайлау алдындағы үгіт жүргізу құқығына кепілдік береді.

Сайлау алдындағы үгіт Президенттікке, Парламент Сенатының (бұдан әрі - Сенат) депутаттығына кандидаттарды, Парламент Мәжілісінің (бұдан әрі - Мәжіліс) депутаттығына, мәслихат депутаттығына кандидаттарды ұсынған саяси партиялардың партиялық тізімдерін, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарды тіркеу мерзімі аяқталған сәттен басталады және сайлау болатын күннің алдындағы күнгі жергілікті уақыт бойынша нөл сағатта аяқталады. Қайта дауыс беруді өткізген кезде сайлау алдындағы үгіт қайта дауыс беру күні тағайындалған күннен басталады және сайлау болатын күннің алдындағы күнгі жергілікті уақыт бойынша нөл сағатта аяқталады.

Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарға сайлау алдындағы үгітті жүргізу үшін бұқаралық ақпарат құралдарына қол жеткізудің тең жағдайларына кепілдік беріледі.

Сенім білдірген адамдар сайлау алдындағы үгітті жүргізе алады.

4. Сайлау алдындағы үгіт басталған сәттен бастап Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияның, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелігіне кандидаттың мақсаттары мен міндеттерін насихаттайтын барлық ақпарат, жаңалық және талдау бағдарламаларын қоспағанда, кандидаттардың немесе саяси партиялардың сайлау қорынан не жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың сайлау қорынан төленуге тиіс.

Сайлау науқаны үшін арнайы әзірленген баспа материалдарынан басқасын тегін таратуға жол берілмейді.

5. Бұқаралық ақпарат құралдарындағы сайлау алдындағы үгіт:

1) Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидатты, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияны, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне белгілі бір кандидатты жақтап немесе қарсы дауыс беру үндеулерін;

2) сайлаушы дауыс беретін Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарды, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияның, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне қандай да бір кандидатқа қатысты артықшылық жасауды;

3) Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарды, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияның, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидатты сайлаудың немесе сайламаудың мүмкін салдарларын сипаттауды;

4) Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидат, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партия, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидат туралы жағымды не жағымсыз аргументтелген көрінеу басым мәліметтерді қамтитын материалдарды бұқаралық ақпарат құралдарының жарыққа шығару (эфирге шығару) жөніндегі қызметі танылады.

6. Сайлау күні және оның қарсаңындағы күні кез келген сайлау алдындағы үгітті жүргізуге жол берілмейді.

Интернет желісінде бұрын орналастырылған үгіт материалдары бұрынғы орындарында сақталуы мүмкін. Бұрын орналастырылған материалдарды интернет-ресурстардың басты беттеріне шығаруға жол берілмейді.

7. Сайлау алдындағы үгіт кезеңінде Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияның, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттың сайлау алдындағы үгітіне байланысты мерзімді баспасөз басылымының таралымы барлық кандидаттар үшін бірдей болып табылады.

8. Бұқаралық ақпарат құралының редакциясы Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарды, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың сайлау алдындағы бағдарламалары Республиканың конституциялық құрылысын күштеп өзгерту, оның тұтастығын бұзу, мемлекет қауіпсіздігіне нұқсан келтіру, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, тектік-топтық және рулық араздықты қоздыру, қатыгездік пен зорлық-зомбылыққа бас ұру, сондай-ақ заңдарда көзделмеген әскерилендірілген құралымдар құру идеяларын жария етсе, оларды жарыққа шығарудан (эфирге шығарудан) бас тартады.

9. Бұқаралық ақпарат құралдары редакцияларының лауазымды адамдары осы Қағидалардың 8-тармағында көрсетілген материалдарды жариялау жағдайларын қоспағанда, кандидаттардың сайлау алдындағы науқан барысында айтқандары үшін жауап бермейді.

10. Бұқаралық ақпарат құралының редакциясы сайлау алдындағы науқан барысында Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың материалында кандидаттардың немесе саяси партияның абыройына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне көрінеу нұқсан келтіретін ақпарат болған жағдайда, олардың үгіт материалдарын жарыққа шығарудан (эфирге шығарудан) бас тартады.

Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттар, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялар, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттар бұқаралық ақпарат құралы редакциясының талабы бойынша үгіт материалдарында көрсетілген ақпаратты растайтын құжаттарды тапсырады.

Үгіт материалдарын жарыққа шығарудан (эфирге шығарудан) бас тартуға заңнамада белгіленген тәртіппен шағымдануға болады.

Қандай да бір адамның бейнесін оның жазбаша келісімінсіз, ал ол қайтыс болған жағдайда - мұрагерлерінің жазбаша келісімінсіз пайдалану арқылы сайлау алдындағы үгіт жүргізуге жол берілмейді.

Шетелдіктердің, азаматтығы жоқ адамдардың, шетелдік заңды тұлғалардың және халықаралық ұйымдардың Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарды, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарды ұсынуға және сайлауға, сайлауда белгілі бір нәтижеге қол жеткізуге кедергі болатын және (немесе) демеп жіберетін қызметті жүзеге асыруына жол берілмейді.

11. Мыналарға:

1) мемлекеттік органдарға, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, сондай-ақ қызметтік міндеттерін орындау кезінде олардың лауазымды адамдарына;

2) Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери қызметшілеріне, ұлттық қауіпсіздік органдарының, құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен судьяларға;

3) сайлау комиссияларының мүшелеріне;

4) діни бірлестіктерге сайлау алдындағы үгітті жүргізуге, кез келген сайлау алдындағы үгіт материалдарын таратуға жол берілмейді.

3-тарау. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттың сайлау алдындағы бағдарламаларымен сөз сөйлеуі үшін мемлекет қаржыландыратын эфир уақыты мен баспасөз бетінен орын беру тәртібі

12. Мемлекет Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарға бұқаралық ақпарат құралдарында өз бағдарламаларымен сөз сөйлеуі үшін бірдей қаражат бөлінуіне кепілдік береді.

4-тарау. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидатқа шарттық негізде эфир уақытын, баспасөз бетінен орын беру тәртібі

13. Бұқаралық ақпарат құралдарының редакциялары Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарға шарттық негізде эфир уақытын, баспасөз бетінен орын береді.

14. Кандидаттарға немесе саяси партияларға бұқаралық ақпарат құралдарында эфир уақыты мен баспасөз бетінен орын беру үшін кандидаттың куәлігі, хабар беруді (эфирге шығаруды) жүзеге асыратын бұқаралық ақпарат құралы басшысының атына жазылған жеке жазбаша өтініші немесе Орталық не тиісті аумақтық сайлау комиссиясының партиялық тізімді тіркеу туралы шешімінің көшірмесі негіз болып табылады.

15. Бұқаралық ақпарат құралдарында Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарға эфир уақытын, баспасөз бетінен орын беру туралы шарттың талаптары белгілі бір кандидатқа немесе саяси партияға артықшылық туғызбауға тиіс.

16. Бұқаралық ақпарат құралы редакциясының Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарға, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарға эфир уақытын, баспасөз бетінен орын бөлуге берген келісімі басқа кандидаттарға немесе саяси партияларға эфир уақытын, баспасөз бетінен орын бөлуге келісімі болып табылады.

17. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттың бұқаралық ақпарат құралдарына шығуының кезектілігі жазбаша өтініштердің келіп түсу ретімен не, егер өтініштер бір мезгілде келіп түскен жағдайда, жеребе бойынша белгіленеді.

Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттар, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялар, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттар жазбаша өтініштерінде қай кезде сөз сөйлейтінін жорамалдайтын күнін, уақытын көрсетеді. Осы ұсыныстардың негізінде бұқаралық ақпарат құралдарының редакциялары кандидаттардың немесе саяси партиялардың сөз сөйлеуі үшін эфир уақыты мен баспасөз бетінен орын беру кестесін белгілейді.

18. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың сөз сөйлеуі үшін эфир уақыты мен баспасөз бетінен орын беру кестесін бұқаралық ақпарат құралының техникалық мүмкіндіктерін ескере отырып, бұқаралық ақпарат құралының редакциясы әзірлейді. Осы кестеге кандидаттардың немесе саяси партиялардың жарнама және үгіт материалдарын жариялау да енгізіледі.

Кандидаттардың немесе саяси партиялардың үгіт материалдарын жарыққа шығарудың (эфирге шығарудың) күні мен уақыты көрсетілген кестенің көшірмесі Орталық немесе тиісті аумақтық сайлау комиссиясына, кестеге бір тәулік ішінде ұсынылуы тиіс өзгерістердің енгізілуін қоспағанда, үш тәулік ішінде жіберіледі.

19. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың теледидар мен радиода сөйлеп жатқан сөздерін бөлуге және сөйлеген сөздеріне іле-шала сол күні, сондай-ақ баспасөз басылымдарындағы сөздеріне сол нөмірде түсініктеме жасауға жол берілмейді.

20. Республикалық мерзімді баспасөз басылымдары мәслихат депутаттарын сайлау кезінде партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың сайлау алдындағы материалдарын тиісті облыста, қалада, ауданда қосымша парақтарды (беттерді) басу арқылы таратады.

21. Эфирден және баспасөзден орын беру төлемінің мөлшері, шарттары мен тәртібі туралы мәліметтерді тиісті бұқаралық ақпарат құралы сайлау алдындағы үгіт жүргізу басталғанға дейін бес күннен кешіктірмей хабарлауға және жариялауға, сондай-ақ Президентті және Парламент депутаттарын сайлау кезінде - Орталық сайлау комиссиясына, мәслихат депутаттарын және өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлау кезінде өзге де аумақтық сайлау комиссияларына беруге тиіс.

22. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың сайлау алдындағы үгітін қамтитын бұқаралық ақпарат құралдарының барлық жарияланымдары қаржыландыру көздері туралы ақпаратты қамтуға тиіс.

Ақпараттандыру тәсілін бұқаралық ақпарат құралы редакциясының өзі айқындайды.

23. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың үгіт материалдарын жарыққа шығару (эфирге шығару) құны кандидаттардың немесе саяси партияның сайлау қорының қаражатынан төленеді.

Құны кандидаттың не саяси партияның сайлау қорынан өзге қаражат есебінен төленген үгіт материалдарын жарыққа шығаруға (эфирге шығаруға) жол берілмейді.

24. Президенттікке кандидаттар, Мәжіліс депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялар Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы ұйымдастыратын теледидардағы сайлау алдындағы пікірсайыстарға қатыса алады.

Мәслихаттар депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялар тиісті аумақтық сайлау комиссиялары ұйымдастыратын теледидардағы сайлау алдындағы пікірсайыстарға қатыса алады.

25. Сайлауды ақпараттық қамтамасыз етуді мемлекеттік билік органдары, сайлау комиссиялары, бұқаралық ақпарат құралдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

5-тарау. Сайлауды ақпараттық қамтамасыз ету тәртібі

26. Бұқаралық ақпарат құралдары барлық Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттарды, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларды, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттарды ұсыну, оларды тиісті сайлау комиссияларының тіркеуі, сондай-ақ кандидаттарды немесе саяси партияларды қолдап өткізілетін сайлау алдындағы үгіт іс-шаралары туралы ақпаратты баспасөз бетінен орынның, эфир уақытының бірдей көлемінде таратады.

Осы жарияланымдар, жаңалықтар мен талдау бағдарламаларының сюжеттері сайлау алдындағы үгіт белгілерін қамтымауға тиіс және кандидаттардың немесе саяси партиялардың сайлау қорлары қаражатынан төлеуді қажет етпейді.

27. Бұқаралық ақпарат құралдары сайлау комиссияларының хабарларын, Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың деректерін Орталық сайлау комиссиясының қаулысымен бекітілген Сайлау комиссияларының хабарларын мерзімді баспасөз басылымдарының республикалық және жергілікті бюджеттерде көзделген қаражат есебінен орналастыру қағидаларында белгіленген тәртіппен және көлемде жариялайды.

Осы хабарларды мерзімді баспасөз басылымының бір нөмірінде, ал едәуір көлемді болса, басылымға қосымша ретінде жариялау қажет.

28. Бұқаралық ақпарат құралдары тиісті сайлау комиссияларына сайлау науқанының барысы туралы ақпаратты және Конституциялық заңда белгіленген хабарларды кідіріссіз жариялауға мүмкіндік береді.

Ақпарат оны кейіннен жариялау үшін мерзімді баспасөз басылымдарының редакцияларына баспа өнімінің келесі нөмірі шығатын күннің алдындағы күнгі сағат 15-ке дейін жіберілуі қажет.

29. Бұқаралық ақпарат құралдары кандидаттардың, саяси партиялардың сайлау науқанын әділ жариялауды жүзеге асыруға; кандидаттың ар-намысына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне көрінеу нұқсан келтіретін үгіт материалдары мен өзге де ақпаратты жариялаудан аулақ болуға; аталған адамдарға ар-намысын, қадір-қасиетін және іскерлік беделін қорғау үшін баспа басылымының таяудағы нөмірінде сол көлемде, сол қаріппен және теріске шығарылатын хабар немесе материал орналастырылған сол жерде теріске шығаруды тегін жариялауына мүмкіндік береді. Радио және теледидар арқылы теріске шығару теріске шығарылатын хабар немесе материал сияқты тәуліктің сол уақытында және сол теле- және радиобағдарламада, ал аталған теле- және радиобағдарлама жабылып қалған жағдайларда - оған тақырыптық бағыты сәйкес келетін өзге теле- және радиобағдарламада берілуі қажет.

Теріске шығару көлемі теріске шығарылатын хабардың немесе материалдың көлемінен екі есе және одан үлкен бола алмайды.

Өтінішке таратылған материалдарды кандидаттардың, саяси партиялардың ар-намысына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне нұқсан келтіреді деп тану туралы сот шешімінің көшірмесі қоса берілуі қажет.

Бұқаралық ақпарат құралдарының редакциялары кандидаттардың сайлау науқанын жария еткен кезде кандидаттардың қызметі туралы жариялауда олардың ешқайсысына артықшылық туғызбай, теңдік және тепе-теңдік қағидаттарын басшылыққа алады.

30. Ақпараттық теле- және радиохабарларда, жарияланымдарда, мерзімді баспасөз басылымдарында сайлау алдындағы іс-шараларды өткізу туралы хабарлар қандай болмасын Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидатқа, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың, партиялық тізімдерін ұсынған саяси партияларға, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидатқа артықшылық берусіз не алалаусыз берілуі қажет.

Артықшылық беру немесе алалау деп нақты кандидат немесе саяси партия туралы, мерзімді баспасөз басылымының жеке нөміріндегі көлемі бойынша басым, жеке телерадиохабардағы көлемі бойынша басым және арнайы әсерлермен ерекшелендірілген оң да, келеңсіз де сипаттағы хабарларды, жаңалықтар дикторының мәтініне кандидаттың немесе саяси партияның оларға үндеулер мен өтініштерді бағалауын енгізу деп түсінген жөн.

31. Президенттікке, Парламент, мәслихат депутаттығына кандидаттар, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттар болып тіркелген журналистердің, бұқаралық ақпарат құралдары редакциялары лауазымды адамдарының не олардың сенім білдірген адамдарының сайлауды бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жария етуге қатысуына құқығы жоқ.

Егер Президенттікке, Парламент, мәслихат депутаттығына кандидаттардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың сайлау тізіміне енгізілген адам не Президенттікке, Парламент, мәслихат депутаттығына, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттың сенім білдірген адамы бұқаралық ақпарат құралының бас редакторы (редакторы) болып табылса, оның өкілеттіктері сайлау кезеңіне басқа жауапты адамға беріледі.

32. Сайлауға байланысты қоғамдық пікірге сұрау салу нәтижелерін жариялаған кезде бұқаралық ақпарат құралдары сұрау жүргізген заңды тұлғаны, сұрау жүргізуге тапсырыс берген және оның ақысын төлеген адамдарды, сұрау жүргізілген уақытты, ақпарат жинау әдісін, сұрақтың нақты тұжырымын, сұралғандардың саны мен сұрау салу нәтижелерінің қателік коэффициентін көрсетуге міндетті.

Қоғамдық пікірге сұрау салуды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тіркелген, қоғамдық пікірге сұрау салуды жүргізу бойынша кемінде бес жыл тәжірибесі бар заңды тұлғалар тиісті құжаттардың көшірмелерін қоса беріп, бұл туралы Орталық сайлау комиссиясын жазбаша түрде алдын ала хабардар ете отырып жүргізе алады. Орталық сайлау комиссиясына жіберілетін хабарламада сұрау салуды жүргізуге қатысатын және осы салада жұмыс тәжірибесі бар мамандар, қоғамдық пікірге сұрау салу жүргізілетін өңірлер туралы, қолданылатын талдау әдістері туралы мәліметтер көрсетіледі.

Қоғамдық пікірге сұрау салу нәтижелерін, сайлау, сайлауға байланысты өзге де зерттеулер, кандидаттарды не саяси партияларды қолдап дауыс беру нәтижелерінің болжамдарын дауыс берілетін күннің алдындағы бес күн ішінде және дауыс берілетін күні Интернет желісінде жариялауға жол берілмейді.

Сайлау күні дауыс беруге арналған үй-жайда немесе пунктте қоғамдық пікірге сұрау салуды жүргізуге жол берілмейді.

6-тарау. Осы Қағидалардың сақталуын бақылауды ұйымдастыру

33. Президенттікке, Сенат депутаттығына кандидаттардың, Мәжіліс, мәслихат депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялардың, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелігіне кандидаттардың, олардың сенім білдірген адамдарының, бұқаралық ақпарат құралдары редакцияларының және олардың қызметкерлерінің осы Қағидалардың ережелерін сақтауын бақылауды Орталық және тиісті аумақтық сайлау комиссиялары жүзеге асырады.

34. Бұқаралық ақпарат құралының редакциясы сайлау алдындағы үгіт материалдарының жариялануына, эфирге шығуына есеп жүргізеді. Сайлау комиссиясынан сұрау салу түскен жағдайда бұқаралық ақпарат құралының редакциясы сұрау салынған күннен бастап үш күндік мерзімде оған жазбаша ақпарат, ал қажет болған жағдайда сұрау салынған материалдардың көшірмелерін ұсынады.

35. Сайлау алдындағы үгітті қамтитын теле- және радиобағдарламалардың (хабарлардың) жазбалары Заңның 16-бабының 2-тармағына сәйкес тиісті бұқаралық ақпарат құралының редакциясында телеарналарда соңғы жазба жүргізілген сәттен бастап кемінде алты ай сақталады.

36. Бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарияланымдарға, хабарларға байланысты даулар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қаралады.