О некоторых вопросах установления запрета на предоставление льготных условий лицам, связанным со страховой (перестраховочной) организацией, филиалом страховой (перестраховочной) организации – нерезидента Республики Казахстан, особыми отношениями

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2018 года № 258. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 ноября 2018 года № 17826.

Сноска. Заголовок в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 12.02.2021 № 28 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
Настоящее постановление вводится в действие с 1 января 2019 года.

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 18 декабря 2000 года "О страховой деятельности" (далее - Закон) Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Для целей подпункта 2) пункта 2 статьи 15-1 Закона стоимость сделки или совокупности сделок страховой (перестраховочной) организации (в течение последних двенадцати месяцев) с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, превышает 0,1 (ноль целых одну десятую) процента от собственного капитала страховой (перестраховочной) организации на дату принятия страховой (перестраховочной) организацией решения о совершении сделки или совокупности сделок или 2 (два) миллиона тенге.

Для целей настоящего пункта применяется наименьшее из указанных значений.

Расчет стоимости совокупности сделок осуществляется на дату совершения последней сделки с учетом стоимости ранее совершенных сделок.

2. Для целей части второй пункта 2 статьи 15-1 Закона установить следующие дополнительные критерии отнесения сделок к сделкам с льготными условиями:

1) заключение договора страхования (перестрахования) с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, либо в его интересах, предусматривающего возврат части полученной страховой премии страхователю (перестрахователю) при отсутствии страховых случаев;

2) неоднократное продление срока оплаты страховой премии или ее части по договору страхования (перестрахования), заключенному с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями;

3) выплата вознаграждения страховому агенту или страховому брокеру, связанному со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, в размере выше, чем другим страховым агентам или страховым брокерам;

4) передача рисков на перестрахование лицу, связанному со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, по договору перестрахования с применением тарифа перестрахования выше, чем для других перестраховщиков;

5) заключение договора перестрахования с лицом, связанным со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями, по условиям которого размер перестраховочной выплаты не превышает перестраховочной премии.

3. Для целей подпункта 5) части первой пункта 2-1 статьи 15-1 Закона установить следующие признаки связанности физического или юридического лица со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями:

1) лицо, ранее являвшееся аффилированным лицом страховой (перестраховочной) организации.

Требование настоящего подпункта действует в течение последовательных двенадцати месяцев после утраты лицом признаков аффилированного лица страховой (перестраховочной) организации;

2) должностные лица, руководящие работники и крупные участники юридического лица, а также данное юридическое лицо, работники которого совместно (прямо или косвенно) владеют двадцатью и более процентами (за вычетом привилегированных) акций страховой (перестраховочной) организации;

3) страховой брокер, более 30 (тридцати) процентов совокупного дохода которого за последние двенадцать месяцев составляют поступления от страховой (перестраховочной) организации и (или) лиц, связанных с ней особыми отношениями;

4) лицо, сумма сделки или совокупности сделок (в течение последних двенадцати месяцев) с которым превышает 50 (пятьдесят) процентов от собственного капитала страховой (перестраховочной) организации.

Для целей настоящего подпункта не учитываются договоры страхования (перестрахования);

5) юридическое лицо и его аффилированные лица, если сумма страховых (перестраховочных) премий по договорам страхования (перестрахования), заключенным с ними в течение последних двенадцати месяцев, составляет 20 (двадцать) и более процентов от совокупного объема страховых премий, начисленных страховой (перестраховочной) организацией по договорам страхования (перестрахования) в течение последних двенадцати месяцев.

Требование настоящего подпункта распространяется на договоры страхования (перестрахования) в добровольной форме страхования.

Расчет суммы страховых (перестраховочных) премий осуществляется на дату заключения последнего договора страхования (перестрахования) с учетом ранее заключенных договоров страхования (перестрахования);

6) страховой агент страховой (перестраховочной) организации или страховой брокер, если сумма поступивших страховых (перестраховочных) премий по договорам страхования (перестрахования) в течение последних двенадцати месяцев, заключенным при посредничестве указанных лиц, составляет 30 (тридцать) и более процентов от совокупного объема страховых премий, начисленных по договорам страхования (перестрахования), вступившим в силу в течение последних двенадцати месяцев.

Требование настоящего подпункта распространяется на договоры страхования (перестрахования) в добровольной форме страхования.

Расчет совокупного объема страховых премий осуществляется на дату заключения последнего договора страхования (перестрахования) с учетом ранее заключенных договоров страхования (перестрахования).

Для целей признания лиц, связанных с филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан особыми отношениями:

под страховой (перестраховочной) организацией в подпункте 2) части первой настоящего пункта понимается страховая (перестраховочная) организация-нерезидент Республики Казахстан;

под страховой (перестраховочной) организацией в подпунктах 1), 3), 5) и 6) части первой настоящего пункта понимается филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

под собственным капиталом страховой (перестраховочной) организации в подпункте 4) части первой настоящего пункта понимаются активы, принимаемые в качестве резерва для обеспечения страховой (перестраховочной) организацией – нерезидентом Республики Казахстан финансовой устойчивости филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 3 в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 12.02.2021 № 28 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

4. Для целей части третьей пункта 2-1 статьи 15-1 Закона определить следующих иных лиц, не признаваемых лицами, связанными со страховой (перестраховочной) организацией особыми отношениями:

1) Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан;

2) Акционерное общество "Государственное кредитное бюро";

3) Акционерное общество "Единый накопительный пенсионный фонд";

4) Общественное объединение "Общество Актуариев Казахстана";

5) государственные учреждения;

6) объединения юридических лиц, осуществляющих деятельность на финансовом рынке;

7) лица, которые не признаются аффилированными лицами в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

5. Требования настоящего постановления распространяются на страховые холдинги, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 6 статьи 15-1 Закона.

6. Департаменту регулирования небанковских финансовых организаций (Кошербаева А.М.) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом (Сарсенова Н.В.) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего постановления его направление на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 2), 3) настоящего пункта и пунктом 7 настоящего постановления.

7. Управлению по защите прав потребителей финансовых услуг и внешних коммуникаций (Терентьев А.Л.) обеспечить в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего постановления направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания.

8. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Курманова Ж.Б.

9. Настоящее постановление вводится в действие с 1 января 2019 года и подлежит официальному опубликованию.

Председатель Национального Банка

Д. Акишев

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаларға жеңілдікті жағдайлар беруге тыйым салуды белгілеудің кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 29 қазандағы № 258 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 29 қарашада № 17826 болып тіркелді.

РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2019 бастап қолданысқа енгізіледі.
Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 12.02.2021 № 28 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Сақтандыру қызметі туралы" 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Заңның 15-1-бабының 2-тармағы 2) тармақшасының мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жасаған (соңғы он екі ай ішінде) мәміленің немесе мәмілелер жиынтығының құны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының мәміле немесе мәмілелер жиынтығын жасау туралы шешім қабылдаған күні сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншіктік капиталының 0,1 (нөл бүтін оннан бір) пайызынан немесе 2 (екі) миллион теңгеден асып кетеді.

Осы тармақтың мақсаттары үшін көрсетілген мәндердің ең азы қолданылады.

Мәмілелер жиынтығының құнын есептеу бұрын жасалған мәмілелер құнын қосқанда соңғы мәміле жасалған күні жүзеге асырылады.

2. Заңның 15-1-бабының 2-тармағы екінші бөлігінің мақсаттары үшін мәмілелерді жеңілдікті жағдайлары бар мәмілелерге жатқызудың мынадай қосымша өлшемшарттары белгіленсін:

1) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен не сақтандыру жағдайлары болмағанда сақтанушыға (қайта сақтанушыға) алынған сақтандыру сыйлықақысының бір бөлігін қайтаруды көздейтін оның мүдделері үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасау;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысын немесе оның бір бөлігін төлеу мерзімін бірнеше рет ұзарту;

3) сыйақыны сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты сақтандыру агентіне немесе сақтандыру брокеріне басқа сақтандыру агенттеріне немесе сақтандыру брокерлеріне қарағанда жоғары мөлшерде төлеу;

4) қайта сақтандыру тәуекелдерін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғаға басқа қайта сақтандырушыларға қарағанда қайта сақтандырудағы жоғары тарифті қолдана отырып, қайта сақтандыру шарты бойынша беру;

5) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғамен қайта сақтандыру шартын жасау, оның талаптары бойынша қайта сақтандыру төлемінің мөлшері қайта сақтандыру сыйлықақысынан асып кетпейді.

3. Заңның 15-1-бабы 2-1-тармағының бірінші бөлігі 5) тармақшасының мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты жеке немесе заңды тұлғаның мынадай байланыстылық белгілері белгіленсін:

1) бұрын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғасы болып табылған тұлға.

Осы тармақшаның талабы тұлға сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғасы белгілерін жоғалтқаннан кейін қатарынан он екі ай ішінде қолданыста болады;

2) заңды тұлғаның лауазымды адамдары, басшы қызметкерлері және ірі қатысушылары, сондай-ақ қызметкерлері бірлесіп (тікелей немесе жанама) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы акцияларының жиырма және одан да көп пайызын (артықшылықты акциялары шегеріле отырып) иеленетін осы заңды тұлға;

3) соңғы он екі ай ішіндегі жиынтық табысының 30 (отыз) пайызынан астамы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымынан және (немесе) онымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалардан түскен түсімді құрайтын сақтандыру брокері;

4) онымен жасалған мәміленің немесе мәмілелер жиынтығының (соңғы он екі ай ішіндегі) сомасы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталының 50 (елу) пайызынан асатын тұлға.

Осы тармақшаның мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары есепке алынбайды;

5) заңды тұлға және оның үлестес тұлғалары, егер олармен соңғы он екі ай ішінде жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) сыйлықақыларының сомасы соңғы он екі ай ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық көлемінің 20 (жиырма) және одан да жоғары пайызын құраса.

Осы тармақшаның талабы ерікті сақтандыру нысанындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарына қолданылады.

Сақтандыру (қайта сақтандыру) сыйлықақыларының сомасын есептеу бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ескерумен соңғы сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасау күніне жүзеге асырылады;

6) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру агенті немесе сақтандыру брокері, егер соңғы он екі ай ішінде көрсетілген тұлғалардың делдалдығымен жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша келіп түскен сақтандыру (қайта сақтандыру) сыйлықақыларының сомасы соңғы он екі ай ішінде күшіне енген сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық көлемінің 30 (отыз) және одан да жоғары пайызын құраса.

Осы тармақшаның талабы ерікті сақтандыру нысанындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарына қолданылады.

Сақтандыру сыйлықақыларының жиынтық көлемін есептеу бұрын жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын ескерумен соңғы сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасалған күні жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалымен байланысты тұлғаларды тану мақсаттары үшін:

осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы түсініледі;

осы тармақтың бірінші бөлігінің 1), 3), 5) және 6) тармақшаларында сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы түсініледі;

осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) тармақшасындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының меншікті капиталы деп Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының резерв ретінде қабылданатын активтері түсініледі.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 12.02.2021 № 28 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Заңның 15-1-бабының 2-1-тармағы үшінші бөлігінің мақсаттары үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен ерекше қатынастар арқылы байланысты тұлғалар болып танылмайтын мынадай өзге де тұлғалар айқындалсын:

1) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы;

2) "Мемлекеттік кредиттік бюро" акционерлік қоғамы;

3) "Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры" акционерлік қоғамы;

4) "Қазақстан актуарийлер қоғамы" қоғамдық бірлестігі;

5) мемлекеттік мекемелер;

6) қаржы нарығындағы қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғалар бірлестігі;

7) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес үлестес тұлғалар болып танылмайтын тұлғалар.

5. Осы қаулының талаптары Заңның 15-1-бабының 6-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру холдингтеріне қолданылады.

6. Банктік емес қаржы ұйымдарын реттеу департаменті (Көшербаева А.М.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жіберуді;

3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

4) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2), 3) тармақшаларында және 7-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

7. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

8. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Ж.Б. Құрмановқа жүктелсін.

9. Осы қаулы 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Ұлттық Банк Төрағасы

Д. Ақышев