Об утверждении Правил проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Совместный приказ Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 28 июня 2019 года № 455, Министра внутренних дел Республики Казахстан от 4 июля 2019 года № 606, Министра обороны Республики Казахстан от 23 июля 2019 года № 562 и Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 12 июля 2019 года № 52/қе. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 25 июля 2019 года № 19088.

В соответствии с пунктом 3 статьи 187 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" ПРИКАЗЫВАЕМ:

1. Утвердить прилагаемые Правила проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря.

2. Комитету транспорта Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего совместного приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего совместного приказа направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего совместного приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего совместного приказа возложить на курирующих вице-министра индустрии и инфраструктурного развития, заместителей министров внутренних дел, обороны и заместителя Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан.

4. Настоящий совместный приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан _____________Р. Скляр Министр внутренних дел Республики Казахстан ____________ Е. Тургумбаев

Министр обороны Республики Казахстан ______________ Н. Ермекбаев Председатель Комитета национальной безопасности Республики Казахстан ______________ К. Масимов

Утверждены совместным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 28 июня 2019 года № 455 и Министра внутренних дел Республики Казахстан от 4 июля 2019 года № 606 и Министра обороны Республики Казахстан от 23 июля 2019 года № 562 и Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 12 июля 2019 года № 52/қе.

Правила проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3 статьи 187 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" и определяют порядок проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия и сокращения:

1) аварийная стадия – ситуация, при которой в различных обстоятельствах присутствует стадия неопределенности, стадия тревоги или стадия бедствия;

2) стадия неопределенности – состояние, характеризующееся наличием сомнений в безопасности судна и находящихся на его борту лиц;

3) стадия тревоги – ситуация, при которой существует риск угрозы безопасности судна и находящихся на его борту лиц;

4) стадия бедствия – ситуация, характеризующаяся наличием обоснованной уверенности в том, что судну и находящимся на его борту лицам грозит серьезная и непосредственная опасность или требуется немедленная помощь;

5) галс – линия пути судна от поворота до поворота.

6) система КОСПАС-САРСАТ – международная спутниковая система, предназначенная для обнаружения аварийных маяков, передающих сигналы на частотах 121,5 и 406 МГц;

7) спасание – мероприятия по спасению лиц, терпящих бедствие, оказания им первой медицинской или иной помощи и доставки их в безопасное место;

8) спасательная операция – совокупность мероприятий по поиску и спасанию пассажиров и членов экипажей судов, терпящих или потерпевших бедствие в казахстанском секторе Каспийского моря;

9) Морской спасательный координационный центр – организация, осуществляющая свою деятельность на базе навигационного центра для обеспечения приема с судов сигналов бедствия и их передачи (дублирования) службам заинтересованных государственных органов, ответственных за проведение спасательных операций;

10) поиск – мероприятия, проводимые имеющимся персоналом и средствами для определения местоположения лиц, терпящих бедствие.

Глава 2. Порядок проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Параграф 1. Порядок приема и передачи сообщений о бедствии

3. Для своевременного обнаружения и оказания пассажирам и экипажам судов, терпящих или потерпевших бедствие, устанавливается единый международный кодовый сигнал СОС – радиотелеграфный (аббревиатура на английском языке "SOS") и МЭЙДЕЙ – радиотелефонный (сокращенная аббревиатура на английском языке "MAYDAY"), означающий "Терплю бедствие" повторяемый три раза.

4. Для приема информации о бедствии Морским спасательным координационным центром (далее – Координационный центр) обеспечивается работа аварийного канала на частоте 406 МГц.

5. Радиообмен в процессе проведения спасательной операции осуществляется открытым текстом.

6. Все наземные радиостанции, принявшие от судна сообщение о бедствии, немедленно передают ему подтверждение о приеме сигнала бедствия, принимают меры к установлению с ним надежной радиосвязи, воздерживаются от радиообмена с другими радиостанциями на той частоте и ретранслирует сигнал бедствия в Координационный центр.

7. Любое судно (корабль), установивший радиосвязь с судном, терпящим или потерпевшим бедствие, ретранслирует сообщение этого судна в Координационный центр и оказывает ему помощь, избегая возникновения угрозы для своего судна, пассажиров и экипажа.

8. Судно, экипаж которого наблюдал бедствие визуально, докладывает о своих наблюдениях и координатах места бедствия Координационному центру, устанавливает связь с судном, терпящим или потерпевшим бедствие, выясняет состояние, оказывает ему помощь и докладывает о результатах в Координационный центр.

9. Сигналы бедствия передаются на частоте 156,8 МГц (16 канал УКВ), а также на международной аварийной частоте 121,5 МГц (используемой также при перехвате воздушного судна) или в радиотелефонном режиме на частотах 500 кГц или 2182 кГц и 8364 кГц.

10. При приближении поисково-спасательного судна, судну терпящему или потерпевшему бедствие, необходимо передать сообщение о бедствии и установить с ним двухстороннюю радиосвязь.

11. При установлении судном, терпящим или потерпевшим бедствие, двухсторонней связи с поисково-спасательным судном дальнейший порядок работы с радиостанцией определяет капитан поисково-спасательного судна.

12. В целях взаимодействия, участвующие в спасательной операции осуществляют радиосвязь:

1) на частоте 130 МГц или через Координационный центр между воздушными и морскими судами (кораблями);

2) на частоте 156,3 МГц (06 канал УКВ) между морскими судами (кораблями);

3) на частотах 2182 кГц и 8364 кГц через Координационный центр между командиром поисково-спасательной операции и оперативным штабом.

13. Предоставление телефонных и телеграфных каналов связи для оказания помощи судам, терпящим или потерпевшим бедствие, производится в первую очередь и имеет приоритет перед другими видами сообщений.

Параграф 2. Порядок организации спасательных операций

14. Уполномоченными органами в сфере торгового мореплавания, гражданской защиты, Министерством обороны и Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан (далее – органы взаимодействия) принимаются все необходимые меры для обеспечения проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

15. Организация спасательной операции начинается с момента поступления сигнала бедствия от судна, терпящего или потерпевшего бедствие.

16. Спасательная операция включает в себя:

1) оповещение о морском судне, терпящем или потерпевшем бедствие, по схеме оповещения согласно приложению 1 к настоящим Правилам;

2) создание оперативного штаба;

3) организацию и проведение спасательной операции.

17. При получении от судна сигнала бедствия, принятого судовыми или береговыми радиостанциями, системой КОСПАС - САРСАТ или по другим средствам связи передают его в Координационный центр.

18. Координационный центр, обеспечивает своевременный и оперативный прием сигнала о судне, терпящего или потерпевшего бедствие, от этого судна, от судов получивших сигнал от такого судна, а также от других радиостанций принявших сообщение о бедствии.

19. Координационный центр оснащается средствами оперативной и устойчивой двусторонней связи с:

1) судном терпящим или потерпевшим бедствия, а также с судами участвующими в спасательной операции;

2) центром приема информации системы КОСПАС-САРСAT;

3) представителями органов взаимодействия;

4) координационными центрами прикаспийских государств.

Средства связи обеспечиваются звукозаписывающей аппаратурой для последующего анализа передаваемых сообщений.

20. При поступлении сигнала бедствия диспетчеры Координационного центра передают (дублируют) информацию об этом судне должностным лицам территориальных подразделений ведомств органов взаимодействия.

21. Для проведения спасательной операции создается оперативный штаб, в состав которого входят заместители руководителей территориальных подразделений ведомств органов взаимодействия, и возглавляется представителем Военно-морских сил Вооруженных Сил Республики Казахстан.

22. Для непосредственного руководства спасательной операцией в море (районе бедствия) от Военно-морской базы Военно-морских сил Вооруженных Сил Республики Казахстан назначается командир поисково-спасательной операции.

23. Общее руководство на месте проведения спасательной операции осуществляется оперативным штабом.

24. Непосредственными исполнителями спасательной операции являются соответствующие подразделения, корабли, морские и воздушные суда территориальных подразделений ведомств органов взаимодействия.

25. Органы взаимодействия организуют работу своих подразделений, участвующих в спасательных операциях, обеспечивая круглосуточная связь между взаимодействующими подразделениями и Координационным центром.

26. Территориальные подразделения ведомств органов взаимодействия, за исключением уполномоченного органа в сфере охраны Государственной границы, предоставляют информацию по судам (кораблям), выделяемым в готовности к реагированию об их фактическом наличии, дислокации (передислокации), возможностях и установленной степени готовности ежедневно диспетчеру Координационного центра через свои дежурные службы и немедленно при их изменениях.

27. Территориальное подразделение уполномоченного органа в сфере охраны Государственной границы, предоставляет информацию по судам (кораблям), выделяемым в готовности к реагированию об их фактическом наличии, дислокации (передислокации), возможностях и установленной степени готовности диспетчеру Координационного центра через свои дежурные службы при создании оперативного штаба.

28. Территориальное подразделение ведомства уполномоченного органа в сфере охраны Государственной границы, охраны и обороны воздушного пространства для оперативной организации поиска и спасания обеспечивают пересечение Государственной границы воздушных и морских судов (кораблей) органов взаимодействия, задействованных в спасательной операции в соответствии с Законом Республики Казахстан "О Государственной границе Республики Казахстан".

29. Воздушные и морские суда (корабли), задействованные в спасательной операции, передают информацию о начале и окончании деятельности по использованию воздушного пространства или координаты и время пересечения Государственной границы через Координационный центр в оперативный штаб.

Параграф 3. Порядок проведения спасательной операции

30. При получении сигнала бедствия от судна Координационный центр производит оповещение территориальных подразделений ведомств органов взаимодействия по схеме оповещения согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

31. При получении информации о судне, находящемся в аварийной стадии создается оперативный штаб в соответствии с пунктом 21 настоящих Правил.

32. Диспетчеры Координационного центра при получении сообщения о бедствии судна принимают меры для обнаружения судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, определения его координат, установления с ним радиосвязи, выяснения характера бедствия и решения капитана судна о дальнейших его действиях.

33. Полученную информацию диспетчер Координационного центра незамедлительно сообщает в оперативный штаб.

34. Для обнаружения судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, определения его координат и установления с ним радиосвязи территориальное подразделение уполномоченного органа в сфере охраны Государственной границы обеспечивает оперативный штаб своевременной информацией о радиолокационной обстановке в пределах территориальных вод Республики Казахстан.

35. Оперативный штаб оценивает полученную информацию и определяет, к какой аварийной стадии соответствует возникшая ситуация.

36. Оперативным штабом разрабатывается план проведения спасательной операции, который определяет:

1) перечень, состав и дислокацию сил и средств;

2) организацию взаимодействия и управления;

3) ответственность за поддержание необходимой готовности сил и их использование;

4) вопросы связи и оповещения;

5) организацию медицинской помощи пострадавшим.

37. В случае если местонахождение судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, установлено и оно находится в безопасности, оперативный штаб закрывает стадию неопределенности.

38. Если в результате предварительного поиска с помощью средств связи местонахождение судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, не установлено, оперативный штаб объявляет стадию тревоги.

39. При стадии тревоги оперативный штаб направляет в зону поиска находящиеся по близости суда (корабли) и дает команду на выход (вылет) дежурного поисково-спасательного (воздушного) судна.

40. Если на аварийном судне восстановлен нормальный эксплуатационный режим, Координационный центр осуществляет при помощи радиосвязи или других средств наблюдение за ним до тех пор, пока не будет гарантирована его безопасность.

41. Оперативный штаб закрывает стадию тревоги, когда оказание помощи завершено.

42. Если ситуация ухудшается и судну, терпящему бедствие или потерпевшему бедствие угрожает серьезная и непосредственная опасность, оперативный штаб объявляет стадию бедствия.

43. Координационный центр при наступлении стадии бедствия:

1) устанавливает местонахождение судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, и определяет величину вероятной ошибки в определении его местонахождения;

2) уведомляет судовладельца судна, терпящего или потерпевшего бедствие, и информирует его о ходе спасательной операции (при наличии информации);

3) уведомляет спасательные службы прилегающей территории прикаспийских государств (при необходимости), от которых может потребоваться помощь или которых может касаться данная операция.

44. После объявления стадии бедствия Координационный центр информирует оперативный штаб и задействованные силы, которые привлекаются к спасательной операции, обо всех обстоятельствах аварийной стадии и последующем развитии событий по схеме информирования согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

45. Оперативный штаб, получивший любые сведения, относящиеся к аварийной стадии, передает их в Координационный центр.

46. Координационный центр передает информацию об уже предпринятых действиях судну, терпящему или потерпевшему бедствие.

47. При управлении спасательной операцией основными задачами оперативного штаба являются:

1) непосредственное руководство действиями поисково-спасательных сил и средств, при проведении спасательной операции;

2) обеспечение координированных действий сил и средств, привлекаемых к поиску и спасанию;

3) обеспечение наращивания сил и средств в процессе спасательной операции (при необходимости).

48. Прием информации от поисково-спасательных судов и ее передача Оперативному штабу осуществляется через Координационный центр.

49. Оперативный штаб в процессе управления поисково-спасательными силами и средствами организует действия всех выделенных поисково-спасательных сил и средств, с целью быстрого обнаружения и немедленного оказания помощи пострадавшим в соответствии с приложениями 3, 4, 5, 6 и 7 к настоящим Правилам.

50. С получением сигнала о судне, терпящем бедствие или потерпевшем бедствие, территориальные подразделения ведомств органов взаимодействия передают суда (корабли), выделенные в готовность к реагированию в оперативное подчинение командиру спасательной операции.

51. Суда (корабли) органов взаимодействия считаются переданными в оперативное подчинение командиру спасательной операции с момента доклада капитана (командира) судна (корабля) органов взаимодействия командиру спасательной операции о готовности к поиску и спасанию.

52. До момента назначения командира спасательной операции в море судно (корабль) прибывший первым в район нахождения судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие, самостоятельно становится командиром спасательной операции и принимает на себя его обязанности, о чем оповещает Координационный центр.

53. Командир спасательной операции:

1) ставит задачи судам (кораблям), выделенным (участвующим) в поиске и спасании;

2) определяет судам (кораблям) выделенным (участвующим) в поиске и спасании участки поиска;

3) запрашивает у оперативного штаба через Координационный центр дополнительные силы и средства (при необходимости);

4) принимает или отклоняет любые предложения, сделанные ему в ходе ведения спасательной операции, исходя из фактической обстановки и возможностей.

54. Командиру спасательной операции необходимо:

1) принять на себя руководство спасательной операции;

2) организовать взаимодействие с оперативным штабом через Координационный центр, между судами (кораблями), выделенными в готовность к реагированию и участвующими в спасательной операции;

3) организовать штаб поисково-спасательной операции на одном из судов (кораблей), в соответствии с руководящими документами ведомств органов взаимодействия, для планирования и ведения спасательной операции, ведение карты обстановки, журнала событий, журнала учета гидрометеорологической обстановки и необходимых справочных материалов;

4) определить вероятное местонахождение судна, терпящего бедствие или потерпевшего бедствие;

5) определить схему поиска, участков поиска для судов (кораблей) органов взаимодействия;

6) назначить суда (корабли) для спасательной операции после того, как объект поиска будет обнаружен;

7) организовать своевременное начало операции;

8) запросить капитана судна, терпящего бедствия или потерпевшего бедствие, о согласии принять услуги по спасанию людей и оказанию помощи судну (кораблю);

9) представить оперативному штабу отчет по итогам спасательной операции с приложением отчетных материалов.

55. Судно (корабль) органов взаимодействия укомплектованное обученным персоналам (экипажем) и оснащенное оборудованием для быстрого реагирования и проведения мероприятия по поиску и спасанию с прибытием в зону спасательной операции:

1) устанавливает связь с судном (кораблем) командира спасательной операции и дежурными силами (командным пунктом) своего ведомства;

2) получает задачу для самостоятельного действия или в составе группы по поиску и спасанию судна, терпящего бедствия или потерпевшего бедствие;

3) при поиске в заданном участке (районе) капитан (командир) судна (корабля) выбирает способ поиска самостоятельно.

56. При прибытии в безопасное место пострадавших передают должностным лицам территориального подразделения ведомства уполномоченного органа в сфере гражданской защиты для оказания экстренной медицинской и психологической помощи.

57. Решение о приостановлении спасательной операции принимается командиром спасательной операции по согласованию с оперативным штабом.

58. Спасательная операция считается завершенной в следующих случаях:

1) оперативным штабом получена информация о том, что судно или лица, с которыми связана спасательная операция, более не терпят бедствие;

2) судно или лица, поиск которых ведется, обнаружены и оставшиеся в живых спасены;

3) когда принятые к поиску меры не дали результата.

59. Спасательная операция считается полностью завершенной, когда поисково-спасательные силы и средства вернулись после проведения спасательной операции к месту первоначальной дислокации.

60. О завершении спасательной операции оперативным штабом незамедлительно уведомляются все органы взаимодействия, центры и службы которые были задействованы в спасательной операции.

Приложение 1 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Схема оповещения

Приложение 2 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Схема информирования

Приложение 3 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Поиск по расширяющемуся квадрату 1 судно

Приложение 4 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Поиск параллельными галсами 2 судна

Приложение 5 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Поиск по секторам

Приложение 6 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Поиск параллельными галсами 3 судна

Приложение 7 к Правилам проведения спасательных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Поиск параллельными галсами 5 и более судов

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 28 маусымдағы № 455, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2019 жылғы 4 шілдедегі № 606, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2019 жылғы 23 шілдедегі № 562 және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 2019 жылғы 12 шілдедегі № 52/қе бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 25 шілдеде № 19088 болып тіркелді

"Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 187-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫЗ:

1. Қоса беріліп отырған Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Көлік комитеті:

1) осы бірлескен бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бірлескен бұйрық мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бірлескен бұйрықты Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне, Ішкі істер, Қорғаныс министрлерінің орынбасарларына және Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының орынбасарына жүктелсін.

4. Осы бірлескен бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі _____________Р. Скляр Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі ____________ Е. Тұрғымбаев

Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі ______________ Н. Ермекбаев Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы ______________ К. Мәсімов

Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2019 жылғы 28 маусымдағы № 455 бұйрығымен және Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің 2019 жылғы 4 шілдедегі № 606 бұйрығымен және Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрінің 2019 жылғы 23 шілдедегі № 562 бұйрығымен және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік Төрағасының 2019 жылғы 12 шілдедегі № 52/қе бірлескен бұйрығымен бекітілді

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 17 қаңтардағы Заңының 187-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар мен қысқартулар пайдаланылады:

1) авариялық кезең - әртүрлі жағдайларда айқынсыздық кезеңі, алаңдаушылық кезеңі немесе апат кезеңі бар жағдай;

2) айқынсыздық кезеңі - кеменің және оның бортындағы адамдардың қауіпсіздігіне күмәнның болуымеен сипатталатын жағдай;

3) алаңдаушылық кезеңі - кеменің және оның бортындағы адамдардың қауіпсіздігіне қатер төнетін жағдай;

4) апат кезеңі - кемеге және оның бортындағы адамдарға елеулі және тікелей қауіп төніп тұрғанына немесе жедел көмек талап етілетініне негізделген сенімділіктің болуымен сипатталатын жағдай;

5) галс - бұрылыстан бұрылысқа дейінгі кеме жолының сызығы;

6) КОСПАС-САРСАТ жүйесі - 121,5 және 406 МГц жиіліктерінде сигналдарды беретін авариялық маяктарды анықтауға арналған халықаралық спутниктік жүйе;

7) құтқару - апатқа ұшыраған адамдарды құтқару, оларға алғашқы медициналық немесе өзге де көмек көрсету және оларды қауіпсіз жерге жеткізу бойынша іс-шаралар;

8) құтқару операциясы - Каспий теңізінің қазақстандық секторында апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемелердің жолаушылары мен экипаж мүшелерін іздестіру және құтқару жөніндегі іс-шаралар жиынтығы;

9) Теңіз құтқару үйлестіру орталығы - кемелерден апат сигналдарын қабылдауды және оларды құтқару операцияларын жүргізуге жауапты мүдделі мемлекеттік органдардың қызметтеріне беруді (қайта беруді) қамтамасыз ету үшін навигациялық орталық базасында өз қызметін жүзеге асыратын ұйым;

10) іздестіру - апатқа ұшыраған адамдардың орналасқан жерін анықтау үшін қолда бар персонал және құралдармен жүргізілетін іс-шаралар.

2-тарау. Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу тәртібі

1-параграф. Апат туралы хабарламаларды қабылдау және беру тәртібі

3. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемелердің жолаушылары мен экипаждарына уақтылы анықтау және көрсету үшін үш рет қайталанатын "апатқа ұшырадым" дегенді білдіретін СОС - радиотелеграфтық (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы "SOS") және МЭЙДЕЙ - радиотелефондық (ағылшын тіліндегі қысқартылған аббревиатурасы "MAYDAY") бірыңғай халықаралық кодтық сигналы белгіленеді.

4. Апат туралы ақпаратты қабылдау үшін Теңіз құтқару үйлестіру орталығы (бұдан әрі - Үйлестіру орталығы) 406 МГц жиілігінде авариялық арнаның жұмысын қамтамасыз етеді.

5. Құтқару операциясын жүргізу процесінде радиоалмасу ашық мәтінмен жүзеге асырылады.

6. Кемеден апат туралы хабар алған барлық жерүсті радиостанциялары оған апат сигналын қабылдағаны туралы растауды дереу береді, онымен сенімді радиобайланысты орнатуға шаралар қабылдайды, басқа радиостанциялармен сол жиілікте радиоалмасудан бас тартады және апат сигналын Үйлестіру орталығына қайта таратады.

7. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемемен радиобайланыс орнатқан кез келген кеменің (корабльдің) Үйлестіру орталығына осы кеменің хабарламасын қайта таратады және өз кемесіне, жолаушыларына және экипажына қауіп тудырмай, оған көмек көрсетеді.

8. Апатқа ұшырауды көзбен көрген кеме өзінің бақылаулары мен апат орнының координаттары туралы Үйлестіру орталығына баяндайды, апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемемен байланыс орнатады, жай-күйін анықтайды, оған көмек көрсетеді және нәтижелері туралы Үйлестіру орталығына баяндайды.

9. Апат сигналдары 156,8 МГц жиілігінде (16 УҚТ арнасы) сондай-ақ, 121,5 МГц халықаралық авариялық жиіліктерде (әуе кемесін ұстап қалу кезінде пайдаланылатын) немесе радиотелефон режимінде 500 кГц немесе 2182 кГц және 8364 кГц жиіліктерде беріледі.

10. Іздестіру-құтқару кемесі жақындаған кезде апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемеге апат туралы хабарлама беру және онымен екі жақты радиобайланыс орнату қажет.

11. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеме іздестіру-құтқару кемесімен екі жақты байланыс орнатқан кезде радиостанциямен жұмыстың одан әрі тәртібін іздестіру-құтқару кемесінің капитаны айқындайды.

12. Құтқару операциясына қатысатын өзара іс-қимыл мақсатында радиобайланыс:

1) 130 МГц жиілігінде немесе әуе және теңіз кемелері (корабльдері) арасындағы Үйлестіру орталығы арқылы;

2) теңіз кемелері (корабльдері) арасындағы 156,3 МГц (06 УҚТ арнасы) жиілігінде;

3) құтқару операциясының командирі мен жедл штаб арасындағы Үйлестіру орталығы арқылы 2182 кГц және 8364 кГц жиіліктерінде жүзеге асырады.

13. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемелерге көмек көрсету үшін телефондық және телеграфтық байланыс арналарын беру бірінші кезекте жүргізіледі және хабарлардың басқа түрлерінің алдында басымдыққа ие болады.

2-параграф. Құтқару операцияларын ұйымдастыру тәртібі

14. Сауда мақсатында теңізде жүзу, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органдар, Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі мен Ұлттық қауіпсіздік комитеті (бұдан әрі - өзара іс-қимыл органдары) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізуді қамтамасыз ету үшін барлық қажетті шараларды қабылдайды.

15. Құтқару операциясын ұйымдастыру апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемеден апат сигналының келіп түскен сәтінен басталады.

16. Құтқару операциясы:

1) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес хабарлау схемасы бойынша апатқа ұшырау немесе апатқа ұшыраған теңіз кемесі туралы хабарлау;

2) жедел штаб құру;

3) құтқару операциясын ұйымдастыру және жүргізуді қамтиды.

17. Кемеден кеме немесе жағалау радиостанциялары, КОСПАС - САРСАТ жүйесі немесе басқа байланыс құралдары арқылы қабылдаған апат сигналын алған кезде оны Үйлестіру орталығына береді.

18. Үйлестіру орталығы осы кемеден, осындай кемеден сигнал алған кемелерден, сондай-ақ апат туралы хабар қабылдаған басқа радиостанциялардан апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеме туралы сигналды уақтылы және жедел қабылдауды қамтамасыз етеді.

19. Үйлестіру орталығы жедел және тұрақты екі жақты байланыс құралдарымен:

1) апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемемен, сондай-ақ құтқару операциясына қатысатын кемелермен;

2) КОСПАС-САРСАТ жүйесінің ақпарат қабылдау орталығы;

3) өзара іс-қимыл органдарының өкілдері;

4) Каспий маңы мемлекеттерінің үйлестіру орталықтарымен байланысу үшін жарақтандырылады.

Байланыс құралдары берілетін хабарламаларды кейіннен талдау үшін дыбыс жазу аппаратурасымен қамтамасыз етіледі.

20. Апат дабылы келіп түскен кезде Үйлестіру орталығының диспетчері бұл туралы ақпаратты өзара іс-қимыл органдары ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінің лауазымды адамдарына береді (қайталайды).

21. Құтқару операцияларын жүргізу үшін жедел штаб құрылады, оның құрамына өзара іс-қимыл органдары ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінің басшыларының орынбасары кіреді және Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Әскери-теңіз күштерінің өкілі басқарады.

22. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері Әскери-теңіз базасының теңіздегі (апат ауданындағы) құтқару операциясына тікелей басшылық ету үшін құтқару операциясының командирі тағайындалады.

23. Құтқару операциясын жүргізу орнында жалпы басшылықты жедел штаб жүзеге асырады.

24. Өзара іс-қимыл органдары ведомстваларының аумақтық бөлімшелерінің тиісті бөлімшелері, корабльдері, теңіз және әуе кемелері құтқару операциясының тікелей орындаушылары болып табылады.

25. Өзара іс-қимыл органдары өзара іс-қимыл жасайтын бөлімшелер мен Үйлестіру орталығы арасындағы тәулік бойы байланысты қамтамасыз ете отырып, құтқару операцияларына қатысатын өз бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастырады.

26. Өзара іс-қимыл органдары ведомстволарының аумақтық бөлімшелері, мемлекеттік шекараны қорғау саласындағы уәкілетті органды қоспағанда, олардың нақты болуы, орналасуы (қоныс аударуы), мүмкіндіктері мен белгіленген дайындық дәрежесі туралы ден қоюға әзірлікте бөлінетін кемелер (корабльдер) бойынша ақпаратты күн сайын Үйлестіру орталығының диспетчеріне өздерінің кезекші қызметтері арқылы және олар өзгерген кезде дереу береді.

27. Мемлекеттік шекараны қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі жедел штаб құру кезінде өздерінің кезекші қызметтері арқылы Үйлестіру орталығының диспетчеріне іс жүзінде бар-жоғы, орналасу (көшіру), ықтималдығы және әзірліктің белгіленген дәрежесі туралы ден қоюға әзірлікте бөлінетін кемелер (корабльдер) бойынша ақпарат береді..

28. Мемлекеттік шекараны қорғау, әуе кеңістігін күзету және қорғау саласындағы уәкілетті орган ведомстволарының аумақтық бөлімшесі іздестіру мен құтқаруды жедел ұйымдастыру үшін "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес құтқару операцияларына тартылған өзара іс-қимыл органдарының әуе және теңіз кемелерінің (корабльдерінің) Мемлекеттік шекарасын кесіп өтуді қамтамасыз етеді.

29. Құтқару операцияларына тартылған әуе және теңіз кемелері (корабльдер) әуе кеңістігін пайдалану жөніндегі қызметтің басталуы мен аяқталуы туралы ақпаратты немесе мемлекеттік шекараны кесіп өту координаттары мен уақытын Үйлестіру орталығы арқылы жедел штабқа береді.

3-параграф. Құтқару операциясын жүргізу тәртібі

30. Кемеден апат сигналын алған кезде Үйлестіру орталығының осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес хабарлау схемасы бойынша өзара іс-қимыл органдары ведомстволарының аумақтық бөлімшелерін хабардар етуді жүргізеді.

31. Авариялық жағдайдағы кеме туралы ақпаратты алған кезде осы Қағидалардың 21-тармағына сәйкес жедел штаб құрылады.

32. Үйлестіру орталығының диспетчерлері кеменің апатқа ұшырауы туралы хабарлама алған кезде апатқа ұшыраған немесе апатқа ұшыраған кемені табу, оның координаттарын анықтау, онымен радиобайланыс орнату, апат сипатын анықтау және кеме капитанының одан әрі іс-әрекеттері туралы шешімі үшін шаралар қабылдайды.

33. Диспетчер алынған ақпаратты дереу жедел штабқа хабарлайды.

34. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемені табу, оның координаттарын анықтау және онымен радиобайланыс орнату үшін мемлекеттік шекараны қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі жедел штабты Қазақстан Республикасының аумақтық сулары шегіндегі радиолокациялық жағдай туралы уақтылы ақпаратпен қамтамасыз етеді.

35. Жедел штаб алынған ақпаратты бағалайды және туындаған жағдайдың қандай авариялық кезеңге сәйкес келетінін айқындайды.

36. Жедел штаб құтқару операцияларын жүргізу жоспарын әзірлейді, ол:

1) күштер мен құралдардың тізбесі, құрамы және орналасуы;

2) өзара іс-қимылды және басқаруды ұйымдастыру;

3) күштердің қажетті әзірлігін ұстап тұру және оларды пайдалану үшін жауапкершілік;

4) байланыс және хабарлау мәселелері;

5) зардап шеккендерге медициналық көмекті ұйымдастыруды қамтиды.

37. Егер апатқа ұшырау жағдайындағы және апатқа ұшыраған кеменің орналасқан жері анықталса және ол қауіпсіз болса, жедел штаб айқынсыздық кезеңін жабады.

38. Егер байланыс құралдарының көмегімен алдын ала іздестіру нәтижесінде апатқа ұшырау жағдайындағы және апатқа ұшыраған кеменің орналасқан жері анықталмаса, жедел штаб алаңдаушылық кезеңін жариялайды.

39. Алаңдаушылық кезеңі кезінде жедел штаб іздестіру аймағына жақын орналасқан кемелерді (корабльдерді) жібереді және кезекші іздестіру-құтқару кемесін шығуына (ұшуына) команда береді.

40. Егер авариялық кемеде қалыпты пайдалану режимі қалпына келтірілсе, Үйлестіру орталығы радиобайланыстың немесе басқа құралдардың көмегімен оның қауіпсіздігіне кепілдік бергенге дейін оны қадағалауды жүзеге асырады.

41. Жедел штаб көмек көрсету аяқталған кезде алаңдаушылық кезеңін жабады.

42. Егер жағдай апатқа ұшырау жағдайындағы және апатқа ұшыраған кемеде де нашарласа, қауіпті және тікелей қауіп төнсе, жедел штаб апат кезеңін жариялайды.

43. Апат кезеңі басталған кездегі Үйлестіру орталығы:

1) апатқа ұшырау жағдайындағы және апатқа ұшыраған кеменің орналасқан жерін анықтайды және оның орналасқан жерін анықтаудағы ықтимал қатенің шамасын айқындайды;

2) апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеме иесін хабардар етеді және оны құтқару операциясының барысы туралы хабардар етеді (ақпарат болған жағдайда);

3) көмек қажет болуы мүмкін немесе осы операцияға қатысты болуы мүмкін Каспий маңы мемлекеттерінің іргелес аумағының құтқару қызметтерін (қажет болған жағдайда) хабардар етеді.

44. Апат кезеңі жарияланғаннан кейін Үйлестіру орталығы құтқару операциясына тартылған жедел штабты және іске қосылған күштерді авариялық кезеңнің барлық жағдайлары және осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес ақпараттандыру схемасы бойынша оқиғалардың кейінгі дамуы туралы хабардар етеді.

45. Авариялық кезеңге қатысты кез келген мәліметтерді алған жедел штаб оларды Үйлестіру орталығына береді.

46. Үйлестіру орталығы апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемеге қолданылған іс-қимылдар туралы ақпаратты береді.

47. Құтқару операциясын басқару кезінде жедел штабтың негізгі міндеттері:

1) құтқару операциясын жүргізу кезінде іздестіру-құтқару күштері мен құралдарының іс-қимылдарына тікелей басшылық жасау;

2) іздестіру мен құтқаруға тартылатын күштер мен құралдардың үйлестірілген іс-қимылдарын қамтамасыз ету;

3) құтқару операциялары процесінде күштер мен құралдардың ұлғаюын қамтамасыз ету (қажет болған жағдайда) болып табылады.

48. Іздестіру-құтқару кемелерінен ақпаратты қабылдау және оны жедел штабқа беру Үйлестіру орталығы арқылы жүзеге асырылады.

49. Жедел штаб іздестіру-құтқару күштері мен құралдарын басқару процесінде осы Қағидаларға 3, 4, 5, 6 және 7-қосымшаларға сәйкес зардап шеккендерге жедел анықтау және дереу көмек көрсету мақсатында барлық бөлінген іздестіру-құтқару күшетрі мен құралдарының іс-қимылдарын ұйымдастырады.

50. Апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеме туралы сигнал алғаннан кейін өзара іс-қимыл органдарының ведомстволарының аумақтық бөлімшелері құтқару операциясы командиріне жедел бағынуға ден қоюға әзірлікке бөлінген кемелерді (корабльдерді) береді.

51. Өзара іс-қимыл органдарының кемелері (корабльдері) құтқару операциясы командиріне өзара іс-қимыл органдарының капитаны (командирі) іздестіру мен құтқаруға дайын екендігі туралы баяндаған сәттен бастап құтқару операциясы командиріне жедел бағынуға берілген деп есептелсін.

52. Теңізде құтқару операциясының командирі тағайындалған сәтке дейін апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеме тұрған ауданға бірінші келген кеме (корабльдерді) құтқару операциясының командирі дербес болады және ол туралы Үйлестіру орталығын хабардар етеді.

53. Құтқару операциясының командирі:

1) іздестіру мен құтқару жұмыстарына бөлінген (қатысушыларға) кемелерге (корабльдерге) міндеттер қояды;

2) іздестіру мен құтқаруға бөлінген (қатысатын) кемелерге (корабльдерге) іздестіру учаскелерін айқындайды;

3) Үйлестіру орталығы арқылы оперативтік штабтан қосымша күштер мен құралдар сұратады;

4) құтқару операцияларын жүргізу барысында нақты жағдай мен мүмкіндіктерді негізге ала отырып, оған жасалған кез келген ұсыныстарды қабылдайды немесе қабылдамайды.

54. Құтқару операциясының командиріне:

1) құтқару операциясын басқаруын өзіне қабылдау;

2) ден қоюға әзірлікке бөлінген және құтқару операцияларына қатысатын кемелер (корабльдер) арасында Үйлестіру орталығы арқылы жедел штабпен өзара іс-қимылды ұйымдастыру;

3) құтқару операцияларын жоспарлау және жүргізу, жағдай картасын, оқиғалар журналын, гидрометеорологиялық жағдайды есепке алу журналын және қажетті анықтамалық материалдарды жүргізу үшін өзара іс-қимыл органдары ведомстволарының басшылық құжаттарына сәйкес кемелердің (корабльдердің) бірінде құтқару операциялары штабын ұйымдастыру;

4) апатқа ұшырау жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеменің ықтимал орналасқан жерін анықтау;

5) іздестіру объектісі анықталғаннан кейін құтқару операциясы үшін кемелер (корабльдер) тағайындау;

6) операцияның уақтылы басталуын ұйымдастыру;

7) өзара әрекет ететін іс-қимыл органдарының кемелері (корабльдері) үшін іздестіру схемасын, іздестіру учаскесін айқындау;

8) апатқа ұшыру жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кеменің капитанынан адамдарды құтқару және кемеге (корабльге) көмек көрсету қызметін қабылдауға келісімі туралы сұрау салу;

9) жедел штабқа есептік материалдарды қоса бере отырып, құтқару операцияларының қорытындылары бойынша есеп беру қажет.

55. Өзара іс-қимыл органдарының оқытылған персоналмен (экипажбен) жинақталған және құтқару операциясы аймағына келумен іздестіру мен құтқару бойынша іс-шараларын жылдам ден қою өткізуге арналған жабдықтармен жарақталған кемесі (кораблі):

1) құтқару операциясы командирінің кемесімен (корабльімен) және өз ведомствосының кезекші күштерімен (командалық пунктімен) байланыс орнатады;

2) өздігінен немесе апатқа ұшыру жағдайындағы немесе апатқа ұшыраған кемені іздестіру және құтқару тобының құрамында әрекет ету үшін тапсырма алады;

3) берілген учаскеде (ауданда) іздестіру кезінде кеме (корабль) капитаны (командирі) іздестіру тәсілін дербес таңдайды.

56. Зардап шеккендер қауіпсіз жерге келген кезде шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету үшін азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшесінің лауазымды адамдарына беріледі.

57. Құтқару операциясын тоқтата тұру туралы шешімді жедел штабпен келісім бойынша құтқару операциясының командирі қабылдайды.

58. Құтқару операциясы келесі жағдайда аяқталды деп саналады:

1) жедел штаб кеменің немесе құтқару операциясына байланысты адамдардың апатқа ұшырау жағдайынан шыққаны туралы ақпарат алынса;

2) іздестіру жүргізілетін кеме немесе адамдар табылса және тірі қалғандары құтқарылса;

3) іздеуге қабылданған шаралар нәтиже бермесе.

59. Іздестіру-құтқару күштері мен құралдары құтқару операциясын жүргізгеннен кейін алғашқы орналасу орнына қайтып келген кезде құтқару операциясы толық аяқталды деп саналады.

60. Құтқару операциясының аяқталғаны туралы жедел штаб құтқару операциясына тартылған барлық өзара іс-қимыл органдарына, орталықтарға және қызметтерге дереу хабардар етеді.

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 1-қосымша

Хабарландыру схемасы

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 2-қосымша

Ақпараттандыру схемасы

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 3-қосымша

Кеңейтілген квадрат бойынша іздеу 1 кеме

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 4-қосымша

Параллель галстармен іздеу 2 кеме

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 5-қосымша

Секторлар бойынша іздеу

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 6-қосымша

Параллель галстармен іздеу 3 кеме

Каспий теңізінің қазақстандық секторында құтқару операцияларын жүргізу қағидаларына 7-қосымша

Параллель галстармен іздеу 5 және одан астам кемелер