Об утверждении Правил организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в специальном учебном заведении Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 26 августа 2021 года № 419. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 августа 2021 года № 24141.

В соответствии с подпунктом 8) статьи 5-1 Закона Республики Казахстан "Об образовании", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в специальном учебном заведении Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

2. Департаменту кадровой политики Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Ю. Ильин

Утверждены приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 26 августа 2021 года № 419

Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в специальном учебном заведении Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в специальном учебном заведении Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 8) статьи 5-1 Закона Республики Казахстан "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании").

2. Правила определяют порядок организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в специальном учебном заведении Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (далее – специальное учебное заведение МЧС).

3. В Правилах применяются следующие термины и определения:

1) автор – физическое лицо, творческим трудом которого создано произведение науки, литературы, искусства;

2) авторский коллектив – группа физических лиц, выступающая в качестве соавторов;

3) разработчик – юридическое лицо, творческим трудом которого созданы учебник, учебно-методический комплекс и учебно-методическое пособие;

4) апробация учебных изданий и учебно-методических комплексов – внедрение и комплексное изучение практики использования учебных изданий и учебно-методических комплексов в учебном процессе в специальном учебном заведении МЧС;

5) мониторинг учебных изданий и учебно-методических комплексов – сбор, хранение, обработка и распространение информации по результатам внедрения учебных изданий и учебно-методических комплексов в учебный процесс специального учебного заведения МЧС;

6) учебное издание – издание, предназначенное для использования в учебном процессе по конкретной образовательной (учебной) программе;

7) учебно-методический комплекс – совокупность единичных учебных и методических материалов, направленных на обеспечение освоения обучающимися содержания учебных предметов (дисциплин).

Глава 2. Порядок подготовки учебных изданий и учебно-методических комплексов

4. Подготовка учебных изданий и учебно-методических комплексов осуществляется автором (авторским коллективом, разработчиком) в соответствии с Государственным общеобязательным стандартом высшего образования, согласно приложению 1 к приказу Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 20 июля 2022 года № 2 "Об утверждении государственных общеобязательных стандартов высшего и послевузовского образования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 28916) (далее – приказ № 2) и Государственным общеобязательным стандартом послевузовского образования, согласно приложению 2 к приказу № 2 (далее – ГОСО).

Сноска. Пункт 4 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 13.10.2023 № 554 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Автор (авторский коллектив, разработчик) осуществляет подготовку учебных изданий и учебно-методических комплексов с учетом следующих требований:

1) включение наиболее актуальных знаний по учебному предмету (дисциплине);

2) достоверность представленного учебного и методического материала;

3) учет контингента обучающихся (по образовательной программе);

4) профессиональная, практическая направленность содержания учебного материала.

6. В состав авторского коллектива учебных изданий и учебно-методических комплексов входят ученые, научные сотрудники (военнослужащие), преподаватели, преподаватели-методисты по профилю учебного издания, сотрудники (военнослужащие) Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (далее – МЧС).

Сноска. Пункт 6 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 13.10.2023 № 554 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Подготовка учебно-методических комплексов осуществляется на соответствующих кафедрах (циклах).

8. Учебно-методические комплексы на кафедре (цикла) разрабатываются до начала учебного года.

9. Подготовленные и доработанные в соответствии с замечаниями (при наличии) рецензента, автором (авторским коллективом, разработчиком), рукопись и полученные рецензии обсуждаются на заседании кафедры (цикла, факультета, института) специального учебного заведения МЧС.

10. По результатам рассмотрения проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов на заседании кафедры (цикла, факультета, института) в течение трех рабочих дней принимается одно из следующих решений:

рекомендовать учебное издание или учебно-методический комплекс для обсуждения и одобрения на учебно-методическом (ученом) совете;

не рекомендовать учебное издание или учебно-методический комплекс для обсуждения и одобрения на учебно-методическом (ученом) совете.

Критериями для принятия решения на заседании кафедры (цикла, факультета, института) при отборе проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов являются:

отсутствие грамматических, пунктуационных, стилистических ошибок;

наличие не менее двух тематических рецензий:

1) внутренняя (от лица, имеющего ученую степень согласно специфике издания);

2) внешняя (от специалиста органа гражданской защиты с опытом работы не менее 10 лет по специфике или тематике издания).

11. Решение заседания кафедры (цикла, факультета, института) о направлении проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов на обсуждение на учебно-методическом (ученом) совете учебного заведения принимается членами кафедры (цикла, факультета, института), участвовавших в заседании, на основе открытого голосования большинством голосов. Решение по итогам заседания кафедры (цикла, факультета, института) считается правомочным, если в нем приняло участие не менее 2/3 членов кафедры (цикла, факультета, института). При равенстве голосов, голос начальника кафедры (цикла, факультета, института) является решающим.

12. Кафедры (циклы) дополняют учебно-методический комплекс методическими документами, отражающих особенности преподавания дисциплины, оптимизирующими учебный процесс.

13. При принятии кафедрой (циклом) решения о рекомендации проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов автор(ы) направляют их на учебно-методический (ученый) совет для рассмотрения. Учебно-методический (ученый) совет до заседания проводит экспертизу проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов. По результатам рассмотрения учебно-методический (ученый) совет в течение одного месяца рекомендует или отказывает в издании и использовании в учебном процессе проекты учебных изданий или учебно-методических комплексов.

Критериями для принятия решения на заседании учебно-методического (ученого) совета при отборе проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов являются:

наличие положительного решения заседания кафедры;

положительное экспертное заключение;

соответствие проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов образовательным программам.

14. При принятии учебно-методическим (ученым) советом решения о печати, учебное издание передается в отдел (подразделение) по организации редакционно-издательской работы для редактирования и верстки. После редакторской работы учебное издание передается в типографию для тиражирования.

Глава 3. Порядок экспертизы учебных изданий и учебно-методических комплексов

15. Экспертиза учебных изданий и учебно-методических комплексов осуществляется в целях оценки соответствия содержания требованиям ГОСО, научным исследованиям, целям обучения, развития обучающихся, современным требованиям психолого-педагогической науки.

Сноска. Пункт 15 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 13.10.2023 № 554 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. Экспертиза учебных изданий проводится экспертами, назначаемыми учебно-методическим (ученым) советом из числа профессорско-преподавательского состава, имеющих ученую степень, степень PhD или доктора по профилю и являющихся специалистами в той сфере, в которой подготовлено учебное издание.

17. На основании заключения экспертов (по соблюдению режима секретности и соответствия учебным дисциплинам) учебно-методический (ученый) совет рекомендует или отказывает учебное издание к изданию и использованию в учебном процессе.

18. Автор (авторский коллектив или разработчик) направляет в учебно-методический (ученый) совет рапорт (заявку) о рассмотрении и одобрении учебного издания, где указывается автор (авторский коллектив, разработчик) в соответствии с его титульным листом, название, язык издания, год.

К рапорту (заявке) прилагаются:

1) выписка из протокола заседания кафедры (цикла);

2) сведения об авторе (авторском коллективе, разработчике);

3) рукопись в распечатанном и электронном варианте;

4) пояснительная записка к учебному изданию;

5) две рецензии – внутренняя и внешняя;

6) инструкция по установке и руководство для пользователя в свободной форме (для электронных учебных изданий);

7) справка о результатах проверки учебного издания или учебно-методического комплекса на предмет наличия в них заимствований (плагиата) без ссылки на автора.

Допустимый уровень заимствований (плагиата) для учебного издания или учебно-методического комплекса принимается решением ученого совета специального учебного заведения МЧС.

Пояснительная записка к вновь подготовленным учебным изданиям содержит основные концептуальные идеи издания, актуальность разработки, реализацию требований ГОСО, типовой учебной программы, для переиздаваемых учебных изданий – внесенные автором (авторским коллективом, разработчиком) дополнения и изменения.

19. Экспертиза одного учебного издания и учебно-методического комплекса организуется и проводится до шестидесяти календарных дней.

20. В экспертном заключении указываются одно из следующих решений:

1) рекомендуется к изданию и использованию в учебном процессе;

2) не рекомендуется к изданию.

21. При несогласии автора (авторского коллектива, разработчика) с результатами экспертизы проводится дополнительная экспертиза проектов учебных изданий или учебно-методических комплексов, производство которой поручается другим экспертам в соответствии с пунктом 16 настоящих Правил.

22. Учебное издание, не рекомендованное к изданию и использованию в учебном процессе, автор (авторский коллектив, разработчик) представляет на повторную экспертизу после доработки и устранения замечаний.

23. Срок проведения повторной и дополнительной экспертиз составляет 30 календарных дней. Повторно отклоненное учебное издание не принимается на экспертизу в течение года. Повторная и дополнительная экспертизы проводятся в порядке, предусмотренном пунктами 13, 16 настоящих Правил.

24. Экспертиза учебно-методических комплексов проводится на совместных методических заседаниях кафедр.

Глава 4. Порядок апробации учебных изданий

25. Апробация вновь разработанных учебных изданий проводится в течение одного учебного года.

26. Апробация проводится с целью последующего внедрения учебного издания в учебный процесс, что отражается в соответствующем акте внедрения.

27. По истечении одного учебного года после проведения апробации оформляется акт внедрения учебного издания в учебный процесс.

Глава 5. Порядок издания учебных изданий

28. Издание учебных изданий осуществляется на основании положительного экспертного заключения и рекомендации учебно-методического (ученого) совета за счет средств специального учебного заведения МЧС или автора (авторского коллектива, разработчика).

29. Для издания в типографии специального учебного заведения МЧС учебное издание включается в ежегодный тематический план издания, формируемый подразделением по организации редакционно-издательской работы.

30. Автором (авторским коллективом, разработчиком) осуществляется исправленное, дополненное, переработанное, пересмотренное, переводное переиздание.

Глава 5. Порядок мониторинга издания учебных изданий и учебно-методических комплексов

31. Мониторинг учебных изданий всех уровней образования проводится учебно-методическим подразделением (центром, отделом) с целью:

1) улучшения качества учебных изданий и учебно-методических комплексов;

2) анализа обеспеченности учебного процесса и уровня внедрения учебной литературой в учебный процесс специального учебного заведения МЧС.

32. Мониторинг учебно-методических комплексов проводится кафедрой (циклом) и учебно-методическим подразделением (центром, отделом) с целью улучшения его качества и эффективности использования в учебном процессе.

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің әскери, арнаулы оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 26 тамыздағы № 419 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 28 тамызда № 24141 болып тіркелді.

"Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-1-бабының 8) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің арнаулы оқу орнында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Кадр саясаты департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрі

Ю. Ильин

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрі 2021 жылғы 26 тамыздағы № 419 бұйрығымен бекітіліген

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің арнаулы оқу орнында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің арнаулы оқу орнында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) 5-1-бабының 8) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Қағидалар Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің арнаулы оқу орнында (бұдан әрі – ТЖМ-ның арнаулы оқу орны) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

3. Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) автор – шығармашылық еңбегімен ғылым, әдебиет, өнер туындысын жасаған жеке тұлға;

2) авторлық ұжым – серіктес авторлар ретінде жинақталған жеке тұлғалар тобы;

3) әзірлеуші – оқу әдебиеттерінің мазмұнын жобалаумен, мазмұндаумен және ресімдеумен айналысатын жеке немесе заңды тұлға;

4) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді сынамақтан өткізу – ТЖМ-ның арнаулы оқу орнындағы оқу процесінде оқулық басылымдары мен оқу – әдістемелік кешендерді пайдалану практикасын енгізу және кешенді зерделеу;

5) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендердің мониторингі – ТЖМ-ның арнаулы оқу орнының оқу процесіне оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді енгізу нәтижелері бойынша ақпаратты жинау, сақтау, өңдеу және тарату;

6) оқулық басылымы – нақты білім беру (оқу) бағдарламасы бойынша оқу процесінде пайдалануға арналған басылым;

7) оқу-әдістемелік кешен – білім алушылардың оқу пәндерінің (пәндерінің) мазмұнын меңгеруін қамтамасыз етуге бағытталған жекелеген оқу және әдістемелік материалдардың жиынтығы.

2-тарау. Оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау тәртібі

4. Оқу басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындауды автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) "Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2022 жылғы 20 шілдедегі № 2 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеуі тізілімінде № 28916 болып тіркелген) (бұдан әрі - № 2 бұйрық) 1-қосымшаға сәйкес Жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына және № 2 бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына (бұдан әрі-МЖМБС) сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 13.10.2023 № 554 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) мынадай талаптарды ескере отырып, оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындауды жүзеге асырады:

1) оқу пәні (пәндері) бойынша неғұрлым өзекті білімді енгізу;

2) ұсынылған оқу және әдістемелік материалдың дұрыстығы;

3) білім алушылар контингентін есепке алу (білім беру бағдарламасы бойынша);

4) оқу материалы мазмұнының кәсіби, практикалық бағыттылығы.

6. Оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендердің авторлық ұжымының құрамына ғалымдар, ғылыми қызметкерлер (әскери қызметшілері), оқытушылар, оқу басылымының бейіні бойынша оқытушы-әдіскерлер, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің (бұдан әрі – ТЖМ) қызметкерлері (әскери қызметшілер) кіреді.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 13.10.2023 № 554 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Оқу-әдістемелік кешендерді дайындау тиісті кафедраларда (циклдарда) жүзеге асырылады.

8. Кафедрадағы (циклдегі) оқу-әдістемелік кешендер оқу жылы басталғанға дейін әзірленеді.

9. Рецензенттің, автордың (авторлық ұжымның, әзірлеушінің) ескертулеріне сәйкес дайындалған және пысықталған қолжазба мен алынған рецензиялар ТЖМ-ның арнаулы оқу орны кафедрасының (цикл, факультет, институт) отырысында талқыланады.

10. Кафедра (цикл, факультет, институт) отырысында оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын қарау нәтижелері бойынша үш жұмыс күні ішінде мынадай шешімдердің бірі қабылданады:

оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңесте талқылау және мақұлдау үшін оқулық басылымын немесе оқу-әдістемелік кешенді ұсыну;

оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңесте талқылау және мақұлдау үшін оқулық басылымын немесе оқу-әдістемелік кешенді ұсынбау.

Кафедра (цикл, факультет, институт) отырысында оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын іріктеу кезінде шешім қабылдау үшін өлшемшарттар мыналар болып табылады:

грамматикалық, пунктуациялық, стилистикалық қателердің болмауы;

кемінде екі тақырыптық рецензияның болуы:

1) ішкі (басылымның ерекшелігіне сәйкес ғылыми дәрежесі бар тұлғаның атынан);

2) сыртқы (басылымның ерекшелігі немесе тақырыбы бойынша кемінде 10 жыл жұмыс тәжірибесі бар азаматтық қорғау органы маманынан).

11. Кафедра (цикл, факультет, институт) отырысының оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын оқу орнының оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңесінде талқылауға жіберу туралы шешімін отырысқа қатысқан кафедра (цикл, факультет, институт) мүшелері ашық дауыс беру негізінде көпшілік дауыспен қабылдайды. Кафедра (цикл, факультет, институт) отырысының қорытындысы бойынша шешім, егер оған кафедра (цикл, факультет, институт) мүшелерінің кемінде 2/3 қатысса, заңды деп есептеледі. Дауыстар тең болған жағдайда кафедра (цикл, факультет, институт) бастығының дауысы шешуші болып табылады.

12. Кафедралар (циклдар) оқу-әдістемелік кешенді оқу процесін оңтайландыратын пәнді оқыту ерекшеліктерін көрсететін әдістемелік құжаттардың түрлерімен толықтырады.

13. Кафедра (цикл) оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын ұсыну туралы шешім қабылдаған кезде автор(лар) оларды қарау үшін оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңеске жібереді. Оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңес отырысқа дейін оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларына сараптама жүргізеді. Қарау нәтижелері бойынша оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңес бір ай ішінде оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын басып шығаруды және оқу процесінде пайдалануды ұсынады немесе бас тартады.

Оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларын іріктеу кезінде оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңестің отырысында шешім қабылдау үшін өлшемшарттар мыналар болып табылады:

кафедра отырысының оң шешімінің болуы;

оң сараптамалық қорытынды;

оқулық басылымдары немесе оқу-әдістемелік кешендер жобаларының білім беру бағдарламаларына сәйкестігі.

14. Оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңесі баспа туралы шешім қабылдаған кезде оқулық басылымын редакциялау және беттеу үшін редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру жөніндегі бөлімге (бөлімшеге) беріледі. Редакторлық жұмыстан кейін оқулық басылымы баспаханаға тираждау үшін жіберіледі.

3-тарау. Оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді сараптау тәртібі

15. Оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді сараптау мазмұнының МЖМБС талаптарына, ғылыми зерттеулерге, білім алушыларды оқыту, дамыту мақсаттарына, психологиялық-педагогикалық ғылымның қазіргі заманғы талаптарына сәйкестігін бағалау мақсатында жүзеге асырылады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 13.10.2023 № 554 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Оқулық басылымдарына сараптаманы оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңес тағайындайтын, ғылыми дәрежесі, бейіні бойынша PhD немесе доктор дәрежесі бар және оқу басылымы дайындалған салада мамандар болып табылатын профессор-оқытушылар құрамы қатарынан сарапшылар өткізеді.

17. Сарапшылардың қорытындысы негізінде (құпиялылық режимін сақтау және оқу пәндерінің сәйкестігі бойынша) оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңес оқу басылымын басып шығаруға және оқу процесінде пайдалануға ұсыным жасайды немесе бас тартады.

18. Автор (авторлық ұжым немесе әзірлеуші) оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңеске оқулық басылымын қарау және мақұлдау туралы баянат (өтінім) жібереді, онда автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) оның негізгі бетіне сәйкес, басылымның атауы, тілі, жылы көрсетіледі.

Баянатқа (өтінімге):

1) кафедра (цикл) отырысы хаттамасынан үзінді;

2) автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) туралы мәліметтер;

3) басып шығарылған және электрондық нұсқадағы қолжазба;

4) оқу басылымына түсіндірме жазба;

5) екі рецензия – ішкі және сыртқы;

6) еркін түрдегі орнату жөніндегі нұсқаулық және пайдаланушыға арналған нұсқаулық (электрондық оқу басылымдары үшін);

7) оқулық басылымын немесе оқу-әдістемелік кешенді авторға сілтеме жасамай-ақ оларда қарыз алудың (плагиаттың) бар-жоғын тексеру нәтижелері туралы анықтама қоса беріледі.

Оқулық басылымы немесе оқу-әдістемелік кешен үшін қарыз алудың (плагиаттың) жол берілетін деңгейі ТЖМ-ның арнаулы оқу орны Ғылыми кеңесінің шешімімен қабылданады.

Жаңадан дайындалған оқулық басылымдарына түсіндірме жазба басылымның негізгі тұжырымдамалық идеяларын, әзірлеудің өзектілігін, МЖМБС, үлгілік оқу бағдарламасының талаптарын іске асыруды, қайта басып шығарылатын оқулық басылымдары үшін – автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) енгізген толықтырулар мен өзгерістерді қамтиды.

19. Бір оқулық басылымын және оқу-әдістемелік кешенді сараптау күнтізбелік алпыс күнге дейін ұйымдастырылады және жүргізіледі.

20. Сараптамалық қорытындыда мынадай шешімдердің бірі көрсетіледі:

1) басып шығаруға және оқу процесінде пайдалануға ұсынылады;

2) басылымға ұсынылмайды.

21. Автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) сараптама нәтижелерімен келіспеген жағдайда оқулық басылымдарының немесе оқу-әдістемелік кешендердің жобаларына қосымша сараптама жүргізіледі, оны жүргізу осы Қағидалардың 16-тармағына сәйкес басқа сарапшыларға тапсырылады.

22. Басылымға және оқу процесінде пайдалануға ұсынылмаған оқулық басылымын автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) ескертулер пысықталғаннан және жойылғаннан кейін қайта сараптамаға ұсынады.

23. Қайталама және қосымша сараптамаларды жүргізу мерзімі күнтізбелік 30 күнді құрайды. Қайта қабылданбаған оқулық басылым бір жыл ішінде сараптамаға қабылданбайды. Қайталама және қосымша сараптамалар осы Қағидалардың 13, 16-тармақтарында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

24. Оқу-әдістемелік кешендердің сараптамасы кафедралардың бірлескен әдістемелік отырыстарында жүргізіледі.

4-тарау. Оқулық басылымдарын сынамақтан өткізу тәртібі

25. Жаңадан әзірленген оқулық басылымдарын сынамақтан өткізу бір оқу жылы ішінде жүргізіледі.

26. Сынамақтан өткізу оқулық басылымын оқу процесіне кейіннен енгізу мақсатында жүргізіледі, бұл тиісті енгізу актісінде көрсетіледі.

27. Сынамақтан өткізу жүргізілгеннен кейін бір оқу жылы өткеннен кейін оқулық басылымын оқу процесіне енгізу актісі рәсімделеді.

5-тарау. Оқулық басылымдарын шығару тәртібі

28. Оқулық басылымдарын шығару оң сараптамалық қорытынды және оқу-әдістемелік (ғылыми) кеңестің ұсынымы негізінде ТЖМ арнаулы оқу орнының немесе автордың (авторлық ұжымның, әзірлеушінің) қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

29. ТЖМ-ның арнайы оқу орнының баспаханасында басып шығару үшін оқулық басылымы редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру бөлімшесі қалыптастыратын басылымның жыл сайынғы тақырыптық жоспарына енгізіледі.

30. Автор (авторлық ұжым, әзірлеуші) түзетілген, толықтырылған, қайта өңделген, қайта қаралған, аударылғанды қайта басып шығаруды жүзеге асырады.

6-тарау. Оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерге мониторинг жүргізу тәртібі

31. Білім берудің барлық деңгейлеріндегі оқулық басылымдарына мониторингті оқу-әдістемелік бөлімше (орталық, бөлім):

1) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендердің сапасын жақсарту;

2) оқу процесінің қамтамасыз етілуін және ТЖМ-ның арнаулы оқу орнының оқу процесіне оқу әдебиетімен енгізу деңгейін талдау.

32. Оқу-әдістемелік кешендердің мониторинг жүргізуді кафедра (цикл) және оқу-әдістемелік бөлімше (орталық, бөлім) оқу процесінде оның сапасы мен пайдалану тиімділігін жақсарту мақсатында жүргізеді.