ИНСТРУКЦИЯ "О порядке удостоверения доверенностей и завещаний начальниками, эаместителями по медицинской части, старшими и дежурными врачами госпиталей, санаториев и других военно-лечебных заведений, а также командирами (начальниками) воинских частей, соединений, учреждений и военно-учебных заведений в местах, где отсутствуют органы и лица, имеющие право совершать нотариальные действия"

Утверждена приказом Министра юстиции Республики Казахстан от 8 января 1998 г. N 5. Зарегистрированa в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10.03.1998 г. N 481. Утратила силу - приказом Министра юстиции РК от 4 ноября 2004 года N 325 (V043191)

      1. Настоящая Инструкция "О порядке удостоверения доверенностей и завещаний начальниками, заместителями по медицинской части, старшими и дежурными врачами госпиталей, санаториев и других военно-лечебных заведений, а также командирами (начальниками) воинских частей, соединений, учреждений и военно-учебных заведений в местах, где отсутствуют органы и лица, имеющие право совершать нотариальные действия" (далее - "Инструкция") определяет порядок и правила удостоверения должностными лицами доверенностей и завещаний, приравненных к нотариально удостоверенным.
      2. В соответствии со статьей 167 K941000_  Гражданского кодекса Республики Казахстан, статьей 538 K631000_  Гражданского кодекса Каз.ССР и статьей 37 Закона Республики Казахстан Z970155_  "О нотариате", к нотариально удостоверенным документам приравниваются:
      1) доверенности и завещания военнослужащих и других лиц, находящихся на излечении в госпиталях, санаториях и других военно-лечебных учреждениях, удостоверенные начальниками, заместителями по медицинской части, старшими и дежурными врачами этих госпиталей, санаториев и других военно-лечебных учреждений;
      2) доверенности и завещания военнослужащих, а в пунктах дислокации воинских частей, соединений, учреждений и военно-учебных заведений, где нет нотариусов и должностных лиц, уполномоченных на совершение нотариальных действий, также доверенности и завещания рабочих и служащих, членов их семей и членов семей военнослужащих, удостоверенные командирами (начальниками) этих частей, соединений, учреждений и заведений.
      3. Основные термины и определения, применяемые в настоящей Инструкции:
      1) завещание - личное распоряжение гражданина на случай смерти по поводу принадлежащего ему имущества, с назначением наследников, сделанное в предусмотренной законом форме;
      2) завещатель - лицо, которое отдает распоряжение на случай смерти по поводу принадлежащего ему имущества;
      3) доверенность - письменное уполномочие одного лица (доверителя) для представительства от его имени, выдаваемое им другому лицу (поверенному);
      4) дееспособность - способность гражданина своими действиями приобретать и осуществлять гражданские права, создавать для себя гражданские обязанности и исполнять их;
      5) недееспособный гражданин - гражданин, который вследствие психического заболевания или слабоумия не может понимать значения своих действий или руководить ими и в установленном законом порядке признан судом недееспособным;
      6) ограниченно дееспособный гражданин - гражданин, который вследствие злоупотребления спиртными напитками или наркотическими веществами ставит свою семью в тяжелое материальное положение и в установленном законом порядке ограничен судом в дееспособности;
      7) опека (попечительство) - одна из правовых форм государственной защиты прав и интересов недееспособных или ограниченно дееспособных лиц;
      8) опекун (попечитель) - лицо, на которое государство возлагает обязанности по защите прав и интересов недееспособных или ограниченно дееспособных совершеннолетних лиц.
      9) подопечный - лицо, над которым устанавливается опека (попечительство);
      10) удостоверительная надпись - надпись, сделанная лицом, уполномоченным совершать нотариальные действия, удостоверяющая факт совершения нотариального действия, с указанием даты удостоверения или выдачи документа, фамилию лица, удостоверившего документ, место совершения нотариального действия, наименование совершенного нотариального действия, сведения о регистрации нотариального действия в реестре, подпись лица, уполномоченного на совершение нотариального действия, оттиск печати;
      11) должностные лица - начальники, их заместители по медицинской части, старшие и дежурные врачи госпиталей, санаториев и других военно-лечебных заведений, а также командиры (начальники) воинских частей, соединений, учреждений и военно-учебных заведений.
      4. Доверенности и завещания удостоверяются по устному обращению заинтересованных лиц, находящихся на излечении в госпиталях, санаториях и других военно-лечебных учреждениях, а также лиц, находящихся в пунктах дислокации воинских частей, соединений, учреждений и военно-учебных заведений.
      5. Должностные лица должны соблюдать тайну удостоверяемых доверенностей и завещаний. Содержание завещания не может быть сообщено никому другому, в том числе и лицам, указанным в завещании.
      Справки о наличии доверенности или о ее содержании выдаются только лицам, по поручению которых удостоверялись доверенности, либо их уполномоченным лицам.
      Справки о наличии завещания и о его содержании выдаются заинтересованным лицам только после смерти завещателя по представлении свидетельства о его смерти.
      Сведения об удостоверенных доверенностях и завещаниях могут быть выданы по письменному требованию суда, органов прокуратуры, а также следствия и дознания, по находящимся в их производстве уголовным и гражданским делам.
      6. Правила соблюдения тайны удостоверенных доверенностей и завещаний распространяются также на лиц, которым об удостоверенных доверенностях и завещаниях стало известно в связи с выполнением ими служебных обязанностей.
      7. Должностные лица, а также лица, которым об удостоверенных доверенностях и завещаниях стало известно в связи с выполнением ими служебных обязанностей, виновные в умышленном разглашении тайны удостоверяемых документов, несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      8. Должностное лицо при удостоверении доверенностей и завещаний устанавливает личность и проверяет дееспособность лица, обратившегося за удостоверением доверенности или завещания.
      Личность обратившегося лица устанавливается по паспорту, военному билету или удостоверению личности.
      Удостоверению подлежат доверенности и завещания лишь лиц, достигших 18-летнего возраста.
      9. Должностное лицо при удостоверении завещания должно убедиться, что завещатель понимает значение своих действий, руководит ими, не заблуждается относительно подготовленного завещания, ему никто не угрожает и не обманывает.
      10. Не подлежат удостоверению доверенности и завещания лиц, которые решением суда, вступившим в законную силу, признаны недееспособными вследствие психического заболевании или слабоумия, а также лиц, находящихся в момент составления доверенности или завещания в таком состоянии, когда они не могут понимать значения своих действий ими руководить ими (например, лиц, находящихся в состоянии алкогольного, наркотического или томсикоманического опьянения).
      11. Если лицо, обратившееся за удостоверением доверенности или завещания ограничено судом в дееспособности в порядке, установленном законом, то должностное лицо:
      1) удостоверяет доверенность на распоряжение имуществом лишь с согласия попечителя;
      2) отказывает в удостоверении завещания.
      12. Должностное лицо до удостоверения доверенности или завещания обязано:
      1) предупредить доверителя и завещателя о последствиях, возникающих в связи с удостоверением доверенности или завещания;
      2) разъяснить им порядок изменения, отмены доверенности или завещания;
      3) разъяснить им права и обязанности, вытекающие из доверенности или завещания;
      4) составить по просьбе доверителя или завещателя проект доверенности или завещания.
      13. Должностное лицо, подготовившее проект доверенности или завещания, зачитывает содержание проекта вслух заинтересованному лицу либо последнее читает этот проект сам. Заинтересованное лицо в случае согласия с проектом подписывает его в присутствии должностного лица.
      14. Если дееспособное лицо, обратившееся за удостоверением доверенности или завещания:
      1) не может лично расписаться вследствие физических недостатков или по каким-либо иным причинам, то по его просьбе и в его присутствии, а также в присутствии должностного лица документ может быть подписан другим лицом с указанием причин, в силу которых документ не может быть подписан собственноручно доверителем или завещателем;
      2) не может ясно выразить свое волеизъявление вследствие физического недостатка (глухой, немой, глухонемой), то при удостоверении доверенности или завещания обязательно должно присутствовать грамотное дееспособное лицо, которое может объясниться с ним и удостоверить своей подписью, что содержание завещания или доверенности соответствует воле участвующего в ней глухого, немого, глухонемого лица;
      3) не может ознакомиться с содержанием удостоверяемой доверенности или завещания вследствие неграмотности или физического недостатка (недостаточного иди полного отсутствия зрения), то ему прочитывается текст документа, о чем на документе делается соответствующая отметка.
      15. Поверенный не может подписывать доверенность за доверителя.
      Лицо, в пользу которого завещается имущество, не может подписывать его за завещателя.
      Должностное лицо, удостоверяющее доверенность или завещание, не может подписывать их за доверителя или завещателя.
      16. Текст доверенности или завещания должен быть написан или напечатан четко. В случае написания текста документа от руки употребляются чернила синего или фиолетового цветов.
      Не подлежат удостоверению документы, имеющие подчистки, приписки, зачеркнутые слова или неоговоренные исправления, а также документы, написанные карандашом или фломастером.
      В тексте удостоверяемого документа числа и сроки должны быть обозначены хотя бы один раз словами. Фамилии, имена, отчества физических лиц, их место жительства должны быть написаны полностью, а наименования юридических лиц - без сокращений, с указанием их места нахождения.
      Незаполненные до конца строки и другие свободные места в доверенностях и завещаниях прочеркиваются, приписки и поправки должны быть оговорены перед подписью доверителя или завещателя и повторены в конце удостоверительной надписи, при этом исправления должны быть сделаны так, чтобы все, ошибочно написанное, а затем зачеркнутое, можно было прочесть в первоначальном тексте.
      17. В удостоверении доверенности или завещания может быть отказано, если:
      1) совершение такого действия противоречит закону;
      2) с просьбой об удостоверении доверенности или завещания обратилось недееспособное лицо;
      3) содержание доверенности или завещания не соответствует требованиям закона.
      В случае отказа лицу, обратившемуся за удостоверением доверенности или завещания, должностным лицом незамедлительно вручается постановление в письменном виде с указанием причин отказа.
      18. Отказ в удостоверении доверенности или завещания, а также их неправильное удостоверение могут быть обжалованы в судебном порядке.
      19. Должностное лицо не вправе удостоверять доверенности или завещания на свое имя, от своего имени, на имя и от имени своего супруга, его и своих родственников (родителей, детей, братьев, сестер, внуков, деда, бабушки).
      Доверенности и завещания, удостоверенные с нарушением вышеуказанных правил, являются недействительными.
      20. Доверенности совершеннолетних дееспособных граждан могут удостоверяться от имени одного лица на имя другого, от имени нескольких лиц на имя одного лица и от имени одного лица на имя нескольких лиц.
      21. Лицу при обращении с просьбой об удостоверении доверенностей разъясняется его право:
      1) указать в доверенности, что поверенный вправе передоверить предоставленные ему этой доверенностью полномочия другому лицу;
      2) отменить выданную доверенность.
      В случае отмены доверенности доверитель должен направить письменное заявление о ее отмене в ту организацию, куда должна была быть представлена эта доверенность.
      22. Доверенности могут быть составлены в следующих формах:
      1) по форме N 1 - в случае выдачи доверенности на общее управление имуществом;
      2) по форме N 2 - на продажу дома, квартиры, дачи, гаража;
      3) по форме N 3 - на получение заработной платы;
      4) по форме N 4 - на ведение наследственного дела.
      Доверенности по прочим вопросам составляются применительно к вышеуказанным формам.
      23. Полномочия поверенного в доверенности должны быть точно определены. Например, при выдаче доверенности на продажу жилого дома доверитель вправе указать в ней кому, за какую цену и на каких условиях должен быть продан поверенным принадлежащий ему дом или поверенный может действовать по своему усмотрению.
      24. Срок действия доверенности устанавливается лицом, выдавшим доверенность, по его усмотрению, но не может превышать трех дет.
      Если в доверенности срок ее действия не указан, она сохраняет силу в течение одного года со дня ее выдачи. Срок действия доверенности указывается прописью.
      25. Завещание составляется от имени одного лица. Не подлежит удостоверению завещание, составленное от имени нескольких лиц (супругов, братьев, сестер и т.д.).
      Не допускается удостоверение завещания, совершенного опекуном от имени своего подопечного, а также на основании доверенности, так как в соответствии с действующим законодательством завещание удостоверяется лишь в присутствии завещателя.
      26. Должностное лицо обязано разъяснить завещателю, что согласно статьи 530 Гражданского кодекса Каз.ССР несовершеннолетние или нетрудоспособные дети наследодателя (в том числе усыновленные), а также нетрудоспособные супруг, родители (усыновители) и иждивенцы умершего наследуют независимо от содержания завещания не менее двух третей доли, которая причиталась бы каждому из них при наследовании по закону (обязательная доля). При определении размера обязательной доли учитывается стоимость наследственного имущества, состоящего из предметов домашней обстановки и обихода.
      27. Должностное лицо может ознакомить завещателя по его желанию с кругом наследников, который определяется статьями 527-530 Гражданского кодекса Каз.ССР, а также разъяснить завещателю его право:
      1) оставить по завещанию все свое имущество или часть его (не исключая предметов обычной домашней обстановки и обихода) одному или нескольким лицам как входящим, так и не входящим в круг наследников по закону, а также государству, отдельным юридическим лицам. Завещатель может в завещании лишить права наследования одного, нескольким или всех наследников по закону, кроме обязательных наследников, предусмотренных статьей 550 Гражданского кодекса Каз.ССР;
      2) указать в завещании, если оно составляется в пользу нескольких лиц, в какой доле каждому из наследников завещается имущество, при этом доли должны быть определены в идеальном выражении (например, "в равных долях каждому", "одна вторая доля");
      3) изменить или отменить завещание в любое время, составив новое. Завещатель также может отменить завещание путем подачи заявления нотариусу, которому передано завещание на хранение.
      28. Завещание в зависимости от содержания может быть составлено в следующих формах:
      1) по форме N 5 - если завещатель желает оставить по завещанию все свое имущество;
      2) по форме N 6 - если завещатель желает выделить из имущества какую-либо часть его (например, вклад в банке);
      3) по форме N 7 - если завещатель желает оставить по завещанию определенный вид имущества, не касаясь всего остального имущества.
      29. При удостоверении от завещателя не требуется представления доказательств принадлежности ему завещаемого имущества, а также родственных отношений с ним лиц, в пользу которых составлено завещание.
      30. Доверенность или завещание, подписанные доверителем или завещателем, должны быть удостоверены должностным лицом. Удостоверение документа состоит в совершении на нем удостоверительной надписи по прилагаемым формам (NN 8,9).
      В случаях, предусмотренных п.14 настоящей Инструкции, удостоверительная надпись составляется по формам NN 10,11, с указанием причин, в силу которых доверитель или завещатель не могли подписать документ лично.
      31. Удостоверительная надпись на документе должна быть совершена в день составления документа. Текст удостоверительной надписи на документе может быть напечатан на пишущей машинке или написан от руки. Подчистки в удостоверительной надписи не допускаются. Приписки и иные исправления в доверенностях, завещаниях должны быть оговорены должностным лицом в удостоверительной надписи этих документов.
      32. Удостоверительная надпись помещается после подписи доверителя или завещателя на этой же ртранице или на обороте документа, либо на отдельном листе. В тех случаях, когда удостоверительная надпись составляется на отдельном листе, а также, когда содержание документа изложено на нескольких листах, все листы должны быть прошнурованы, пронумерованы, о чем делается соответствующая запись, подтвержденная подписью должностного лица и скрепленная печатью учреждения.
      Удостоверительная надпись на доверенности или завещания подписывается должностным лицом и скрепляется печатью учреждения.
      33. Доверенность или завещание удостоверяются в двух экземплярах и подлежат регистрации в реестре по форме N 12.
      Реестр для регистрации должен быть пронумерован, прошнурован, подписан должностным лицом и скреплен печатью учреждения.
      Порядковый номер, за которым зарегистрирована доверенность или заведение в этом реестре, должен быть проставлен в удостоверительной надписи обоих экземпляров доверенности или завещания.
      34. Один экземпляр доверенности после внесения соответствующей записи в реестр выдается на руки доверителю или по его просьбе и за его счет высылается по указанному адресу поверенному. Другой экземпляр остается в делах учреждения.
      35. Должностное лицо после внесения соответствующей записи в реестр один экземпляр завещания выдает на руки доверителю, а другой экземпляр обязано передать в течение десяти дней со дня его удостоверения на хранение нотариусу по постоянному месту жительства завещателя.
      36. Если завещатель не имел постоянного места жительства в Республике Казахстан или его место жительства неизвестно, завещание направляется нотариусу, определяемому Министерством юстиции Республики Казахстан.

                                           Приложение N 1
 
                                     Примерная форма доверенности
                                     на управление имуществом

                             ДОВЕРЕННОСТЬ

      Город Алматы, пятого марта тысяча девятьсот девяносто седьмого года.
      Я, нижеподписавшийся Королев Иван Алексеевич, проживающий в г.Алматы, ул.Гоголя, дом 15, кв.8, настоящий доверенностью уполномачиваю Веницианову Эллу Петровну, проживающую в г. Алматы, ул. Мира, дом 16, управлять и распоряжаться всем моим имуществом, в чем бы оно ни заключалось и где бы ни находилось, заключать все разрешенные законом сделки по управлению и распоряжению имуществом: покупать, продавать, дарить, принимать в дар, обменивать, закладывать и принимать в залог жилые дома и другое имущество, производить расчеты по заключенным сделкам; принимать наследство или отказываться от него; получать, причитающееся мне имущество, деньги (вклады), ценные бумаги, а также документы от всех лиц, учреждений, предприятий, организаций, в том числе из отделений банков, почтовых отделений и телеграфа по всем основаниям; распоряжаться счетами в банке; получать почтовую, телеграфную и всякого рода корреспонденцию, в том числе денежную и посылочную, вести от моего имени дела во всех государственных учреждениях, кооперативных и общественных организациях; а также вести мои дела во всех судебных учреждениях со всеми правами, какие предоставлены законом истцу, ответчику, третьему лицу и потерпевшему, в том числе с правом полного и частичного отказа от исковых требований, признания иска, изменения предмета иска, заключения мирового соглашения, обжалования решения суда, предъявления исполнительного листа ко взысканию, получения присужденного имущества или денег.
      Доверенность выдана сроком на три года.

                                      Подпись _____________________

                                             Приложение N 2

                                     Примерная форма доверенности
                                     на продажу дома, квартиры,
                                     дачи, гаража

                             ДОВЕРЕННОСТЬ

      Город Алматы, пятого мая тысяча девятьсот девяносто седьмого года.
      Я, 3имин Василий Иванович, проживающий в г.Алматы, ул.Калинина, дом N 8, доверяю Вятскому Семену Васильевичу, проживающему в г.Алматы, ул. Металлистов, дом N 3О, продать за цену и на условиях по своему усмотрению принадлежащий мне жилой дом (квартиру, дачу, гараж), находящийся в г.Алматы, ул. Калинина, дом N 8, для чего предоставляю ему право получать необходимые справки и другие документы, заключить договор купли-продажи жилого дома (квартиры, дачи, гаража), получить следуемые мне деньги, а также совершить все действия, связанные с выполнением данного поручения.
      Полномочия по этой доверенности могут быть переданы другим лицам.
      Доверенность выдана сроком на шесть месяцев.

                                          Подпись__________________

                                             Приложение N 3

                                     Примерная форма доверенности
                                     на получение заработной платы

                             ДОВЕРЕННОСТЬ

     Город Алматы, десятого марта тысяча девятьсот девяносто
седьмого года.
     Я, Смирнова Мария Ивановна, проживающая в гор.Алматы, ул.
Баумана, дом N 64, кв.5, доверяю Смирнову Валерию Петровичу,
проживающему в гор.Алматы, ул.Красина, дом N 15, получить в
бухгалтерии _________________________________________, (наименование
учреждения) причитавшуюся мне заработную плату за ________________
месяц _____________________ года, для чего предоставляю правой
расписаться за меня и совершить все действия, связанные с
выполнением данного поручения.
     Доверенность выдана сроком на один год.

                                          Подпись _________________

                                             Приложение N 4

                                   Примерная форма доверенности на
                                   ведение наследственного дела и
                                   получения свидетельства о праве,
                                   на наследство

                       Д О В Е Р Е Н Н О С Т Ь

      Город Алматы, второго апреля тысяча девятьсот девяносто седьмого года.
      Я, Оганесова Виктория Петровна, проживающая в гор.Алматы, ул.Трубная, дом N 6, кв. 12, доверяю Матвееву Федору Ивановичу, проживающему в гор.Костанае, ул.Пашкова, дом N 8, вести в Костанайской городской государственной нотариальной конторе наследственное дело и получить свидетельство о праве на наследство на имущество, оставшееся после смерти умершего 2 января 1997 года отца Оганесова Артема Петровича, состоящее из вещей домашней обстановки и обихода, а также жилого дома, находящегося в гор. Костанае, по ул. Некрасова, дом N 3, правом получения наследственного имущества.
      Для совершения указанных действий я уполномачиваю его подавать от моего имени заявления, получать справки и необходимые документы, расписываться за меня и совершать все необходимые действия, связанные с выполнением данного поручения.
      Доверенность выдана сроком на два года.

                                           Подпись ______________

                                             Приложение N 5
 
                                   Форма завещания на все имущество

                              ЗАВЕЩАНИЕ

     "___"_______________ дня __________________________ месяца
__________________________________________________________ года
Я, нижеподписавшийся, ______________________________________________
                         (фамилия, имя, отчество завещателя,
____________________________________________________________________
            адрес последнего постоянного места жительства)
настоящим завещанием на случай моей смерти делаю следующее
распоряжение;
     Все мое имущество, какое ко дню моей смерти окажется мне
принадлежащим, где бы таковое ни находилось и в чем бы оно ни
заключалось, я завещаю _____________________________________________
____________________________________________________________________
              (указать фамилии, имена и отчества лиц,
____________________________________________________________________
               в пользу которых завещается имущество)
     Содержание статьи 530 Гражданского кодекса Каз.ССР (особенная
часть) мне разъяснено.
     Настоящее завещание составлено и подписано в двух экземплярах,
один из которых направляется на хранение нотариусу _________________
____________________________________________________________________
           (фамилия, имя, отчество нотариуса с указанием
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
         его адреса или наименования нотариальной конторы, а другой
выдается завещателю.

                                   Подпись завещателя ______________

                                             Приложение N 6

                                  Форма завещания на все имущество,
                                  в тем числе на отдельные его виды

                              ЗАВЕЩАНИЕ

     "____"___________________ дня ________________________ месяца
______________________________________________________________года
     Я, нижеподписавшийся, ________________________________________
                              (фамилия, имя, отчество завещателя,
___________________________________________________________________
              адрес последнего постоянного места жительства)
настоящим завещанием на случай моей смерти делаю следующее
распоряжение:
     Все мое имущество, какое ко дню моей смерти окажется
     мне принадлежащим, где бы таковое ни находилось и в чем бы
оно ни заключалось, в том числе
__________________________________________
          (наименование имущества)
я завещаю _________________________________________________________
                   (фамилия, имена и отчества лиц, в пользу
___________________________________________________________________
                        которых завещается имущество)
     Содержание статьи 530 Гражданского кодекса Каз.ССР (особенная
часть) мне разъяснено.
     Настоящее завещание составлено и подписано в двух экземпляра,
один из которых направляется на хранение нотариусу ________________
___________________________________________________________________
           (фамилия, имя, отчество нотариуса с указанием
___________________________________________________________________
         его адреса или наименования нотариальной конторы)
а другой выдается завещателю.

                                      Подпись завещателя ___________

 

                                            Приложение N 7

                                          Форма завещания на
                                       отдельные виды имущества

                             ЗАВЕЩАНИЕ

     "___"_________________ дня ___________________________ месяца

___________________________________________________________ года
     Я, нижеподписавшийся,___________________________________________
                              (фамилия, имя, отчество завещателя,
_____________________________________________________________________
              адрес последнего постоянного места жительства)
настоящим завещанием на случай моей смерти делаю следующее
распоряжение:
     Принадлежащий мне_______________________________________________
                                 (наименование имущества)
Я завещаю ___________________________________________________________
                    (фамилии, имена и отчества лиц, в пользу
_____________________________________________________________________
                         которых завещается имущество)

     Содержание статьи 530 Гражданского кодекса Каз.ССР (особенная
часть) мне разъяснено.
     Настоящее завещание составлено и подписано в двух экземплярах,
один из которых направляется на хранение нотариусу __________________
_____________________________________________________________________
           (фамилия, имя, отчество нотариуса с указанием
____________________________________________________________________,
         его адреса или наименования нотариальной конторы)
а другой выдается завещателю.

                                    Подпись завещателя _____________

                                            Приложение N 8

                     УДОСТОВЕРИТЕЛЬНАЯ НАДПИСЬ
                на доверенности, подписанной лицом,
                       выдавшим доверенность

     "_____"_____________ 19 ____ года

     Настоящая доверенность удостоверена мной, начальником
(командиром) _______________________________________________________
              (наименование военно-лечебного учреждения, воинской
____________________________________________________________________
части, фамилия и инициалы начальника (командира), удостоверившего
                          доверенность)
     Доверенность подписана гр._____________________________________
                                    (фамилия, имя, отчество)
в моем присутствии.
     Личность представляемого установлена, дееспособность его
проверена.

                               Зарегистрировано в реестре за N _____
                               Начальник (командир)_________________
                                                       (подпись)

Печать

                                               Приложение N 9

                     УДОСТОВЕРИТЕЛЬНАЯ НАДПИСЬ
            на завещании, подписанном лично завещателем

     "___"_______________19__ года

     Настоящее завещание удостоверено мной, начальником
(командиром) _______________________________________________________
             (наименование военно-лечебного учреждения, воинской
____________________________________________________________________
части, фамилия, инициалы начальника (командира), удостоверившего
завещание)
     Завещание подписано гр. _______________________________________
                                   (фамилия, имя, отчество)
____________________________________________________________________
                              в моем присутствии
     Личность завещателя установлена, дееспособность проверена.

                              Зарегистрировано в реестре за N_______
                              Начальник (командир) _________________
                                                       (подпись)

     Печать

                                            Приложение N 10

                     УДОСТОВЕРИТЕЛЬНАЯ НАДПИСЬ
             на доверенности, подписанной по поручению
             лица, выдавшего доверенность, другим лицом

     "____"______________19__года

     Настоящая доверенность удостоверена мной, начальником
(командиром) _______________________________________________________
               (наименование военно-лечебного учреждения, воинской
____________________________________________________________________
части, фамилия и инициалы начальника (командира), удостоверившего
доверенность)
     Ввиду болезни (физических недостатков или по каким-либо другим
причинам) гр._______________________________________________________
____________________________________________________________________
                (фамилия, имя и отчество доверителя)
и по его поручению доверенность подписана в моем присутствии
гр._________________________________________________________________
        (фамилия, имя и отчество подписавшего доверенность)
     Личность представляемого установлена, дееспособность его
проверена.
     Личность гр.__________________________________________________,
                        (фамилия и инициалы подписавшего)
подписавшего доверенность установлена.

                     Зарегистрировано в реестре N ______________

                     Начальник (командир) ______________________
                                               (подпись)

     Печать

                                            Приложение N 11

                     УДОСТОВЕРИТЕЛЬНАЯ НАДПИСЬ
          на завещании, подписанном по просьбе завещателя
                            другим лицом

     "___" _______________________ 19 ___ года

     Настоящие завещание удостоверено мной, начальником
(командиром)_______________________________________________________
             (наименование военно-лечебного учреждения, воинской
___________________________________________________________________
части, фамилия, инициалы начальника (командира), удостоверившего
завещание)
     Ввиду болезни ________________________________________________
                         (фамилия, имя, отчество завещателя)
___________________________________________________________________

по его просьбе и в моем присутствии завещание подписано ___________
___________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество лица, подписавшего за больного завещателя)
 
     Личность завещателя установлена, дееспособность проверена.
     Личность подписавшего завещание установлена.

                               Зарегистрировано в реестре за N_____

                               Начальник (командир)________________
                                                      (подпись)

     Печать

                                            Приложение N 12

                               РЕЕСТР
       регистрации завещаний и доверенностей, удостоверенных
      начальниками (командирами) военно-лечебных учреждений и
                    командирами воинских частей
--------------------------------------------------------------------
Номер  ! Дата        !Фамилия, имя,! Краткое  !Расписка !Отметка
по     !удостоверения!отчество     !содержание!в получе-!о высылке
порядку!завещания    !завещателя и !нотариаль-!нии доку-!завещания
       !             !его место    !ного      !мента    !(указать
       !             !жительства   !действия  !         !какому
       !             !             !          !         !нотариусу
       !             !             !          !         !и его адрес)
---------------------------------------------------------------------
 1     !15.07.97 г.  !Сидоров Петр !Все иму-  !Сидоров  !Один
       !             !Иванович,    !щество за-!         !экземпляр
       !             !г.Алматы,    !вещает сы-!         !завещания
       !             !ул.Саина, 1  !ну Сидоро-!         !выслан Зееву
       !             !             !ву Петру  !         !Ивану
       !             !             !Петровичу !         !Ивановичу
       !             !             !          !         !по адресу:
       !             !             !          !         !г. Алматы,
       !             !             !          !         !ул.Разина
       !             !             !          !         !дом-20
--------------------------------------------------------------------

                                            Приложение N 13

                                       Примерная форма заявления
                                       об отмене завещания

                         Нотариусу _________________________________
                                    (указать фамилию, имя, отчество
                         ___________________________________________
                                нотариуса и его юридический адрес)
                         города ____________________________________
                         от гр. ____________________________________
                                  (фамилия, имя, отчество и адрес
                         ___________________________________________
                           последнего постоянного места жительства
                         ___________________________________________
                                        завещателя)

                             ЗАЯВЛЕНИЕ

Удостоверенное от моего имени начальником (командиром) ______________
_____________________________________________________________________
(наименование военно-лечебного учреждения, воинской части, фамилия и
_____________________________________________________________________
инициалы лица, удостоверившего завещание)
_________________________________ завещание настоящим заявлением
  (дата удостоверения завещания)
отменяю.

                                               Подпись_______________

"___"_____________19___года

                                            Приложение N 14

                                   Примерная форма постановления об
                                   отказе в удостоверении завещания

                      П О С Т А Н О В Л Е Н И Е

"___"_______________19___г.                        Гор._____________

     Я,__________________________ начальник (командир) _____________
          (фамилия и инициалы)
___________________________________________________________________,
     (наименование военно-лечебного учреждения, воинской части)
рассмотрев просьбу гр.______________________________________________
                          (фамилия, имя, отчество обратившегося)
проживающего ______________________________________________________,
              (последнее постоянное место жительства обратившегося)
об удостоверении завещания, руководствуясь п.17 Инструкции "О порядке
удостоверения завещаний и доверенностей", отказываю в удостоверении
завещания по следующим основаниям:
____________________________________________________________________
                   (указываются основания отказа)
____________________________________________________________________

     Настоящий отказ может быть обжалован в ________________________

______________________________________ в десятидневный срок.
     (указать наименование суда)

                                 Начальник (командир) ______________
                                                        (подпись)

     Печать

Госпитальдардың, санаторийлердің және басқа әскери-емдеу мекемелерінің бастықтарымен, олардың медицина жағынан орынбасарларының, аға және кезекші дәрігерлердің, сондай-ақ нотариаттық іс-әрекеттерді жасауға өкілетті органдары мен адамдары жоқ әскери бөлімдердің, құрамалардың, мекемелердің және әскери-оқу орындарының командирлерімен (бастықтарымен) сенімхаттар мен өсиеттерді куәландыру тәртібі туралы НҰСҚАУЛЫҚ

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігімен БЕКІТІЛГЕН 1998 жылғы 8 қаңтарда N 5. Қазақстан Республикасының қорғаныс министрлігімен БЕКІТІЛГЕН 1998 жылғы 13 қаңтардағы N 1/47. Күші жойылды - ҚР Әділет министрінің 2004 жылғы 4 қарашадағы N 325 (V043191) бұйрығымен.

      1. "Госпитальдардың, санаторийлердің және басқа әскери-емдеу мекемелерінің бастықтарымен, олардың медицина жағынан орынбасарларының, аға және кезекші дәрігерлердің, сондай-ақ нотариаттық іс-әрекеттерді жасауға өкілетті органдары мен адамдары жоқ әскери бөлімдердің, құрамалардың, мекемелердің және әскери-оқу орындарының командирлерімен (бастықтарымен) сенімхаттар мен өсиеттерді куәландыру тәртібі туралы" осы Нұсқаулық (бұдан әрі - Нұсқаулық) лауазымды адамдардың нотариаттық түрде куәландырылғандарға теңестірілген сенімхаттар мен өсиеттерді куәландыру тәртібі мен ережелерін айқындайды. 
      2. Қазақстан Республикасының Азаматтық  кодексінің  167-бабына, Қазақ ССР Азаматтық  кодексінің  538-бабына және Қазақстан Республикасының "Нотариат туралы"  Заңының  37-бабына сәйкес нотариалдық куәландырылған құжаттарға теңестірілетіндер: 
      1) госпитальдарда, санаторийлерде, өзге де емдеу-алдын алу мекемелерінде емделіп жатқан әскери қызметшілер мен басқа адамдардың осы госпитальдардың, санаторийлер мен басқа да әскери-емдеу мекемелерінің бастықтары, олардың медицина жағынан орынбасарлары, аға және кезекші дәрігерлері куәландырған сенімхаттары мен өсиеттері; 
      2) әскери қызметшілердің, ал нотариустары мен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға өкілетті лауазымды адамдары жоқ әскери бөлімдердің, құрамалардың, мекемелердің, әскери-оқу орындарының орналасқан пункттерінде, сондай-ақ жұмысшылар мен қызметшілердің, олардың отбасы мүшелерінің және әскери қызметшілердің отбасы мүшелерінің осы бөлімдер, құрамалар, мекемелер мен орындардың командирлері (бастықтары) куәландырған сенімхаттары мен өсиеттері. 
      3. Осы Нұсқаулықта қолданылған негізгі терминдер мен анықтамалар: 
      1) өсиет - қайтыс бола қалған жағдайда азаматтың өзіне тиісті мүлікті тағайындаған мұрагеріне заңда көрсетілген үлгіде беруі жөніндегі өкімі; 
      2) өсиет қалдырушы - өзіне тиісті мүлікті өлген жағдайда мұрагеріне беру туралы өкім беруші адам; 
      3) сенімхат - бір адамның (сенім білдіруші) өз атынан іс-әрекет жасау үшін екінші бір адамға (сенім білдірілген адамға) жазбаша сенім білдіруі; 
      4) әрекет қабілеттілігі - азаматтың өз әрекеттерімен азаматтық құқықтарға ие болуға және оны жүзеге асыруға, өзі үшін азаматтық міндеттер жасап, оларды орындауға қабілеттілігі; 
      5) әрекет қабілеттілігі жоқ азамат - заңмен белгіленген тәртіпте жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан өз іс-әрекеттерінің мәнін түсіне алмайтын немесе не істегенін білмейтіндігі салдарынан сотпен әрекет қабілеттілігі жоқ деп танылған азамат; 
      6) әрекет қабілеттілігі шектелген азамат - спирт ішімдіктеріне немесе есірткі заттарға салыну салдарынан өзінің отбасын материалдық жағынан ауыр жағдайға ұшыратқан және белгіленген заң тәртібі бойынша сот арқылы әрекет қабілеттілігі шектелген азамат; 
      7) қорғаншылық (қамқоршылық) - әрекет қабілеттілігі жоқ немесе әрекет қабілеттілігі шектелген адамдардың құқықтары мен мүдделерін қорғау жөніндегі мемлекеттік қамқорлықтың құқықтық нысандарының бірі; 
      8) қорғаншы (қамқоршы) - мемлекеттің әрекет қабілеттілігі жоқ немесе әрекет қабілеттілігі шектелген кәмелетке толғандардың құқықтары мен мүдделерін қорғау міндеттерін жүктейтін адам; 
      9) қамқорлыққа алынған - қорғаншылық (қамқоршылық) белгіленетін адам; 
      10) куәландыру жазбасы - құжаттың куәландырылу немесе құжатты беру күнін, құжатты куәландырған адамның тегін, нотариаттық іс-әрекеттің жасалу орнын, жасалған нотариаттық іс-әрекеттің атауын, нотариаттық іс-әрекеттің реестрде тіркелу туралы мәліметтерін, нотариаттық іс-әрекеттер жасауға өкілеттік берілген адамның қойған қолын, мөрдің бедерлемесін көрсетумен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға өкілетті адамның нотариаттық іс- әрекеттердің жасалған фактісін куәландыратын жазбасы; 
      11) лауазымды адамдар - госпитальдардың, санаторийлердің және басқа әскери-емдеу мекемелерінің бастықтары, олардың медицина жағынан орынбасарлары, аға және кезекші дәрігерлері, әскери бөлімдердің, құрамалардың, мекемелердің және әскери-оқу орындарының командирлері (бастықтары). 
      4. Госпитальдарда, санаторийлерде, өзге де емдеу-алдын алу мекемелерінде емделіп жатқан әскери бөлімдердің, құрамалардың, мекемелердің, әскери-емдеу орындарының орналасқан пункттеріндегі мүдделі адамдардың ауызша өтініштері бойынша сенімхаттар мен өсиеттер куәландырылады. 
      5. Лауазымды адамдар өздері куәландырған сенімхаттар мен өсиеттер құпиялығын сақтаулары тиіс. Өсиет мазмұны ешкімге де, соның ішінде өсиетте аты көрсетілген адамдарға да хабарланбайды. 
      Сенімхаттың бары немесе оның мазмұны туралы анықтама тапсырыс бойынша сенімхат куәландырылған, не оның өкілдігіне ие болған адамға ғана беріледі. 
      Өсиеттің барлығы және оның мазмұны туралы анықтама өсиет қалдырушы қайтыс болып, оның өлгені туралы куәлік ұсынылғанынан кейін ғана беріледі. 
      Куәландырылған сенімхаттар мен өсиеттер туралы мәліметтер сот, прокуратура, сондай-ақ тергеу және алдын-ала анықтау органдарының жазбаша талаптары бойынша олардың өндірісіндегі қылмыстық және азаматтық істер бойынша беріледі. 
      6. Куәландырылған сенімхаттар мен өсиеттердің құпиялығын сақтау ережесі, сондай-ақ қызмет бабы бойынша немесе міндеттердің орындалуына байланысты куәландырылған сенімхат пен өсиет белгілі болған адамдарға да тарайды. 
      7. Лауазымды адамдар, сондай-ақ қызметтік міндетті орындаумен байланысты куәландырылған сенімхаттар мен өсиеттер белгілі болған адамдар куәландырылған құжаттар құпиясын қасақана ашқан жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапқа тартылады. 
      8. Лауазымды адам сенімхаттар мен өсиеттерді куәландырған сәтте сенімхат немесе өсиетті куәландыруды өтінген адамның жеке басын анықтайды және оның әрекет қабілеттілігін тексереді. 
      Келген адамның жеке басы төлқұжаты немесе оның жеке басының куәлігі бойынша анықталады. 
      18 жасқа толғандардың ғана сенімхаттары мен өсиеттері куәландырылуға жатады. 
      9. Лауазымды адам өсиетті куәландырған кезде өсиет қалдырушы өз іс- әрекетінің мән-маңызын түсіне алатынына, оны басшылыққа алатынына, әзірленген өсиетке қатысты адасушылықтың жоғына, оған ешкім қоқан-лоқы жасамайтынына және алдамайтынына көз жеткізу қажет. 
      10. Жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан күшіне енген соттың шешімімен әрекет қабілеттілігі жоқ деп танылған адамдардың сенімхаттары мен өсиеттері, сондай-ақ сенімхаттар мен өсиеттерді жасау кезінде (мысалы, алкогольдік, есірткі немесе токсикоманиялық мастықта тұрған адамдардың) өзінің іс-әрекеттерін түсіне алмаған және оларға басшылық жасай алмаған жағдайдағы адамдардың сенімхаттары мен өсиеттері куәландырылмайды. 
      11. Егер сенімхаттар немесе өсиеттерді куәландыруды өтінген адамның сот арқылы белгілі заң тәртіптерімен әрекет қабілеттілігі шектелсе, онда лауазымды адам: 
      1) оның қамқоршысының келісімі бойынша мүлікке иелік ету сенімхатын куәландырады; 
      2) өсиетті куәландырудан бас тартады. 
      12. Лауазымды адам сенімхатты немесе өсиетті куәландырмас бұрын: 
      1) сенімхаттар немесе өсиетті куәландыруға байланысты туындайтын салдарлар туралы сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушыға алдын-ала ескертуге; 
      2) сенімхат немесе өсиетті өзгерту, күшін жою тәртіптерін түсіндіруге; 
      3) сенімхат немесе өсиеттен туындайтын олардың құқықтары мен міндеттерін түсіндіруге; 
      4) сенім білдірушінің немесе өсиет қалдырушының өтініші бойынша сенімхат немесе өсиет жобасын жасауға міндетті. 
      13. Сенімхат немесе өсиет дайындаушы лауазымды адам мүдделі адамға жобаның мазмұнын дауыстап оқып береді, немесе соңғы бұл жобаны өзі оқып шығады. Мүдделі адам жобамен келіскен жағдайда лауазымды адамның қатысуымен оған қол қояды. 
      14. Егер сенімхат немесе өсиетті куәландыруды өтінген әрекет қабілеттілігі бар адам: 
      1) дене кемістігі немесе басқа да бір себептермен қол қоя алмаса, онда оның өтінуі және қатысуымен, сондай-ақ лауазымды адамның қатысуымен сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушының өзінің қол қоя алмайтын себеп-салдары көрсетіліп, екінші бір адамның құжатқа қол қоюы мүмкін; 
      2) дене кемістігінің салдарынан (керең, мылқау немесе керең-мылқау) өз еркін айқын білдіре алмаған жағдайда, онымен түсінісе алатын, өсиеттің немесе сенімхаттың мазмұны керең, мылқау немесе керең-мылқау адамның еркіне сәйкес келетіні туралы өз қолымен куәландыратын сауатты, әрекет қабілеттілігі бар адам өсиет немесе сенімхатты куәландыратын сәтте міндетті түрде қатысуы тиіс; 
      3) сауатсыздығының немесе дене кемістігінің салдарынан куәландырылған сенімхат пен өсиеттің мазмұнымен таныса алмайтын (мысалы, көзі шала көретін немесе мүлдем көрмейтін) жағдайда оған құжат мәтіні оқылып, құжатқа бұл жөнінде тиісті жазбалар жазылады. 
      15. Сенім білдірілген адам сенім білдіруші үшін қол қоя алмайды. 
      Мүлік өсиет етілген адамның өсиет қалдырушы үшін қол қоюына болмайды. 
      Сенімхат пен өсиетті куәландырушы лауазымды адам сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушы үшін қол қоя алмайды. 
      16. Сенімхат немесе өсиеттің мәтіні анық жазылған немесе басылған болуы тиіс. Құжаттың мәтінінің қолмен жазылған жағдайында көк немесе күлгін түсті сия пайдаланылады. 
      Тазартулар, қосып жазылған, сызылған сөздер немесе ескертілмеген басқа түзетулері бар, сондай-ақ қарындашпен немесе фломастермен жазылған құжаттар куәландырылмайды. 
      Куәландырылатын құжаттың мәтініндегі күн мен мерзім кем дегенде бір рет сөзбен жазылуға тиіс. Жеке тұлғалардың тегі, есімі, әкесінің аты, олардың мекен-жайлары толық, ал заңды тұлғалардың орналасқан жерлері көрсетілумен қысқартылмай жазылады. 
      Сенімхаттар мен өсиеттердегі толық жазылмаған жолдар мен басқа бос орындар сызылады, қосып жазылған және түзетілген сөздер сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушы қол қояр алдында ескертілуі керек және куәландыру жазбасының соңында қайталануы, мұнда қате жазылып, артынан сызылғандардың барлығы алғашқы мәтіні оқуға болатындай етіп түзетілуі тиіс. 
      17. Сенімхатты немесе өсиетті куәландырудан мынадай жағдайларда: 
      1) мұндай іс-әрекетті жасау заңға қайшы келсе; 
      2) сенімхатты немесе өсиетті куәландыру жөніндегі өтінішпен әрекет қабілеттілігі жоқ адам келсе; 
      3) сенімхат немесе өсиеттің мазмұны заң талаптарына сәйкес келмесе бас тартылуы мүмкін. 
      Сенімхат немесе өсиетті куәландыруды өтінген адамға бас тартылған жағдайда лауазымды адам бас тартудың себебін көрсете отырып, дереу жазба түрдегі қаулыны табыс етеді. 
      18. Сенімхат немесе өсиетті куәландырудан бас тартылғаны, сондай-ақ оларды дұрыс куәландырмағаны үшін сот тәртібімен шағым жасалуы мүмкін. 
      19. Лауазымды адам сенімхатты немесе өсиетті өзінің атына, өзінің атынан, зайыбының атына және оның атынан, туған-туысқандары (әке-шешесі, балалары, аға-інілері, апа-қарындастары, немерелері, ата-әжесі) атына және олардың атынан куәландыруға құқығы жоқ.
      Жоғарыда көрсетілген ережелерді бұзу арқылы куәландырылған өсиеттер мен сенімхаттар жарамсыз болып табылады.
      20. Жастары кәмелетке толған азаматтардың біреуінің атынан екінші біреуінің атына, бірнеше адамның атынан бір адамның атына және бір адамның атынан бірнеше адамның атына куәландырылуы мүмкін.
      21. Сенімхатты куәландыруды өтінген адамға:
      1) сенімхатта сенім білдіруші осы сенімхат арқылы оған берілген өкілеттіктерді басқа адамға қайта сеніп тапсыра алуын көрсетуі;
      2) берілген сенімхаттың күшін жою құқығы түсіндіріледі.
      Сенім білдіруші сенімхаттың күшін жойған жағдайда ол осы сенімхат табыс етілетін ұйымға оның бұзылғандығы жөнінде жазбаша өтініш жолдауы тиіс.
      22. Сенімхат мына үлгілерде жазылуы мүмкін:
      1) N 1 үлгі - мүлікке жалпы иелік етуге сенімхат берілгенде;
      2) N 2 үлгі - үй, пәтер, саяжай, гаражды сатуға;
      3) N 3 үлгі - жалақы алуға;
      4) N 4 үлгі - мұрагерлік істі жүргізуге.
      Басқа сұрақтар бойынша сенімхаттар жоғарыда көрсетілген үлгілерге сәйкес жасалады.
      23. Сенім білдірілген адамның өкілдігі сенімхатта дәл айқындалуы қажет. Мысалы, сенім білдіруші тұрғын үйді сату жөнінде сенімхат берген кезде өзіне тиесілі үйді сенім білдірілген адамның кімге, қандай бағаға және қандай шартпен сатуы тиіс екендігін көрсетуге құқылы немесе сенім білдірілген адам өз қарауы бойынша іс-әрекет жасай алады. 
      24. Сенімхаттың қолданылу мерзімін сенімхат берген адам өз қалауынша белгілейді, бірақ үш жылдан асырмауы тиіс. 
      Егер сенімхатта оның қолданылу мерзімі көрсетілмесе, онда ол берілген күннен бастап, бір жылға дейін күшінде болады. 
      Сенімхаттың іс-әрекет мерзімі жазбаша көрсетіледі. 
      25. Өсиет бір адамның атынан ғана жасалады. 
      Бірнеше адамның (ерлі-зайыптылардың, аға-інілердің, апа-сіңлілердің және т.б.) атынан жасалған өсиет куәландырылуға жатпайды. 
      Қолданылып жүрген заңдарға сәйкес қорғаншылыққа алынғанның атынан қорғаншының жасаған, сондай-ақ өсиет қалдырушының қатысуымен ғана куәландырылатындығынан сенімхат негізінде жасалған өсиеті куәландыруға рұқсат етілмейді. 
      26. Лауазымды адам ҚазССР Азаматтық кодексінің 530-бабына сәйкес өсиет қалдырушының кәмелетке толмаған немесе еңбекке жарамсыз балалары (соның ішінде асырап алған балалары), сондай-ақ еңбекке жарамсыз жұбайы, ата-анасы (асырап алушылары) және өлген адамның қарауында болғандар өсиет мазмұнына қарамастан заң бойынша әрқайсысы кемінде үштен екі үлеске (міндетті үлес) ие болатынын өсиет қалдырушыға түсіндіруге міндетті. Міндетті үлес мөлшерін анықтаған кезде үй-іші тұрмысында қолданатын заттардың да бағасы ескеріледі. 
      27. Лауазымды адам өсиет қалдырушыны оның тілегі бойынша ҚазССР Азаматтық кодексінің 527-530 баптарымен анықталатын мұрагерлердің шеңберімен таныстырады, сондай-ақ өсиет қалдырушының мынадай құқықтарының бар екендігін түсіндіреді: 
      1) өсиет бойынша өз мүлкін немесе оның бір бөлігін (үй тұрмысында ұсталатын заттармен қоса) заң бойынша мұрагерге жататын немесе жатпайтын бір немесе бірнеше адамға, сондай-ақ мемлекетке, жекелеген заңды тұлғаларға қалдыруға болады. Өсиет қалдырушы өз өсиетінде ҚазССР Азаматтық кодексінің 530-бабында көзделген міндетті мұрагерлерден басқа, заң бойынша бір, бірнеше немесе барлық мұрагерді мұрагерлік құқықтан айыра алады; 
      2) егер өсиет бірнеше адамның пайдасына жасалса, онда әрбір мұрагерге өсиет етілетін мүлік үлесі атап көрсетіледі, мұндағы үлес нақты түрде (мысалы, "бірдей мөлшерде","екіден бір үлес") белгіленеді; 
      3) жаңасы жасалып, кез келген уақытта өсиетті өзгертуі немесе күшін жоюға құқылы екендігі. Өсиет қалдырушы сондай-ақ сақтауға тапсырған нотариусқа өтініш беру жолымен өсиетінің күшін жоя алады. 
      28. Мазмұнына қарай өсиет мынадай үлгілерде жасалуы мүмкін: 
      1) N 5 үлгі бойынша - егер өсиет қалдырушы өсиет бойынша өзінің барлық мүлкін қалдырғысы келсе; 
      N 6 үлгі бойынша - егер өсиет қалдырушы мүлкінің қандай да болмасын бір бөлігін (мәселен, банктегі салымын) бөліп алғысы келсе; 
      N 7 үлгі бойынша - егер өсиет қалдырушы барлық өзге мүліктеріне тиіспей, мүліктің белгілі түрін өсиет бойынша қалдыруды қаласа. 
      29. Куәландыру кезінде өсиет қалдырушыдан өсиет етілген мүлкінің өзінікі екендігін растау, сондай-ақ пайдаларына өсиет қалдырылған адамдардың туыстық қатынасы туралы дәлелдемелер талап етілмейді. 
      30. Сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушы қол қойған сенімхат немесе өсиет лауазымды адаммен куәландырылуы мүмкін. Құжатты куәландыру ұсынылған үлгілер (NN 8,9) бойынша куәландыру жазбасымен расталады. 
      Осы Нұсқаулықтың 14-тармағында көзделген жағдайларда куәландыру жазбасы NN 10,11 үлгілер бойынша жасалып, сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушының құжатқа қол қоя алмаған себептері көрсетіледі. 
      31. Куәландыру жазбасы құжатқа құжат жасалған күні жазылады. Куәландыру жазбасының мәтіні жазу машинкасымен басылуы немесе қолмен жазылуы мүмкін. Куәландыру жазбасын тазартып өшіруге рұқсат етілмейді. Сенімхаттың немесе өсиеттің үстіне жазу және басқа түзетулер осы құжаттарды куәландыру жазбалары үшін лауазымды адаммен ескертілуі тиіс. 
      32. Куәландыру жазбасы құжаттың бірінші немесе келесі бетінде, немесе жеке парақта сенім білдіруші немесе өсиет қалдырушының қолдарын қойғанынан кейін жасалады. Куәландыру жазбасы жеке парақта түсірілген жағдайда, сондай-ақ құжат мазмұны бірнеше бетте берілсе, барлық парақ нөмірленуі және жіппен қайымдалуы тиіс, осы туралы тиісті жазу жазылып, Лауазымды адамның қолымен расталып, мекеме мөрімен бекітілуі тиіс. 
      Сенімхаттағы немесе өсиеттегі куәландыру жазбасына лауазымды адамның қолы қойылып, мөрімен бекітіледі. 
      33. Сенімхат немесе өсиет екі дана болып куәландырылады және N 12 үлгідегі реестрде тіркелуге жатады. 
      Тіркелуге арналған реестр нөмірленуі, жіппен қайымдалуы, лауазымды адамның қолы қойылуы және мекеме мөрімен бекітілуі тиіс. 
      Осы реестрге тіркелген сенімхат немесе өсиеттің рет саны бұл сенімхаттың немесе өсиеттің екі данасының куәландыру жазбасына қойылуы керек. 
      34. Реестрге тиісті жазу жазылғаннан кейін сенімхаттың бір данасы сенім білдірушінің қолына беріледі немесе оның өтініші бойынша және осының қаржысының есебінен ол көрсеткен мекен-жайдағы сенім білдірілген адамға жіберіледі. Басқа данасы мекеменің іс қағаздарында сақталады. 
      35. Лауазымды адам реестрге тиісті жазу жазғаннан кейін өсиеттің бір данасын өсиет қалдырушының қолына береді, ал екінші данасын өзі куәландырған мерзімнен бастап он күн ішінде өсиет қалдырушының тұрақты мекен-жайы бойынша нотариусқа сақтауға тапсыруға міндетті. 
      36. Егер өсиет қалдырушының Қазақстан Республикасында тұрақты мекен- жайы болмаса немесе оның қайда тұратыны белгісіз болса, өсиет Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі анықтайтын нотариусқа жіберіледі. 

                                                     N 1 қосымша

                                         Мүлікті басқаруға арналған
                                           сенімхаттың үлгі нысаны

                            СЕНІМХАТ

      Алматы қаласы, бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылдың бесінші наурызы Мен, төменде қол қоюшы, Алматы қаласы, Гоголь көшесі, 15-үй, 8-пәтерде тұратын Королев Иван Александрович осы сенімхатпен Алматы қаласы, Желтоқсан көшесі, 16-үйде тұратын Веницианова Элла Петровнаға өзіме тиісті қандай да болмасын және қайда болмасын барлық мүлкімді басқаруға және оларға иелік етуге, мүлікті басқару және оларға иелік ету жөнінде заңмен рұқсат етілген барлық мәмілелерді жасауға: тұрғын үйлер мен басқа мүліктерді: сатып алуға, сатуға, сыйға тартуға, сыйға алуға, ауыстыруға, кепілге беруге және кепілге алуға, жасалған мәмілелер бойынша есеп айырысуға; мұраларды қабылдауға немесе олардан бас тартуға; барлық адамдардан, мекемелерден, кәсіпорындардан, ұйымдардан, соның ішінде банк бөлімшелерінен, пошта бөлімдері мен телеграфтардан барлық негіздер бойынша маған тиісті мүліктерді, ақшаларды (салымдарды), бағалы қағаздарды, сондай- ақ басқа құжаттарды алуға; банктегі шоттарымды басқаруға; пошта, телеграф және әртүрлі корреспонденциялар, соның ішінде ақшалай және сәлемдемелерді алуға; барлық мемлекеттік мекемелерде кооперативтік және қоғамдық ұйымдарда менің атымнан істер жүргізуге; сондай-ақ барлық сот мекемелерінде талапкерге, жауапкерге және үшінші жаққа және жәбірленушіге берілген барлық құқықтармен менің істерімді жүргізуге, соның ішінде қуыным талаптарынан толықтай және жартылай бас тартуға, қуынымды тануға, қуыным мәнін өзгертуге, бейбіт келісім жасауға, сот шешіміне шағым жасауға, орындау қағазын төлемі үшін ұсынуға, ұйғарылған мүлікті немесе ақшаны алуға өкілеттік беремін.

      Сенімхат үш жыл мерзімге беріледі.     

                             Қолы ___________________     

                                                     N 2 қосымша

                                    Үйді, пәтерді, саяжайды, гаражды
                                     сату сенімхатының үлгі нысаны

                                 СЕНІМХАТ

      Алматы қаласы, бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылдың бесінші мамыры Алматы қаласы, Қабанбай батыр көшесі, 8-үйде тұратын Зимин Василий Иванович, Алматы қаласы, Металлистер көшесі, 30-үйде тұратын Вятский Семен Васильевичке Алматы қаласы, Қабанбай батыр көшесіндегі маған тиесілі N 8-ші тұрғын үйімді (пәтерімді, сая жайымды, гаражымды) өз қалауы бойынша бағаға және жағдайларда сатуға сенім білдіремін, сол үшін оның қажетті анықтамалар мен басқа құжаттарды алуына, тұрғын үйді (пәтерді, саяжайды, гаражды) сатып алу-сату шартын жасауға, маған тиесілі ақшаны алуға, сондай-ақ осы тапсырманың орындалуына байланысты барлық іс-әрекеттерді жасауға құқық беремін.
      Осы сенімхат жөніндегі өкілеттіктер басқа адамдарға берілуі мүмкін.

      Сенімхат алты ай мерзімге берілді.     

                                   Қолы _______________

                                                 N 3 қосымша

                                        жалақы алуға сенімхаттың
                                             үлгі нысаны

                        СЕНІМХАТ

      Алматы қаласы, бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылдың оныншы наурызы
Мен, Алматы қаласы, Тұрғыт Өзал көшесі, 64-үй, 5-пәтерде тұратын Смирнова Мария Ивановна Алматы қаласы, Красин көшесі, 16-үйде тұратын Смирнов Валерий Петровичке __
_________________________________________________________________
                             (мекеменің атауы)
бухгалтериясынан _______________ жылдың ____________________
айындағы маған тиесілі жалақымды алуға сенім білдіремін, оған мен үшін қол қою құқығын және осы тапсырманы орындауға байланысты барлық іс-әрекеттерді жасауға құқық беремін.

      Сенімхат бір жыл мерзімге берілді.     

                                   Қолы ___________________     

     

                                                    N 4 қосымша

                                             Мұралық істі жүргізу
                                             мұраға құқық туралы
                                        куәлікті алуға сенімхаттың
                                               үлгі нысаны

      Алматы қаласы, бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылдың екінші сәуірі
      Мен, Алматы қаласы, Трубная көшесі, 6-үй, 12-пәтерде тұратын Оганесова Виктория Петровна
      Қостанай қаласы, Пашков көшесі, 8-үйде тұратын Матвеев Федор Ивановичке Қостанай қалалық мемлекеттік нотариалдық кеңсесінде мұралық істі жүргізуге және 1997 жылдың 2-қаңтарында қайтыс болған әкем Оганесов Артем Петровичтен қалған, үй-іші тұрмысында ұсталатын заттардан, сондай-ақ Қостанай қаласы, Некрасов көшесі 3-ші тұрғын үйден тұратын мұралық мүлікті алу құқығымен мұраға құқық туралы куәлікті алуға сенім білдіремін.
      Көрсетілген іс-әрекеттерді жасау үшін оған менің атымнан өтініштер беруге, анықтамалар мен қажетті құжаттарды алуға, мен үшін қол қоюға және осы тапсырманы орындауға байланысты барлық қажетті іс-әрекеттерді орындауға өкілеттілік беремін.

      Сенімхат екі жыл мерзімге берілді.

                                  Қолы ___________________     

                                                    N 5 қосымша

                                     Барлық мүлікке өсиеттің нысаны

                        ӨСИЕТ

__________ жылдың ___________ __________ айының _______________
"___"_______________ күні.

      Мен, төменде қол қоюшы _________________________________
                          (өсиет қалдырушының тегі, аты,
________________________________________________________________
                әкесінің аты, соңғы тұрақты мекен-жайы)

қайтыс болу жағдайыма осы өсиетіммен мынадай өкім жасаймын:
     Мен қайтыс болған күнде маған тиесілі болатын қайда және
қандай да болмасын барлық мүлкімді мен __________________________
_________________________________________________________________
             (пайдасына мүлік өсиет етілген адамдардың тегі,
_________________________________________________________________
                    аттары және әкелерінің аттары)
өсиет етемін.
     ҚазССР Азаматтық кодексінің (ерекше бөлім) 530-бабы маған
түсіндірілді.
      Осы өсиет екі данада жасалды және қол қойылды, оның біреуі
сақтауға нотариусқа жіберіледі, ____________________________________
                               (оның мекен-жайын немесе нотариалдық
____________________________________________________________________
               кеңсенің атауын көрсетумен нотариустың тегі,
____________________________________________________________________
                           аты, әкесінің аты)

ал екіншісі өсиет қалдырушыға беріледі.     

         Өсиет қалдырушының қолы ____________________________     

                                                     N 6 қосымша

                                 Барлық мүлікке, соның ішінде оның
                                 жекелеген түрлеріне өсиеттің нысаны

                              ӨСИЕТ

____________ жылдың _________ ________ айының _________________
"___"__________________ күні.     

     Мен, төменде қол қоюшы ______________________________________
                              (өсиет қалдырушының тегі, аты,
__________________________________________________________________
             әкесінің аты, соңғы тұрақты мекен-жайы)

қайтыс болу жағдайыма осы өсиетіммен мынадай өкім жасаймын: 

     Мен қайтыс болған күнде маған тиесілі болатын қайда және 
қандай да болмасын барлық мүлкімді, соның ішінде
__________________________________________________________________
                       (мүліктің атауы)
мен ______________________________________________________________
              (пайдасына мүлік өсиет етілген адамдардың тегі,
__________________________________________________________________
                     аттары және әкелерінің аттары)

өсиет етемін.

     ҚазССР Азаматтық кодексінің (ерекше бөлім) 530-бабы маған
түсіндірілді.
     Осы өсиет екі данада жасалды және қол қойылды, оның біреуі
сақтауға нотариусқа жіберіледі, ___________________________________
                             (оның мекен-жайын немесе нотариалдық 
___________________________________________________________________
                кеңсенің атауын көрсетумен нотариустың тегі,
___________________________________________________________________
                          аты, әкесінің аты)

ал екіншісі өсиет қалдырушыға беріледі.

              Өсиет қалдырушының қолы _______________________

                                                      N 7 қосымша 

                                       Мүліктің жекелеген түрлеріне
                                           өсиеттің нысаны     

                         ӨСИЕТ

_____ жылдың _________ ________ айының ________________________
"___"__________________ күні.     

     Мен, төменде қол қоюшы ______________________________________
                               (өсиет қалдырушының тегі, аты,
__________________________________________________________________
           әкесінің аты, соңғы тұрақты мекен-жайы)

қайтыс болу жағдайыма осы өсиетіммен мынадай өкім жасаймын:     

     Маған тиесілі _______________________________________________
                                 (мүліктің атауы)

мен ______________________________________________________________
           (пайдасына мүлік өсиет етілген адамдардың тегі,
__________________________________________________________________
                  аттары және әкелерінің аттары)

өсиет етемін.

     ҚазССР Азаматтық кодексінің (ерекше бөлім) 530-бабы маған
түсіндірілді.
     Осы өсиет екі данада жасалды және қол қойылды, оның біреуі
сақтауға нотариусқа жіберіледі, ____________________________________
                              (оның мекен-жайын немесе нотариалдық 
____________________________________________________________________
              кеңсенің атауын көрсетумен нотариустың тегі,
____________________________________________________________________
                            аты, әкесінің аты)
ал екіншісі өсиет қалдырушыға беріледі.

              Өсиет қалдырушының қолы _______________________     

                                                     N 8 қосымша

            Сенімхат берген адам қол қойған сенімхатына
                           КУӘЛАНДЫРУ ЖАЗБАСЫ

     "___"______________________ 19 ___ жыл

     

Осы сенімхат ____________________________________________________
_________________________________________________________________
 (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы, сенімхатты
_________________________________________________________________
     куәландырған бастықтың (командирдің) тегі мен аты-жөні)
__________________ бастығы (командирі), менімен куәландырылды.

      Сенімхатқа менің қатысуыммен азамат ________________________
__________________________________________________________________
                         (тегі, аты, әкесінің аты)

қол қойды.

     

     Сенім білдірушінің жеке басы анықталды, оның әрекет
қабілеттілігі тексерілді.

         Реестрде N _____________________ тіркелді     

         Бастық (командир) ____________________________
                                      (қолы)

      Мөр

                                                  N 9 қосымша

         Сенімхат қалдырушының жеке өзі қол қойған өсиетіне
                      КУӘЛАНДЫРУ ЖАЗБАСЫ

     "___"______________________ 19 ___ жыл     

Осы өсиет ____________________________________________________
_________________________________________________________________
   (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы, өсиетті
_________________________________________________________________
     куәландырған бастықтың (командирдің) тегі мен аты-жөні)
__________________ бастығы (командирі), менімен куәландырылды.     

     Өсиетке менің қатысуыммен азамат ___________________________
_________________________________________________________________
                     (тегі, аты, әкесінің аты)
қол қойды.     

     Өсиет қалдырушының жеке басы анықталды,  әрекет қабілеттілігі
тексерілді.     

         Реестрде N _____________________ тіркелді     

         Бастық (командир) ____________________________
                                      (қолы)    

     Мөр

                                                 N 10 қосымша

            Сенімхат берген адамның тапсыруы бойынша
               басқа адам қол қойған сенімхатына
                     КУӘЛАНДЫРУ ЖАЗБАСЫ      

     "___"______________________ 19 ___ жыл     

Осы сенімхат _______________________________________________
_________________________________________________________________
   (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы, сенімхатты
_________________________________________________________________
  куәландырған бастықтың (командирдің) тегі мен аты-жөні)
__________________ бастығы (командирі), менімен куәландырылды.

     Ауруы себепті (дене кемістігі немесе әлдебір басқа себептер
бойынша) азамат __________________________________________________
                (сенім білдірушінің тегі, аты және әкесінің аты)
және оның тапсыруы бойынша сенімхатқа менің қатысуыммен азамат
_________________________________________________________________
    (сенімхатқа қол қойған адамның тегі, аты, әкесінің аты)

қол қойды.     

     Сенім білдірушінің жеке басы анықталды, оның әрекет
қабілеттілігі тексерілді.

     Сенімхатқа қол қойған азамат ________________________________
                           (қол қойған адамның тегі және аты-жөні)
___________________________ жеке басы анықталды.     

         Реестрде N _____________________ тіркелді     

         Бастық (командир) ____________________________
                                      (қолы)     

     Мөр

                                               N 11 қосымша

               Өсиет қалдырушының өтініші бойынша
               басқа адам қол қойған өсиетіне
                       КУӘЛАНДЫРУ ЖАЗБАСЫ      

     "___"______________________ 19 ___ жыл     

Осы өсиет _____________________________________________________
_________________________________________________________________
      (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы, өсиетті
_________________________________________________________________
     куәландырған бастықтың (командирдің) тегі мен аты-жөні)
__________________ бастығы (командирі), менімен куәландырылды.

     Ауруы себепті ______________________________________________
                            (өсиет қалдырушының 
_________________________________________________________________
                 тегі, аты және әкесінің аты)
оның тапсыруы бойынша менің қатысуыммен өсиетке азамат
_________________________________________________________________
               (өсиет қалдырушы науқас үшін қол қойған
_________________________________________________________________
                  адамның тегі, аты, әкесінің аты)
қол қойды.     

     Өсиет қалдырушының жеке басы анықталды,  әрекет қабілеттілігі
тексерілді.
     Өсиетке қол қойған адамның жеке басы анықталды.

         Реестрде N _____________________ тіркелді

         Бастық (командир) ____________________________
                                      (қолы)

     Мөр     

                                               N 12 қосымша 

     Әскери-емдеу мекемелерінің бастықтарымен (командирлерімен)
      және әскери бөлімдердің командирлерімен куәландырылған
                өсиеттер мен сенімхаттарды тіркеу
                          РЕЕСТРІ

  

_________________________________________________________________________ 
| Рет | Өсиетті |  Өсиет     | Нотариат. | Құжатты | Өсиеттің жіберілгені |
| саны| куәлан. | қалдырушы. |   тық іс. | алғаны  |  туралы белгі (қай   |
|     |  дыру   |ның тегі,аты| әрекеттің | туралы  |нотариусқа және оның  |
|     |  күні   | және оның  |  қысқаша  | қолхат  |мекен-жайы көрсетілуі |
|     |         | мекен-жайы |  мазмұны  |         |       тиіс)          |
|_____|_________|____________|___________|_________|______________________|
|  1. |15.07.97.|  Сидоров   |  Барлық   | Сидоров | Өсиеттің бір данасы  |
|     |         |   Петр     |мүлкін ұлы |         |Алматы қаласы, Разин  |
|     |         |  Иванович, | Сидоров   |         |көшесі, 20-үй мекен.  |
|     |         |Алматы қ-сы.|   Петр    |         | жайы бойынша Зеев    |
|     |         |Саин көшесі |Петровичке |         |  Иван Ивановичке     |
|     |         |   1-үй.    |   өсиет   |         |     жіберілді.       |
|     |         |            |   етеді.  |         |                      |
|_____|_________|____________|___________|_________|______________________|

                                                     N 13 қосымша

                                             Өсиеттің күшін жою туралы
                                              өтініштің үлгі нысаны

                        _____________________ қаласы _______________ 
                        __________________ нотариусы _______________
                         (нотариустың тегі, аты, әкесінің аты және
                        ____________________________________________
                            оның заңды мекен-жайын көрсету қажет)
                        азамат _____________________________________
                                (өсиет қалдырушының тегі, аты,
                        ____________________________________________
                             әкесінің аты және өсиет қалдырушының
                        ____________________________________________
                            соңғы тұрақты мекен-жайы)

                                  ӨТІНІШ

     Менің атымнан _______________________________________________
__________________________________________________________________
         (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы, өсиетті
__________________________________________________________________
               куәландырған адамның тегі және аты-жөні)
бастығымен (командирімен) куәландырылған _________________________
__________________________________________________________________
                    (өсиеттің куәландырылған күні)

өсиеттің күшін осы өтінішпен жоямын.

                                Қолы ___________________________           

"___"__________________ 19 __ жыл                                          

                                                    N 14 қосымша

                                  Өсиетті куәландырудан бас тарту
                                    туралы Қаулының үлгі нысаны    

                                ҚАУЛЫ                                 

"___"_______________ 19 ___ жыл         __________ қаласы                                                                           

     Мен,
__________________________________________________________________
          (әскери-емдеу мекемесінің, әскери бөлімнің атауы)

___________ бастығы (командирі) __________________________________
                                           (тегі және аты-жөні)

________________________________________________________ тұратын
        (келген адамның соңғы тұрақты мекен-жайы)
азамат ___________________________________________________________
                    (келген адамның тегі, аты, әкесінің аты)

өсиетті куәландыру жөніндегі өтінішін қарай келіп, өсиеттер мен
сенімхаттарды куәландырудың тәртіптері туралы Нұсқаулықтың 17 т.
басшылыққа ала отырып, өсиетті куәландырудан келесі негіздер
бойынша бас тартамын:
__________________________________________________________________
                    (бас тартудың негіздері көрсетіледі)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Осы бас тартуға он күннің ішінде _________________________________
                                  (соттың атауын көрсету қажет)
____________________________________ шағым жасалуы мүмкін.                 

                  Бастық (командир) _________________
                                          (қолы)

      Мөр