О внесении дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам деятельности третейских судов и арбитражей

Закон Республики Казахстан от 28 декабря 2004 года N 24

      Статья 1.  Внести дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

     

      1. В Уголовно-процессуальный кодекс  Республики Казахстан от 13 декабря 1997 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 23, ст. 335; 1998 г., N 23, ст. 416; 2000 г., N 3-4, ст. 66; N 6, ст. 141; 2001 г., N 8, ст. 53; N 15-16, ст. 239; N 17-18, ст. 245; N 21-22, ст. 281; 2002 г., N 4, ст. 32, 33; N 17, ст. 155; N 23-24, ст. 192; 2003 г., N 18, ст. 142; 2004 г., N 5, ст. 22):

     
      часть вторую статьи 82 дополнить пунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) третейский судья или арбитр - об обстоятельствах, ставших известными ему в связи с исполнением обязанностей третейского судьи или арбитра;".

     

      2. В Гражданский процессуальный кодекс  Республики Казахстан от 13 июля 1999 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., N 18, ст. 644; 2000 г., N 3-4, ст. 66; N 10, ст. 244; 2001 г., N 8, ст. 52; N 15-16, ст. 239; N 21-22, ст. 281; N 24, ст. 338; 2002 г., N 17, ст. 155; 2003 г., N 10, ст. 49; N 14, ст. 109; N 15, ст. 138; 2004 г., N 5, ст. 25; N 17, ст. 97):

     
      1) часть вторую статьи 79 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:
      "3-1) третейский судья или арбитр - об обстоятельствах, ставших известными ему в связи с исполнением обязанностей третейского судьи или арбитра;";

     
      2) статью 158 после слов "участвующих в деле" дополнить словами "сторон третейского или арбитражного разбирательства";

     
      3) статью 160 после слов "участвующих в деле" дополнить словами "сторон третейского или арбитражного разбирательства";

     
      4) часть первую статьи 162 после слов "участвующего в деле" дополнить словами "сторон третейского или арбитражного разбирательства";

     
      5) дополнить главой 18-1 следующего содержания:

      "Глава 18-1. Исполнение решения третейского суда

     
      Статья 241-1. Принудительное исполнение решения
                    третейского суда

     
      1. В случае, если решение третейского суда не исполнено добровольно в установленный в нем срок, сторона, в пользу которой вынесено решение третейского суда (взыскатель), вправе обратиться в суд по месту рассмотрения спора третейским судом с заявлением о принудительном исполнении решения третейского суда по правилам, предусмотренным настоящей статьей.
      2. К заявлению о выдаче исполнительного листа прилагаются:
      1) оригинал или копия решения третейского суда. Копия решения постоянно действующего третейского суда заверяется председателем этого третейского суда, копия решения третейского суда для разрешения конкретного спора должна быть нотариально удостоверенной;
      2) оригинал или нотариально заверенная копия третейского соглашения, заключенного в установленном законом порядке.
      3. Заявление о выдаче исполнительного листа может быть подано не позднее трех лет со дня окончания срока для добровольного исполнения решения третейского суда.
      4. Заявление о выдаче исполнительного листа, которое было подано с пропуском установленного срока либо к которому не были приложены необходимые документы, возвращается судом без рассмотрения, о чем выносится определение, которое может быть обжаловано в порядке, установленном настоящим Кодексом.
      5. Суд вправе восстановить срок на подачу заявления о выдаче исполнительного листа, если найдет причины пропуска указанного срока уважительными.
      6. Заявление о выдаче исполнительного листа рассматривается судьей единолично в течение пятнадцати дней со дня поступления заявления в суд.
      7. О поступившем заявлении взыскателя о принудительном исполнении решения третейского суда, а также месте и времени его рассмотрения в судебном заседании суд уведомляет должника. Взыскатель также уведомляется о месте и времени рассмотрения его заявления. Неявка должника или взыскателя в судебное заседание не является препятствием к рассмотрению заявления, если от должника не поступило ходатайство об отложении рассмотрения заявления с указанием уважительных причин невозможности явиться в судебное заседание.
      8. Суд при рассмотрении заявления о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения третейского суда не вправе пересматривать решение третейского суда по существу.
      9. По результатам рассмотрения заявления судом выносится определение о выдаче исполнительного листа либо об отказе в его выдаче.
      Определение суда о выдаче исполнительного листа подлежит немедленному исполнению.

 
      Статья 241-2. Выдача исполнительного листа

     
      1. При вынесении судом определения о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения третейского суда исполнительный лист выдается по правилам статьи 236 настоящего Кодекса.
      2. Определение суда, вынесенное по заявлению о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения третейского суда, может быть обжаловано в порядке, предусмотренном настоящим Кодексом для обжалования судебных актов.

 
      Статья 241-3. Отказ в выдаче исполнительного листа

     
      Суд выносит определение об отказе в выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения третейского суда, если:
      1) сторона, против которой было принято решение третейского суда, представит в суд доказательства того, что:
      третейское соглашение является недействительным;
      решение третейского суда принято по спору, не предусмотренному третейским соглашением или не подпадающему под его условия, или содержит постановления по вопросам, выходящим за пределы третейского соглашения, а также вследствие неподведомственности спора третейскому суду. Если постановления третейского суда по вопросам, охватываемым третейским соглашением, могут быть отделены от тех, которые не охватываются таким соглашением, то в выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение той части решения третейского суда, которая содержит постановления по вопросам, охватываемым третейским соглашением, не может быть отказано;
      состав третейского суда или третейское разбирательство не соответствовали требованиям законодательства Республики Казахстан о третейском разбирательстве;
      сторона, против которой было принято решение третейского суда, не была должным образом уведомлена об избрании (назначении) третейских судей или о времени и месте заседания третейского суда либо по другим причинам не могла представить третейскому суду свои объяснения;
      одна из сторон при заключении третейского соглашения была полностью недееспособной или ограниченно дееспособной;
      имеется вступившее в законную силу, вынесенное по спору между теми же сторонами, о том же предмете и по тем же основаниям решение суда или третейского суда либо определение суда или третейского суда о прекращении производства по делу в связи с отказом истца от иска;
      вынесение решения судом стало возможным в результате совершения преступления, установленного приговором суда;
      2) суд установит, что:
      спор не может быть предметом третейского разбирательства в соответствии с законодательством Республики Казахстан или другим правом, которому стороны подчинили третейское соглашение по данному спору;
      решение третейского суда противоречит требованиям, установленным подпунктами 1), 2) настоящей статьи, и публичному порядку Республики Казахстан.";

     
      6) подпункт 5) статьи 249 дополнить словами ", если иное не предусмотрено законодательными актами";

     
      7) дополнить главой 39-1 следующего содержания:
 
      "Глава 39-1. Производство по делам об обжаловании
                   решений третейских судов

 
      Статья 331-1. Подача заявления

     
      Заявление об обжаловании решения третейского суда может быть подано сторонами третейского разбирательства, третьими лицами, не привлеченными к участию в деле, но в отношении прав и обязанностей которых суд принял решение по основаниям, предусмотренным законом, в течение тридцати дней с момента, когда сторона узнала о наличии основания для обжалования в суд по месту рассмотрения спора третейским судом в соответствии с правилами, предусмотренными настоящей главой.

 
      Статья 331-2. Рассмотрение заявления

     
      1. Заявление об обжаловании решения третейского суда рассматривается судом в течение десяти дней с момента возбуждения дела.
      2. Суд по результатам рассмотрения заявления об обжаловании решения третейского суда может вынести определение об отмене решения третейского суда либо об отказе в удовлетворении заявления. Определение суда может быть обжаловано заинтересованными лицами.";

     
      8) дополнить статьями 425-1, 425-2 и 425-3 следующего содержания:

      "Статья 425-1. Принудительное исполнение
                     арбитражного решения

      1. В случае, если решение арбитража не исполнено добровольно в установленный в нем срок, сторона, в пользу которой вынесено решение арбитража (взыскатель), вправе обратиться в суд по месту рассмотрения спора арбитражем с заявлением о принудительном исполнении решения арбитража по правилам, предусмотренным настоящей статьей.
      2. К заявлению о выдаче исполнительного листа прилагаются должным образом заверенное подлинное арбитражное решение или должным образом заверенная копия такового, а также подлинное арбитражное соглашение или должным образом заверенная копия такового. Если арбитражное решение или соглашение изложено на иностранном языке, сторона должна представить должным образом заверенный перевод этого документа на государственный или русский язык.
      3. Заявление о выдаче исполнительного листа может быть подано не позднее трех лет со дня окончания срока для добровольного исполнения решения арбитража.
      4. Заявление о выдаче исполнительного листа, которое было подано с пропуском установленного срока либо к которому не были приложены необходимые документы, возвращается судом без рассмотрения, о чем выносится определение, которое может быть обжаловано в порядке, установленном настоящим Кодексом.
      5. Суд вправе восстановить срок на подачу заявления о выдаче исполнительного листа, если найдет причины пропуска указанного срока уважительными.
      6. Заявление о выдаче исполнительного листа рассматривается судьей единолично в течение пятнадцати дней со дня поступления заявления в суд.
      7. О поступившем заявлении взыскателя о принудительном исполнении решения арбитража, а также о месте и времени его рассмотрения в судебном заседании суд уведомляет должника. Взыскатель также уведомляется о месте и времени рассмотрения его заявления. Неявка должника или взыскателя в судебное заседание не является препятствием к рассмотрению заявления, если от должника не поступило ходатайство об отложении рассмотрения заявления с указанием уважительных причин невозможности явиться в судебное заседание.
      8. Суд при рассмотрении заявления о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения арбитража не вправе пересматривать решение арбитража по существу.
      9. По результатам рассмотрения заявления судом выносится определение о выдаче исполнительного листа либо об отказе в его выдаче.
      Определение суда о выдаче исполнительного листа подлежит немедленному исполнению.

 
      Статья 425-2. Выдача исполнительного листа

     
      1. При вынесении судом определения о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения арбитража исполнительный лист выдается по правилам статьи 236 настоящего Кодекса.
      2. Определение суда, вынесенное по заявлению о выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения арбитража, может быть обжаловано в порядке, предусмотренном настоящим Кодексом для обжалования судебных актов.

 
      Статья 425-3. Отказ в выдаче исполнительного листа

     
      Суд выносит определение об отказе в выдаче исполнительного листа на принудительное исполнение решения арбитража, если:
      1) эта сторона представит суду доказательства того, что:
      одна из сторон арбитражного соглашения была признана судом недееспособной либо ограниченно дееспособной или арбитражное соглашение не действительно по закону, которому стороны его подчинили, а при отсутствии такого указания - по законодательству Республики Казахстан;
      она не была должным образом уведомлена о назначении арбитра или об арбитражном разбирательстве или по другим причинам, признанным судом уважительными, не могла представить свои объяснения;
      решение арбитража вынесено по спору, не предусмотренному арбитражным соглашением или не подпадающему под его условия, либо содержит постановления по вопросам, выходящим за пределы арбитражного соглашения, а также вследствие неподведомственности спора арбитражу.
      Если решения арбитража по вопросам, которые охватываются арбитражным соглашением, могут быть отделены от решений по вопросам, которые не охватываются таким соглашением, то может быть отменена только та часть решения арбитража, которая содержит решения по вопросам, не охватываемым арбитражным соглашением;
      состав арбитража или арбитражная процедура разбирательства не соответствовали соглашению сторон и регламенту арбитража;
      2) суд определит, что арбитражное решение противоречит публичному порядку Республики Казахстан или что спор, по которому вынесено арбитражное решение, не может являться предметом арбитражного разбирательства по законодательству Республики Казахстан.";

     
      9) дополнить главой 45-1 следующего содержания:
 
      "Глава 45-1. Производство по делам об обжаловании
                   решений арбитражей

 
      Статья 426-1. Подача ходатайства

     
      Ходатайство об отмене решения арбитража может быть подано сторонами арбитражного разбирательства, третьими лицами, не привлеченными к участию в деле, но в отношении прав и обязанностей которых арбитраж принял решение, в течение трех месяцев со дня получения стороной, заявляющей это ходатайство, арбитражного решения в суд по месту рассмотрения спора.

 
      Статья 426-2. Рассмотрение ходатайства

     
      1. Ходатайство об обжаловании решения арбитража рассматривается судом в течение десяти дней.
      2. Суд по результатам рассмотрения ходатайства об обжаловании решения арбитража может вынести определение об отмене решения арбитража либо об отказе в удовлетворении ходатайства. Определение суда может быть обжаловано заинтересованными лицами.".

     

      3. В Кодекс  Республики Казахстан об административных правонарушениях от 30 января 2001 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 5-6, ст. 24; N 17-18, ст. 241; N 21-22, ст. 281; 2002 г., N 4, ст. 33; N 17, ст. 155; 2003 г., N 1-2, ст. 3; N 4, ст. 25; N 5, ст. 30; N 11, ст. 56, 64, 68; N 14, ст. 109; N 15, ст. 122, 139; N 18, ст. 142; N 21-22, ст. 160; N 23, ст. 171; 2004 г., N 6, ст. 42; N 10, ст. 55; N 15, ст. 86; N 17, ст. 97):

     
      часть первую статьи 594 дополнить словами ", если иное не предусмотрено законом".

     

      4. В Кодекс  Республики Казахстан от 12 июня 2001 г. "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс) (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 11-12, ст. 168; 2002 г., N 6, ст. 73, 75; N 19-20, ст. 171; 2003 г., N 1-2, ст. 6; N 4, ст. 25; N 11, ст. 56; N 15, ст. 133, 139; N 21-22, ст. 160; N 24, ст. 178; 2004 г., N 5, ст. 30; N 14, ст. 82; N 20, ст. 116):

     
      1) подпункт 1) пункта 1 статьи 495 после слов "по решениям" дополнить словами "третейских судов,";

     
      2) в статье 496:
      в пункте 1:
      дополнить подпунктом 8-1) следующего содержания:
      "8-1) с ходатайств об отмене решения третейских судов, арбитражных решений:
      для физических лиц - 1 процент от суммы иска;
      для юридических лиц - 3 процента от суммы иска;";

     
      подпункт 10) после слова "по решениям" дополнить словами "третейских судов,".

     

      5. В Закон  Республики Казахстан от 12 ноября 1997 г. "О судебной экспертизе" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 21, ст. 276; 2000 г., N 6, ст. 141; 2001 г., N 21-22, ст. 281):

     
      абзац третий статьи 1 после слов "административного процесса" дополнить словами "либо третейского, арбитражного разбирательства".

     

      6. В Закон  Республики Казахстан от 30 июня 1998 г. "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 13, ст. 195; N 24, ст. 436; 1999 г., N 23, ст. 922; 2000 г., N 3-4, ст. 66; N 6, ст. 142; 2002 г., N 17, ст. 155; 2003 г., N 10, ст. 49; N 11, ст. 67):

     
      пункт 1 статьи 5 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:
      "3-1) исполнительные листы, выдаваемые на основании определения суда о принудительном исполнении решений третейских судов;";

     
      в статье 7:
      пункт 1 дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) исполнительные листы, выдаваемые на основании определения суда о принудительном исполнении решений третейских судов или арбитражей, - в течение трех лет;";

     
      пункт 2 дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) при исполнении исполнительных листов, выданных на основании определения суда о принудительном исполнении решений третейских судов или арбитражей, - со дня, следующего после вступления решения в силу;".

     

      Статья 2.  Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти дней со дня его официального опубликования, за исключением пункта 4 статьи 1 настоящего Закона, который вводится в действие с 1 января 2005 года.

      Президент
      Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне аралық соттар және төрелiк қызметiнiң мәселелерi бойынша толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 28 желтоқсандағы N 24 Заңы

       1-бап.  Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актiлерiне толықтырулар енгiзiлсiн:

      1. 1997 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының  Қылмыстық iс жүргiзу кодексiне  (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 23, 335-құжат; 1998 ж., N 23, 416-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 8, 53-құжат; N 15-16, 239-құжат; N 17-18, 245-құжат; N 21-22, 281-құжат; 2002 ж., N 4, 32, 33-құжаттар; N 17, 155-құжат; N 23-24, 192-құжат; 2003 ж., N 18, 142-құжат; 2004 ж., N 5, 22-құжат):

      82-баптың екiншi бөлiгi мынадай мазмұндағы 1-1) тармақпен толықтырылсын:
      "1-1) аралық судьяның немесе төрешiнiң мiндеттерiн атқаруға байланысты өзiне белгiлi болған мән-жайлар туралы - аралық судья немесе төрешi;".

      2. 1999 жылғы 13 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Азаматтық iс жүргiзу кодексiне  (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1999 ж., N 18, 644-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; N 10, 244-құжат; 2001 ж., N 8, 52-құжат; N 15-16, 239-құжат; N 21-22, 281-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 10, 49-құжат; N 14, 109-құжат; N 15, 138-құжат; 2004 ж., N 5, 25-құжат; N 17, 97-құжат):

      1) 79-баптың екiншi бөлiгi мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "3-1) аралық судьяның немесе төрешiнiң мiндеттерiн атқаруға байланысты өзiне белгiлi болған мән-жайлар туралы - аралық судья немесе төрешi;";

      2) 158-бап "Iске" деген сөздің алдынан "Аралық сотта немесе төрелiкте iс қарау тараптарының" деген сөздермен толықтырылып, "Iске" деген сөз "iсiне" деп жазылсын;

      3) 160-бап "iске" деген сөздiң алдынан "Аралық сотта немесе төрелiкте iс қарау тараптарының" деген сөздермен толықтырылып, "iске" деген сөз "iсiне" деп жазылсын;

      4) 162-баптың бiрiншi бөлiгi "Iске" деген сөздiң алдынан "Аралық сотта немесе төрелiкте iс қарау тараптарының" деген сөздермен толықтырылып, "Iске" деген сөз "iсiне" деп жазылсын;

      5) мынадай мазмұндағы 18-1-тараумен толықтырылсын:

      "18-1-тарау. Аралық сот шешiмiн орындау

      241-1-бап. Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату

      1. Егер аралық соттың шешiмi онда белгіленген мерзiмде ерiктi түрде орындалмаған жағдайда, аралық соттың шешiмi өз пайдасына шығарылған тарап (өндiрiп алушы) осы бапта көзделген ережелер бойынша аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату туралы арызбен аралық сот дауды қарайтын жердегi сотқа жүгiнуге құқылы.
      2. Атқару парағын беру туралы арызға мыналар қоса тiркеледi:
      1) аралық сот шешiмiнiң түпнұсқасы немесе көшiрмесi. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот шешiмiнiң көшiрмесiн осы аралық соттың төрағасы растайды, нақты дауды шешу үшiн аралық сот шешiмiнiң көшiрмесi нотариатта куәландырылуға тиiс;
      2) заңда белгiленген тәртiппен жасалған аралық келiсiмнiң түпнұсқасы немесе нотариат растаған көшiрмесi.
      3. Атқару парағын беру туралы арыз аралық соттың шешiмiн ерiктi түрде орындауға арналған мерзiм аяқталған күннен бастап үш жылдан кешiктiрiлмей берiлуi мүмкiн.
      4. Белгiленген мерзiмiн өткiзіп алған не оған қажеттi құжаттар қоса тiркелмей берiлген атқару парағын беру туралы арызды сот қарамай керi қайтарады, бұл туралы ұйғарым шығарылады, оған осы Кодексте белгiленген тәртiппен шағым жасалуы мүмкiн.
      5. Егер сот аталған мерзiмдi өткiзiп алу себептерiн дәлелдi деп тапса, атқару парағын беру туралы арызды беру мерзiмiн қалпына келтiруге құқылы.
      6. Судья атқару парағын беру туралы арызды сотқа арыз түскен күннен бастап он бес күн iшiнде жеке-дара қарайды.
      7. Өндiрiп алушының аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату туралы түскен арызы, сондай-ақ оны соттың отырысында қарау орны мен уақыты туралы сот борышкердi хабардар етедi. Оның арызын қарау орны мен уақыты туралы өндiрiп алушы да хабардар етiледi. Егер борышкерден сот отырысына келуi мүмкiн болмауының дәлелдi себептерi көрсетiлiп, арызды қарауды кейiнге қалдыру туралы өтiнiм түспесе, борышкердiң немесе өндiрiп алушының сот отырысына келмей қалуы арызды қарауға кедергi болмайды.
      8. Сот аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы арызды қараған кезде аралық соттың шешiмiн мәнi бойынша қайта қарауға құқылы емес.
      9. Сот арызды қарау нәтижелерi бойынша атқару парағын беру туралы не оны беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.
      Атқару парағын беру туралы соттың ұйғарымы дереу орындалуға тиiс.

      241-2-бап. Атқару парағын беру

      1. Сот аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы ұйғарым шығарған кезде атқару парағы осы Кодекстiң 236-бабының ережелерi бойынша берiледi.
      2. Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы арыз бойынша шығарылған соттың ұйғарымына осы Кодексте сот актiлерiне шағым жасау үшiн көзделген тәртiппен шағым жасалуы мүмкiн.

      241-3-бап. Атқару парағын беруден бас тарту

      Сот, егер:
      1) аралық соттың шешiмi өзiне қарсы қабылданған тарап сотқа:
      аралық келiсiмнiң жарамсыз болып табылатындығының;
      аралық соттың шешiмi аралық келiсiмде көзделмеген немесе оның шарттарына тура келмейтiн дау бойынша қабылданғанының немесе аралық келiсiмнiң шегінен шығатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратындығының, сондай-ақ даудың аралық соттың ведомстволық қарауында еместігінiң дәлелдемелерiн табыс еткен жағдайда, аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады. Егер аралық соттың аралық келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi қаулылары мұндай келiсiмде қамтылмайтындардан бөлiнiп шығарылуы мүмкiн болса, онда аралық соттың аралық келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратын шешiмiнiң сол бөлiгiн мәжбүрлеп орындатуға атқару парағын беруден бас тартуға болмайды;
      аралық соттың құрамы немесе аралық сотта iс қарау Қазақстан Республикасының аралық сотта iс қарау туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеуiнің;
      аралық соттың шешiмi өзiне қарсы қабылданған тарап аралық судьялардың сайлануы (тағайындалуы) туралы немесе аралық сот отырысының уақыты мен орны туралы тиiстi түрде хабардар етiлмегенiнiң не аралық сотқа басқа да себептермен өз түсiндiрмелерiн бере алмағанының;
      тараптардың бiрiнiң аралық келiсiм жасау кезiнде әрекетке қабiлетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi екендігінiң;
      соттың немесе аралық соттың сол тараптардың арасындағы дау бойынша, сол нысана туралы және сол негiздер бойынша заңды күшiне енген шешiмiнiң не талапкердiң талап қоюдан бас тартуына байланысты iс бойынша iс жүргiзудi тоқтату туралы соттың немесе аралық соттың ұйғарымы болғандығының;
      соттың шешiм шығаруы сот үкiмiмен белгiленген қылмыс жасау нәтижесiнде мүмкiн болғандығының дәлелдемелерiн табыс еткен жағдайларда, аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады;
      2) сот:
      дау Қазақстан Республикасының заңнамасына немесе осы дау бойынша аралық келiсiмдi тараптар бағындырған басқа құқыққа сәйкес аралық сотта iс қараудың нысанасы бола алмайтынын;
      аралық соттың шешiмi осы баптың 1), 2) тармақшаларында белгiленген талаптар мен Қазақстан Республикасының жариялылық тәртiбiне қайшы келетiнiн анықтаса, аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.";

      6) 249-баптың 5) тармақшасындағы "тараптар" деген сөздің алдынан "eгep заңнамалық актiлерде өзгеше көзделмесе," деген сөздермен толықтырылсын;

      7) мынадай мазмұндағы 39-1-тараумен толықтырылсын:

      "39-1-тарау. Аралық соттардың шешiмдерiне шағым жасау
                   туралы iстер бойынша iс жүргiзу

      331-1-бап. Арыз беру

      Аралық сотта iс қарау тараптары, iске қатысуға тартылмаған, бiрақ сот өздерiнiң құқықтары мен мiндеттерiне қатысты заңда көзделген негiздер бойынша шешiм қабылдаған үшiншi тұлғалар аралық соттың шешiмiне шағым жасау туралы арызды тарап сотқа шағым жасау үшiн негiздемелер бар екендiгi туралы бiлген кезден бастап отыз күн iшiнде осы тарауда көзделген ережелерге сәйкес аралық сот дауды қараған жердегi сотқа беруi мүмкiн.

      331-2-бап. Арызды қарау

      1. Сот аралық соттың шешiмiне шағым жасау туралы арызды iс қозғалған кезден бастап он күн iшiнде қарайды.
      2. Сот аралық соттың шешiмiне шағым жасау туралы арызды қарау нәтижелерi бойынша аралық сот шешiмiнiң күшiн жою туралы не арызды қанағаттандырудан бас тарту туралы ұйғарым шығара алады. Мүдделi тұлғалар соттың ұйғарымына шағым жасауы мүмкiн.";

      8) мынадай мазмұндағы 425-1, 425-2, 425-3-баптармен толықтырылсын:

      "425-1-бап. Төрелiктің шешiмiн мәжбүрлеп орындату

      1. Егер төрелiктiң шешiмi онда белгiленген мерзiмде ерiктi түрде орындалмаған жағдайда, төрелiктiң шешiмi пайдасына шығарылған тарап (өндiрiп алушы) осы бапта көзделген ережелер бойынша төреліктің шешiмiн мәжбүрлеп орындату туралы арызбен дауды төрелiк қарайтын жердегi сотқа жүгiнуге құқылы.
      2. Атқару парағын беру туралы арызға төрелiктiң тиiстi түрде расталған түпнұсқа шешiмi немесе соның тиiстi түрде расталған көшiрмесi, сондай-ақ төрелiктің түпнұсқа келiсiмi немесе оның тиiстi түрде расталған көшiрмесi қоса берiледi. Егер төрелiктің шешiмi немесе келiсiмi шетел тiлiнде жазылса, тарап осы құжаттың мемлекеттiк тiлдегi немесе орыс тiлiндегi тиiстi түрде расталған аудармасын табыс етуге тиiс.
      3. Атқару парағын беру туралы арыз төрелiктiң шешімiн ерiктi түрде атқаруға арналған мерзiм аяқталған күннен бастап үш жылдан кешіктiрiлмей берiлуi мүмкiн.
      4. Белгiленген мерзiмiн өткiзiп алған не оған қажеттi құжаттар қоса тiркелмей берiлген атқару парағын беру туралы арызды сот қарамай керi қайтарады, бұл туралы ұйғарым шығарылады, оған осы Кодексте белгiленген тәртiппен шағым жасалуы мүмкiн.
      5. Егер, сот аталған мерзiмдi өткiзiп алу себептерiн дәлелдi деп тапса, атқару парағын беру туралы арызды беру мерзiмiн қалпына келтiруге құқылы.
      6. Судья атқару парағын беру туралы арызды сотқа арыз түскен күннен бастап он бес күн iшiнде жеке-дара қарайды.
      7. Өндiрiп алушының төрелiктiң шешiмiн мәжбүрлеп орындату туралы түскен арызы, сондай-ақ оның соттың отырысында қаралу орны мен уақыты туралы сот борышкердi хабардар етедi. Оның арызын қарау орны мен уақыты туралы өндiрiп алушы да хабардар етiледi. Егер борышкерден сот отырысына келуi мүмкiн болмауының дәлелдi себептерi көрсетiлiп, арызды қарауды кейiнге қалдыру туралы ұсыныс түспесе, борышкердiң немесе өндiрiп алушының сот отырысына келмей қалуы арызды қарауға кедергi болмайды.
      8. Сот төрелiктің шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы арызды қараған кезде төрелiктiң шешiмiн мәнi бойынша қайта қарауға құқылы емес.
      9. Сот арызды қарау нәтижелерi бойынша атқару парағын беру туралы не оны беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.
      Атқару парағын беру туралы соттың ұйғарымы дереу орындалуға тиiс.

      425-2-бап. Атқару парағын беру

      1. Сот төрелiктiң шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы ұйғарым шығарған кезде атқару парағы осы Кодекстiң 236-бабының ережелерi бойынша берiледi.
      2. Төрелiктiң шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беру туралы арыз бойынша шығарылған соттың ұйғарымына осы Кодексте сот актiлерiне шағым жасау үшiн көзделген тәртiппен шағым жасалуы мүмкiн.

      425-3-бап. Атқару парағын беруден бас тарту

      Егер, сот:
      1) бұл тарап:
      сот төрелiк келiсiм тараптарының бiрiн әрекетке қабiлетсiз не әрекетке қабiлетi шектеулi деп немесе төрелiк келiсiмдi тараптар оны бағындырған заң бойынша, ал мұндай нұсқау болмаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша жарамсыз деп тануының;
      оған төрешiнiң тағайындалғаны туралы немесе төрелiк iс қарау туралы тиiстi түрде хабардар етiлмегенiнiң немесе сот дәлелдi деп таныған басқа да себептер бойынша өз түсiндiрмелерiн бере алмағанының;
      төрелiктiң шешiмi төрелiк келiсiмде көзделмеген немесе оның шарттарына тура келмейтiн дау бойынша шығарылғанының не төрелiк келiсiмнiң шегінен шығатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратындығының, сондай-ақ даудың төрелiк соттың ведомстволық қарауында еместiгiнiң дәлелдемелерiн сотқа табыс етсе, төрелiктің шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.
      Егер төрелiк келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi төрелiктiң шешiмiн осындай келiсiмде қамтылмайтын мәселелер жөнiндегi шешiмнен бөлiп шығаруға болатын болса, онда төрелiктің төрелiк келiсiмде қамтылмайтын мәселелер жөнiндегi шешiмi бар сол бөлігінiң ғана күшi жойылуы мүмкiн;
      төрелiк құрам немесе төрелiк iс қарау рәсiмi тараптардың келiсiмiне және төрелiктiң регламентiне сәйкес келмегенiнiң дәлелдемесiн сотқа табыс етсе;
      2) сот төрелiктiң шешiмi Қазақстан Республикасының жариялылық тәртiбiне қайшы келетiнiн немесе төрелiктiң шешiмi шығарылған дау Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша төрелiк iс қараудың нысанасы бола алмайтынын анықтаса, төрелiктiң шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.";

      9) мынадай мазмұндағы 45-1-тараумен толықтырылсын:

      "45-1-тарау. Төрелiктiң шешiмдерiне шағым жасау туралы
                   iстер бойынша iс жүргiзу

      426-1-бап. Өтiнiм беру

      Төрелiкте iс қарау тараптары, iске қатысуға тартылмаған, бiрақ өздерiнiң құқықтары мен мiндеттерiне қатысты төрелiк шешiм қабылдаған үшінші тұлғалар төрелiк шешiмiнiң күшiн жою туралы өтiнiштi дауды қараған жердегi сотқа, бұл өтiнiштi мәлiмдеуші тарап төрелiк шешiмдi алған күнiнен бастап үш ай iшiнде беруi мүмкiн.

      426-2-бап. Өтiнiштi қарау

      1. Сот төрелiктiң шешiмiне шағым жасау туралы өтiнiштi он күн iшiнде қарайды.
      2. Сот төрелiктің шешiмiне шағым жасау туралы өтiнiштi қарау нәтижелерi бойынша төрелiк шешiмiнiң күшiн жою туралы не өтiнiштi қанағаттандырудан бас тарту туралы ұйғарым шығара алады. Мүдделi тұлғалар соттың ұйғарымына шағым жасауы мүмкiн.".

      3. 2001 жылғы 30 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы  кодексiне  (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 5-6, 24-құжат; N 17-18, 241-құжат; N 21-22, 281-құжат; 2002 ж., N 4, 33-құжат; N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 1-2, 3-құжат; N 4, 25-құжат; N 5, 30-құжат; N 11, 56, 64, 68-құжаттар; N 14, 109-құжат; N 15, 122, 139-құжаттар; N 18, 142-құжат; N 21-22, 160-құжат; N 23, 171-құжат; 2004 ж., N 6, 42-құжат; N 10, 55-құжат; N 15, 86-құжат; N 17, 97-құжат):

      594-баптың бiрiншi бөлiгi "куә ретiнде" деген сөздерден кейiн ", егер заңдарда өзгеше көзделмесе," деген сөздермен толықтырылсын.

      4. 2001 жылғы 12 маусымдағы Қазақстан Республикасының "Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер туралы"  кодексiне  (Салық кодексi) (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 11-12, 168-құжат; 2002 ж., N 6, 73, 75-құжаттар; N 19-20, 171-құжат; 2003 ж., N 1-2, 6-құжат; N 4, 25-құжат; N 11, 56-құжат; N 15, 133, 139-құжаттар; N 21-22, 160-құжат; N 24, 178-құжат; 2004 ж., N 5, 30-құжат; N 14, 82-құжат; N 20, 116-құжат):

      1) 495-баптың 1-тармағының 1) тармақшасындағы "соттың" деген сөзден кейiн "аралық соттардың," деген сөздермен толықтырылсын;

      2) 496-бапта:
      1-тармақта:
      мынадай мазмұндағы 8-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "8-1) аралық соттар шешiмдерiн, төрелiктiң шешiмдерiн жою туралы өтiнiштерден:
      жеке тұлғалар үшiн - талап арыз сомасының 1 процентi;
      заңды тұлғалар үшiн - талап арыз сомасының 3 процентi;";

      10) тармақшадағы "сондай-ақ" деген сөзден кейiн "аралық соттардың," деген сөздермен толықтырылсын.

      5. "Сот сараптамасы туралы" 1997 жылғы 12 қарашадағы Қазақстан Республикасының  Заңына  (Қазақстан Республикасы Парламентiнің Жаршысы, 1997 ж., N 21, 276-құжат; 2000 ж., N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 21-22, 281-құжат):

      1-баптың үшiншi абзацындағы "әкiмшiлiк процестiң" деген сөздерден кейiн "не аралық сотта, төрелiкте iс қараудың" деген сөздермен толықтырылсын.

      6. "Атқарушылық iс жүргiзу және сот орындаушыларының мәртебесi туралы" 1998 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасының  Заңына  (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 13, 195-құжат; N 24, 436-құжат; 1999 ж., N 23, 922-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; N 6, 142-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 10, 49-құжат; N 11, 67- құжат):

      5-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "3-1) аралық соттардың шешiмдерiн мәжбүрлеп орындату туралы соттың ұйғарымы негiзiнде берiлетiн атқару парақтары;";

      7-бапта:
      1-тармақ мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) аралық соттардың немесе төрелiктiң шешiмдерiн мәжбүрлеп орындату туралы соттың ұйғарымы негiзiнде берiлетiн атқару парақтары - үш жыл iшiнде;";

      2-тармақ мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) аралық соттардың немесе төрелiктiң шешiмдерiн мәжбүрлеп орындату туралы соттың ұйғарымы негiзiнде берiлген атқару парақтарын орындау кезiнде - шешiм күшiне енген күннен кейiнгi күннен бастап;".

       2-бап.  Осы Заң, 2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiлетiн осы Заңның 1-бабының 4-тармағын қоспағанда, ресми жарияланған күнiнен он күн өткеннен кейiн қолданысқа енгiзiледi.

       Қазақстан Республикасының
      Президентi